Noel Baker is vergrijsd in
strijd voor ontwapening
Belgisch parlement geeft
fiat aan Kongo-politiek
J0
MEUBELSHOW
r
Van dag tot dag
Stuwende figuur achter oprichting
van de Volkenbond en de UNO
Eerlijke toon
<~Praatóteel
Max Merten gearresteerd
bij aankomst in Miinchen
3
z'm
BEZOEKT
v. DUIVENB0DEN
Nieuw schaduwkabinet van
Labourpartij
Noel Baker door jonger
politicus vervangen
Bedekte Oostduitse dreiging
aan het adres van Dibelius
deelt weer rijksdaalders uit!
Socialisten steunen de Kongolese oppositie
de
wie
niet tegen
pijn
kan neemt
„Akkertjes"
AKKERTJES
ÏEit öf SjprlFÖPïi Mill
200 Jaar
geleden
VRIJDAG 6 NOVEMBER 1959
Toen de zo groots opgezette Nieuw-Gui-
nea Expeditie door geldgebrek voortijdig
beëindigd dreigde te moeten worden en de
Nederlandse regering zich niet bereid
toonde bij te springen, stelde de Nederland
se scheepsbouwer Verolme zich garant voor
een bedrag van twee ton, waarmee het te
kort zou kunnen worden gedekt. Tegelij
kertijd deed hij en niet de regering
een beroep op het Nederlandse volk om
door financiële bijdragen de expeditie niet
te laten mislukken. De door hem op touw
gezette „Steun Expeditie Nieuw-Guinea"
actie, is inmiddels gesloten en heeft een
bedrag van 60.000 opgebracht.
Men kan dus niet zeggen, dat het Ne
derlandse volk noch het bedrijfsleven in
het algemeen diep in de zak hebben ge
tast, integendeel het leeuwedeel van het
tekort zal door de initiatiefnemer tot de
actie moeten worden bijgedragen.
Daaruit blijkt het volkomen gebrek aan
interesse bij zeer vele landgenoten voor
een overzees gebiedsdeel, „waarin men
toch geen economische mogelijkheid
ziet." Ook het bedrijfsleven schijnt deze
mening te zijn toegedaan, anders had het
heus niet de eerdergenoemde scheepsbou
wer met de eer laten strijken. Maar wat
zal men doen voor een land, waar toch
niets te verdienen valt?
Men kan over Nederlands politieke en
economische toekomst in Nieuw-Guinea
denken hoe men wil, de expeditie had een
meer dan nationale betekenis. Tal van we
tenschappen kunnen met de daar gedane
ontdekkingen gediend zijn. Op dit moment
valt daarover nog niet zoveel te zeggen,
omdat men eerst met de moeizame uit
werking der gegevens is begonnen. En ook
al zou er niet veel wetenschappelijk waar
devols zijn ontdekt, dan nog is de poging
lofwaardig. Nederlands naam in de inter
nationale wetenschappelijke wereld kan
door deze expeditie alleen maar beter
worden. Het is betreurenswaardig, dat
zowel de regering als het bedrijfsleven
voor deze kant van de zaak zo weinig be
grip hebben getoond. Krenterigheid is een
hardnekkige nationale eigenschap, maar
ze siert ons niet; ze maakt ons soms be
lachelijk, zoals in dit geval.
Advertentie
vrijblijvend een permanente
SPAARNE 11 t.o. de Damstraat
De meest verwende cliënt slaagt
bij onze „groep C 20"
van fabriek naar particulier
SPAARNE 11 - HAARLEM
Tel. 13608 - 17165 - 34200
LONDEN (Reuter) Het nieuwe scha
duwkabinet van de Britse labourpartij
bestaat uit de volgende personen: Harold
Wilson, minister van financiën, James
Callaghan, minister van koloniën, sir
Frank Soskice (oud procureur generaal),
Alfred Robens (oud-minister van arbeid),
Fred Lee, Anthony Greenwood, Tom Fra-
ser, George Brown, Patrick Gordon-Wal
ker oud-minister voor gemenebestbetrek-
kmgen), Gilbert Mitchison, Fred Willey,
Denis Healy (een van de belangrijkste
deskundigen voor buitenlandse zaken van
de Labourpartij). Gaitskell en Bevan ma
ken u'it hoofde van hun officiële posities
eveneens deel uit van het schaduwkabinet.
Noel Baker verloor zijn zetel in het scha
duwkabinet evenals dr. Edith Summers-
kill.
Politici sloten de mogelijkheid niet uit
dat de uitslag der stemming voor Noel Ba
ker anders zou zijn geweest als de partij
ervan op de hoogte was geweest dat aan
hem de Nobelprijs voor de vrede zou wor
den toegekend. Vele socialisten schrijven
zijn nederlaag toe aan het huidige streven
om jongere 'mensen naar voren te brengen
na de verkiezingsnederlaag. De nieuwelin
gen in het schaduwkabinet zijn allen be
trekkelijk jong.
BERLIJN (UPI) Het blad van de
Oostduitse communistische partij „Neues
Deutschland" heeft op bedekte wijze met
gevangenneming van de evangelische
bisschop Dibelius gedreigd. Het blad zegt
dat Dibelius in strijd met de Oostduitse
wetten heeft gehandeld en dat de Oost-
berlijnse politie de zaak in handen moet
nemen. Deze dreiging met de gevangenis
schijnt de reactie te zijn op Dibelius' ne
gering van de ban, toen hij zondag toch
in Oost-Berlijn preekte.
Neues Deutschland vergelijkt Dibelius
met kardinaal Mindszenty, die in de Ame
rikaanse ambassade van Boedapest ver
toeft sinds de mislukking van de Hongaar
se opstand. Het blad zegt dat beiden hun
kerkelijke ambten hebben misbruikt voor
de belangen van de reactie en zich heb
ben verbonden met fascisten, waardoor
zij zich hebben afgescheiden van de vre
delievende christenen. Het blad her-haalt
'fat Dibelius het recht heeft verloren om
ujn activiteiten in Oost-Berlijn voort te
rtten omdat hij tegen de Oostduitse re
uring heeft geageerd. Het zegt dat Dibe-
us' maandelijkse kerkdiensten in de Ma-
mkirche propagandabijeenkomsten zijn
worden voor bondskanselier Adenauer.
LONDEN (Reuter en AFP) Juist nu de Britse Labourpartij hem heeft laten
vallen als lid van haar schaduwkabinet heeft de zeventigjarige Philip Noel-Baker
uit Oslo vernomen, dat hem de Nobelprijs voor de Vrede is toegekend. Het comité
noemde geen specifieke reden voor de verkiezing van Noel-Baker maar in diploma
tieke kringen in Oslo werd verklaard, dat het symptomatisch /is voor de internatio
nale situatie in de wereld van na de Tweede Wereldoorlog, dat het Nobel-comité
van het Noorse parlement moest teruggrijpen op een figuur uit het tijdperk tussen
de Wereldoorlogen, om iemand te vinden die de Nobelprijs voor de Vrede waardig
is. Zij zeggen, dat ook een van de redenen voor de verkiezing van Philip Noel-Baker
is, dat deze Brit is opgetreden als adviseur voor de grote Nobelprijswinnaar van
Noorwegen, Fridtjof Nansen, in de twintigbr jaren, toen Nansen zich moeite gaf
voor de Europese vluchtelingen na de Eerste Wereldoorlog. Een andere factor die
het comité kan hebben beïnvloed, is Noel-Bakers positie als auteur van verscheidene
boeken over ontwapening, een onderwerp dat steeds zijn grote belangstelling heeft
gehad, sedert hij tijdens de vredesonderhandelingen te Versailles na de Eerste
Wereldoorlog is opgetreden als secretaris van Lord Cecil, en gedurende de arbeid
betreffende de oprichting van de Volkenbond.
Noel-Baker krijgt prijs en diploma op
de sterfdag van Alfred Nobel, de 10-de de
cember. In aanwezigheid van koning Olaf
van Noorwegen zal Noel-Baker het diplo
ma ontvangen van de voorzitter van het
Nobel-comitè, Gunnar Jahn, in de aula
van de-universiteit van Oslo.
Vorig jaar ging de prijs naar de Belgi
sche monnik pater Georges Pire, wegend
diens arbeid voor de vluchtelingen. In 1957
werd de vroegere Canadese minister van
buitenlandse zaken Lester B. Pearson uit
verkoren, wegens zijn aandeel in de op
richting van de N.A.V.O. In 1955 en 1956
werd de prijs niet verleend.
Quaker
(UPI) Philip Noel-Baker, 70 jaar, een
vroeger Labour-minister en nog steeds
parlementslid van Labour voor Derby
South, heeft het grootste deel van zijn le
ven gewijd aan de strijd voor internatio
nale vrede en samenwerking. Hij is een
afstammeling van een familie van Qua
kers. Noel Baker heeft een rol van beteke
nis gespeeld bij de oprichting van de Vol
kenbond en was een van de vroegste leden
van het secretariaat ervan. Ook heeft hij
geholpen de oprichting van de UNO te
stimuleren.
Hij was Brits gedelegeerde op de eerste"
en tweede Assemblee van de UNO en hij
heeft deelgenomen aan een groot aantal
internationale conferenties, welke op vre
de en ontwapening waren gericht.
De climax van zijn strijd van 30 jaar
voor de ontwapening, kwam vorig jaar
met een boek, waarin hij een uitgebreid
„program voor wereldontwapening" had
neergelegd.
Zijn campagne was gekoppeld aan een
politieke carrière,, welke hem tot topfunc
ties in de Labourpartij bracht. Hij is voor
zitter van de partij geweest en hij was se
dert 1951 lid van het „schaduwkabinet"
van Labour. Sedert 1929 was hij in het par
lement.
Hardlopen
Een ander internationaal lichaam, dat
Noel Baker lang gediend heeft, is de Raad
der Olympische Spelen. Hij was lid sedert
1924, na de olympische ploeg van Enge
land in 1920 en 1924 te hebben aangevoerd
en na Engeland in de spelen van 1912 ver
tegenwoordigd te hebben als hardloper.
Noel Baker toonde zijn kwaliteiten als
sportman het eerst op Haverford College,
een school der Quaker's te Haverford in
Pennsylvania. Na een jaar te Haverford,
studeerde hij aan de Parijsë Sorbonne en
in Cambridge sloot hij zijn studie af, waar
hij cum laude promoveerde in de econo
mie. Hij won ook een beurs voor internati
onaal recht.
Verpleger
Bij het uitbreken van de Eerste Wereld
oorlog, hielp Noel-Baker de ambulance
afdeling van de Quakers te organiseren,
welke groep met onderscheiding gediend
heeft in Frankrijk, België en Italië.
Als gedelegeerde op de conferentie van
Versailles in 1919, bleef hij achter om te
helpen de volkenbond op te richten en die
te dienen. Hij werd daarop hoogleraar
voor internationale betrekkingen aan de
economische hoge school van Londen,
kwam in het parlement en begon het eer
ste van een lange serie boeken. Reeds dat
hield verband met ontwapening: „de par
ticuliere fabrikage van wapens".
Minister
In de Tweede Wereldoorlog sprak hij via
de B.B.C. tot bezet Europa, alle zes talen
benuttend, welke hij beheerst.
Na in de labourregering staatssecreta
ris voor luchtvaart en voor betrekkingen
van het Gemenebest te zijn geweest, werd
hij in 1950 minister voor brandstof en ener
gie.
Noel Baker werd in november 1889 ge
boren als Philip Baker. Toen hij in 1915
met Irene Noel huwde, adopteerde hij de
achternaam van zijn vrouw. Hij ontmoet
te haar toen beiden in de eerste wereldoor
log in de ambulance-afdeling van de Qua
kers dienden. Zij overleed in 1956. Zijn
zoon, Francis Noel-Baker, is een auteur
en journalist, die van 1945 tot 1950 als La-
bour-lid deel uitmaakte van het Lagerhuis
en dat sedert 1955 opnieuw is.
„Om de zaak"
In reactie op het nieuws zei Noel Baker:
„Ik kan mij een gelukkig mens noemen
omdat ik, na mijn terugkeer van het front
in de Eerste Wereldoorlog, vele jaren
nauw mocht samenwerken met Lord Ce
cil, Fridtjof Nansen en Arthur Henderson,
die dé drie grote kampioenen voor de ont
wapening zijn geweest in de jaren tussen
de beide wereldoorlogen.
Dit alles in aanmerking genomen ben
ik van mening, dat de toekenning van de
Nobelprijs eerder een beloning is voor
een „zaak" dan voor een individu. Noel-
Baker zei te hopen dat de ontwapenings
commissie van tien, die in Genève bijeen
zal komen, spoedig een ontwerpverdrag,
komen, spoedig een ontwerpverdrag
zal opstellen, dat dan door de diverse
landen op een ontwapeningsconferentie
aanvaard zal worden."
„De grondslag voor de ontwapening is
de volgende these," aldus Noel-Baker,
„hoe verder men op dit punt gaat, hoe in
grijpender de besnoeiing. Hoe ingrijpen
der de besnoeiing, des te gemakkelijker
de opstelling van het verdrag en des te
eenvoudiger de inspectie. Ik hoop dat de
onderhandelaars hiermee rekening zullen
houden."
Advertentie
Stophoest, 't hèlpt en 't is
Schrijf deze zin over op een briefkaart en
vul het ontbrekende woord in. Plak er
dan 2 Stophoest-agenten bij (U vindt ze
op elke rol Stophoest van 17 cent) en
zend de briefkaart vóór donderdagmor
gen 12 nov. aan Red Band - Roosendaal.
De eerste 200 goede inzendingen wor
den beloond met elk 2 rijksdaalders.
Prijstoekenning onder controle van Nota
ris Mr. Jos van Gastel, Roosendaal.
Let op de advertentie van volgende week
met een nieuwe kans op rijksdaalders.
Van onze correspondent in Brussel)
Het debat over Kongo in het Belgisch
parlement is besloten met een vertrou-
wensmotie voor de regering-Eyskens. Het
beleid van de minister van Kongo, de heer
De Schrijver, werd met 116 stemmen van
de rooms-katholiek-liberale meerderheid,
tegen 78 stemmen van de socialistische
oppositie, en een liberale onthouding
goedgekeurd. Die uitslag heeft niemand
verbaasd, daar het sedert enkele weken
duidelijk was dat de socialistische fractie
zich van de regeringspolitiek inzake de
Kongolese onafhankelijkheid zou losma
ken. De socialistische oppositie vreest dat
de gemeenteraadsverkiezingen van de
cember zullen mislukken en is van oor
deel dat een ronde tafelconferentie tus
sen het Belgisch parlement en de Kongo
lese politici in Brussel „nog alles kan red
den", zoals de president van de socialis
tische partij, de heer Collard, nogmaals
verklaarde.
De liberale woordvoerder, de heer
Janssens, zei dat het ontslag van de vo
rige minister van Kongo, de hegr Van He-
melrijck, in het geheel een detailkwestie
is geworden. Waar het op aankomt is dat
de regering de in januari vastgelegde po
litiek volgde en in dit opzicht is ook de
liberale partij van oordeel dat het onmo
gelijk is de verkiezingen van december
aanstaande uit te stellen. Alleen door de
verkiezingen zullen de Kongolezen kunnen
onderscheiden tussen de politieke leiders
welke hun vertrouwen verdienen en de
onverantwoordelijke opruiers. De liberale
kamerfractie is het eens met alle door
minister De Schrijver voorgestelde finan
ciële steunmaatregelen ten behoeve van
de Kongo, al wees de woordvoerder van
de liberale fractie op het gevaar van een'
te nauwe band tussen de Belgische en de
Xongolese frank op een tijdstip; dat Bel
gië geen enkele garantie heeft over de
mogelijkheid om een Belgisch'-Kongolese
gemeenschap tot stand te brengen. Daar
entegen betreurden alle socialistische in-
terpellanten dat minister De Schrijver
tussen 20 en 30 november in Leopoldstad
wel met de inlandse politieke leiders zal
spi'eken maar zich hardnekkig blijft ver
zetten tegen een ronde tafelconferentie.
Die conferentie zou volgens de socialis
tische opvatting een permanente instelling
moeten worden, welke zetelt tot de dag
van de onafhankelijkheid is bereikt.
Gisteren hebben 150 studenten van de
Brusselse universiteit een betoging geor
ganiseerd tegen het eventueel mobiliseren
van dienstplichtige soldaten voor de hand
having van de orde in Kongo. De Kongole
se grondwet stelt dat alleen militaire vrij
willigers naar Kongo mogen worden ge
stuurd. Studenten van de politieke en van
de geneeskundige faculteit scholden hun
manifesterende vrienden met „Naar Mos
kou"
De conclusie van het hoogstaande de
bat over de moeilijke Kongo-kwestie is
dat alleen de verkiezingen van december
zullen kunnen bewijzen of de politiek van
minister De Schrijver „voorzichtig en
wijs" is geweest, in een land dat door de
nationalistische passie wordt beroerd. De
Belgische socialisten schijnen te geloven
dat het politiek verstandiger is zich voor
lopig afzijdig te houden en een vriend
schappelijk contact te zoeken met de poli
tieke leiders in Kongo, van wie men ech
ter niet weet of zij werkelijk een groot
deel van de openbare mening der inlanders
achter zich hebben. Sommige waarnemers
zijn van oordeel dat het optreden van de
politie en de rijkswacht in Stanleystad het
Belgisch gezag in die provincie heeft ver
stevigd en vele inlanders heeft gerustge
steld. De voorzitter van de roomskatho-
lieke partij, mr. Lefèvre, heeft er op ge
wezen dat in het Britse territorium van
Oeganda verkiezingen werden georgani
seerd zonder de steun van een der grootste
partijen. Deze verkiezingen werden niet
temin een succes.
(ANP) In zijn antwoord verklaarde
minister De Schrijver, dat het zijn bedoe
ling is, dat een aantal parlementsleden,
vertegenwoordigers van de drie grote par
tijen in België (roomskatholieken, socia
listen en liberalen) hem terzijde zullen
staan tijdens het algemeen overleg, dat
te Leopoldstad met Kongolese leiders zal
worden gehouden.
In Leopoldstad is het Belgische plan om
Kongo in stadia onafhankelijkheid te ver
lenen verworpen door twee van de groot
ste partijen. Deze partijen, de Abako en de
Afrikaanse Solidariteitspartij, zonden ge-
zamelijk een brief aan zes westelijke con
suls-generaal in Leopoldstad, met een
pleidooi voor het houden van een inter
nationale conferentie over de toekomst
van Belgisch Kongo.
Laten we afspreken dat wij
u en ik gewone werk-
dagjes-mensen zijn, die nu en
dan eens voorzichtig en opge
wonden naar een concert, een
toneelstuk of een film gaan.
Wij overzien dan de zaal rond
om ons met het feestelijke ge
voel dat we iets prettigs zul
len beleven iets leuks, iets
tragisch mapr in beide geval
len iets prettigs, waarop we
onszelf bijwijze van egoïstisch
weldaad je hebben getrakteerd.
En dan gaat het doek om
hoog de dirigent buigt zich
het podium op of het film
beeld bedekt onze gezichtsein
der. Het prettige begint. Plet
neemt ons op in zijn klanken-,
kleuren- of beeldenrijkdom en
het vertelt ons wat.
Zo is het toch?
Wij horen dan als doodge
wone mensen, met het doodge
wone verlangen naar de mild
heid van een geestelijke gym
nastiek, wat Bach of Verdi of
Hugo Claus of Cecile B. de
Mille ons te zeggen heeft en
vangen de tonen die ons doen
trillen. En soms wel, soms
glipt een lastige traan uit onze
ooghoek op ons beste pak. Dat
betekent dan, dat wij begre
pen hebben wat 'ons verteld
werd.
Men moet die dingen een
voudig en oprecht zien. Uit de
chaos van snorkende affiches
met vlammende titels en
schreeuwende namen stapt nu
en dan voor ons een stukje
ontroering, amusement of
kunstgenot naar voren, dat wij
tot ons nemen zoals kinderen
een stukje marsepein genie
ten, uitgezocht uit de over
vloed van een volle etalage.
Doch altijd is de kern van
onze vreugde de kleine vonk
van mens lot. mens, die over
het voetlicht springt.
Wat is kunst? De critici zul
len het ons vertellen het
schijnt een moeilijk begrip te
wezen, want zij kleden hun
verklaringen in vreemde ter
men en ingewikkelde formu
leringen, die soms als kreupel
hout het vogelnest der vreug
devolle beleving aan het oog
onttrekken.
Géén kwaad woord over
critici zij moeten er zijn en
zij vervullen een onmisbare
maatschappelijke functie. Doch
ik meen met goed recht te mo
gen volhouden, dat zij niet tot
taak hebben te treden in het
individuele recht en de indi
viduele plicht van ieder mens
afzonderlijk, om voor zichzelf
uit te maken wat voor hem
persoonlijk de waarde van het
gebodene is.
Het zou een miskenning en
een discriminatie van de cri
ticus zijn, wanneer wij hem
zouden willen belasten met de
monopolistische vorming van
ons eigen oordeel.
En daarom is het dom, de
critici na te praten. Waarom
is ons een eigen onder
scheidingsvermogen gegeven?'
Waarom zouden wij de stem
van ons gemoed het zwijgen
moeten opleggen of het als een
papegaai moeten leren spre
ken volgens vreemd recept?
Ik kan me niet voorstellen,
dat een rechtgeaard criticus
dit zou wensert. Want een
rechtgeaard criticus is hij, die
zijn taak verstaat: het geven
van hulp aan anderen bij de
vorming van hun eigen oor
deel.
En nu dit alles voorzichtig
en oprecht gezegd is, waag ik
een persoonlijk woord te wij
den aan het verschijnsel van
de Nederlandse film. Het is
gebleken dat velen, die twee
noemenswaardige cinemato
grafische voortbrengselen van
Nederlandse bodem hebben
aanschouwd „Fanfare" en
„Moutarde" zich in heftige
gemoedsaandoeningen bevin
den.
Zij hebben namelijk van de
meerheid der critici vernomen
dat „Fanfare" wél en „Mou
tarde" niét tot de geslaagde
produkten mag worden gere
kend. En nu wil liet geval dat
hun gevoel het hun precies
andersom vertelt
Wat nu?
Wees gerust, piekeraars en
wanhopigen. Ge weet nu dat
de critici slechts het onbaat
zuchtige oogmerk hebben ge
had, u op weg te helpen bij
de vorming van uw eigen
mening. Welke die eigen me
ning tenslotte is, deert hen
niet. Zij hopen slechts dat ge
uw gezonde gevoel voor de
overspringende vonk zult heb
ben kunnen openstellen. Onze
dankbaarheid aan hen zal
slechts behoeven te bestaan
uit de vrijmoedige openbaring
van onze eigen opinie.
Welnu, als ik het zeggen
mag: Ik denk óók precies an
dersom.
„Moutarde" is geen film,
zegt men. Welnu: wil iemand
mij vertellen hoe een film
moet zijn om een film te we
zen?
Wie de film als een kunst
uiting wil zien, zal zich moe
ten neerleggen bij de ken
schetsing daarvan: volstrekt
onafhankelijk van het gebe
zigde middel, bepaalt de mate
van expressie de waarde.
Er is geen geijkte formule
voor de film, evenmin als die
er is voor de schilderkunst of
de muziek. Er is geen geijkte
formule voor kunst, ook al is
men in kortzichtigheid soms
geneigd de traditionele vorm
als geijkt te beschouwen.
Inderdaad „Moutarde" is
geen film. Het is geen film in
de zin van het navrante drama
op celluloid, met de technisch
ingeburgerde foefjes en truc
jes en proceduurtjes., „Moutar
de bevat scènes waarbij men
dreigt in slaap te vallen. Maar
terwijl „Fanfare" het schal
lende koper gebruikte om de
toeschouwer het inslapen te
beletten, gaat „Moutarde" nu
en dan op de tenen voorbij,
om vooral niet te storen. Daar
voor kunnen we Toon Her
mans slechts erkentelijk zijn
vooral ook. omdat hij tegelij
kertijd zorg droeg voor een
onmiddellijk amusement bij
het ontwaken: men had niets
gemist, doch men kon meteen
weer meedoen.
Misschien is dit enigszins te
sterk gezegd, want echt ge
slapen heb ik niet. Doch het
soezerige gevoel van milde
rust, niet kunstmatig verdre
ven door lawaai en trillende
dramatiek, doch op peil ge
houden en gekoesterd door
zachte humor, komt de wel
dadige slaap nabij. En wat
deert mij de kleinzielige ruzies
tussen domme dorpelingen
over een fanfare van vals al
lure, wanneer ik rusten kan
op de armen van het deinende
leventje in Sonaansee?
Wat ik zeggen wil is dit:
Toon Hermans, de clown,
heeft per film gebiecht. Hij
heeft zich het publiek tot
biechtvader gekozen en de
knieën gebogen op het bank
je der maatschappelijke con
ventie. Hij heeft met veront
schuldigende gebaren zijn zon
den beleden, die geen zonden
zijn wanneer ze door een
clown bedreven worden. Hij
heeft zichzélf binnenstebuiten
gekeerd en daarbij gevraagd:
vindt u óók dat het er bij mij
binnen zo raar uitziet?
Het ziet er raar bij hem uit
zoals bij ons allemaal. Want
is ons aller binnenste niet een
bonte lappendeken van
vreemde grillen, onconven
tioneel en onfatsoenlijk dus,
van stukjes pastorale wee
moed en weerbarstige passie,
van honger naar humor en er
gernis over zakelijkheid, van
spot met heilige dingen en eer
bied voor wat boven heiligheid
gelegen is een lappendeken
van felle kleuren die vloeken
en toch zo wonderlijk passen
bij elkander?
Toon Hermans is aan zelf
verheerlijking gaan doen, zegt
men.
Als de maker van „Fanfare"
zegt: kijk eens wat ik kan! En
Toon Hermans zucht: kijk
eens wat ik ben! kan men re
detwisten over de vraag, wie
van beiden het ijdelst is. Doch
als een mens zijn ijdelheid
aantrekt als een potsierlijk
clownspak, mag ik hem liever
dan dat hij dorpelingen aan
het vechten zet om zich met
de roem van vredestichter te
kunnen tooien....
„Moutarde" is geen film en
het hele geval draagt boven
dien zo duidelijk het stempel
van een experiment. Doch
en nu meer dan ooit als niet-
criticus sprekend ik moet
hopen dat de ban eindelijk ge
broken is, waarin onze Neder
landse speelfilmerij bijeenge
bonden lag als knutselwerk.
De ban van het kleine, piet
luttige Nederlandse straatjes
leven, waarin geen dromen en
geen vonken kunnen leven
waarin toneelspelers hun dia
logen netjes en wellevend op
zeggen waarin de juiste
hoeveelheden molenwieken en
Hollandse luchten zijn ge
mengd waarin het mieze
rige Nederlandse plagiaat
mensje heen en weer fietst als
een aapje in een hokje.
En dat de gebroken ban
ruimte geeft aan de echte
mens, zodat hij uit het te nau
we pakje naar buiten barst en
durft te fantaseren zoals echte
mensen doen.
Nu met „Moutarde" einde
lijk eens een echte mens in
Nederlandse taal per filmbeeld
heeft gezegd wat hij zo graag
zeggen wilde, is er weel
een vonkje hoop, dunkt
mij
Wij en F arak Diba
U moet u er maar flink op voorbereiden,
dat het op z'n minst een half jaar Farah
Diba geblazen is, want als de Sjah van
Perzië gaat trouwen dan moet er na
tuurlijk alles precies van weten; dan
behoort op de hoogte gehouden te wor
den. Nietwaar, als zou gaan trouwen,
dan zou de Sjah daar ook alles van willen
weten.
Het wordt dus Farah Diba en u zult die
naam nu op z'n minst zes maanden zes
maal per dag tegenkomen. U moogt dan
Soraya vergeten (al zal u dat niet ge
makkelijk vallen!) en misschien Peter
Townsend ook, al zult u toch wel op de
hoogte blijven van alles wat met diens
huwelijk samenhangt. Maar dat komt, naar
wij hartelijk hopen, wat eerder dan dat
van Pa Levie en Farah Diba, zodat u toch
nog enige tijd uw belangstelling niet be
hoeft te splitsen en die dan als Peter
goed en wel vêrzorgd is uitsluitend op
Teheran kun vestigen, tenzij er in die tijd
iets met Margaret of Boudewijn gebeurt
u kunt nooit weten een mens wordt
tegenwoordig soms zó in beslag genomen,
nietwaar?
Enfin van Farah Diba zoeten wij nu, dat
zij 21 is en dat zij een suite heeft in hotel
Crillon in Parijs en dat zij ijverig doende
is aan haar trouwjapon en dal hè t leger
tje het legertje persfotografen, lekker
druk in de weer is om plaatjes van Farah
voor u te schieten.
Uw damesblad zal trouwens óók al wel
de zenuwen hebben en achter kleuren
foto's van haar aanzitten plus haar levens
geschiedenis van de wieg af met paps en
mams Diba, de broers en zusters en dat
het zo'n lief, zachtmoedig en eenvoudig
meisje is.
Dit laatste staat bij voorbaat' voor mij
vast, want er is nog nooit een keizer voor
u in het huwelijk getreden met een meisje,
dat niet lief, zachtmoedig en eenvoudig
is. Alle bruiden van alle keizers en
koningen en prinsen zijn al tij d lief,
zachtmoedig en eenvoudig. Snoezen.
Maar het wgrdt nu dus Farah Diba en
er staan u dus prettige, poëtische dagen
te wachten, die het u aan niets van Farah
Diba zullen doen ontbreken. Ik ken de
ijver van journalisten en fotografen te
goed om u niet te kunnen garanderen, dat
u alles in de puntjes zal worden voorgezet.
Het is natuurlijk eigenaardig dat u tot
voor twee weken uw leventje naar harte
lust hebt kunnen leven zonder Farah
Diba en alleen maar met magere Peter.
Maar, u zult het ervaren, dat leven wordt
van nu af aan veel voller en poëtischer en
ik durf zelfs wel te zeggen: opwindender.
Ik voorspel u een heerlijke tijd, vervuld
van Farah Diba, de Sjah-in-Sjah en alle
sprookjes zonder welke uw leven maar
een schrale bedoening zou zijn.
Ik mag dus wel eindigen met u hartelijk
te feliciteren met deze verloving.
Floris Flaneur
Advertentie
flitsen de pijn weg
MüNCHEN (UPI) De Duitse oor
logsmisdadiger Max Merten, die gister
morgen uit een Griekse gevangenis werd
ontslagen, is gisteravond bij zijn aan
komst op het vliegveld van Miinchen door
de Westduitse politie gearresteerd. Mer
ten was tijdens de Duitse bezetting van
Griekenland militair adviseur in Saloniki.
Hij werd in Miinchen gearresteerd we
gens oorlogsmisdaden en om te voorko
men dat hij zou vluchten voordat hij ver
hoord is.
Onlangs nam het Griekse parlement een
wet aan krachtens welke de vervolging
van Duitse oorlogsmisdadigers werd ge
staakt en veroordeelde oorlogsmisdadi
gers op vrije voeten kwamen. De minis
ter van Buitenlandse Zaken Averoff heeft
ontkend dat het ontwerp onder Westduit
se pressie was ingediend. Merten werd op
5 maart van dit jaar tot 25 jaar gevan
genisstraf veroordeeld.
Rohde
De Westberlijnse procureur-generaal is
in beroep gegaan tegen de vrijspraak voor
Wilhelm Rohde, die van 1938 tot 1941 hoofd
was van het nazi-kamp Boergermoor in
Noord-Duitsland. In 1950 was hij tot 15
jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens
misdaden tegen de mensheid. In 1954 werd
hij om gezondheidsredenen vrijgelaten en
vroeg revisie van zijn proces aan. Een
Westberlijnse jury sprak hem vrij wegens
gebrek aan bewijs.
Hofmann
De vroegere majoor van de S.S., Franz
Hofmann, is in staat van beschuldiging
gesteld wegens het plegen van dertig moor
den in zes concentratiekampen: Auschwitz,
Dachau, Bisingen, Schönberg, Bautmer-
gen en Schörzingen.
Oprechte Dingsdagse Haerlemse Courant
den 6 November 1759
YMAND genegen zynde om als VROED-
VROUW te komen in de
Stad van Philippine, op een
tractement van 75 Guldens
in het Jaar en verdere
Emolumenten, die addres-
seere zich aan den Magi-
straat aldaar.
C. E. GRAF. Muziek-Compositeur aan het
Hof van Z.H.P.v.O., adverteert, dat op
zvne Sinfonien, (a 9 Partyen) die uMuno
Novembris aansbiónHe staan uyt fe Ko
men. noch kan inggteékend wot.H-n" -ot
den 20 November, a één Ducaat of 5-5;
zullende na dato niet minder als 8 Guld.,
met dubbele Bassen verkogt worden.
