Een
derde gat
Militair veevoertransport
loopt ten einde
Koningin bez<
scholen op
jcht militaire
de Vel uwe
LABOR
Mammoetwet ontmoet veel
tegenstand in de Kamer
Wat de IJ- en
Coentunnels zullen
kosten
SMYRNA -WOL v.a. 1.95
Pakhuisbrand in
Schiedam
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1959
Totaal zijn 3700 ritten met
12000 ton voeder gemaakt
Kantoormachine technici
en het loonoverleg
GAS FORNUIZEN
Veilig Verkeer ook
voor kleuters
Thanksgivingsday
in Nederland
Er komt een nota over
de Lauwerszee
KLM-veteraan Frijns
gehuldigd
Tonnen papier en kerst
kaarsen in rook vervlogen
„Pas op, minister Cals, dat het dier
geen politieke ongelukken
veroorzaakt!"
Wormer loopt
in de gaten
GEROl(ZlLMÉTA)
Twee cassettes
en twee modellen
zijn hier afgebeeld.
U kunt bij Uw Gero-leverancier
keuze maken uit veel meer
cassette-samenstellingen
»lÈlfr!Vln couvert-modellen.
Prijzen
vanaf f 72.-
Het Gero Spaarkrediet:
Een fabrikaat voor Uw
gehele leven, op aantrek
kelijke voorwaarden en
toch de cassette gratis.
Koopt U de complete inhoud
Ineens dan ontvangt U de
waardevolle cassette gratis.
Ideaal voor het opbergen.
NE718
Het militaire bietenvervoer, de trans
porten van aanvullend veevoeder naar de
droogtegebieden, loopt ten einde. Van
daag rijden nog 72 vrachtauto's van laad
plaatsen als Bleiswijk, Tholcn, Hoofddorp,
Zevenbergen, de Noord-Oostpolder en
Flakkee naar de bestemmingen in Dren
te, naar Delden, Drijber bij Beilen, Groes-
beek en Friezenveen, maar dit zal het laat
ste transport over de weg zijn. Er zijn
voorts nog vier binnenschepen onderweg
met geschenkzendingen uit Zeeland: hooi,
stro en lucernemeel, naar Drente. Het
vervoer per schip zal een einde nemen als
volgende week de laatste 300 ton lucerne
meel naar Meppel onderweg gaan.
Bijna drie maanden aan een stuk heb
ben militaire vrachtauto's het nood-vee
voeder door ons land vervoerd: 3700 rit
ten met totaal ruim 12.000 ton voeder. Ze
venduizend militairen hebben geholpen bij,
het opladen. Het werk en het rijden ge
schiedde vaak bij nacht en ontij, maar alle
betrokkenen, chauffeur, soldaat, onderof
ficieren en officieren hebben het werk al
tijd met volledige toewijding verricht, zo
vertelde ons kapitein J. H. Buising van de
Legervoorlichtingsdienst, de man die met
evenveel hart voor de zaak telkens het hoe
en waarom van de transporten uit de doe
ken heeft gedaan.
Aparte vermelding verdienen het 462ste
Pontonniersbataljon uit Keizersveer, dat
in één maand met 223 voertuigen ruim
60.000 km verreden heeft ten koste van
25.500 liter benzine, en verscheidene on
derdelen van de Aan- en Afvoertroepen,
dat in een week tijd met 91 wagens 29.535
km reed. Verder waren bij de transporten
betrokken de Luchtdoelartillerie, A.A.T.,
Genie, Verbindingsdienst, artillerie, mili
tair geneeskundige dienst, technische
dienst en cavallerie.
De regeling van het vervoer geschied
de in samenwerking tussen het Bureau
van de Voedselcommissaris in Zuid-Hol-
De Vereniging van Kantoormachine
Technici (Vekate) heeft telegrammen ge
zonden aan de minister van Sociale Zaken
en aan het College van Rijksbemiddelaars
naar aanleiding van de nieuwe C.A.O. voor
kantoormachinetechnici, die onlangs ge
reed kwam. Aan het College van Rijksbe
middelaars vraagt de vereniging om de
C.A.O.die binnenkort aan hen zal worden
voorgelegd goedkeuring te onthouden, om
dat de Vekate niet bij het overleg betrok
ken werd. Aan de minister heeft de vereni
ging verzocht te bemiddelen bij pogingen
om de beide werkgeversorganisaties te
bewegen de Vekate toe te laten tot de on
derhandelingen. In beide telegrammen
wijst de vereniging er op, dat zij het groot
ste ledental heeft in deze branche en op
grond daarvan in de besprekingen een
aandeel had moeten hebben.
land te Den Haag, waar de aanvragen
werden geregistreerd en verwerkt en het
bureau van de Nederlandse Territoriaal
bevelhebber, waar inzonderheid kapitein W.
H. Verbeek zich de afgelopen drie maan
den met de verzorging van het voervoer
heeft beziggehouden.
Het ministerie van Landbouw heeft een
beroep op de Koninklijke Landmacht ge
daan om incidenteel nog enkele voedsel-
transporten te verzorgen. Dit zou veevoe
der betreffen dat is aangekocht met aan de
landbouworganisaties geschonken parti
culiere gelden.
Advertentie
o.a. Küpperbusch v.a. 199.
Nieuwe Groenmarkt 2 - Tel. 15220
Gen. Cronjéstraat 18 - Tel. 57900
Nassaustraat 5 - Tel. 15220 - Haarlem
Nu het verkeersonderwijs op de lagere
scholen een vast onderdeel van het leer
plan is geworden, verplicht van het der
de leerjaar af, gaat de belangstelling van
het Verbond voor Veilig Verkeer zich
meer en meer ook richten op het onder
wijs dat op de lagere scholen aansluit,
respectievelijk eraan voorafgaat. Er is
een speciale commissie in het leven ge
roepen, die zich zal gaan beraden over de
vraag op welke wijze het verkeersonder-
richt in het leerplan van de scholen voor
voortgezet onderwijs zal kunnen worden
opgenomen, hoe dit onderricht aan het ka
rakter van de diverse categorieën van dat
onderwijs zal kunnen worden aangepast
en aan welke speciale eisen de leerstof zal
moeten beantwoorden.
Ook op de categorie jongeren in de eer
ste en tweede klassen van de lagere scho
len richt het verbond de speciale aan
dacht. Dat zulks dringend nodig is be
wijst het feit dat jaarlijks ongeveer 90
kleuters (leeftijd 1 tot en met 4 jaar) in
het verkeer de dood vinden, waarvan 90
percent bij het oversteken en op de rij
weg spelen.
Het Verbond voor Veilig Verkeer wil
daarom niet alleen ouders, maar ook kleu
terleidsters opwekken de kleintjes reeds
de beginselen van voorzichtigheid op de
weg bij te brengen. Hiertoe is onder meer
een speciale film „Drie Turven Hoog" en
een leerboek voor kleuterleidsters „Kleu
ter en Verkeer" in omloop gebracht.
De Amerikanen vierden gisteren
Thanksgivingsday. De Amerikanen in Ne
derland waren bijeengekomen in de Pie
terskerk te Leiden. Deze kerk was inder
tijd het centrum van het geestelijk leven
van de uit Engeland uitgewekenen, die la
ter als Pilgrimfathers naar Amerika ver
trokken. De dienst in de Pieterskerk wordt
ieder jaar onder auspiciën van de United
States Educational Foundation gehouden.
Nadat de Amerikaanse ambassadeur in
Nederland, de heer M. Philip Young, de
aanwezigen verwelkomd had en de ge
schiedenis van Thanksgivingsday in kor
te trekken herhaalde, declameerde hij
een gedicht van Stephen Vincent Benet
over de tocht van de Pilgrimfathers. De
boodschap van president Eisenhower, wel
ke door de ambassadeur werd voorgele
zen, zegt dat het huidige jaar vooruitgang
heeft gebracht voor de Amerikanen en de
belofte inhoudt voor het handhaven van
de levenswijze, die het volk en de rege
ring van de Verenigde Staten van Ameri
ka voorstaan. Hij hoopt op verdraagzaam
heid, begrip en verzoeningsgezindheid tus
sen de volkeren.
zal volgens de heer Stokman het klimaat
voor de behandeling van de mammoet
wet veel beter worden. De Jcosten van het
onderwijs stijgen enorm om te kunnen vol
doen aan de eisen die nationaal en inter
nationaal aan het Nederlandse volk wor
den gesteld. Er is geen sprake van, zo
weerde de heer Tilanus (C.H.U.) een ver
wijt van de heer Tans (P. v.d. A.) af, dat
liberalen en confessionelen op deze uitga
ven zouden willen bezuinigen.
In alle toonaarden is gesproken over de
noodtoestand bij het onderwijs door ge
brek aan schoolgebouwen, het tekort aan
leerkrachten en de toeneming van het
aantal niet volledig bevoegde leerkrach
ten. Regeling van de rechtspositie van de
onbevoegden in een noodwet bepleitte me
vrouw Van Someren-Downer (V.V.D.) Zij
hield ook een pleidooi voor verhoging van
Minister Cals
de lerarensalarissen nadat zij een sterk
gedaalde waardering van de intellectue
len had geconstateerd. Zij drong er bij de
minister op aan het goede voorbeeld te
geven en althans aan de onderbetaling
van de leraren een einde te maken. „Hoe
staat het met de onderhandelingen?"
vroeg de heer Tans (P. v.d. A.). Op het
betrekken van de schoolbesturen bij het
overleg drong de héér Van Nierop (A.R.)
aan.
Bij de bezwaren van mevrouw Van So
meren-Downer tegen teveel formalisme
sloot de heer Roosjen zich aan met de op
merking dat het jaren duurt voor op een
schoolbouwplan alle rijksgoedkeuringen
zijn verkregen. Er zijn totaal 108 hande
lingen nodig alvorens een bijzondere
school er staat, verklaarde de heer Peters
(K.V.P.). De bouw van een nijverheids
school kan wel vijf jaar duren. De heer
Engelbertink (K.V.P.) en anderen vroe
gen wanneer de nota kan worden verwacht
met de beslissing van de regering over de
spreiding van het hoger onderwijs. To
taal zeventien sprekers hebben klachten
en wensen geuit, waarop minister Cals
dinsdag zal antwoorden.
Loonvorming in
de landbouw
Aan het begin van de vergadering heeft
de Kamer met algemene stemmen de mo
tie-Van der Ploeg aangenomen, waarin de
regering wordt uitgenodigd nadere beslis
singen te nemen waardoor bij de loonvor
ming in de landbouw dezelfde regels kun
nen worden gevolgd als voor andere be
drijfstakken gelden. De motie met onge
veer dezelfde strekking van de heer Vrede-
ling (P.v.d.A.) was tevoren ingetrokken.
De motie van de heer Egas (P.v.d.A.),
waarin er bij de regering op werd aan
gedrongen een evenwichtig samenstel van
structuur- en garantiemaatregelen te ont
wikkelen, werd bij zitten en opstaan ver
worpen. Alleen de P.v.d.A. en de C.P.N.
stemden voor.
De minister van Verkeer en Waterstaat
verklaart in zijn memorie van antwoord
inzake de begroting voor 1960 dat hij zeer
binnenkort, zo mogelijk nog vóór de mon
delinge behandeling van het begrotings
hoofdstuk, een nota over de technische,
economische, sociale en financiële proble
men, welke bij de eventuele afsluiting en
inpoldering van de Lauwerszee zijn be
trokken, aan de Kamer zal toezenden. In
deze nota zullen de resultaten van de stu
dies en adviezen van deskundige organen,
onder andere het advies van de Raad voor
de Waterstaat, zijn verwerkt. De minister
acht het niet juist de aan hem uitgebrachte
adviezen aan de Kamer over te leggen. De
minister zegt verder dat zowel afsluiting
als dijkversterking afdoende oplossing
voor de veiligheid geven.
Een beslissing over de toekomstige
vorm van het Amsterdamse marine-eta
blissement in verband met een Amster
damse IJtunnel is nog niet genomen, zo
deelt de minister van Verkeer en Water
staat aan de Tweede Kamer mee.
In overleg met de gemeente Amsterdam
en de rijkswaterstaat is door het Centraal
Planbureau een interimrapport over de
rentabiliteitsberekening van een Coen- en
IJtunnel uitgebracht.
De bouw van een Coentunnel zal, inclu
sief kanaalverbreding, 51 miljoen vorde
ren, plus 13 miljoen voor de zuidelijke
toegangsweg. De Hem-spoortunnel komt
met inbegrip van toeleidingen op 80 mil
joen gulden. Ongeacht de reeds gedane in
vesteringen zal bij de goedkoopste oplos
sing voor het marine-etablissement nog
globaal 130 miljoen gulden nodig zijn voor
de IJtunnel. De wegen naar Amsterdam-
Noord en de Zaanstreek zouden nog
maals 30 miljoen gulden kosten. Boven
dien zal Amsterdam kostbare sanerings-
werken moeten uitvoeren.
Voor de Hem- en Coentunnel worden
bouwtijden van vier jaar mogelijk geacht,
voor de IJtunnel wellicht iets meer. Wordt
met de IJtunnel begonnen, dan zal in de
eerste vier jaar veertig miljoen nodig
zijn, waarna voor de Coentunnel nog 16
miljoen en voor de Hemtunnel 20 miljoen
gulden per jaar. Wordt met de Coentun
nel begonnen, dan wordt in de eerste vier
jaar gemiddeld 23,5 miljoen geïnvesteerd,
waarna voor de Hem- en IJtunnels respec
tievelijk 20 en 32,5 miljoen gulden jaar
lijks nodig zullen zijn. Naar de mening van
de minister wordt de bouw van de IJ- en
de Coentunnels niet vertraagd door wed
ijver tussen Amsterdam en Zaandam.
„Je hebt door je vlucht met de „Post
duif", nu meer dan dertig jaar geleden,
gewezen op de mogelijkheden in de bur
gerluchtvaart in het algemeen en bij de
K.L.M. in het bijzonder. Onder de bezie
lende leiding van wijlen Plesman heb je
voor de oorlog met je collega's een ba
sis gelegd, waar wij heden ten dage nog
van profiteren", zo sprak de korpschef van
de K.L.M.-vliegers, J. C. Pool de veteraan
Guillaume M. II. Frijns toe, aan het ein
de van het jaarlijks vliegersdiner, dat
donderdagavond in restaurant „Aviora-
ma" op Schiphol werd gehouden. Frijns,
tot voor enkele maanden hoofd van het
vluchtregelingscentrum der K.L.M. op
Schiphol, thans gepensioneerd, heeft in
dertijd met luitenant Koppen met de
..Postduif" de eerste poslvlucht naar het
toenmalige Nederlands-Indië gemaakt.
Donderdagavond werd de „Sjeik" zoals
oud-gezagvoerder Frijns door zijn colle
ga's werd en nog wordt genoemd, uitge
luid, nu hij de actieve dienst heeft ver
laten. Die bijnaam heeft hij in het begin
van zijn vliegersloopbaan gekregen toen
hij op een festijn in Arabisch kostuum
verscheen. Meer dan honderd vliegers en
oud-vliegers, voor zo ver nog bij de maat
schappij werkzaam, waren samengeko
men aan het jaardiner waaraan als colle
ga en eregast ook prins Bernhard aanzat.
Koningin Juliana heeft gisteren weer en
kele militaire kampementen en opleidings
instituten bezocht. Haar eerste bezoek gold
de Infanterieschool te Harderwijk waar zij
kennis kwam nemen van de opleidings
methoden. Het fanfarekorps der Lim
burgse jagers en de bekende demonstratie
compagnie van deze school, ongeveer 120
man sterk, waren opgesteld om de Konin
gin te begroeten.
In de instructiezaal vertelde kolonel W.
D. H. Eekhout bijzonderheden over de
inrichting en werkwijze van deze leger-
school, die een centrum is voor alle soor
ten opleidingen. In 1959 werden 43 diver
se cursussen gegeven, variërend van een
week tot zes maanden tijdsduur. Hieraan
namen deel 475 beroepsofficieren, 1280 re
serve-officieren, 1475 dienstplichtige on
der-officieren en korporaals.
Zelfwerkzaamheid
Majoor M. A. Panhuijzen gaf een uiteen
zetting over de z.g. methodische instruc
tie waarbij de zelfwerkzaamheid van de
soldaat thans welbewust wordt bevorderd.
Des middags bezichtigde de Koningin de
grote, moderne legerplaats Ermelo, met
haar talrijke gebouwen, oefen- en prak
tijklokalen, kantines en ontspanningszalen.
Na inspectie van de erewacht gevormd
door leerlingen van de school voor reser
ve-officieren van de infanterie (S.R.O.I.)
woonde de Koningin met haar gevolg een
oefening van een camouflagegroep bij.
Een aardig moment vormde de les van
majoor F. de Boer aan een twintigtal jon
gelui, die vrij en frank discussieerden
over het leiderschap. Koningin Juliana
volgde de les met grote belangstelling en
de spontane opmerkingen van de jonge mi
litairen deden haar enkele malen harte
lijk lachen.
Demonstraties
De leerlingenvereniging van de S.R.O.I.
ontving Hare Majesteit in de leerlingen
kantine, waar men de lunch gebruikte. De
praeses van de leerlingenvereniging, R.
L. Ferwerda, was de tafelheer van de
Koningin.
In de legerplaats Ermelo begaf de Ko
ningin zich in de soldatenkantine tussen
de manschappen: enkele honderden jonge
militairen van wie zij er een paar aan
sprak. Uitvoerig liet de Koningin zich voor
lichten over de mogelijkheden voor ont
spanning en verpozing. Daarna maakte
zij een rondrit over het oefenterrein, waar
zij de brandweer in actie zag, een heli
kopter een gewonde zag vervoeren en
demonstraties met vlammenwerpers en an
dere militaire uitrusting bijwoonde.
Het bezoek eindigde met een bezichtiging
van het lesgebouw, waar de Koningin van
de heer A. L. Crêvecoeur leraar potten
bakkerij een fraaie schaal cadeau kreeg.
Advertentie
Rijksstraatweg 127 - Tel. 54012 - Haarlem
Donderdagavond omstreeks acht uur
was brand ontdekt in een oud branderij-
pand aan de Westvest in Schiedam, waar
in gevestigd zijn een groothandel in eta
lagemateriaal en een firma, die voorna
melijk papier, kaarsen en kerstartikelen
verhandelt. De directeur van deze firma
was nog bezig, met een bediende een klant
een en ander uit zijn voorraad te lonen,
toen een hunner plotseling vlammen ont
dekte. Het bleek dat de benedenverdieping
reeds flink brandde. De drie mannen kon
den zich bijtijds in veiligheid stellen maar
twee hunner liepen daarbij vrij ernstige
brandwonden op. De brandweer slaagde
erin de aangrenzende panden te behouden.
Juist deze dagen was nog vijftig ton bruin
pakpapier en achttien ton boterhampa
pier in het pakhuis aangevoerd. Dit alles
lag opgestapeld op twee verdiepingen met
een diepte van 25 a 30 meter. Het werd
goeddeels, door het vuur of door bluswa
ter, onbruikbaar.
Omstreeks halftwaalf vannacht was de
brandweer het vuur meester. Dit was voor
al te danken aan het feit, dat het oude ge
bouw een stevige dakconstructie heeft,
waardoor de vlammen zich geen weg naar
buiten konden banen.
Kortgeleden waren in het gebouw ook
nog vijf ton kerstkaarten opgeslagen.
Door de sterke luchtstroom in het ge
bouw werden deze naar alle kanten ver
spreid. Het blussingswerk werd zeer be
moeilijkt, doordat de oude branderij
slechts van kleine vensters voorzien is.
De schade beloopt naar schatting
100.000.
Advertentie
(Van onze parlementaire redacteur)
„Wij moeten de moed hebben te erkennen", zei gisteren de heer Tans
(P.v.d.A.) in de Tweede Kamer, „dat we met ons voortgezet onderwijs achterop
zijn geraakt". Daarom vond hij het ontstellend dat de desbetreffende mammoet
wet is gestuit op tegenstand van de helft van de vier partijen waarop het kabinet
steunt. Er worden grondwettelijke bezwaren geopperd met veronachtzaming
van de noodzakelijke vernieuwing van het onclerwijs. Het gevaar bestaat dat
de mammoetwet van minister Cals niet op stal komt, maar in een politiek slop
geraakt. Ook mevrouw Van Someren-Downer (V.V.D.) maakte zich ongerust
over de vernieuwing van het onderwijs, maar de heer Tilanus (C.H.U.) was juist
bezorgd dat minister Cals „de mammoet, die hij aan een ketting achter zich
aansleept", vurig wil verdedigen. „Pas op", waarschuwde hij, „dat het dier geen
politieke ongelukken veroorzaakt". Ook de heer Roosjen (A.R.) verklaarde dat
er in zijn kring ernstige bezwaren tegen de mammoetwet bestaan. Daarentegen
beloofde de heer Stokman (K.V.P.) constructieve medewerking, hoewel ook
hij critiek had.
Tijdens de kabinetsformatie heeft, mi
nister Cals overleg gepleegd met de drie
fractievoorzitters, de heren Romme
(K.V.P.), Bruins Slot (A.R.) en Tilanus
(C.H.U.), over grondwettelijke bezwaren
tegen de mammoetwet, waarvan gevreesd
wordt dat het „recht" op de oprichting
van bijzondere scholen zal worden aange
tast. Er werd toen overeenstemming be
reikt over een oplossing, waarna minis
ter Cals de wet dienovereenkomstig wij
zigde.
In de Eerste Kamer heeft veertien da
gen geleden de heer Schipper (A.R.) opge
merkt, dat er toch geen overeenstemming
was over het grondwettelijk bezwaar.
Daaraan herinnerde gisteren de heer
Tans (P. v.d. A.), waarna de heer Roos
jen (A.R.) opmerkte, dat ook als de
grondwettelijke bezwaren zouden zijn op-
geheden, daarmee nog niet alle principiële
bezwaren zijn weggenomen. De minister
moet nu maar eens uitvoerig meedelen,
maande de heer Stokman (K.V.P.) waar
over wel en niet overeenstemming is be
reikt. De vrees bestaat dat bestaande
scholen moeten worden opgeheven vol
gens het overgangsrecht. Indien de minis
ter zich nader uitspreekt over dit over
gangsrecht en positieve uitspraken doet,
Advertentie
Frog-plastic-vliegtuig-modellen
(van 1.45 af).
Al deze artikelen zijn,
.evenals de prachtige
POPPEN
gemaakt in de bekende
Tri-ang fabrieken - Engeland
Verkrijgbaar in speelgoed
winkels en warenhuizen
diiudiuaapv
i i
Tri-ang treinen HO
Zeer aantrekkelijke
aanvangssets verkrijgbaar.
Veel uitbreidingsmogelijkheden.
Prachtig assortiment wagens
en locomotieven.
Tri-ang metalen speelgoed
(Van onze correspondent)
WORMER, 26 nov. - In Wor
mer is men blijkbaar niet
voor één gat te vangen. De
afgelopen nacht is er een
derde gat ontstaan. Weer
zo'n geheimzinnig, meters
diep en vijfkantig gat en wel
in het weiland van boer K.,
ongeveer 800 meter verwij
derd van het veelbesproken
tweede gat.
De Maatschappij tot Exploitatie van Wor
mergaten is onmiddellijk begonnen met
een uitgebreid onderzoek. Een bliksem-
onderzoek, want men hoopt nog vandaag
het raadsel te ontsluieren. De Maatschap
pij ziet er kennelijk nog een gat in. Wij
houden u op de hoogte. Raadpleeg dus
de krant van morgen. Wellicht kunnen
wij u dan meer vertellen, want wat in
het gat zit verzuurt niet!
Dit is een van de vele metalen
scheepsmodellen. Ook metalen
havenmodellen verkrijgbaar.
Schaal 1 1200. Van 0,75 af.
De favoriete verzamelhobby van
uw jongens
Dit is de Junior tip 10,75.
Nog talloze andere modellen.
Tri-ang
Minic
