Staking zal in het zuiden van
het land worden uitgebreid
Piloot vuurde op Sukarno's
paleizen en op vissersdorp
Nederland moet oppassen dat het niet
de „ruimte-bus" mist
HET WEER
Nieuwe bemiddelingspoging van
KVP-Kamerlid Andriessen
Sjoukje kwam handen tekort
Vierde dag van het bouwconflict
Aannemers beginnen
kort geding tegen
de Staat
Achterstand straks niet
meer in te halen
Zeventien gewonden
TENTOONSTELLING
bij G0R 0LY
DONDERDAG 10 MAART 1960
45e JAARGANG NUMMER 108
S;èi MORRIS beforeijou êui/!
In de krant van heden:
Veel bewolking
Het woord is aan
Zaterdag in behandeling
Aardbeving in Peru
Sportpraat op hoog niveau
AMOK PER STRAALJAGER
„De derdevan Hoornik
Honderd stuks vee verbrand
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. 1 ^8 n ^^5% «wj». ®Sk^ fJLs Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. B H g Skli ffessslÉl 1L a I 1 I i if "1| ill 1 Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
Telef. a dm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. JL Ja JL JL -M- JL sla JL 1L franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Ha^le^hoofdrS8 en alle^d" DACBLAD VOOR VEUEN^MUIDEN, SANTPOORT. DKIEHÜIS, BEVERWIJK EN OMGEV.NG
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
BAR1EUORI3STR, HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (6II KONINGSPLEIN!'AMSTERDAM TEL 273596
png
Weerrapporten 1, 2
Uit, het binnenland 2, 13
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
De Kleine Wereld 3
Buitenlands nieuws 3, 13
Agenda van IJ mond en Haarlem 5
Uit stad en omgeving ....5, 7, 9
In de Vishal en op zee .9
Kunst lö
Feuilleton 17
Horen en Zien 17
Onze woning met vakantie17
Beeldverhalen 17
Economisch nieuws19
Beurs 19
Scheepsberichten 19
Sport 21
Dit nummer bestaat uit
vier-en-tiointig pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Veel bewolking met plaatselijk
enige neerslag en hier en daar
mist. Zwakke tot matige, in het
noorden van het land tijdelijk
krachtige wind tussen oost en
zuid. In het algemeen weinig
verandering in temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
T a g o r e
De schepping der wereldvindt plaats
op dit ogenblik een tijdloze bliksem
flits die alle begin en alle einde omvat.
En wij, armen, denken dat hij eeuwen
duurt.
WOLLEN SPORTTRUIEN
De landelijke stakingsleiding in Utrecht acht het niet uitgesloten, dat de staking
zich wellicht reeds in de loop van de dag zal uitbreiden tot een aantal steden in het
zuiden van ons land. De omvang van deze staking zal door de plaatselijke stakings
comités nader worden bekeken. Alhoewel de stakingsleiding van mening is, dat het
op de vierde dag van het conflict noodzakelijk is, de staking uit te breiden, wil men
er anderzijds aan medewerken, dat de bemiddelingspogingen die momenteel in een
vergevorderd stadium verkeren tegen de achtergrond van een „rustig stakingsfront"
verlopen. Reeds gistermiddag hebben de werknemersorganisaties samen met de
Nederlandse Christelijke Aannemers- en Bouwvakpatroonsbond de nieuwe bemidde
laar in het conflict, het lid van de Tweede Kamer de heer W. J. Andriessen, door
opschorting van de ondertekening van de C.A.O. gelegenheid gegeven, zijn bemid
delingspogingen onder wat gunstiger omstandigheden uit te voeren.
De heer Andriessen heeft een voorstel
van de Katholieke Aannemers- en Pa
troonsbond waarmee het Katholiek Ver
bond van Werkgeversvakverenigingen
zich kon verenigen en dat gesteund werd
door de Raad van Bestuur Bouwbedrijf bij
minister De Pous gistermiddag ter tafel
gebracht. Het voorstel zou vanmorgen in
het kabinet besproken worden. De heer
Andriessen is oud-voorzitter van de
katholieke bouwvakarbeidersbond en
directeur van een grote bouwonderneming.
Stakingssituatie stabiel
Stabiel noemden de plaatselijke afdelin
gen van de drie vakbonden gisteren hei
beeld, dat de staking in het bouwbedrijf
bood. Hier en daar is men geneigd en
doet men het ook om weer aan het werk
te gaan, maar daar staat tegenover, dat
elders bouwvakarbeiders het werk weer
hebben neergelegd. Bij de drie bouwvak
arbeidersbonden te Amsterdam waren gis
teren totaal een kleine drieduizend niet
en anders georganiseerde stakers en een
acht- a negenhonderd stakende leden van
de uniebonden ingeschreven.
NCAB uit samenwerking
In een gistermiddag gehouden vergade
ring van de organisaties n de Raad van
Bestuur Bouwbedrijf, met uitzondering van
de Nederlandse Christelijke Aannemers-
en Bouwvakpatroonsbond, is weer het feit
ter sprake gekomen, dat de herhaaldelijk
door deze organisaties gedane voorstellen,
beogend een einde te maken aan het. ar
beidsconflict in de bouwnijverheid, cata-
gorisch door de regering van de hand zijn
gewezen. Dit is ons van de zijde van de
Raad van Bestuur Bouwbedrijf meege
deeld. De betrokken organisaties hebben
unaniem en onverkort haar standpunt ge
handhaafd, dat tussen aannemers en op
drachtgevers gesloten contracten moeten
worden nagekomen. Zij wensen met na
druk vast, te stellen, dat er te dien aanzien
tussen de aannemersorganisaties geen enkel
verschil van mening bestaat. Dit stand
punt houdt in, dat de strijd om het prin
cipe, dat een in vrije wilsovereenstemming
gesloten contract behoort te worden nage
komen. zo nodig tot het einde zal worden
gestreden.
In dezelfde vergadering heeft de raad
van bestuur bouwbedrijf zijn ernstige af
keuring uitgesproken over de dissidente
houding, welke de Nederlandse Christelijke
Aannemers- en Bouwvakpatroonsbond in
het huidige conflict tussen de werkgevers
en de overheid heeft ingenomen. Dit is dan
ook aanleiding geweest tot het besluit om
verdere samenwerking met de NCAB te
verbreken.
Het hoofdbestuur van de Nederlandse
Christelijke Aannemersbond zal op ju
ridische en formele gronden protest aan
tekenen tegen het besluit van de Raad van
Bestuur Bouwbedrijf tot verbreking van
de samenwerking. De secretaris van de
NCAB. dr. G. J. Stapelkamp, heeft dit reeds
mondeling aan het secretariaat van de
Raad van Bestuur Bouwbedrijf meegedeeld.
Ongeveer tweehonderdvijftig ongeorga
niseerde bouwvakarbeiders uit Den Haag
hebben gisteren hun ontevredenheid laten
blijken met. de f 6 per dag, die zijn van de
samenwerkende werknemersorganisaties
krijgen als vergoeding voor loonderving
wegens de staking. De groep arbeiders trok
in een lange rij naar de zetel der plaatse
lijke stakingsleiding, het kantoor van de
Algemene Nederlandse Bouwbedrijfsbond
aan de Huygensstraat.
De Centrale Bouwnijverheid (CCB) heeft
gistermiddag besloten aan ongeorganiseer
de bouwvakarbeiders lijsten ter beschik
king te stellen waarmede zij bedragen kun
nen inzamelen om tegemoet te komen aan
hun verminderde inkomsten. De ongeorga
niseerde stakers zijn niet tevreden met. de
zes gulden per dag die zij van de officiële
bonden ontvangen. De bonden voelen er
echter niet voor om hogere betalingen te
doen aan mensen, die nooit contributie
hebben betaald.
Een vreemde situatie is nu echer, dat de
samenwerkende werknemersorganisaties,
verenigd in het. Centraal Comité van Nij
verheid, zelf deze lijsten ter beschikking
stelt. De georganiseerde stakers ontvangen
per week veertig maal hun bondscontri-
butie, die van 1,10 tot 1,35 loopt. Dat be
tekent dus, dat zij per week 44 tot f 54
ontvangen.
De meeste georganiseerde bouwvakkers
zijn het er niet mee eens, dat de bonden
ook aan de ongeorganiseerden betalingen
doen. Daarom durven deze bonden ook be
slist niet meer dan zes gulden per dag aan
de ongeorganiseerden te geven.
Het dagelijks bestuur der EVC en het
dagelijks bestuur der EVC bouwvakbond
hebben besloten, zo wordt in een commu
niqué medegedeeld, aan de leden der Een
heidsvakcentrale, die aan de staking deel
nemen, dezelfde uitkering te verstrekken
als de uniebonden aan hun leden geven.
De EVC zal aanvullende uitkering ver
strekken aan haar leden, indien de unie
bonden alsnog besluiten ook uitkering te
verstrekken aan de leden der EVC op basis
van 6 per dag voor gehuwden en kost
winners.
Telegram Metselaars Patroonsbond
De Nederlandse metselaars patroonsbond
heeft zich in een telegram gewend tot de
Raad van Bestuur, de drie aannemersbon
den en de drie centrale werknemersorgani
saties in het bouwbedrijf. Daarin wordt
medegedeeld dat wat ook de beslissing
zal zijn van de aannemersorganisaties in
het bouwconflict de bond er op staat
dat. door de aannemei-s aan de onderaan
nemers-metselaars-patroons eventuele
loonsverhogingen zullen worden doorbe
taald.
Thans is duidelijk geworden wat de
voorzitter van de Raad van Bestuur Bouw
bedrijf, de heer Dura, bedoelde toen hij
bekend maakte dat de aa'nnemcrs „in het
offensief zullen gaan".
Naar wij van de zijde van de Raad van
Bestuur vernemen is heden namens ver
schillende aannemersorganisaties een dag
vaarding uitgebracht aan de Staat der
Nederlanden, aan het College van Rijks-
bemiddelaars en aan de leden van dit col
lege persoonlijk. Gevorderd wordt, aldus
de mededeling van de Raad van Bestuur
Bouwbedrijf, dat de gedaagden niet langer
aan de goedkeuring van de C.A.O. de voor
waarde verhinden waartegen de aannemers
opkemen. namelijk het niet verrekenen op
basis van het tussen de aannemers en de
opdrachtgevers overeengekomen contract.
LIMA (AFP) Een aardbeving in het
zuiden van Peru heeft woensdagavond vol
gens de eerste berichten één mensenleven
geëist. Zevenentwintig personen hebben
verwondingen opgelopen. Gevreesd wordt
dat het aantal slachtoffers groter zal blij
ken te zijn.
Het epicentrum lag in het dorp Andahua,
130 kilometer ten noordoosten van Are-
quipa.
Er wordt een dwangsom gevraagd van
een miljoen gulden per dag.
Zaterdagmorgen om tien uur zal de pre
sident van de rechtbank te 's Gravenhage
dit kort geding behandelen. Nader ver
neemt het ANP nog dat de eisers zijn de
Nederlandse Aannemersbond en Patroons
bond voor de Bouwbedrijven in Nederland,
N.A.P.B., de Nederlandse Katholieke Aan
nemers- en Patroonsbond, de Nederlandse
Vereniging van Wegenbouwers, de Vereni
ging Betonaannemersbond (B.A.B.), de
Nederlandse Bond van Bouwondernemers,
het Nederlands Instituut van Aannemers
Grootbedrijf, de n.v. Dura.
De Nederlandse kunstrijdsters Sjoukje Dijkstra en Joan Haaiiappel zijn gisteren
per vliegtuig in Nederland teruggekeerd. En al was de ontvangst op Schiphol niet
zo groots als enige weken geleden toen het Amstelveense meisje de Europese
titel voor zich. had opgeëist, zij kwam toch handen tekort om alle gelukwensen
voor haar tweede plaats bij de Olympische Spelen en de wereldkampioenschappen
in ontvangst te nemen. En na de bloemrijke huldiging kwam zij weer handen
tekort om haar paspoort op de normale wijze aan de dov.aneambten.aren aan te
bieden. Zij deed het daarom maar mondeling(Zie verder pagina 21)
Bijna alle landen die wél genoemd wer
den, hebben nationale „ruimtecommissies",
die men zou kunnen kenschetsen als een
concentratie op nationaal niveau van de
belangen en de belangstelling van weten
schap, techniek en industrie tezamen. In
Nederland ontbreekt zulk een centrum
totdusver. De rondreizende Amerikaanse
delegatie heeft voornamelijk contact ge
zocht met dergelijke nationale instellingen
niet met particuliere bedrijven of uitslui
tend wetenschappelijke organisaties. Dit
betekende voor Nederland een handicap
en zou in de wereld een enigszins onjuiste
indruk kunnen geven omtrent de prestaties
en de belangstelling op dit gebied in ons
land. Wat Philips kan presteren op tech
nisch gebied zou wel degelijk kunnen bij
dragen tot het succes van internationale
samenwerking en het feit dat professor
H. C. van Hulst voorzitter is van „Cospar",
de internationale commissie vooi ruimte
onderzoek, duidt er eveneens op dat Neder
land niet onbelangrijk is op dit gebied.
Maar het ontbreekt ons, zoals gezegd, aan
een nationale concentratie, waarop een
instituut als NASA kan „inhaken".
Interdepartementaal gaat men op het
ogenblik in Nederland na of men tot het
instellen van zulk een nationaal centrum
zal kunnen komen. Men begint in som
mige kringen dus blijkbaar te beseffen dat
men enigszins achterop dreigt te komen.
Maar interdepartementaal overleg
vooral indien de diverse ministeries stu
dies moeten ondernemen kan omslach
tig zijn en lang duren. En juist als men
gevaar loopt een bus te missen, moet men
zich haasten. Men vraagt zich af, of het
niet het meest efficiënt zou zijn, zulk een
nationaal centrum provisorisch in te stel
len en dan te zien welke sectoren van
Nederlands wetenschap en industrie el
kaar daar vinden kunnen. Bij een volgend
bezoek van een delegatie zoals die van
NASA, zal men dan althans een „adres"
hebben.
Het is van belang dat Nederland mee
doet. NASA biedt onder meer de mogelijk
heid, dat wetenschappelijke onderzoekers
in internationaal verband proeven onder
nemen. Zou bijvoorbeeld een Nederlander
een bepaald instrument willen proberen,
dat met een raket in de ruimte gebracht
moet worden dan is het niet uitgesloten,
dat zulk een instrument mee kan „reizen"
in een Amerikaans ruimteschip of satel
liet. Ook bestaat er op bescheiden schaal
gelegenheid voor jonge onderzoekers om
De Sportnota is gisteravond in het
televisieprogramma „Sport panorama"
van de AVRO het onderwerp geweest
van een gedachtenwisseling tussen vijf
ter zake kundigen op het stuk van de
lichamelijke vorming en de sport. Het
waren v.l.n.r. mr. Y. Scholten en mr.
J. M. L. Th. Ca,ls, resp. staatssecretaris
en minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen; de bekende sport
journalist. Aad van Leeuwen, die als
gespreksleider fungeerde, jhr. mr. A.
Feith en dr. W. van Zijll, resp. voorzit
ter en secretaris van de Nederlandse
Sportfederatie. Uit de discussie viel
hier en daar een verschil van mening
over de inhoud en strekking van de
Sportnota te beluisteren.
DJAKARTA (Reuter) Plotseling is
woensdagmiddag een jonge; Indonesische
piloot, die. met een Mig-17 straaljager een
oefenvlucht maakte, met scherp gaan
schieten op de presidentiële paleizen in
Djakarta en Bogor en op het kustdorpje
Tjilintjing. In totaal werden zeventien
mensen gewond, van wie enkelen ernstig.
Zeven minuten na de opstijging, gier
de het toestel, volgens officiële verklarin
gen bijna met supersonische snelheid bo
ven het presidentspaleis in Djakarta waai
de president verblijft, en gaf een i-egen
van kogels af, die een arbeider en een
schildwacht verwondden. Volgens officië
le kringen bleven president Sukarno en zijn
gezin ongedeerd. Alleen de kinderen wa
ren in het paleis toen de kogels door de
gangen en door de eetkamer vlogen.
Het vliegtuig keerde en beschoot 30 mijl
verder het zomerpaleis in Bogor. Daar
bij is niemand gewond. Ten slotte deed
de piloot zijn derde aanval op het kust
dorp Tjilintjing, waar vijftien mensen ge
wond bleven liggen.
De president sprak in een nevengebouw
met de opperste adviesraad over landher
vorming toen het paleis werd beschoten.
Ooggetuigen zeiden, dat hij in hemds
mouwen naar buiten kwam nadat het
vliegtuig verdwenen was. Met paleisfunc-
tionarissen bekeek hij het opengescheurde
asfalt van de oprijlaan en de beschadigde
verar.da van het paleis.
„Antara" meldde woensdagavond dat
een Mig van de Indonesische luchtmacht
in een bergachtig gebied van West-Java
was neergestort. Volgens legerkringen is
de piloot gewond. Ooggetuigen zeiden dat
het vliegtuig kennelijk gepoogd had een
noodlanding te maken.
De vlieger van de Mig-jager van de
Indonesische luchtmacht, die, naar later
bleek, inderdaad nabij Bandung een nood
landing maakte, is voor een verhoor over
gebracht naar Djakarta. Zijn naam werd
opgegeven als tweede luitenant Daniel
Maukar. afkomstig van Menado. Hij is 28
jaar. Naar verluidt zou hij bij de landing,
waarbij het vliegtuig werd beschadigd,
niet zijn gewond. Maukar was een van de
eerste zes Indonesische vliegers, die hun
opleiding voor het vliegen van Mig-jagers
in Egypte hebben gekregen.
Volgens een mededeling van regeringszij
de was Maukars vader, die woonachtig is
nabij de vlieghaven Kemajoran te Dja
karta, ten tijde van het bezoek van
Kroesjtsjev aan Indonesië gearresteerd
wegens het bezit van een stengun en een
handgranaat.
Volgens een andere mededeling van de
luchtmacht zijn de motieven van de vlie
ger blijkbaar strikt persoonlijk te zijn ge
weest. Wél schijnt er, volgens de minis
ter van Voorlichting Maladi, een plan te
hebben bestaan voor de aanslag. Want de
Mig van deze piloot was de enige, die de
munitie voor de kanons aan boord had
en de piloot moet de munitie persoonlijk
in zijn toestel hebben aangebracht.
De vlieger hoopte kennelijk te ontsnap
pen door in een door de Daroel Islam be
heerst gebied te landen, maar hij kwam
toevallig vlak bij een patrouillerend leger-
peloton neer.
Tot. laat in de-avond is woensdag een
cameraman aan of liever buiten
boord van de „Prins der Nederlanden"
van de K.N.S.M. in Amsterdam bezig
geweest met. de opnamen voor de één-
akter „De Derde" van Ed Hoornik, die
gisteren 50 jaar is geworden. Het stuk
wordt hedenavond door de N.C.R.V.-
televisiesectie uitgezonden. De foto
toont cameraman Van Kampen en
toneelmeester Peter Strooker buiten
boord.
Advertentie
Bezoekt de
van Rijwielen - Bromfietsen
Scooters - Motoren
BREESTRAAT 108 - BEVERWIJK
Advertentie
(Van onze correspondent in New York)
In Amerika bestaat sedert enige ttfd een nationaal instituut voor ruimtevaart en
ruimte-onderzoek. De naam ervan NASA is snel ingeburgerd. Voluit heet dit
instituut „National Aeronautics and Space Administration". Het is een officieel
lichaam, ingesteld door het Amerikaanse Congres. Het is niet militair van karakter
en bij de oprichting werd verklaard, dat samenwerking met andere staten mede tot
de taak van NASA zou behoren. Met dit laatste heeft men ernst gemaakt en in de
herfst van 1959 heeft een representatieve groep van NASA in diverse landen een
onderzoek ingesteld naar de mogelijkheid van samenwerking. Arnold W. Frutkin,
onder wie de internationale programma's ressorteren, heeft onlangs verslag uit
gebracht van de bevindingen in diverse landen. Uit zijn rapport citeer ik hier één
zin, die Nederlanders te denken moet geven: „Belangstelling in coöperatieve pro
gramma's werd formeel of informeel tot uitdrukking gebracht in Argentinië, Au
stralië, België, Frankrijk, Japan, Israel, Italië, Nieuw-Zeeland, Zweden, Engeland
en West-Duilsland". Men ziet: Nederland wordt hier niet vermeld!
in internationaal milieu gezamenlijk aan
bepaalde projecten te gaan meewerken.
Men verwacht in Amerika thans reeds
groepen uit Canada, Engeland en Japan
ter bespreking van eventuele experimen
ten, die gezamenlijk uitgevoerd kunnen
worden. Onder meer omdat men in Neder
land belangstelling moet hebben voor de
mogelijkheden van telecommunicatie, die
satellieten kunnen bevorderen, lijkt het
van groot belang, dat ons land op zijn
tellen past.
In Uollum (Friesland) is gisteravond
door onbekende oorzaak brand uitgebro
ken in een boerderij bewoond door de 80-
jarige veehouder J. Tullener en diens
zoon en dochter. Bij deze brand kwamen
meer dan 100 stuks vee in de vlammen
om: 60 koeien, 40 schapen, een stier,
twee paarden, een aantal hokkelingen en
wat kleinvee. Het vuur greep zo snel om
zich heen dat aan redding van het vee
niet meer te denken viel. Slechts enkele
koeien en een paard konden nog tijdig
naar buiten worden gebracht. De brand
weer uit Witmarssum bestreed het vuur
met zes stralen. Tot diep in de nacht
heeft het blussingswerk geduurd. Het
woonhuis en de inboedel gingen even
eens verloren.
