RENAULT mé Kroesjtsjev zinspeelt op eenzijdige ontwapening CONTROVERSE IN PARIJS OVER DE NIEUWE FRANC AUTOMOBIELEN Douwe Egberts President De Gaulle verwacht van 1960 vrede in Algerije Terreur verstoort viering van Kameroens onafhankelijkheid ^Hoe is Het ontstaan Topgesprek zou 8 a 10 dagen duren tab alc Minister Herter dringt aan op daden Humphrey dingt naar kandidatuur van Democraten Betrekkingen kerk en staat zijn verbeterd Weer meisje vermoord in Birmingham Premier moet „oppositie" zien te legaliseren J ZATERDAG 2 JANUARI 1960 3 Pinay verdedigt conservatief-liberale principes tegen zijn jongere collega Jeanneney Automobielbedrijf HARDEBELT Scheepvaartseizoen op de St. Lawrence geopend .,.en dat in ZwZ ma# .f Staking bij de radio werd even onderbroken «Hik 1 PROZA (11) Hongaarse bisschoppen: Gp de Dit woord: ZEIS (Van onze correspondent in Parijs) Met ingang van het nieuwe jaar is voor iedereen de „zware" franc tastbare wer kelijkheid geworden. Alle prijzen mogen uitsluitend in nieuwe francs worden uitge drukt en gisteren werd met die maatregel een eerste zij het haperend begin ge maakt. Onder de honderd franc wordt nu weer gerekend met centimes, die vrijwel niet meer bestonden. Daarboven moet elk bedrag door honderd worden gedeeld. Bin nen enkele dagen zal een zilveren geldstuk van vijf nieuwe en dus vijfhonderd oude francs in omloop worden gebracht. De nieuwe munt voor één franc zal uit ko per en nikkel bestaan. Alle oude munten en bankbiljetten blijven intussen geldig. De Fransen zijn over het algemeen geen briljante rekenmeesters en het valt te ver wachten, dat er bij die slachtingen van nul len en verschuivingen van komma's nog wel eens een foutje zal worden gemaakt, ofschoon de kranten hun lezers al sinds maanden op deze mathematische operatie hebben voorbereid. De inwijding van de nieuwe franc, die het heilige voornemen van s de regering tot uiting bedoelt te brengen voor goed met de inflatie te breken, gaat intussen ge paard met een scherp conflict tussen de ministers van Financiën, Pinay, en van Industrie, Jeanneney, dat sinds eergiste ren in de openbaarheid is getreden. Mi nister Pinay heeft zich in een communi qué met opvallende heftigheid uitgespro ken tegen een dirigistische politiek, die hij nimmer voor zijn rekening zegt te zullen nemen. Die steek onder water is gericht tegen zijn collega van Industrie, die de conservatief-liberale beginselen van Pi nay niet deelt en met wie hij in de boe zem van de regering al menigmaal in bot sing moet zijn gekomen. Pinay heeft op nieuw zijn vertrouwen betuigd in een libe rale economie. „Van bepaalde zijden werd gevreesd", aldus de minister, „dat de re gering bij het invoeren van de nieuwe munteenheid tevens een overzicht zou op stellen van de middelen en de fortuinen in Frankrijk of dat zij enige heffing zou in stellen op particuliere gelden. Er zullen echter geen verplichte depotstortingen ko men, geen blokkeringen en geen inwisse- 'Advertentie Rijksstraatweg 249 - Haarlem-Noord Telefoon 57455 LONDEN (UPI) De westerse bond genoten zijn afgestapt van hun aanvanke lijke voornemen van de eerste topconfe rentie tussen Oost en West, welke in mei te Parijs zal worden gehouden, een „vlug gertje" te maken, zo wordt uit Britse bron vernomen. Thans verwachten zij dat die conferentie tenminste acht tot tien dagen zal duren. Kennelijk heeft het Westen ge bogen voor de wens van Kroesjtsjev dat de conferentie voldoende tijd moet bieden voor volledige bespreking van kwesties als ontwapening, Berlijn, Duitsland en de betrekkingen tussen Oost en West. De top conferentie van Oost en West, die in juli 1955 te Genève is gehouden, heeft zes da gen geduurd. In een interview met de Daily Express, dat op nieuwjaarsdag is gepubliceerd, houdt premier Macmillan het op ongeveer acht dagen. In dit vraaggesprek opperde de Britse premier andermaal dat om de acht of negen maanden topconferenties worden gehouden. Volgens Britse functio narissen zou president Eisenhower het met deze zienswijze eens zijn. De Gaulle ging er eveneens mee akkoord, maar met minder overtuiging. In gezaghebbende kring is vernomen dat Macmillan overweegt Kroesjtsjev na de topconferentie uit te nodigen voor een officieel bezoek aan Groot-Brittannië. (Reuter) Het Westen is van mening dat Oost- noch West-Duitsland moet deelnemen aan de topconferentie, zo is van gezaghebbende zijde in Londen 'ver nomen. De mededeling was bedoeld als com mentaar op de Oostduitse verklaring dat Oost-Duitsland vasthoudt aan zijn eis om vertegenwoordigd te zijn op de topconfe rentie, als de Duitse kwestie aan de orde wordt gesteld. Naar verluidt maken de westelijke mogendheden geen bezwaar te gen „overleg achter de schermen" met Oost- en West-Duitsland op de topconfe rentie. ling van biljetten, want ik blijf tot in de grond liberaal". De minister wees vervolgens op de voor delen van de nieuwe munteenheid en ver klaarde dat „het -vertrouwen in ons geld het mogelijk heeft gemaakt dat buiten landse kapitalen de weg vinden naar de Franse financiële markten. Ook de Fran sen zullen nu in het buitenland de voorde len leren kennen van een munt, die kan worden vergeleken met de Duitse mark, de Zwitserse frank en de Nederlandse gulden". Hij verklaarde verder, dat als gevolg van de monetaire hervorming het handels- en financiële verkeer tussen Frankrijk en de andere E.E.G.-landen eenvoudiger en normaler zullen worden. Aan de grote klok Pinay, die geen gemakkelijk heer is in de ministeriële omgang, heeft al verschil lende keren zijn ontslag aangeboden, maar dat dan meestal zelf aanstonds her roepen. Nu de minister van Financiën zijn meningsverschillen met een ambtgenoot echter officieel aan de grote klok heeft ge hangen, wordt in politieke kringen ver wacht, dat dit conflict over het economi sche en financiële beleid van de regering definitief moet worden beslecht. Naar ver luidt zou zowel president De Gaulle als premier Michel Debré overhellen naar de modernere zienswijze van de jonge minis ter van Industrie Jeanneney. Anderzijds wordt over het algemeen het herstel van de franc aan de naam van Pinay gekop peld, terwijl deze minister bovendien door gaat als de vertrouwensman van het Franse grote kapitaal en het patronaat. De keuze tussen Jeanneney en Pinay zal voor De Gaulle om politieke en om tech nische redenen niet gemakkelijk te maken zijn. Roestvrij staal Er zal een roestvrij stalen geldstukje van één centime komen, dat dezelfde waarde heeft als de oude franc, die in 156 jaar tijds achttien devaluaties had on dergaan. Het was de laagst genoteerde muntsoort van Europa geworden. De nieu we franc staat ongeveer gelijk aan 68 cent Nederlandse munt. QUEBEC (UPI) De Deense Groen- landvaarder „Helga Dan", een schip van 4040 ton, heeft vrijdag het scheepvaart seizoen 1960 op de St. Lawrence geopend. Dit voor de vaart in de poolstreek ver sterkte en uitgeruste schip zal, met enke le andere schepen van de Deense rede rij Lauritzen, een geregelde winterdienst varen tussen de havens aan de St. Law rence zeeweg en Europ.a Advertentie S&Sf Jfe) <7e> MOSKOU (Reuter, UPI) Premier Kroesjtsjev heeft op het traditionele nieuwjaarsbanket in het Kremlin gespro ken van de mogelijkheid, dat Rusland een zijdig overgaat tot inkrimping van zijn strijdkrachten en zich meer toelegt op ra ketbewapening. De tekst van zijn toast, waarin op deze mogelijkheid werd gewe zen, werd door het officiële Russische persbureau Tass gepubliceerd. Sprekend over zijn voorstel tot totale ontwapening zei Kroesjtsjev: „Als onze voorstellen aanvaard worden, zijn we be reid op elk tijdstip ons leger te ontbinden. Al onze militairen zouden zulk een besluit toejuichen. Maar zouden de voorstanders van de koude oorlog ons meeslepen in een doolhof van eindeloze disputen moeten we hen dan volgen op de weg die zij ons willen laten gaan? Moeten we ons dan niet op eigen hand bezinnen en onze strijdkrach ten unilateraal inkrimpen en tezelfdertijd raketten op te stellen ter verdediging van onze grenzen?" (Van onze correspondent in Parijs) Het nieuwe jaar is voor Frankrijk inge zet met een boodschap van president De Gaulle en voor Parijs in het bijzonder met een monstrueuze verkeersopstopping, be geleid door een loeiend claxonconcert, dat een goed deel van de nacht heeft geduurd. Vanwege de rouw, waarin het Franse staatshoofd door het overlijden van zijn broer gedompeld is, werd de boodschap van de generaal niet door hemzelf doch door een omroeper van de radio voorge lezen. Uit respect voor de president had het technisch personeel van de radio, dat nog altijd ononderbroken in staking is, het werk gedurende vijf minuten hervat. De generaal vatte in zijn nieuwjaars boodschap zijn opvattingen en plannen nog eens kort en bondig samen: „Wij voe ren onze actie en vervolgen onze weg ten bate van de hele wereld,' zo verkondig de het Franse staatshoofd. Frankrijk zal de banden met de andere Europese lan den versterken in afwachting, dat heel Europa zich verenigen kan in evenwicht en vrede. De landen van de Afrikaanse Gemeenschap zullen, zo zei de generaal verder, hun ontwikkeling voortzetten in overleg met de Franse republiek. Algerije wordt in de presidentiële boodschap uit drukkelijk gescheiden van het moederland waardoor De Gaulle dus nogmaals tot uiting brengt, dat hij de fictie van het sta tuut ener Franse provincie voor dit gebied heeft afgezworen. De weg van de vrede, zo merkte de generaal op, is nu uitgestip peld en allen kunnen en moeten elkander hier ontmoeten opdat de Algerijnen mid dels vrije verkiezingen hun eigen toe komst zullen bepalen. (Reuter) De technici van de Franse radio en televisie, die staatseigendom zijn hebben besloten „zo lang als nodig is" te blijven staken. Al zes dagen worden geen programma's meer uitgezonden. Ook de speciale uitzendingen bii gelegenheid van de jaarwisseling moesten vervallen. De jjlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll 5.aat~(aüa PROZA (1) Voor mij is het sport-proza hét pro- g za. De Ti el se C o u r a n t is daar S sterk in. Zo las ik: 1 „Reymers zette zijn volle wreef tegen de bal''. Al weet ik niet wat een volle wreef is, mooi i s het In diezelfde krant las ik iets over gevolg en oorzaak, dat ik niet be- grijp: De Theole ploeg faalde op de meest belangrijke punten. Spel inzicht vormde daarvan de hoofd zaak." PROZA (III) En volgens wéér die zelfde krant is deze van oordeel dat de spelers de bal het werk moeten laten doen: „het grote verschil lag echter o.i in het feit dat de rood-witten de bal het werk lieten doen, hetgeen bij de Tielenaren maar al te vaak door de spelers werd gedaan". ^IIU SEXUOLOGIE De Telegraaf kan nog wel wat sexuele voorlichting gebruiken. Zij j| had het onlangs over: „het vernietigen van de bewijs- voering der staat Massachusetts". LEVENSWERK g „Hij kon toen terugzien op een zeer belangrijk levenswerk, waar- bij het aantal inwoners van Ban- doeng zich had verdrievoudigd" schrijft Het Vaderland over de heer G. van Galen Last. En ik behoef nier geen woord aan toe te voegen. Talarius j§ II# drie omroepstations draaien grammofoon platen. Er wordt gestaakt om kracht bij te zetten aan looneisen. WASHINGTON (UPI) Senator Hu- bert H. Humphrey van de staat Minnesota heeft meegedeeld dat hij zal dingen naai de Democratische presidentskandidatuur. Hij zal op verkiezingscampagne gaan voor de „primaries" van de staten Wis consin, Oregon, South Dakota en het Dis trict of Columbia, waarin Washington ligt. Humphrey zei graag nog aan andere voor verkiezingen te willen meedoen, maar daarvoor niet over de vereiste ruime fi nanciën te beschikken. Humphrey verklaarde zich geen illu sies te maken, daar hij zich realiseert, dat de strijd om de democratische nominatie zwaar zal zijn. Humphrey is „de kandidaat van de ge wone mensen van dit land", en vindt dat er „veel meer dan leuzen en uitbarstingen van tijdelijke werklust" nodig is. „We kunnen niet langer een regering to lereren. die slechts reageert, inplaats van het initiatief te nemen. Wij kunnen ons geen regering permitteren die al zijn tijd besteedt aan het uitvoeren van herstellin gen, inplaats van solide programma's voor de lange termijn op te stellen". (Reuter) Humphrey is een bekwaam redenaar, die vooral als woordvoerder van de Democraten op het gebied van ont wapening en buitenlandse zaken optreedt. Uit zijn optreden in de senaat blijkt dat hij zich terecht liberaal noemt. Zijn standpunt ten aanzien van kwesties betreffende de burgerrechten heeft hem veel tegenstanders in het zuiden bezorgd. In 1956 had hij gehoopt democratisch kan didaat voor het vice-presidentschap te worden, maar Adlai Stevenson weigerde zijn kandidatuur te steunen. Humphrey kreeg extra bekendheid door het gesprek van acht uur, dat hij vorige zomer te Mos kou met premier Kroesjtsjev heeft gehad. BOEDAPEST (Reuter) De Hongaarse rooms-katholieke bisschoppen hebben ter gelegenheid van het nieuwe jaar een her derlijk schrijven uitgegeven, waarin zij zeggen dat zij in het afgelopen jaar ge streefd hebben naar het scheppen en handhaven van goede betrekkingen met de staat, waarbij zij een gelijke houding van de vertegenwoordigers van de staat ont moetten. „De Heilige Stoel heeft apostolische be stuurders voor de vier Hongaarse diocesen benoemd en zij hebben hun functie aan vaard. Dit is gebeurd met toestemming van de staat en die toestemming heeft even eens de zaak van de goede betrekkingen tussen kerk en staat gediend", aldus de brief, waarin de bisschoppen het voor nemen te kennen geven, dat zij ook in de toekomst naar het handhaven van een goede verstandhouding zullen streven. Verder zei de Russische pi-emier in zijn toast, dat het afgelopen jaar op duidelij ke wijze de mogelijkheid heeft laten zien van een vermindering der spanning en con solidering van de vrede, en hij getuigde van zijn geloof, dat 1960 in dit opzicht nog beter zal zijn. Hij bracht een heildronk uit op een blijvende vrede en op vriendschap tussen de volken en riep de aanwezige bui tenlandse ambassadeurs op geen moeite te veel te achten hieraan mee te werken. Overvloed Het nieuwjaarsbanket, een diner van ze ven gangen met een overvloed aan drank gevolgd door een bal, werd door bijna 1.500 mensen bijgewoond. Behalve het corps di plomatique was bijna iedereen die iets te betekenen heeft in Moskou, aanwezig. Ook de tachtigjarige patriarch van de Russisch- orthodoxe kerk, de moslem moefti en de eerste Lama der boeddisten waren er in ambtskleding. Om twaalf uur wenste Kroesjtsjev allen een gelukkig nieuwjaar. Toen gingen alle lichten uit en toverde een verlichtingsap paraat een sneeuwstorm op de muren, waarboven zich ten slotte een vriendelijke kunstmaan verhief. Het bal duurde 'voort tot diep in de nacht. De Russen dansten meest polka's, mazur ka's en volksdansen, voor de westelijke gasten werden er foxtrots en walsen ge speeld. Om drie uur in de nacht nodigde Kroesj tsjev de Amerikaanse en Franse ambas sadeurs en hun dames bij zich voor een gesprek in een „chambre separée". In totaal bracht Kroesjtsjev in de nieuw jaarsnacht tien maal een toast uit. waar onder een op de onvermijdelijke overwin ning van het wereldcommunisme. Hij zei tevoren, dat hij de niet-communisten in het gezelschap niet in verlegenheid wilde brengen en dat hij ook niet van hen ver wachtte, dat zij zijn toast zouden beant woorden, maar „zoals in de oudheid alle wegen naar Rome leidden, zo leiden nu alle wegen naar het communisme, of u het nu mooi vindt of niet". Zwanezang Bij zijn toast op de ontwapening richtte hij zich rechtstreeks tot zijn minister van Defensie Rodion Malinovsky en zei: „We moeten onze strijdkrachten inkrimpen". Deze antwoordde, dat het een grote eer voor hem zou zijn de strijdkrachten te ont binden en algehele ontwapening tot zijn zwanezang te maken. Hij merkte echter verder op, dat, hoewel Rusland bereid is zijn strijdkrachten zoveel mogelijk in te krimpen, het ook begrip dient te hebben voor de moderne technische ontwikkelin gen en deze moet meemaken. Kroesjsjev schudde hem hartelijk de hand en zei, dat hij het volkomen met de minister eens was. Malinowski, zei hij verder, is reeds lang bereid geweest zijn zwanezang te zingen, maar er zijn mensen in het buitenland die hem hiermee niet zijn gang willen laten gaan. Hij noemde de namen van bonds kanselier Adenauer, de NAVO-leiders en in het bijzonder de gouverneur van de staat New York Nelson Rockefeller, die volgens hem de eerste was, die zich ver zette tegen beëindiging van de koude oor log en tegen ontwapening. Kroesjtsjev bracht ook een speciale toast uit op de Russische vrouwen, die, naar hij zei, volledig gelijkberechtigd zijn met de mannen, of het nu gaat om sneeuw ruimen of om het besturen van een vlieg tuig. „Waar elders krijgen vrouwen gelijk loon als de mannen voor hetzelfde werk", zei hij. In kapitalistische landen behande len de mannen hun vrouwen als kinderen en spelen met haar als poppen, aldus Kroesjtsjev. Geen daden WASHINGTON (UPI) In een nieuw jaarsboodschap heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Chris tian Herter verklaard dat ondanks een nieuwe atmosfeer van hoop in de wereld zaken, de communistische doelstellingen in hoofdzaak ongewijzigd zijn gebleven en dat tot dusverre geen daden zijn gevolgd op vreedzame woorden. Hoewel het Wes ten bereid moet zijn om te onderhandelen, mag zijn waakzaamheid niet verslappen. Het is beslist niet uitgesloten dat er ge neraties voor nodig zijn om oplossingen voor de wereldproblemen te bereiken. De minister zei dat Amerika en zijn bondgenoten samen met de Sovjet-Unie in het nieuwe jaar mogelijkheden zullen onderzoeken om politieke schikkingen te bereiken. De Verenigde Staten zullen hun pogingen verdubbelen wat betreft vorde ring van de controle op de bewapening, al dus Herter. (Van onze correspondent in Londen) Terwijl de Britse politie al tien dagen te vergeefs zoekt naar de maniak, die op de woensdag voor Kerstmis de 29-jarige Stephanie Baird in een tehuis voor vrou wen en meisjes te Birmingham op gruwe lijke wijze heeft vermoord en onthoofd is gisteravond op drie kilometer afstand van de plaats van de eerste misdaad een ander meisje van achttien of negentien jaar vermoord. Zij werd bijna geheel ont kleed aangetroffen op de vloer van een flat in Edgbaston. Onmiddellijk werd om de gehele stad een politiekordon gelegd. Het meisje is nog niet geïdentificeerd. Zij woonde pas zeer kort op deze flat. Het vermoeden bestaat dat ook zij is vermoord, hoewel op een andere manier dan Stephanie Baird. Het nieuwe slacht offer toont verschillende wonden in de nek, welke er op duiden, dat zij is gewurgd. Het is nog te vroeg om te zeggen of er ver band bestaat tussen de twee moorden. De politie concentreert haar opsporingen thans op een goedgeklede, blonde man van ongeveer 47 jaar. Het is een van de groot ste operaties welke ooit door de Engelse politie is uitgevoerd. Bij het hoofdkwar tier in Birmingham stromen de inlichtin gen binnen, maar het is de vraag of het de goede zijn. In verband met de eerste moord zijn reeds 23 verdachte personen ondervraagd maar weer losgelaten, maar dt lijst van mannen die vroeger wegens aanvallen op vróuwen veroordeeld zijn, is nog lang. In een hotel te Sheffield werden giste ren twee personen doodgeschoten door een man met een revolver. raatótoel Blik naar voren Teder jaar vast ga ik naar Fakir Hen drik om de toekomst te vernemen. In het verleden heeft hij ongelooflijke feiten voorspeld, zoals de dood van Hitier (vijf maal), de vrede met Japan (drie keer), een overstroming die danook zeven jaar later voorkwam., het winnen van een prijs in de loterij (wat nog niet gebeurd is), de verloving van mijn oudste klein kind (dat 'ik niet heb) en het uitbreken van een nieuwe oorlog (wat sedertdien ne gen maal het geval is geweest). Met Fa kir Hendrik is men altijd op veilig terrein. Toen ik hem ditmaal kort voor nieuw jaar bezocht, had hij griep. Maar als vas te klant was hij direct bereid mij te ont vangen. „Had ik maar geweten dat u kwam, dan was ik op geweest," zei hij. Hij spreidde de kaarten op tafel. „Een gekleurde minderheid heeft het be nauwd," zei hij, op de schoppenboer dui dend. „En ik zie een conferentie op hoog niveau, het kan ook een waterstofplof zijn, in ieder geval iets groots. En dan een epidemie van bacillen of een dansstijl, pre ciezer kan ik het niet zeggen, en de rok ken worden wijder behalve de nauwe die nauwer worden en korter tenzij ze langer zijn. Maar daarvoor bent u niet gekomen, niet?" Ik zei dat ik iwor de echte, onvervalste toekomst was gekomen. „Ja, de toekomst, dat is altijd een hele onzekerheid. Als ik u verwacht had, had ik wat voorbereid, maar met de griep was dat wat lastig." „En het leven?" vroeg ik. „Natuurlijk," luidde het spontane ant woord. „Daar hebt u groot gelijk in. Pret tig dat u even langs gekomen bent. We zijn ten slotte in de wereld om elkaar te helpen." „Maar de toekomst?" „Meneer... als ik u even zo mag noe men", zei de Fakir. „Dacht u, dat ik die voor zeven gulden vijftig zou verklappen? Als u niet méér beschikbaar hebt, wat wilt u dan van de toekomst? Ik begrijp die nieuwsgierigheid niet". „Maar de lezers van ons blad?" „Waarom de lezers gratis inlichten? Die kunnen elke dag de krant kopen. Ik kan de dagbladpers geen concurrentie aan doen. Of wel soms?" „Nee, Fakir, u hebt natuurlijk gelijk". Wat had ik anders kunnen zeggen? Wilt u nu niet toch een voorspelling doen, alstu blieft?" „Nou ja", zei hij gevleid. „Als u het dan vriendelijk vraagt". „Wel nu?" „Wel nu wat?" „Wilt u geen voorspelling doen, alstu blieft, voor het jaar 1960?" „Waarom?" „Maar is dat niet uw beroep? Fakir Hendrik, voorspelt de toekomst'?" „Ja, als ik het allemaal vooruit had kunnen weten xvas ik nooit in de voorspel lerij gegaan. Te veel concurrentie en on zekere vooruitzichten. Nee meneer, meer kan ik u werkelijk niet vertellen. Komt u over een jaar maar eens terug, dan geef ik u een overzicht over 1960". „Wel bedankt", zei ik beleefd. „Dat is dan'tien gulden, plus een kwar tje voor overuren. En groet u de lezers hartelijk uit mijn haam en geen dank". H. B. Fortuin YANOENDE (UPI) Kameroen is bij de jaarwisseling de elfde onafhankelijke staat van het in opkomst zijnde Afrika geworden en naar het uiterlijk heerst er kalmte in dit land van ruim drie miljoen Afrikanen, na een dag van redevoeringen en optochten. Maar in de hoofdstad Yaoen- de, waar premier Akmadoe Ahidjo de geboorte van de nieuwe republiek heeft bekendgemaakt, bij een salvo van 101 ka nonschoten, en in de havenstad Doeala sluipt de vrees rond. Woensdag waren 34 personen omgeko men bij op elkaar afgestemde acties van rebellen in Doeala. een stad op 200 kilo meter afstand van Yaoende. Donderdag avond, vier uur vóór de jaarwisseling en de onafhankelijkheid, werden 5 personen gedood en 8 gewond door rebellerende stamleden aan de rand van de hoofdstad. De bijna naakte rebellen naar geloofd wordt leden van de oorlogszuchtige Ba- mileke-stam trokken door de buiten wijken, onschuldige voorbijgangers neer- hakkend met grote messen, die normaal gebruikt worden om bananenbomen te snoeien. Er zijn aanwijzingen dat de buiten de wet gestelde, maar actieve volksunie van de Kameroen (U.P.C.), welke 10 jaar lang in het oerwoud een guerilla-oorlog heeft gestreden tegen het Franse bestuur, geen macht over de woestelingen heeft. De U.P.C. is gekant tegen de vroegere Franse heersers en ook tegen premier Ahidjo, welke zij als een marionet der Fransen ziet. Maar de stamleden, die aan de rand van Yaounde hebben huisge houden aan de vooravond van de onaf hankelijkheid, zijn vermoedelijk weinig minder dan anarchisten, die tegen elk ge zag zijn gekant. Er bestaat vrees dat er vandaag nieu we moeilijkheden zullen ontstaan in Doua- la, waar leden van de 60 buitenlandse de legaties die de onafhankelijkheidsviering hebben bijgewoond, gearriveerd zijn om deel te nemen aan plaatselijke plechtig heden. Tot de op bezoek zijnde functiona rissen behoren de secretaris-generaal der UNO, Dag Hammarskjoeld, en Henry Ca bot Lodge, leider van de Amerikaanse de legatie bij de UNO. Op het eerste ogenblik van zijn gezag als premier van een republiek, welki on afhankelijk is geworden na gedurende 35 jaar een Duitse kolonie en nog eens 40 jaar een Frans mandaatsgebied te zijn geweest, heeft Ahidjo getracht de geest der rebellie te kalmeren. „Wij geloven niet dat bloedvergieten nodig is om historische veranderingen tot stand te brengen, of dat nieuwe naties in bloed gebaard moeten worden", zeide hij, „een nieuw land moet KAMEROEN :xö'xkm. 200 xy TvRep>X; •;Tsaad-; o Ga roe a" ^^KAMEROEN {f^den-i Nkongsamba V Afrika Doeala •YAOENDE oEbolova Ngaoende're' Sp ..w w FGuine aj ||^g':jx;:-:|: Rep- niets vermorsen, geen mensen en geen bezit". In een radio-rede tot de nieuwe natie gisteren, heeft de premier een beroep ge daan op alle rebellen om aan het daglicht te treden en uit buitenlandse ballingschap terug te keren, om de rol van constitutio nele oppositie op zich te nemen. En wat de toekomst betreft, heeft de premier beloofd spoedig verkiezingen te houden, welke over zijn eigen triomf of val kunnen be slissen. Naast zeis komt de vorm zein voor. die historisch goed verklaard kan wor den. Het woord luidde in het Middel nederlands namelijk: seisene. Daaruit kwamen de vormen zeinse en zein voort. De vormen seisene en seisen maakten de indruk reeds meer vouden te zijn en vandaar dat men een nieuw enkelvoud zeis ging maken. Dit verschijnsel ziet men vaker in de taal. Uit het als meervoud gevoelde eisen ontstond een enkelvoud els (priem); uit aelmoesen ontstond aalmoes, uit raven raaf, uit longen long en uit baken baak. Het omgekeerde: dat een meervoud als een enkelvoud wordt gevoeld en dat dan een nieuw meervoud wordt ge vormd. vindt men in een woord als schoen. Het enkelvoud luidde schoe. Het meervoud schoen. Schoen werd weer als enkelvoud opgevat, vandaai ons meervoud schoenen. In de eigen naam Schoemaker is de oude meer voudsvorm nog bewaard.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1960 | | pagina 3