Aannemers achten contractueel
recht door staat geschonden
Volgende week zal het
hard tegen hard gaan
Amerikaanse kunstplaneet
in een baan om de zon
CITROEN
B.M.W.
COIFFURES
DE VRIES
HET WEER
Borgward - Skoda
RAMBLER
SOLEX
R.A.P. PUCH
KORT GEDING BOUWCONFLICT
R isicoclausule
onrechtmatig
geannuleerd"
Werkwilligen willen een kort geding
Britse radiotelescoop te Jodrell Bank
bedient raket en zender met signalen
TENTOONSTELLING
bij COR 0LY
Van Loon's Automobielbedrijf
A. J. Rofteveel's
Automobielbedrijf
ZATERDAG 12 MAART 1960
45e JAARGANG NUMMER 110
In de krant van heden:
Vrij zacht
HET CONFLICT IN DE BOUW
Maasdam" heeft 26 uur
vertraging door storm
Nieuw pauzeteken
Het woord is aan
Bestuursvoorzieningen
in IJmondgebied
Geert Hoogeveen
„TER CLEEFF
GARAGE VERBEEK
Gebr. Van Bugnum Zn
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. a dm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 et
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Vandaag behandelt, zoals bekend is, de president van de rechtbank in Den Haag
het kort geding, dat zes aannemersorganisaties en de n.v. Dura's Aannemingsmaal-
schappij naar aanleiding van het bouwconflict hebben aangespannen tegen de staat,
het College van Rijksbemiddelaars en de leden van dit College persoonlijk. In de
dagvaarding wordt onder meer gesteld dat rijksbemiddelaars een beslissing over
een C.A.O. alleen afhankelijk mogen stellen van hun oordeel over de daarin op
genomen lonen en arbeidsvoorwaarden, niet van overwegingen omtrent de gevolgen
die deze lonen en arbeidsvoorwaarden zouden kunnen hebben voor de door werk
gevers met derden gesloten contracten. Met name mogen zij dat niet doen wanneer
het gaat om de invloed op door de ondernemers met opdrachtgevers reeds overeen
gekomen prijzen. Als het College goedkeuring ener C.A.O. afhankelijk stelt van
toezeggingen of overeenkomsten met betrekking tot de prijzen, worden de in het
Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen 1945 aan de minister van Sociale Zaken
en het College van Rijksbemiddelaars gegeven bevoegdheden met betrekking tol
lonen en andere arbeidsvoorwaarden gebruikt om direct in te grijpen in de prijs
vorming, de reeds gevormde prijzen en de bestaande contracten, tot welk ingrijpen
uitsluitend andere overheidsorganen bevoegd zijn.
99
Verder worden in de dagvaarding be
zwaren tegen de voorwaarde van Rijks
bemiddelaars gegrond op de wet op het
algemeen verbindend en onverbindend
verklaren van 1937. Het ligt. aldus de dag
vaarding, kennelijk in de bedoeling van
het College een regeling te treffen krach
tens welke een individuele aannemer toe
stemming kan verkrijgen tot het toepassen
van de gewijzigde lonen en andere arbeids-
pag.
Weerrapporten 1, 2
Uit hel binnenland 2, 4
Buitenlands nieuws 3
Op de Praatstoel 3
Kunst 4
Filatelie 4
Puzzel 4
Kerkdiensten 5
Uit stad en omgeving .5, 7, 8, 9
Agenda van IJmond en Haarlem 7
In de Vishal en op zee3
Films. 9
Feuilleton 11
Horen en Zien 11
Taal-laria 11
Beeldverhalen 11
Erbij13 tot 17
Economisch nieuws17
Beurs 17
Scheepsberichten 17
Sport 19
Dit nummer beslaat uit
twintig pagina's
waarin opgenomen Erbif
Verwachting tot morgenavond:
Vrij zacht weer met verander
lijke bewolking en weinig of
geen regen. Vannacht hier en
daar mist. Zwakke tot matige
wind tussen oost en zuid.
Volledige weerrappovten op pagina twee.
voorwaarden met betrekking tot reeds aan
bestede objecten, welke regeling haar basis
zou vinden in het BBA 1945.
Een regeling als bedoeld in dat artikel
kan echter alleen tot inhoud hebben be
palingen in verband met lonen en andere
arbeidsvoorwaarden, welke krachtens de
Wet op het Algemeen Verbindend Verkla
ren en Onverbindend Verklaren 1937 zou
den kunnen worden verbindend verklaard,
en die wet sluit bepalingen in de arbeids
overeenkomst. waardoor de arbeiders be
trokken worden bij de handhaving van
prijsregelingen, van verbindendverklaring
uit. Uit de feitelijke gang van zaken, aldus
de dagvaarding, blijkt dat thans door het
stellen van de aangevochten eis (het niet
doorberekenen van de loonsverhoging in de
prijzen voor overlopende werken) de ar
beiders betrokken zijn bij prijsregelingen,
hetgeen in strijd is met de uitdrukkelijke
bedoeling van de wetgevers van 1937 en
1945.
Verder stelt de dagvaarding dat het Col
lege van Rijksbemiddelaars niet bevoegd
is de toepasselijkheid van een goedgekeur
de CAO op een individuele arbeidsover
eenkomst afhankelijk te stellen van het
„werk" ter uitvoering waarvan de arbei
der het bedongen werk verricht, omdat op
deze wijze de inhoud van een en dezelfde
arbeidsovereenkomst bepaald zou worden
door de ene of de andere CAO. Dit klemt
te meer omdat de autoriteiten die bevoegd
zijn prijsvoorschrift.cn te geven, niet be
voegd zijn tot het geven van een prijs-
voorschrift waarin een verschil gemaakt
wordt tussen dezelfde diensten naar ge
lang zij uiteindelijk ten laste van de een
of van de ander komen.
Het College van Rijksbemiddelaars is
volgens de dagvaarding niet bevoegd, de
goedkeuring van de CAO of een toestem
ming to toepassing van die CAO op be
paalde werken afhankelijk te stellen van
de annulering van een beding in een ovex--
eenkomst, door een werkgever reeds in
het verleden met een derde aangegaan.
Generlei bepaling met wetskracht verleent
gedaagden een dergelijke bevoegdheid.
Rijksbemiddelaars kunnen haar ook niet
ontlenen aan de algemene aanwijzing be
treffende de gedifferentieerde loonvor
ming, omdat het toepassen van de risico-
clausule in reeds gesloten aannemerscon
tracten niet is een „doorberekening in de
prijzen" van de kosten ener loonsverho
ging, doch een nadex-e bepaling van de
prijs, waarvoor indertijd de aannemer op
zich nam het werk uit te voei-en.
Evenmin konden zij haar ontlenen aan
een eventuele aanwijzing ad hoc van de
staat, omdat de minister van Sociale Zaken
slechts bevoegd is tot het geven van alge
mene aanwijzingen aan het College, welke
algemene aanwijzingen in elk geval bin
nen het kader van het B.B.A. en van de
ai-beidsvei-houdingen moeten blijven.
Het onrechtmatig karakter van de cis
tot gedeeltelijke annuleren van de zoge
naamde risico-clausule in de reeds geslo
ten aannemingscontracten springt volgens
de dagvaarding te meer in het oog, nu
enerzijds de overheid zelf de opdrachtgeef
ster of als financier van opdrachtgevers
de voornaamste belanghebbende is bij het
annulex-en van de ovei'eengekomen ver
rekeningsclausules, en anderzijds de aan
nemers de facto gedwongen zouden zijn tot
deze annulering, omdat zij anders geen ar-
beidei's bereid zouden vinden onder de
oude loon- en arbeidsvoorwaarden te ar
beiden ten behoeve van de op 1 maart
reeds aanbestede werken.
Hetgeen de overheid in deze tracht te
bereiken is volgens de dagvaarding, dat
liet College van Rijksbemiddelaars, daartoe
bewogen door de staat, poogt, door flagrant
misbruik van de hem in het wetsbesluit
B.B.A. toegekende bijzondere bevoegd
heden, de aannemers te dwingen afstand
te doen van de hun in volkomen recht
matig gesloten contracten toegekende rech
ten. Een zodanige uitoefening van dwang
van de zijde van de overheid is volkomen
in strijd met hetgeen een overheid in een
rechtsstaat betaamt, aldus de dagvaarding
verder, en door het stellen van deze on
rechtmatige voorwaarde is niet tijdig een
C.A.O. met de overeengekomen en toelaat
baar geworden loonsverhogingen tot stand
gekomen, zodat de werknemers tot slaking
zijn overgegaan.
Tegen de staat, het College van Rijksbe
middelaars en de rijksbemiddelaars in per
soon wordt, geëist, dat zij de voorwaarde
van niet-doorberekening' voor de onder
handen zijnde werken laten vallen, tegen
de slaat wordt voorts subsidiair geëist dat
hij het College opdi-acht geeft de C.A.O.
zonder genoemde voorwaarde goed te keu-
ren en meer subsidiair dat hij de invoering
dor C.A.O. zonder die voorwaarde niet ver
hindert. Tegen de staat en tegen het Col
lege wordt oplegging van een dwangsom
van een miljoen gulden per dag geëist.
De landelijke stakingslciding in Utrecht verwacht, dat het in het bouwconflict
nu hard tegen hard zal gaan. Nu de gehele Tweede Kamer zich achter het regerings
beleid inzake deze kwestie heeft geschaard, is er, volgens de stakingsleiding, geen
andere mogelijkheid voor de werkgevers dan de voorwaarden te aanvaarden die de
regering aan de afsluiting van de collectieve arbeidsovereenkomst verbonden heeft.
Gezien de beslistheid van de werkgeversorganisaties, verwachten de drie werk
nemersorganisaties dat de strijd van lange duur zal worden. De stakingsleiding
heeft besloten, het stakingsfront naar twee kanten te versterken. Zo zal de volgende
week het stakingsgebied worden uitgebreid met nog een aantal plaatsen en steden,
waaronder Assen, Stadskanaal, Den Helder, een grote streek in het zuiden van het
land, Helmond, Breda, Bergen op Zoom, Vcnlo en Apeldoorn. Daarnaast zal een
aantal grote wegenbouwobjecten die tot nu toe met rust zijn gelaten in de actie
worden betrokken.
Blijkens een mededeling die het ANP
heeft ontvangen van de Haagse advo
caat en procureur, mr. dr. K. W. P.
Klaassen, onderzoekt deze momenteel
welke mogelijkheden het aanspannen
van een kort geding tegen de staat der
Nederlanden en de drie grote vakcen
trales, N.V.V., K.A.B. en C.N.V. biedt,
voor ongeorganiseerde werkwillige
bouwvakarbeiders. Volgens deze advo
caat, is hij benaderd door een aantal in
Den Haag wonende ongeorganiseerde
werkwilligen, die van mening zijn, dat
inbreuk wordt gemaakt op hun vrijheid
en dat zij onrechtmatig worden be
nadeeld, door het feit, dat posters hen
beletten aan het werk te gaan. Mocht
liet kort geding doorgang vinden, dan
heeft de advocaat het voornemen, in
kort geding,maatregelen te vragen, die
voorkomen, dat de werkwillige arbei
ders schade ondervinden.
Tevens zullen morgen instructies uit
gaan naar de nog werkende leden van de
drie vakorganisaties. Hun wordt de mo
gelijkheid gegeven, gelden te storten in
een steunfonds dat ter completering zal
dienen van de reglementair vastgestelde
uitkering uit de stakingskassen der bon
den. De stakingsleiding verwacht dat daar
door de uitkeringen aan de stakende
bouwvakkers de volgende week aanzien
lijk hoger zullen zijn.
Overzicht van de negende Hiswa-wa-
tersporttentoonstelling in het RAI-
gebouw te Amsterdam, die vrijdag is
geopend.
11
CORK (UPI) Het Nederlandse passa
giersschip „Maasdam" van de Iiolland-
Amerika Lijn heeft op zijn huidige reis
'van New York naar Amstei'dam vertx-a-
ging opgelopen ten gevolge van een storm
die het dwong twee dagen op halve snel
heid te varen. Vrijdagavond kwam het
schip 26 uur te laat aan in de Ierse haven
Cork. De meeste passagiers waren zeeziek.
Tijdens de storm sloegen de golven over
het dek. Kapitein Kooiman vertelde dat
het een van de ex-gste stormen was die hij
ooit meemaakte. Geen van de passagiers
liep echter enig letsel op. Vandaag hoopt
men Rotterdam te bereiken.
Met ingang van morgen gaan de om
roepverenigingen een nieuw pauzeteken in
gebruik nemen.
Het signaal, gebaseerd op de eerste ma
ten van het Wilhelmus, is voor elektroni
sche weergave bewerkt door Henk Badings.
De radionieuwsdienst heeft het inmiddels
in nieuwsuitzendingen laten horen.
Rede van secretaris N.V.V-
De heer W. F. van Tilburg, secretaris
van het N.V.V., heeft gisteravond een
radioi-ede gehouden naar aanleiding van
de behandeling door de Tweede Kamer
van de interpellatie-Van Masti-igt over de
bouwstaking.
Hij haalde de door het K.V.P.-Kamerlid
de heer Van Thiel bij interruptie gemaakte
opmerking aan, dat bij het vaststellen van
de spelregels voor het loon- en prijsbeleid
vorig jaar al gewezen is op de bijzondere
situatie van het bouwbedi-ijf. Dat is toen
nota bene van onze kant gesteld, aldus de
heer Van Tilbui-g, maar er is geen sprake
van dat toen of later voor de bouwnijver
heid een uitzondering zou zijn gemaakt.
(Vervolg op pagina S)
WASHINGTON (UPI) Amerikaa-nsc
geleerden hebben vrijdag te Cape Canave
ral in Florida met succes een kunstma
tige planeet „Pionier V" gelanceerd, die
tussen Venus en aarde een baan om de
zon zal beschrijven. De capsule weegt 98,4
pond en bevat ongeveer vijftig pond in
strumenten voor waarnemingen op het
gebied van micromeleoricten, straling,
magnetische velden en temperatuur. De
doorsnede van de capsule is ongeveer
zestig centimeter.
Volgens dr. Silverstein, een der dii'ecleu-
ren van de N.A.S.A. (Nationaal Bureau
voor Aei-onautica en Ruimtevaart) be
schrijft de nieuwe Pionier thans een baan
om de zon. Het „jaar" van de planeet
duurt 311 dagen. Op een gegeven punt na
dert de baan de zon tot op 74.700.000 km.
Wanneer Pionier V op korter afstand dan
tachtig miljoen km. van de aarde is ver
wijderd kunnen radiosignalen worden ont
vangen. Een 150 watt zender in de capsu
le zal elk uur vier minuten zenden als een
afstand van meer dan anderhalf miljoen
kilometer van de aarde bei-eikt is.
De baan om de zon van Pionier V is 506
miljoen mijl, vergeleken met een baan
van Venus van 422 miljoen mijl. Het Ve-
nusjaar duurt 225 dagen. De snelheid van
duurt dan ook 225 dagen. De snelheid van
de kunstplaneet is 71.500 mijl per uur, ver
geleken met 66.000 mijl per uur van de
aarde en 87.000 mijl per uur van Vens.
De kans dat Pionier V in botsing komt
met Venus is bijzonder gering: niet in een
miljoen jai-en. Pas over honderdduizend
jaar zal de kunstplanêet op aarde storten.
De komende tien jaar zal de kunstplaneet
de aarde tot op enkele honderdduizenden
mijlen nadei-en. De grootste afstand van
het aai-doppervlak is 186 miljoen mijl.
Verrassing
De Pionier V werd gelanceerd met be
hulp van een di'ietraps Thor-Able raket.
Bij het in de ruimte zenden van Pionier
V heeft ook Engeland i-uimtehistorie ge
maakt, zo meldt onze correspondent uit
Londen. Het was namelijk de eerste maal
dat de ï-eusachtige radiotelescoop van Jod
rell Bank in het gi-aafschap Cheshire „op
drachten" langs de weg van ï-adiosignalen
aan een afgevuurde raket heeft gegeven.
Hierdoor werd de kunstmaan losgemaakt
van de raket, nadat deze de derde trap,
waarbij vaste brandstof werd gebruikt,
had bereikt. De directeur van Jodrell Bank
pi'ofessor Lovell drukte op een knop toen
de raket boven de Engelse horizon ver
scheen. Op duizend kilometei's afstand in
de ruimte werd het signaal opgevangen
in de kunstmaan. Door de elektidsche
stroom werd een zekering doorgesmolten
waardoor een veer vrijkwam, welke het
Evenals destijds bij de Explorer IV
werd ook bij de gisteren gelanceerde
Pionier V het schoepensysteem toege
past. Bij het in de baan komen van de
kunstplaneet klapten vier schoepen uit,
overdekt door duizenden zonnecellen,
ivelke de batterijen van energie voor
zien.
bolvormige vliegende laboratorium weg-
stootte van de raket, die tot dat ogenblik
als voei-tuig daarvoor had gediend. Later
gaf Jodx-ell Bank het tweede signaal waar
door de kleine radiozender (vijf watt) van
de kunstplaneet ging werken. Jodrell Bank
heeft de zender gisteren telkens voor een
kwartier per uur in werking gesteld.
Jodrell Bank verwacht vanmiddag weer
ï-adiocontact te kunnen maken met de pio
nier V via de zender voor betrekkelijk
korte afstanden.
Het was de moeilijkste taak welke ooit
door Jodx-ell Bank is verricht. Na drie
weken, wanneer de kunstmaan meer dan
zes miljoen kilometer zal hebben afgelegd
zal Jodrell Bank de enige i-adio'telescoop
ter wereld zijn welke in staat is de signa
len ervan op te vangen. Met de registra
tie zal maanden, misschien zelfs jaren,
gemoeid zijn. Professor Lovell hoopt de
belangx-ijkste gegevens van Pionier V vast
te leggen elke keer wanneer de kunst
maan binnen een afstand van tachtig mil
joen kilometer van de aarde komt. De bat
terijen van de satelliet ontvangen genoeg
energie van de zon om de beide radiozen
ders te voeden. Het Britse radio-onder-
zoekstation te Slough heeft eveneens sig
nalen opgevangen met behulp van een
kleine radiokom, welke een doorsnede van
slechts vijf meter heeft.
De elektrische energie voor de zenders
wordt verkregen door vier „schoepenra
deren" aan de buitenkant van de instru
mentencapsule, die zonlicht omzetten in
stroom. De kosten van de zonnesatelliet
worden geschat op twaalf tot veertien mil
joen dollar.
Carmen Sylva:
De liefde van een vrouw voor een man
is vaak daaróm zo onverwoestbaar en
duurzaam, doordat zij zich haar leven
lang blijft afvragen, waarom zij eigen
lijk van hem houdt.
Na Beverwijk heeft thans ook Velsen
zich uitgesproken voor samenvoeging van
Beverwijk en Heemskerk. Het voorstel
van B. en W. van Velsen, om de minis
ter van Binnenlandse Zaken via Gedepu
teerde Staten van Noordholland te advi
seren Velsen, Beverwijk en Heemskerk
samen te voegen tot één gemeente, werd
vrijdagavond met 18 tegen 13 stemmen
verworpen. Velsen stemt in met de vast
stelling van een nieuwe grens met Be
verwijk ten voordele van eerstgenoemde
gemeente. De raad nam voorts met 17 te
gen 14 stemmen een motie aan, waarbij
hij zich uitspreekt ten gunste van de dooi
de minister voorgestelde samenvoeging
van Beverwijk en Heemskerk. Heems
kerk heeft zich over de voorstellen van
de minister nog niet uitgesproken.
Advertentie
Hoofdagent v. Haarlem cn omgeving
Kantoor - werkplaats - magazijn
Mr. Cornelisstraat 54 - Tel. 16270 - 15998
SHOWROOM:
ZIJLWEG 26 - HAARL. - TEL. 17296
Advertentie
VOOR BETER SCHILDERWERK
Kleverloan 52 - Tel. 60985 - Haarlem
Advertentie
Bloemcndaalsevveg 1-9 - Bloemendaal
Telefoon 52301
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
IfcïDSBSTRAAI (Bil KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEl. 273SR6
NOORSE TRUIEN - SOKKEN
Advertentie
Bezoekt de
van Rijwielen - Bromfietsen
Scooters - Motoren
BREESTRAAT 108 - BEVERWDK
Advertentie
Koi'te Kleverlaan 30-40 - Bloemendaal
Telefoon (02500) 5 13 01 - 5 54 46
Advertentie
Lange Nieuwstraat 497 - Tel. 7302
Adviezen omtrent
haar- en huidbehandeling
'Advertentie
OFF. DEALER
Meervlietstraat 69 - Velsen - Tel. 5701
Advertentie
Rr. D. Bakkerlaan 12 -16
Bloemendaal Tel.57.500 57 5»'