Horen en zien
Geslaagd jubileumconcert van
Amsterdams Conservatorium
DE'S 'jonge'
Dagboek van een
Agenda voor
Haarlem
Professor Doka en Robotto
Kort
en
Fundamenten
gevonden van een
oud klooster
Art Blakey en zijn Jazz-Messengers
gaven nachtconcert in Amsterdam
WHITE LABEL °\:y de dubbele klare
4
radio televisie
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Geslaagd weekeinde
Bezwaren tegen t.v.-spel
De Amerikaanse justitie
en het quiz-schandaal
De radio geeft dinsdag
1 elevisiepr o gramma
Borstbeeld van Willem
Andriessen aangeboden
Maria Callas gescheiden
Honoraria van de
ziekenfondsmedewerkers
Kerkelijk Nieuws
DOOR
PIERRE
NORD
Bruine melkflessen
tegen vitamineverlies
MAANDAG 16 NOVEMBER 19 59
Met het „Hof der zotheid" is de VARA
een goede weg ingeslagen. Zaterdagavond
was de tweede aflevering van een uitste
kend gehalte met de gebroeders Lutz, Ton,
Luc en Pieter in velerlei gedaanten en
allerlei mimen. De sketches in deze paro
die worden voortdurend met levendige
zangtoneeltjes afgewisseld. De spitse en
lenige teksten appelleren telkenmale aan
ons gevoel van humor. De quiz vooraf
bracht de Beethovenkennen H. Tikkemeier
zijn verdiende duizend gulden, al spande
het er even om. De Haarlemmer Th. Bras
ser lijkt ons onbedreigd met zijn indianen-
kennis naar de finale te zullen gaan. Eerd-
mans kon met zijn andere deelnemers
"eveneens tot goede resultaten komen. De
inleidingen tot het vraag- en antwoordspel
zijn beslist te lang.
Het KRO-zondagavondprogramma be
vatte weer een „zo zijn ze" van Jan Blaa-
ser, die met aansprekelijke ironie een tien
daagse „geheel verzorgde vakantiereis" op
de korrel nam. Joop Doderer was aller
zotst. Een geslaagd programma-onderdeel.
„Anno" is voor zondagavondkijkers op deze
manier zwaar te verteren: oorlogsgeweld.
Een populair klassiek concert besloot de
uitzending.
Beeldschermer
De heer Onrust, voorzitter van de Ne
derlandse Boksbond en Theo Huizenaar
hebben zaterdag uiteengezet waarom de
Nederlandse Boksbond tegen de uitzen
ding is gekant van het t.v.-spel „Requiem
voor een zwaargewicht", dat de AVRO
zondagavond 22 november voor de ca
mera's wil brengen.
„De Boksbond", aldus de heer Onrust,
„weet dat er in Amerika misstanden be
staan en had zeker geen bezwaar gemaakt
tegen dit t.v.-spel, als niet door de t.v.-or-
ganisatie speciaal was gezocht naar be
paalde boksers met platgeslagen gezich
ten en bloemkooloren, die de bokssport in
een kwaad daglicht stellen. Aangezien de
Nederlandse boksers thans een goede me
dische verzorging genieten en de mane-
gers er voor zorgen dat alles binnen de ge
stelde regels geschiedt zou het de niet-in-
gewijden suggereren dat deze misstanden
ook in Nederland bestaan. Dit is zeker
niet het geval.
Natuurlijk gebeuren er ongelukken want
het is nu eenmaal een harde sport, maar
wij vinden het onjuist dat Nederlandse
boksers aan dit t.v.-spel zouden meewer
ken. Daarom hebben wij gemeend de vijf
atleten, die op het ogenblik nog de wed
strijdsport beoefenen, op straffe van le
venslang schorsing te verbieden zich hier
voor beschikbaar te stellen".
Het was volgens de heer Onrust zeker
niet de bedoeling de AVRO tegen te wer
ken en hij was dan ook zeer toegankelijk
voor de suggestie alsnog contactmet de
t.v.-organisatie op te nemen om tot een
vergelijk te komen.
Een republikeins lid van het Ameri
kaanse Huis van Afgevaardigden, D. De-
rounian (New York) heeft in een televisie
uitzending over de quizschandalen als
zijn mening gegeven dat de justitie een
strafvervolging dient in te stellen tegen de
personen en instanties die verantwoorde
lijk zijn voor de misleiding die gebleken is.
De „Federal communications act", de wet
waarmee het radio- en televisiebestel ge
regeld wordt, zou daarvoor moeten wor
den herzien, en onder andere zou men in
overweging moeten nemen zendvergun
ningen uit te geven. Derounian gaf te ver
staan dat in besloten zittingen van de con
grescommissie die de quizschandalen
heeft onderzocht, met functionarissen van
televisie-maatschappijen gepraat is over
hun verantwoordelijkheid, nalatigheid en
gebrek aan toezicht. Hoewel er tot dusver
tegen de bij de schandalen betrokken on
dernemingen geen vervolgingen zijn inge
steld gaf Derounian wel te verstaan dat er
getuigen zijn geweest die tendentieuze
verklaringen hebben afgelegd, en dat het
ministerie van justitie deze gevallen op
het ogenblik in studie heeft.
HILVERSUM I. 402 m. 7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de
jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en overwe
ging. 8.00 Nieuws. 8.50 Voor de vrouw. 9.35 Water
standen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Voor de kleuters.
10.15 Lichtbaken, lezing. 10.25 Gram. 11.00 Voor
de vrouw. 1.30 Gram. 11.50 Volaan.. vooruit, le
zing. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Lichte
muz. 12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Gram.
12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20
Platennieuws. 13.35 Lichte muz. 14.00 Gram. 14.05
Schoolradio. 14.35 Voor de plattelandsvrouwen.
14.45 Gevar. progr. 15.50 Zang en piano. 16.00 Voor
de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd.
17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz.: Rijksdelen
Overzee: Gesproken brief uit de Antillen, door
Henk Dennert. 18.00 Lichte muz. 18.20 Gram. 18.30
Radio-volksuniversiteit: Elektronica in onze mo
derne samenleving, door ir. Th. P. Tromp. 19.00
Nieuws. 19.10 Act. 19.25 Memojandum. 19.30 Gram.
20.30 Het stenen hart, hoorsp. 21.55 Omr.ork. en
sol. 22.25 Boekbespr. 22.30 Nieuws. 22.40 De ar
men zult gij altijd bij u hebben, praatje. 22.50
Filmmuz. 23.10 Gram. 23.55 -24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. 9.10 De groenteman. 9.15 Gram.
9.40 Morgenwijding. 9.55 Een boek voor het gees
telijk leven, lezing. 10.00 Gram. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 R.V.U.: Italiaanse kunst, lezing
door mevr. dr. H. E. s'Jacob. 11.30 Voor de zie
ken. 12.00 Orgelspel. 12.20 Regeringsuitz.: Land-
bouwrubr.: De boer van Nooitgedacht. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Lichte muz. 13.00 Nieuws.
13.15 Meded. of gram. 13.20 Metropole-ork. 13.55
Beursber. 14.00 Omroep-kamerorkest en sol. 14.40
Schoolradio. 15.00 Voor de vrouw. 15.30 Pianoduo
16.00 Gesprek. 16.15 Gram. 16.30 Voor de jeugd.
17.20 De dierenwereld en wij, lezing. 17.30 Voor
de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.15 Pianospel. 18.30
Lichte muziek. 19.00 Voor de kleuters. 19.05 Paris
vous parle. 19.10 Koorzang. 19.45 Journaal. 19.55
Hang het aan de grote klok, propaganda-actie.
20.00 Nieuws. 20.05 Gevar. progr. 22.00 Muzikale
lezing. 22.30 Nieuws. 22.40 Muzikale lezing (verv.).
23.00 Voordracht. 23.20 Gram. 23.55-24.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Pianorecital
12.55 Koersen. 13.00 Nieuws en weerbericht. 13.15
Oude muz. 14.00 Schoolradio. 15.50 Gram. 16.00
Koersen. 16.02 Duitse les. 16.17 Gram. 16.30 Ork.-
conc. 17.00 Nieuws. 17.10 Kamermuz. 1740 Boek
bespr 17.50 Voor de jeugd. 18.20 Voor de soldaten.
18.50 Sportkron. 19.00 Nieuws. 19.30 Folkloristisch
progr. 19.40 Gram. 19.50 Praatje. 20.00 Voor de
vrouw. 21.00 Ork.conc. 22.00 Nieuws 22.15 Clave-
cimbelrecital. 22.5523.00 Nieuws.
VOOR DINSDAG
NTS: 20.00 Journ. en weeroverz. NCRV: 20.20
Film. 20.35 Documentaire film. 21.00 Film.
IN DE GROTE ZAAL van het Concert
gebouw te Amsterdam werd zondagmid
dag een jubileumconcert gegeven door
leerlingen van het Amsterdamsch Conser
vatorium, ter feestelijke herdenking van
het feit dat hun school vijfenzeventig jaar
geleden werd opgericht door de afdeling
Amsterdam van de „Maatschappij tot be
vordering der Toonkunst". De zaal was
vrijwel geheel bezet met een publiek van
oud-leerlingen die uit het gehele land
waren bijeengekomen om deze manifesta
tie van de instelling waaraan zij hun op
leiding te danken hebben, bij te wonen;
voorts waren aanwezig een groot aantal
genodigden en autoriteiten. Een bijzonder
heid was, vóór de pauze, het moment
waarop een door de beeldhouwer Mari An
driessen vervaardigde kop van zijn broer
Willem Andriessen die van 1936 tot
1953 directeur van de jubilerende instel
ling was namens de regering aan het
bestuur werd overgedragen door mr.
Y. Scholten, staatssecretaris van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen. In zijn
toespraak releveerde hij onder andere dat
hij, zelf vijfenzeventig passen van het Con
servatorium wonend, als hel ware dage
lijks aan deze instelling en haar zorgen en
belangen herinnerd werd. Hij zei, onder
meer, ervan overtuigd te zijn dat het Am
sterdamsch Conservatorium ook bij de op
handen zijnde reorganisatie van het mu
ziekonderwijs een eerste plaats zal blijven
innemen. Vervolgens droeg hij het borst
beeld officieel over aan het bestuur dat bij
monde van zijn voorzitter mr. P. A. Voute
zijn hartelijke dank voor dit fraaie ge
schenk betuigde.
HET EIGENLIJKE PROGRAMMA was
door de orkestklasse van het Conserva
torium, voor deze gelegenheid versterkt
met enkele hoofdleraren en oud-leerlingen,
onder directie van Felix Hupka geopend
met een gave en stijlvolle uitvoering van
de Praagse Symfonie K.V. 504 van Mozart.
De matinee was echter in hoofdzaak ge
wijd aan de uitvoering van twee werken
die dit jaar in opdracht van de gemeente
Amsterdam door twee oud-leerlingen spe
ciaal voor dit jubileum gecomponeerd
waren. Na Mozart hoorde men, uitgevoerd
onder leiding van de componist, een Con
certante Muziek voor orkest met viool en
hobosoli van Bertus van Lier. Het is een
overwegend dynamische muziek met pak
kende ritmische fragmenten. Niet geheel
duidelijk is de plaats der beide obligaat-
instrumenten die een enigszins onbevredi
gende positie innemen tussen een solis
tische rol en een belangrijke concerterende
orkestpartij. Bij eerste aanhoren krijgt
men overwegend de indruk van een
orkestwerk met iets te weinig ruimte voor
de beide solisten om hun partij vrij te
kunnen uitspelen; in de slotclimax gaat
hun aandeel zelfs geheel verloren onder
het geweld van een sterk aangezet „tutti"
In ieder geval heeft de componist van zijn
opdracht aanmerkelijk méér gemaakt dan
de bekende speelse pleziermuziekjes die
men nog wel eens te horen krijgt indien
er „voor feesten en partijen" gecompo
neerd wordt.
WERKELIJK VERRASSEND was de
bijdrage van Anthon van der Horst, die
het andere opdrachtwerk geschreven had.
Ook hier had de componist zelf de leiding
van de uitvoering over orkest en koorklas
alsmede een groot aantal solistische par
tijen, die ook alle door vakstuderenden
werden vervuld. Van der Horst, die al
gemeen bekend is als koordirigent en in
het bijzonder als leider van de jaarlijkse
Passie-uitvoeringen te Naarden, is tevens
een vruchtbaar componist die een groot
aantal koor- en orkestwerken op zijn
naam heeft staan. Thans kreeg men twee
delen, respectievelijk het derde en het
tweede, te horen uit zijn derde symfonie
opus 84 waarmee hij, bij een voortreffe
lijke aanpassing aan de eisen van de op
drachtgever, een werk heeft geschreven
dat het gegeven kader in menig opzicht
doorbreekt en dat een verrijking betekent
van het Nederlandse repertoire voor kooi
en orkest. Uit de bundel „Lyriek der
natuurvolken", vertalingen van Hella
Haasse naar gegevens van dr. Muenster-
berger, heeft hij een keuze van veertien
teksten gemaakt en deze ten grondslag
gelegd aan een vierdelige symfonie. Eerst
kwam tot uitvoering het derde deel. ge
bouwd op vijf liefdesgedichten, uit Mela-
nesië, Mikronesië, Baiga (India), Tuareg
(Afrika) met als indrukwekkende afslui
ting een Heilig Lied van de Winnebago-
Indianen. De componist heeft het kunst
stuk gepresteerd om in deze verscheiden
heid van dromen en gedachten, een een
heid van sfeer te behouden welke iets
voelbaar maakt van een primitieve oer
grond die aan niemand van ons vreemd is
en waaraan, bij alle verschillen van huids
kleur en traditie, woorden ontspringen die
even eenvoudig als diepzinnig zijn. De bij
zondere resonans die dit Afrika, dit
Oceanië-in-ons vermag op te wekken,
heeft hij op treffende wijze in muziek
weten te vangen. In het orkest heeft hij
een wereld van geluid opgeroepen vol van
een schichtig schuiven, ritselen, kloppen,
fluiten, een wereld die vertrouwd gemaakt
moet worden door de bezwering van het
gezongen woord. (Zoals het kind dat in het
donker zingt, wanneer het alleen naar
zolder moet).
NIET MINDER indringend was de
naïeve humor van het „Ooievaarslied''
voor orkest, groot en klein koor, vocale
soli en piano-obligaat. In de tekst, af
komstig uit Centraal-Soedan, betwisten
de vogels om beurten de heerschappij aan
koning Ooievaar. Maar deze snatert syn
copisch telkens zijn refrein: „De ooievaar
is geen gewone vogel! De Heilige der Vo
gels is de ooievaar!" Uit deze afwisseling
van gevarieerde bestrijding en obstinate
bevestiging van de macht, heeft de com
ponist stof geput voor een bont, afwisse
lend scherzo in rondo-vorm vol karakteri
seringen van de verschillende vogel
soorten, en in het wederwoord van de
ooievaar opklimmend tot een laaiende cli
max waarbij hij door allen als koning ver
langd wordt. De uitvoering van de bei
de veeleisende fragmenten uit Van der
Horsts symfonie, lukte bijzonder goed; het
is te hopen dat het gehele werk door de
conservatoristen binnenkort tot uitvoering
gebracht zal worden en dat het ook
buiten hun kring de verspreiding zal ont
vangen die het toekomt.
Na afloop van dit geslaagde concert
recipieerden bestuur en directeuren van
het Conservatorium in de Juliana-foyer
van het Concertgebouw, waar zeer velen
van de gelegenheid gebruik maakten hen
van harte geluk te wensen.
Sas Bunge
De opera-zangeres Maria Callas en Bat-
tista Meneghini hebben in Brescia wette
lijke scheiding bij „wederzijdse toestem
ming" verkregen, ten overstaan van rech
ter Cesare Andreotti. Zij ondertekenden
een document waarmee zij zich verbon
den hun boedel te verdelen volgens een
plan dat uitgewerkt zal worden door hun
advocaten.
Echtscheiding is in Italië niet mogelijk.
De scheiding die Callas en Meneghini
werd verleend, stelt hen slechts in staat
gescheiden van elkaar te leven. De zitting
duurde zeven uur. Volgens functionarissen
van de rechtbank was het alleen de „hoge
re diplomatie" van rechter Andreotti die
madame Callas ertoe kon brengen 't com
promis over de financiële regeling te
aanvaarden. (UPI).
In Delft is een deel van de fundamenten
van het Karthuizerklooster blootgelegd.
Dit klooster werd in 1469 gebouwd en in
1571 gesloopt. De fundamenten vormen
een plattegrond waarop men de vorm van
het klooster kan reconstrueren. In een
groot vierkant van tachtig bij negentig
meter hebben, rondom een middenplein,
de kloostergangen gelopen, waaraan de
cellen van de kloosterlingen lagen. De lig
ging en afmetingen van die cellen kan men
duidelijk uit de fundamenten aflezen.
Voorts heeft men een zeldzaam gaaf ge
bleven keldertrap gevonden.
Er zijn talrijke drinkbekers, bloempot
ten, vuurtesten, bakjes van Spaanse majo
lica met goudluster en Antwerpse majo
lica aangetroffen. Voorts vond men een
scherf van een gebrandschilderd raam en
enige reliefs van pijpaarde. Het mooiste
is een kleine kopergravure, de kruisiging
voorstellend.
Zo eindigde de wonderlijke, maar korte levensloop van Robotto, de prachtige schep
ping van professor Doka. Hij werd nooit meer teruggevonden
Het was een slag voor de geleerde. Hij had natuurlijk wel weer een andere robot
kunnen maken naar de eêrste plannen; maar daar had hij geen zin in, nu hij Robotto
verloren had.
Hij ging verder met zijn studie en had het daar driLk genoeg mee. Maar heel vaak
dacht hij nog met weemoed aan Robotto, zijn ijzeren knecht, die toch altijd zo ge
willig en handig overal mee geholpen had.
Gelukkig was het maar een pop geweest. 118119
EINDE
(Van onze jazzmedewerker)
De moderne jazz is veelzijdig, juist in de
kleine bezettingen wordt ons dat duidelijk.
Daarbij ontdekt men dan dat het ritme in
de ivesterse cultuur eigenlijk volledig ver
waarloosd is. Voor velen is de jazz nog al
tijd geroffel en geschetter, zó uit het oer
woud geïmporteerd, en deze vooringeno
menheid vloeit voort juist uit het gemis
aan ritme als structureel-muzikale factor
in de klassieke muziek. Maar dat het rit
me even grote en gelijkwaardige moge
lijkheden als de melodie in de jazz kan
hebben bewijst ons het spel van Art
Blakey, die met zijn Jazz-messengers za
terdagnacht een concert gaf in een volle
dig uitverkocht Amsterdams Concertge
bouw.
Blakey wisselt de samenstelling van
zijn band voortdurend en zoekt steeds
naar nieuw, jong talent. Daarbij drukt hij
zijn stempel zo sterk op de hem omringen
de jonge musici, dat vaak het verschil in
bezetting niet valt op te merken. Maar
zij doorlopen bij hem een bijzonder goede
leerschool! Blakey zelf inspireert zich
op Westafrikaanse en Cubaanse ritmen en
heeft daarmee een volkomen nieuw en
fris element in het drummen gebracht.
Het slagwerk emancipeerde bij hem tot
een zelfstandig „melodie-instrument" en
werd uit de ritmesectie naar voren ge
haald, waar het zeer lang eigenlijk alleen
een ondersteunende functie vervulde voor
de melodie-groep. De consequentie van
deze opvatting was destijds het optreden
van een uitsluitend uit slagwerk bestaand
orkest onder leiding van Blakey, waar
van de opname „Orgy in Rhythm" be
kendheid verwierf.
Blakey is. een geweldenaar, zijn stugge,
swingende rechterhand wordt geaccen
tueerd $oor uiterst gecompliceerde ritmi
sche figuren,' die hij met de linker uit
voert. Zijn breaks zijn ware explosies
waarbij de sticks beurtelings flitsen en
dan weer in brede malende en roerende
bewegingen over de trommels worden ge
voerd. Daarbij valt het op, dat Blakey ook
in de begeleiding de nauwkeurigste aan
passing zoekt bij de solist. Met name in
het samenspel met pianist Walter Davis
(die Robby Timmons vervangt) werden
hiermee wonderlijke resultaten bereikt,
wanneer de linkerhand van de pianist en
de drummer bijna unisono speelden. Dit
deden trouwens herhaaldelijk aan het
eind of aan het begin van een nummer
trompettist Lee Morgan en tenorsaxofo
nist Wayne Shorter (die speelt in plaats
van Hanle Mobley). De Bop-stijl heeft een
duidelijke invloed op het spel van de Mes
sengers gehad en natuurlijk op Morgan,
die in 1956 op 18-jarige leeftijd bij Dizzy
Gillespie, de vader van Bop in de leer
kwam. Hij toonde diens invloed nog sterk,
maar zo nu en dan viel te horen, dat. het
losmakingsproces reeds begonnen is zo
als in Blues March.
Het spel van Lee Morgan kenmerkt zich
door een veelvuldig gebruikt „staccato",
een riff-achtige herhaling van melodielij
nen en een somtijds slepende Billy May-
achtige toon. Wayne Shorter, afkomstig
uit de band van Maynard Ferguson lijkt
in zijn spel veel op John Coltrane, omdat
hij razend snelle loopjes wisselt met ver
uiteenliggende enkele tonen. Hij kan ech
ter nog niet vergeleken worden met Ben
ny Golson. Pianist Walter Davis vormde
een, naar onze mening, ietwat vreemde
uitzondering in deze toch sterk cerebrale
muziek makende kring. Hij inspireerde
zich herhaaldelijk op blues-thema's en was
in „Moanin' verreweg op zijn best. Men
zou hem eigenlijk het best met Elmo
Hope kunnen vergelijken, die ook oude en
nieuwe jazz tracht te synthetiseren.
Bassist Jimmy Merritt kwam helaas on
voldoende tot zijn recht, behalve in de en
kele soli, waarbij bleek dat hij een uiterst
zangerige toon aan zijn instrument wist te
ontlokken, maar wellicht was het gemis
van 't eigen instrument evenals bij de an
deren van invloed. Op 19 december komen
de Jazz Messengers opnieuw in Amster
dam. Wij nepien aan dat velen hun bezoek
zullen herhalen.
Tussen de ziekenfondsorganisaties en
de organisaties van medewerkers is on
langs overeenstemming bereikt over nieu
we contracten. De minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid heeft thans
aanleiding gevonden met de besturen der
medewerkersorganisaties overleg te ope
nen over de wijze, waarop deze nieuwe
contracten kunnen worden aangepast bij
het algemene prijsbeleid der regering. De
besturen hebben zich bereid verklaard de
tijdens dit overleg van regeringswege sug
gesties nader te overwegen.
Geref. Kerken
Beroepen te Vorden J. D. Winkel te Me-
demblik - te Lemele-Lemelerveld H. E.
Smid, kand. te Haarlem.
Advertentie
de
Hollandse 'jongd
bij uitnemendheid
46. Zij waren in het complot). Ja, mi i had valse
sleutels van mijn appartementen laten maken. Men
had de moeite genomen ze te proberen eer ze aan de
opdrachtgever werden verstrekt die er blijkbaar de
voorkeur aan gaf persoonlijk mijn kamers te doorzoe
ken. Het had argwaan gewekt, dat ik op woensdagen
en vrijdagen om vijf uur 's middags mijn speurhonden
altijd van mij had weten af te schudden en dat ik om
zeven uur 's avonds pas weer boven water kwam. Men
had er de conclusie uit getrokken.... wel de conclusie,
die het meest voor de hand lag. Maar men was niet
overtuigd geweest, omdat de vrouw in kwestie, als er
al sprake was van een vaste verhouding, nooit of te
nimmer was ontdekt. De mening, waartoe men geko
men was, was dat ik wel degelijk wist gevolgd te wor
den en tijdens die uren liever geen getuigen op mijn
hielen had. Daarna was de opdracht van karakter ver
anderd: men moest mij nu openlijk nalopen, in de hoop
mij daardoor te intimideren.
Prachtig, zei ik. Dit alles klinkt geloofwaardig.
En nu luister je goed naar wat ik ga zeggen. Als ik het
je baas vertel, trapt hij je op staande voet weg en kom
je op de zwarte lijst te staan. Kalm maar, jongeman.
Blijf rustig zitten. Ik heb niet gezegd dat ik dit zal
doen. Als jij je aan de overeenkomst houdt, zal ik niet
in gebreke blijven en dan ligt hier voor jou een grote
kans. Ik kom je hier elke avond om acht uur een ver
slag van mijn doen en laten over de afgelopen dag
brengen. Je hebt het maar over te nemen en je kunt
je dagelijks rapport inleveren. Je doet er niemand
kwaad mee. En als je me niet langer vertrouwt kun
je altijd nog maken dat je wegkomt. Bovendien je enige
job is mij angst aan te jaten en daar ben jij de man
niet voor. Top?
Top! En overdag kan ik gaan vissen?
O nee. Dan werk je voor mij. Morgenvroeg kom
je me de naam vertellen van de man die mij laat
schaduwen en je gaat door met hèm te schaduwen.
Dat lijkt redelijk, niet?
Ja. Op voorwaarde dat
Spreekt vanzelf. Vijftienhonderd frank per dag
plus de onkosten. Met een premie voor elke tip die ik
kan gebruiken.
Ik kreeg waar voor mijn geld. Het was een han
dige jongeman. De volgende dag kwam hij mij vertel
len dat het juffrouw d'Engoult was, die mij liet scha
duwen. In de loop van de volgende dagen kwam ik er
achter, dat zij haar intrek voorlopig had genomen in
haar eigen woning te Parijs, aan de avenue Henri-
Martin. Zij ontving Charles Lorrain, Chantal Rivière
en Pierre Delforge daar dagelijks. Het echtpaar Daï
Do niet. Althans nog niet.
Ik beken, dat ik mij niet lekker voelde. Juffrouw
d'Engoult was degene door wie ik mij het sterkst be
dreigd voelde en zij was kennelijk bezig al die lieden,
die iets tegen mij hadden, om zich heen te verzamelen.
Onder haar leiding zou deze kleine groep de gebeurte
nissen beslist niet lijdelijk afwachten. Zij zou het ini
tiatief nemen, zij zou tot de aanval overgaan. Ik twij
felder er niet aan, hoe ver zij zouden gaan. Ik herinner
de mij maar al te goed de blik van kille wreedheid in
de ogen van die vrouw bij onze ontmoeting te Yville. Ik
hoefde mijzelf niets wijs te maken: mijn leven liep
gevaar.
Mijn enige bescherming lag in een kleine verzame
ling documenten van diverse inhoud. Zij zouden erop
rekenen, dat ik de voorzorg had genomen die in mijn
beroep gangbaar is: ik zou schikkingen hebben getrof
fen voor publikatie van mijn bescheiden wanneer er mij
iets mocht overkomen. Men zou dan ook niet overijld
te werk gaan, men zou trachten mijn archief in handen
te krijgen eer men mij van het leven beroofde. Daar
van was ik overtuigd-
Maar op sommige ogenblikken begon ik te twijfelen.
Ik kon mij vergissen, ik had met lieden te maken die
heel anders geaard waren dan ik zelf. Hun voorouders
hadden geen honderd generaties geleden nog in de bo
men, althans in holen, geleefd. Ik kon niet beoordelen
of zij over mijn zakelijk inzicht beschikten.
Mijn archieven bevonden zich vanzelfsprekend op een
veilige plaats en al hadden zij mij een halve eeuw laten
schaduwen, ik zou hen niet op het spoor hebben ge
bracht. Zolang zij mij tenminste niet martelden en ik
nam aan dat zelfs juffrouw d'Engoult daartoe niet zou
durven overgaan. Maar dit was eigenlijk het probleem
niet. Ik vroeg mij af of een van hen voldoende onbe
heerst en voldoende stompzinnig zou blijken om mij van
kant te maken eer mijn bescheiden in hun handen wa
ren. Zodra ik daarvan overtuigd zou zijn geraakt, zou
ik gevlucht zijn. Drie weken lang verzette ik mij tegen
deze angstige gedachte, overgeleverd an de bittere
eenzaamheid, die dit vak overal ter wereld meebrengt,
omdat men zich tegenover de samenleving, met inbe
grip van politie en justitie ziet geplaatst. Ik verzet mij
er nog tegen Dat ik tot dusver ben gebleven is niet,
omdat ik mij veilig voel. Ik heb zelfs niet weloverwo
gen besloten te blijven. Ik heb mij eenvoudig laten mee
slepen door de gebeurtenissen, door mijn gewoonten en
door mijn hoop, die misschien van alle grond ontbloot is.
Ik word op zo afmattende wijze heen en weer geslin
gerd tussen hoop op volledig succes en angst voor totale
mislukking, dat ik mij door en door uitgeput voel. De toe
komst kan mij leven en rijkdom of armoede en dan
waarschijnlijk tevens de dood brengen. Ik verlies meer
en meer mijn zelfbeheersing.
Op 5 oktober bij voorbeeld beloofde Daï Do mij zijn
bijdrage (veertig miljoen) voor de 16e. Ik meende dat
er een vermogen voor het grijpen lag en besloot Lorrain
eveneens op de 16e onderhanden te nemen vlak na het
afwikkelen van de transactie-Daï Do. Ik zou hem aan
spreken voor twintig miljoen. Of hij er in liep of niet,
ik zou de 17e verdwijnen, met veertig of met zestig
miljoen.
15 oktober, aan de vooravond van de grote dag, de
eerste tegenslag: Lorrain opende de aanval op mij en
wel onder de verbijsterende omstandigheden, die ik ver
derop zal uiteenzetten. Van hem viel niets meer te ho
pen en alles te vrezen. Wanneer ik niet gedwongen was
geweest in Parijs te blijven in verband met de betaling
van Daï Do, de volgende dag, zou ik in het eerste vlieg
tuig zijn gesprongen naar het land, waar ik in elk geval
op veiligheid en rust kan rekenen.
Op 16 oktober volgde de tweede slag. Daï Do dwong
mij tot een laatste uitstel tot aan de 20e. Ik had de
indruk dat alles verloren was, en wel op beide fronten.
Ik zou arm blijven, de zestig miljoen franc waren tot
nul gereduceerd en het gevaar dat mij bedreigde was
in geen enkel opzicht verminderd. Toch meende ik de
komst van Daï Do te moeten afwachten, hoe groot het
risico ook leek te zijnb
T.II.-sludenten. Een tussentijdse tel
ling van het aantal studenten aan de tech
nische hogeschool te Delft heeft uitgewe
zen. dat er thans 5699 studenten zijn inge
schreven tegen 5438 op hetzelfde tijdstip
van vorig jaar. De stijging is het grootst
in de studierichtingen voor natuurkundig
ingenieur 635 (539), elektrotechnisch inge
nieur 814 (769) en civiel ingenieur 886
(839). Het aantal voor de eerste maal inge
schrevenen daalde van 1058 tot 1014. De
grootste dalingen vertonen de studierich
tingen vliegtuigbouwkundig ingenieur 46
(75), werktuigbouwkundig ingenieur 168
(191) en civiel ingenieur 184 (224).
Dodelijk ongeluk. In de cokesfabriek
van staatsmijn Maurits in Geleen is een
37-jarige arbeider uit Geleen bekneld ge
raakt tussen een ovendrukmachine en een
cakesoven. Hij was vrijwel terstond dood.
Hij was gehuwd en vader van 6 kinderen.
Europoorthavens. De werkzaam
heden aan de aanleg van de Europoort
havens op de kop van Rozenburg zijn de
laatste maanden zo vlot verlopen, dat men
een flinke voorsprong op het werkschema
heeft gekregen. De situatie is op het ogen
blik zo. dat wellicht al eind volgend jaar,
in plaats van begin 1961, de eerste sche
pen tot 100.000 ton de Europoort zullen
kunnen binnenlopen. De kans bestaat na
tuurlijk dat door een lange vorstperiode
een deel v de voorsprong verloren gaat.
KOPENHAGEN (Reuter) De Deense
huisvrouwen krijgen met ingang van deze
week hun melk voortaan afgeleverd in
bruine flessen. Een onderzoek in Deense
zuivellaboratoria wees uit dat de melk
door invloed van het licht in de blanke
flessen 79 percent van het vitamine C-ge-
halte verliest. In de nieuwe lichtgewicht
flessen van bruine tint verliest men slechts
1,3 percent.
Stadsschouwburg: Dinsdag 20 uur: Het
Nederlandse Ballet.
Concertgebouw: Dinsdag 20.15 uur: Con
cert door N.Ph.O.
BIOSCOPEN
Cinema Palace: Vandaag tot en met
donderdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur: „Op
mars naar de galg", 18 jaar.
Frans Halstheater: Vandaag 19 en 21.15
uur, dinsdag 14 en 20 uur en woensdag en
donderdag 14, 19 en 21.15 uur: „Opmars
naar de galg", 18 jaar.
Lido Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14 en 19.30 uur: „The nun's story",
14 jaar.
Luxor Theater: Vandaag tot en met
woensdag 14 en 20 uur: „Een vrouwen
leven", 18 jaar. Donderdag 14 en 20 uur:
„Vrijgezel in de val", alle leeftijden.
Minerva Theater: Vandaag en dinsdag
20.15 uur: ,De gevangene", 14 jaar. Woens
dag 14.30 uur: ,'t Zit in de lucht", alle leef
tijden.
Rembrandt Theater: Vandaag tot en met
donderdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur: „Some
like it hot", 18 jaar.
Roxy Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14.30, 19 en 21.15 uur: „Gas-oil",
18 jaar.
Studio Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14.15, 19 en 21.15 uur: „Gas-oil", 18
jaar.
Studio Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14.15, 19 en 21.15 uur: „Ik was
Monty's dubbelganger", alle leeftijden.
Theater Monopole (Zandvoort): Vandaag
en dinsdag 2D uur: „Moutarde van Sonaan-
see", alle leeftijden. Woensdag en donder
dag 20 uur: „Het meisje in de tijgerkooi",
14 jaar.
TENTOONSTELLINGEN
Galerie Espace (Klein Heiligland 36):
Tot 6 december dagelijks (behalve zon
dags) van 11—17 uur: Expositie van werk
van Chapon.
„In 't Goede Uur" (Korte Houtstraat 1):
Tot 1 december dagelijks (ook zondags)
van 10 tot 22 uur: Expositie van werken
van Theodoor Heijnes.
Kunstzaal Oud Ambacht (Omvalspoort):
Tot 23 november dagelijks van 10 tot 17
uur en zondag 13 tót 17 uur: Expositie
van tekeningen, aquarellen en grafisch
werk van Ety Kolkman.
De Waag (Spaarne 29) Tot 30 november
dagelijks van 1216.30 uur, zondags van
1416.30 uur: Expositie van werken van
A. L. Koster.
DIVERSEN
Brinkmann: Vandaag 20 uur: Lezing mej.
C. C. G. Voute over: „De mens als wereld
burger." (Soefibeweging).
(Verder raadplege men de rubriek „Uit
gaan in Haarlem" van vrijdag 13 novem-
(Wordt vervolgd) ber.)
