Laat meer spijtoptanten toe,
vraagt Tweede Kamer
Bezwarende verklaringen van
„de buurt" tegen Joop S.
Zonder
rente
Kleding
Termijn
Pocketboeken blijven in principe
bij de boekhandelaars
Nieuwe minister van Justitie heeft
veel vragen te beantwoorden
GÏERHEMBEI
11 F. N S E N
Spoorlijn Schiphol-
Amsterdam nog
niet van de baan
Onvriendelijke
vraag aan minister
Twee doden in het
verkeer
Aanwinsten van het
Frans Halsmuseum
op
HAARLEMSE
KLEDING CENTRALE
Amsterdam garan
deert en subsidieert
„Free and easy"
De negen Muzen
Litteraire grammofoon
platen „Stemmen
van schrijvers"
Frankrijk verhoogt zijn
kunstsubsidies
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1959
17
h
PAARLAARSTEEG 1
De Gaulle zou Canada na
Washington bezoeken
Uitstel behandeling van
Beneluxverdrag is
politieke fout
ONTWERP- VESTIGINGSBESL UIT
DE ZAAK „MAGERE JOSJE"
Tsjechoslowaakse president
Novotny in Oost-Duitsland
(Van onze parlementaire redacteur)
Vorig jaar heeft de Tweede Kamer Lij
de behandeling van de begroting van Jus
titie in een motie aangedrongen op een
ruimere toelating in Nederland van spijt
optanten uit Indonesië, die in benarde
omstandigheden verkeren. Van de rege
ringstafel werd toen een ruimere toelating
toegezegd naarmate de stroom van gere-
patrieerden in de Nederlandse samenle
ving kon worden opgenomen. Algemeen
werd er gisteren wederom over geklaagd
dat de toelating van tweeduizend personen
per jaar onvoldoende is en algemeen werd
er ook voor gepleit hen het Nederlander
schap te verlenen.
Het aantal van tweeduizend spijtoptan
ten die in 1960 zullen worden toegelaten
vond de heer Kranenburg (P.v.d.A.) volko
men willekeurig. „Wij zijn in staat ge
weest", betoogde de heer Berkhouwer
(V.V.D.), „30.000 repatrianten te verwer
ken en het gaat nu nog om ongeveer
10.000 spijtoptanten. Getallen mogen ech
ter geen rol spelen. Want als er twaalf
drenkelingen in het water liggen, zegt
men toch ook niet: we redden er een paar
en komen morgen nog eens terug?"
Wat is eigenlijk het beleid ten opzichte
van de spijtoptanten dal de nieuwe minis
ter van Justitie denkt te voeren, wilde de
heer Van Doorn (K.V.P.) weten. Er rust
een verantwoordelijkheid op Nederland
om te helpen, zei jkvr. Wttewaal van
Stoetwegen (C.H.U.). Laat de regering
een grootscheepse opneming overwegen,
vond de heer Meulink (A.-R.). Ten slotte
zal men hen toch in ons land moeten toe-
la fen en later is dat moeilijker en kost
baarder. Nu is het apparaat nog aanwezig
om hen op te vangen. Daarbij sloot ook
de heer Van Dis (S.G.P.) zich aan.
Huiseigenaren
niet vervolgd
Verontwaardigd was de heer Kranen
burg (P.v.d.A.) dat de huiseigenaren niet
worden vervolgd die zich niet hebben aan
gemeld voor het Grootboek Woningverbe
tering, waarop de helft van de vorige
huurverhoging moet worden gestort. Er
wordt niet vervolgd omdat de regering
van plan is het Grootboek op te heffen,
maar de heer Kranenburg was van me
ning dat de wet moet worden nageleefd
zolang zij niet is ingetrokken.
Daartegenover stelde de heer Berkhou
wer (V.V.D.) dat het Openbaar Ministe
rie niet verplicht is te vervolgen en dit kan
nalaten op grond van het algemeen be
lang. Er is dus niets onregelmatigs aan
de hand.
Voetbaltoto
Zeer ontevreden was de heer Kranen
burg ook over het lang uitblijven van de
wijziging van de Loterijwet ten behoeve
van de voetbaltoto. Het verlenen en ver
lengen van een tijdelijke vergunning staat
op gespannen voet met de tekst van de
Loterijwet. Dat was niet nodig geweest
indien onverwijld de wijziging aanhangig
was gemaakt die het vorige kabinet reeds
had voorbereid.
Bedenkelijk vond de heer Meulink
(A.-R.) het dat ook organisaties die zich
bewegen op het terrein van de geestelijke
volksgezondheid staan te dringen om gel
den uit de toto te krijgen. Hij vroeg de
regering ernstig het rapport te overwegen
van de Nederlands Hervormde Kerk. De
heer Van Dis (S.G.P.) wilde in elk geval
de voetbaltoto verbieden omdat zij in
strijd is met de wet.
Gratiebeleid
Met de heren Kranenburg (P.v.d.A.),
Bakker (C.P.N.) en Lankhorst (P.S.P.)
waarschuwde de heer Berkhouwer
(V.V.D.) dat oorlogsmisdadigers niet
Advertentie
POPLIN en NO-IRON
10.75 12.90
Voor het komende
ST. NICOLAASFEEST
hebben wij een grote
sortering
PUILOVERS en ANKLETS
DASSEN en SHAWLS
Een geslaagde koop
Bij de Nederlandse Spoorwegen bestaat
nog steeds grote belangstelling voor een
rechtstreekse spoorwegverbinding van
Schiphol met het Museumplein of een
ander punt in het centrum van Amster
dam, als onderdeel van een tweede spoor
wegverbinding AmsterdamDen Haag.
Het is op dit moment nog niet vast te
stellen wanneer een dergelijk plan zal
worden gerealiseerd.
Dit schrijven B. en W. van Amsterdam
■an de gemeenteraad in een toelichting op
-et voorstel tot verlenging van de huur
an het terrein op het Museumplein, waar
'hans het busstation van de K.L.M. is ge
vestigd. De K.L.M. zal geen behoefte meer
hebben aan dit busstation, wanneer de
rechtstreekse treinverbinding zal zijn ver
wezenlijkt. Daarom is verzocht, de huur
voorlopig met 5 jaar te verlengen.
moeten worden vergeleken met gewone
misdadigers die voor een enkel feit zijn
veroordeeld. Hij maande daarom tot voor
zichtigheid met het verlenen van gratie
aan de laatste Duitse oorlogsmisdadigers,
die nog gevangen zitten. In Duitsland is
nog pas een zware oorlogsmisdadiger ver
oordeeld tot levenslang. Dan is in ons
land zeker voorzichtigheid met gratie ver
lening op haar plaats, hoezeer men ook
een humane rechtspleging op prijs moet
stellen.
Het moet uitgesloten zijn, onderstreep
te de heer Meulink (A.-R.) dat wij de oor
logsmisdadigers van de allerergste soort,
zoals Lages, ooit nog eens op straat zou
den kunnen ontmoeten. Milder was jkvr.
Wttewaal van Stoetwegen (C.H.U.) om
dat in oorlogstijd remmen zijn weggeval
len, waardoor mensen misdaden hebben
gepleegd waartoe zij anders nooit zouden
zijn gekomen.
Bestraffing van
verkeersovertreders
Verhoging van de straffen voor over
treders van de verkeersvoorschriften be
schouwde de heer Baeten (K.V.P.), in te
genstelling tot de heer Van Dis (S.G.P.),
niet als een goed middel om de verkeers
veiligheid te bevorderen, want het maakt
de weggebruikers alleen maar onzeker
der. Er zijn in ons land per jaar 1.800 do
den, en 40.000 gewonden als gevolg van
verkeersongelukken. De schuld ligt vol
gens de heer Baeten voornamelijk in het
wegennet dat niet tijdig wordt aangepast
aan de verkeersontwikkeling.
Van verschillende kanten werd erop aan
gedrongen dat politie op smalle wegen zal
patrouilleren op motorfietsen en niet in
auto's, die in een file gevangen zitten.
Onbevoegde genezers
Volgens de heer B. P. van der Veen
(V.V.D.) komen er per week duizenden
gevallen voor van onbevoegd uitoefenen
der geneeskunst. Hij wenste dat hiertegen
in het belang van de volksgezondheid
strenger wordt opgetreden, want slechts
een enkel geval wordt vervolgd. In Duits
land, Zweden en Engeland wordt het op
treden van paranormale genezers aan
voorwaarden gebonden, o.a. geneeskun
dig toezicht. Iets dergelijks moet in ons
land toch ook mogelijk zijn. In dit ver
band drong jkvr. Wttewaal van Stoetwe
gen bij de minister aan op de benoeming
van een breed opgezette commissie ter
bestudering van het probleem omdat vol
gens haar paranormale genezing soms een
feit is.
Er is voorts nog gesproken over het sta
kingsrecht, de jeugdcriminaliteit, de
de slechte inrichting van sommige ge
vangenissen en een verhoging van de ver
goeding aan advocaten in pro deo-zaken.
Zaak-Meulenbelt
Aan de zaak-Meulenbelt werd bijna
geen aandacht besteed omdat hierover een
debat kan worden verwacht aan de hand
van het verslag van het overleg tussen
de minister en vaste commissie voor Jus
titie uit de Tweede Kamer. Volgens de
heer Van Dis (S.G.P.) was de Kamer
commissie schromelijk eenzijdig ingelicht
en de heer Kranenburg (P.v.d.A.) vroeg
waarom op 29 mei in antwpord op vragen
van het kamerlid Van Rijckevorsel geen
medische gegevens konden worden ver
strekt, waarna die medische bijzonderhe
den wèl zijn gepubliceerd in het verslag
van de Kamercommissie.
Vandaag antwoordt minister Beerman.
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de behandeling van de begroting van
Justitie in de Tweede Kamer heeft mr.
Kranenburg (P. v.d. A.) gisteren onvrien
delijke vragen gericht aan minister mr.
A. C. W. Beerman, nadat hij had opge
merkt dat hij in het ministerschap onver
enigbaar acht met het beroep van advo
caat. Hij schetste de ongewenste conse
quentie van deze combinatie in verband
met het bericht in het Advocatenblad, vol
gens hetwelk de minister van Justitie nog
staat ingeschx-even als advocaat te Rot
terdam. „Heeft de minister", vroeg mr.
Kranenburg, nog steeds vele cliënten in
de schrootwereld en scheepvaarkringen?"
Zonder, zoals gebruikelijk is, de afwer
king van de sprekerslijst af te wachten,
verklaarde minister Beerman direct na de
rede van mr. Kranenburg dat hij zich
na zijn benoeming tot minister van Justi
tie onmiddellijk had laten schrappen als
procureur. Hij had aanvankelijk geaar
zeld zich ook als advocaat te laten schrap
pen omdat er, in verband met het gebruik
in het buitenland, twijfel over bestaat of
dat nodig is. Na zich te hebben georiën
teerd had hij echter besloten zich van de
lijst van advocaten te Rotterdam, waar
hij 35 jaar op heeft gestaan. te laten
schrappen. Hij had er voor gezorgd dat
het bericht in het Advocatenblad zal wor
den gerectificeerd.
Vroeger was mr. Kranenburg ook advo
caat. maar hij heeft zich laten schrappen
toen hij destijds staatssecretaris werd.
Als mr. Kranenburg of mr. Beerman nu
nog advocaat was geweest, zou de minis
ter het optreden van mr. Kranenburg voor
vijftig percent oncollegiaal hebben gevon
den. Nu zij geen van beiden advocaat
meer zijn, was het naar zijn mening voor
honderd percent oncollegiaal.
Voorzitter Kortenhorst vi-oeg of er na de
verklaring van de minister voor de heer
Kranenburg aanleiding was iets te zeggen.
Deze maakte alleen een afwijzend gebaar
en zweeg.
OTTAWA (Reuter) De Canadese pre
mier Diefenbaker heeft in Ottawa aan
verslaggevers verteld te verwachten dat
president De Gaulle van Frankrijk het
volgende jaar Canada zal bezoeken. De
Gaulle kent Canada uit de tweede wereld
oorlog toen hij naar Ottawa kwam als lei
der van de vrije Fransen. Volgens een be
richt uit Parijs zou De Gaulle Canada na
zijn bezoek aan de Verenigde Staten in het
voorjaar willen aandoen.
„De Nieuwe Gids":
Het katholieke Brusselse dagblad „De
Nieuwe Gids" noemt in een hoofdartikel
het besluit van de Nederlandse Tweede
Kamer om de bespreking uit te stellen van
het wetsontwerp tot goedkeuring van het
verdrag tot instelling van de Economische
Unie der Benelux-landen „een politieke en
psychologische fout". Het blad noemt de
reden voor het uitstel „het feit dat de Ne
derlandse landbouworganisaties, die in de
huidige regei-ingsmeerderheid talrijke
vrienden hebben druk op de regering uit
oefenen." Zij zijn ontevreden over de door
België gefixeerde minimumprijzen en in
het algemeen over de door de Belgische
regering gevoerde landbouwpolitiek in Be-
neluxverband," aldus het blad.
Tegen de Belgische landbouwpolitiek
agex-en nog vóór de instellingen van de
Unie een feit kunnen woi-den is een poli
tieke fout en zeker een vergrijp tegen de
Benelux-geest. De poging van Den Haag
om te proberen of er nog iets meer uit te
halen valt, kan alleen maar het verzet
van de Belgische landbouworganisaties
sterker maken en het enige resultaat dat
men bereikt is dat de Benelux-landen zich
belachelijk maken. „Bovendien hebben
noch de protestei'ende Nederlandse land
bouworganisaties noch de Nederlandse re
gering een positief voorstel gedaan om uit
het huidige slop te gei'aken. De discussie
blijft vasthangen in de kringloop van de
Nederlandse eis tot libex-alisatie van de
handel in landbouwprodukten, waarop Bel
gië prompt. de eis stelt van vooi'afgaande
harmonisering, zo besluit „De Nieuwe
Gids".
De Cóndensmelk
De Belgische regering heeft bekend ge
maakt dat zij besloten heeft de beperken
de bepalingen op de invoer van cóndens
melk uit Nederland voor de duur van één
maand op te schorten. In deze maand zul
len de producenten van beide landen on
derling overleg moeten plegen over een
oplossing van de moeilijkheden, welke bij
de invoer uit Nederland van dit produkt
in België sedei't gei-uime tijd zijn gex*ezen.
De staatssecretarissen van Economi
sche Zaken en van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen hebben aan de Sociaal-
Economische Raad op korte termijn ad
vies gevraagd over een ontwerp-vesti-
gingsregeling voor de boekhandel, waarin
de verkoop der pocketboeken uitsluitend
aan de boekverkopers wordt voorbehou
den.
De eind november van het vorige jaar
afgekondigde vestigingsbeschikking voor
de boekhandel, welke door de ox-ganisatie
van de boekverkopers werd gevraagd on
der de druk van het voornemen van som
mige kruideniers om ook pocketboeken te
gaan verkopen, wordt met een half jaar,
dus tot eind mei 1960 verlengd. Door deze
beschikking blijft de toestand in de boek
handel „bevroren", dat wil zeggen dat ge
durende deze periode geen uitbreiding van
het aantal verkooppunten van boeken, be
halve door reeds gevestigde bedrijven,
mogelijk is.
De voorbereiding van een vestigingsbe-
sluit gaat door in afwachting van een uit
spraak van de Hoge Raaa over de wettig
heid van de vestigingsbeschikking. Zowel
de Economische politierechter te Zutfen
als het Haagse Hof heeft haar in strijd
met artikel 7 vrijheid van drukpers
van de Grondwet verklaard, maar deze
beslissingen zijn ook sterk besti-eden.
Geen verschil
De staatssecretarissen willen voor de
verkoop van pocketboeken geen uitzonde
ring in de vestigingsbeschikking maken,
hetgeen zij motiveren met het beperkte en
slechts graduele verschil tussen een poc
ketboek en een „gewoon" boek. Het poc
ketboek blijft dus uisluitend tot het assor
timent van de boekhandel behoren, als dit
ontwerp werkelijkheid wordt, maar de
consequentie van het vestigingsbesluit is,
dat men zich gemakkelijker als boekhan
delaar zal kunnen vestigen dan thans het
geval is. Het privaatrechtelijke erken
ningsreglement van de Vereniging ter be
vordering der belangen des boekhandels
stelt immers zwaardere eisen aan de toe-
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Zelfverzekerd, lachend pratend met
zijn verdediger zat Joop S., tweeën-
veertigjarige hoofdpersoon in het proces
rond de dood van de prostituee Jo
hanna O. alias Magere Josje in het
kleine zaaltje, waarin de Amsterdamse
rechtbank woensdag is begonnen met
;le behandeling van deze moordzaak,
waarin niet minder dan 46 getuigen zijn
gedagvaard.
„U weet zeker wel dat er^ zeer veel
aanwijzingen zijn die tegen u spreken",
aldus de president.
Verdachte S.: „Ik weet, dat er bij
zonder weinig aanwijzingen zijn".
De zelfverzekerdheid van de in
een keurig blauw kostuum gestoken
loop S. was wel te verklaren. Niet alleen
is hij er van overtuigd, dat de officier
niet sterk staat, maar bovendien heeft
hij de ervaring van elf vroegere ver
oordelingen. Sinds 1937 werd hij ge
straft voor economische delicten, dief
stallen, dronken een fiets berijden en
nishandelingen.
De zaak-Magere Josje is als een dikke
detectiveroman, waarvan gistermorgen
in een van de kleinste zaaltjes van het
Amsterdamse paleis van Justitie- de
eigenlijke x-echtzaal wordt verbouwd
de eerste, overigens nog weinig spannen
de hoofdstukken zijn behandeld. Op de pu
blieke tribune konden slechts twaalf van
de vele wachtende belangstellenden wor
den toegelaten, onder wie enkele figuren
uit het roze leven van de hoofdstad.
Een geïllustreerde detectivei-oman ook,
want de verklaxóngen van de getuigen
werden ondei'steund door geprojecteei'de
kleurendia's van het bewuste keldertje,
de wanoi'de van de wox-steling met de kle
ren en het gebit van magere Josje en ten
slotte het slachtoffer zelf met, zeer duide
lijk waai-neembaar, de lijdende uitdruk
king op het gezicht en de verwondingen
aan de keel. Een aangrijpend beeld dat
naar het scheen geen enkele indruk maak
te op verdachte.
De eerste getuigen wai'en enkele politie
mannen van het bui-eau-Warmoesstraat,
waar S. de aangifte deed van Magere
Josje's gewelddadige dood. De toenmali
ge wachtcommandant vertelde het vreemd
te hebben gevonden dat S. aanvankelijk
slechts over „een vrouw" had gesproken
en pas later ex-kende dat het zijn echtge
note was.
Twee agenten verhaalden hoe zij met S.
waren meegegaan naar het keldertje aan
de Oudezijdsvooi-bux-gwal en hoe zij Ma
gere Josje daar levenloos hadden aange
troffen, terwijl „tante Miep", de kamer-
vei-huui-ster, en een andere vrouw bij het
slachtoffer aanwezig waren en enige kle
ren uit een kastje haalden.
Verdwenen foto's
Of er zaken zijn ontvreemd uit het kel
dertje? Volgens S. lagen er foto's in de la
van het dressoir. Die foto's wax-en later
verdwenen. Zij waren ovex-igens niet van
Josje, zo verklaarde hij, maar van „het
huis". De vrouwen lieten deze desge
vraagd aan hun klanten zien.
Daarna legde een aantal getuigen-des-
kundigen hun verklaringen af, een lugu
ber overzicht van de verwondingen die
aan de hals van het slachtoffer waren
toegebx-acht en de gevolgen die de wor
gende greep van de dader voor diverse
ox-ganen heeft gehad.
Een scheikundige van het gerechtelijke
laboi-atorium en drs. D. Eskes, deskundi
ge van de Amstei-damse politie deelden
hierna het x-esultaat van hun onderzoekin
gen mee. Niets was aan hun aandacht
ontsnapt. Van een enkele haar bij voor
beeld, die een belangrijke „stille getuige"
is, bleek de hex-komst niet duidelijk. Zelfs
is niet vastgesteld kunnen woi'den of het
hier een mensenhaar of een hondenhaar
betreft welke laatste mogelijkheid de ver
dediging niet wenst uit te sluiten. Joop S.
immers zegt zijn vrouw dood te hebben
aangetroffen toen hij 's morgens met zijn
hond het keldertje binnenkwam.
„Tante Mieps" verhaal
Van deze getuigenissen van de mannen
der wetenschap naar de verklaringen
van een louche kamex-verhuux-ster was
maar een stap. Zij was de eex-ste getuige
uit de buurt zelf, die voor het hekje ver
scheen: Marie R., voor de huisgenoten
„tante Miep", voor de buux-t „manke
Miep".
Een klein invalide vrouwtje van amper
anderhalve meter hoog. „Miep" is 63 jaai\
Zij heeft haar beide huizen aan de Oude-
zijdsvoorburgwal nu verkocht en zich te-
x-uggeti'okken in Giethoorn. Uit haar ogen
spreekt een wereld van wantrouwen en
achterdocht als de president de klok terug-
di-aait naar de tijd dat zij haar huizen in
„donker Amsterdam" exploiteerde. Die
nacht was zij zelf om halfzeven naar bed
gegaan. In haar kamer sliep ook „Haar
lemse Hennie". Beide vrouwen werden
volgens haar verklai'ing om acht uur ge
wekt door Joop S. die zei: „Tante Miep,
kom eens kijken. Josje ligt er zo raar
bij".
„Vx-ijdag hadden Josje en hij nog he
vige bonje gehad", vex-klaarde deze getui
ge. „Josje was bang van hem als hij
dronken was. Zij heeft wel eens gezegd
dat Joop haar heeft gedreigd haar de keel
dicht te knijpen". En verder: „Toen ik
zag wat er met Josje was gebeux-d, dacht
ik direct: dat moet een bekende zijn ge
weest. Hennie was inmiddels ook in het
keldertje gekomen. Zij heeft tot driemaal
toe tegen Joop gezegd dat hij de politie
moest waarschuwen. Maar Joop aarzelde
een hele tijd voor hij naar het bureau in
de Warmoesstraat ging".
De raadsman van S. herinnerde eraan
dat Miep bij de politie heel andex-e ver
klaringen had afgelegd. „Ik was toen bang
voor de politie", zei Miep en de officier
voegde eraan toe: „Miep was bang dat zij
zou worden vervolgd wegens „gelegenheid
geven". Op voorwaarde dat dit niet. zou
gebeuren verklaarde zij later aan de
rechter-commissaris de waax-heid".
Miep vex-klaax-de desgevx-aagd dat zij
niet de indruk had, dat Josje en Joop in
geldnood zaten, al hadden zij bij haar
tweehonderd gulden huui'schuld voor hun
kamer.
Divex-se malen onderbrak Miep haar
vex-haal met „ik ben altijd bang voor
Joop geweest, voox-al als hij dx-onken was.
Joop had een hekel aan me".
Vriendelijk knikkend naar rechercheux-s
en bekenden op de tribune liet Joop S.
zich na de eerste zittingsdag wegvoeren.
Is hij tevreden over deze eerste dag? In
ieder geval zijn er twee punten in zijn na
deel aan het licht getreden. In de eerste
plaats heeft Miep verklaard dat Josje- tij
dens dx-onkenschap van haar man ti'oost
zocht bij vrienden. Was Joop jaloers? De
officier van Justitie zou jaloezie wel eens
als motief voor de moord kunnen aanvoe
lden.
In de tweede plaats liet de president
zich ontvallen dat er bij de stukken een
verklaring is van een vrouw in de buurt
bij wie Joop op bezoek was geweest.
Voor hij heenging scheurde hij plotseling
aan haar kleren en legde zijn handen om
haar keel. De vrouw verklaart: „plotse
ling scheen hij weer tot bezinning te ko
men. Hij zei niets, schudde zijn hoofd en
ging heen".
Dat is een slechte verklaring voor
iemand die verdacht wordt van een mis
drijf, dat hiermee overeenkomst ver
toont.
BERLIJN (Reuter) Een Tsjechoslo
waakse delegatie onder leiding van An-
tonin Novotny, de leider van het centra
le comité van de communistische partij
van Tsjechoslowakije en president van de
republiek, is vanmorgen in Oost-Berlijn
aangekomen.
lating van zelfstandige ondernemers. Bo
vendien zullen velen die tot dusver slechts
op beperkte schaal boeken verkochten en
geen lid van de Vereniging waren op grond
van het vestigingsbesluit een vergunning
tot uitoefening van het boekverkopersbe-
drijf krijgen zonder dat hun vakbekwaam
heid behoeft te worden onderzocht. Ook
door de ontheffingsmogelijkheden kan
het aantal verkooppunten worden ver
wacht.
Stabiliteit
Dat hiervoor wel enige ruimte is blijkt
uit de grote stabiliteit in het aantal boek
winkels in de afgelopen twintig jaar. Het
aantal „erkende" boekhandelaren le
den van de Vex-eniging dus daalde zelfs
nog iets van 1573 tot 1564 en het totale aan
tal verkooppunten van boeken nam dus
slechts met vijf percent toe in een periode
waarin de Nederlandse bevolking met
bijna dertig percent steeg. In ons land is
er voor boeken één verkooppunt per 7100
inwoners, hetgeen voor de consument
gunstiger is dan in het buitenland (West-
Duitsland één op elfduizend, België één
op negenduizend inwoners), maar het aan
tal verkooppunten voor pockets is daar
relatief groter.
Bij een verkeersongeluk in De Bilt is de
42-jarige heer J. ten Berg uit Zeist om het
leven gekomen. Bij het plotseling uitwij
ken voor een begrafenisstoet botste een
vx-achtauto tegen de auto van de heer Ten
Berg, die daardoor op slag dood was.
In Aalten verliet de 80-jarige wielrijder
G. G. W. Essink plotseling het fietspad
om de rijweg over te steken. Hij werd
door een personenauto aangereden, waar
door de dood vrijwel onmiddellijk intrad.
Tien gewonden bij botsing
Hedenmorgen vroeg zijn op een kruis
punt te Rottei-dam een busje en een per
sonenauto met elkaar in botsing gekomen,
waardoor tien mensen zijn gewond. Acht
van hen werden naar het ziekenhuis over
gebracht.
In het busje zaten zeven pci'sonen. De
53-jarige J. Struik uit Zwijndrecht kreeg
een schedelbasislractuui-, de 25-jarige A.
Huisman, eveneens uit Zwijndrecht, een
gebi'oken been Vier andex-e inzittenden
werden licht gewond.
Twee inzittenden van' de pex-sonenauto,
de 47-jarige J S. van der Spek uit Rot
terdam en zijn 24-jarige zoon liepen hoofd
wonden en schoudex-fracturen op. De der
de inzittende van deze auto werd licht ge
wond.
Ongedeerd na botsing
met goederentrein
Op een onbewaakte overweg tussen
Boxtel en Veghel is een personenauto te
gen een goederenti'ein gex-eden. De auto
wex-d ongeveer 25 meter meegesleurd en
werd zwaar beschadigd, maar de bestuur
der, een inwoner van Boxtel, kwam met
de schrik vrij.
Werk van Verwey en Kruyder
De gemeente Haarlem heeft op de in het
museum te Groningen gehouden expositie
van werk van de Haarlemse schilder Kees
Verwey diens portret van de in Haarlem
geboren ..Amsterdamse Joffer" Coba Ritse-
ma aangekocht voor plaatsing in het Frans
Halsmuseum. Voorts werd voor laatstge
noemd museum aangekocht een getekende
voorstudie voor Adam en Eva van Her
man Kruyder aangekocht; deze voorstudie
betreft de beide versies van „Het Paradijs"
van Kruyder die reeds in gemeentelijk be
zit zijn.
In de zuidelijke gang van het Frans
Halsmuseum is een fraaie Louis XV staan
de klok met speelwerk geplaatst, een lega-
Advertentie
zonder prijsverhoging
Tansstraat 65 - Haarlem
Betaling vanaf 2.per week
RUIME KEUZE
Kostuums - Demi's
Colberts - Regenjassen
Japonnen - Mantels
Regenmantels enz.
Het portret dat Kees Verwey naar
Coba Ritsema schilderde en dat thans
door de gemeente Haarlem is aan
gekocht.
taire schenking van mevrouw E. J. H.
van der Goes-Gerlings. Voorts heeft de
oud-Haarlemmer jhr. F. Teding van Berk
hout te Warnsveld een aantal prenten en
tekeningen uit zijn verzameling aan de
gemeente geschonken, ter aanvulling op
zijn reeds gedane schenking.
Ballet en schooljeugd. Het Nederlands
Ballet zal in samenwerking met de stich
ting „Het Schoolconcert" een reeks voor
stellingen geven voor de schooljeugd van
12 tot 19 jaar. Mevrouw Sonia Gaskell
heeft een gx-oep danseressen opgeleid die
de verschillende stijlen van de danskunst
zullen demonstreren. De toelichtingen
hierbij zullen worden gegeven door de
heer Joop Schultink Mevi'ouw Gaskell
zelf is uitgenodigd om voordrachten te
houden voor vei'schillende universiteiten
en instellingen van het middelbaar onder
wijs. Zij noemt haar voordracht: „Ballet,
gezien in de verhouding tot de andere
kunsten".
De gemeente Amsterdam zal zich, be
houdens goedkeuring door de gemeente
raad, garant stellen tot een bedrag va?n
f 40.000 voor zestien voorstellingen van
het negermuziekdrama „Free and Easy"
van 7 tot 20 december in theater Carré
te Amsterdam.
De wereldpremière wordt op 7 decem
ber in Carré gegeven door de Amen-'
kaanse Porgy and Besscompany onder
regie van Robert O'Breen, die eveneens
de leiding had van de opvoeringen van
Porgy and Bess, de bekende negeropera.
Voor de Amsterdamse opvoeringen van
deze opera in 1956 stelde de gemeente zich
eveneens garant, toen voor een bedrag van
f 45.000. De belangstelling bleek evenwel
zo groot, dat de inkomsten de uitgaven ge
heel dekten. B. en W. stellen de raad bo
vendien voor, het Nederlands Theater Cen
trum een subsidie van f 20.000 te verle
nen voor de organisatie van twee voor
stellingen van Free and Easy tegen gere
duceerde toegangsprijzen (van f 2.50 tot
f 10 in plaats van f 5 tot f 20).
In de boekhandels en niét in de gram
mofoonplatenzaken is thans een 45-toe-
ren-plaatje te verkrijgen waarmee Em.
Querido's Uitgeversmaatschappij en A. M.
Manteau te Brussel de sexue „Stemmen van
schrijvex-s" introduceert, een reeks litte
raire grammofoonplaten waarop stemmen
van uit eigen werk voorlezende Neder
landse en Belgische auteurs zijn vastge-
vegd. Zo kan men van het introductie
plaatje horen lezen de dichters Victor E.
van Vriesland, Herman van den Bergh, Jan
Engelman, Anthonie Donker, Leo Vroman,
Alfred Kossmann en Cees Nooteboom. Het
ligt in de bedoeling om tien plaatjes per
jaar uit te brengen en circa vijfenzeventig
auteurs hebben hun medewerking reeds
toegezegd. De technische kwaliteiten van
het introductieplaatje zijn uitstekend.
Adriaan Moi-riën die met Jacques den
Haan en Gerrit Kouwenaar de redactie
voor Nederland vormt verklaarde tij
dens de eex-gisteren, maandag in het Stede
lijk Museum te Amsterdam gehouden pers
conferentie, dat het feit dat men schrijft
geen gax-antie is dat men goed voorleest
maar dat het dan ook niet de bedoeling is
schitterende voordrachten te verkrijgen,
maar wat de titel aanduidt stemmen
van schrijvers. Fragmenten werden ten ge
hore gebracht van voorlezingen door Geer-
ten Gossaex-t, Annie Salomons en Lucebert,
die zelfs fragmenten zöng en daai-mee een
grotere aandacht van de aanwezigen ver
wierf dan zijn lezende collega's.
De uitgeverij hoopt dat allen, die in het
bezit zijn van opnamen van levende of
overleden auteurs, dit aan haar zullen wil
len melden opdat zij aldus kan voldoen
aan de opzet een zo uitgebreid mogelijk
terrein te bestrijken.
Het ligt in de bedoeling bij de plaatjes
karthotheekkaax-ten te voegen (dit vooral
voor het onderwijs) en de teksten van het
gesprokene. Helmut Salden verzorgt de ty
pografie. De redactie voor België bestaat
uit Marcel Coole, Maurice Roelants en Jan
Walravens. In het comité van aanbeveling
zijn vertegenwoordigd het Nederlands
Letterkundig Museum en Documentatie
centrum, de Vereniging van Letterkundi
gen, de Maatschappij der Nederlandse Let-
terkunde, de Stichting Openbaar Kunstbe
zit en de Raad voor de Kunst.
(Van onze correspondent in Parijs)
Bij de debatten over de begroting is in
de Fi-anse nationale vergadering gisteren
de minister voor de Cultuur, André Mal-
raux, aan het woord geweest om enkele ro
yale subsidieverhogingen aan de kunst
aan te kondigen. De Parijse en andere
theaters zullen het volgend jaar hun over
heidssteun van 83 tot 183 miljoen franc
ruim zien verdubbelen. De verschillende
Franse muziek- en andere festivals mo
gen tezamen op 31 miljoen franc uit de
staatskas rekenen. De belangrijkste ver
hoging op de kunstbegroting betreft ech
ter wel het ballet, dat zijn regeringssubsi
dies van 5 tot 55 miljoen franc ziet stijgen.
Het ballet, zo heeft Malraux verklaard,
vereist hoge financiële offei-s van de ge
meenschap De dans is echter bij uitstek
een uiting van volkskunst. De minister
kondigde dan ook de oprichting aan van
een nationale balletgi-oep, die, zo zei hij.
gelijktijdig zal beantwoorden aan de be
hoeften der jonge choreogx-afen en van
het publiek.
