Verbindt bouwkassen aan de
woningbouwverenigingen'
Poolse schilderkunst van nu
Dagboek van een afperser
MISTER
Clayton en Gillespie in Amsterdam
HENS E N
Agenda voor
Haarlem
Professor Doka en Robotto
In West-Duitsland zijn reeds meer
dan 2,5 miljoen spaarders
9
11
SUGGESTIE VAN AMSTERDAMMER:
Kwestie Van der Zee voor
VARA afgedaan
De radio geeft woensdag
T elevisieprogramma
„Zie Gods Schepping" op
Rotterdamse Floriade
Kust van „Veluwemeer"
moet recreatiegebied worden
Twee exposities in
Schiedams museum
Onderzoek A merikaanse
quiz-schandalen
Landbouwkundig onderzoek
ter hand genomen
Prins Bernhard terug
Kerkelijk Nieuws
Warme schotels
ƒ2.-
Oud en nieuwin de jazzmuziek
Boerderij uitgebrand
DOOR
PIERRE
NORD
Steeds hoger
mm*,
MONTY-COATS
ZEEDUFFEL
35.
HEREN-PARKA'S
RI3-C0RD
ƒ59 75
nat*vu*Hih
PAARLAARSTEEG
DINSDAG 13 OKTOBER 1959
(Van onze Amsterdamse redacteur)
De woningbouwverenigingen hebben in
de afgelopen vijftig jaar veel goed werk
verricht. Maar omdat zij steeds bouwden
met van de overheid geleend geld, zijn zij
in hoge mate afhankelijk. Meestal zijn
hun bezittingen niet veel groter dan hun
schulden. De woningbouwverenigingen
kunnen echter nog meer nuttig werk doen
als zij tevens als bouwkassen fungeren en
hun leden in staat stellen een eigen huis
te krijgen. Deze stelling is van de heer
G. C. J. Drijfhout te Amsterdam, die reeds
dertig jaar penningmeester van de hoofd
stedelijke woningbouwvereniging „Eigen
Haard" is, die ruim tienduizend leden telt.
De heer Drijfhout hoopt, dat zijn bouw-
kas-idee ingang zal vinden bij zijn eigen
vereniging, maar ook bij de andere, die
met dezelfde moeilijkheden kampen als
„Eigen Haard".
Die moeilijkheden zijn, dat het geld
voor de verenigingsbouw geheel door de
overheid moet worden voorgeschoten.
Men moet dus aankloppen voor een le
ning. Zo'n lening wordt niet altijd ver
leend. In de jaren, waarin particuliere
bouwers grote aantallen huizen laten ver
rijzen, vissen de verenigingen achter het
net. Dat was zo in de „goedkope jaren"
vóór de oorlog. In ongunstige perioden,
wanneer de particuliere ondernemers wei
nig of geen nieuwe objecten ter hand ne
men, is de tijd gunstig voor de woning
bouwverenigingen. Dan is de overheid, die
de bouw wil stimuleren, graag bereid le
ningen te verstrekken. De woningen ko
men er, maar zij zijn meestal duur, om
dat zij in een ongunstige tijd worden ge
bouwd. „Eigen Haard" dat dezer dagen
het vijftigjarig bestaan vierde, heeft voor
47 miljoen huizen in Amsterdam ge-
Het bestuur van de V.A.R.A. heeft in
een communiqué medegedeeld dat de
V.A.R.A. de kwesties rond het A.V.R.O.-
televisiesectiehoofd Siebe van der Zee en
de door deze gemaakte opmerkingen als
afgedaan beschouwt. In het communiqué
wordt herinnerd aan de dezer dagen dooi
de A.V.R.O. gedane bekendmaking, aan de
schriftelijke verontschuldiging, die de
V.A.R.A. van de A.V.R.O. ontving en aan
de brief, die de heer S. van der Zee aan
het V.A.R.A.-bestuur heeft gezonden. In
deze brief deelde Siebe van der Zee mee,
dat het nimmer in zijn bedoeling heeft ge
legen in het openbaar andermans gevoe
lens te kwetsen en dat, voor zover dit wat
de V.A.R.A. betreft toch het geval zou zijn,
hij zulks wel heel diep betreurt.
Aangezien de heer Van der Zee daar
bij de hoop uitsprak, aldus het V.A.R.A.-
communiqué, in de toekomst te mogen be
wijzen, dat zijn houding tegenover de
V.A.R.A., vooral wat betreft de samen
werking, als volkomen collegiaal en
loyaal kan worden bestempeld en ook het
A.V.R.O.-bestuur nog heeft medegedeeld,
ervan overtuigd te zijn dat die hoop zal
worden verwezenlijkt, beschouwt de
V.A.R.A. deze zaak als afgedaan.
Advertentie
x
deelt elke dag
in de Grote Houtstraat
waardebonnen uit
HILVERSUM I. 402 m. 7.00-24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws en S.O.S.ber. 7.10 Gram.
7.30 Een woord voor de dag. 7.40 Gewijde muziek.
8.00 Nieuws. 8.15 Radiokrant. 8.35 Gram. 9.00 Voor
de zieken. 9.30 Gram. 9.35 Waterst. 9.40 Voor de
vrouw. 10.15 Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00
Gram. 11.10 Alarm!., mijn aangespoeld, hoersp.
12.10 Musette-muz. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 .Jeugdork. 12.53 Gram. of act. 13.00 Nieuws.
13.15 Met PIT op pad, causerie. 13.20 Operafragm.
14.00 Gram. 15.25 Accordeonmuziek. 16.00 Voor de
jeugd. 17.20 Interscholair jeugdtoernooi. 17.40
Beursber. 17.45 Spectrum van het Chr. organisatie-
en verenigingsleven, causerieën. 18.00 Leger des
Heilskwartier. 18.15 Boekbespr. 18.30 R.V.U.: Mo
gelijkheden cn toekomstmogelijkheden voor de
hartchlrurgie, door dr. C. L. C. van Nieuwenhui-
zen. Eerste lezing. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10
Op de man af, caus. 19.15 Gram. 19.30 Radiokrant.
19.50 Heinrich Schüzfeest. 21.00 Het gesprek van
de patiënt met zijn dokter, caus. 21.20 Metropole
orkest. 21.55 Quebec: eindstation Europa, klankb.
22.15 Pianorecital. 22.30 Nieuws. 22.40 Zaalsport-
uitsl. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Platennieuws.
23.53—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00-24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.18 Gram. 8.55 Voor de vrouw. 9.00 Gym.
voor de vrouw. 9.10 Gram. VPRO: 10.00 School
radio. VARA: 10.20 Voor de vrouw. 11.00 Gevar.
Progr. 12.00 Lichte muz. 12.30 Land- en tuinbouvv-
meded. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Orgelspel.
13.00 Nieuws en tentoonst.agenda. 13.20 Hammond
orgelspel. 13.45 Radioportret. 14.00 Jeugdconcert.
14.45 Volksliedjes en dansen. 15.00 Voor de jeugd.
17.00 Koorzang. 17.15 Gram. 17.30 Hammondorgel
spel. 17.50 Regeringsuitzend.: Rijksdelen overzee:
Jeugduitz. De brievenbus gaat open. Corresp.club
o-' v. Regina Zwart. 18.00 Nieuws en comm. Daar
na: Act. 18.30 Lichte muz. 19.00 Voor de kinderen.
19.10 Moet een Katholiek socialist worden?, caus.
19.25 VARA-Varia. VPRO: 19.30 Voor de jeugd.
VARA: 20.00 Nieuws. 20.05 Dansmuz. 20.40 Dit is
uw leven. 21.35 Gram. 21.50 Sportpraatje. 22.00
Jazzmuz. 22.20 Keuren en kiezen, pol. caus. 22.30
Nieuws. 22.40 Lichte muz. 23.00 Tussen mens en
nevelvlek, caus. 23.15 Muz.causerie. 23.55 - 24.00
Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Gevar. muz. (12.30 Weerber.). 13.00 Nieuws.
13.15 Gevar. muz. 14.00 Schoolradio. 14.45 Orkest-
conc. 16.00 Koersen. 16.02 Engelse les. 16.17 Gevar.
muziek. 17.00 Nieuws. 17.10 Klarinetrecital. (17.20
Vocaal intermezzo). 17.50 Boekbespr. 18.00 Lichte
muziek. 18.10 Caus. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
,niellws- 19-40 Polyfonische lied. 20.00 Operafragm.
120.45 Pianorecital). 21.45 Kamermuz. 22.00 Nieuws.
22.15 Caus. 22.40 Ork.concert. 22.55—23.00 Nieuws.
VOOR WOENSDAG
AVRO: 17.00 Voor de kinderen. NTS: 17.30—17.40
i"1' Jeugdjourn. 20.00 Journ. en weeroverz. KRO:
'0-20 Filmnieuws. 20.50 Documentair progr. 21.20
varieté-progr. Daarna: Epiloog.
bouwd. Er is echter slechts 3 miljoen af
gelost.
„In West-Duitsland hebben de woning
bouwverenigingen het bouwkassysteem
ingevoerd, dat het mogelijk maakt wonin
gen te bouwen, wanneer men zelf wil. Men
bouwt namelijk huizen met het spaargeld
van de leden en met hypotheken. Er is
een enorme belangstelling voor. Bij de
bouwkassen zijn reeds meer dan twee en
een half miljoen mensen ingeschreven,"
aldus de heer Drijfhout, die meent, dat
het ernstige overweging verdient dit sys-
steem in ons land na te volgen.
Over het algemeen bestaat het lidmaat
schap van een woningbouwvereniging uit
een storting ineens van een gering bedrag,
bijvoorbeeld 25. Daarvan kan men geen
huizen bouwen. De leden scheppen echter
de gelegenheid voor zichzelf om tezijner-
tijd een huurwoning van de vereniging
te krijgen. De verenigingskas wordt van
de huren niet veel wijzer. Dit geld is net
genoeg om rente, aflossing, onderhoud en
administratie te financieren.
De heer Drijfhout ziet in een bouwkas,
die een onderdeel vormt van een woning
bouwvereniging, grote voordelen. De ge
gadigden zullen uiteraard offers moeten
brengen, die overigens in hun eigen voor
deel zijn. In plaats van eenmaal 25 zal
bijvoorbeeld enige jaren achtereen 25
per maand moeten worden gestort. In
Duitsland blijkt het te kunnen en de heer
Drijfhout meent, dat het ook in Neder
land kan. Hij hoopt dat besturen van wo
ningbouwverenigingen zich eens over de
ze zaak gaan beraden.
Op de internationale tuinbouwtentoon
stelling Floriade, die volgend jaar in Rot
terdam wordt gehouden zal onder auspi
ciën van het Convent der Kerken, waarin
de Protestantse Kerken, de roomskatho-
lieke Kerk, de Joodse Gemeente en het
Leger des Heils samenwerken, een inter
nationale fototentoonstelling worden ge
organiseerd.
De foto's, die in een daartoe te bouwen
paviljoen zullen worden tentoongesteld,
zullen worden verkregen door middel van
een internationale wedstrijd welke voor
amateur- en vakfotograaf open staat. Ge
vraagd wordt daarbij het thema „Zie Gods
Schepping" uit te beelden in al zijn facet
ten.
Een internationale jury zal de best ge
slaagde inzendingen bekronen.
In Gelderland bestaan plannen voor de
oprichting van een recreatiestichting „Het
Veluwemeer". Gedeputeerde Staten heb
ben daartoe een voorstel gedaan. Het is
van zeer veel belang, zo zeggen zij in het
pre-advies, dat de betrokken regeringsin
stanties met veel spoed van reële Gelder
se plannen kennis krijgen en weten, dat
de recreatieve voorzieningen, welke voor
ogen staan, reeds in het begin van 1960
door een daartoe speciaal in het leven ge
roepen rechtspersoon kunnen wor
den geëntameerd. Alleen namelijk in dat
geval kan met kans op succes een beroep
op rijksmiddelen worden gedaan, midde
len, die voor de verwezenlijking van een
aanvaardbaar complex van maatregelen
ten enenmale onmisbaar zijn.
De werkzaamheid van de overheid ten
behoeve van de recreatie in dit gebied zal
zich in de eerste plaats moeten richten op
de openbare voorzieningen, zoals het aan
leggen van ontsluitingswegen en rijwiel
paden met daarbij behorende picnic- en
pleisterplaatsen, voorts het in eigendom
verkrijgen van de oeverstrook teneinde de
ze geschikt te maken voor het beoefenen
van sport om en op het water. Ook zul
len maatregelen moeten worden genomen
om het aanwezige natuurschoon te behou
den, aldus Gedeputeerde Staten.
In het Stedelijk museum in Schiedam
worden in de komende maand twee expo
sities gehouden, getiteld „Nederlandse
kunst na 1900" en „Lucebert". De wethou
der van Culturele zaken van Schiedam,
mr. M. J. M. van Kinderen zal beide ten
toonstellingen op vrijdagavond 16 oktober
openen.
Voor de expositie „Nederlandse kunst
na 1900" heeft het museum Boymans-Van
Beuningen in Rotterdam een reeks wer
ken ter beschikking gesteld. Deze tentoon
stelling duurt enige maanden.
Van de dichter en schilder Lucebert zul
len tot 16 november schilderijen, gouaches
en tekeningen te zien zijn. Lucebert zal bij
de opening aanwezig zijn en „elektronisch
verzen lezen", tevens zal hij muziek van
zijn keuze laten horen.
Oren Harris, voorzitter van de sub
commissie uit het Huis van Afgevaardig
den welke een onderzoek instelt naar de
Amerikaanse quiz-schandalen, heeft be
kend gemaakt dat aan Charles van Doren,
die indertijd honderd negenentwintig dui
zend dollar heeft gewonnen in de t.v.-quiz
„21" per dagvaarding gelast is voor de
commissie te verschijnen om een verkla
ring af te leggen. De dagvaarding is vrij
dag uitgegeven, en tot dusverre heeft Van
Doren er niet op gereageerd, zei Harris.
De subcommissie heeft thans haar open
bare „hearings" verdaagd tot 2 november.
De subcommissie verwacht dat Van Do
ren dan beschikbaar zal zijn om verhoord
te worden. Een lid van de subcommissie,
Walter Rogers, heeft felle kritiek geleverd
op de nalatigheid van overheidsinstanties
om op te treden tegen het knoeien met
quiz-programma's van de televisie. Ro
gers' kritiek gold zowel de Federal Com
munications Commission (F.C.C.) als de
Federal Trade Commission (F.T.C.).
(Van onze Haagse redacteur)
De minister van Landbouw heeft onder
voorzitterschap van prof. dr. V. J. Ko
ningsberger een commissie ingesteld wel
ke belast is met het doen van aanbeve
lingen ter verdere ontplooiing van het zui
vere wetenschappelijk landbouwkundig on
derzoek. De minister heeft overwogen, dat
het natuurwetenschappelijk onderzoek dat
is verricht door natuur- en scheikundigen
en biologen, een zeer snelle ontwikkeling
doormaakt waaruit voor het fundamen
teel onderzoek, in het bijzonder voor de
landbouwhogeschool, consequenties dienen
te worden getrokken om aan de eisen des
tijds te voldoen.
Maandagavond om vijf over half negen
is prins Bernhard met de regeringsdako-
ta op Soesterberg geland. Hij was 's mid
dags na een verblijf van een dag in Rome,
uit deze stad naar ons land vertrokken.
Koningin Juliana en prinses Margriet
waren ter begroeting op het vliegveld aan
wezig.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Ouddorp (Z.H.) J. van Vliet
te Zetten-Andelst; te Poortvliet J. Smit te
Groot-Ammers. Bedankt voor Boven-
Hardinxveld J. Vroegindewey te Barne-
veld. Toegelaten tot de Evangeliebediening
de heren H. Lindeboom, Fabritiusstraat 11,
Delft en E. M. Top. Dorpsstraat 65. Wemel-
dinge. Beroepbaarstelling: De heer W. van
der Wolk, vicaris, 1ste Dorpsstraat 19.
Zeist, is beroepbaar.
Advertentie
LUNCHROOM
Grote Houtstraat
Tel. 18598
105
„Ik geloof, dat. het nogal meevalt!", zei professor Doka. „We zullen je wel even op
knappen, baasje!"
De prof ging aan het werk met een schroevendraaier en ander gereedschap. En ja, na
een half uurtje werken had hij de breuk hersteld. Och ja, bij een mens gaat dat lang
zamer, die geneest niet zo een-twee-drie.
Toen was Robotto weer helemaal in orde. Hij stapte weer rond en bewoog armen en
benen zonder mankeren.
Zo kwam het, dat professor Doka, al was het dan met wat vertraging, eindelijk aan
tafel kon gaan en zijn honger stillen 6061
Tot 2 november is in het Stedelijk Mu
seum te Amsterdam Poolse schilder
kunst van nu te zien. Ik kan niet zeggen
dat deze expositie veel aan onze ervarin
gen toevoegt. We zagen genoeg in dezelf
de geest en van gelijke of soms ook gro
tere kwaliteit. Of dit. nu „de" Poolse kunst
van nu is zal wel een vraag blijven. Com
missies voor tentoonstellingen buiten de
grenzen van het eigen land zoeken mees-
al naar waardenf?), die te vergelijken zijn
met wat er leeft in het land, waar zo'n
expositie gehouden moet worden. Zo
heeft men enige kans op publiciteit, kans
op herkenning en mogelijke erkenning.
Het is te begrijpen. Als de kans bij voor
beeld bestaat dat er in Sao Paolo geen
hond naar een goede aquarel van Verwey
kijkt, dan besparen we ons de teleurstel
ling door een groot doek van Appel te stu
ren. Hetgeen overigens niets tegen Appel
wil zeggen. Deze expositie had men mis
schien als een Deense kunnen annonce
ren, zonder dat we daar over zouden val
len. Tenzij in Denemarken beter geschil
derd wordt. Als er niet anders wordt ge
schilderd, is het betere een motief voor
exposities van vreemdelingen. Interes
sant blijft dan van deze tentoonstelling
dat blijkt dat achter het ijzeren gordijn
nog een richting kiezen in de kunst moge
lijk is, terwijl dat in Rusland niet zo bijs
ier mogelijk blijkt te zijn. Dat klopt dan
met ander nieuws uit Polen.
De jazzmuziek verandert voortdurend van
karakter. Wie dat nog niet wist, kon het
zondagavond in het Amsterdamse Concert
gebouw nog eens horen. Daarbij moet men
dan nog bedenken, dat de muziek van
„The Buck Clayton all Stars" en van
„Dizzie Gillespie and his Quintet", al weer
„verouderd" is. Dat men er toch met ge
noegen naar kan luisteren bewijst, dat er
zoals b\j alle goede muziek ook in de
jazz hoogtepunten zjjn, die niet aan een
bepaalde periode gebonden zijn, doch die
altijd waardering zullen vinden.
Buck Clayton, met Roy Elridge en Char
ley Shavers de voornaamste trompettist
van de nieuwere school van de jaren der
tig, bekend om zijn zangerige, bijna ethe
rische toon en zijn soli op gestopte trom
pet, bewees gisteravond niet van zijn kwa
liteiten te hebben verloren. Zonder enig
effectbejag, eenvoudig en eerlijk, blaast
hij altijd melodieus zijn chorussen.
Dit geldt trouwens voor de gehele bezet
ting, die grotendeels bij Count Basie ge
werkt heeft. Tenorsaxofonist Buddy Tate
wist aan zijn spel, dat veel met Hawkins
gemeen heeft, een eigen karakter te geven.
Trombonist Wells gaf een prachtige solo in
„Night Train" en Gene Ramey bleek een
bassist met veel humor te zijn. Gaaf en
tchnisch verzorgd, maar geen briljant spel,
luidt ons eindoordeel over 't gehele orkest.
De begeleiding bij de oude blues-zanger
Jimmy Rushing was heel vaak te hard.
zodat men weinig kans had te genieten van
zijn grote kwaliteiten. Dat deze qua dictie,
gevoeligheid en voordracht beter zijn dan
die van Armstrong kon men beluisteren in
„I want a little girl" met een uitstekende
begeleiding van Clayton op gestópte trom
pet.
Uiterst briljant is het spel van Dizzie
Gillespie de grondlegger van de bop
die na de pauze optrad met zijn quintet.
Dizzie, virtuoos op zijn „45 graden trom
pet-beker", is een intellectueel in de jazz
muziek. Zijn spel, geraffineerd en verfijnd,
maar tegelijk zeer gevoelig, ondanks de
„koele" indruk, die men verkrijgt door het
veelvuldig gebruik van de verminderde
quinten, door de razendsnelle loopjes,
waarbij hij gebruik maakt van zestienden
en tweeëndertigsten en door de schrille,
hoge uitschieters, is een ware lust voor het
oor. Gillespie is een veelzijdig man: cere
braal spel in „Night in Tunesia" staat te
genover een „There is no greater love" ge
bracht met de gevoeligheid en de „stern-
intonatie" van Billy Holiday. Als crooner
bracht Dizzy een persiflage op alle over
drijvingen van de zo aanbeden vocalisten,
die van een goed gevoel voor humor ge
tuigde.
Van zijn quintet moet altsaxofonist
fluitist Leo N. Wright genoemd worden,
een veelbelovend talent, dat zeker niet
onder doet voor dat van de Belg Bobby
Jaspar. Pianist Julius Mance gaf een prach
tige solo in ..Blues after Dark".
De eerste schilder is zeker niet de
minste. T. Makowski toont een landschap
van vroegkubistische vormgeving. Bij an
der werk denkt men even aan de Franse
schilder Gromaire, bij wie de zaak wel
steviger in elkaar zit. Later werk van deze
Pool kan iets poëtisch hebben. Het werk
van J. Cybis mag impressionistisch ge
noemd worden. Het is stevig geschilderd
en plezierig van kleur. In een enkel werk
toont W. Taranczewski dat hij wel om
Miro kan geven. De noodzaak voor zijn
grote formaten kan ik niet zo inzien. Een
zekere oppervlakkigheid valt nu des te
sterker op. In zijn „Voortdurende queue
wachtende mensen vertelt A. Wró-
blewski wel iets. Wat slap is zijn verdere
werk. Er is abstract werk van onder meer
W. Strzeminsky met reliëf randjes
en H. Stazewski, die op voor mij volko
men duistere wijze in een enkele werk
aan techniek wilde denken. Banaal, heel
banaal zijn de glimlichteffecten in werk
van J. Nowosielski. Bij M. Wlodarski's
werk denkt men even aan onze Corneille
die zoveel mooier werkt, en vraagt men
zich dus weer af waarom dit nu weer hier
naar toe gebracht moest worden. Mis
schien dat J. Lebenztejn met zijn kamer
schermachtige schilderijen dan wel iets
toevoegt aan onze ervaringen. Het aan
trekkelijkste doek van P. Potwownsoki is
voor mij diens „Netten". Het heeft het
meest met de natuur te maken. Dat be
hoeft nog niets tegen abstracte schil
derkunst te zeggen. Het betekent wel dat
zovelen de natuur als bron van inspiratie
nog maar moeilijk kunnen ontberen.
Meer voegt aan onze ervaringen toe de
tentoonstelling van de Poolse bedelaar-
zondagsschilder Nikifor, die tot 26 okto
ber in hetzelfde museum gehouden wordt
Dat men aan deze expositie een zaal toe
voegde met werk van andere zondags
schilders is een vermoedelijk onbedoeld
compliment aan de zuiverheid en vanzelf
sprekende smaak van Nikifor. Men denkt
bij diens werk aan een echte volkskunst
men geniet de ritmes van deze meestal
volle compositietjes, men wordt ontroerd
door de eenvoud van Nikifors verbeeldin
gen. Daarna botst men op de benauwde
kleinburgerlijkheid van de meeste ande
ren.
Bob Buys
Maandagavond tegen half negen is brand
uitgebroken in de kapitale boerderij van
de heer P. Kempers in Eerste Exloërmond.
De brand is ontstaan, toen men bezig was
een tractor te starten. Plotseling schoot
er een steekvlam uit de motor omhoog die
onmiddellijk het in de schuur opgeslagen
graan in brand zette.
In een oogwenk stond de gehele boerde
rij in lichterlaaie. De graanoogst, op
brengst van veertien hectare, ging geheel
verloren, evenals de landbouwwerktuigen en
het meubilair.
De brandweer van Exloërmond kon te
gen de vuurzee weinig uitrichten.
Het bedrijf was tegen brand verzekerd.
De schade bedraagt naar schatting f 60.000.
17.
De uitdrukking van wantrouwen, afkeer en wrok
waarmee Duchemin naar het bundeltje papieren
staarde, deed de rechter in lachen uitbarsten.
De indruk die ik er van krijg is die van een nest ad
ders, zei Duchemin.
Maar als jij in staat bent van dergelijke zonderlinge
verschijnselen een duidelijke verklaring te geven licht
me dan nog eens een raadsel toe, dat jij blijkbaar niet
eens ziet.
Dat die bandiet, die nu tevens slachtoffer is, de lei
ding van het onderzoek vast in handen lijkt te hebben.
Ik heb het gevoel, dat hij ons ieder bij een arm heeft ge
nomen en dat wij ons door hem laten leiden, stap voor
stap, en wel een doolhof binnen waar wij niets kunnen
zien dan datgene, wat hij ons wil laten zien.
Lheureux kon zijn plezier nauwelijks op. Een zo ver
rukkelijke aanval van beroepsnaijver heb ik zelden mee
gemaakt, schaterde hij. En dat op een niet meer
levend slachtoffer! Duchemin toch!
Daarna werd hij weer ernstig.
Ik heb je nog nooit zo besluiteloos gezien. Je ge
draagt je ten opzichte van dat weekblad als een bijge
lovige middeleeuwer ten overstaan van een manifesta
tie van de boze, terwijl je zelf hebt aangedrongen op
een nader onderzoek van het doen en laten van deze
lieden. Wat zit je in dit alles eigenlijk dwars?
Wist ik dat maar! zei Duchemin met een zucht.
Laten wij alles nog eens nagaan. Heb je al on
juistheden of onwaarschijnlijkheden in deze teksten ont
dekt?
Allerminst. Tot dusver lijkt alles te kloppen.
Met inbegrip van de hoofdzaak laten we dat
geen ogenblik vergeten dat hij vermoord is. Waarom
gaat het dan? Ben je bang dat hij ons op een dwaal
spoor tracht te brengen? Dat zou ik niet oosters meer
kunnen noemen, dat zou eenvoudig... ik kan er geen
woord voor vinden. Dat zou inhouden, dat hij zijn moor
denaar al bij voorbaat vergiffenis had geschonken en
dat hij om deze te sparen de schuld op een ander zou
hebben geschoven, die hij om ons onbekende redenen
nog gruwelijker haatte dan de man die hem het leven
heeft genomen.
Dat alles heb ik al overwogen, zei Duchemin moei
lijk. Maar ik kan het niet helpen, de zaak lijkt mij
veel ingewikkelder te zijn dan wij nu kunnen voorzien.
En ik kan de indruk niet van mij afzetten dat dat week
blad in dit alles een overheersende rol speelt. Een knap
verborgen gehouden rol, anders zouden wij de waar
heid al weten. Daarom wil ik deze teksten in tegen
woordigheid van de belanghebbenden juist nog eens doen
voorlezen. Mogelijk dat een van hen daarbij een leugen
die ons temidden van alle juiste bekentenissen ont
gaat, zal aanwijzen. Het kan een kleinigheid zijn, die
op zichzelf van geen enkele waarde is, maar die is
ingelast om ons op een dwaalspoor te brengen één van
die tegenstrijdigheden, waaraan wij houvast zullen heb
ben om de waarheid te onthullen.
Zoek je niet wat al te ingewikkelde achtergron
den voor een banale moord? vroeg de rechter. Hij keek
zijn vriend nadenkend aan.
Ik geloof het niet. Vindon had hersens.
Goed, zei Lheureux, niet al te zeer overtuigd.
Wij beginnen dus met Pierre Delforge? Ik zal de grif
fier laten komen.
Liever zonder griffier ditmaal, als je je daarmee
kunt verenigen. Wij zijn meer gebaat met een open
hartig gesprek zonder een ambtelijk karakter. Wie weet
krijgen wij hem dan tot een bekentenis...
Ik vind het uitstekend. Maar vertel mij eerst nog
eens, wat wij van Delforge afweten.
Delforge zei Duchemin, is niet de eerste de beste.
Wij doen er goed aan de merkwaardige situatie nauw
lettend onder ogen te zien. Het slachtoffer was name
lijk een verwerpelijk individu en de moordenaar is een
behoorlijk mens, zoals al zijn medeplichtigen behoorlij
ke mensen zijn. Pierre Delforge is achtentwintig. Hij
komt uit een familie van gewetensvolle academici, plat
telandsartsen en infanterie-officieren. Een Franse fami
lie van de beste soort In 1943 heeft Pierre Delforge
zich op achttienjarige leeftijd bij de Vrije Franse Strijd
krachten gevoegd na een verblijf in Spaanse gevange
nissen. Hij heeft de invasie in Provence meegemaakt
en de veldtocht Rijn-Donau. Dit zijn ten slotte geen din
gen die je zo maar eens voor de grap doet. Zijn bevel
hebber op die tocht was reserve-kolonel Charles Lorrain
die wel wat in hem zag en hem na afloop van de
oorlog algemeen secretaris maakte van het weekblad
la Ligne Frangaise dat hij toen oprichtte. Delforge bleek
een eerste klas journalist te zijn. Zes maanden later
was hij verloofd met een lief, knap meisje, Chantal
Rivièra, dochter van een Bretonse moeder en een Al
gerijnse vader, een koloniaal administrateur, die zijn
vermogen in Indo-China heeft verdiend. De familie Ri-
vière heeft daar haar enige andere kind, een zoon. ver
loren. Hij lijkt als een soort held te zijn gestorven. Zeg
eens, dat er op die mensen iets aan te merken valt!
Even onverwacht als een donderslag uit een heldere
hemel begon Duchemin te vloeken. Deze man die zich
nooit leek op te winden, verried onverwacht een grote
gevoeligheid. Nadat hij uitgeraasd was, zei hij:
Kortom, in alle opzichten zijn het mensen, die het
in openbare functies tot iets gebracht hebben. Het soort
burgers dat dit kwetsbare land al eeuwen op de been
heeft gehouden. En wij, die tot dezelfde natie behoren,
volgen slaafs en blindelings de orders van een zekere
Vindon om een van onze eigen jongens, en zeker niet
een van de slechtsten, de das om te doen. Het is om
te huilen!
Het is pijnlijk zei Lheureux. Elke advocaat
maakt dergelijke dingen in zijn beroep mee en mijn
beroep veroorlooft mij zelfs niet onze vriend, die dit
blijkbaar niet ziet de raad te geven van advocaat te
veranderen. In dit instituut kan men de heersende op
vattingen geen geweld aandoen, Prud'homme heeft
het niet tevergeefs, zij het in al zijn poverheid, een
tempel van het recht genoemd. Maar ik vraag me af of
jij die ten slotte in de gelegenheid bent om mett3Del-
forge en zijn aanhang openlijk te spreken, niet een op
merking kunt maken, die hen zal doen begrijpen dat
de keuze van hun advocaat, Mr. Beuvry, een uiterst
ongustige is.
Door Beuvry als verdediger te kiezen, heeft Del
forge het hele Paleis van Justitie met stomheid gesla
gen. Men heeft de oude raadsman eigenlijk in geen jaren
meer gezien. Hij staat bekend als de rijkste, maar
ook onhandigste, zij het de meest goedhartige advo
caat van de Parijse balie. Hij heeft zich indertijd terug
getrokken na een pijnlijk bezettingsproces, dat men
overigens niet al te ernstig heeft opgevat en dat met
een sisser is afgelopen. Een van de aanwezigen heeft de
president van het Hof toen bij wijze van grap toege
voegd:
(Wordt vervolgd)
Het huis van de familie M. de Jong aan
de Vissersbuurt te Papendrecht is maandag
geheel volgens plan weer 38 centimeter
omhoog gevijzeld. Jongstleden donderdag
heeft men het huis reeds 38 centimeter om
hoog gebracht en aanstaande woensdag
zal het huis nog eens 24 centimeter hemel
waarts gaan.
Deze verhoging totaal precies een me
ter is noodzakelijk voor de verkrijging
van een vergunning voor verbouwing. De
Provinciale Waterstaat wilde deze ver
gunning niet afgeven, omdat het huis, na
de komende ophoging van de dijk te laag
zou komen te liggen. De heer De Jong nam
daarom een aannemer in den arm om zijn
huis op hoger niveau te brengen.
Dit werk gebeurt met 48 grote bouten, die
langzaam aangedraaid worden. Hierdoor
werd het huis omhoog gedrukt, nadat het
van zijn fundamenten losgemaakt was. Er
bestaat in Papendrecht grote belangstelling
voor dit karwei.
Advertentie
100% wol
waterafstotend
winddicht
kleurecht
voor longens en Meisjes
Dames en Heren
Leeftijd 7 |aar
waterafstotend
teddy voering
Voor Sportkleding
Stadsschouwburg: Vandaag en woens
dag 20 uur: De Haagse Comedie met „De
dag van Talavera".
Minerva Theater: Woensdag 14 uur:
Bert Brugman's marionettentheater met
„Buffalo Bill" en om 20.15 u. met „Faust".
BIOSCOPEN
Cinema Palace: Vandaag en woensdag
14, 16.15, 19 en 21.15 uur en donderdag 14
en 16.15 uur: „Een getuige moet verdwij
nen". 18 jaar. Donderdag 19 en 21.15 uur:
„08-15", 18 jaar. Iedere ochtend. 9.30, 10.30
en 11.30 uur: „Bezoek van Prinses Beatrix
aan de Verenigde Staten".
Frans Ilalstheater: Vandaag tot en met
donderdag 14 en 20 uur: „Zolang er men
sen zijn". 14 uur.
Lido Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur: „Hoe
vertel ik het mijn dochter", 18 jaar.
Luxor Theater: Vandaag en woensdag
14 en 20 uur: „Geen medailles voor spion
nen", 18 jaar. Donderdag 14 en 20 uur:
„De barbaar en de geisha", 14 jaar.
Minerva Theater: Vandaag 20.15 uur:
„De gebroeders Karamazow", 18 jaar.
Donderdag 20.15 uur: „De 41ste", 14 jaar.
Rembrandt Theater: Vandaag tot en met
donderdag 14. 16.15, 19 en 21.15 uur: „Fred
dy, die Gitarre und das Meer", alle leef
tijden.
Rnxy Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14.30. 19 en 21.15 uur: „Deserteur
van het legioen". 14 jaar.
Studio Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14.15. 19 en 21.15 uur: „The cap
tain's table". 18 jaar.
Theater Monopole (Zandvoort): Vandaag
woensdag 20 uur: ..Immensee". alle leef
tijden. Donderdag 20 uur: „Een grote
liefde, een grote hartstocht", 18 jaar.
TENTOONSTELLINGEN
Bloemenheuvel (Bloomendaal): Tot 25
oktober dagelijks van 10 tot 17 uur, zon
dags 14 tot 17 uur: Exnositie van schilde
rijen. aouarellen en tekeningen van G.
van Duffelen.
„In 't Goede Uur" 'Korte Houtstraat 1):
Tot 1 novpirhpr da«®1)iks 'ook zondags)
van 10 tot 22 uur- Expositie tekeningen
van Frans Verooorten.
(Verder raadplege men de rubriek „Uit
gaan in Haarlem" van vrijdag 9 oktober).