ROOMBOTER Bouw van kernenergie-centrales economisch nog niet verantwoord Rotterdamse Floriade wordt „Symfonie van Schoonheid" KONINKLIJKE BELANGSTELLING VOOR ZWEEDSE VORMGEVING Minister Visser sprak in Brussel met Belgische ambtgenoot OORDEEL VAN DESKUNDIGEN: Podola's terechtstelling uitgesteld PRINS BER TIL OPENDE EXPOSITIE IN STEDELIJK MUSEUM Marconist Van R. wegens moord aangeklaagd Drie doden in het verkeer „Stem van Amerika" niet meer stelselmatig gestoord Gestolen oude meesters in Toronto teruggevonden Expositie van Frans Verpoorten Boterzacht, geurig goudgeel alleen en boter is niet te vervangen! is boter. Kerkelijk Nieuws Uw speciaalzaak Voor de aanstaande moeder Zonnig Modieus Najaarscomplet DINSDAG 6 OKTOBER 1959 V (Van een onzer verslaggevers) De Belgische minister van Defensie, de heer A. Gilson, heeft gistermiddag in Brussel een uitvoerig gesprek gehad met de Nederlandse minister van Defensie, ir. Visser, die vergezeld was van staatssecre taris Calmeyer en van kolonel Van Nieu- wenhuyzen, de nieuwe Nederlandse mili taire attaché in Brussel. De ministers spraken over verscheidene problemen in verband met de Belgisch-Nederlandse mi litaire samenwerking. Na het onderhoud en naar aanleiding van het feit dat minister Visser voor het eerst zijn Belgische colle ga ontmoette werd het gesprek besloten met een conferentie, waaraan ook de Bel gische militaire stafchefs deelnamen. Het gesprek liep onder meer over de keuze van een nieuw type jachtvliegtuig voor de beide luchtmachten en van een lesvlieg- tuig. Het nieuwe jachtvliegtuig zal volgens het reeds door België en Nederland toe gepaste systeem zoveel mogelijk door de Benelux-industrie worden gebouwd, na melijk de motoren in Luik en de romp en andere onderdelen in Nederland. De militaire samenwerking in Benelux- verband zal spoedig een meer concrete vorm krijgen, wanneer Nederlandse mili taire piloten samen met Belgen op de Bel gische basis Kamina in Belgisch Kongo zullen worden getraind en Belgische pilo ten op de Nederlandse bases getraind zul len worden. Het is mogelijk, dat de beide luchtmachten een Frans lesvliegtuig ko pen. Commissarissen van de n.v. Samen werkende Electriciteits-Produktiebedrij - ven achten de tijd nog niet rijp om bij de huidige stand van techniek tot de bouw van een kernenergie-centrale over te gaan. Zij zijn van oordeel dat de bouw van een dergelijke centrale economisch nog niet verantwoord is. De bouw van een 150.000 kw-centrale met een produktie van een miljard kilowattuur per jaar zou jaar lijks ruim 10 miljoen gulden duurder uit komen dan een overeenkomstige conven tionele centrale Ofschoon verwacht kan worden, dat de splijtstofelementen langzamerhand in prijs zullen dalen, zal bij een 15-jarige af schrijving op een nadeel van 100 miljoen gulden moeten worden gerekend. De pro duktie per kilowatt zou bij het tegenwoor dige prijspeil in een kernenergie-centrale ongeveer een cent duurder uitkomen dan in een moderne centrale, die met kolen of olie wordt gestookt. Commissarissen van de S.E.P. hebben zich erover beraden of het economische nadeel niet zou opwegen tegen voordelen als het opdoen van ervaring, personeels- opleiding en verdere ontwikkeling van de ze tak van centrale-techniek. Ook de wen selijkheid om de Nederlandse industrie tijdig in de gelegenheid,te stellen zich op het maken van onderdelen toe te leggen, werd overwogen. 'Hier staat tegenover, dat de kerntech niek nog vele jaren nodig zal hebben al vorens een ontwikkeling te verkrijgen, waarbij het gemotiveerd zal zijn ter voor ziening in de stijgende behoefte aan elek triciteit als regel tot de bouw van kerne nergiecentrales te besluiten. Dit laatste inzicht wordt in het buiten land ook steeds meer als juist erkend. De thans aan de markt zijnde reactoren zet ten slechts een half percent van de splijt stof in energie om. Dergelijke reactoren geven geen uiteindelijke oplossing van het vraagstuk van de toepassing van kern energie voor elektriciteitsproduktie. In dit opzicht wordt gedacht aan het gebruik van zogenoemde kweek-reactoren, waar van onder andere bij de K.E.M.A. te Arn hem verschillende uitvoeringsvormen in ontwikkeling zijn. Naar verwacht wordt kunnen daarmede geheel andere moge lijkheden voor het gebruik van uranium worden verwezenlijkt dan met de tegen woordige kernreactoren. Hieruit mag echter niet worden afgeleid, dat het bouwen van een kernenergie-cen trale thans zinloos zou zijn. Zolang om trent de toepassingsmogelijkheid van kweekreactoren niets met zekerheid ge zegd kan worden, verdient het alle aanbe veling de aan de markt zijnde typen een kans te geven, ook omdat ons land op lange termijn steeds meer op de invoer van brandstoffen zal zijn aangewezen. Technologisch, werktuigbouwkundig en electrotechnisch liggen tal van vraagstuk ken van de bestaande reactoren en de ex perimentele kweekreactor in hetzelfde vlak. Constructieve inspanning voor de te genwoordige reactoren zal in belangrijke mate ook aan de toekomstige reactoren ten goede komen. LONDEN (Reuter/AFP/UPI) De te rechtstelling van de in Duitsland geboren Canadese fotograaf Podola, die wegens het doodschieten van een Londense recher cheur ter dood is veroordeeld, is voor on bepaalde tijd uitgesteld, zo is officieel te Londen meegedeeld. Podola zou aanvanke lijk op 16 oktober worden opgehangen. Het uitstel is een gevolg van de omstan digheid, dat de minister van Binnenlandse Zaken, Butler, de zaak naar het Hof van Beroep voor Strafzaken heeft verwezen. Prins Bertil van Zweden heeft gistermiddag om half één in aanwezigheid van de Koningin in het Amsterdamse Stedelijk Museum de tentoonstelling „Zweedse Vorm geving" geopend. De Prins, die een driedaags goodwill-bezoek aan ons land brengt ter bevordering van de Zweedse exportbelangen, zei bijzonder verheugd te zyn dat de vorstin van haar belangstelling blijk heeft gegeven. Hij zag hierin de vriend schappelijke gevoelens tussen Nederland en Zweden onderstreept. Wy hebben zeer prettige herinneringen aan het bezoek, dal u samen met Prins Bernhard aan Zweden bracht. Ik hoop, dat u daar ook nog steeds met genoegen aan terugdenkt, aldus Prins Bertil, die dank bracht aan allen, die aan de voorbereiding van de tentoon stelling hebben meegewerkt. De hoge bezoekers waren in het Stedelijk Museum welkom geheten door burgemeester mr. G. van Hall en de directeur en adjunct directeur van het Stedelijk Museum, jhr. W. J. H. B. Sandberg en dr. H. L. Jaffé. Ook Zweden kent het spreekwoord „alle goede dingen bestaan uit drieën", zo merk te de heer Sven Eric Skawonius, directeur van de Zweedse Vereniging van Industrië le vormgeving, in'zijn rede op. In 1928 had in ditzelfde museum een tentoonstelling plaats van schilderijen van Prins Eugen, de oud-oom van Prins Bertil, en van ande re Zweedse kunstuitingen. In 1947 werd hier de expositie „Zo wonen wij in Zwe den" gehouden, die grote belangstelling trok. De heer Skawonius herinnerde aan de nauwe contacten, die Nederland en Zwe den in de 17de eeuw reeds hadden en die destijds hebben geleid tot een grote in vloed van de Nederlandse kunst in Zwe den. De 18de eeuw liet een belangrijke Franse invloed zien. De Zweedse kunst en kunstnijverheid hebben thans echter een eigen karakter gekregen. De indus trie, die in Zweden eerst laat tot ontwikke ling kwam, heeft hiervan een dankbaar gebruik gemaakt. De heer Skawonius bood Koningin Ju liana namens de Vereniging voor Indus triële Vormgeving een glazen schaal aan. Op haar rondgang over de expositie werd de vorstin begeleid door Prins Bertil en de heer Skawonius. De tentoonstelling In zijn voorwoord in de catalogus zegt de voorzitter der vereniging onder meer: „Wij leven in een verkleind Europa, gren zen en tolmuren worden uitgevaagd en afgebroken en uitwisseling is de grote leuze. Wij willen met onze tentoonstelling laten zien hoe ver wij zijn gekomen op het gebied van de vorm in onze omgeving, hoe wij trachten vorm te geven aan de dingen in huis en hof in onze moderne maatschappij met haar hoge levensstan daard en sociaal optimisme. Wij willen onze eigen aard tonen, die, naar wij me nen, tot uitdrukking komt in de opvatting dat een economisch en technisch rationele denkwijze verenigd kan worden met ge voel voor het materiaal en dat de ver plichting jegens de gebruiker het artistiek spel en de echte lyriek niet behoeven te do den. Aldus de voorzitter, die zijn voor woord besluit met „een tentoonstelling die geheel Zweeds is, maar die niet bekrom pen nationaal wil zijn". Het geëxposeerde omvat onder andere huishoudelijke en kantoorartikelen, ser vies, glaswerk, bestek, sportartikelen, ge reedschappen, lampen, meubelen, textiel (gordijn- en bekledingsstoffen). Op lage grote op elkaar aansluitende tafels wor den de diverse artikelen groepsgewijs ge- exposeerd. De stoffen zijn tegen de wan den opgespannen en de meubelen in een afzonderlijke stand opgesteld. Het kunst handwerk, gouden en zilveren sieraden, atelier ceramiek, sierglas en borduur werk, wordt in een reeks langs de zaal wand geplaatste vitrines getoond. In de zaal staat een kano en in de aangrenzende tuin is een auto opgesteld. De expositie duurt tot 25 oktober. De tentoongestelde artikelen zijn fraai en overzichtelijk gegroepeerd en het ge heel is zeker aantrekkelijk. Toch zal de belangstellende bezoeker weinig nieuws uitdokken. Het specifiek Zweedse van deze vormgeving is eigenlijk moeilijk te zien. behalve misschien bij de meubelen. Naar Hollandse maatstaven vallen de hier uitgestalde stoelen zelfs tegen. Wel licht is deze overeenkomst in stijl tussen de verschillende landen niet te voorko men. De industriële vormgever zoekt in Was het Rotterdamse stadspark aan de Maasoever tot voor kort een rustpunt in een driftig werkende stad, nu is het ook tussen de bomen en vijvers van het park met de rust gedaan. Honderd tuinders wroeten met hun handen of schoppen in het droge zand en stoppen er bloembollen in, bouwers passen stalen elementen voor de veertien kassen in elkaar of stapelen betonstukken opeen, leggen tegels of timmeren aan doorgangen en trappen. De eendjes in de vijver doen wat verschrikt door al dat mensenlawaai en kruipen maar weg achter de over het water hangende takken van een treurwilg. Zij hebben er natuurlijk geen idee van dat al die storende geluiden in het anders rustige park het voorstpel vormen tot de internationale tuinbouwtentoonstelling 1960, de Floriade. Een tentoon stelling die de voorzitter van het tentoonstellingsbestuur, dr. A. J. Verhage, heeft gekenschetst als een „Symfonie van schoonheid in een dynamische stad aan een even dynamische rivier. Een tentoonstelling die een van de meest indruk wekkende zal worden, ooit op het gebied van de tuinbouw gehouden". In het Stedelijk Museum te Amster dam heeft Prins Bertil van Zweden in tegeniooordigheidvan Koningin Juliana de tentoonstelling „Zweedse vorm geving" geopend. Van links naar rechts: Koningin Juliana, Prins Bertil van Zweden, mr. S. E. Skawonius, president van de Zweedse vereniging voor industriële vormgeving, en jhr. W. J. H. B. Sandberg, directeur van het Stedelijk Museum. zijn ontwerp een aanpassing bij de ma chine. Machines zijn overal gelijk en de mogelijkheden vergeleken met het veel zijdige handwerk beperkt. Inderdaad doemt het schrikbeeld op van een in alle geïndustrialiseerde landen gelijke vorm geving en eigenlijk krijgt men daarvan op deze tentoonstelling al een voorproefje. Toch is er veel fraais te zien, bij voor beeld het Zweedse zilver- en glaswerk. BOSTON (Reuter) De 30-jarige mar conist van het Nederlandse vrachtschip „Utrecht", W. van R., is maandag door de „grand jury" te Boston wegens „moord in de eerste graad" in staat van beschul diging gesteld. Van R. wordt verdacht van moord op Lynn Kauffman, een Amerikaanse pas- sagiere aan boord van de „Utrecht", die in september van het schip verdween en wier lijk later in de haven van Boston werd gevonden. Moord in de eerste graad is in deze Amerikaanse staat, Massachusetts, een halsmisdaad. Volgens de Amerikaanse politie heeft Van R. toegegeven een verhouding te heb ben gehad met Lynn Kauffman, een 23- jarige gescheiden vrouw, die in Singapore aan boord was gekomen. Mevrouw Kauffman, die zeer goed Chi nees kende, had in het Verre Oosten als secretaresse gewerkt voor een Ameri kaanse professor, wiens vrouw en kin deren eveneens aan boord van de Utrecht waren. Van R. is te New York in verzekerde be waring gesteld. Tijdens een militaire oefenrit voor jeeps is gisteravond bij Maurik onder Tiel door tot nu toe onbekende oorzaak een jeep van de weg afgeraakt en gekanteld. De jeep werd bestuurd door de 41-jarige kapitein W. F. ridder van Rappard. De naast hem zittende 21-jarige eerste luitenant H. Hors- ting werd zwaar gewond. Hij werd naar een ziekenhuis te Tiel vervoerd, waar hij later is overleden. Hij was gehuwd en woonde te Ede. Beide officieren waren ge detacheerd bij de luchtdoelartillerieschool te Ede. Op de Ceintuurbaan te Amsterdam is de 44-jarige C. Ravensteijn met zijn brom fiets tegen een geparkeerde auto gebotst. Tijdens zijn overbrenging naar een zieken huis is hij overleden. In Bedum (Gr.) wilde de 7-jarige Ger hard Bos, die op de fiets van school op weg naar huis was, tegelijk met een vrachtauto met aanhangwagen een brug passeren. Hij kwam tussen de beide voertuigen, viel en werd door de aanhanger overre den, waardoor de dood onmidde'hik in trad. De jongen was het enige kind van de landbouwer G. Bos te Noordvvolde. Naast een rosarium krijgt men een tuin te zien met bloemen en planten uit de bij bel. In de Koningshof komen bloemen en planten uit de tuinen van Koningin Julia na, koning Boudewijn, prins Rainier van Monaco, koning Gustaaf van Zweden en nog enige Europese vorsten. De Floriade zal voorbeelden van tuinarchitectuur te zien geven, maar ook tropische cultures: zoals orchideeën en cacteeën. Voor de amateurs zijn er onder meer de afdelin gen volkstuinen en vrye-tydsbesteding in de natuur. In de tentoonstellingsgebouwen zal een groot aantal wetenschappelijke instituten op het gebied van de tuinbouw stands in richten en demonstraties geven. Zowel voor de binnen- als buitententoonstellin gen komen inzendingen uit de Verenigde Staten, Engeland, Frankrijk Italië, Bel gië, Duitsland en Zwitserland. Opvallend zal de internationale binderij-expositie zijn, waar kunstenaars uit twaalf landen de bloemsierkunst zullen demonstreren. Voorts worden bindwedstrijden voor ama teurs gehouden. Tijdens de Floriade zul len enkele internationale tuinbouwcon- gressen worden gehouden. De suggestie is gedaan voor het opvangen van de buiten landse gasten onder meer een schip aan de Maasoever te reserveren. NEW YORK (AFP) Sinds het bezoek van Kroesjtsjev aan de Verenigde Staten worden de uitzendingen van de „Stem van Amerika" naar de Sovjet-Unie niet meer zo stelselmatig gestoord als voordien het geval was. Een woordvoerder van de „Stem van Amerika" heeft verklaard dat bepaal de uitzendingen nog wel, doch andere niet meer worden gestoord. Gezamenlijke waarde 2,4 miljoen TORONTO (UPI) De zes kostbare schilderijen die op 14 septembér uit het Stedelijk Museum van Toronto in Canada werden gestolen, zijn terecht. De politie kreeg een tip van een onbekende, dat zij in een garage verborgen waren. Dit bleek juist te zijn. De dieven hebben zich waarschijnlijk laten insluiten in het museum. Zij sneden de doeken met een scheermes uit de lijsten en moeten ze aan een medeplichtige heb ben gegeven die onder een raam stond te wachten. De schilderijen zijn: „Isaak Abrams Mas- sey" door Frans Hals (waarde circa 500.000 gulden), „Vincent Laurrons van der Vinne", eveneens door Frans Hals (325.000 gulden), „Portret van vrouw met hond" van Rem brandt (1.000.000 gulden), „Portret van vrouw met zakdoek", eveneens van Rem brandt (1.000.000 gulden), „Portert van Claude" van Renoir (75.000 gulden) en „Afneming van het kruis" van Rubens (75.000 gulden). De schilderijen waren in pakpapier gewikkeld en onbeschadigd. „In 't Goede Uur" is gedurende de maand oktober werk te zien van de Haar lemse schilder Frans Verpoorten: groten deels houtskooltekeningen en enkele aqua rellen. Houtskool is eigenlijk een moeilijk materiaal. Men laat er leerlingen veelal mee beginnen, omdat het bij mistekenin gen betrekkelijk gemakkelijk weer van het papier te verwijderen is. Het weinige houvast, dat dit materiaal op het papier heeft, vereist echter terwille van een schoon resultaat een grote zekerheid van doen. En dat „schoon" bedoel ik letterlijk. Houtskool vlekt onder het werk gauw. Men kan profiteren van dat vlekken Be paalde tekeningen van de grote Franse schilder Matisse ontlenen zelfs hun char me aan de lichte tonen, die overbleven rond zeer positief neergezette lijnen, re sultaten van een steeds corrigerend wer ken. Uit Matisse's tekeningen leest men hoe naar een bepaald resultaat gestreefd werd en dat maakt die resultaten ook dui delijker voor ons. Eigenlijk ontbreekt het Verpoortens te keningen „In 't Goede Uur" aan de gun stige afstand, waarop men zijn voldoende gevoel voor compositie, voor plaatsing op het vlak ongehinderd kan waarderen. Want van nabij bekeken geven Verpoor tens tekeningen mij het gevoel dat hij zijn schetsen eenvoudigweg slordig behandel de, ze niet op tijd fixeerde, zodat ze door over elkaar schuiven vlekten en aldus Verpoortens intenties ietwat zoekraakten onder toevallige effecten. In een en ander ontbreekt het nu aan welgeritmeerde toonverschillen of verloor de mogelijke zwart-wit werking aan kracht. Het is voor mij namelijk moeilijk aan te nemen dat Verpoorten alles zo bedoeld heeft als het hier te zien is, getuige enkele tekeningen als een klein spoorwegemplacement en een landschap daarnaast. Bovendien be vielen de enkele aquarellen me ook beter. Zij vlekken namelijk niet. Ze verraden echter toch een zekere slordigheid in de behandeling tijdens het werk. Kunst is voor mij een ordenen. Men verlangt een helder zeggen der dingen en aan die hel derheid ontbreekt'het Verpoorten toch nog te zeer. Dit is jammer omdat er mogelijk heden schuilen in deze schilder en hij ons een plezier kan doen met onderwerpen, waarvan we kunnen houden. Men kan hem enigszins vergelijken met zijn colle ga Damave, wiens werk mij lief kan zijn. Uit die vergelijking kan dan dat tekort dat ik bedoel ook blijken. Bob Buys mmmm /Zien kunt u 't niet aan dit pronkstuk uit moeders oven, maar proeven des te beter: iiiiiiiiiiiliiiililli Nog een half jaar en dan zal deze inter nationale tuinbouwtentoonstelling worden geopend. Geleidelijk krijgt de expositie in en op de veertig hectaren rond de Euro mast meer vorm. Achter de schuttingen rond het grote terrein gaat het werk on verminderd voort. En in de grond kiemt in de komende maanden het overvloedig uitgestrooide zaad en groeien de stengels aan de anderhalf miljoen uitgeplante bol len. 1 Bij de opbouw is' enige vertraging ont staan. Een belemmering vormt de onge kende droogte, waardoor in de beplan tingswerkzaamheden een achterstand is gekomen. Daarom moet voor de winter invalt nog enorm veel werk worden ver zet. Een groot aantal planters zal spoedig worden ingezet om de bloembollen in zo'n snel mogelijk tempo in de grond te stop pen. Zoals bekend is, wordt deze tentoonstel ling mede georganiseerd met het oog op het eeuwfeest van de Koninklijke Alge- meene Vereeniging voor Bloembollencul tuur. Als de expositie op 25 maart wordt geopend zal in de eerste weken de bloem bollencultuur in het volle licht van de be langstelling worden geplaatst. De inter nationale viering van het eeuwfeest zal in Rotterdam plaatshebben. Voor de relaties in het eigen land zal „Bloembollencul tuur" volgend jaar het honderdjarig be staan op haar geboortegrond, in Haar lem, vieren. De organisatoren van de Flo riade zijn niet bang dat deze een bedrei ging zal vormen voor „Keukenhof". Inte gendeel, zij verwachten vele buitenlan ders die èn de Floriade èn de bloemen tuin in Lisse bezoeken. Voor vakman en amateur De ontwerpers van de Floriade werken zoveel mogelijk volgens de moderne ruim telijke opvattingen in de tuinarchitectuur. Bij de aanleg moesten zij ervan uitgaan dat alle aspecten van de Nederlandse tuin bouw zo goed mogelijk tot hun recht zul len komen. Voor zover dit nu tijdens de aanleg kan worden overzien, zal dit ook het geval worden. De expositie wordt zo wel aantrekkelijk voor de vakman als de amateur', niet alleen in het voorjaar maar tot in de herfst. Bloemen zullen er in over vloed bloeien in kassen, gazons en bor ders en op ruim aangelegde terrassen in rechtlijnige perken, maar ook in een ruige woestheid. Een grote boomgaard en boomkwekerij zijn verplaatst naar het Rotterdamse stadspark en komt te liggen naast groentetuinen. Het tuinderswerk gaat tijdens de tentoonstelling normaal door. Volgens goed gebruik worden tus sen de bloemen beeldhouwwerken ge plaatst. Advertentie Ned. Herv. Kerk ingenomen naar Rotterdam-Feijenoord Cornelder te Wilhelminadorp. iedankt voor Bodegraven J. van der clden te Dordrecht. Geref. Kerken Beroepen te Buitenpost H. J. Heinen te Oude Bildtzijl. Aangenomen naar Eindhoven (6de pred.- I.) G. H. Harms te Blokzijl. Beroepen te Oegstgeest L. G. Plqijsant Leeuwarden-West. Bedankt voor Leeuwarden (vac. J, C. ■gen) S. van Bekkum te Monster. Baptisten Gemeenten Bedankt voor Sneek F. E. Huizinga te angelo (O.). Geref. Gemeenten in Nederland Bedankt voor Rotterdam F. Mallan te Bruinisse. Vrye Evang. Gemeenten Bedankt voor Velp C. Zijlstra te Frane- ker. ANEGANG 46 Advertentie eenvoudig, doch zeer gekleed, in heerlijk wollen bouclé, één van de successen uit onze nieuwe fonkelende najaars-collectie Kleuren: lila korenblauw groen steenrood

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 9