Bestuur wil aansluiting
zoeken bii het NVV
De wet beschermt de zieke
werknemer tegen ontslag
„In onze schuldige benepenheid
zetten wij „ik" voorop"
7
KONINKLIJKE KERSTREDE
Mishandeling met
dodelijk gevolg
Curacao vierde een
uitbundig „Snip"-feest
Bejaarde vrouw in
brandend huis omgekomen
Niet altijd een rijverbod
na drankmisbruik
Twee jaar celstraf geëist
wegens mishandeling
Jongetje van 12 jaar
vermoord na
zedendelict
Gemeenten komen aan
de B.B. tekort
Voorstel komt heden
in stemming
Critiek op beleid van
B. en W. in Goes
Amerikaan betaalde met
ongedekte cheques
Koffie vergiftigd;
drie jaar geëist
Nieuw bouwsysteem
MAANDAG 28 DECEMBER 1959
Tegen jeugdige metselaar
21/2 jaar geëist
Duitse auto te water;
inzittenden gered
Landbouwbeleid E.E.G.
ONDERWIJZERSVERENIGING BIJEEN
Haarlemse rechtbank
De dadereen 21-jarige
jongemangearresteerd
De officier van Justitie bij de rechtbank
in Den Haag heeft een gevangenisstraf
van twee en een half jaar gevorderd te
gen een 22-jarige metselaar uit Den Haag,
wegens zware mishandeling, de dood ten
gevolge hebbend.
Op 10 augustus had hij omstreeks kwart
over vijf in de Jan de Baenstraat in grote
woede de 18-jarige J. W. van V. zo mishan
deld, dat deze aan de gevolgen is overle
den. De metselaar had Van V. geslagen
en geschopt en toen Van V. op de grond
was gevallen had hij hem nogmaals ge
schopt, alles uit woede over het feit, dat
Van V. het zusje van de metselaar eerder
op die middag een klap in het gezicht had
gegeven, omdat zij niet meer met hem
wilde omgaan.
De metselaar zei niets meer te weten
van hetgeen er gebeurd was.
Er waren twee getuigen a décharge: een
predikant, die de metselaar beschréef als
een fatsoenlijke, rustige stille jongen die
zich altijd afzijdig hield van de ruwe ele
menten in de jeugdbeweging en die een
uitgesproken afkeer had van nozems. Een
jeugdleider verklaarde zich bereid toe
zicht op de jonge metselaar te houden.
Hij bevestigde de verklaring van de pre
dikant dat de metselaar een jongen was
die geen vlieg kwaad kon doen.
De verdediger vroeg een gedeeltelijk
voorwaardelijke straf.
Op 8 januari zal de rechtbank uitspraak
doen.
Precies op de dag dat het 25 jaar gele
den was, dat de K.L.M.-f 18 „Snip" op Cu
rasao landde en daarmede een belangrij
ke bladzijde in de Nederlandse luchtvaart
historie had volgeschreven, vierden de
Antillianen in het stationsgebouw van de
Dr. Albert Plesman-luchthaven een uit
bundig feest ter herdenking van deze
vlucht van Hondong en zijn bemanning.
De heer en mevrouw Hondong waren hier
bij de eregasten. „Het is bijna zo gezellig
als 25 jaar geleden", verklaarde de oud
gezagvoerder van de Fokkermachine. „Er
is bij jullie veel veranderd sinds ik het
commando over de „Snip" overgaf, maar
feestvieren kunnen jullie nog altijd".
En toen de laatste gast van de K.L.M.
huiswaarts ging, was een nieuwe periode
ingeluid, die de vlakte van Hato zal doen
dreunen van het machtige geluid der
straalpassagiersvliegtuigen, waarmede de
afstand tussen Curasao en Nederland nog
korter zal worden.
De minister-president van de Neder
landse Antillen, de heer E. Jonckheer,
heeft naar aanleiding van de herdenking
van de vlucht die de K.L.M.-machine
„Snip" 25 jaar gelden naar Curasao
maakte en het feit dat het Caraibische be
drijf van de K.L.M. 25 jaar bestaat, de
president-directeur van de K.L.M., de
heer Aler, een telegrafische gelukwens
gezonden.
In TJlst (Fr.) is de 74-jarige weduwe
Bootsma in haar woning om het leven ge
komen, toen, waarschijnlijk door een om
gevallen petroleumstel, brand was ont
staan. Buren, die de brand ontdekten,
droegen de bejaarde vrouw ijlings naar
buiten, doch zij bleek toen reeds te zijn
overleden.
De brandweer wist te voorkomen dat het
huis geheel uitbrandde. De alleenwonende
vrouw was hulpbehoevend en zeer slecht
ter been. Zij placht op haar stoel door de
kamer te schuiven. Zij heeft daarbij ver
moedelijk een brandend petroleumstel om
gestoten.
Zondagavond omstreeks half elf trapte
de Duitse fysicus Th. G. Plötzk uit Frank
fort aan de Main tijdens het parkeren van
zijn wagen op het Singel te Amsterdam
op het gaspedaal in plaats van op de voet-
rem. Het resultaat was dat de wagen in
het donkere water van de Singelgracht
dook. Er kwam echter onmiddellijk hulp.
Een in Amsterdam wonende cameraman
van de N.T.S., Paul Wallenburg, sprong
de wagen achterna en bond een touw om
de achterbumper waardoor voorkomen
werd, dat de wagen geheel onder water
geraakte. Daarna sprongen de autoplaat
werker M. Wormer en de bouwvakarbei
der A. H. Broekema op de kofferklep, ver
brijzelden de achterruit en trokken de
heer Plötzk en- diens echtgenote naar bui
ten. Het Duitse echtpaar, dat enkele dagen
met vakantie in Amsterdam vertoefde,
werd voor controle naar het Binnengast
huis overgebracht, maar kon na een on
derzoek direct naar zijn hotel terugkeren.
De wagen werd door de brandweer op de
kant gezet.
Het graanhandelscomité van de Europese
Economische Gemeenschap heeft een diep
gaande bespreking gewijd aan de land
bouwvoorstellen, die de Europese commis
sie onlangs aan het economisch en sociaal
comité van de E.E.G. om advies heeft ge
zonden. Een resolutie werd aangenomen,
waarin wordt gesteld dat het liberale
.standpunt dat de Europese commissie zegt
te hebben ingenomen in tegenspraak komt
met zekere dirigistische maatregelen, die
zijn voorgesteld. Het comité heeft met na
me maatregelen die de graanhandel in zijn
vrijheid beknotten op het oog. Betreffende
de voedergraanmarkt van de E.E.G. wordt
gesteld dat kan worden volstaan met een
systeem van variabele heffingen aan de
grens van de gemeenschap.
De ministers van Justie en van Ver
keer en Waterstaat achten het niet oppor
tuun te bevorderen, dat een verbod wordt
uitgevaardigd om na gebruik van alcohol
houdende drank motorrijtuigen te bestu
ren. De ministers Beerman en Korthals
hebben dit geantwoord op vragen door het
Tweede-Kamerlid de heer Lankhorst
(P.S.P.). Deze had het denkbeeld geop
perd, steeds een rijverbod in te stellen na
gebruik van alcoholhoudende drank.
Al kan worden toegegeven, aldus de mi
nisters, dat zich weieens grensgevallen
kunnen voordoen, waarbij twijfel kan rij
zen omtrent de vraag, of iemand verkeert
onder zodanige invloed van het gebi-uik
van alcoholhoudende drank, dat hij niet in
staat moet worden geacht een motorrijtuig
naar behoren te besturen, toch biedt de
huidige redactie van de Wegenverkeers
wet een redelijke maatstaf voor de ver
volging en veroordeling van bestuurders
van motorrijtuigen, die door het gebruik
van alcoholhoudende drank een gevaar
opleveren voor de verkeersveiligheid. Een
poging om tot een meer objectieve maat
staf te geraken door middel van de
bloedproef/is afgestuit op bezwaren van
medische zijde.
Afgezien van het feit, dat stellig niet al
le deskundigen van oordeel zijn, dat ieder
gebruik van alcoholhoudende drank, in
hoe geringe hoeveelheid ook, een nadelige
invloed heeft op de rijvaardigheid, zal
controle op de naleving van een zodanig
verbod bezwaarlijk, zo niet onmogelijk
zijn, aldus de ministers.'
Bovendien zou een dergelijke bepaling
Nederland in een uitzonderingspositie ten
aanzien van de omringende landen plaat
sen, netgeen mede met het oog op de na
gestreefde unificatie van het verkeers
recht onwenselijk moet worden geacht.
Op eerste kerstdag heeft Koningin Julia
na over de beide Hilversumse radiozen
ders een kerstrede gehouden. Nadat een
jongensstem, begeleid door een orgel
„Het volk dat in het duister wandelt" had
gezongen, sprak de Koningin.
„Terwijl u bij uw radio zit, moge ik u
voorstellen, samen innerlijk af te stemmen
op de golflengte, waarop de boodschap van
het Kerstfeest te beluisteren is. De inhoud
daarvan is, geloof ik, het enige, wat in
nuchtere werkelijkheid de problemen van
ons bestaan kan saneren en ons de zin van
het leven kenbaar maken. Zou dat ook niet
een reden zijn, dat Kerstmis als een zo al
gemeen groot feest wox-dt gevierd?
Over een week wensen wij elkaar een ge
lukkig nieuw jaar toe geluk door gezond
heid, jeugd, lang leven, materiële wel
stand, maatschappelijk succes, geluk in
het huiselijk leven in voltallige eigen kring,
door liefde, door vriendschap en waarde
ring van medemensen, door vrije ontplooi
ing van zijn talenten, door vervulling van
zijn illusies, door 't voelen van enthousias
me ei'gens voor.
Misschien denkt men dan ook aan geluk
door het vervallen van lastige eigenschap
pen, van complexen, van conflicten, van
verleidingen en van wroegingen. Er is zo
veel nodig om een aards bestaan com
pleet en ideaal te maken. Hoewel, we zou
den niet weten, hoe we met dit alles aan
moesten, zonder dat we daarbij ook de
spanning beleefden van strijd en overwin
ning.
Die zal evenwel niet komen te ontbre
ken, want de ervaring leert ons, dat het
een illusie is, dat enig sterveling dit 1 ja-
nuari-ideaal van aards geluk ooit volledig
bereikt noe wij ook onze best doen, of
zouden doen, als enkeling of als gemeen
schap om het voor onze medemens of
voor onszelf te verwezenlijken. Maar toch
voelen wij, als een heimwee, dat ergens
het paradijs ligt, waar dat ideaal bestaat.
En naarmate er in ons leven aan ont
breekt, kennen wij de diepten van het
leed. Naarmate ervan in vervulling gaat
ervaren wij de hoogten van het geluk.
Met Kerstmis wensen wij elkaar zij
het vanuit een doolhof van hulst en sparre-
groen toch eigenlijk toe: geluk door een
voorspoedig geestelijk leven. Zodra we af
gestemd zijn op wat het Kerstfeest als
nieuwsberichten uitzendt, vernemen wij,
dat heel het kleingeestige, verminkte en
angstige leventje, dat wij hier op aarde
hebben geconstrueerd en waar onze ziel
bij moet wonen, niet kan blijven bestaan.
Want wij worden uitgenodigd, deel te ne
men aan de overvloeiende volheid van dat
leven, waarnaar onze zielen heimwee heb
ben en waarvan het andere op zijn best
maar een afschijnsel is.
Dat leven bestaat niet alleen uit wat wij
het hiernamaals noemen, maar is inder
daad het ideaal, ook voor deze aarde ge
steld. Durven wij die uitnodiging aan te
nemen, dan mogen wij, ondanks ons eigen
slechte beheer tot nog toe, die volmaakte
wereld hier helpen waar maken. Strijd en
spanning gaan zo hand in hand met een
echter, waarder levensgeluk. De vrede,
waar wij voor vechten, is dan al bij voor
baat in ons hart.
We beluisteren: „Men noemt hem:
Wonderbare Raadsman, Sterke God, Eeu
wige Vader, Vredevorst". En volgen wij
zijn raad, dan ontvangen we de sleutel,
waarmee we uit onze eigen, nauwe, behui
zing kunnen geraken. Maar dat is dan ook
de enige, die bestaat.
En die is, dat ik altijd van minder be
lang is dan jij. Ik komt altijd het laatst
aan bod, heeft de laagste prioriteit. Want
onze medemens is ons toevertrouwd. Sa
men moeten wij het doel nastreven, zo mo
gelijk samen het bereiken.
Doch door het stompzinnige lawaai van
onze eigen zenders zo niet stoorzenders
hebben wij het voor elkaar haast al te
moeilijk gemaakt die goede golflengte te
vinden waarop we de klare zin van alles
kunnen horen. Velen zijn dan ook deze
golflengte bijster geworden of geven het
zelfs op die ooit terug te zoeken. In wat wij,
in onze schuldige benepenheid, zien als ons
eigen belang, zetten wij ik voorop en ver
bergen aldus vaak het doel van het leven
voor onszelf en anderen.
Overal en altijd waar iemand het aan
gedurfd heeft te blijven afstemmen op de
goede golflengte, zal hij gemei'kt hebben,
dat er een kracht over hem kwam, die hem
als hulp tegemoet gezonden werd. In wiens
leven daagt niet meest bij verrassing en
tot zijn verwondering één keer de zeker
heid: maar ik ben vrij, niemand kan mijn
wezenlijke ik schaden, als het maar niet op
zichzelf is gericht. En is dat gevoel bij
sommigen nog niet gekomen, dan hoop ik
dat het nog komt. Dat gevoel is een heilig
goed, dat men tot iedere prijs zou willen
bewaren en dat niemand ons kan afnemen.
En wat men ooit wél in zijn leven heeft af
gestaan of moeten ontberen, daarvan
weet men dan dat er een honderdvoudige
vergoeding voor bestaat.
Leeft men evenwel met een onzuiver in
gesteld ontvangtoestel of luistert men
naar ik-propaganda, dan straft zich dat er
gens eens. Plet is alsof men aan zijn levens
doel werkte met een defect instrument.
Hoeveel men er ook mee doet en er mee
bereikt, eens gaat het wegens foute con
structie mis, in 't openbaar of in stilte. On
ze eigen omgeving toont ons dit aan in het
klein, de geschiedenis in het groot.
Aan de andere kant zien we maar al te
vaak pogingen tot iets waarlijk construc
tiefs, uit zuivere instelling voortkomende,
breken op een muur, gebouwd van onbe
grip, onwil en zelfzucht. Zo vallen er
steeds op aarde weer martelaars voor een
goede zaak. Maar eenmaal bezwijken deze
fout-gefundeerde muren onder voortdu
rende aandrang. Want het goede is altijd
gezond en het kwade vertoont altijd kwa
len en moet het ten slotte opgeven.
Over de goede golflengte horen we uit
sluitend goed nieuws. Dat is ook heel nor
maal, want het gaat daar om het doel
van ons aller leven, boven deze wereld uit
te stijgen. In de ruimte daarbuiten mogen
we veel verwachten. Verwachten doen we
altijd zoveel van de toekomst. Laten we
het meer overschakelen op de ruimte. Ik
bedoel hier niet het mikken op de maan en
de verdere schepping, hoe spannend ook,
maar alles opengooien voor de uitstraling
van de Schepper. Zo kan een ieder een
nieuw schepsel worden.
Er zijn hoopgevende tekenen. Groeiden
ze niet in zo grote getale, waren ze niet
vaak zo klein, maar toch zo levenskrach
tig, zoals a 1 wat de groei nog vóór zich
heeft, vertoonden ze niet zoveel verschei
denheid van vorm en kleur ze zouden
geen hoop wekken. Maar waarom zouden
deze tere plantjes de afgetrapte aarde niet
eenmaal overdekken met hun groen? Het
is hun neiging dat' te doen en naar elkaar
toe te groeien, elkaar te vinden.
Die plantjes zijn toch tenslotte ontstaan
uit een innerlijke drang, die, voor zover
zuiver en echt, leidt tot gemeenschap met
God en mensen. Verschillen belemmeren
niet de ander in liefde-tot-de-naaste te be
naderen en te zoeken naar dat wat ver
bindt, en dat belangrijker te achten dan
dat wat scheidt. Ik weet uit ervaring hoe
bevrijdend deze ontmoetingen in onder
linge waardering kunnen zijn. Iedereen
draagt iets bij en er ontstaat iets wat
vruchtbaar blijkt. We kunnen ons immers
tijdelijk met anderen wel verbonden voe
len in hoogte- of dieptepunten van vreugde
of leed, maar voor alle dag en altijd alleen
maar in de liefde.
Wij moeten vooruit. Het nieuwe jaar,
dat komt, zegt ons dat. Maar bovenal zegt
de boodschap van Kerstmis het, wil die
worden uitgevoerd. Laat ons luisteren en
het moment aangrijpen. Want uit het te
genwoordige ontstaan alle toekomstige
momenten.
Wij leven in een keiharde werkelijkheid
vraag het maar aan de jonge mensen.
die soms inderdaad als een kei op ons
hoofd neerdreunt. Maar richt dat hoofd
weer op en zet door. Wie laat zich uit het
veld slaan? Is het niet juist aan de tegen
slagen dat men groeit? Te mogen leven is
ook: er zich doorheen mogen worstelen.
Moeilijk zijn de lange grauwe stukken le
ven. En het zwaarst tillen wij er aan, als
er iets is dat onze kracht ondermijnt. Wat
in de aanvang licht leek, lijkt later soms
een bovenmenselijke opgave. Maar wie
het einddoel haalt, die heeft iets gedaan
voor de wereld en voor zijn medemensen.
Voor hem is er het eeuwige Kerstfeest. Hij
kan omroepen, dat de Zaligmaker is geko
men voor hem, en er aan toevoegen:
„Vreest niet, want ziet, ik verkondig u
grote blijdschap, die al den volke wezen
zal".
Na deze koninklijke kerstrede speelde
het orgel „Daar is uit 's werelds duistere
wolken".
Twee jaar gevangenisstraf heeft de of
ficier van Justitie voor de Haarlemse
rechtbank, mr. G. W. F. van der Valk
Bouman, geëist tegen een 37-jarige Bever-
wijkse betonwerker wegens mishandeling
meermalen gepleegd.
Verdachte maakte in de avond van 1
november in een automatiek in zijn woon
plaats obscene opmerkingen tegen een
meisje. Toen haar verloofde er bij kwam
werd hij door verdachte tegen de grond
geslagen. Hij richtte zich op, maar op
nieuw sloeg de betonwerker hem neer.
De jongeman bleef bewusteloos liggen.
Hij bleek later een hersenschudding en
een dubbele beenbreuk te hébben. Ook het
meisje kreeg een klap van verdachte.
Deze zei dat het niet zijn bedoeling was
om het slachtoffer zo ernstig te verwon
den. De betonwerker heeft een enorm
strafblad. De officier van Justitie zei dat
verdachte met enkele vrienden zijn woon
plaats schoffeert en terroriseert. Hij is
indertijd tot zes jaêr gevangenisstraf ver
oordeeld wegens zware mishandeling van
een politieman. De officier van Justitie eis
te twee jaar gevangenisstraf.
Uitspraak donderdag 7 januari om half-
tien.
Zondagmorgen hebben kinderen onder
het viaduct aan de Laanslootseweg te Rot
terdam het stoffelijk overschot gevonden
van de twaalfjarige jongen J. Uitenbo-
gerd uit de Justus van Effenstraat te Rot
terdam.
De jongen werd sinds zaterdagmiddag
zes uur vermist. Om elf uur zondagmor
gen vonden enige spelende kinderen het
knaapje, half bedolven onder een hoop
zand. Zij waal-schuwden een voorbijgan
ger, die op zijn beurt de politie alarmeerde.
Deze liet het stoffelijk overschot naar
het bureau overbrengen en stelde ter
stond een onderzoek in. Zij kreeg in de
buurt, waar het ventje woonde, zoveel aan
wijzingen, dat zij korte tijd later een 21-
jarige havenarbeider kon arresteren. De
ze bekende het knaapje zaterdagavond te
hebben meegelokt. Hij nam het eerst op
de fiets mee naar een cafetaria en daarna
naar de Laanslootseweg, waar hij een
zedendelict met het jongetje pleegde. Uit
vrees voor ontdekking, zo verklaarde hij
aan de politie, had hij het ventje daarna
gewurgd. Het lichaam had hij vervolgens
onder het viaduct onder een hoop zand
bedolven.
In het voorlopig verslag over het wets
ontwerp Bijdragen Bescherming Bevol
king'1959 en 1960 brengt de vaste commis
sie voor de bescherming van de burger
bevolking uit de Tweede Kamer onder de
aandacht, dat in gemeentelijke kringen
een aantal niet onredelijke wensen leven.
De commissie huldigt de zienswijze dat,
daar de bescherming van de burgerbevol
king in de eerste plaats een aangelegen
heid van het rijk is, de kosten geheel voor
rekening van het rijk zouden dienen te ko
men in plaats van voor een vaak niet on
belangrijk gedeelte ten laste van de ge
meenten.
Naar het oordeel van de commissie heb
ben ieder jaar stijgende kosten voor de be
scherming bevolking in verhouding tot de
gelijkblijvende normvergoedingen van
het rijk onherroepelijk tot resultaat, dat
de gemeenten in toenemende mate voor
een ongedekt tekort komen te staan.
In gemeentelijke kring wordt afgezien
van het ontoereikende karakter van de
„eigen bijdrage" der gemeenten het
regeringsstandpunt, gelet op de omstan
digheid, dat van regeringswege aan de ge
meenten alle financiële armslag onthou
den blijft, weinig reëel gedacht.
De aansluiting van de Nederlandse On
derwijzersvereniging op voorstel van
het hoofdbestuur bij het N.V.V. in 1960
komt aan de orde op de vanochtend in Am
sterdam begonnen 14de algemene verga
dering der N.O.V., die drie dagen duurt.
De in 1946 opgerichte N.O.V. telt thans
20.000 leden.
In zijn openingsrede gewaagde de voor
zitter, de heer Jac Lootsma van een kloof
bissen leiding en leden, ook van een zekp-
re onverschilligheid voor het verenigings
leven die in de N.O.V. ernstiger proble
men oproept dan elders. In de eerste
plaats speelt volgens hem hier nog altijd
het feit, dat de N.O.V. samengesmolten is
uit twee vooroorlogse verenigingen en in
de tweede plaats het tweeslachtig karak
ter der vereniging. „Velen ervaren de
eenheid als een groot goed, zo lang het
gaat over de strijd voor goed onderwijs en
in het bijzonder voor goed openbaar on
derwijs.
Loonbeleid veroordeeld
„In verband met aansluiting bij een vak
centrale is dat schemerige begrip „neutra
liteit" in bepaalde kringen, waar men ove
rigens allesbehalve neutraal is, als een
kostelijk goed aan de N.O.V.-leden voorge
houden". De N.O.V. was, is, zal en kan niet
neutraal zijn, zo betoogde de voorzitter.
Zij is een vakvereniging, die voor tal van
dingen strijdt. Een strijdende organisatie
kan niet onpartijdig tussen de partijen
staan. De N.O.V. heeft geen voorkeur voor
deze of gene politieke partij, maar zij
heeft wel, aldus de voorzitter, voorkeur
voor een bepaald sociaal economisch be
leid.
Zij keert zich daarom tegen het loonbe
leid van de huidige regering en wijst het
haars inziens onrechtvaardige systeem
waarbij de produktiviteit de basis zal zijn
voor de loonbepaling af, zo vervolgde de
spreker. Het overheidspersoneel en de
onderwijzers komen, aldus spreker, bij dit
systeem van vrijere loonvorming altijd
achterop. De N.O.V. houdt vast aan de
eis van een directe verhoging van 5 pet.
met een compenserende regeling voor de
laatste maanden van dit jaar op grond
van de voorheen geldende gedragslijn bij
de loonbepaling. Wij wijzen, aldus de heer
Lootsma, de vrijere loonvorming af en ge
ven de voorkeur aan de geleide politiek.
De nood bij het onderwijs
Voorts merkte de voorzitter op, dat de
moeilijkheden bij het voortgezet onderwijs
thans groter worden en zeer ernstige, zelfs
catastrofale vormen aannemen. Bij het
kleuter- en het lager onderwijs is de nood,
die daar al jaren lang de ontwikkeling
heeft belemmerd nog op geen stukken na
gelenigd. Daarom lijkt het ons, aldus spre
ker misplaatst nu al weer waarschuwen
de geluiden te laten horen met betrekking
tot een dreigend overcompleet aan onder
wijzers in de toekomst.
„De eerstkomende jaren zullen er nog
honderden onderwijzers, honderden lera
ren, honderden, ja duizenden schoolloka
len nodig zijn om het Nederlandse on
derwijs te brengen op het peil, dat er in
deze tijd aan mag worden gesteld", aldus
de voorzitter.
De mammoetwet
Ten aanzien van het wetsontwerp van
minister Cals voor het voortgezet onder
wijs merkte de voorzitter op dat het N.O.V.
de bezwaren die van protestantse christe
lijke zijde zijn aangevoerd, zeker niet al
lemaal voor haar rekening zal nemen.
„Het wetsontwerp zal veel van zijn aan
trekkelijkheid voor ons verliezen, wanneer
minister Cals in belangrijke mate aan de
ze bezwaren tegemoet komt", aldus spre
ker. „Toch zal in dit ontwerp het een en
ander gewijzigd moeten worden, waardoor
de wettelijke positie van het openbaar on
derwijs en zijn doelstelling duidelijker uit
de verf komen, terwijl daarnaast niet al te
zeer aan de nogal vergaande verlangens
van confessionele zijde zal moeten wor
den tegemoet gekomen, wil onze welwillen
de houding van thans niet omslaan in een
afwijzende", aldus de voorzitter.
De heer Lootsma deed ten slotte een be
roep op de regering om een systeem te
introduceren, dat een waardevast pensioen
garandeert. Hij bracht voorts nog ter
sprake de pensioenen van de kleuterleid
sters. „Wij doen een hartstochtelijk beroep
op de regering om aan deze trieste zaak
iets te doen, op korte termijn, want de
nood in deze groep is hoog".
Het Burgerlijk Wetboek beschermt de
werknemer tegen het verlies van zijn be
trekking tijdens ziekte. De werkgever mag
de dienst niet opzeggen gedurende de tijd,
dat de werknemer ongeschikt is tot het
vefrichten van zijn arbeid wegens ziekte,
tenzij de ongeschiktheid ten minste twee
jaren heeft geduurd.
De werkgever draagt dus het risico van
ziekte van zijn werknemer. Daar de zie
ke werknemer zijn plaats in het bedrijf
moet behouden, kan de werkgever geen
nieuwe werknemer in vaste dienst nemen.
Hij moet dus zoeken naar iemand, die be
reid is de zieke werknemer tijdelijk te
vervangen. Voor het verrichten van rou
tine-werkzaamheden zal de werkgever
meestal wel een plaatsvervanger kunnen
vinden. Moeilijker wordt de voorziening in
een tijdelijke vacature, indien het een lei
dende functie betreft. Voor de tijdelijke
vervulling van een gewichtige post is veel
al geen bekwame kracht beschikbaar. In
zo'n geval kan de verplichting de plaats
van de zieke werknemer open te houden
leiden tot een zekere stagnatie in het be
drijf van de werkgever. De werkgever
kan dan trachten uit deze impasse te ge
raken door de rechter te verzoeken de ar
beidsovereenkomst te ontbinden op grond
van „veranderingen in de omstandighe
den." Indien de rechter het verzoek inwil
ligt, kan hij aan de werknemer een ver
goeding toekennen ten laste van de werk
gever.
De wettelijke schadeloosstelling
Indien de werkgever het ontslagverbod
negeert en zijn zieke werknemer ontslaat,
heeft deze recht op de zogenaamde wette
lijke schadeloosstelling. De wettelijke
schadeloosstelling is gelijk aan het bedrag
van het in geld vastgesteld loon voor de
tijd, dat de dienstbetrekking bij regelma
tige beëindiging had behoren voort te du
ren. Deze loonbetaling kan dus gevorderd
worden voor de gehele duur van de ziekte
tot een maximum van twee jaren, alsme
de voor de duur van de opzeggingstermijn,
welke de werkgever na afloop van de
ziekte of van de twee jaren in acht moest
nemen.
De wettelijke schadeloosstelling is een
vast. door de wet op het loon gefixeerd be
drag. dat hoger of lager kan zijn dan de
in werkelijkheid geleden schade. De wet
telijke schadeloosstelling kan ook worden
gevorderd, als de werknemer in werkelijk
heid geen schade heeft geleden. Daar het
ziekengeld niet in mindering wordt ge
bracht op de wettelijke schadeloosstelling,
kan de ontslagen zieke werknemer een
aardig duitje ontvangen.
De rechter is evenwel bevoegd de scha
deloosstelling, zo deze hem met het oog
op de omstandigheden van het geval bo
venmatig voorkomt, op een kleinere som
te bepalen, doch niet op minder dan het
in geld vastgesteld loon voor de duur van
de opzeggingstermijn, noch op minder dan
het in geld vastgesteld loon voor drie
maanden.
Het is geruime tijd een strijdvraag ge
weest, welke betekenis de woorden „loon
voor de duur van de opzeggingstermijn"
hier hebben ten aanzien van de tijdens zijn
ziekte ontslagen werknemer. Moet de duur
van de ziekte van de werknemer tot een
maximum van twee jaren hier als opzeg
gingstermijn worden beschouwd? Zo ja,
dan zou de rechter de wettelijke schade
loosstelling voor die duur niet mogen ma
tigen. De Hoge Raad heeft deze vraag ten
slotte ontkennend beantwoord. Bij onge
schiktheid wegens ziekte omvat de ter
mijn van opzegging niet mede de tijd tot
een maximum van twee jaren, dat die on
geschiktheid zal blijken te hebben voort
geduurd.
De consequentie van deze beslissing is,
dat de rechter, indien hem zulks billijk
mocht voorkomen, de wettelijke schade
loosstelling van de tijdens zijn ziekte ont
slagen werknemer kan beperken tot drie
maanden loon. Als de opzeggingstermijn,
waaraan de werkgever gebonden is, ech
ter langer mocht zijn dan drie maanden,
zal de rechter de wettelijke schadeloos
stelling niet verder mogen matigen dan
tot die langere duur.
Werknemer wordt ziek
voor ontslagvergunning
Een werkgever zegde mondeling aan
één van zijn werknemers de dienstbetrek
king op onder voorbehoud van het verkrij
gen van de toestemming van het gewes
telijk arbeidsbureau. Na enige tijd ver
leende het gewestelijk arbeidsbureau ver
gunning voor het ontslag. De werkgever
schreef vervolgens aan de werknemer een
brief, waarin hij verwees naar de ontslag
vergunning en naar de reeds gedane mon
delinge opzegging. In deze brief deelde
de werkgever voorts mede, dat het dienst
verband tegen een bepaalde datum beëin
digd werd.
Enkele dagen tevoren was de werkne
mer evenwel ziek geworden. Voor de kan
tonrechter te Amsterdam betoogde de
werknemer, dat de opzegging onrechtma
tig was, omdat hij door ziekte ongeschikt
was tot het verrichten van zijn arbeid. Op
De gemeenteraad van Goes heeft een
commissie ingesteld, die een onder
zoek zal instellen naar het door B. en W.
afzonderlijk en te zamen gevoerde beleid.
Het voorstel tot oprichting van de com
missie ging uit van B. en W., maar alle
fractievoorzitters verklaarden, dat ook
zij van plan waren geweest een dergelijk
voorstel te doen. De raad heeft bezwaren
tegen het beleid van B. en W., omdat de
gemeenteraad destijds een krediet heeft
gegeven van 25.000.- voor de aankoop
van een burgemeesterswoning en voor
verbouwingskosten 35.000, De totale kos
ten van deze burgemeesterswoning, die
nog niet gereed is gekomen, zijn echter
gestegen tot f 99.000,-. Voorts hebben B.
en W. dit jaar een hoofdcommies aange
steld, die tot taak krijgt de industrialisatie
te bevorderen. Het salaris van deze hoofd
commies, 10.000, wordt geput uit de post
onvoorzien van de gemeentebegroting. Er
is een gemeenteauto aangekocht die niet
op de begroting voorkomt en waarvoor de
raad geen krediet heeft verleend, er wordt
een fotoboek samengesteld waarvoor de
raad eveneens geen krediet heeft verleend
en ten slotte heeft men kritiek op het door
B. en W. gevoerde industrialisatiebeleid.
In de commissie van onderzoek hebben de
voorzitters der vijf fracties zitting.
Hangende dit onderzoek is de behande
ling der gemeentebegroting tot 1960 uit
gesteld.
deze grond verzocht hij de kantonrechter
de werkgever te veroordelen hem een be
drag van 156,21 te betalen wegens loon.
De kantonrechter kon niet inzien, waar
om de mondelinge opzegging, waaraan de
voorwaarde van de toestemming van het
gewestelijk arbeidsbureau was verbonden
niet geldig zou zijn. De opzegging werd
van kracht, zodra de voorwaarde in ver
vulling was gegaan. Het schrijven van de
brief hield alleen in de mededeling, dat de
voorwaarde in vervulling was gegaan.
Uiteraard moest na die mededeling de wet
telijke opzegtermijn in acht worden geno
men, doch dit werd niet door de werkne
mer betwist. Indien juist is, dat de mon
delinge opzegging, zij het voorwaardelijk,
vóór de ziekte heeft plaats gevonden, is
er geen strijd met het Burgerlijk Wetboek,
aldus de kantonrechter
Dit vonnis werd evenwel door de Hoge
Raad vernietigd en wel met de volgende
redenering. Ingevolge het „Buitengewoon
Besluit Arbeidsverhoudingen 1945" is het
verboden een arbeidsverhouding te beëin
digen zonder toestemming van het gewes
telijk arbeidsbureau. Aan die toestemming
kan geen terugwerkende kracht worden
verleend. Een redelijke toepassing van
het hier bedoelde verbod brengt mede, dat
de onder voorbehoud van toestemming ge
dane opzegging eerst werkt vanaf het
ogenblik, waarop die toestemming ter ken
nis van de werknemer is gekomen.
Wanneer de toestemming van het ge
westelijk arbeidsbureau eerst tijdens de
periode van ziekte ter kennis van de werk
nemer wordt gebracht, kan de aanzegging
van het ontslag, ook al heeft deze vóór de
ziekte plaats gehad, niet leiden tot een
rechtmatige beëindiging van de dienstbe
trekking.
Mr. C. A. baron Bentinck
De Koninklijke Marechaussee heeft op
verzoek van de Amsterdamse recherche
in de trein van Frankfort naar Amster
dam een 32-jarige Amerikaan gearres
teerd, die verdacht wordt van flessentrek
kerij ten nadele van een drietal hotels,
een juwelier en een fotobedrijf in de hoofd
stad.
De Amerikaan is half november in ons
land aangekomen. Hij nam zijn intrek in
een der grote hotels in Amsterdam en gaf
zich uit als journalist en radioreporter.
Onder meer wilde hij reportages maken
van de intocht van Sint Nicolaas in Am
sterdam. Daartoe riep hij de hulp in van
een hoofdstedelijk fotobedrijf, dat een van
zijn fotografen gedurende drie dagen ter
beschikking van de Amerikaan stelde. De
ze had zich aangediend als medewerker
van de „United Broadcasting Association"
in Chicago.
In Amsterdam maakte de Amerikaan
kennis met een jongedame, voor wie hij
bij een juwelier een ring ter waarde van
1335 kocht. De juwelier kreeg een
cheque, die later ongedekt bleek te zijn.
Toen de Amerikaan ruim een week ge
leden naar Duitsland vertrok, bleek hij in
drie hotels ongedekte cheques te hebben
afgegeven of zijn rekening (totaal onge
veer 950) niet betaald. Bij het fotobe
drijf hij hij nog een schuld van ongeveer
250.
Kort voor Kerstmis werd bekend, dat
hij de jongedame in Amsterdam weer zou
komen opzoeken. Daarop is hij in de trein
aangehouden. De juwelier is het minst ge
dupeerd, want hij heeft inmiddels van de
jongedame zijn ring teruggekregen.
Een 69-jarige oud-„koloniaal", oud-lid
van de Nederlandse Stoottroepen, uit St.
Geertruid (Limburg) heeft zich voor de
Maastrichtse rechtbank te verantwoorden
gehad voor een poging tot vergiftiging van
een medebewoner, de heer J. Essers, die
hij zou hebben willen ombrengen door
middel van sublimaat-tabletten, die de
heer E. op medisch voorschrift voor voet
baden gebruikte en die in diens keuken
kast bewaard werden. Acht van deze zeer
giftige tabletten zou de verdachte in een
pot koffie, bestemd voor E., gedaan heb
ben. Deze laatste had een slok van de
„bewerkte" koffie genomen, maar deze
onmiddellijk uitgespuugd, omdat de
smaak „afschuwelijk" was. Dit was zijn
geluk, want de koffie bevatte 25 maal de
dodelijke dosis vergif.
Aanvankelijk had de verdachte ont
kend. Later gaf hij toe, dat hij de tablet
ten in de koffie had gedaan, echterom
zichzelf om het leven te brengen. Hij was
zwaarmoedig geworden om het voortdu
ren van zijn echtscheiding, welke al se
dert 1953 bestaat. Nadat hij de tabletten
in de koffie had gedaan, was hij naar zijn
slaapkamer gegaan om orde op zaken te
stellen, doch daar was hij, naar hij ver
klaarde, in slaap gevallen, waaruit het ge
roep van E. hem wakker maakte.
De officier eiste tegen de oud-koloniaal
drie jaar gevangenisstraf wegens poging
tot doodslag.
De verdediger wees op het wilde en
avontuurlijke leven van de verdachte
en concludeerde mede op grond van het
ontbreken van een redelijk en aanwijs
baar motief tot vrijspraak. De rechtbank
zal op 4 januari vonnis wijzen.
De directeur-generaal van de Volkshuis
vesting, ir. H. M. Buskens, heeft in Utrecht
op het Kanaleneiland de eerste paal ge
slagen voor een complex woningwetwonin
gen, dat gebouwd zal worden volgens een
nieuw Nederlands bouwsysteem, waarbij
gebruik gemaakt wordt van een aantal
vooraf gefabriceerde betonelementen, ge
groepeerd rondom een karkas van voor
gespannen beton ter plaatse van de trap
penhuizen.
Tot nu toe is dit systeem in ons land nog
niet toegepast. Het is ontwikkeld door de
Verenigde Aannemings Maatschappij, het
instituut T.N.O. voor bouwmaterialen en
bouwconstructies en de gemeentelijke
bouw- en woningdienst te Utrecht. Het
systeem zou een aantal in het oog sprin
gende voordelen hebben boven de tot nu
toe gevolgde bouwmethoden.
Op het kanaleneiland zullen volgens dat
systeem 921 woningen worden gebouwd
De nette-weekhuren zullen bedragen on
geveer 13,90 voor een driekamerwoning,
14,65 voor een vierkamerwoning, f 17
voor een vijfkamerwoning en 17,70 voor
een zeskamerwoning. De huurprijs voor
te bouwen garages zal ongeveer 7,50 per
week bedragen. De woningen zullen cen
traal verwarmd worden.