Vandaag begint in Boston
het proces tegen Van R.
„Laat de spijtoptanten niet
in ellende verkommeren"
BESTUURSSITUATIE OP
CURACAO ONHOUDBAAR
JUKI
Mr. Da Costa Gomez op Schiphol:
Oppositie wenst dat spoedig
verkiezingen worden gehouden
WITTE KRUIS
Prof. De Sopper f
Als hij vrijgesproken wordt, zal
hij de zee vaarwel zeggen
Italiaan van 89 liep van
Lausanne naar Den Haag
Maand hechtenis geëist
tegen militaire chauffeur
Hagenaar collecteerde
voor privé „rampen
fonds"
Soepeler toelatingsbeleid bepleit
Prof. dr. P. Smits hersteld
in emeritaatsreehten
Soldaat viel in slaap
en reed tegen boom
4
QQQQQQQQ
Voorkom griep en
bestrijd griep met
Baanhoekbrug van de baan
DE MOORD OP LYNN KAUFFMAN
Hulpfonds droogteschade
doet beroep op veehouders
Grove schuld aan dodelijk
ongeluk in Haarlem?
Eerste Kamer vraagt minister Beerman:
„Geen clementie voor de
Duitse oorlogsmisdadigers"
Chauffeursopleiding bij
Regiment Van Heutsz
te kort?
WOENSDAG 10 FEBRUARI 1960
Dinsdagavond arriveerde op Schiphol
de voorzitter van de Curacaose Nationale
Volkspartij, en leider van de oppositie op
het eiland, mr. dr. M. F. da Costa Gomez.
De vorige week woensdag was de heer
Da Costa Gomez reeds uit Willemstad ver
trokken en na een verblijf van enige da
gen te Paramaribo was hij gisteren in het
K.L.M.-vliegtuig naar ons land gestapt.
„Ik ben hier gekomen," zo verklaarde hij,
„om besprekingen te voeren naar aanlei
ding van de onlangs afgekondigde maat
regel van rijksbestuur, waarbij de gede
puteerden van het bestuurscollege van Cu
racao ontslagen werden en de macht bij
de gezaghebber kwam te liggen. Ik zal
hierover van gedachten wisselen met een
ieder, die als enige oplossing voor de ont
stane moeilijkheden een normale democra
tische gang van zaken wenst."
Hij zei voorts: „Nu aan het bestuur van
de colleges een einde is gemaakt kan men
spreken van een onhoudbare toestand. De
rijksregering is bevoegd de staatsrege
ling opzij te zetten, maar met eenzelfde
gemak waarmee zij bij algemene maatre
gel van rijksbestuur gezaghebber Gorsira
met het alleenbestuur over het eiland be
last heeft, had men ook tussentijdse ver
kiezingen kunnen houden."
De oppositiepartijen zien als enig juiste
oplossing spoedige verkiezingen. Mr. Da
Costa Gomez is naar Nederland gekomen
om, zoals hij zei, „te praten met de ma-
juist dat de algemene maatregel van rijks
bestuur uitsluitend was getroffen op ad
vies van de Antilliaanse regering, zonder
de oppositie te horen. Hiermee is volgens
hem een oud rechtsbeginsel geschonden.
Overigens stelt de nationale volkspartij
zich op het standpunt dat hier sprake is
van een interne kwestie. De moeilijkheden
zijn, aldus de partij-voorzitter, ontstaan
door de houding van de Eilandsraad, die
de begroting, een lening en de salarissen
van gedeputeerden niet wilde goedkeuren.
Het betrof hier volgens hem maatregelen
die stellig niet het algemeen belang dien
den. „Ik zou dit zelfs willen noemen het
proto-voorbeeld van een interne kwestie,
die intern opgelost had moeten worden
door het uitschrijven van verkiezingen."
De heer Da Costa Gomez bleek nog niet
op de hoogte te zijn van het protesttele
gram dat de oppositiepartijen hebben ver
zonden aan minister-president De Quay en
waarin werd gesproken over „koloniale
bevoogding".
„Het lijkt mij niet juist te spreken van
koloniale bevoogding", aldus de heer Da
Costa Gomez. „Wel acht ik het niet uit
gesloten dat de maatregel is voortgespro
ten uit een koloniale geest. Als dit werke
lijk blijkt dan komt de koloniale situatie
aan de orde en daarover maak ik mij
ernstig ongerust. Volgens ons is ér slechts
één oplossing, het aanstellen van een re
geringscommissaris, uiteraard met goed
vinden van alle partijen, waarna het volk
binnen enige maanden door middel van
verkiezingen zijn wens moet kunnen uiten.
Sprekende over de bekladding van het
standbeeld van Koningin Juliana te Wil
lemstad en de besmeuring van de plaquette
in de muur van Fort Amsterdm, verklaar
de de heer Da Costa Gomez: „Ik betreur
het ten zeerste dat deze wandaden zijn
gebeurd. Het is zeker niet de wens ge
weest van onze partij. Wij streven naar
orde en fatsoen en acties als deze moe
ten dan ook gezien worden als kwajon
gensstreken van individuele personen. Zij
zijn absoluut niet door ons georganiseerd.
Geruchten, als zou ik in Paramaribo over
Advertentie
DE echte, PIJNSTILLER
In de ouderdom van ruim 84 jaar is te
Leiden overleden prof. dr. A. J. de Sop
per, rustend hoogleraar aan de Leidse
universiteit en emeritus predikant der
Hervormde Kerk. Prof. dr. De Sopper
werd 5 december 1875 te Brugge geboren.
Hij studeerde aan de gemeentelijke uni
versiteit te Amsterdam en aan de rijks
universiteit te Leiden. In 1907 is hij aan
laatst genoemde universiteit cum laude
gepromoveerd tot doctor in de theologie.
In 1899 aanvaardde hij het predikambt bij
de Hervormde Gemeente van Hoogmade.
In 1903 vertrok hij naar Velsen en in 1911
werd hij predikant in Amsterdam. Hier
volgde zijn benoeming tot hoogleraar aan
de rijksuniversiteit te Groningen waar
hem 5 oktober 1918 eervol emeritaat werd
verleend. Prof. De Sopper heeft in Gronin
gen vier jaar encyclopedie van de theolo
gie en wijsbegeerte van de godsdienst en
ethiek gedoceerd. In 1922 volgde zijn be
noeming tot hoogleraar te Leiden als op
volger van wijlen prof. dr. J. Bolland. Tot
1 oktober 1945, toen hij met emeritaat
ging, heeft prof. De Sopper te Leiden de
geschiedenis van de wijsbegeerte, logica,
metafysica en zielkunde gedoceerd. Van
zijn hand zijn tal van filosofische en theo
logische geschriften en artikelen ver
schenen.
deze zaak zijn verhoord, moet ik ten stel
ligste ontkennen".
Op een vraag, wat de gevolgen zouden
zijn indien de regering geen gehoor zou
geven aan het verlangen van de oppositie,
antwoordde de heer Da Costa Gomez:
„De toestand zal ik dan zeer verontrus
tend moeten inzien. Nu wij bij de rivier
zijn. zullen wij de brug moeten overste
ken. Onze wens is echter niet onredelijk
en ik kom hier om te zorgen dat zij ver
vuld wordt".
Ten slotte verklaarde de heer Da Costa
Gomez dat hij er op vertrouwt, dat de
goede verstandhouding tussen de Neder
landse regering en Curagao zal blijven be
staan.
De gemeenteraad van Dordrecht heeft
zijn ontstemming geuit over de medede
ling van Rijkswaterstaat, dat het niet mo
gelijk is op de pijlers van de spoorbrug
over de Merwede bij Baanhoek een ver-
keersbrug te bouwen. Proeven hebben
namelijk uitgemaakt, dat de op houten
palen gefundeerde pijlers van de spoor
brug, die gebouwd zijn met de bedoeling
er een dubbelsporige brug op te leggen
maar waarop nu een verkeersburg naast
de spoorbrug zou worden gelegd, voor een
dergelijke belasting niet geschikt zijn. De
verontwaardiging van de raad richtte zich
vooral tegen het feit dat men er blijkbaar
nu pas achter is gekomen dat de pijlers
ongeschikt zijn. Al dertig jaar bestaan er
plannen om een verkeersbrug bij Baan
hoek te bouwen, die de Alblasserwaard
met het Eiland van Dordt moet verbin
den. De burgemeester deelde mee, dat nu
geheel nieuwe plannen moeten worden ge
maakt voor een aparte brug. De kosten
daarvan zullen inclusief het beweegbaar
maken van de oude spoorbrug 12% mil
joen bedragen.
Mr. Da Costa Gomez, de leider van de
oppositie op Curasao, arriveerde op
Schiphol voor besprekingen over de
bestuurskwestie op het eiland.
:S.
BOSTON (UPI) In het zaaltje van de districtsrechtbank voor Suffolk County,
dat nauwelijks groot genoeg is om de getuigen en de pers te bergen, begint vandaag
in Boston het strafproces tegen de 31-jarige Nederlandse marconist W. van R., de
schoolmeestcrszoon die volgens de officier van Justitie te Boston de 23-jarige Lynn
Kauffman om het leven heeft gebracht aan boord van het Nederlandse vrachtschip
„Utrecht", in de haven van Boston. Als de Nederlandse marconist schuldig wordt
bevonden aan de hem ten laste gelegde moord, betekent dat voor hem de elektrische
stoel. Als hij vrijgesproken wordt zal Van R., naar zijn reeds geruime tijd te Boston
vertoevende echtgenote Nel van R. heeft meegedeeld, de zee vaarwel zeggen. De
verdachte ontkent. De officier van Justitie zowel als de verdediging heeft talrijke
mededelingen gedaan toen de zaak nog in voorbereiding was, maar de feiten zyn
desondanks schaars gebleven.
Van R. had een verhouding met Lynn
Kauffman, een gescheiden vrouw die een
oriëntalist, professor Stanley Spector en
diens vrouw, naar Malakka had vergezeld.
Die verhouding leidde na 33 dagen tot een
ruzie. Wat daarop volgde zal tijdens het
proces moeten blijken.
Dr Michael Luongo, de gerechtsarts van
Boston, is een van de hoofdfiguren in het
proces. Hij is de man op wiens gezag het
politierapport over de zelfmoord van de
Amerikaanse weggegooid werd, en ver
vangen door een aanklacht wegens moord
tegen Van R.
De zaak tegen de Nederlandse marco
nist is een zeer belangrijke voor het grote
Amerikaanse publiek. De belangstelling
van de pers is dientengevolge zeer groot.
Het is nog bekend hoelang het proces zal
duren.
De hoofdpersonen
Het proces wordt geleid door rechter
Frank J. Murray, lid van het Hoogge
rechtshof van de staat Massachusetts. Hij
is een magere, levendige man van 55
jaar. Advocaten beschouwen hem als een
zeer oplettende rechter, die „een proces
leidt zoals het geleid moet worden", met
vaste hand, gestreng soms en met een
scherpe geest.
De openbare aanklager, John Mc Auliffe,
57 jaar, heeft nu 25 jaar gewerkt voo het
openbaar ministerie. Hij staat bekend als
een taaie officier van Justitie. „Als hij
zijn bril afzet", aldus een advocaat, „zijn
schouders ophaalt en zich met barse stem
tot een getuige richt, is het tijd om goed
uit te kijken".
De verdediging
De verdediger van Van R., de 48-jarige
W. Langdon Powers, een kleine man met
zandkleurig haar, stamt uit een bekende
advocatenfamilie in Boston. Hij heeft
sinds 1938 gewerkt als rechtskundige,
vooral op het gebied van het burgerlijk
recht. Ervaring op het terrein van het
strafrecht heeft hij vooral opgedaan tij
dens de drie jaar dat hij het hoofd was van
de afdeling strafrechtzaken van het Open
baar ministerie in Boston.
Hij staat bekend om de nauwkeurigheid
van zijn voorbereidingen van zijn zaken.
Hij is vooral gezien om de wijze waarop
hij kleine details weet te verzamelen en te
rangschikken ter verdediging van zijn
cliënt.
Weinig publiek
Het proces wordt gehouden op de ze
vende verdieping van het gerechtshof van
Suffolk County. Veel publiek zal het pro
ces niet kunnen bijwonen. Slechts onge
veer veertig belangstellenden zullen
plaats kunnen vinden op de twee banken
die voor het publiek gereserveerd zijn.
Ongeveer vijftig journalisten hebben vier
tafels tot hun beschikking. Er is een ge
luidsinstallatie aanwezig, zodat de getui
gen in de gehele zaal verstaanbaar zullen
zijn.
Een groot deel van het proces zal waar
schijnlijk gewijd zijn aan uiteenzettingen
van medische aard. Het openbaar minis
terie heeft te verstaangegeven, dat het
misschien de hulp zal inroepen van dr.
Alan R. Moritz, een bekend patholoog. De
twee eerste dagen van het proces zullen
waarschijnlijk goeddeels gewijd zijn aan
het kiezen van de jury van veertien per
sonen met twee vervangers en andere
procedurekwesties.
De standpunten
(Reuter) De verdediging heeft destijds
fel geprotesteerd tegen het feit dat Van R.
na de beschuldiging van moord vijftien
uur achtereen verhoord zou zijn en dat
hem toen niet was meegedeeld dat hij
recht had op bijstand door een advocaat,
noch dat „alles, hetgeen hij zeide, tegen
hem zou kunnen worden gebruikt".
Volgens de lezing der betrokken Boston-
se opsporingsambtenaren bekende Van R.
na dit marathonverhoor dat hij: 1) een
verhouding met Lynn Kauffman had ge
had, en 2) een twist met haar in haar hut
had gehad, die voortsproot uit de eis van
Lynn, dat hij zich van zijn vrouw zou
laten scheiden en met haar in het huwe
lijk treden. Hierbij zou Van R. Lynn gesla
gen hebben.
Aangenomen wordt dat de openbare
aanklager nu zal stellen, dat Van R. Lynn
Kauffman bewusteloos heeft geslagen en
haar in deze toestand over boord heeft
gezet, waarna zij is verdronken.
Van R. stelt, dat hij de onder een en twee
genoemde verklaring heeft afgelegd om
dat hij: a) na het verhoor van vijftien uur
„volkomen op" was; b) onvoldoende ken
nis van de Engelse taal bezit om de strek
king van het door hem verklaarde vol
ledig te beseffen. Hij heeft dan ook zijn
bovengenoemde verklaring ingetrokken.
Hij geeft wel toe een verhouding met Lynn
Kauffman te hebben gehad, doch hij zegt
de Amerikaanse tevoren te hebben mede
gedeeld dat hij gehuwd was. Het lijk van
L.ynn Kauffman is. kort na de lijkschou
wing door de politie van Boston, in op
dracht van haar familie verbrand. De ver
dediging heeft hiertegen geprotesteerd,
daar zij ook door haar deskundigen lijk
schouwing had willen laten verrichten.
Het hulpfonds droogteschade landbouw
1959 zal, als binnenkort de nabetalingen
van de melkprijsgarantie over het melk-
jaar 1958-1959 worden verricht, op de vee
houders een beroep doen om het hun uit
betaalde bedrag geheel of gedeeltelijk be
schikbaar te stellen voor hun door de
droogte gedupeerde collega's. Een soort
gelijk beroep is indertijd gedaan op de
graanverbouwers, die uitkeringen ontvin
gen uit het voor het oogstjaar 1958-1959 be
schikbaar gestelde extra-bedrag van 25
miljoen gulden.
leder jaar op zijn verjaardag begint
hij aan een nieuwe voetreis
De wijze waarop de thans 89-jarige in
Lausanne woonachtige Italiaan Giovanni
Jacomo Taruffi ieder jaar zijn verjaar
dag viert, is uniek. Hij begint dan name
lijk aan een voettocht naar een ander
land. Dit jaar is Nederland aan de beurt.
Op 1 januari, de dag waarop hij jarig was,
is de heer Taruffi van Lausanne uit op
stap gegaan met een rugzak en een para
plu. Gisternacht kwam hij in Den Haag
aan. Reeds 25 jaar geleden besloot hij om
op de dag van zijn verjaardag te gaan
wandelen naar een ander land. Hij is han
delaar in foto-artikelen en het geld, dat hij
daarmee verdient, spaart hij op om ieder
jaar zijn voettochten te kunnen maken.
Op deze wijze trok hij al door geheel
Zwitserland, wandelde hij van Lausanne
naar Rome, bezocht hij het vorstendom
Liechtenstein en kwam hij ook in Parijs.
Steeds vertrekt hij op de ochtend van
zijn verjaardag. Hij logeert in kleine ho
tels. Ook wordt hij vaak door gastvrije
lieden uitgenodigd. In ieder plaatsje laat
de heer Taruffi zijn wandelboekje door de
politie of een gemeentelijke instantie af
stempelen, zodat hij bij terugkomst in
Lausanne aan vrienden en kennissen het
bewijs kan leveren, dan hij weer in een
ander land geweest is.
Trots is hij op een grote medaille, die
hij van prins Rainier kreeg, toen hij Mo
naco bezocht. Op 1 januari ging hij op weg
naar Nederland. Twee dagen later was hij
in Bazel en vandaar wandelde hij via
Straatsburg, Metz, Luxemburg en België
naar Eysden aan de Nederlandse gi-ens.
Hij volgt steeds de grote internationale
routes. Nooit rijdt hij met auto's mee,
want, zo vindt hij, „je loopt dan kans een
ongeluk te krijgen".
Een paar dagen zal hij in Den Haag blij
ven, dan gaat hij per trein terug naar Lau
sanne.
In Haarlem reed de 20-jarige dienst
plichtige soldaat J. uit Oudewater vorig
jaar met een militaire vrachtauto een
wielrijdster aan, die bij dit ongeluk om
het leven kwam. De krijgsraad in Den
Haag had hem voor een verkeersovertre
ding, die hij daarbij had begaan, veroor
deeld tot 25,-- boete of 5 dagen hechte
nis.
De auditeur-militair ging in hoger be
roep en daarom moest de soldaat zich
dinsdagmorgen nogmaals verantwoor
den, nu voor het Hoog Militair Gerechts
hof in Den Haag.
De soldaat had te hard gereden en was
bij het nemen van een rechter bocht op
de linker weghelft gekomen, waar de
vlelrijdster werd aangereden.
De advocaat-fiscaal, mr. Zaayer, vond
dat er ter plaatse voldoende borden had
den gestaan, die op een gevaarlijke si
tuatie duidden. Er moest dus kalm wor
den gereden. Dit heeft beklaagde niet ge
daan. Ten onrechte, vond mr. Zaayer, is
beklaagde vrijgesproken van grove schuld.
Hij eiste zijn veroordeling tot een maand
hechtenis en één jaar ontzegging van de
rijbevoegdheid.
De raadsman, mr. P. van 't Hoff Stolk,
wees erop, dat beklaagde een goed mon
teur is, maar geen geroutineerd chauf
feur. Hij had tijdens zijn rit haast, omdat
hij de sleutel van zijn gereedschapskist
miste en vlug naar de kazerne wilde om
deze sleutel te zoeken. Hij vreesde anders
voor diefstal van zijn gereedschap. Hij
reed 50 km per uur, niet te hard, want ter
plaatse is 70 km toegestaan. De raads
man vond dat beklaagde niet is vrij te
pleiten, maar er zijn verzachtende om
standigheden, zei hij. Hij vroeg het hof de
soldaat te veroordelen tot een voorwaar
delijke straf, een boete en een voorwaar
delijke intrekking van het rijbewijs, om
dat beklaagde dat in zijn betrekking no
dig heeft.
Op 23 februari zal het hof uitspraak
doen.
Met een door tranen verstikte stem be
tuigde de 30-jarige Leger des Heils-ser-
geant C.T. uit Den Haag voor de Haagse
politierechter zijn spijt, „voor God, mijn
vrouw en mijn kinderen". Er bestond re
den te over voor zijn wroeging. Talrijke in
woners van Den Haag en Wassenaar ga
ven hem in januari van dit jaar met gulle
hand grote en kleine geldbedragen, me
nende dat hun offer ten goede zou komen
aan de slachtoffers van de overstroming
van het Tuindorp-Oostzaan.
Met een Leger des Heilspet op het hoofd
en gekleed in de bekende donkerblauwe
regenjas, had de verdachte gecollecteerd,
aanvankelijk voor het jeugdwerk van het
Leger, daarna voor het rampenfonds. Hij
had al vijfhonderd gulden opgehaald en
in eigen zak gestoken voordat hij werd
gesnapt. Er was toen nog slechts ruim
honderd gulden over. De rest had de man
besteed aan de inrichting van zijn wo
ning. Ook aan bona fide collectes mocht
hij al sinds geruime tijd niet meer mee
werken van het Leger des Heils, omdat
zijn afrekeningsstaten nooit klopen.
De officier was zeer verontwaardigd.
„U hebt de goede naam van het Leger des
Heils misbruikt èn die van het Rampen
fonds". Zijn eis luidde: vijf maanden met
aftrek, waarvan twee maanden voorwaar
delijk, met drie jaar proeftijd.
De verdediger, mr. J. Lichte uit Leiden,
wees op de moeilijke jeugd van zijn cliënt.
Gezien het slechte voorbeeld van zijn va
der pleit het voor deze man dat hij niet al
veel eerder met de justitie in aanraking
is gekomen, ladus de verdediger, die ten
slotte vroeg, er rekening mee te houden
dat verdachte nu ook ontslag zal krijgen
bij de P.T.T. waar hij werkzaam is. De
politierechter wees vonnis conform de eis.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
(Speciale berichtgeving)
De ellendige toestand, waarin de spijtoptanten in Indonesië verkeren en het
gratiebeleid der regering ten aanzien van Duitse oorlogsmisdadigers waren de
twee voornaamste onderwerpen, waarover de Eerste Kamer dinsdag, bij de be
handeling van de begroting van Justitie, heeft gediscussieerd. Daarbij is aan het
adres van de regering, en in het bijzonder aan dat van minister mr. A. C. W.
Beerman, harde taal gesproken. Over de positie van de spijtoptanten en het
toelatingsbeleid ten opzichte van deze mensen heeft mr. De Vos van Steenwijk
(V.V.D.) ongetwijfeld de felste rede gehouden. Maar ook uit de andere fracties
werd zeer duidelijke aandrang op de bewindsman uitgeoefend om de toelating
van de spijtoptanten te versnellen. Toelating van 2000 spijtoptanten per jaar
werd algemeen niet voldoende geacht. Dat zou betekenen dat er zeven jaar
zouden heengaan alvorens allen nier zijn, hetgeen men te lang vond.
De minister mag zich niet beroepen op
de aansprakelijkheid van de regering.
Wat in de Memorie van Antwoord staat,
is de mening van de minister zelf en vol
gens mr. De Vos van Steenwijk, blijkt
daar uit. dat de bewindsman duidelijk als
doel heeft, zo weinig mogelijk spijtoptan
ten toe te laten. „De minister vreest van
de komst van de spijtoptanten nieuwe on
rust in ons land, maar die kan niet nog
groter worden dan die welke nu al bestaat
over het droeve lot van deze mensen. Om
op „humanitaire overwegingen" te kun
nen rekenen, moet men blijkbaar oorlogs
misdadiger zijn", aldus riep mr. De Vos
van Steenwijk uit. Toen dit kabinet tot
stand kwam, juichte men de christelijk-
nationale politiek daarvan toe. Uit het be
leid ten opzichte van de spijtoptanten
moest mr. De Vos van Steenwijk wel con
cluderen, geen begrip te hebben van wat
..christelijk-nationale politiek" inhoudt.
Wel wordt hier te lande een actie gevoerd
voor „redt een kind", maar de regering
laat onze landgenoten in Indonesië in de
diepste ellende, aldus mr. De Vos van
Steenwijk.
Mevrouw Luijckx-Sleijfer (KVP) wees
er op dat de vorige minister van Justitie,
prof. Samkalden, slechts bereid was 1200
spijtoptanten toe te laten. Nu zullen het er
2000 zijn. Dat betekent dus vooruitgang,
maar toch drong ook zij op versnelde toe
lating van deze mensen aan. „Laat de
menselijkheid bij de minister voorgaan.
Zeven jaren is te lang. De kosten mogen
geen rol spelen. Aan hulp aan de spijtop
tanten dient de hoogste prioriteit te wor
den gegeven, in elk geval boven hulp aan
achtergebleven gebieden", zo zeide me
vrouw Luijckx, die ei intussen op wees
dat het wel om 13.000 gevallen gaat, maar
dat er in totaal 50.000 personen mee ge
moeid zijn.
Mr. Van Bruggen (CHU) verklaarde
het niet in alle opzichten met het betoog
van mr. De Vos van Steenwijk eens te
zijn, maar niettemin drong hij aan op on-
eperkte toelating van de spijtoptanten.
Prof. Diepenhorst (AR) die met betrek
king tot het toelatingsbeleid voorzichtiger
bewoordingen bezigde, voegde de minis
ter toch ook toe: „Ook barmhartigheid
kan recht zijn." Ook mr. Cammelbeeck
(P.v.d.A.) drong op versnelde toelating
van de spijtoptéyiten aan.
Gratiebeleid gehekeld
De Eerste Kamer toonde zich voorts
niet gerust over het gratiebeleid der rege
ring met betrekking tot de Duitse oorlogs
misdadigers Lages. Aus der Fuenten, Fis
cher en Kotalla. Mr. De Vos van Steenwijk
(VVD) was van oordeel dat deze mensen
toch al bevoordeeld zijn. Immers, waren
zij eerder berecht dan zouden zij ter dood
gebracht zijn. Begrijpt de minister niet,
dat, als deze mensen worden vrijgelaten,
zij zich in Duitlsand weer zullen aanslui
ten bij groepen die het verleden niet kun
nen vergeten? Is de minister niet ge
schrokken van de gevolgen van de gratie
verlening aan de Nederlandse politieke
delinquent Behrend, die tegen de uitdruk
kelijke voorwaarde in, niet in Overijssel
en Gelderland te komen, toch naar zijn
oude woonplaats Deventer was gegaan?
Mr. Van Bruggen (CH) was niet over
tuigd door het standpunt der regering met
betrekking tot de Duitse oorlogsmisdadi
gers. Acht de minister het juist op een
ogenblik, dat de anti-semitische pest weel
de kop opsteekt, deze oorlogsmisdadigers
op jaren te stellen? Mag men deze „bene
denmensen" wel weer in de samenleving
terugbrengen?
Volgens prof. Diepenhorst A(R) mag
men de minister niet dwingen, een be
paald strenger beleid te voeren. Het is
niet juist te eisen sommige gevangenen
niet voor gratieverlening in aanmerking
te laten komen, meende prof. Diepen
horst.
Geen reden voor clementie
Mr. Cammelbeeck (P.v.d.A.) was het
met de K.V.P.-opvatting, dat het gratie
beleid niet mag worden beheerst door ge
voelens van haat en wraak, eens. Maar
voor de Duitse oorlogsmisdadigers acht
te dit Kamerlid toch geen enkele verzach
tende omstandigheid aanwezig. Hij had ook
weinig vertrouwen in de reclassering van
beL Duitse volk zolang er nog nationaal-so-
cialisten zijn, die in Duitsland belangrij
ke posten bekleden. De enige normen,
die volgens mr. Cammelbeeck mogen gel
den zijn de vraag welke uitwerking de
straf op de delinquent heeft gehad en de
vraag of de maatschappij bij zijn vrijla
ting voldoende wordt beveiligd.
Het is nimmer de bedoeling geweest, de
Duitse oorlogsmisdadigers op jaren te
stellen, meende mr. Cammelbeeck. Ook
wilde hij weten of dit kabinet de opvat
ting van vorige regeringen deelt, dat deze
kwestie buiten de Nederlands-Duitse on
derhandelingen behoort te worden gehou
den.
Ten slotte wees ook de heer Polak (Com-
m.) eventuele vrijlating van de Duitse
oorlogsmisdadigers krachtig af.
Over deze kwestie was bij de Kamer
een adres ingekomen van de drie Joodse
kerkgenootschappen in ons land. Ver
schillende Kamerleden brachten dit ter
sprake. Mr. Witteman (K.V.P.) verklaar
de veel begrip te hebben voor de gevoe
lens, waaraan dit adres uiting geeft. Toch
zei hij, het eens te zijn met het standpunt
van de minister, maar hij herhaalde niet
hetgeen de K.V.P.-fractie in het voorlo
pig verslag over de begroting had opge
merkt. Daar had de K.V.P.-fractie zich
namelijk afgevraagd of de omstandigheid
dat deze misdaden zijn begaan tijdens een
oorlogstoestand, waarin de zedelijke rem
mingen dikwijls verzwakt zijn, op den duur
niet als een verzachtende omstandigheid
dient te worden aangemerkt.
Andere kwesties
De Eerste Kamer heeft voorts nog een
groot aantal andere onderwerpen behan
deld. Verschillende sprekers toonden zich
nogal bezorgd over de prostitutie en de
pornografie, waarvoor zij krachtigere be
strijdingsmaatregelen verzochten. Mr.
Van Meeuwen K.V.P.) (en mr. Van Brug
gen (C.H.) hebben aandacht aan het
vraagstuk van de verkeersveiligheid ge
schonken. Verscheidene leden bleken wei
nig te gevoelen voor enige wettelijke be
voegdheden ten behoeve van de paranor
male geneeskunst. Voorts werd aange
drongen op een betere honorering van ad
vocaten in pro-deo zaken en op invoering
van de wet tot het tegengaan van licht
vaardige echtscheiding. Een enkel lid toon
de ernstige bezorgdheid over de onvol
doende bezetting van het korps rijkspoli
tie. Volgende week zal minister Beerman
de sprekers beantwoorden.
De commissie voor het opzicht uit de
generale synode der hervormde kerk
heeft in hoger beroep uitspraak gedaan in
de zaak van prof. dr. P. Smits te 's-Gra-
venhage, die, sinds 1950 eervol ontheven
van zijn ambt, de bevoegdheden heeft als
van een emeritus predikant der hervorm
de kerk. De commissie voor het opzicht
uit de provinciale kerkvergadering van
Zuid-Holland had prof. dr. P. Smits zijn
emeritaatsreehten ontnomen vooral van
wege zijn publikatie van Goede Vrijdag
1959 over het sterven van Jezus. Prof.
Smits kwam van deze uitspraak van Zuid-
Holland in beroep bij de commissie voor
het opzicht uit de generale synode. Deze
commissie heeft nu in hoger beroep uit
gesproken, dat de Zuidhollandse commis
sie onbevoegd is om over de desbetreffende
publikatie van prof. Smits te oordelen aan
gezien de kerkorde voor een dergelijke aan
gelegenheid een andere weg aangeeft, die
buiten het terrein van een commissie voor
het opzicht ligt en meer geëigend is voor
de behandeling van vragen het belijden
der kerk betreffende. Om dezelfde reden
heeft de synodale commissie zichzelf ter
zake onbevoegd verklaard. De uitspraak
van de Zuidhollandse commissie is der
halve vernietigd en op prof. Smits is geen
maatregel ter handhaving van kerkelijke
tucht toegepast. Dit is door de hervormde
kerk meegedeeld.
Tijdens een patrouilletocht per auto op
28 augustus was de 21-jarige dienstplich
tige soldaat H. B. uit Emmen, die als
chauffeur dient bij het Regiment Van
Heutsz, plotseling door slaap overvallen
en tegen een boom gereden. De naast hem
zittende passagier werd gewond. De
krijgsraad in Den Haad had overmacht
aangenomen en de soldaat vrijgesproken.
Thans diende de zaak opnieuw voor het
Hoog Militair Gerechtshof in Den Haag,
omdat de auditeur-militair in beroep was
gegaan. Het bleek, dat de patrouilles 4'A
uur duurden en dat daartussen rusttijden
waren van 2 uur, gedurende welke de
chauffeur l'/a uur had geslapen.
De advocaat-fiscaal, mr. J. Zaayer,
vond dat de vrijspraak van de krijgsraad
perspectieven opent voor alle schildwach
ten, die tijdens hun wacht in slaap vallen.
Hij requireerde 75 boete of 25 dagen
hechtenis.
De verdediger, de compagniescomman
dant van de soldaat, deed een boekje open
over de volgens hem totaal onvoldoende
opleiding van chauffeurs bij het Regiment
Van Heutz. Deze opleiding duurt slechts
4 weken tegen 8 bij andere onderdelen. Er
ontbreekt iets, zei hij, aan de selectie bij
de rij-opleiding. Hij vond het vreemd, dat
mensen, die nacht-in nacht-uit dienst moe
ten doen, zo'n korte opleiding krijgen. Eni
ge tijd geleden zijn „slechte" chauffeurs
door een speciale commissie getest en tot
schrik van de officieren van het regiment
goed bevonden en weer in dienst gesteld.
De raadsman zei, dat de beklaagde de
onaangename eigenschap heeft plotseling
in slaap te vallen. Hij kan dus niet volle
dig aansprakelijk worden gesteld voor het
ongeluk.
Het Hoog Militair Gerechtshof zal op 23
februari uitspraak doen.
Nieuwe sneeuwblazer. Op Schiphol is
een nieuwe sneeuwblazer gearriveerd, die
een opruim-capaciteit van 7600 kubieke
meter sneeuw per uur heeft. Deze gigan
tische wagen, die vervaardigd is door een
Duitse fabriek werkt als volgt. Via een
vijf meter brede ruimschijf wordt de
sneeuw, na enige messen te zijn gepas
seerd, in twee kokers gezogen, waaruit zij
maximaal vijftig meter kan worden weg
geworpen. Besturing en bediening van de
wagen geschieden hydraulisch, terwijl de
achterwielen wendbaar zijn. Het gevaarte,
dat negen meter lang en drie meter breed
is, kan de grootste landingsbaan van Schip
hol binnen een uur schoonvegen.
