Onafhankelijkheid van Cyprus
is een maand uitgesteld
HET WEER
Regering bepaalt minimumprijs
voor brood in Haarlem op 38 ct.
Conferentie van Londen op
mislukking uitgelopen
Bewaking versterkt met
achthonderd militairen
sW MORRIS 'éeforeijouümj!
Franse kernproef nu in
februari verwacht
Haringvloot ving 673.000
kantjes haring in 1959
CAO-kleinmetaal
goedgekeurd
Huren vrij in streken
zonder woningnood
Water is gezakt
tot „waadhoogte"
Fries artsenechtpaar
omgekomen in
brandende auto
Geelzucht-epidemie
in Friesland
Voor de slachtoffers
van de ramp Tuindorp
jan doornbosch
In de krant van heden:
Enkele buien
Geval-Joke Haanschoten
kostte Putten 11.000
TUINDORP BEGINT DROOG TE VALLEN
Het woord is aan
Drie doden in het verkeer
Waarom opa (75)
een brommer kreeg
accordeon- en gitaar-les
TOTALE OPRUIMING
DINSDAG 19 JANUARI 1960
4 5e JAARGANG NUMMER 64
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adip. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks béh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
(Van onze Haagse redacteur)
Naar wij vernemen zal de beschikking
van de staatssecretaris van Economische
Zaken en de minister van Landbouw over
de broodprijs in Haarlem, die vanavond
in de Staatscourant wordt gepubliceerd
een ernstige teleurstelling voor de Haar
lemse bakkers betekenen.
De minimum-prijs voor het water-wit
brood wordt namelijk niet op 3!) cent,
maar op 38 cent vastgesteld en die van
het volkswitbrood en voiksbruinbrood op
36 cent. Deze prijsaanwijzing geldt voor
zestien met name genoemde bakkersbe
drijven, die volgens de tekst van de be
schikking, te zamen een belangrijke in
vloed op de broodprijs in Haarlem uit
oefenen. Onder deze zestien bedrijven
vindt men de namen van alle bij de brood
oorlog betrokken partijen uit het groot-,
midden- en kleinbedrijf.
De regering vertrouwt erop, dat ook
de andere bakkers niet beneden deze mi
nimumprijs zullen gaan verkopen.
De bewindslieden stellen, dat de econo
mische machtspositie van de genoemde
bedrijven zo groot is, dat ook de andere
Haarlemse bakkers genoodzaakt waren
de broodprijs te verlagen tot een niveau,
dat een efficiënt werkend normbedrijf
ernstige verliezen zou opleveren. Deze
ontwikkeling wordt door de regering in
strijd met het algemeen belang geacht.
De bewindslieden delen voorts mede,
dat een langer afwachten van een prijs
aanwijzing daarom niet gedoogd kan wor
den en een onmiddellijke voorziening ver
eist is.
Met. ware doodsverachting begeven
deze stoere mannen zich, bij twee gra
den vorst, in het water. Een plaatje
om te rillen! Maar zo stoer als ze
lijken zijn ze echt niet, want het
zwembad (te Stuttgart) is gevuld met
warm water uit een geiserbron, dat
een temperatuur van bijna 20 graden
Celsius heeft.
PARIJS (Reuter-AFP) Frankrijk zal
zijn eerste kernbom in de loop van de laat
ste tien dagen van februari tot ontploffing
brengen, zo is maandag van onofficiële
zijde te Farijs vernomen.
De Nederlandse haringvloot heeft gedu
rende de teelt 1959 in totaal 673.000 kant
jes haring aangevoerd op de haringafslagen
in Scheveningen, Katwijk, IJmuiden en
Vlaardingen. Het aantal tijdens de teelt
1958 aangevoerde kantjes haring bedroeg
661.500. Het jaar 1959 is dus wat de haring
vangst betreft belangrijk gunstiger ge
weest dan 1958, maar het aanvoercijfer
bleef nog ver onder de 755.000 kantjes, die
de teelt 1957 opleverde.
De vooruitgang van de haringvangst is
hoofdzakelijk veroorzaakt door grotere
vangsten van maatjesharing, die vrijwel
uitsluitend voor de binnenlandse markt is
bestemd. De afgelopen teelt zijn er 250.000
kantjes maatjesharing aangevoerd. Het
aanvoercijfer voor 1958 was 190.000 en dat
voor 1957 precies 170.000 kantjes maatjes
haring.
In Duitsland
De Westduitse haringvloot, die 104 sche
pen telt, heeft inmiddels de teelt 1959 ook
afgesloten. Deze schepen voerden in de
Duitse aanvoerhaven precies 617.000 kant
jes haring in 685 reizen aan; 10.000 kantjes
haring meer dan in 1958. Dit resultaat komt
vrijwel overeen met het Nederlands resul
taat. Het Westduitse haringbédrijf koos
schipper Heinrich Nagel tot haringkoning
van de teelt 1959. Met zijn logger „Pader-
born" voerde hij 11.574 kantjes haring aan.
pag
Weer rapporten 1, 2
Binnenlands nieuws 1, 2, 7
Buitenlands nieuws ....2, 3, 4, 7
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
In de Vishal en op zee4
Agenda voor IJ mond en Haarlem 5
Uit stad en omgeving5
Feuilleton 8
Kunst 8
Economisch nieuws.9
Beurs 9
Scheepsberichten -9
Sport U
Dit nummer bestaat uit
twaalf pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Enkele buien, later ook opkla
ringen. Matige tot krachtige,
langs de Waddenkust tijdelijk
harde wind, ruimend van zuid
west naar noordwest. Dezelfde
temperaturen of iets lagere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
(Van onze correspondent in Londen)
Het is uitermate ongelukkig gelopen met de conferentie over Cyprus, die in
een crisistoestand is beland. Het bleek in dit uiterst kritieke stadium onmogelijk
een compromis tc vindén tussen het Britse standpunt en dat van de Cyprioten,
speciaal van aartsbisschip Makarios over de kwestie van de soevereine Britse
militaire bases. De Britten denken er niet aan genoegen te hemen met minder
dan 123 vierkante mijlen, nadat zij Cyprus reeds waren tegemoetgekomen door
hun aanspraken met een kwart te verminderen. In plaats van 16.000 Cyprioten
zullen de bases volgens het nieuwe Britse plan minder clan duizend inwoners
van Cyprus omvatten. Makarios, die er zeer somber uitzag, heeft het Britse
voorstel niet ronduit verworpen doch alleen verklaard dat het onaanvaardbaar is,
hetgeen op hetzelfde neerkomt. De conferentie is, hoewel de werkgroepen nog
enkele dagen zullen doorga».1, in feite afgebroken.
Het doel was alles in kannen en krui
ken te hebben vóór 19 februari, de daturn
wear op Cyprus zijn onafhankelijkheid
zou krijgen. Die datum is thans een maand
verschoven tot 19 maart. Het Britse kabi
net besloot dit na over de crisis te hebben
vergaderd onder leiding ven minister But
ler die Macmillan tijdens diens aanwezig
heid in Afrika vervangt. Het onmiddellijke
doel van de conferentie over Cyprus is
hiermee mislukt, hoewel zij officieel in
zitting blijft. De werkgroepen zouden met
spoed trachten een oplossing te vinden
voor de nog hangende vraagstukken. Ge
hoopt wordt de voltallige conferentie op
een later tijdstip, in ieder geval vóór 19
maart, bijeen te doen komen.
Zowel aartsbisschop Makarios, de lei
der van de Grieks-Cyprioten, die presi
dent van het eiland moet worden, als dr
Koetsjoek. de leider van de Turks-Cyprio
ten. die bestemd is voor het vice-presi-
dentschap, blijft nog enkele dagen in Lon
den om de werkgroepen bij te staan De
gouverneur van Cyprus, Sir Hugh Foot,
zal zeker nog een week in Londen blijven.
De Turkse minister van Buitenlandse Za
ken Zorlu keert vandaag naar Istanboel
terug. Zijn Griekse collega Averoff ver
trekt donderdag.
Selwyn Lloyd. de Britse minister van
Buitenlandse Zaken, gaat deze week naar
Straatsburg ter bijwoning van een ver
gadering van de Raad van Europa. De
Londense overeenkomsten over Cyprus
van het vorige jaar, welke een einde
maakten aan de terreur, bevinden zich
thans in acuut gevaar.
De vakraad voor de kleine metaalnijver
heid deelt mede dat het College van Rijks
bemiddelaars thans zijn goedkeuring heeft
verleend aan de voorgestelde loonsver
hoging van 5 percent voor het smeden- en
metaalbewerkingsbedrijf en hot isolatie
bedrijf. alsmede een loonsverhoging van
4 percent voor het elektro-technisch be
drijf.
De nieuwe lonen gaan gelden met ingang
van de eerste volle loonweek volgende op
20 januari. De goedkeuring van de tussen
partijen overeengekomen loonsverhoging
van 5 percent in het automobiel- en gara
gebedrijf. het motoronrevisiebedriif en hef
carrosserie- en wa?enbouwbedrijf wordt
eveneens zeer spoedig verwacht.
De genoemde minimumprijzen worden
morgen van kracht.
Door deze maatregel wordt gevolg ge
geven aan de toezegging, welke in decem
ber 1954 bij de opheffing van de minimum
prijzen voor brood werd gedaan door de
toenmalige minister van Economische
Zaken, nl. dat zou worden ingegrepen in
dien zich als gevolg van de vrije prijsvor
ming desastreuze concurrentie zou voor
doen. De maatregel, die gebaseerd is op
de wet economische mededinging, draagt
een voorlopig karakter. Aan de commis
sie economische mededinging is inmiddels
advies gevraagd over de handhaving,
respectievelijk uitbreiding van deze maat
regel.
Bovenstaande prijzen, die thans offi
cieel worden bekend gemaakt, wijken dus
iets af van de minimum-prijzen die wer
den genoemd in ons bericht van zater
dag dat was ontleend aan een mededeling
van bakkerszijde.
Wetsontwerp in voorbereiding
Een dezer dagen zal de minister van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid, mr.
Van Aartsen, bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp tot wijziging van de huur
wet indienen. Dit wetsontwerp moet het
mogelijk maken, de voorgenomen huur
verhoging met 20 procent ingaande 1 april
aanstaande in te voeren.
Bovendien wil minister Van Aartsen de
huurwet zodanig wijzigen, dat hij de be
voegdheid krijgt, de huren vrij te maken
in bepaalde streken van het land waar
geen woningnood heerst. Gedeelten van
Zeeland en Friesland komen hiervoor het
eerst in aanmerking.
Op deze wijze zal een begin worden ge
maakt met de geleidelijke liberalisatie
van het huurbeleid, die het kabinet-De
Quay reeds in zijn regeringsverklaring
van 26 mei 1959 aankondigde.
Vordering op ziekenhuis
nog steeds niet betaald
De onkosten ad. 11.000,- die de gemeen
te Putten heeft gemaakt in het geval waar
bij het meisje Joke Haanschoten radio-ac
tief werd besmet, zijn nog steeds niet te
rug betaald Een vordering die werd inge
steld tegen het desbetreffende ziekenhuis
te Utrecht werd nog steeds niet voldaan.
De zaak is nu in handen gesteld van
's lands advocaat mr. P. Goudsmid. Put
ten betaalde 5.000,- voor het gedeeltelijk
afbreken en later herstellen van de woning,
vervanging van het meubilair en dergelij
ke, 4.000.- voor afzetting en afdekking
met plastic e.d en 2.000 voor verterin
gen, hoofdzakelijk militaire, telefoonkos
ten, vervoer en dergelijke.
Vergelijk?
(AFP) In gezaghebbende Griekse
kring is men van mening, dat op de con
ferentie de basis is gelegd voor een ver
gelijk, dat het uitroepen van de republiek
Cyprus op 19 maart mogelijk zal maken.
Het gaat erom, zegt men, de delicate
kwestie van de grenzen van de twee ge
bieden die onder Britse soevereiniteit blij
ven, te omzeilen door die grenzen slechts
in theorie te laten bestaan. Als Groot-
Brittannië bereid zou zijn de soevereiniteit
te delegeren aan ambtenaren van de Cy
prische regering, zou het moeilijke pro
bleem veel van zijn scherpte verliezen. Het
aantal Cyprische inwoners van de beide
zones waarvan de precieze begrenzing
nog steeds moet worden vastgesteld is
al verminderd tot enkele honderden door
uitsluiting van bijna alle dorpen en steden.
Als Groot-Brittannië zich even edel
moedig zou betonen op economisch en fi
nancieel terrein, zo meent men aan Griek
se kant, zullen de Cyprioten (Grieken en
Turken trekken één lijn tegenover de
Britten) wel bereid zijn met een compro
mis in te stemmen.
Van gezaghebbende Britse? zijde is mee
gedeeld dat de verkiezingen voor de wet
gevende vergadering van Cyprus, die in de
eerste helft van februari gehouden zouden
worden, uitgesteld zijn. Er is nog geen
nieuwe datum hiervoor aangewezen.
(Vnu. onze Amsterdamse redacteur
Vanochtend zijn de laatste bootjes uit het overstroomde Tuindorp-Oostzaan
op het droge getrokken - het water is gezakt tot circa 80 centimeter en op som
mige plaatsen nog lager, zodat varen met het oog op de obstakels onder water
onmogelijk geworden is. Het wachten is op ,.D-dag", wanneer de schoonmaak
ploegen en reparatie-afdelingen bezit van de polder kunnen nemen. Op dat
tijdstip wachten ook de dertien mensen die sinds donderdau de bovenverdie
pingen van hun huizen niet meer hebben verlaten. Onder hen bevinden zich de
zoon van de postagent en enkele winkeliers op het Zonneplein, het centrum
van het tuindorp. Tien huizen waren vanmorgen reeds geheel drooggevallen. Zij
staan op het hoogste punt, in het noorden, tegen de Oostzanerdijk aan. Het
water is hier niet hoger dan 70 a 80 centimter geweest, maar de schade die aan
stoffering en meubilair is aangericht, is desondanks groter dan men had ver
wacht. Dc bewoners mochten deze huizen vanmiddag nog niet betreden. Zij
moeten wachten op de schade-enquêteurs die hen vergezellen zullen.
Van de dijk af langs het Cornelis Dou-
weskanaal, waar de zuigers en pompen
thans ruim 30.000 kubieke meter water
per uur uit de polder weghalen, biedt het
rampgebied een troosteloze aanblik. Langs
deze dijk lag eens'het volkstuinencomplex
„De Bongerd". Van de ruim veertig zo
merhuisjes is er niet één blijven staan.
Zij zijn in stukken geslagen en de ber
gen wrakhout die tegen de dijk zijn ge
spoeld, dreigen telkens de zuigleidingen
van de pompen te verstoppen. De stads
reiniging is hier sinds gisteren bezig, het
hout op te vissen.
Van nu af is het dorp uitsluitend te be
reiken door met lieslaarzen door het wa
ter te waden. Morgen kan het waarschijn
lijk reeds met gewone waterlaarzen en
dan zullen werklieden van het energiebe
drijf een begin maken met het weghalen
van de 2500 elektriciteits- en gasmeters,
die onmiddellijk na D-dag door nieuwe zul
len worden vervangen. Geen ervan kan
na de onderdompeling nog dienst doen.
Hetzelfde geldt trouwens voor alle elek
triciteitskabels en binnenleidingen die vol
gens experts niet meer bruikbaar zijn.
De bewaking is thans de grootste zorg
geworden. Om het dorp tc kunnen afslui
ten. wordt er met ingang van vanmiddag
dag en nacht met grote bezetting gepost.
Langs de bebouwde kom zal om de 25
meter, en in het landelijk gebied om de
100 meter een wachtpost worden geplaatst.
De politie, die tot dusver steeds met 100
man in de weer is geweest, is in de loop
van vandaag versterkt met 300 mare
chaussees en 500 militairen van de Zwa
re Luchtdoelartilleric uit Haarlem.
De overstroming zal een aantal oude
huizen zodanig hebben beschadigd, dat
zij zullen moeten worden afgebroken. De
gedupeerde bewoners zullen terstond el
ders in' de stad een woning toegewezen
krijgen. Daarbij zal rekening worden ge
houden met. hun wensen ten aanzien van
grootte en huurprijs van het huis.
Voorlopig heeft het gemeentebestuur het
Centraal Bureau Huisvesting opdracht
gegeven, vier- tot vijfhonderd woningen
voor dit doel vrij te houden.
Wat er allemaal aan de huizen en de
stralen in Tuindorp-Oostzaan gerepareerd
zal moeten worden, valt thans nog nau
welijks te overzien. Het gemeentebestuur
poogt slechts zoveel mogelijk maatrege
len te treffen om aan de vraag naar ar
beidskrachten het hoofd te kunnen bieden.
Verwacht wordt, dat vele deuren niet
meer gesloten kunnen worden, dat ramen
zijn verwrongen en kasten beschadigd.
Daarvoor houdt de gemeente een legertje
timmerlieden gereed, die de bewoners zo
snel mogelijk kunnen helpen.
(Zie verder pagina 4)
Het water in Tuindorp Oostzaan zakt
en op diverse plaatsen is de grond
drooggevallen. Op de laagste plekken
echter staan de huizen nog in het
water, zoals op de foto. Het pijltje
geeft aan hoe hoog het water heeft
gestaan.
S i r i u s
Onder het leven verstaat menigeen
slechts: zij n leven.
Vanmorgen omstreeks zeven uur is op
Rijksweg no. 7 (Amsterdam-afsluitdijk)
een verkeersongeluk gebeurd, waarbij
twee personen het leven hebben verloren.
Door de gladheid van de weg slipte een
personenauto met twee inzittenden en
kwam terecht tegen een pijler van het via
duct van de Koggenrandweg op de grens
tussen Wieringermeer en Lambertschaag.
De auto, die als het ware om de pijler werd
heengevouwen geraakte in brand. De in
zittenden, een artsenechtpaar uit Fries
land, waarvan de vrouw aan het stuur zat,
kwamen in de vlammen om. De rijkspoli
tie Wieringermeer stelt een onderzoek in.
In Kloppenburg, nabij Bremen, is bij een
auto-ongeluk de 45-jarige heer G. A. de
Rijk, expediteur te Oldenzaal, om het leven
gekomen.
In de zuidwesthoek van Friesland, met
name in het 300 inwoners tellende dorpje
Nijega gemeente Hemelumer Oldeferd)
komen momenteel vrij veel gevallen van
geelzucht voor. De ziekte, die overigens
een onschuldig karakter heeft, komt voor
al voor bij jongeren tussen de dertien en
twintig jaar. De enige school in het dorp
heeft vrij veel absenten, doch overigens
functioneert het dorpsleven normaal.
Slechts in enkele gevallen werden gehele
gezinnen met de ziekte besmet.
De ziekte is enkele weken geleden plot
seling uitgebroken. De artsen hebben het
echter niet nodig gevonden de officiële in
stanties in te lichten. Dokter S. Westra uit
het nabij gelegen Balk, meent dat van een
epidemie nauwelijks sprake is.
De Rotterdamse politie heeft de laat
ste tijd enkele merkwaardige erva
ringen opgedaan. Zo hield zij in een
warenhuis een grijsaard aan, die een
aansteker had gestolen. De man, die
nooit eerder met de politie in aanraking
was geweest, zei dat zijn vrouw hem
had verweten dat hij te veel lucifers
gebruikte. Hij was op rantsoen gesteld,
maar hij kwam er niet mee toe.
Een 75-jarige man had met zijn
bromfiets een aanrijding veroorzaakt.
De politie heeft eens bij de familie ge
ïnformeerd waarom grootvader nu per
se op een bromfiets moest rijden. „Ach"
was het antwoord, „toen opa 75 jaar
werd, wilden we hem een mooi cadeau
geven. Het kon geen radio zijn, want
hij is nogal doof. Ook een televisie
toestel zou niet veel nut hebben gehad.
Opa ziet namelijk niet zo best meer.
Omdat hij niet zo goed meer kan lopen,
hebben we hem toen maar een brom
fiets gegeven".
Een nog jonge man werd betrapt bij
het stelen van grammofoonplaten. Het
bleek dat zowel de man als zijn vrouw
doofstom was. Toch had. hij een pick-up.
Refererend aan de oproep tot hulp aan
de slachtoffers van de overstroming in Am
sterdam, uitgaande van het Rampenfonds,
vestigen wij de aandacht op de mogelijk
heid voor onze lezers om hun gift voor dit
doel bij onze kantoren te deponeren, waar
na wij zullen zorgen voor doorzending naar
het Rampenfonds. Wij zullen de bij ons in
komende giften in de krant verantwoor
den.
Tweede verantwoording
de „L.K.B.V." 3.50; ,.E. G." 2.50; N.N.
7.50; N.N. 1 15.—; P. v. A. 10.—; Mej.
A. E. 10; H. L. 10.—; G. en J. 10.—;
Wed. A. P. 2.50; H. B. 2.—; J. W. 1.—;
W. P. v. N. 10.—; C. de B. 5.—; Dames
J. 5.W. M. 10.Kienavond Instuif
Knipperbol 27.—; S. R. 2.50; J. G. B.
2.—; A. H. 15.—; Mevr. D. 10.—; C. B.
f 5-P. M. Z. 5.J. R. 2.50; Jenni
fer 2.50; S H. 2.50; Dames Z. 10.—;
C d. J. 2.50; P. G. 25.—; T. 10.—;
Fam. S. 2.50; S. G. 10.—; J. v. d. V.
5.—; A. A. S. 5.—; J. A. f 2.50; S. M. H.
5.—; A. F. 15.—: B. 2.50; H. K.f 5.—;
E. L. f 10.—; Z. B. G. 100.—; G. S. 10.—;
v d. W. 2.50; Edje 1.Mevr. E.
20.Stien 2.50; Supp. Ver. Haarlem
10.—; H. M. B. 3.—; H. v. E. 2.50; Fam.
N. 10.—; A. 2.50; Dames S. 2.50; G. K.
10.—; J. C. 5.—; Opa S. 2.50; N.N.
f 7.50.
Dagtotaal 479.50.
In het geheel is thans verantwoord een
bedrag van 1900.24.
Advertentie
reigerstraat 112 - haarlem-noord
Advertentie
BARIEUORISSIR. HAARLEM TEL. 13439
IEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEi. 223596
