Nylon steeds meer de grondstof
voor netten in Nederland
Grafiek van Ap Sok bij Hoogovens
Angst voor Rotterdam is aan
het verdwijnen
Moordenaar van„Blonde
Marie" krijgt zes jaar
Italiaanse schepen in
IJmuiden
Nieuwe winkels in
Duinwijk-IJniuiden
IJmuidens strandleven
ernstig bedreigd
Kapitein vrijgesproken
Eigenschappen worden gewaardeerd
IJmuidense bouwvakkers gaan rond met
lijsten voor ongeorganiseerde collega's
Onwettige collecte
7
Betaling
abonnementsgeld
per giro
Optimisme in Hamburg en Bremen
WOENSDAG 16 MAART 1960
Jammer dat het niet mogelijk is de ten
toonstellingen in de Hoogoven-schaft loka
len te IJmuiden ook open te stellen voor
anderen dan de werknemers bij de Hoog
ovens. Want de nu begonnen expositie van
grafiek van Ap Sok is wel een zeer belang
rijke. In december van het vorig jaar werd
Sok de Culturele Prijs der Gemeente Arn
hem uitgereikt. Nog goed herinner ik mij
met hoeveel respect wijlen Jan Wiegers
direct na de oorlog sprak ^)an een jong
artiest, die ons met. zijn grafiek veel te zeg
gen zou hebben. De kennismaking stelde
niet teleur. Bij Soks werk dacht men wel
aan een naam als Hercules Seghers, die
dan overigens zeker niet nagevolgd werd.
Ik moet nu ook bekennen dat Soks ont
wikkeling mij later even verontrust heeft.
In het. weergeven van het voor hem essen
tiële leek hij toch dicht in de hoek der
modieuze abstracten te komen. Nu ik in
het restaurant van de Hoogovens weer een
overzicht van Soks oeuvre mocht ontmoe
ten, weet ik dat deze angst niet gerecht
vaardigd was. Sok is waarlijk te sterk om
met mode mee te gaan. Er ligt een duide
lijke lijn in zijn ontwikkelingEen tentoon
stelling als deze is dan ook buitengewoon
geschikt om een publiek de ogen te openen
voor puur grafische waarden. Met een der
gelijke zin voor zuiverheid zal een kunste
naar zich nooit overgeven aan specidaties.
Mocht Sok ooit experimenteren, hij zal al
leen de oplossingen van zijn problemen
tonen.
Van het begin af bleek Sok geïntrigeerd
door wat met verschil in lijndikte te doen
viel. Dit maakte het op een gegeven mo
ment ook noodzakelijk, dat hij naast het
etsen ook de lithografie en de houtsnede
ging beoefenen. Ook trachtte hij met steeds
minder evenveel te zeggen. Sok, die leraar
is aan de Amsterdamse Kunstnijverheids
school, blijkt op een tentoonstelling als
deze met zijn werk alleen al pedagoog. De
heer C. F. van Dam had geen gelukkiger
keuze kunnen doen.
En dan plaatst Sok ons met zijn zo bij
zondere-kwaliteiten in wel heel aantrekke
lijke landschappen, landschappen zoals we
die alleen, van oude Hollanders zagen. Hij
vond déze in Nederland én daar buiten,
waar bergen en rotsen zijn. Met hoeveel
eenvoud opent hij ons een ruimte en hoe
weet hij ons te boeien met het kleine dicht
bij ons op de aarde. Zijn landschappen
betekenen geen vlucht uit onze huidige
maatschappij. Want ook wist hij ons te
boeien met de kassen en schoorstenen van
Aalsmeer. Nu is zo'n onderwerp wel bij
uitstek geschikt voor een grafische ver
beelding en het resultaat van een koeler
aard. De schoonheid van zo'n prent doet
aXCOCOOOaCOCCTOOOCCCOXCCCCCOOOXOOCGCCiCCOCCCCaXSCOCXXO
U kunt het uzelf gemakkelijk maken
door het abonnementsgeld voor het
volgende kwartaal te voldoen op
onze postgirorekening no. 129288 ten
name van De IJmuider Courant. U
bespaart daarmee incassokosten en
vermijdt geloop aan de deur.
Het te gireren bedrag is 7,65, post-
abonnees 8,15.
U kunt het ons gemakkelijk maken
door uw giro-opdracht te verzenden
vóór het eind van de maand, voor
zien van uw juiste naam en adres
Wij behoeven dan geen kwitanties
uit te zenden. Indien u voor een
ander gireert, wilt u dan het bezorg
adres van de krant vermelden?
Voor automatische girobetalingen
(het allergemakkelijkste) zijn formu
lieren op aanvraag gaarne ter be
schikking. In dat geval dient men
wel voor voldoende saldo op de
giro-rekening zorg te dragen.
DE ADMINISTRATIE
Wegens doodslag en diefstal is vanmor
gen door de Haagse rechtbank de 27-jari-
ge Haagse schilder A.S., die in de nacht
van 30 op 31 december de 47-jarige Ma
rie van E., bijgenaamd „Blonde Marie",
in haar kamer in Den Haag heeft ge
wurgd, veroordeeld tot zes jaar gevange
nisstraf met aftrek en ter beschikking
stelling der regering. De officier had 12
jaar met aftrek geëist.
Toen de vrouw dood was, had de schil
der het lijk ontdaan van een gouden ring,
een horloge en buitendien uit de kamer
van de vrouw een hoogtezon, een bontjas
je en 50,— meegenomen.
De verdediger achtte de schilder sterk
verminderd toerekeningsvatbaar. Hij be
val opneming in een psychopatenasiel aan.
ons echter misschien enigszins vrede krij
gen met het onvermijdelijke verlies aan
landelijkheid hier.
Sok vervaardigde ook enkele kake
mono's. Kakemono's zijn eigenlijk Japanse
schilderingen op zijde of papier, aan de
smalle zijde voorzien van stokken, rond
welke de schildering gerold kan worden
en aldus bewaard. Zij worden bij bepaalde
gelegenheden opgehangen om genoten te
kunnen worden. Soks kakemono's werden
gedrukt. Men vermoedt dat hij deze vorm
bewust koos. Want de dwingende kracht
van zijn in deze vorm voorgedragen gra
fiek maakt dat een dagelijks zien mogelijk
zou vermoeien. De discretere etsen ver
draagt men gemakkelijker. Zijn kakemono's
zijn als zinvolle spreuken, die men toch ook
niet bij iedere gelegenheid plaatst.
Zou er geen mogelijkheid bestaan deze
expositie over te nemen in ook een andere
expositiegelegenheid in onze contreien?
Bob Buys
Twee Italiaanse passagiersschepen, die
onder Panamese vlag varen, zullen in de
komende maanden nieuwe en regelmatige
bezoekers worden van de IJmuidense en
Amsterdamse havens. Het zijn de in 1928
gebouwde 16.777 ton grote „Italia" en in
1931 gebouwde 18.563 ton grote „Home
ric", beide eigendom van de Home Lines
Incorporated te Panama.
De „Homeric" zal IJmuiden aandoen op
5 mei en afmeren aan de toeristenstei
ger bij het Sluisplein. Het schip is dan on
derweg van Duitsland naar Canada en zal
passagiers aan boord nemen in IJmuiden.
Ook op 24 mei wordt IJmuiden op een
dergelijke reis aangedaan. Op 24 septem
ber kan de „Homeric" in Amsterdam wor
den verwacht uit Canada, evenals op 12
oktober. Op 14 oktober vertrekt het schip
ten slotte weer uit Amsterdam om via
Cuxhaven en IJmuiden weer naar Cana
da., te varen. i
De „Italia" wordt op 20 juli voor de eer
ste maal te IJmuiden verwacht óp de reis
van Cuxhaven naar Canada. Daarna doet
het schip IJmuiden weer aan op 9 augus
tus op de reis van Frans Canada naar
Duitsland, op 7 december van Canada
naar Duitsland en op 10 op de reis van
Duitsland naar Canada.
Velsens zakenleven
Met het winkelcomplex aan de Planeten-
weg, dat dezer dagen werd opgeleverd
door de bouwfirma M. L. Evelijn, is IJmui-
dens Duinwijk heel blij. Dit is wel dui
delijk gebleken op de drukbezochte re
ceptie, die dinsdagavond werd gehouden
door de Coöperatieve Verbruiksvereni-
ging „Haarlem" bij gelegenheid van de
opening van „Co-op Superette", het eer
ste filiaal van genoemde vereniging waar
behalve 't traditionele levensmiddelen-as
sortiment, de huisvrouw ook aardappelen,
groenten en fruit kan kopen. De voorzit
ter, de heer C. B. van Dam verwelkom
de in de keurig ingerichte en zeer wel
voorziene zelfbedieningswinkel een groot
aantal gasten. In een korte toespraak wees
hij er onder andere op, dat ook in deze
tijd van welvaart, waarin ook de arbeider
deelt, de coöperatie recht van bestaan
heeft, omdat zij bijdraagt tot voorkoming
van exorbitante winsten. De heer Van
Dam stelde de chef van de nieuwe zelf
bedieningswinkel. de heer G. Bakker voor
aan de aanwezigen, waarbij hij erop wees,
dat de heer Bakker reeds negen jaar in
het vak is. Hierna voerde de heer J. F.
van Netten, adjunct-directeur van de Cen
trale Cooper. Nederland het woord, waar
bij hij de Coöperatieve Verbruiksvereni-
ging „Haarlem", de gemeente Velsen en
in het bijzonder Duinwijk-IJmuiden feli
citeerde met de fraaie en zeer nuttige
aanwinst.
Een verheugde heer J. Prince ontving
gisteren tal van bezoekers, die zijn fraaie
nieuwe pand aan de Planetenweg kwamen
bekijken. Er is niet alleen een mooie kap
salon ingericht met moderne draaistoe
len, wasbakken met handdouche en grote
spiegels, maar de parfumerie- en siga-
renafdeling mag er ook zijn, terwijl in de
etalage een reis-stand is ingericht. De
zaak is een filiaal van de kapsalon aan
de Bloemstraat. J. Prince en zoon Ferry
gaan de scepter (of liever de scheer
kwast) zwaaien in de nieuwe zaak.
Blijde gezichten toonden ook de heer A.
Res en zijn vrouw, die ondanks veel
moielijkheden op het laatste moment, die
onder andere bestonden in het moeten op
breken van net gelegde vloeren, toch ook
op tijd hun service-slagerij aan de Plane
tenweg konden openen. Er is achter de
winkel een slachtplaats. De oude zaak van
de heer A. Res aan de Keizer Wilhelm
straat wordt afgebroken.
Terwijl de slager en de kapper al reci
pieerden, waren de heer J. Planje, zijn
vrouw, mevrouw G. I. Planje-de Boer, en
het personeel gistermiddag nog druk be
zig aan de laatste loodjes voor de „Ce
der". Deze drogisterij aan de Planeten-
weg is, na 5l/t jaar, het eerste filiaal van
„De Ceder" aan de Cederstraat. Nuttig
voor de klanten is ongetwijfeld, dat me
vrouw Planje als schoonheidsspecialiste
adviezen geeft over huidverzorging, lip
penstift en dergelijke.
In verband met de uitbreidingswerken
is onlangs besloten een tiental standwin
kels bij de IJmuidense zuiderpier te doen
verplaatsen. Dit werk, dat zou worden uit
gevoerd door dezelfde firma die belast is
met de jaarlijkse onderhoudswerkzamhe-
den aan de IJmuider pieren, was juist één
dag aan de gang, toen de staking van bouw
vakkers uitbrak. Bulldozers hadden juist
een begin gemaakt met de aanleg van een
plateau, waarop de te verplaatsen strand-
winkels zouden komen, toen het werk werd
neergelegd. Het plateau had dinsdag
jongsleden klaar moeten zijn. En nu dit
niet gebeurd is, ziet het er naar uit, dat,
ook al wordt vandaag of morgen de staking
opgeheven, in het seizoen dezaak in de war
zal lopen. Immers, de aanleg van het pla
teau, het demonteren, het vervoer en het
wederoprichten van de strandwinkels wa
ren zodanig vastgesteld, dat de werkzaam
heden aan de wortel van de zuiderpier,
waarbij een drukke aan- en afvoer van-ma
terialen, niet zouden worden gehinderd.
Ook de aanvoer van de onderdelen van
strandhuisjes wordt opgehouden en zal
straks op z'n minst uiterst moeilijk wor
den.
Het hele werkplan was gebaseerd op een
normaal doorgaan van het IJmuidens
strandleven, maar dit wordt nu wel erns
tig bedreigd. Het is duidelijk, dat onmid
dellijk na opheffing van de staking de on
derhoudswerkzaamheden aan de zuider
pier (die in verband met de uitbreidingen
in de nabije toekomst toch al omvangrij
ker zijn dan gewoonlijk) onverwijld en met
de grootste spoed ter hand moeten worden
genomen en dit zal geen oponthoud, ook
niet door werkzaamheden ten behoeve van
het strandleven, gedogen.
Het ongeluk in Suriname
Het Hoog Militair Gerechtshof in Den
Haag heeft vanmorgen een 35-jarige kapi
tein uit Den Haag vrijgesproken van het
hem tenlastegelegde feit, dat hij in strijd
met de gegeven orders bij een oefening
gebruik had laten maken van losse hou
ten patronen, tengevolge waarvan een
soldaat verwondingen had opgelopen. Het
militaire hof verwees de zaak naar de
commanderende officier ter afdoening.
Op 11 mei 1959 werd in de omgeving
van de Zanderij bij Paramaribo een oefe
ning gehouden. Een door beklaagde gecom
mandeerde „vuurvoorstellingsploeg" had
ter verlevendiging van de oefening losse
houten patronen afgevuurd. Ondanks al
lerlei voorzorgsmaatregelen is toch een
soldaat door zo'n patroon gewond geraakt.
De advocaat-fiscaal had tegen de kapi
tein twee weken onvoorwaardelijke mili
taire detentie gevorderd.
KLEURENDIA WEDSTRIJD
De Beverwijkse Amateur Fotografenver
eniging houdt vrijdag 18 maart in de ver
nieuwde bovenzaal van het Hervormde
verenigingsgebouw aan de Schans de jaar-^
lijkse „interlokale" kleurendiawedstrijd.
Leden van de bevriende verenigingen uit
Castricum, Heemskerk en Uitgeest hebben
eveneens hun beste dia's ingezonden.
Op deze projectie-avond zijn belangstel
lenden in de amateur-fotografie welkom.
De jury wordt gevormd door de heren
Kelder uit Zaandijk en Pit en Bosman uit
Alkmaar.
Voor deze avond staan plaquettes met
inscriptie als prijzen beschikbaar.
(Van onze correspondent in Bonn)
In de grote Noordduitse havens Hamburg en Bremen gaf men de laatste dagen
blijk van veel optimisme en van een verminderde angst voor de concurrentie van
de Nederlandse en Belgische Noordzeehavens, Rotterdam, Amsterdam en Antwerpen.
Men stelt te Hamburg 'tegenover elkaar de groeiende verkeerstoeneming van de
Elbe-haven en Bremen en de achteruitgaande overslag in de Rotterdamse en Ant
werpse havens. De goederenoverslag van Hamburg steeg van 27,1 miljoen ton in 1958
tot 29,1 miljoen ton in 1959 en van Bremen van 13,3 tot 14,1 miljoen ton. Daartegen
over staat dat de goederenoverslag in Antwerpen daalde van 34,6 tot 34 miljoen ton;
in Rotterdam van 72,1 tot 70 miljoen en in Amsterdam van 11 tot 9,9 miljoen ton.
Alle Westduitse zeehavens gezamenlijk zagen hun overslag toenemen met 8,4 miljoen
ton tot 63,4 miljoen ton.
In het bijzonder is er te Hamburg op
gewezen dat de overslag van stukgoederen
in deze haven bijzonder gunstig verloopt
en met 10,4 miljoen ton in 1959 maar wei
nig achter Rotterdam (12 miljoen) bleef
De voorraadinstallaties voor stukgoederen
hebben in Hamburg een omvang van
1,03 miljoen kubieke meter plus 0,12 mil
joen kubieke meter koelhuisinhoud. In
Antwerpen zijn de overeenkomstige ge
tallen 0,93 en 0,06 en in Rotterdam 0,55 en
0,05 miljoen kubieke meter. Ook zegt men
in Hamburg dat de uitrusting met kranen
van de Hamburgse haven beter is dan die
van de Beneluxhavens: Hamburg beschikt
over 903 kranen, Antwerpen over 553 en
Rotterdam over 335. Deze voorsprong leidt
men terug tot het feit dat het verkeer van
het achterland naar de Hamburgse haven
voornamelijk via spoor en weg geschiedt
DE MEESTE VISSEN worden met netten gevangen. Er zijn veel sportvissers,
die hengels gebruiken, er zijn nog kustvissers, die lijnen uitzetten, maar de
netten spelen toch de hoofdrol, of het nu trawl-, drijf- of ringnetten zijn. Maar
zoals in alles, is er ook op het gebied van de netten een grote evolutie aan de
gang. Dat de prijs van manilla zo schrikbarend stijgt, is voor de Nederlandse
nettengebruikers dan ook niet zo belangrijk: want gaandeweg gaat men over
op nylon, dat vele voordelen blijkt te bieden.
Zowel bij Zeppelin in Apeldoorn als bij
Van Beelen in Gouderak, Katwijk en
IJmuiden worden veel nylonnetten ver
vaardigd, waarbij in Apeldoorn het accent
op het lichte, in IJmuiden het accent op
het zwaardere werk ligt. De vissers begin
nen de voordelen te ontdekken. En die zit
ten nog niet eens in de eerste plaats in de
sterkte. Enorm belangrijk is ook. dat ny
lon rot- en schimmelvrij is.
Een nylonnet kan nat blijven. Het is dan
ook begrijpelijk dat men ook bij de drijf
netten steeds. ,meer overgaan tot nylQn.
(de trawlnètten worden nu alle van nylon
gemaakt). Vooral sinds men bij Van Bee
len een speciale twijning heeft ontwikkeld.
Deze maakt het mogelijk de gevangen ha
ring even gemakkelijk uit te slaan als dat
bij katoenen drijfnetten het geval is. Voor
heen was het grote nadeel bij nylon drijf
netten juist het moeilijke uitslaan, dat tot
beschadiging kon leiden.
De N.V. Handel en Industrie Mij J. van
Beelen heeft zijn hoofdkantoor in IJmui
den. Maar het produktieproces begint in
Gouderak, in de N.V. Touwslagerij voor
heen gebr. Mudde, waar deze gebroeders
de scepter zwaaien.
Twee mannen, die nog zijn begonnen in
de touwslagerij, juist zoals Michiel de Ruy-
ter. Ze zagen wat in de moderne techniek,
en kregen van de drie gebroeders Van
Beelen de kans aan de slag te gaan. De
een is een prima organisator, de ander een
man die in de gehele Nederlandse wereld
van nettenmakers en nettenfabrieken be
kend is omdat hij alle machines zelf
maakt.
Het zou economischer zijn als het be
drijf van Gouderak naar Katwijk zou ver
huizen, maar de mensen in die streek blij
ven liever dicht bij huis, en nergens vindt
men betere touwslagers dan juist daar.
Nylon-opmars
De opmars van de nylon in de Neder
landse visserij is eigenlijk begonnen bij
de trawler „Emma" van de Marezaten.
De eerste tijd ving deze gloednieuwe
trawler erg slecht, waarbij dertig netten
in een jaar werden verspeeld. „Elke
reis kostte een manillanet" vertelt ex-
walschippèr T. Ree ervan.
„Bovendien viste manilla erg zwaar, en
toen eens een nylon-net werd geprobeerd,
ging het onmiddellijk veel beter. Elk ny
lon-net hield het tien a twaalf reizen uit,
terwijl de weerstand van het net in het
water ook veel geringer bleek te zijn."
Men zette zo nu en dan nog wel eens
manilla-onderdelen in het net, maar steeds
sterker werd de roep om volledige nylon-
netten. Zo sterk, dat nu alle trawlers, vele
kotters en zelfs alle Urkers nylon-netten
gebruiken.
Als men de wordingsgeschiedenis van
een net wil volgen moet men eigenlijk be
ginnen bij een nylon vervaardigende fa
briek als de NYMA of de AKU beginnen.
De laatste levert aan Van Beelen. Het ge
leverde filament is een heel dun draadje,
dat met andere draadjes op de voortwijn-
machine tot een wat dikkere draad wordt
omgetoverd. Dat toveren gaat razendsel,
want er zijn machines, die boven 7000 en
beneden 3500 toeren per minuut maken.
Het gaat alles onder een enorm kabaal,
niet alleen het voortwijnen, maar ook het
tableren, waarmee men het materiaal
maakt, dat in drijfnetten zulke goede re
sultaten oplevert.
Er wordt ook nylontouw geslagen en in
een andere ruimte ziet men precisiekruis-
spoelmachines in bedrijf. Hennep en sisal
ziet men hier en daar ook nog. maar het is
een uitzondering geworden. Waar deze
soorten worden gebruikt gaat het allemaal
veel bedaarder. Het zijn echt materialen
uit de goede oude tijd. Maar de machines
die nylon onder handen hebben razen
voort zonder ophouden omdat een nylon
draad nu eenmaal niet breekt. Dat doet
een hennepdraad wel. En dan krijgt de
machine weer even rust.
Nettenmachines
Bij de nettenmachines gaat het alle
maal veel minder lawaaierig. Daar wordt
de nylondraad gebruikt voor het knopen
van een net. Er worden vele soorten dik
ten gebruikt want een trawlnet bestaat uit
veel delen. Een garnalennet krijgt spe
ciaal draad, een sardïennet ook.
Het is met mensenhanden niet mogelijk
te presteren wat deze machines kunnen.
Driehonderd halve mazen in één toer wor
den er gemaakt, een prestatie waarvoor
men tachtig man zou moeten hebben.
Maar denk niet dat men nu zo blij is van
mankracht af te zijn. Want de acht netten
machines die men in bedrijf heeft hebben
twee ton per stuk gekost, investering mee
gerekend.
Maar men moest wel want de jongens
die in de wintermaanden netten willen ma
ken zijn bijna niet meer te krijgen. Bij de
garnalennetten maakt men zelfs 404 halve
mazen per toer maar bij de sisal, manilla
en hennep gaat het weer anders: daar
komt men tot 100 mazen.
Het bedienen van de nettenmachines is
een zeer moeilijke bezigheid. Het duurt
een jaar voor een man op de machine is
ingewerkt. Men moet steeds opletten om
dat de knopen in een net moeten versprin
gen zodat men telkens moet stoppen voor
het plaatsen van een nieuwe spoel. Het
luistert allemaal even nauw. De machines
moeten op een gelijkmatige temperatuur
worden gehouden want een klein verschil
tussen het midden en de randen kan er oor
zaak van zijn dat de haakpennen net naast
de draad grijpen.
Bij deze machines breekt het nylon wel
eens een hoogst enkele keer. Gelukkig
maar weinig want brekend nylon geeft een
Ook met mankracht wordt echter nog
wel gewerkt. In de fabriek van Van
Beelen in Katwijk kan men nog jon
gens netten met de hand zien knopen.
Met deze machines maakt men tegen
woordig visnetten. Al zit op deze nog
oud materiaal, namelijk sisal.
oorverdovende knal die iedereen aan het
schrikken maakt.
Naar Katwijk
De netten gaan naar Katwijk of naar
IJmuiden. De verschillende onderdelen
van de trawlnetten worden daar veelal in
elkaar gepast, ze moeten worden nageke
ken, gerekt (25 ton trek), gesneden en ge
stabiliseerd en geverfd.
En dan gaan ze naar de koper. Bij ma
nilla, hennep en katoen is dat bijna steeds
het buitenland. De Verenigde Staten en
Canada hebben graag manilla in verband
met de steenachtige bodem waar men daar
veelal in moet vissen.
Maar voor Nederland is het bijna alles ny
lon. De netten-industrie is voor Nederland
en vooral voor zijn visserij belangrijk.
Maar niet alleen voor zijn visserij. Want
deze industrie, gegroeid uit de touwslage
rij en van vroeger waar men hennep-kor-
garen met de hand sloeg op de baan, en
zich vaak nog baserend op de techniek van
toen, maakt ook sport- en tuinnetten, om
van alle andere toepassingen nog maar te
en dus van wagon of auto in zeeschip een
kraan nodig heeft en niet als in Rotterdam
via binnenschepen.
Draaischijf van Europa
Men gelooft te Hamburg voorts dat de
snelle ontwikkeling van de Rotterdamse
haven in de toekomst wat rustiger zal
verlopen. De teruggang der Benelux
havens is volgens deskundigen hier een
gevolg van de geringere importen aan
massagoederen, in het bijzonder kolen en
olie, en men gelooft dat het uitermate ge
vaarlijk is de massagoederenoverslag
waarvan Rotterdam zo heeft geprofiteerd
te overschatten. Als voorbeeld geeft men
ten deze aan dat de 113.000 ton koffie die
in 1958 in Hamburg werden gelost een
waarde hadden van 650 miljoen mark, de
5,5 miljoen ton olie die hier in dat jaar
werden gelost evenwel slechts 530 miljoen
mark waard waren. Waar een ton koffie
5750 mark kost, daar kost een ton olie
gemiddeld 100 mark.
Behalve over de ontwikkeling op het
gebied van de stukgoederenoverslag is
men te Hamburg ook optimistisch over de
ontwikkeling van de Oostduitse havens
Rostock en Wismar. Men heeft lange tijd
gevreesd dat deze havens zich zouden ont
wikkelen tot echte concurrenten van Ham
burg op het stuk van goederen naar en
van het communistische blok. Het blijkt
nu dat van een tweede Elbemonding in
Rostock uit technische overwegingen geen
sprake kan zijn. Voorts gelooft men nu er
gesproken kan worden van een gelijkma
tige verdeling van het stukgoederenaan-
bod over de vijf grote Noordzeehavens dat
het mislukken van de grote vrijhandels
zone, dat eerst een brede schaduw over
Hamburg wierp, niet die ramp zal worden
die men vreesde. Men zegt nu dat Ham
burg op het snijpunt ligt van de Europese
Economische Gemeenschap, de Kleine
Vrijhandelszone en het oostelijke blok. En
men ziet Hamburg met zijn vrije haven
reeds in de positie van „Europese draai
schijf" tussen deze drie economische ge
bieden.
zwijgen. De vraag is zo groot dat men het
haast niet kan bijhouden.
Stijgende prijzen
De prijzen van manilla en sisal stijgen
heel hard maar toch is ook op dit gebied
nog heel wat vraag. De manillaprijs is ge
stegen van 2.30 tot 3.30 per kilo in drie
jaar tijds. De produktie op de Phillipijnen,
vroeger door de Japanners en nu (minder
vakkundig) door de Philippino's verzorgd,
is veel lager geworden en men heeft er ook
veel last van ziekten. Maar de wereldcon
sumptie neemt toe en zo stijgt de prijs on
danks de steeds grotere produktie van ny
lon. En bij de sisal die door de negers in
Tanganyika en Kenya wordt verbouwd
gaan de prijzen omhoog door de hogere lo
nen en de toeneming van de vraag. De
landbouw heeft veel nodig en de onderont
wikkelde landen beginnen nu ook af te ne
men.
Bij de nylon staat de Nederlandse indu
strie zeer gunstig tegenover de wereldcon-
currentie. Een bedrijf als dat van Van
Beelen, dat bijna de gehele produktie
(van het filament af) zelf in handen heeft
en met betrekkelijk lage kostprijzen werkt,
kan goed concurreren in het buitenland
ondanks de protectiemaatregelen in Enge
land en Amerika.
Hoe belangrijk het kan zijn dat men de
machines zelf kan bouwen blijkt wel hier
uit dat technicus Mudde voortwijnmachi-
nes heeft gemaakt die een tweemaal zo ho
ge capaciteit hebben als men elders als
maximum beschouwt.
Zoals het ook belangrijk is dat men in
het bedrijf van Van Beelen nog overzicht
heeft. Er zijn nog niet te veel mensen zo
dat er nog van persoonlijke banden kan
worden gesproken.
De gemeente heeft de laatste twee da
gen oogluikend toegelaten dat men rond
ging met steunlijsten om bijdragen voor
de nietgeorganiseerde stakers te verga
ren. Maandag werd de oogst van achthon
derd gulden, bijeengebracht in één IJmui
dense wijk, verdeeld. Gehuwden ont
vingen voor ieder kind drie gulden per
week. Gehuwden ouder dan vijfentwintig
jaar kregen twee gulden per week,
jongere vrijgezellen iets minder al
naar gelang hun leeftijd. Dinsdagmorgen
zijn twee vertegenwoordigers van het sta
kingscomité naar het Velsense gemeente
huis gegaan om officieel toestemming
te gaan vragen om met lijsten geld in te
zamelen.
Het centrale stakingscomité Velsen-
IJmuiden heeft de touwtjes van de bouw-
staking in de IJmond goed in handen
dank zij een straffe organisatie en de
Voor de ten bate van de ongeorganiseer
de stakende bouwvakarbeiders gehouden
huis-aan-huis-collecte blijkt ons bij infor
matie dat er geen vergunning is afgege
ven door het college van burgemeester en
wethouders van Velsen, de enige instantie
in de gemeente die vergunningen kan ver
lenen. Wel was de loco-burgemeester de
heer II. de Boer een telefonisch verzoek ge
daan een vergunning voor het houden van
deze collecte te verstrekken, doch de heer
De Boer heeft daarop geantwoord dat
daartoe een schriftelijke aanvraag door
een erkende vakorganisatie diende te wor
den gedaan. Hedenmorgen was van een
dergelijke schriftelijke aanvraag bij het
gemeentebestuur ook nog niets bekend,
zodat geconstateerd kan worden dat de
collecte, die op zaterdag jongstleden is ge
houden, onwettig is geweest.
overtuiging van het merendeel der sta
kers dat men met onbesuisd optreden zijn
eigen ruiten ingooit. „Wij staken nu, maar
de strijd moet nog komen", meent het co
mité. „Vorige week zaterdag hebben wij
tevreden, ja tevreden, ongeorganiseerde
bouwvakkers met zesendertig gulden naar
huis gestuurd en dat vinden wij al heel
wat."
In het bestuur hebben de sterke mannen
van de vijf afdelingsbesturen van de vak
bonden in IJmuiden, Velsen-Noord en
Santpoort zitting. Zij werken hard zodat
alles op lolletjes loopt, de inschrijving van
de stakers iedei'e moi'gen en de uitbeta
ling aan het eind van de week. „Dit is de
eex-ste goed georganiseerde staking in Ne
derland", zeggen zij. Zij zijn vast van plan
te tonen wat een gedisciplineerd verzet te
gen de werkgevex-s vermag.
IJm'uiden is een van de centrale uitbeta-
lingsposten in het besmette gebied en be
strijkt de kuststrook van Alkmaar tot en
met Santpooi-t. Ongeox-ganiseerde stakers
in deze stx-eek moeten zaterdags hun uit
kering in IJmuiden gaan halen, of de pen
ningmeesters van de comités in hun plaat
sen dit laten doen. Om te conti'oleren of de
x-egistratie van stakers in het rayon naar
wens verloopt heeft dinsdag de voorzitter
van het centx-ale stakingscomité in IJmui
den per motor een tocht gemaakt langs de
desbetreffende plaatsen.
DIERENBESCHERMING GAAT
MAANDAG VERGADEREN
De afdeling Velsen en omstreken van de
Nederlandse vereniging tot bescherming
van dieren houdt maandag aanstaande een
ledenvergadering met vertoning van film.
De vergadering vindt plaats in „Velser-
beek" te Velsen-Zuid. De film die na af
handeling van een korte huishoudelijke
agenda wordt gedraaid is getiteld „Een
ware geschiedenis van het bos". De film
behandelt het leven van de bevers.
