WYBERT
Bezwaren tegen voorgestelde
subsidiëring van woningbouw
Dagboek van een afperser
Agenda voor
Haarlem
Professor Doka en Robotto
Kort en bondig
Zwaaraem
aker
4
Dichterlijke visie
Orgelspel door Piet Kee
De radio geeft dinsdag
Televisieprogramma
Requiem voor een
zwaargewicht
A merikaanse televisie
Hongaren in Nederland
herdachten de opstand
van 1956
Kerkelijk Nieuws
Bouwondernemers adresseren aan Tweede Kamer
Katwijkse logger pikte
verloren lading netten op
Een andere
manier van
lekker onf&ijfen 8
De bestemmingen van het
Nationale Geschenk
DOOR
PIERRE
NORD
MAANDAG 2 NOVEMBER 19 5 9
De zondagavond gaf eindelijk het volle
pond aan televisiegenot. Deze wat profane
aanduiding slaat op de opvoering in het
N.C.R.V.-programma van Christopher
Fry's „De Eerstgeborene", onder regie van
Peter Koen. Het betrof hier een tele-
recording. Wat de kijkers misschien aan
beeldhelderheid hebben gemist maar dat
was weinig kregen zij ruimschoots ver
goed door de keuze der hoofdrollen, waar
in de regie nu veel vrijer was. Over het
geheel voldeed deze televisie realisering
uitstekend. De grondslag legde Fry met
zijn sterke zin voor vergelijking en beeld
spraak, dichterlijk, wijs en wat de com
positie van zijn spel betreft van een
symboliek, die de lotgevallen van de kin
deren Israëls hun actuele waarde ver
schaft, het spel een klassiek uitzicht deed
bieden op de wereldgeschiedenis, waarin
de klok van de eeuwigheid nooit stilstaat
de grootste hoofdstukken van de Bijbel
kregen een verhevigde en opportune be
tekenis. Wij zullen, gezien de reeds be
sproken toneelopvoeringen, ons van ver
der commentaar op het werk van Fry ont
houden. Dat het ook op het beeldscherm
prachtig tot zijn recht kwam en ogenblik
ken van grote innerlijke bezinning en be
zieling teweeg bracht mag gelden als een
compiiment voor de auteur èn als een be
tuiging van respect voor Peter Koen en
zijn spelers, die het in de vorm, waarin
het tot ons kwam. waarlijk deden leven.
Vooral de beeldregie was vol dynamiek en
contemolatie. Deze uitersten werden door
Peter Koen knap beheerst. Hij was zeer
intelligent in de keuze zijner beelden, die
telkens beantwoordden aan de noodzaak
der situatie, steunend op een harmonieus
daarbij getrokken tekst. Van de hoofd
figuren veel goeds. Een in zijn sobere
waardigheid en imponerende explosies
machtig aangezette Mozes van Robert de
Vries. Fors van allure tegenover hem de
Pharao in de grimmige verschijning, welke
Johan Schmitz hem verleende. Mooie bij
rollen voor Manfred de Graaf als een spon
taan voelende en reagerende Ramses en van
Hans Culeman met zijn gekwelde jonge
Jood. De bijdrage van Loudi Nijhof was
evenmin te verwaarlozen. Wij zagen haar
zelden zo sterk van spanning als in haar
vertolking van de zuster van de Pharao.
de centrale bindende figuur in het stuk.
Een prille verschijning, goed van toon.
bleek Simone Rooskens, die on een mooi
debuut terug kan zien. Moeiliiker naar
de aard van haar optreden had Lous Han
sen het, die in de sfeer niet detoneerde,
hoezeer dat gevaar voorhanden was. Peter
Zwart had de decorkwesties fraai opgelost.
Het was een overwegend geïnspireerde
voorstelling, die ons het gevoel gaf een
dichterlijke visie te hebben aanschouwd,
welke niet snel in ons zal uitdoven.
Het A VR O-programma van zaterdag
geleek op dat van vier weken geleden. De
„men tali st" Chan Canasta, zette zijn expe
rimenten voort, waarbij hij niet altijd
succes had en de weekendshow bevatte
minder hoogtepunten dan vroeger. Daar
door kreeg Johnny Kraaykamp gelegen
heid te tonen wat hij waard is. Hij was
geweldig op dreef in een internationaal
programma, waarbij hij Hans Moser. een
Parijzenaar. een Londenaar en een Zuid-
Amerikaan op goede wijze imiteerde.
Beeldschermer
In de serie „Orgelmuziek uit Noord-
Europa" zond de BBC zaterdagavond een
orgelbespeling door Piet Kee uit. Hij gaf
een concert op het in 1721 gebouwde orgel
van de oude kerk van Zwolle. Het pro
gramma duurde drie kwartier.
Advertentie
(Zie advertentie op pag. 14)
HILVERSUM I. 402 m. 7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de
jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en overwe
ging. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.50 Voor de huisvr.
9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00 Voor de
kleuters. 10.15 Lichtbaken, caus. 10.25 Gram. 11.00
Voor de vrouw. 11.30 Gram. 11.50 Volaan.. voor
uit, caus. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Pro
menade-orkest en soliste. (12.30—12.33 Land- en
tuinb.meded.). 12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Zon
newijzer. 13.20 Platennieuws. 13.35 Dansmuz. 14.00
Gram. 14.05 Schoolradio. 14.35 Voor de platte
landsvrouwen. 14.45 Gevar. progr. 15.50 Gram.
16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor
de jeugd. 17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitzend.
Rijksdelen overzee: Een tentoonstelling in Suri
name, door W. Joseph. 18.00 Lichte muziek. 18.20
Gram. 18.30 Brabants halfuur. 19.00 Nieuws. 19.10
Act. 19.25 Memojandum. 19.30 Gram. 20.30 Piano
recital. 21.00 Radio-philharm.ork. 22.25 Boek van
de dag. 22.30 Nieuws. 22.40 Dr. Zjivago, hoorspel.
23.20 Gram. 23.55 - 24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. 9.10 De groenteman. 9.15 Gram.
9.40 Morgenwijding. 9.55 Een boek voor het gees
telijk leven, causerie. 10.00 Gram. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Pianorecital. 11.10 Voor de zieken.
12.00 Lichte muz. 12.20 Regeringsuitz.: Landbouw-
rubriek. Van veevoederkern tot veevoedervereni
ging. 12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Lichte
muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. of gram. 13.20
Lichte muziek. 13.55 Beursber. 14.00 Strijkkwart.
14.40 Schoolradio. 15.00 Voor de vrouw. 15.30 Zang
en piano. 16.00 Van mens tot mens. causerie. 16.15
Orgelspel. 16.30 Voor de jeugd. 17.20 De dieren
wereld en wij, caus. 17.30 Voor de jeugd. 18.00
Nieuws. 18.15 Pianospel. 18.30 Lichte muz. 19.00
Voor de kleuters. 19.05 Paris vous parle. 19.10
Operamuz. 19.40 Journaal. 19.55 Hang het aan de
grote klok, propaganda-actie. 20.00 Nieuws. 20.05
Gevar. progr. 22.00 Kamermuz. 22.30 Nieuws. 22.40
Kamermuziek. 23.00 40 jaar en dan te oud?, caus.
23.10 Gram. 23.5524.00 Nieuws.
RUSSEL. 324 m.
12.00 Gram. 12.15 Pianospel. 12.30 Weerber. 12.35
Tuinbouwkroniek. 12.40 Pianospel. 12.55 Koersen.
13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muz. 14.00 Schoolradio.
15.45 Dansmuziek. 16.00 Koersen. 16.02 Duitse les.
16.17 Gram. 16.30 Ork.concert. 17.00 Nieuws. 17.10
Amus.muz.17.45 Boekbespr. 18.00 Voor de jeugd.
13.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Gram.
19.50 Caus. 20.00 Voor de vrouw. 21.00 Ork.conc.
22.00 Nieuws. 22.15 Pianorecital. 22.55 Nieuws. 23.00
Voor de zeelieden.
VOOR DINSDAG
NTS: 20.00 Journaal en weeroverzicht. VARA
20.20 Filmprogramma.
Een scène uit „De eerstgeborene":
staande Mozes (Rob de Vries) met
Pharao Seti 11 (Johan Schmitz).
Advertentie
Bescherm Uw
keel en voorkom
verkoudheid met
In het door Rod Sterling geschreven,
door Gerrit Kouwenaar vertaalde Ameri
kaanse televisiespel „Requiem for a heavy
weight", dat de A.V.R.O. de kijkers op zon
dag 22 november presenteert, zal Ko van
Dijk de hoofdrol spelen.
De Amerikaanse Federale Commissie
voor de Handel (F.T.C.) heeft zondag bij
monde van haar Vöbh2ittër ESrLW; Kint-
ner opnieuw een scherpe veroordeling uit
gesproken tegen oneerlijke praktijken in
de commerciële televisieprogramma's.
De commissie heeft talrijke klachten
ontvangen over bepaalde adverteerprak-
tijken na de onthullingen over het quiz
schandaal, aldus Kintner. Hij deed een
beroep op de televisiemaatschappijen
maatregelen te treffen tegen program
ma's van slechte smaak, waartegen wet
telijk niets kan worden gedaan, maar die
wel „overdrijven, irriteren en afschuw
verwekken". De commissie zelf zal haar
optreden tegen bedriegelijke adverteer-
methodes verscherpen door een verdubbe
ling van zijn controlestaf.
Het blad van de radio- en televisiemaat
schappijen, „Broadcasting" zegt daaren
tegen in zijn laatste nummer, dat het
quiz-schandaal de houding van het pu-
blike tegenover de televisie slechts wei
nig beïnvloed heeft. Bij een door het blad
georganiseerd opnie-onderzoek bleek 84,4
percent van de ondervraagden van het
schandaal te weten, maar bij slechts 10,2
percent had dit het plezier van het kijken
vergald; 57,4 percent sprak zich uit voer
een terugkeer van de quiz op de televisie.
Enkele honderden Hongaren, die na de
opstand in hun land in Nederland hun toe
vlucht hebben gezocht, hebben zondag tij
dens een sobere plechtigheid in Krasna-
polsky te Amsterdam de opstand van 1956
herdacht. Nadat de volksliederen van
beide landen waren gezongen, sprak de
heer F. Tarnoczy, vice-voorzitter van de
stichting Hongaarse Federatie in Neder
land. Hij zei dat de opstand niet de vrijheid
heeft gebracht waar men zo naar verlang
de en dat in dit opzicht de strijd vergeefs
is geweest. Als winstpunt van de opstand
in 1956 zag de heer Tarnoczy echter dat
de wereld is wakkergeschud, doordat de
Hongaren hun afkeer hebben doen blijken
van een regiem, waaronder ook andere
volken lijden. Hij sprak zijn erkentelijk
heid uit voor het persoonlijk medeleven
van Koningin Juliana en de hulp van het
Nederlandse volk.
Daarna hield de heer J. Darassdi, voor
zitter van de vereniging Pro Libertate
Hungariae, een rede in het Hongaars. Tot
slot werd in aanwezigheid van militaire en
burgerlijke autoriteiten, die de herden
kingsplechtigheid hadden bijgewoond, een
krans gelegd aan de voet van het nationale
monument op de Dam.
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Ouddorp (Z.H.) J. van
Vliet te Zetten; naar Varsseveld (Ned.
Prot. Bond) J. Bosch te Berkhout.
Geref. Kerken
Beroepen te Amsterdam-Zuid (Sloter-
vaart) W. Griffioen te Nijkerk.
Geref. Kerken (Vrijgemaakt)
Beroepen te Toronto (Canada) als mis
sionair predikant H. Knigge, kand. te Gro
ningen.
De Nederlandsche Bond van Bouwon
dernemers heeft de Tweede Kamer een
adres gezonden over de door de minister
van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid
voorgenomen subsidieregeling voor de wo
ningbouw.
De bond verenigt zich met de doelstel
ling der regering om ook de woningbouw
voor arbeiders en kleine middenstanders
in de particuliere sector te brengen. Hij
acht echter het stellen van de inkomens
grens van 6.900 voor de woningwetbouw
in strijd met de doelstelling, in de parti
culiere sector arbeiderswoningen te bou
wen Vrijwel alle arbeiders blijven onder
deze grens, waardoor deze groepering
evenals voorheen uitsluitend onder de wo
ningwetbouw zal vallen, zo meent de bond.
Als de inkomensgrens niet zodanig ver
laagd wordt dat de normale arbeider een
normale, in de particuliere sector gebouw
de woning kan betrekken, blijft de bond
ernstige bezwaren koesteren tegen de van
rijkswege verleende faciliteiten aan de wo
ningwetbouw, aangezien er dan naar zijn
mening wat de arbeiderswoningen betreft
geen sprake kan zijn van een keuze tussen
particuliere en woningwetbouw.
Het systeem van een premie met aflo
pende jaarlijkse bijdragen, zo meent de
bond, zal een stimulans moeten betekenen
om rendabel te kunnen bouwen en de be
legger zekerheid moeten bieden omtrent
zijn toekomstige exploitatie. De bond mist
echter deze beide elementen in de nieu
we regeling. Het uitgangspunt van de
huurprijsbepaling: een bruto-rendement
van 7>/f percent van de netto-stichtings-
kosten, zal volgens de bond tot gevolg heb
ben, dat vanwege de hoogte der bouwkos
ten het huurpeil voor deze woningen ho
ger komt te liggen dan dat van andere na
oorlogse huurwoningen. Voor de belegger
zal dit moeilijk aanvaardbaar zijn en de
bond acht, mede omdat de hoogte van de
subsidie toch al gebonden is aan de vast
gestelde huurgrenzen. het vervallen van
de voorwaarde omtrent het bruto-rende
ment noodzakelijk.
De huren van de onder deze regeling ge
bouwde woningen, zo wordt verder opge
merkt, zullen bij elke huurverhoging wor
den verhoogd met het percentage dat van
toepassing is op na-oorlogse woningen, die
op peil liggen. Voor de eerstbedoelde wo
ningen betekent dit volgens de bond een
irreële huurverhoging en bepaald geen
vermindering van het verschil tussen de
huren van oude en nieuwbouwwoningen.
De jaarlijkse bijdrage zou met het bedrag
van deze irreële huurverhoging worden
verminderd, waardoor de exploitatie in on
gunstige zin zou worden beïnvloed. Ook
zonder huurverhoging, aldus het adres, zal
de jaarlijkse bijdrage na acht jaar ver
dwenen zijn, waardoor de exploitatie-uit
komsten beneden een redelijk peil zullen
dalen. De bond meent dat aan de bezwa
ren wellicht zou kunnen worden tegemoet
gekomen door een verhoging van het pre
miebedrag en een verlaging van de bij
drage. Wat de regeling voor de eigen wo
ningen betreft komt het de bond onjuist
voor, de premie uit te keren aan de eige
naar-bewoner in plaats van aan de aan
vrager-initiatiefnemer.
LOWESTOFT (UPI) De Katwijkse
logger „Nederland VI" heeft zondag de
kostbaarste lading van het gehele seizoen
in Lowestoft aan land gebracht: 800 pond
netten. Schipper Teun van de Plas vertel
de de netten 15 mijl van de Smith Knoll
visgronden te hebben gevonden. „Het is
de kostbaarste vangst van deze reis: we
hebben maar weinig haring aan boord."
De „Shepherd Lad" uit Lowestoft verloor
de netten dinsdag in een hevige storm.
Gelukkignu was de professor gered. Ze droegen hem de ladder af en Robotto
klom er zelf achter aan.
Nu hij weer in de frisse buitenlucht was, kwam professor Doka spoedig bij. Hij
keek naar de brandweerlieden, die om hem heen stonden, en wist weer, wat er
gebeurd was. Toen zag hij ook Robotto naast zich en men vertelde hem, dat die
hem in veiligheid had gebracht.
Prachtig gedaan, Robotto.' zei de prof. Aan jou heb ik het te danken, dat ik er
goed afgekomen ben Dank je, beste jongen!
En de mannen om hen heen knikten bewonderend. 9495
Advertentie
Neemt vak<
v TTkïiiL - -N-
sr.,-..
De jam voor ma
wnén:!
Zoals men weet is aan Koningin Juliana
bij haar vijftigste verjaardag als natio
naal geschenk een bedrag van rond een
miljoen gulden aangeboden, bijeenge
bracht door de inwoners van het konink
rijk en de in het buitenland levende Neder
landers. De Koningin heeft met betrek
king tot de verdeling van dit nationale ge
schenk in de eerste plaats bepaald dat aan
de Nederlandse Antillen en aan Suriname
elk 80.000,- ten goede zal komen. Ook
voor Nederlands Nieuw Guinea is een
bedrag van 80.000 uitgetrokken. Zij heeft
thans nader bepaald, dat 't bedrag bestemd
voor Nieuw Guinea zal worden gebruikt
voor het jeugdwerk in de stedelijke centra
en dat de schenking voor de Nederlandse
Antillen zal worden bestemd voor het werk
onder de opgroeiende jeugd. Wat betreft
Suriname moet de bestemming nog wor
den vastgesteld.
De voor Nederland resterende som werd
door de Koningin gesplitst in vier bedra
gen voor door haar aangewezen gebieden
van maatschappelijk werk en volksge
zondheid.
De door de Koningin omtrent de nadere
verdeling ingewonnen adviezen zullen in
de loop van november worden uitgebracht,
zodat voor het einde -an het jaar de toe
wijzing haar definitieve beslag zal kunnen
hebben.
Bomen. Zevenhonderd bomen, die door
de Nederlandse studentenorganisaties aan de
gemeente Sluis werden geschonken als we-
deropbouwgift, zullen worden omgehakt
wanneer de restauratie van de stadswallen
van Sluis zal worden uitgevoerd. De eerste
van deze 700 bomen werd destijds officieel
door de Koningin geplant. De provinciale
dienst voor de werkgelegenheid heeft een
plan tot restauratie van deze stadswallen
opgemaakt en hierop is goedkeuring ver
kregen. 95 percent van de totale kosten, ge
raamd op ruim twee miljoen, zullen door
het rijk worden gedragen. De resterende vijf
percent, waarbij 300.000 gulden aan dervings-
kosten en schadeuitkeringen komen, moeten
door de gemeente Sluis worden gedragen.
Zelfbediening. De Rotterdamse poli
tierechter heeft een 39-jarige vrouw we
gens diefstal veroordeeld tot vier weken
gevangenisstraf, waarvan twee weken
voorwaardelijk met drie jaar proeftijd. De
vrouw was betrapt in een zelfbedienings
zaak toen zij een aantal artikelen wilde
meenemen zonder te betalen. Bij een huis
zoeking in haar woning trof de politie een
grote hoeveelheid verpakte levensmiddelen
aan. De vrouw had een tas met dubbele
bodem en pleegde de diefstallen in drie
zelfbedieningswinkels.
Nieuwe bootdienst. De Hollandsche
Stoomboot Maatschappij, die lijndiensten
tussen Amsterdam en de belangrijkste
Britse kustplaatsen onderhoudt, zal haar
dienst uitbreiden met een wekelijkse af
vaart van Vlissingen naar Shoreham. Het
vertrek uit Vlissingen is bepaald op woens
dag, de aankomst te Shoreham op donder
dag, speciaal met het oog op het transport
van groenten, fruit en aardappelen naar de
markten in Zuid-Engeland. Het m.s. „Am-
stelstroom" zal de dienst op 11 november
openen.
Drentse schapen mogen blijven. De
actie om de schaapskudde te Ruinen te be
houden, heeft het succes opgeleverd dat
men zich er van voorstelde. Reeds is
10.278,02 ingezameld. Het tekort is nu
weliswaar gedekt, doch er blijft geen re
serve voor de schaapskudde over, nu de
droge zomer de laatste resten van het pas
ingezaaide weiland heeft vernield. Boven
dien staat er door gebrek aan voer een
kostbare winter voor de deur. Daarom is
besloten de geldinzamelingsactie nog te
laten voortduren.
34.
Hij leverde ook aan het met Frankrijk in
de oorlog zijnde Viet Minh, en de inkoopkanto
ren, die onder het mom van Engelse of andere buiten
landse bedrijven gevestigd waren te Hong Kong of el
ders kochten alles tegen elke prijs, in elke muntsoort.
Sachmann werd allerminst door nationale gevoelens ge
dreven, hij was Zwitser, onderdaan van een neutraal
land, en ging zeer listig te werk.
Oorlogsmaterieel wist hij wel te krijgen. Hij haalde
het uit alle werelddelen, uit Europa, Afrika, Noord- en
Zuid-Amerika, en ik weet niet waar. De enige moei
lijkheid was het transport. Om voor dit doel over de
schepen van de Somacosemer te kunnen beschikken,
had de bekwame Sachmann een eindeloos jaar opge
offerd om door middel van dagelijks pokeren voldoen
de vat op zijn slachtoffer, Varangeville, te krijgen. Men
krijgt onwillekeurig bewondering voor een dergelijk
doorzettingsvermogen- Het werd in deze zaak wel zeei
voortreffelijk beloond.
En nu mijn eigen rol in deze affaire. In 1951 droeg d<
Amerikaanse Inlichtingendienst in Korea mij op een
grondig onderzoek in in te stellen naar oorlogscontra
bande, die bepaalde reders verscheepten. Zij stuurder
mij naar Hong-Kong. Een nachtelijk en officieus on
derzoek in het filiaal van Sachmann verschafte mij daai
voldoende materiaal om hem begeerlijk wild voor de
Amerikanen te maken en hem zijn werkzaamheden oj
korte termijn te doen beëindigen. Hij behoorde echte)
tot mijn vrienden. Moest ik hem uitleveren? Het werr
een gewetenszaak voor mij.
Ik had de indruk dat Sachmann hoofdzakelijk lever
de aan Viet Minh, dat niet met Amerika in oorlog was
Daarnaast deed hij ook nog wel eens iets voor commu
nistisch China, dat kan ik niet ontkennen. Maar hij le
verde zijn zendingen alleen in zuidelijke havens af. Er
ik kende het land wel zo goed, dat ik er zeker van wa:
dat het beste kanon en het beste kruit niet van zuir
naar noord konden worden vervoerd zonder herhaalde
lijk te worden geroofd, achtergelaten, vergeten, ver
kocht en opnieuw verkocht, zodat deze wapenaanvoe)
nooit of te nimmer tegen mijn Amerikaanse vriender
in Korea zou worden gebruikt. Ik was er daarom var
overtuigd, dat de zaken van Sachmann de Verenigde
Staten op geen enkele wijze benadeelden en dus niel
op mijn terrein lagen. Bijgevolg vertelde ik de Ameri
kanen niets.
Wel maakte ik een kleine omweg langs Singapore
om Sachmann tegen dollars, nu ik ze toch kon krijgen,
het origineel en vrijwel alle copieën te verkopen van
een venijnig rapport tegen hem, door een „agent van
de Inlichtingendienst" aan zijn Amerikaanse chef uit
gebracht. Ik weet niet, of Sachmann begreep dat ik
zelf die agent was. Waarschijnlijk wel. Maar ik was
in Amerikaanse dienst, ik werd beschermd en kon an
deren beschermen en ik was geen man die men straf
feloos uit de weg ruimde. Sachmann gaf blijk van veel
gezond verstand door mij als vriend tegemoet te komen
en, zoals ik al zei: hij beschikte over gezond verstand.
Hij was hartelijk voor mij. Hij ontving mij en ik heb
bij hem gelogeerd. Ik heb van de gelegenheid gebruik
gemaakt door met een camera, niet groter dan een
horlogekast, opnamen te maken van bepaalde privé-
correspondentie, die de heer Varangeville had laten
slingeren en die Sachmann mij liet lezen ter staving
van bepaalde theorieën aangaande de werkwijze in ons
vak. Het was een zeer openhartig gesprek. De brieven
waren al heel oud en zij kwamen uit Yville in Norman-
1ië. Zij waren ondertekend met „Christiane". Ik zal
er uitvoeriger op terugkomen. Op deze plaats kan ik
volstaan met de mededeling dat de combinatie van deze
brieven met de paperassen die ik te Hong-Kong al in
beslag had genomen en verzuimd had aan Sachmann
'erug te geven, mij een heel aardig dossier tegen dc-
>omacosemer in handen speelde.
Toen ik in 1953 te Parijs dit dossier ter hand nam
leende ik er ogenblikkelijk en zonder speciale voor
borgen gebruik van te kunnen maken, gezien het feit
iat de handtekening onder de brieven aan Varangeville
toevallig aan de eigenares en algemeen directrice van
ie genoemde Somacosemer toebehoorde. Ik had haar
'e vast in mijn greep om de noodzaak van uitgebreide
nformaties in te zien.
De lezer vergeve het mij, wanneer ik een ogenblik af-
Iwaal. Ben ik in dit geval onvergeeflijk onvoorzichtig
;eweest of alleen maar onfortuinlijk? Was er sprake
van een lichtvaardig oordeel of lleen maar van een
voorbarige, maar op zichzelf logische, gedachtengang?
Ik overwoog: zij hoort tot het zwakke geslacht, dus ben
ik sterker dan zij. Zij woont de helft van het jaar te
Yville aan de Seinemond, het is een vrouw uit de pro
vincie. Zij is veertig, dus een oude vrijster. Zij is de
laatste uit een historisch geslacht, dus is ze verwaand
en daardoor kwetsbaar. Haar zelfoverschatting om al
leen een zo uitgebreid concern als dat van Engoult te
kunnen leiden, wijst op weinig gezond verstand. Wan
neer men op dergelijke voor de hand liggende gegevens
niet meer kan afgaan, waar blijven we dan?
Ik zal u mededelen waar ik gebleven ben.
Ik heb de trieste overtuiging, dat ik in deze aangele
genheid beneden mijn eigen formaat ben gebleven, ter
wijl mijn kracht altijd had gelegen in de omstandigheid,
dat ik nooit afging op voor de hand liggende gegevens.
Ook in dit speciale geval zou ik inlichtingen hebben in
gewonnen om een zeker schijnende zaak nog zekerder
te doen zijn en vergissingen uit te sluiten, wanneer ik
niet vrijwel toevallig een tweetal aanwijzingen had ont
vangen, die mij de indruk gaven, dat hier de kans van
mijn leven lag. Op haast bijgelovige manier meende ik
dat het geluk mij in de schoot was gevallen en ik aar
zelde niet het te grijpen.
Mijn vriend Siamedjian kende het Nabije en Verre
Oosten mogelijk nog beter dan ik. Toen ik eens met hem
'.at te babbelen, bracht ik het gesprek op Singapore, de
Somacosemer, de heer Varangeville en Sachmann.
Draaien de zaken daar nog altijd? zei ik.
Siamedjian, die er beginselen op nahoudt, gromde:
Ik heb altijd gezegd, dat je van oorlogstuig moet
afblijven. Daar zijn risico's aan verbonden. Sachmann
is dom genoeg geweest om zich te laten verleiden. Hij
had niet genoeg aan de onderste gedeelten in de ruimen
van de schepen van de vicomte. Hij moest en hij zou
schepen voor zichzelf hebben. Hij heeft open en bloot
een vrachtboot gecharterd voor het verschepen van een
volle lading zwavelkoolstof, zogenaamde kunstmest,
bestemd voor Hong-Kong. Het was wat al te doorzich
tig. Zwavelkoolstof wordt nu eenmaal eerder als een
van de voornaamste bestanddelen van bepaalde ex
plosieven beschouwd dan als meststof voor landbouw
gewassen. Er is heel wat herrie door ontstaan. Ik heb
'le indruk, dat de vicomte en hij er zich wel zullen weten
lit te draaien, maar zeker is dat niet.
(Wordt vervolgd)
Stadsschouwburg: Vandaag 20 uur: De
Haagse Comedie met „Wie geeft de bruid
weg?''.
Concertgebouw: Dinsdag 20 uur: Orgel
concert door Piet Kee.
Minerva Theater: 20.15 uur: toneelge
zelschap Johan Kaart met „Nachtdienst".
BIOSCOPEN
Cinema Palace: Vandaag tot en met
donderdag 14 en 19.30 uur: „De tien ge
boden", alle leeftijden.
Frans Halstheater: Vandaag 19 en 21.15
uur, dinsdag 14 en 20 uur, woensdag en
donderdag 14, 19 en 21.15 uur: „Porto
Fino", 18 jaar.
Lido Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur: ,Moutar-
de van Sonaansee", alle leeftijden.
Luxor Theater: Vandaag tot en met
woensdag 14 en 20 uur: „Vakantie op
Ischia", alle leeftijden. Donderdag 14 en
20 uur: „De prins-student", alle leeftijden.
Minerva Theater: Dinsdag tot en met
donderdag 20 15 uur en woensag 14.30 uur:
„Inspecteur-generaal", alle leeftijden.
Rembrandt Theater: Vandaag tot en
met donderdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur:
„Some like it hot", 18 jaar.
Roxy Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14.30. 19 en 21.15 uur: „Je bent
nooit te jong" alle leeftijden.
Studio Theater: Vandaag tot en met
donderdag 14.15, 19 en 21.15 uur: „Wat
een hondeleven", alle leeftijden.
Theater Monopole (Zandvoort): Van
daag tot en met woensdag 20 uur: „Als
een verre glimlach", 18 jaar. Donderdag
20 uur. „Die Sünderin von Ferner-Hof",
14 jaar.
TENTOONSTELLINGEN
Bloemenheuvel (Bloemendaal): Tot 14
november dagelijks van 10-17 uur en zon
dags van 14-17 uur: Expositie van diora
ma's van dr. W. G. L. Wieringa.
Galerie Espace (Klein Heiligland 36):
Tot 8 november op werkdagen van 11 tot
17 uur: Expositie van grafieken van Appel,
Bazaine, Corneille, Dubuffet, Hartung,
Heyboer, Lucebert en Miro.
„In 't Goede Uur" (Korte Houtstraat
1): Tot 1 december dagelijks (ook zon
dags) van 10 tot 22 uur: Expositie van wer
ken van Theodoor Heynes.
Museum „Het Huis van Looy" (Kam
perlaan): Tot 16 november dagelijks van
10 tot 12.30 en van 13.30 tot 17 uur, zon
dags van 14 tot 17 uur: Jubileumexpositie
leven en werk van Jacobus van Looy.
Vishal: Tot 8 november dagelijks (be
halve zaterdagavond en zondag) van 14
17.30 uur en van 1921 uur: Expositie
„Het kind en zijn boek".
(Verder raadplege men de rubriek „Uit
gaan in Haarlem" op vrijdag 30 oktober.).
