BRITTEN KIEZEN
NIEUW LAGERHUIS
Algemene verwachting is
een conservatieve zege
HET WEER
Russische maanverspieder over
ruim een week pas bij aarde
Nieuwe Oostduitse vlaggen op
Westberlijnse U-bahnstations
„Uitloop" nog niet voltooid
Jodrell Bank meldt
afwijking van één graad
Morgen vrij warm
In de krant van heden:
Kunstgebit gebroken
Het woord is aan
Beminnelijk telegram van
Tsjoe En Lai voor Nehroe
Chrissemeuje overleden
„Pension Hommeles" krijgt
televisieprijs 1958-'59
Klein overwicht?
Minister Visser bezocht
marine in Den Helder
In geen 250 jaar is het
zo droog geweest
Bonn vat deze uitdagingzeer ernstig op
H. H. WERKGEVERS
DONDERDAG 8 OKTOBER 1959
44e JAARGANG NUMMER 284
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. I ff n n au <MI jf *W ijwhj" ~llrfTt> oIL Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. I I V 1 T 1 |j| gpjli |i 4 gg 1 IT lf 1^1 T| Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. AAA A A A AAA franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Telef. redactie o389, na kantooruren 5080. DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING Guro-rekemng IJmuider Courant no. 129288.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Verwachting tot morgenavond:
Hier en daar mist en voorname
lijk in het noordoosten van het
land plaatselijk nachtvorst. Mor
gen zonnig weer en warm voor
de tijd van het jaar. Zwakke
wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
pag.
Engelse verkiezingen 1,
15
Weerrapporten
2
Economisch nieuws
2
Toch is het zo
S
3
3
Aanslag op Kossem
3
3
5
Uit stad en omgeving 5, 7,
9
9
Weduwen- en wezenpensioen
11
Feuilleton
13
Radio en Televisie
13
Mario Lanza overleden
13
Parijse autosalon
15
Jubileum K.L.M
17
19
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S.
LONDEN (Reuter) De voorzitter
van de Britse conservatieve partij, Lord
Hailsham, is woensdag zonder tanden
op een persconferentie verschenen.
Lachend zei hij tot verslaggevers: „Het
enige nieuws dat ik voor u heb, is dat
mijn kunstgebit is gebroken. Het is
bezweken onder ongewone druk".
T a g o r e
Herinneringen kunnen smartelijker zijn
dan bange vrees voor wat komen zal;
niets treft de mens pijnlijker dan te be
seffen, wat hij verloren heeft.
In Groot-Brittannië gaan vandaag een 35 miljoen mensen naar de stembus
om een nieuw parlement te kiezen. De kiezers zullen hun met spanning te-
gemoetgeziene uitspraak doen. Dezelfde spelers of nieuwe? De Tories ver
trouwen dat ze met een voorsprong van vijftig zetels zullen winnen. Labour
verwacht met een overwicht van zetels te triomferen. Zelden is het resultaat
van de verkiezingen zo onzeker geweest als thans. Die onzekerheid is voor
namelijk het gevolg van de aarzeling van een belangrijk deel van de stem
gerechtigden, de zogenaamde zwevende kiezers. Bij de zeer kalme verkiezingen
van 1955 liet bijna een kwart van de stemgerechtigden verstek gaan. Dit is
geoorloofd omdat er in Groot-Brittannië geen opkomst- of stemplicht is. Het
gemiddelde percentage, dat wel stemde, bedroeg toen 76,8 (5,7 percent minder
dan bij de verkiezingen van 1951, toen de conservatieven voor het eerst sinds
de oorlog de macht veroverden). Acht miljoen kiezers geloofden het toen wel.
(Van onze correspondent in Londen)
NEW DELHI (Reuter) Premier Tsjoe
En-Lai van China heeft de premier van
India, Nehroe, telegrafisch meegedeeld
dat de tegenwoordige moeilijkheden
„slechts een episode zijn in onze eeuwen
oude vriendschap". Tsjoe, die de kwestie
aan de Indische grens met Tibet niet met
name noemde, beantwoordde een geluk
wens van Nehroe ter gelegenheid van de
tiende verjaardag van de volksrepubliek.
De minister van Defensie, ir. S. H. Vis
ser, heeft een bezoek aan de Konink
lijke Marine in Den Helder gebracht
en daarbij onder meer Hr. Ms. „Gel
derland" bezichtigd.
Woensdagavond is in haar woning te
Holterhoek, gemeente Eibergen, Neder-
derlands oudste inwoonster, de weduwe
Christina Karnebeek-Backs, beter bekend
als Chrissemeuje, overleden. Vrijdag 2 Ok
tober vierde zij haar 110de verjaardag.
Zij was die dag al verkouden en is sinds
dien bedlegerig geweest. - Aanvankelijk
liet haar toestand zich niet ernstig aan
zien, doch woensdagmiddag trad plotse
ling een verslechtering in.
Chrissemeuje was sinds 1953 de oudste
inwoonster van ons land. Zij werd gebo
ren in het -jaar dat Koning Willem III op
de troon kwam, onder het eerste ministe-
rie-Thorbecke. Zij zag het levenslicht in
hetzelfde huis waar zij daarna honderd
tien jaar zou leven. Chrissemeuje stond
met haar honderdtien jaar wat de vrou
wen van Nederland betreft op eenzame
hoogte. Het laatste jaar zijn drie vrouwen,
die „iets jonger" waren dan zij, overleden.
Zij waren ouder dan 106 jaar en dat komt
niet zo heel vaak voor. Sinds 1900 zijn in
Nederland maar zes personen geregi
streerd, die de leeftijd van 106 jaar had
den overschreden. Honderdjarigen zijn er
meer dan men zou vermoeden. Volgens
het Centraal Bureau voor de Statistiek
waren er op 1 januari 1959 23 mannen en
33 vrouwen ouder dan honderd jaar.
Toch heeft Chrissemeuje het leeftijds
record, dat sedert 1899 staat op naam van
Geert Adriaan Boomgaard, niet mogen
breken. Deze Groninger overleed in dat
jaar precies vier maanden en twaalf da
gen nadat hij 110 was geworden.
De „televisieprijs" 1958-1959 van het
Prins Bernhardfonds is door de jury toe
gekend aan „Pension Hommeles" in de
persoon van de tekstschrijfster mevrouw
Annie M. G. Schmidt.
In haar motivering zegt de jury dat zij
in „Hommeles" de zorgvuldigheid en de
raakheid heeft gewaardeerd waarmee de
karakters der medespelenden werden ge
kozen. Wat de jury tevens op prijs stelt
is „het echt Nederlandse karakter dat
uit het stuk spreekt en de manier waarop
wat milde spot wordt gedreven met tijds
verschijnselen en tijdgenoten, de scher
pe, van mensenkennis getuigende waar
neming en uitbuiting van menselijke
ijdelheidjes en zwakheidjes".
Voorts merkt de jury op: „Ook de af
gelopen periode heeft weer bewezen dat
de televisie op haar best is wanneer zij
confronteert met de actuele realiteit. De
directe reportages van belangrijke ge
beurtenissen bezaten de onvervangbare
bekoring, die het medeleven met de di
recte werkelijkheid van het ogenblik
schenkt. In deze momenten rijst de tele
visie tot haar hoogste toppen", aldus de
jury. Zij heeft grote waardering voor de
gaven van Bert Garthof in de rubriek
„Anders dan anderen".
De algemene indruk is thans dat er, me
de door het prachtige weer, als de dichte
mist zou zijn opgetrokken, een recordop
komst is te verwachten, maar dat niette
min waarschijnlijk twintig percent van de
kiezers zal weigeren zijn democratische
verplichtingen na te komen. Dat is gedeel
telijk het gevolg van het districtenstelsel.
Er zijn in feite 630 verkiezingen in de af
zonderlijke parlementaire districten. In
talrijke daarvan, namelijk in die met gro
te meerderheden voor een der drie par
tijen conservatief, labour of liberaal
is de uitslag een uitgemaakte zaak. De
aandacht concentreert zich daarom op de
„wankele" districten met meerderheden
van ruim honderd tot enkele duizenden,
die bij een wijziging in de algemene po
litieke gezindheid het gemakkelijkst van
politieke kleur kunnen veranderen.
Bij de ontbinding van het Lagei-huis op
15 september was de samenstelling als
volgt: conservatieven en daarmee ver
bondenen (zoals de nationaal-liberalen):
340 zetels, Labour: 278 zetels, liberalen:
6, vacatures: 6, Labour zou tenminste 34
zetels moeten winnen, wil het met de con
servatieven gelijk komen.
Het resultaat van het jongste Gallup
opinie-onderzoek, dat geen aanspraak
kan maken op volstrekte juistheid wat de
werkelijke verhoudingen betreft, gaf de
volgende noteringen: conservatieven 40,5
(37,5 op 5 oktober), Labour 39 (37,5 op 5
oktober), liberaal 4 (4 op 5 oktober), wei
felaars 16 (20,5 op 5 oktober).
Hieruit blijkt dat de laatste groep bezig
was zich in het voordeel van de Tories te
bewegen.
Volgens andere steekproeven zouden de
conservatieven een voorsprong hebben
van 3.3 tot 3.6 pet. Bij eenzelfde opkomst
als in 1955 zou op deze basis een conser
vatieve meerderheid te verwachten zijn
van ongeveer 68 zetels (dezelfde van
thans).
In de loop van de avond en nacht wor
den 391 van de 630 uitslagen verwacht,
voornamelijk uit de grote bevolkingscen
tra en de meeste „marginale" districten,
zodat misschien reeds spoedig na midder
nacht het eindresultaat zich kan afteke
nen.
Afgescheiden van het opinie-onderzoek
was tot en met gisteren de algemene ver
wachting dat de conservatieven opnieuw
zullen zegevieren, zij het met een inge
krompen meerderheid. Verrassingen zijn
in dit kiesstelsel echter nooit uitgesloten.
Veel hangt af van de twee miljoen jonge
nieuwe kiezers, van Labouraanhangers,
die sinds de vorige verkiezingen in mas
sa naar de tot nu toe door conservatie
ven beheerste districten verhuisden naar
nieuwe blokken gemeentewoningen van
de zwevende kiezers en van de overredings
kracht van de propagandisten om de
thuisblijvers naar de stembus te krijgen.
Macmillan verklaarde gisteren in zijn
laatste openluchttoespraak te Londen:
„Wij zullen winnen", maar ook Morgan
Phillips, secretaris van de Labour partij,
is optimistisch. Hij verwacht een Labour-
overwinning met behoorlijke meerder
heid, doch voegde er aan toe, dat dit af
hangt van een overweldigende toeloop naar
De beste verkiezingsbarometer is waai--
schijnlijk wel de Londense beurs, welke
gisteren blijk gaf van volledig vertrouwen
in een conservatieve zege. De industriële
koersen, met inbegrip van de door Labour
met hernationalisatie bedreigde staalon-
dernemingen, stegen over de gehele linie
en sloten ongeveer vier shilling hoger. In
dien de Tories inderdaad winnen, wordt
vrijdag een nieuwe hausse verwacht.
De bookmakers zijn ook al voorbereid op
een conservatieve overwinning, want het
grote aantal weddenschappen, dat daar
van uitgaat, is gisteren nog sterk toegeno
men. De Tories staan 3-1 genoteerd, ter
wijl Labour een notering tegen zich heeft
van 2-1.
De jury constateert dat de t.v. met ont
stellende gulzigheid talent en energie op
slokt. Zij meent meermalen „een vlucht
in het geijkte" te hebben waargenomen.
„Vooral de creatieve krachten tonen be
paalde verschijnselen, die doen denken
aan de eerste gevolgen van een op hen
gepleegde roofbouw", aldus de jury.
De minister van Defensie, ir. S. H. Vis
ser, heeft een werkbezoek aan de Konink
lijke Marine in Den Helder gebracht.
Nadat de minister in de ochtenduren een
afdeling van het Korps Mariniers had ge-
inspecteerd bezocht hij de onderzeeboot
jager „Gelderland" en een mijnenveger.
Minister Visser liet zich uitvoerig voor
lichten over vrijwel alle maritieme onder
delen. Ook het nieuwe verenigingsgebouw
van de V.B.Z. (Vex-eniging Beroepsschepe
lingen Zeemacht) en de marinekantine
„Huys tijdtverdrijf" werden bezocht.
Na een bezoek aan het marinevlieg
kamp De Kooy vertrok de minister, die
vergezeld was van de bevelhebber der
zeestrijdkrachten, vice-admiraal L. Brou-
wer en de commandant zeemacht Neder
land, vice-admiraal G. B. Fortuyn, per
auto naar Den Haag.
Advertentie
SUÈDE DAMESJASJES in kleuren
(Van onze weerkundige medewerker)
Wanneer wij gaan vergelijken met de
oudste regenwaarnemingen in ons land
verricht, namelijk die van 1706 af te Zwa
nenburg roerden verricht, dan kunnen wij
concluderen dat een zo langdurige droogte
(van begin mei af) de laatste 250 jaar in
ons land niet meer is voorgekomen. Dit
geldt ook voor grote delen van Duitsland
en Frankrijk.
Zo viel er van 1 mei tot op heden in
Haarlem 152 mm neerslag tegen normaal
340 mm. De laatste acht weken hebben wij
een onbeduidende hoeveelheid van ge
middeld 1 mm neerslag per week gekregen,
hetgeen van geen betekenis is geweest.
Deze week regeert er weer een sterk
hogedrukgebied. Een zioak front, dat in
West-Frankrijk wel regen van betekenis
bracht, dringt op maar zal alleen wat hoge
bewolking veroorzaken. Het lijkt onwaar
schijnlijk dat er deze week nog regen zal
vallen.
Een verdwaalde tropische cycloon is over
het. anders zo rustige gebied van de Azoren
getrokken met stormwinden en meer dan
130 mm regen.
Het is een ongewone koers van een oude
cycloon, zoals enkele jaren terug even
eens het geval was toen het Duitse op
leidingsschip „Pamir" ten onder ging. Ook
deze cycloon, waarvan de overblijfselen
wat meer wind in de Golf van Biskaye
zullen brengen, zal geen einde aan de
droogte in West- en Midden-Europa maken.
MOSKOU (Reuter) De Russische
maanraket zet haar tocht precies in de
tevoren bepaalde baan voort. Woensdag
avond om zes uur bevond zij zich op
126.000 km. van de maan. Haar uitreis van
de aarde blijkt hiermee nog niet voltooid
te zijn, zoals eerder is bericht. Het inter
planetaire station zal naar verwacht
wordt pas op 10 oktober het punt van
zijn baan bereiken, dat het verst van de
aarde verwijderd is. Deze afstand zal
470.000 km. zijn. Later zal zij dichter bij
de aarde komen en op 18 oktober zal het
object de aarde passeren in noordzuide-
lijke richting. De kortste afstand tussen
aardoppervlak en het interplanetaire sta
tion zal ongeveer 40.000 km. zijn.
De gegevens, die op 6 oktober van het
interplanetaii-e station werden verkregen
bevestigen, dat de appai-atuur voor we
tenschappelijke metingen, het bepalen
van de temperatuur en de energievoorzie-
ning op normale wijze werken.
Vandaag zullen van 15.00 tot 16.00 uur
wederom gegevens naar de aarde woi-den
uitgezonden. De x-adiotelescoop van Jod
rell Bank heeft woensdag gedux-ende een
uur het. station gevolgd. Daarna werd me
degedeeld, dat het één graad afweek van
de' koei-s, die de Russen het laatst hadden
voox-speld. De ondei'-dii-ecteur van deze
grootste luisterpost ter wex-eld, dr. Davies
zei dat dit op geen enkele wijze wil zeg
gen, dat de Russen zich belangrijk had
den vergist. Een afwijking van een graad
na drie dagen betekent een enorme mate
van nauwkeurigheid, zei hij. De radiote
lescoop van Jodrell Bank kon slechts op
een van de beide frequenties signalen op
vangen. De signalen waren anders dan
dinsdag toen het apparaat in de buurt van
de maan kwam en waren gelijk aan die,
welke daarvóór gehoord werden.
Een vooi-aanstaande Russische geleer
de zeide, dat naar zijn mening het Rus
sische ruimtestation erop ingericht is fo
to's te nemen van de achterzijde van de
maan, zoals de foto's die onlangs door een
Amerikaanse satelliet van de aar-de wer
den gemaakt. De veronderstelling, dat
zich een camei-a aan boord van het appa
raat bevindt, werd tegenover UPI uitge
sproken door Georgi Doebosjin, hoofd van
de afdeling x-uimtemechanica van het as-
ti-onomisch instituut van Moskou.
Het Russische persbureau Tass gaf het
volgende diagram vrij als illustratie
van de baan van de Russische maan
verspieder. Links ziet men de aarde
en met de cijfers 1 worden de posities
van aarde en maan weergegeven op
het moment dat de raket gelanceerd
werd. De cijfers 2 geven de positie van
het ruimtestation en de maan op het
moment, dat het dichtstbijgelegen punt
van de maan werd bereikt. Daarna
begon de grote uithaal, welke thans
nog gaande is en de terugkeer naar
aardse sferen, positie 3, welke ove
rigens niet vóór zondag over een week
bereikt zal worden, aldus de jongste
bekendmakingen van Tass.
Van officiële zijde is niets gezegd over
een camera.
Als positie van het object om 20.00 uur
Moskou-tijd (18.00 uur Nederlandse tijd)
werd door Russische geleerden opgege
ven: binnen de constellatie van Ophiuchus
in de nabijheid van de ster Zeta.
LONDEN (UPI) Russische geleerden
hebben woensdagavond hun dank betuigd
aan de Bx-itse geleerden van het obser
vatorium van Jodx-ell Bank voor hun sa
menwerking in het helpen opsporen van
Russische ruimteraketten. Radio-Moskou
berichtte, dat de Russische geleerden in
het bijzonder prof. A. C. B. Lovell, direc
teur van de Manchester University radio
telescoop, en zijn team assistenten dank
baar zijn.
De Westberlijnse politie heeft in ver
scheidene stations van de stadsspoorweg
zeventig van de negentig nieuwe Oostduit
se vlaggen verwijderd die de Oostduitse
beheerders van deze vervoersdienst had
den laten aanbrengen. In enkele voorste
den kwam het tot handgemeen met
spoorarbeiders die zes agenten verwond
den van wie twee zwaar. Vele Oostduitse
vlaggen wapperden later weer van de
stations. De Westberlijnse politie liet ze
hangen.
De U-bahn in West-Berlijn wordt door
de Oostduitse autoriteiten beheerd, maar
valt onder de jurisdictie van West-Ber
lijn. De Westberlijnse politie wacht nieu
we instructies van het westelijk stadsbe
stuur af.
Van Westbex-lijnse zijde is vernomen
dat de westerse geallieerde bevelhebbers
van West-Berlijn een brief aan de Russi
sche commandant van Oost-Berlijn heb
ben gezonden, die „in wat milder bewoor
dingen dan een px-otest" is gesteld.
Herriemakers
De Westbex-lijnse burgemeester Willy
Bx-andt heeft tegenover verslaggevers
verklaax-d dat hij de militaire bevelheb
bers heeft medegedeeld dat de Westber-
lijners het hijsen van de nieuwe Oostduit
se vlaggen op de Westberlijnse stations
als een uitdaging beschouwen. Hij heeft
hun ook medegedeeld dat de Oostduitse
autoriteiten met de U-bahn herriemakers
naar West-Bex-lijn zenden.
De vooi-naamste woordvoerder 'der
Westduitse regering, Felix von Eckhardt,
heeft op een persconferentie in Bonn ver
klaard dat de Westduitse regering het
vlaggenincident als „zeer ernstig" en als
een uitdaging beschouwt. De Westduitse
regering hoopt dat het stadsbesuur van
West-Bex-lijn of de militaire bevelhebbers
in staat zullen zijn deze aangelegenheid
zodanig te regelen, dat een dergelijke uit
daging zich niet meer voordoet", aldus
Von Eckhardt.
Advertentie
MORGEN OP DE TELEVISIE Week
overzicht, Platennieuws, Film Vliegwe
reld, Medisch probleem. Bekjjk het vor
stelijk met T.V. van KEIZER, Plein 1945
No. 54. telefoon 4516.
Advertentie
Op het station „Pepenstrasse" in West- nieuwe Oostduitse vlaggen neer te
Berlijn gebruikte de Westberlijnse halen. Gisteren verschenen de vlaggen
politie dinsdag een ladder om de opnieuw, maar de politie liet ze nu
hangen
Met LUNCHPAKKETTEN van
CAFETARIA SC HAG EN
is uw personeel meer dan tevreden.
BIK EN ARNOLDKADE 43-44 - TEL. 6564
