Diensttijdverkorting met 2 maanden niet eerder dan in 1962 mogelijk £aiia Russische waarnemingskoepel vanmiddag nabij de maan Voorwaarde: bijna 8.000 vrijwilligers moeten worden aangeworven HET WEER NIEUWE INTERPRETATIE VAN AANWIJZING LOONBELEID Modeshow van Modehuis VOLGENDE WEEK PARLEMENTAIR DEBAT OVER ALGERIJE Conclusie commissie-Van Voorst tot Voorst Regering doet uitspraak H.H. WERKGEVERS èae MORRIS beforeifouê/u/! Volgens radio-Moskou is omwenteling rond de maan al een uitgemaakte zaak In de krant van heden: U komt toch ook?? Plaatselijk nachtvorst Vier Amerikaanse sergeants gemarteld door Turken? Officierendie erover klaagdenovergeplaatst Weer een Atlas van Cape Canaveral gelanceerd Het woord is aan Grote meerderheid verwacht voor plan-De Gaulle Parijse winkeliers staken DINSDAG 6 OKTOBüR 1959 44e JAARGANG NUMMER 282 Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmtüden. Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Haarlem: hoofdred. en alle afcL Telef. 15295. IJmuider Courant DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65, franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct. Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze Haagse redacteur) De Commissie Werkelijke Diensttijd Dienstplichtigen heeft in haar heden aan de Tweede Kamer uitgebracht rapport in overweging gegeven ernstig te streven naar een verkorting met twee maanden van de diensttijd bij land- en luchtmacht. Deze verkorting zou, wanneer aan de gestelde voorwaarden wordt voldaan, halverwege 1962 kunnen ingaan. Bij de marine is een vermindering van de diensttijd om organisatorische redenen onmogelijk. De Commissie stelt uitdrukkelijk, dat de verkorting van de diensttijd de parate sterkte van de strijdkrachten in geen en kel opzicht mag aantasten. Daar de dienst tijdverkorting een vermindering van het aantal geoefende dienstplichtigen tot ge volg heeft is het noodzakelijk, dat niet al leen de ruim tweeduizend vacatures on der het beroepspersoneel van de land macht en de achthonderdvijftig bij de luchtmacht worden vervuld, maar dat zich ook voldoende vrijwilligers beschik baar stellen om de plaatsen in te nemen van het geringere aantal dienstplichtigen in de parate sterkte. Tot 1963 zullen niet alleen per jaar negentienhonderd contrac tanten voor een zesjarig dienstverband ge worven moeten worden, maar er zullen tevens van de in 1960 tot en met 1962 af zwaaiende lichtingen velen zich tot nadie nen, in een groot aantal gevallen tot drie jaar, moeten verplichten. Het totaal aan tal te werven vrijwillig dienende militai ren bedraagt 7.800 man per jaar, hetgeen het dubbele is van het aantal in 1958 voor de beroepsdienst bereikte wervingsresul taten. Wil men de diensttijdverkorting in derdaad reeds in de loop van 1962 verwe zenlijken, dan zal naar het oordeel van de Commissie uiterlijk op 1 januari 1960 met de werving begonnen moeten worden. De Commissie heeft een aantal desiderata opgesteld opdat het dienstnemen als con tractant ook materieel aantrekkelijk wordt. Een en ander leidt echter tot zwa re gevolgen voor de begroting: geduren de de overgangstijd ongeveer zestig mil joen gulden per jaar en uiteindelijk bijna negentig miljoen. Daar de Commissie is uitgegaan van een parallel met de ge schoolde arbeiders in de metaalipdustrie dient in deze bedragen de onlangs bereik te loonsverbetering van vijf percent voor deze groep nog verwerkt te worden. Mocht de werving van deze contractan ten tegenvallen, dan zal volgens de com missie van een diensttijdverkorting geen sprake kunnen zijn. Afhankelijk van de resultaten van de werving zal in 1961 moe ten worden bezien of een diensttijdverkor ting mogelijk is en zo ja of deze zich tot twee maanden zal moeten beperken of pag. Diensttijdverkorting 1, 3 Weerrapporten 12 Economisch nieuws2 Op de Praatstoel3 Van Dag tot Dag3 Feuilleton 4 Radio en Televisie 4 Agenda 7 Beurs 7 Uit stad en omgeving5, 7 Prins Bertil in Nederland9 Rotterdamse Floriade 9 Brits verkiezingspanorama11 Kinderfonds in Nieuw-Guinea 11 Sport 13 DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN PAGINA'S'. Advertentie GEN. CRONIéSTRAAT TEL. 54378 120 VRIJDAG 9 OKTOBER 1959 KROONZAAL BRINKMANN 2 u. 15 en 8 u. 15 Kaarten 1.- verkrijgb. a.d. zaak Maten mannequins: 38, 40, 44, 48 Verwachting tot morgenavond: Plaatselijk nachtvorst. Morgen zonnig weer met ongeveer de zelfde temperaturen als vandaag. Overwegend matige wind tussen oost en zuidoost. Volledige weerrapporten op pagina twee. zich in de toekomst verder kan uitstrek ken. De sociaal-economische gevolgen zijn daarentegen niet van groot belang. Er zal tegen de verwachting van velen in een jaarlijks produktieverlies van negen tien tot zevenendertig miljoen gulden op treden, maar dat betekent op het huidige produktievolume van dertig miljard slechts één pro mille. Ten slotte vermel den wij in dit overzicht nog, dat de Com missie aanbeveelt het aantal vrijstellin gen te verminderen, onder meer voor kostwinners, de koopvaardij en de mijn werkers. Een uitvoeriger uittreksel treft men aan op pagina Vandaag is het rapport verschenen van de Commissie Werkelijke Diensttijd Militairen". In een persconferentie in Den Haag gaf de voorzitter van de commissie, luitenant-generaal b.d. H. F. M. baron van Voorst tot Voorst, een toelichting op het rapport. Het ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid deelt ons het volgende mede: ..By de toepassing van de op 31 juli 1959 aan het College van Rijksbemiddelaars verstrekte algemene aanwijzing ter hantering van de gedifferentieerde loonvorming zyn in de Stichting van de Arbeid enige interpretatie-moeilijkheden gerezen. Op verzoek van de Stichting van de Arbeid heeft de regering een nader gesprek gevoerd over de gerezen moeilijkheden. Dit gesprek had plaats op 24 augustus en leidde tot een volledige overeenstemming. Niettemin zyn er nadien in dc Stichting van de Arbeid toch nog verschillen van inzicht aan de dag getreden. Op verzoek van de Stichting heeft de regering andermaal en wel op 1 oktober met de looncommissie van de Stichting van de Arbeid van gedachten gewisseld. Van regeringszijde zyn bij die gelegenheid enige suggesties gedaan teneinde de partijen in de Stichting van de Arbeid tot overeenstemming te doen komen. Hoewel de verschillen in de Stichting van de Arbeid naar het oordeel van de regering niet onoverkomelijk waren, hebben deze suggesties geen resultaat gehad. Onder deze omstandigheden heeft de regering zich genoodzaakt gezien zelf een uitspraak te doen over het in de Stich ting gerezen verschil. Zij heeft daarvan aan de looncommissie van de Stichting van de Ai-beid mededeling gedaan. Ter voorkoming van misverstand wordt er met nadruk de aandacht op gevestigd dat in de op 31 juli door alle partijen een stemmig aanwaarde aanwijzing aan het College van Rijksbemiddelaars geen wij ziging is gebracht''. De Punten Wij vernemen verder dat de regering een nadere precisering heeft gegeven van wat in twee punten van de op 31 juli uit gegeven algemene aanwijzing voor het College van Rijksbemiddelaars betref- treffende meer differentiatie in de ar beidsvoorwaarden is gesteld. Punt drie van die algemene aanwijzing luidde: „3. De betrokken partijen dienen blijk te geven er zich van bewust te zijn, dat de kosten der overeen te komen verbete ringen van de lonen of andere arbeidsvoor waarden niet in de prijzen mogen wor den doorberekend. De partijen aan werk geverszijde dienen zich voor de gehele pe riode, waarop de voorstellen betrekking hebben, sterk te maken, dat de daaruit voortvloeiende verhogingen van de ar beidskosten ook op langere termijn niet leiden tot verhoging van de binnenland se prijzen. Derhalve moeten deze hogere kosten worden gerechtvaardigd door stij ging van de produktivteit in de bedrijfs tak of de onderneming. In beginsel dient daarbij te worden uitgegaan van de in de bedrijfstak of de onderneming te verwach ten teneming van de produktiviteit ge durende een toekomstige periode, die in geen geval de duur van de C.A.O. te bo ven mag gaan. Deze verwachting kan aannemelijk worden gemaakt mede aan de hand van gegevens omtrent de produktie per werk nemer, zoals deze zich in het verleden heeft ontwikkeld. In de beginperiode der differentiatie mag naast de in de toe komst te verwachten toeneming van de produktiviteit in het algemeen slechts re kening worden gehouden met de produkti- viteitsontwikkeling in de bedrijfstak of de onderneming gedurende het jaar 1959, voorzover deze nog niet in de lonen of an dere arbeidsvoorwaarden tot uitdruk king is gekomen, een en ander met in achtneming van de ten laste van de on dernemingen komende compensaties voor de in de eerste helft van 1960 te verwach ten huur- en melkprijsverhogingen. In bij zondere gevallen kan het gewenst worden geoordeeld, de ontwikkeling van de renta biliteit, wlke bij een gelijkblijvend prijs peil de ontwikkeling van de produktiviteit zal weerspiegelen, in de motivering te be trekken". „Punt vier van de algemene aanwijziing luidde: 4. Het College zal welwillend staan staan tegenover meerjarige contracten. Het zal daarbij de voorkeur geven aan con tracten, waarin wordt voorzien in opeen volgende verbeteringen van de lonen of andere arbeidsvoorwaarden, die zijn af gestemd op de in de bedrijftak op jaarbasis te verwachten ontwikkeling van de pro ductiviteit". De interpretatie In haar nadere precisering gaat de re gering voor het bepalen van het niveau der produktiviteitsstijging in 1959 uit van de datum 1 oktober 1958. Indien in een be paalde bedrijfstak de produktiviteitsstij ging op bij voorbeeld 4 percent per jaar zou kunnen worden aangenomen, betekent dit, dat voor de berekening van de beschik bare ruimte over 1959 op 1 januari 1959, uitgegaan zou kunnen worden van een produktiviteitsniveau van 101. De aldus door de produktiviteitslijn aangegeven ruimte over 1959 zal in nieuwe collectie ve arbeidsovereenkomsten kunnen wor den verwerkt met dien verstande, dat voor de in 1959 afgesloten contracten ge rekend van de ingangsdatum van de C.A.O. af ten hoogste in aanmerking mag worden genomen de netto produktiviteitsruimte die is gegroeid gedurende de zes vooraf gaande maanden. Voor in de periode 1 januari 1960 tot uiterlijk 1 april 1960 af te sluiten contrac ten geldt echter dat tot 1 juli 1959 mag worden teruggerekend. Aangezien echter de in aanmerking te nemen ruimte tot maximaal negen maanden kan oplopen is aan deze voorwaarde slechts te voldoen door in deze gevallen een langer lopend contract af te sluiten, ofwel een uitke ring in eens te verstrekken. Mede om deze redenen gaat de voorkeur van de regering uit naar meerjarige contracten, gelijk ook reeds was neergelegd in de aanwij zing van 31 juli. Advertentie met lunchpakketten van Cafetaria SCHAGEN is uw personeel meer dan tevreden. BIK EN ARNOLDKADE 43-44 - TEL. 6564 ROME (UPI) De arrestatie en be weerde marteling van vier Amerikaanse militairen door de Turken in Izmir, drei gen de Amerikaans-Turkse betrekkingen en het moreel van de in Turkije gestatio neerde Amerikanen te schaden. Vier Ame rikaanse sergeants werden op 2 augustus gearresteerd, op beschuldiging van over treding van valuta-bepalingen. De agén- ten-in-burger in Izmir, door wie de ser geants gearresteerd werden, zouden voor hen een val hebben gezet en daarbij ge bruik hebben gemaakt van een Turkse vrouwelijke politie-agent. Volgens de sergeants werden zij naar een cel onder een stal buiten de stad ge bracht en daar zonder voedsel, water of slaapplaats vastgehouden. Een van hen beweerde, dat hij door de politie gemar teld is. Hij werd aan de enkels opgehan gen en op de blote voetzolen geslagen. De vier Amerikanen zijn reeds voor de rechtbank verschenen, maar de verdere behandeling is opgeschort tot 9 oktober. De openbare aanklager heeft gevangenis straffen geëist welke variëren van één tot vijf jaar. Verleden week werden drie hoge officie ren van de NAVO-basis te Izmir waar de sergeants waren gestationeerd overgeplaatst of van hun functie „onthe ven". Duidelijk hadden zij dat te danken aan hun protesten tegen de beweerde mis handeling en tegen de slappe houding van Amerikaanse autoriteiten in deze affaire. Wat de valuta-overtreding betreft: Op de vrije markt worden 13 a 14 Turkse pon den voor de Amerikaanse dollar betaald. De Turkse regering heeft de wisselkoers op 9:1 gesteld. De Amerikaanse militai ren wisselen hun dollars nu frequent op de vrije markt. CAPE CANAVERAL (UPI) Te Cape Canaveral is woensdagochtend een inter continentaal projectiel van het type Atlas gelanceerd. De raket was voorzien van een nieuwe type neuskegel. Men neemt aan, dat het doelgebied bij het eiland Ascension, op ongeveer 9.000 km afstand is. Volgens de eerste aanwijzingen is de proef goed verlopen. KENVIL (Reuter/AFP) In de Hercu les-kruitfabriek te Kenvil, in New Jersey, heeft zich maandagavond bij het samen stellen van een nieuwe raketbrandstof een ontploffing voorgedaan, die aan twee men sen het leven kostte. Drie mensen liepen lichte verwondingen op. De brandstof was bestemd voor de „minuteman" een inter continentale raket, die op het ogenblik wordt geconstrueerd. Paul Brulat: Men moet volharden; trouw aan dat gene wat de ziel meer dan al het andere drijft, leidt altijd tot een uit komst. Advertentie BARTELJORISSTR. .HAARLEM TEL 13439 'CEIDSÊSTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 22359& MOHAIR DAMESVESTEN in kleuren MOSKOU (Reuter-UPI-AFP) De Rus sische waarnemingskoepel „Boemerang", die zondag met de derde maanraket uit dat land is gelanceerd, spoedt zich nog geheel volgens de uitgestippelde baan voort in de richting van de maan. Om zes uur gister avond bevond hij zich op 284.000 km. af stand van de aarde en radio-Moskou stelde opnieuw als een uitgemaakte zaak vast, dat hij een baan om de maan zal gaan ma ken. Hedenmiddag om drie uur zou hij het punt van zijn baan moeten bereiken, dat het dichtst bij de maan ligt, namelijk op een afstand van zevenduizend km. Dan be gint de omwenteling om dit hemellichaam. De gegevens, die het ruimtestation naar de aarde zendt, worden geanalyseerd en de resultaten bevestigen de nauwkeurig heid van de baan die de raket beschrijft, aldus „Tass". De instrumenten werken volgens plan. De rapporten over de vorderingen van de kosmische raket en de resultaten van de wetenschappelijke waarnemingen zullen eens per 24 uur worden bekendgemaakt, nadat de gegevens van het ruimtestation zijn geanalyseerd. Op het terrein van het gasbedrijf voor centraal Nederland te Utrecht is een nieuwe converteringsinstallatie in be drijf gesteld. PARIJS (Reuter/AFP) De Franse re gering heeft besloten volgende week dins dag een parlementair debat over Algerye te doen houden. Er is nog niet uitgemaakt of er dan ook zal worden gestemd. Premier Debré zal zich uitspreken ten gunste van het plan van president De Gaulle, dat voorziet in het toekennen van het recht tot zelfbeschikking aan de Alge rijnen. Indien de regering zou verklaren een stemming na het debat onwenselijk te achten, kan deze alleen worden gehouden indien er een motie van afkeuring wordt ingediend, die door een bepaald minimum aantal afgevaardigden wordt gesteund. Paryse waarnemers zeggen dat er geen twijfel aan bestaat dat een zeer groot ge deelte der afgevaardigden zich achter De Gaulle's politiek van Algerye zal scharen. Sommige ministers zouden het echter niet wenselijk achten dat door een stem ming eventueel stemmenverlies der rechtse partijen en stemmenwinst bij de linkerzijde aan de dag zouden treden. De leiding van de radicaal-socialistische partij, die over dertien stemmen in de Nationale Verga dering beschikt, heeft medegedeeld De Gaulle's verklaring te zullen ondersteunen. Zij blijft zich echter kanten tegen de eco nomische en maatschappelijke politiek van de regering-Debré. De partij staat onder leiding van ex-premier Gaillard. De voornaamste regeringsvertegenwoor diger in Algerije, Delouvrier, heeft op een persconferentie verklaard dat er veel tijd moet verstrijken alvorens het recht tot zelfbeschikking in de praktijk in Algerije kan worden toegepast, ook al zou de strijd direct worden beëindigd. „Er moet een pe riode zijn om hartstocht en wraakzucht, op gewekt in vijf jaar van opstand, te doen bekoelen", aldus Delouvrier. Het opperbevel van het leger der Alge rijnse opstandelingen heeft in een dag order de Franse erkenning van Algerije's recht op zelfbeschikking een „geweldige stap vooruit" genoemd. De strijd zou ech ter worden voortgezet. Volgens het Parijse blad Paris-Presse be staat er in de boezem van de Algerijnse verzetsbeweging een contra-revolutionaire beweging. Dit zou gebleken zijn uit een FLN-document dat De Gaulle enige weken geleden in handen kreeg en waarin mel ding werd gemaakt voor een recente groot scheepse zuivering in de FLN. Vijfhonderd rebellen zouden in verband met dit „kom- plot" door de FLN zijn terechtgesteld. De „contra-rebellen" hadden een eervol be stand willen bewerkstelligen. Het overgrote deel van de Parijse krui deniers is een actie begonnen tegen het besluit van de regering een winstlimiet vast te stellen. Zij haalden vandaag geen verse groente of fruit in hun zaak en leg den de verstoorde klanten hun grieven te gen de regering voor. Door de droogte van de afgelopen maan den zijn de levensmiddelenprijzen die reeds geruime tijd stegen onder zware druk gekomen. De melkprijs was reeds lang wettig vastgesteld, maar Parijs ont ving niet voldoende melk. De boterprijs is tot de ongekende hoogte van 490 francs per pond gestegen. Niettemin is boter schaars. Men verwacht dat de prijs van suiker volgende week omhoog gaat, niet in de laatste plaats ten gevolge van de slechte oogst. De regering, beangst voor inflatoire tendenties, heeft een aantal maximumprijzen vastgesteld en de winst marge der winkeliers aan banden gelegd. Ook zou worden overwogen op grote schaal levensmiddelen uit de landen van de E.E.G. te importeren. „Tass" lichtte maandag toe, waarom de laatste raket langer over haar tocht naar de maan doet, dan de eerste twee maanra- ketten. De beide vorige raketten werden gelanceerd met een aanvangssnelheid bo ven de „tweede kosmische snelheid" de snelheid van ongeveer 40.000 km. per uur, die noodzakelijk is om voor altijd aan de aantrekkingskracht van de aarde te ont snappen. (De eerste kosmische snelheid bedraagt ongeveer 30.000 km per uur, waarbij de buitenwaartse beweging van de raket in evenwicht is met de aantrekkingskracht, zodat de raket steeds om de aarde blijft draaien)/ Deze derde maanraket werd gelanceerd met een aanvangssnelheid, die iets lager was dan de tweede kosmische snelheid, zo dat zij na het cirkelen om de maan zal te rugkeren om een baan om de aarde te ma ken. De Russische hoogleraar Tichov uit Kazachstan verklaarde maandag, dat de raket de vraag zal helpen beantwoorden of er leven op de maan bestaat. Naar zijn zeggen zijn er bepaalde gronden om aan te nemen, dat er een lage vorm van leven op de maan bestaat met name in de Plato- krater. „De dag is waarschijnlijk niet ver meer, waarop de Russen een interplane tair laboratorium in de nabijheid van Mars zullen schieten om waar te nemen of daar vormen van leven voorkomen", zo zei hij. Dr. H. York, directeur van de afdeling on derzoek van het Pentagon, vestigde er te genover verslaggevers de aandacht op dat Rusland met zijn ruimtevaarttechniek wel iswaar een jaar op de Verenigde Staten voorligt, maar dat Amerika op het gebied van de ballistische projectielen er minder slecht voorstaat, omdat het dit als een kwestie van leven of dood beschouwt. Hij voegde er echter aan toe, dat de Russi sche intercontinentale raketten trefzeker der zijn dan de Amerikaanse. De Russische astronoom Eigenson uit Lvov (Lemberg) heeft volgens Tass ver klaard, dat de jongste maanraket een re cord heeft gevestigd in de lange-afstands- besturing. Het Moskouse planetarium maakte bekend, dat de raketbaan ellips vormig is met een omwentelingsperiode van negen en een halve dag. Derhalve zou de raket tijdens zijn daaropvolgende om wentelingen de maan niet ontmoeten daar een maanomwenteling om de aarde 27,3 dagen duurt. Momenteel bezit de Sovjet-Unie 3000 in stellingen voor wetenschappelijk onder zoek, waaraan 300.000 geleerden verbon den zijn, aldus een mededeling van de Russische hoogleraar Bardin tijdens een conferentie in Stockholm. Coördinatie? LONDEN (AFP) Britse en Ameri kaanse raketdeskundigen zijn overgegaan tot het uitwisselen van gegevens en ken nis om de uitvoering van het Amerikaan se ruimtevaartprogram te bespoedigen, zo weet de „Daily Herald" te melden. Maan dag zijn in Londen besprekingen begon nen. De agenda was gewijzigd met het oog op de lancering van de derde Russische maanraket. De deskundigen zouden in het bijzonder de besturingstechniek bestude ren. DE BAAN VAN C£ LOENIK3 (OKT. '59) Fbsihevd maan bij de lancering v.d. raker

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 1