WYBERT
ZIG-ZAG
NAAIMACHINES
ENGEL
Aap veroorzaakte ontploffing van
vuurwerk in IJmuidense keuken
Toneeldirecties krijgen gedeeltelijk
hun zin: minder voorstellingen
Stijkel acht de Amerikaanse
argumenten onrechtmatig
Massale deelneming niet geheel
bevredigend opgevangen
Associatie wordt bestudeerd
ƒ395.-
„De Ark" wordt niet
uitgesloten
Frankrijk voornaamste tegenstander
Kamermuziek door
drie jonge musici
VRIJDAG 5 FEBRUARI 1960
4
DE KLM-RECHTEN
Schip gezocht als
noodziekenhuis voor
Amsterdam-Noord
BESMETTING
Gebruik regelmatig
Muziekavond Inter scholair Toernooi
HAARLEMSE RECHTBANK
DE ANTILLEN EN DE E.E.G
Secretaris van Spaanse
Evangelische Kerk
Besluit van Staatssecretaris Scholten
Amsterdams Ballet
in Stadsschouwburg
(Van onze correspondent in de V.S.)
Staatssecretaris Stykel heeft de krachttoer verricht die onmogelijk schijnt: hij is
vertrokken uit Washington maar heeft niettemin een voet tussen de deur van het
State Department gehouden, zodat hij hopen kan te allen tijde terug te kunnen
komen. Zoals men weet achtte de heer Stykel het zinloos langer door te praten
nadat de Amerikanen pertinent landingsrechten in Los Angeles hadden geweigerd.
Doch de reden, waarom de voorzitter van de Nederlandse delegatie weigerde akkoord
te gaan met een officieel einde van de onderhandelingen, was zijn oogmerk te allen
tyde terug te kunnen keren, zelfs zonder vooraf verzocht te hebben om een nieuw
overleg. Of deze tactiek in de praktyk veel zal uitmaken, staat te bezien doch zy
illustreert duidelijk dat het Stijkels bedoeling is op een gunstiger moment de kwestie
opnieuw aan te snijden.
Het Amerikaanse verkiezingsjaar is
stellig niet de beste periode voor zulk een
poging. Juist omdat men in het Nederland
se kamp de hoop koestert dat de K.L.M. in
de toekomst de begeerde landingsrechten
zal krijgen, ziet het er niet naar uit dat
Nederland tot enigerlei represaille zal
overgaan, al zal ook de publieke opinie
zeer geschokt zijn door het negatief resul
taat van de onderhandelingen. Staatsse
cretaris Stijkel achtte het woord „teleur
stelling" kennelijk te zwak om zijn stem
ming weer te geven. Zijn reactie was veel-
e°" in de trant van „dit accepteer ik niet."
Tijdens de persconferentie legde Stijkel
speciaal de nadruk op het feit dat een bi
laterale overeenkomst voorziet in een ge
lijkwaardige uitwisseling van mogelijke
economische voorrechten. Ondankshet
feit dat de Amerikanen zelfs meer voor
rechten ontvingen dan de Nederlanders,
weet de K.L.M. een belangrijk groter pro
fijt te behalen dan de Amerikaanse con
currenten op dezelfde routes. Aan de
K.L.M. wil men thans de route op Los An
geles ontzeggen onder meer op grond van
het feit dat de Nederlandse maatschappij
reeds genoeg profiteert van de vluchten
op Amerika. Een dergelijke argumentatie
achtte de Nederlandse staatssecretaris
hoogst onrechtmatig en in strijd met het
principe van de vrije concurrentie.
LOS ANGELES (UPI) Op het ver
zoek aan de Kamer van Koophandel in
Los Angeles om commentaar te geven op
het besluit de K.L.M. geen landingsrech
ten te Los Angeles te verlenen, werd het
volgende geantwoord: „Wij zijn van ge
voelen dat wij moeten wachten met het
afleggen van een verklaring tot van het
ministerie van Buitenlandse Zaken de re
den voor zijn besluit is vernomen."
Commentaar president
directeur K.L.M.
De president-directeur van de K.L.M.,
de heer I. A. Aler gaf desgevraagd de vol
gende commentaar op het bericht van het
mislukken der luchtvaartonderhandelin
gen tussen de Amerikaanse en Nederland
se delegaties te Washington:
„De beslissing van de regering van de
Indien het gelukken zou, een schip te vin
den dat op weinig ingrijpende wijze ge
schikt te maken is om enige jaren als
noodziekenhuis in Amsterdam te functio
neren en indien de Vrije Universiteit hier-
voor reeds nu het nodige personeel zou
kunnen leveren, zou op deze wijze de pe
riode overbrugd kunnen worden waarin
nog geen ziekenhuis in Amsterdam be
noorden het IJ in exploitatie is. Tevens
zou hierdoor enigszins tegemoet worden
gekomen aan het tekort aan verpleegge-
legenheid. Bovendien zou de wens van de
VU worden vervuld, zo snel mogelijk een
kern van haar academisch ziekenhuis in
exploitatie te nemen. B. en W. van Am
sterdam oriënteren zich thans over de mo
gelijkheid dit plan uit te voeren. Ook an
dere oplossingen worden overwogen ten
einde aan de wens van de VU tegemoet
te komen. Verwacht wordt, dat met de
bouw van het ziekenhuis in Amsterdam-
Noord voor het einde van 1960 zal worden
begonnen. De bouw zal 2'/i jaar duren.
Het verpleegsterstekort
In het Binnengasthuis te Amsterdam
zouden 80 tot 90 verpleegsters nodig zijn
om de buiten gebruik zijnde bedden weer
voor opname-patiënten in te kunnen
schakelen; in het Wilhelminagasthuis 40
a 50 en in het noodziekenhuis Zeeburger-
dijk één, aldus verklaren B. en W. van
Amsterdam. Het is met de personeelsbe
zetting in de particuliere ziekenhuizen
beter gesteld dan met die in de gemeente
ziekenhuizen. Het college zal de besturen
der particuliere ziekenhuizen verzoeken
gegevens te verstrekken. Mocht blijken
dat die ziekenhuizen beschikken over aan
biedingen van verpleegsters waarvan geen
gebruik wordt gemaakt, dan zijn B. en W.
bereid te onderzoeken op welke wijze dit
personeel in de verpleging kan worden in
geschakeld.
(Van onze parlementaire redacteur)
In antwoord op vragen van de heer Ver
meer (P.v.d.A.) waarom de overheid bij
de geestelijke verzorging van militairen
het humanistisch vormingscentrum „De
Ark" heeft uitgesloten, antwoordde minis
ter Visser gisteren in de Tweede Kamer
dat het vormingscentrum voor militair lei
derschap te Hilversum zeer kort geleden
is geopend. Het is iets nieuws. Er wordt
gebruik gemaakt van moderne discussie
methoden. Aan groepen officieren en on
derofficieren wordt het besef bijgebracht,
dat leidinggeven een kunst is. Daarvoor
moet men zichzelf en zijn medemens be
ter leren kennen. In klasseverband worden
cursussen gevolgd, ongeacht de levensbe
schouwing van de deelnemers.
Uiteraard rijzen tijdens de cursus proble
men van levensbeschouwelijke aard. De
bespreking daarvan wordt na afloop ge
voerd in een afrondingsbijeenkomst in een
centrum voor geestelijke verzorging. Spre
kers van verschillende levensbeschouwing
kunnen worden uitgenodigd, ook humanis
ten. Er is echter geen sprake van geeste
lijke verzorging van een bepaalde rich
ting. Er is geen enkel bezwaar tegen het
gebruik van „De Ark" voor afrondingsbij
eenkomsten en er is dan ook geen op
dracht gegeven tot uitsluiting van „De
Arfc", aldus de minister.
Verenigde Staten om op dit ogenblik op
nieuw toestemming te weigeren een snel
le Nederlandse luchtverbinding tussen Ca-
lifornië en Europa te exploiteren, is een
moeilijk te aanvaarden realiteit. Eens te
meer blijkt," aldus de heer Aler, „dat de
Amerikaanse luchtvaartpolitiek geïnspi
reerd wordt door protectionisme, dat ge
heel vreemd is aan het algemene streven
van de V.S. naar vrijheid van economi
sche betrekkingen en het recht doen we
dervaren aan het principe van vrije con
currentie. Was in 1957 het weigeren van
het verzoek van Nederland tot het verkrij
gen van landingsrechten aan de westkust
van de Verenigde Staten reeds onbegrij
pelijk gezien de redelijkheid ervan, thans
krijgt die weigering daarenboven nog het
u .rakter van discriminatie tegen Neder
land, omdat zoals bekend aan vele andere
luchtvaartmaatschappijen wel rechten op
de westkust zijn toegekend. Het weigeren
van rechten aan Nederland kan niet an
ders worden geïnterpreteerd dan een straf
voor het feit dat wij geografisch gespro
ken een klein land zijn."
De heer Aler sprak ten slotte de hoop
uit dat de V.S. in de toekomst van
de redelijkheid van de Nederlandse argu
menten, die onweerlegbaar is, zal wor
den overtuigd.
Den Haag: deur is nog open
Een woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken in Den Haag heeft
desgevraagd meegedeeld dat het te be
treuren is dat de Verenigde Staten weinig
of geen begrip schijnen te hebben voor de
gerechtvaardigde wensen op luchtvaartge
bied van de Nederland, omdat de K.L.M.
in het volksbewustzijn nu eenmaal een
bijzondere plaats inneemt. Gelukkig is, zo
voegde de woordvoerder eraan toe, de
deur voor de toekomst niet definitief ge
sloten.
Advertentie
OVERAL DREIGT
Alleen in dozen met Wybert-beeldmerk
DE BELANGSTELLING voor het Haarlemse Intcrscholaire Jeugdtoernooi is in
de loop der jaren enorm toegenamen. Maar met deze toeneming kwamen ook tal
van problemen, elk jaar weer met groter nadruk. Met bewonderenswaardige
vindingrijkheid heeft men voor de meeste een oplossing gevonden. Er is echter een
moeilijkheid, die zich steeds krachtiger laat gelden. Zy wordt gevormd door de
massaliteit, die, als op zoveel gebieden van de menselijke samenleving, ook voor de
demonstraties van de kunstzinnige ambities van de jeugd uit Haarlem en omstreken
een bedreiging gaat worden. Het is een merkwaardige bedreiging, want zy berust
op een overvloed van sympathie voor deze voor Nederland zo unieke jeugdmanifesta-
tie. Maar niettemin is zy zeer reëel en zy heeft kans gezien het vijftiende jeugd
toernooi, dat dit jaar gehouden wordt, althans voor de sectie muziek bjjna onder de
voet te lopen.
Twee IJmuidenaren stonden donderdag
middag in hoger beroep voor de Haarlem
se rechtbank omdat zij zonder vergun
ning een inrichting voor het maken en op
slaan van vuurwerk zouden hebben gehad.
De officier van Justitie meende dit bewe
zen en eiste tegen hen een geldboete, maai
de raadsman van beide verdachten, mr.
O. H. van Wijk, vond dat van een inrich
ting in de zin van de wet geen sprake
was geweest en bepleitte vrijspraak.
Op 1 juni van vorig jaar deed zich een
ontploffing voor in de keuken van een zes
tigjarige boekhandelaar aan de Keizer Wil
helmstraat in IJmuiden. De boekhande
laar had een partij knalkurken van een
24-jarige vuurwerkfabrikant, eveneens uit
IJmuiden, overgenomen. De man had een
Vergunning" tot' h'et veï-ko'pën" Vb ft N 'Vifiif-
(Van onze correspondent in Brussel)
De permanente afgevaardigden of ambassadeurs van de zes regeringen bij de
Europese Gemeenschappen hebben de kwestie van de Nederlandse Antillen be
sproken. Voor Nederland was hierbjj dr. Linthorst Homan de woordvoerder, voor
Frankrijk ambassadeur Gosse. Besloten is het dossier der associatie van de Neder
landse Antillen met de Gemeenschappelijke Markt te bestuderen. Deze studie zal
het werkdocument vormen voor de beslissing welke de Europese Ministerraad op
8 en 9 maart aanstaande te Brussel gaat nemen. De vergadering verliep in een
aangename sfeer. Minister Luns zal over een en ander voor het Nederlandse parle
ment een verklaring afleggen.
Het is duidelijk dat de ontstemming, die
in Nederlandse kringen na de Europese
Ministerraad van woensdag merkbaar
was, de Europese Executieve Commissie
en de vergadering van de ambassadeurs
heeft doen nadenken. Ook de aanval van
een Brussels blad tegen de lastige Neder
landers, een aanval die door sommige
functionarissen van de Gemeenschappelij
ke Markt scheen te zijn geïnspireerd heeft
de wagen in een versneld tempo aan het
rollen gebracht. Of Nederland thans met
de verklaring, dat er een studie komt over
de associatie der Nederlandse Antillen een
volledig bevredigend antwoord zal krij
gen moet overdreven optimisme worden
genoemd. Maar het formele recht van Ne
derland op de procedure van die associa
tie, procedure welke bij het verdrag van
Rome is gevoegd, is thans officieel door
Frankrijk erkend.
Er kon daar moeilijk twijfel over be
staan, maar de Nederlandse regering heeft
thans de zekerheid dat de kwestie der An
tillen niet op de lange baan zal worden
geschoven en integendeel reeds op 8 en
9 maart aanstaande, althans wat de pro
cedure betreft, ter sprake zal komen. Het
is niet uitgesloten, dat de Franse delega
tie dan opnieuw bezwaren maakt en de
zaak opnieuw laat uitstellen. De Franse
regering is namelijk van oordeel dat de
associatie van de Nederlandse Antillen
met de Gemeenschappelijke Markt het to
tale energiebeleid van de Europese Ge
meenschap raakt, waarbij zoals gezegd
het Franse belang bij de oliebronnen in de
Sahara het grote struikelblok is. Frank
rijk wil het snel stijgende verbruik van
aardolie in West-Europa reserveren voor
de Sahara-olie en van 1965 af zou de Sahara
ongeveer 50 miljoen ton olie-produkten per
jaar kunnen leveren. Daarvoor doet Frank
rijk enorme investeringen waarmee mil
jarden zijn gemoeid.
Het grote voordeel van de olie-exploita
tie in de Antillen is dat de olie niet meer
moet worden aangeboord en dat grote hoe
veelheden kunnen worden geleverd op zeer
korte termijn. De associatie is dus nog
lang niet voor elkaar. Totnutoe heeft de
Franse regering de kwestie van de leve
ringen van de Sahara-olie en -gas want
de Sahara gaat ook grote hoeveelheden na-
tuurgas leveren niet in de Europese
Executieve Commissie ter sprake ge
bracht. Er zijn echter door Parijs bilate
rale besprekingen gevoerd met Bonn en
Brussel. De Duits-Franse besprekingen
schijnen daarbij te hebben bewezen, dat de
Bondsrepubliek een grote belangstelling
heeft voor de Franse leveringen van olie
en gas. Men moet de zaak van de Antil
len dus niet zien als een simpel procedure
incident in de Europese Ministerraad maar
als een veel ruimer vraagstuk in het raam
van de Europese energievoorziening.
Advertentie
ELECTR. IN KOFFER
met volledige service en lessen.
VERKOOP VAN ALLE MERKEN
Dus ruime keuze
GROTE HOUTSTRAAT 181
werk. De boekhandelaar had een aap als
huisdier. Het beest moet op een doos met
vuurwerk zijn gesprongen, waardoor een
ontploffing is ontstaan. De aap is hierbij
verongelukt. De ontploffing veroorzaak
te een enorme ravage in het huis van de
boekhandelaar, die ten tijde van het onge
luk in een ziekenhuis lag en 's avonds op
de televisie de ravage in zijn huis zag.
Verder was vuurwerk opgeslagen in een
zolderkamertje, dat de vuurwerkfabrikant
van de boekhandelaar had gehuurd.
De officier van Justitie, mr. G. W. F.
van der Valk Boumah, meende dat de
vuurwerkfabrikant ten onrechte door de
kantonrechter was vrijgesproken. Kwalijk
vond hij het dat de jongeman de schuld
op de boekhandelaar probeert af te schui-
'ven.*,,£f Tnöet m&tfe-«eens een orn'd?komen
aan uw gevaarlijke experimenten" zei de
officier,- die in herinnering bracht" daUziefï
later weer in IJmuiden een ernstige ont
ploffing van vuurwerk had voorgedaan,
waarbij een man dodelijk was getroffen.
Tegen de vuurwerkfabrikant eiste de of
ficier driehonderd gulden boete en een
maand voorwaardelijk met een proeftijd
van drie jaar. Hij achtte ook de boekhan
delaar schuldig. De deze verdachte dooi
de kantonrechter opgelegde straf van veer
tig gulden vond mr. Van der Valk Bou-
man veel te laag. Hij wilde de straf ver
hoogd zien tot tweehonderd gulden boete
en een maand voorwaardelijk met een
proeftijd van drie jaar.
Mr. Van Wijk vroeg voor beide verdach
ten vrijspraak, daar hier naar zijn me
ning geen sprake was van een inrichting
in de zin van de wet. Immers, de fabri
kant had het vuurwerk verkocht aan de
boekhandelaar, die hiervoor een verkoop
vergunning had. Uitspraak op 18 februari.
De rechtbank deed onmiddellijk uit
spraak in de zaak tegen twee jongeman
nen, die in de nacht van 11 op 12 augus
tus van vorig jaar uit een perserij aan het
Houtplein in Haarlem geld en twee kos
tuums hadden weggenomen, nadat zij uit
een opvoedingsgesticht in Amersfoort wa
ren ontsnapt. De officier, mr. J. J. Bre-
dius, requireerde tegen elk van hen een
jaar gevangenisstraf met onmiddellijke
gevangenneming, zodat de straf kan wor
den gekoppeld aan die, welke de verdach
ten thans nog uitzitten. De officier meen
de dat een voorlichtingsrapport weinig
hoop voor de toekomst van de jongeren
bood. Mr. F. J. D. Theijse jr. en mr. L.
Ali Cohen zagen de toekomst niet zo som
ber in, kenschetsten de diefstal als een
„noodsprong" en bepleitten een lichtere
straf.
Een 44-jarige vrouw uit de A. L. Dyse-
rinckstraat in Haarlem hoorde 150 subs,
dertig dagen tegen zich eisen. De kanton
rechter had haar veroordeeld tot twaalf
gulden boete, tegen welke straf zij in ho-.
ger beroep was gegaan. Zij zou op 7 fe
bruari '59 het tegelpad voor haar huis met
water hebben besproeid, waardoor be
vriezing zou zijn opgetreden en gladheid
zou zijn ontstaan. De vrouw bleef voor de
rechtbank hevig ontkennen. „Mijn man
had het gedaan, ik heb nog zand gestrooid.
Ik sproei altijd water tegen verontreini
ging door honden. Een agent heeft me be
ledigd, hij stak zijn voet tussen de deur."
Twee getuigen, vrouwen uit de buurt,
hielden vol dat zij de verdachte water had
den zien sproeien. „Toen ik er wat van
zei, schreeuwde ze: „Ach viezerik, waar
bemoei je je mee. Die vrouw tiranniseert
de hele buurt." Maar de verdachte bracht
verontwaardigd naar voren dat de getui
gen meineed spraken.
De officier, mr. Van der Valk Bouman,
meende dat verdachte opzettelijk water
had gesproeid om gladheid te veroorza
ken. „Haar gedrag is zeer asociaal". Hij
eiste 150 boete. „Ik heb het niet gedaan,
ik sta niet te liegen," bracht de vrouw
naar voren.
Op 18 februari zal de rechtbank laten
horen, of zij daarvan al of niet overtuigd
is.
In de tweede helft van februari komt
ds. H. Capo, predikant van de Spaanse
evangelische kerk van Mallorca naar ons
land. Het doel van deze bezoekreis is de
Nederlanders op de hoogte te stellen van
de huidige toestand der protestantse ker
ken en der protestanten in Spanje.
Het is nog niet zover gekomen. Men
heeft het programma, dat voor dinsdag, de
eerste toernooidag, was vastgesteld, nog
wel kunnen afwerken. En ook met de twee
de muziekdemonstralie, die donderdag
avond werd gehouden is men klaar ge
komen. behoudens met de canon „De klok
ken van Haarlem", waarvoor op het late
avonduur niet voldoende uitvoerenden
meer beschikbaar waren. Maar wat nu?
Nog een derde demonstratie-avond toe
voegen? Nog strenger selecties toepassen
en reeds in voorgaande jaren uitverkoren
solisten voor nieuwe aanmelding uitslui
ten? Nog korter muziekstukken voor uit
voering voorschrijven schiet het doel
voorbij, want het jeugdtoernooi moet in
zekere zin toch ook een muzikale ver
rijking voor de toehoorders betekenen en
niet een jachtige non-stop demonstratie,
Een van de vele executantengroepen
was het koor van de hbs voor meisjes,
dat hier, voor het statige Cavaillé Coll-
orgel opgesteld, een vrolijk Italiaans
koekoekliedje ten beste geeft.
die zelfs geen korte bezinking van ervaren
indrukken toelaat.
Het is een inderdaad zeer moeilijk vraag
stuk, dat zich heeft aangediend. Het zal
echter grondig moeten worden aangepakt,
ter wille van het behoud van dit Haar
lemse m-uzikale gebeuren, dat op grond
van idealistische motieven werd begonnen
en dat nog steeds als een loffelijk idealis
tisch streven kan worden beschouwd.
Het interscholaire jeugdtoernooi van dit
jaar werd donderdagavond besloten. We
derom traden er vele solisten en koren op
en wederom was de belangstelling daar
voor bijzonder groot.
Twee organistes, beide van het Christe
lijk Lyceum, lieten zich horen met werken
van Bach en Franck. Een organist van
het Marnix van St. Aldegonde-Lyceum
speelde ook muziek van Bach en deze
orgelvoordrachten waren vaak verrassend
goed. Pianistes en pianisten, leerlingen van
de hbs voor meisjes, het J. P. Thysse-
lyceum, van het Coornhert-lyceum en van
het Triniteits-lyceum gaven vertolkingen,
die opvielen door muzikale uitbeelding en
door virtuoze, ja door zeer virtuoze be
heersing. Een violiste van de Da Costa-
kweekschool gaf samen met een pianiste
van de Haarlemse Huishoudschool een
vaardige voordracht van muziek van Co-
relli, een cellist en een pianiste van het
Coornhert-lyceum lieten de schone Elegie
van Fauré horen. Bijzonder onderscheidde
zich een violiste van het Kennemer-lyceum
met de voordracht van een werk van
Wienawski.
Bij de ensembles 'zag men weer als
„vaste" bezoekers een familie-pianotrio 'en
maakte men kennis met een trio van een
fluit-, cello- en gitaar-combinatie. Een
aantrekkelijk evenement werd het optre
den van een koperkwartet.
Het zou te ver voeren om alle presta
ties van de deelnemende schoolkoren en
schoolorkesten afzonderlijk aan een be
schouwing te onderwerpen. Laat mij vol
staan met te vermelden, dat de vertolkin
gen nogal uiteen liepen en dat niet van
alle ten gehore gebrachte werken de keuze
op grond van aanwezige capaciteiten ver
antwoord genoemd kon worden. Verheu
gend was het overigens wel te kunnen
constateren, dat verschillende leiders van
koren een juist begrip van hun taak heb
ben. Ter informatie zij dan medegedeeld,
dat koren en orkesten van de Klaas de
Vriesschool, de Kêtelaarschool, de Louise
de Colignyschool, de Koningin Wilhel-
minaschool, de Hildebrandschool, de hbs
voor meisjes, het Jac. P. Thysse-lyceum,
het Kennemer-lyceum, het Mendel-college,
het Lourens Costerlyceum, de christelijke
opleidingsschool voor Kleuterleidsters, de
Mr. A. Bruchschool en de Prinses Irene-
school en nog een Interscholair orkest op
traden.
P. Zwaanswijk
(Van ónze Haagse redacteur)
De staatssecretaris van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen mr. Y. Schol
ten is tegemoetgekomen aan de wens
van de directies van de Nederlandse Co-
medie en de Haagse Comedie naar een
beperking van het aantal voorstellingen
'dat door deze gezelschappen moet wor
den gegeven. Aan de subsidiëring wordt
thans de voorwaarde verbonden dat ten
minste 450 voorstellingen gegeven moe
ten worden, terwijl er tevens uit artis
tieke overwegingen een maximum van
480 voorstellingen is bepaald. In het sei
zoen 1958-'59 werden door de Nederland
se Comedie 565 en door het Haagse ge
zelschap 462 opvoeringen verzorgd. De
staatssecretaris deelt dit mee in een
schrijven aan de betrokken directies en
de leiders van andere grote toneelgezel
schappen.
De staatsssecretaris acht het niet ge
wenst het aantal voorstellingen verder te
verminderen, zoals de beide directies had
den gevraagd. Daardoor zou immers de
toneelvoorziening in de provincie, welke
met zoveel moeite is opgebouwd, worden
geschaad. Bovendien zou het gevaar be
staan dat goede krachten van andere ge
zelschappen zouden worden weggezogen
door de gunstiger voorwaarden bij de
twee Comedies.
De vermindering van het aantal voor
stellingen wordt bereikt door niet altijd „in
doublure" (dat is met twee ensembles)
te spelen, maar ter afwisseling één stuk
in grotere bezetting te geven.
De staatssecretaris heeft zijn beslissing
genomen in overeenstemming met de ad
viezen van de Raad voor de Kunst en de
subsidiërende gemeenten, waaronder
Haarlem.
Naar aanleiding van deze kwestie heeft
de onderafdeling Toneel van de Raad voor
de Kunst een rapport uitgebracht aan
staatsseccretaris Scholten. De opstellers
komen hierin tot de conclusie dat de over
heid in haar toneelbeleid een juist even
wicht moet zoeken tussen de omvang en
het peil der toneelvoorziening: als norm
geven zij hiervoor 450-480 voorstellingen
voor de drie westelijke standplaatsgezel
schappen, zoals de afdeling in haar rap
port Toneelspreiding heeft aanbevolen.
In bepaalde gevallen zullen de gezel
schappen dan een enkelvoudige bezetting
dienen te kiezen. Eventuele vermindering
van inkomsten als gevolg van het door
voeren van deze normen moet, aldus het
rapport, door hogere subsidies worden ge
compenseerd en de verdeling van voor
stellingen over het gehele land behoort zo
plaats te vinden, dat een gelijkmatige
voorziening wordt bevorderd. Ten slotte
meent de afdeling Toneel dat het aantal
voorstellingen van de Nederlandse Come
die zo spoedig mogelijk behoort te worden
aangepast aan de richtlijnen van het rap
port-Toneelspreiding omdat „het uitzon
derlijk hoge aantal voorstellingen van dat
gezelschap schade toebrengt aan het artis
tieke peil van zijn voorstellingen".
Het Amsterdams Ballet, onder leiding
van Mascha ter Weeme, geeft woensdag 10
februari in de Stadsschouwburg te Haar
lem een voorstelling, waarbij „Pas de
Deux" van Burgmülter en Coralii-Sergeyev
en „Glazen Muren" van Hamilton-Kenton.
en Robert Kaesen in première worden ge
bracht.
Wat de voordelen van enkelvoudige be
speling betreft worden in het rapport twee
aspecten genoemd, namelijk de verho
ging van het spelpeil der betrokken gezel
schappen en het profijt dat de televisie zou
trekken van de op deze wijze vrijkomende
werktijd van de acteurs.
EEN KAMERMUZIEKAVOND in het
Frans Halsmuseum te Haarlem onder
auspiciën van het Haarlems Comité voor
Kamermuziek bracht de kennismaking met
een drietal jonge, pas afgestudeerde musici.
De fluitiste Aya Snellen liet zich horen in
een Sonate van de Napolitaanse componist
Leonardo Vinci (16901730) waarbij bleek
dat haar muzikale voordracht gesteund
werd door een ontwikkelde techniek en
een fraaie, in alle registers goed aanspre
kende toon. Voorts liet zij zich horen in
twee hedendaagse werken: een Sonate van
Louis Andriessen, jongste spruit van de
bekende kunstenaarsfamilie. Hij heeft het
natuurlijke gemak zonder veel omhaal iets
aardigs op papier te zetten. Het loopt alle
maal plezierig, is nergens langdradig,
steeds doorzichtig van klank en heeft af
en toe een grappige pointe (het scherzo
over een ostinaat springfiguurtje in de
piano, de onverwachte draai van het slot).
De fluitiste pakte het stuk op de juiste
wijze aan, lenig en zonder nadrukkelijk
heid. Zij werd betrouwbaar gesecundeerd
door de pianist Joan Ruys.
Niet geheel de juiste toon vond zij mijns
inziens in de Sonate voor fluit en piano
van Poulenc. Vooral de melodische pas
sages moeten blanker gespeeld worden om
het illusionisme dat de componist met
Mendelssohn's stijl bedrijft beter te laten
uitkomen. Anders gaat de, toch al betrek
kelijke, aardigheid er helemaal af.
De pianist Pim Landheer had een veel
zijdig aandeel in het programma. Aller
eerst liet hij zich horen in vier romantische
stukken, van Schumann, Liszt en Rach-
maninof, na de pauze kwam hij met een
van de „Miroirs" van Ravel en drie Pré
ludes van Debussy; tenslotte eindigde hij
de avond met. de pianosonate van Willem
Pijper. Aan zijn muzikale begaafdheid en
zijn aanleg voor het instrument valt niet
te twijfelen. Wat dat betreft zal men zich
vooral de beide Préludes van Rachmani-
nof uit opus 32 herinneren, die qua klank
mooi afgewogen waren en sfeer hadden.
Deze jonge pianist zal in de toekomst nog
het vermogen moeten ontwikkelen om in
de gunstige zin des woords meer „op de
zaal" te spelen, en zich luisterend als het
ware tegelijkertijd op het podium en op
de achterste rr te bevinden.
Dit is dus een kant van de vaak ge
noemde, maar zelden juist begrepen po
dium-ervaring die voor een optredend
kunstenaar, of voor iemand die het wil
worden, een zaak van belang is. Dat Pim
Landheer zich deze opgave kan stellen
zonder in valse effectjagerij te vervallen
maar met versterking van de plastiek in
zijn voordracht, dat lijkt me niet te be
twijfelen, gezien de aandachtige wijze
waarop hij zich in klankkleur en frazering
verdiept had. Het gaat hier om een element
dat typisch inherent is aan de situatie van
het optreden-zelf en dat Pim Landheer
zich wellicht eigen kan maken door juist
in dit opzicht het spel van grote pianisten
te beluisteren.
Sas Bunge
