Passenstelsel in Zuid-Afrika
wordt voorlopig opgeschort
HET WEER
SHODB
shakpevillE
Brits minister zat klem
in woedende menigte
fe MORRIS 'Y'ëfore [foi/ êmj!
Furler voorzitter van
Europees parlement
De Gaulle gaat zich met
boerenleiders verstaan
Protestbetoging verliep
ordelijk en waardig
Loonsverhoging in de
landbouw goedgekeurd
Een half miljoen zwarte arbeiders
staakt om de doden te gedenken
Frondizi lijdt nederlaag
Brandende kruisen in
zuiden van de V.S.
Paus benoemt nog drie
nieuwe kardinalen
Macmillan toont
T.S.: ondergrondse
proef ontdekbaar
Nog een aanslag op een
Belgische leraar
Kassem vermindert
straf van dienaars
van oud regime
Madagaskar reeds in
april onafhankelijk
IN NOORD-RHODESIA
In de krant van heden:
Weinig verandering
Het woord is aan
prettige royale ruimte
MAANDAG 28 MAART 1960
45e JAARGANG NUMMER 12.
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLADVOORVELSEN - IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
STRAATSBURG (ANP) De Westduit-
se christen-democraat Hans Furler is
maandagochtend gekozen tot voorzitter
van het Europese parlement. Hij kreeg 68
stemmen tegen de liberaal Martino 44. De
socialistische fractie ha*d geen kandidaat
gesteld.
Robert Schuman, de 73-jarige voorzitter
van het parlement, had besloten zich niet
herkiesbaar te stellen.
Men heeft Schuman de functie van „raad
gevend voorzitter" willen aanbieden als
erkenning van zijn Europese diensten,
doch hij heeft verklaard op deze benoe
ming geen prijs te stellen.
Parijs (Reuter) President De Gaulle
zal volgende week met de leiders van
Franse boerenorganisaties spreken over
landbouwkwesties, aldus is van ambtelij
ke zijde meegedeeld. De boeren klagen, dat
zij geen behoorlijk bestaan meer hebben
sinds de garantieprijzen voor hun produk-
ten vijftien maanden geleden werden af
geschaft. Op 18 maart weigerde De Gaulle
het parlement, dat op reces is" gegaan,
bijeen te laten komen voor een behande
ling van de klachten van de boeren, zulks
ondanks een verzoek van de meerderheid
der afgevaardigden.
Vele honderden merendeels jongere
mannen en vrouwen hebben zaterdag
middag in Amsterdam een protestmars
gemaakt tegen „negervervolgingen in
Zuid-Afrika". De stoet trok zwijgend van
de J. P. Heijestraat langs de Overtoom,
Amstelveenseweg, Cornelis Kruseman-
en de Lairessestraat naar het Museum
plein, begeleid door politiemannen te
paard.
Zij voerden talrijke spandoeken en
kartonnen borden mee met leuzen als
„Een ras: de mens!", „Stop de neger-
vervolging in Zuid-Afrika", „Denk aan
de doden in Sharpeville", „Negervervol
ging is goddeloos".
Onderweg werden strooibiljetten ver
spreid met de uitnodiging: „Sluit u aan.
In de gehele wereld wordt tegen dit
bloedbad geprotesteerd".
De betoging verliep zeer ordelijk.
Humanisten protesteren
Het hoofdbestuur van het Humanis
tisch Verbond heeft een telegram gezon
den aan de minister-president van Zuid-
Afrika. Daarin tekent het protest aan
tegen de apartheidspolitiek, „Die leidt tot
bloedige excessen, zoals zich kortelings
hebben voorgedaan", aldus het telegram.
Surinaamse actie
Donderdag zal de federatie van Suri
naamse verenigingen in Nederland in
„Bellevue" te Amsterdam een openbare
protestvergadering houden naar aanlei
ding van de gebeurtenissen in Zuid-
Afrika. Het woord zal worden gevoerd
onder meer door de voorzitter van de
federatie, de heer F. M. Moll, en de heren
A. Sedoc (Den Haag) en W. van Eer
(Rotterdam).
Het College van Rijksbemiddelaars is
accoord gegaan met de loonsverhoging
van vier percent in de landbouw, waartoe
het landbouwschap had geadviseerd. In de
verschillende provincies zullen de nieuwe
C.A.O.'s, die per 1 april moeten ingaan,
nu op basis van deze vier percent worden
afgesloten.
(Van onze correspondent in Londen)
LUSAKA, NOORD-RHODESIA, (Reuter)
Een schreeuwende menigte negers ver
drong zich op het vliegveld van Lusaka,
in Noord-Rhodesia om de auto, waarmee
de Britse minister van Koloniën Macleod
naar de stad wilde rijden. De negers, die
de afzetting van de politie doorbroken
hadden, sloegen met hun vuisten op de
auto en riepen „wij willen nu vrijheid"
(„Freedom now'").
De uit negers bestaande politie balde
daarop eveneens de vuist en ging tot de
aanval over. Na acht minuten was zij er
in geslaagd de weg voor Macleods auto
vrij te maken. De betogende negers had
den spandoeken met leuzen bij zich.
De Britse minister van Koloniën was uit
Salisbury, waar hij besprekingen had ge
voerd over de toekomst van Nyassaland,
in Lusaka aangekomen waar hij zal be
raadslagen met plaatselijke bestuursamb
tenaren en politieke leiders.
Dinsdag vliegt hij naar Blantyre, in
Nyassaland. In Blantyre hebben negers
betoogd, toen de Britse permier Macmil-
lan deze plaats kortgeleden, in het kader
van zijn Afrikaanse reis, bezocht.
Reeds uren voor de aankomst van het
vliegtuig van Macleod hadden verscheide
ne duizenden negers zich buiten het vlieg
veld verzameld. Zij kortten zich de tijd
met zingen en het roepen van nationalis
tische leuzen. Zij schreeuwden, dat zij te
gen de plannen waren, om van Noord- en
Zuid-Rhodesia en Nyassaland één staten
bond te maken. „Wij willen zelfbestuur",
aldus de betogers.
Verscheidene honderden Engelsen, die
zich in het vliegveldgebouw hadden ver
zameld, om de Britse minister van Kolo-
Demonst.ra.nien in de protestoptocht
van zaterdagmiddag in Amsterdam.
Va°
Weerrapporten I, 2
Uit het binnenland 2
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 8
Kunst 4
Uit stad en omgeving 5, 6
In de Vishal en op zee6'
Beeldverhalen 7
Toch Is Het Zo 7
Feuilleton 7
Horen en Zien 7
Agenda van IJ mond en Haarlem S
Beurs 9
Scheepsberichten 9
Economisch nieuws9
Sport 11, 12, 13
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Bewolkt met plaatselijk enige
regen. Matige aan de kust af en
toe vrij krachtige noordoostelij
ke wind. Weinig verandering in
temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
TRETORIA (Reuter) De Zuidafri- I
kaanse politie heeft zaterdag in Pretoria
bekendgemaakt, dat zij de negers niet
meer zal vragen hun persoonsbewijzen te
tonen. De maatregel is genomen „om de
spanning onder de negers te verminde
ren". In een verklaring van de nolitie
heet het: „aangezien de Bantoes (negers)
als gevolg van intimidatie nu zo bevreesd
zijn om hun persoonsbewijzen en andere
stukken bij zich te dragen en zelf* geen
geld bij zich durven hebben, is besloten,
dat zij hun persoonsbewijzen niet meer
behoeven te tonen Er zijn instructies uit
gegaan, dat Bantoemannen en -vrouwen
niet meer gevraagd zal worden, hun per
soonsbewijzen en andere documenten te
tonen en dat zij niet meer zullen worden
aangehouden, als zij deze stukken niet bij
zich hebben".
Vandaag bleef 95 percent van alle zwar
te arbeiders in Zuid-Afrika van zijn werk
weg ter herdenking van de slachtoffers,
die vorige week maandag vielen.
Het persoonsbewijzenstelsel werd in
1907 ingevoerd om een toevloed van ne
gers naar de steden en werkloosheid te
voorkomen. Het Afrikaanse Nationale Con
gres, de grootste organisatie van negers
in de Unie, stelt dat het stelsel vr.n de
negers slaven maakt en hun bewegings
vrijheid en werkgelegenheid beperkl Het
Pan-Afrikaanse congres had tegen dit pas
senstelsel de acties ontketend die de vo
rige week tot bloedvergieten leidden.
De minister van Justitie, Erasmus, zei,
dat het dragen van persoonsbewijzen weer
verplicht gesteld zou worden als de toe
stand weer normaal is. Hij is van plan
vandaag bij het parlement een wet in te
dienen tot een verbod van het Afrikaan
se Nationale Congres, het Pan-Afrikaan
se Congres en andere kleurlingenorganisa
ties.
Niet tevreden
JOHANNESBURG (Reuter) De alge
mene voorzitter van het Afrikaanse Na
tionale Congres, Luthuli. heeft zaterdag
avond over de bekendmaking, dat de Zuid-
afrikaanse politie geen negers zonder per
soonsbewijs meer zal arresteren, gezegd,
dat deze maatregel, die tot nader order
geldt, niet tegemoet komt aan de wensen
van het volk. Het is kennelijk een prak
tische maatregel om een einde te maken
aan de huidige betogingen.
Achttien jaar geleden is de toepassing
van de wetten over de persoonsbewijzen
ook voor de tijd van zes maanden milder
geweest.
JOHANNESBURG (AFP-Reuter) Lu
thuli heeft te Pretoria zijn persoonsbe
wijs verbrand en een beroep op de neger
bevolking van Zuid-Afrika gedaan, haar
campagne voor afschaffing van de passen
voort te zetten. Hij wekte de negers op,
vandaag niet aan het werk te gaan ten te
ken van rouw.
(AFP) In Johannesburg werd ver
wacht, dat ongeveer een half miljoen ar
beiders niet op het werk zouden verschij
nen.
Massavertoning
Premier Verwoerd heeft zaterdag een mas
sabijeenkomst in Meyerton toegesproken,
waarin hij betoogde, dat iedereen die pro
testeert tegen de gang van zaken in de
Unie het communisme in de kaart speelt.
Verwoerd sprak op een podium, dat ver
sierd was met bloemen. Zijn rede werd
voorafgegaan door zeer emotionele tone
len, waarbij jonge schoolkinderen één voor
één leuzen reciteerden die betrekking had
den op „het gevaar voor de beschaving"
en de "astbeslotenheid deze te bescher
men. Meisjes reciteerden het volgende:
„Vaders en moeders zorg er alstublieft
voor. dal. wanneer u pr niet meer bent,
wij niet als slaven hoeven te leven."
„Ik ben Verwoerds meisje. Moge de lie
ve Jezus hem beschermen," zei een ander
meisje. Een negenjarige Griekse jongen
zei: „Ik kom van de bakermat van de be
schaving, Griekenland. Leve blank Zuid-
Afrika".
Verwoerd had de vergadering geopend
met een gebed „om kracht in moeilijke
tijden". Een plaatselijke protestantse pre
dikant !as een deel voor uit het boek Jo-
zua, waarin de komst van de Israëlieten
in het beloofde land werd beschreven.
Aansluiten Passenstelsel in Zuid-Afrika
De „News Chronicle" meldt uit Johan
nesburg, dat dokter Frack, de directeur
van het ziekenhuis, waar de gewonden
van Sharpeville worden behandeld, is
geschorst omdat is uitgelekt, dat de
meeste Afrikaners schoten in de rug
hadden gekregen. Dit nieuws bereikte de
bisschop van Johannesburg, Ambrose
Reeves, die het bekend maakte. De bis
schop is een vriend van dokter Frack.
Uitstel Veiligheidsraad
NEW YORK (Reuter). De spoed
vergadering van de Veiligheidsraad, die
op verzoek van de Afrikaans-Aziatische
landen dinsdag de ongeregeldheden in
Zuid-Afrika zou behandelen, is op ver
zoek van Zuid-Afrika 24 uur uitgesteld.
Henry Martin, die, in afwezigheid van
de permanente Zuidafrikaanse afgevaar
digde bij de UNO, voor Zuid-Afrika op
treedt, heeft in een brief aan de voor
zitter van de Veiligheidsraad, de Ameri
kaan Cabot Lodge, om dit uitstel ge
vraagd. Hij vroeg voorts namens zijn
regering of Zuid-Afrika zonder stem
recht aan de besprekingen in de veilig
heidsraad mag deelnemen.
De Labourpartij heeft zondag op Tra
falgar Square in Londen een grote pro
testdemonstratie tegen de Zuidafrikaanse
rassenpolitiek gehouden, welke naar
schatting tienduizend mensen op de been
bracht.-Aan de bijeenkomst, welke zon
der incidenten verliep, ging een optocht
door het centrum van de stad vooraf,
waarin enkele duizenden aanhangers van
de tegen Zuid-Afrika gerichte boycotbe
weging meeliepen.
BUENOS AIRES (Reuter/AFP) - De par
tij van president Frondizi, de „Intransi
gente Radicale Partij, heeft een nederlaag
geleden tegen de voornaamste oppositie
partij, de „Radicale Volksunie van Ricar-
do Balbin in de verkiezingen van zondag.
Ongeveer drie kwart van de tien miljoen
kiesgerechtigden heeft gestemd. Volgens
officieuze cijfers heeft de partij van
Balbin 1.500.000 stemmen verworven
tegen de regeringspartij 1.200.000. Waar
nemers zijn evenwel van mening, dat
Frondizi's partij, waarvan de volksradica
len zich in 1957 afscheiden, toch nog de
meerderheid in de Kamer zal behouden,
ondanks de huidige nederlaag.
ATLANTA (UPI) Tientallen branden
de kruisen, het handelsmerk van de anti-
joodse, anti-rooms-katholieke en anti-ne
ger organisatie Ku Klux Klan. verschenen
zaterdagnacht en zondagmorgen vroeg
overal in het zuiden der Verenigde Staten,
een dag nadat over het gehele land door de
negers betogingen werden gehouden tegen
de rassendiscriminatie.
In het Oosten, New Engeland, het Mid
den-Westen en Verre Westen hadden dui
zenden negers en sympathiserenden gede
monstreerd regen segregatie met parades
en bijeenkomsten.
Het brandpunt van de landelijke protest
demonstraties was het Hamton Institute
voor negers in Hampton en Newport News,
Virginia.
De studenten van Hampton verzochten
108 studenten-organisaties van New York
tot Californië zich bij hen aan te sluiten in
hun protesten als onderdeel van „operatie
26" naar de dag van de maand.
Autoriteiten in South Carolina meldden
dat over een gebied van zes districten
kruisen brandden, op een gegeven moment
brandden er 40 tegelijk. Er schijnt echter
geen wet te zijn overtreden, daar de krui
sen op particulier terrein waren verbrand.
(UPI) De politie van Anniston in de
Amerikaanse staat Alabama heeft vijf
mannen gearresteerd in verband met het
verbranden van kruisen door de Ku Klux
Klan in deze stad. De vijf weigerden duide
lijk te zeggen of zij tot Ku Klux Klan be
hoorden hoewel ze wel uitdrukkingen ge
bruikten als: „we moeten de mensen laten
zien dat we georganiseerd zijn en in actie".
VATICAANSTAD (UPI) Reuter Paus
Joannes XXIII heeft vandaag, tijdens een
geheim consistorie, nog drie nieuwe kar
dinalen benoemd, buiten de zeven nieuwe
die vandaag hun formele benoeming ont
vingen.
De namen van de drie nieuwe kardina
len, noch hun nationaliteiten zijn nog be
kend. Een van de zeven nieuwe kardinalen
was de 59-jarige mgr. dr. B. J. Alfrink,
aartsbisschop van Utrecht en 67ste titula
ris van deze bisschopszetel sedert Sint
Willibrord, die in de zevende eeuw uit
Engeland was overgestoken om de Frie
zen het christendom te prediken.
Bernardus kardinaal Alfrink, in 1951 tot
titulair bisschop van Tyana en coadjutor
van wijlen kardinaal de Jong benoemd,
volgde laatstgenoemde in 1955 op als
aartsbisschop van Utrecht en heeft zich
vooral de zorg voor de bouw van nieuwe
kerken aangetrokken.
Onder de zeven zijn verder de eerste
Afrikaanse negerkardinaal, de 47-jarige
bisschop van Roetabo mgr. Laurian Roe-
gambwa, de eerste Japanner, de 67-jarige
mgr. Peter Totsoeo Doi, en de eerste
Philippijn, de 51-jarige aartsbisschop van
Manilli mgr. Rufino Santos. De an
dere drie zijn de 67-jarige aartsbisschop
van Bourges in Frankrijk, mgr. Joseph
Lefcbvre, de 74-jarige mgr Antonio Bacci,
secretaris van de pauselijke breven aan
de prinsen, en de 64-jarige mgr. Luigi
Traglia, plaatsvervangend vicaris-
generaal van Rome.
niën te verwelkomen, zagen zwijgend toe,
toen zijn auto door de betogende negers
werd bestormd.
NAIROBI (Reuter) Ten noorden van
Nairobi is zondag een nieuwe politieke
partij gevormd, de Afrikaanse Nationale
Unie van Kenya. Zij steunt de grondwet
voor Kenya, welke onlangs op de te Lon
den gehouden conferentie met de Britten
is opgesteld. De grondwet wordt door de
partij gezien als een „instrument voor on
middellijke onafhankelijkheid". De Afri
kaanse nationalistische leider Tom Mboya
werd gekozen in het comité, dat de poli
tiek en reglementen van de nieuwe par
tij zal opstellen. Tot voorzitter werd ge
kozen James Gichuru, die op de voor
grond is gekomen sedert het ogenblik dat
hij uit gevangenschap werd ontslagen.
(Van onze correspondent in Londen)
Volgens de Daily Mail heeft de Britse
atoomgeleerde Sir Wiliam Penney, die
Macmillan naar Washington vergezelt,
aangetoond, dat ondergrondse nucleaire
ontploffingen van enigerlei omvang thans
niet langer geheim kunnen blijven. Pen-
ney's aanwezigheid in Washington is daar
om Macmillans troefkaart by zijn bespre
kingen met de Amerikanen. Dank zy de
nieuwe ontdekking is snelle overeenstem
ming thans waarschijnlijk.
Penny nam zijn proeven in twee buiten
gebi'uik zijnde mijnen in het merendistrict
en in Cornwall. Hij is van oordeel dat geen
land in staat is nog langer geheime onder
grondse atoomproeven van enigerlei be
tekenis uit te voeren zonder jarenlange
voorbereiding en enorme kosten. Om een
atoombom half zo groot als die van Hiro-
sjima weg te moffelen is een gat onder de
grond nodig groter dan het enorme stadion
van Wembley.
De Amerikaanse H-bom pionier dr. Ed
ward Teller is van oordeel, dat het moge
lijk is om een bomontploffing gelijkstaan
de aan die van 20.000 ton gewone spring
stof te doen voorkomen als een normale
kleine aardschok. Maar Penney is er van
overtuigd, dat met een goed controle
systeem kernproeven en aardschokken
van elkander kunnen worden onderschei
den. Een ander Brits argument voor spoe
dige overeenstemming is dat de grote mo
gendheden thans werken aan een nieuw
type kernwapens, dat geen grote industrië
le voorbereiding of kostbare materialen
vereist, zoals de tegenwoordige bommen.
De Britse regering zou daarom van oordeel
zijn dat het beter is de proeven stop te
zetten voordat de nieuwe methoden zijn
vervolmaakt en iedereen de geheimen er
van kent.
Dorothy Dix:
Ik heb geleefd en het was ten volle de
prijs waard, die ik heb moeten betalen.
BRUSSEL (ANP) De Belgische Jus
titie is een uitgebreid onderzoek begonnen
naar de afzender van twee postpakketten,
die vrijdag in Brussel en Luik zijn be
zorgd en die een dodelijke inhoud bevat
ten. Een van de pakketten werd geopend
door een Luikse geschiedenisleraar, de
48-jarige Georges Laperches uit Luik, met
het gevolg dat hij in een ziekenhuis is
overleden. Het tweede pakket, dat even
eens een met explosieven opgevuld boek
bevatte, was geadresseerd aan een leraar
in Brussel, de 44-jarige Pierre Le Greve.
Deze echter kreeg argwaan toen hij al
met het openen van het pakket was be
gonnen en waarschuwde de politie, hetgeen
hem hoogstwaarschijnlijk het leven heeft
gered.
Hoewel officieel daarover geen enkele
mededeling is verstrekt worden beide aan
slagen in verband gebracht met eerdere
Algerijnse activiteit in België, die enkele
weken geleden ondermeer hebben geleid
tot de moord op een Algerijnse student in
Brussel.
De heer Le Greve is lid van het comité
„Vrij Algerije". Het pakket dat aan de
heer Laperches was gericht, was vermoe
delijk bestemd voor een van zijn zoons,
die is aangesloten bij een uiterst-linkse
beweging.
In de Belgische pers wordt het vermoe
den uitgesproken dat de „Rode Hand",
een organisatie die zich zou bezig houden
met het bestrijden van nationalistische Al
gerijnse activiteit in het buitenland, ver
antwoordelijk is voor de aanslagen.
Radio-Caïro meldt dat de Iraakse pre
mier, generaal-majoor Kassem, de tegen
de voormalige eerste-ministers Djamali
en Baban en de vroegere minister van bui
tenlandse zaken Basjakan gevelde dood
vonnissen heeft omgezet in gevangenis
straffen van drie tot tien jaar. De drie
veroordeelden oefenden hun functie uit
onder het bewind van de vermoorde Noe-
ri-Es-Said. Voorts werden de tegen gene
raal Rafik Aref, gewezen chef van de ge
nerale staf, generaal Ali, voormalig be
velhebber van de Iraakse eerste divise,
en generaal Gazi Daghestani, indertijd
plaatsvervanger van generaal Aref, uitge
sproken doodvonnissen wegens samenzwe
ring tegen de regering-Kassem eveneens
in gevangenisstraf veranderd. Premier
Kassem verminderde de straffen in ver
band met de viering, op maandag, van het
Bairam-feest, dat het einde betekent van
de mohammedaanse vasten.
PARIJS (Reuter) Madagascar zal op
zijn laatst op vier april onafhankelijkheid
verkrijgen als republiek binnen de Fran
se gemeenschap, zo hebben de premiers
van Frankrijk en Madagascar gezamen
lijk bekendgemaakt. Tijdens een plechti
ge bijeenkomst in de ambtswoning van
premier Debré werd een verklaring on
dertekend, waarin melding werd gemaakt
van het succesvolle afsluiten van de on
derhandelingen die op 11 februari waren
begonnen.
(AFP) In Centraal-Afrika is een nieu
we federatie in oprichting. De federatie,
Equatoriale Unie genaamd, zal de repu
blieken Gabon, Kongo, Tsjaad en Midden-
Afrika omvatten, die thans deel uitma
ken van de Franse gemeenschap. Naar
het voorbeeld van de federatie Mali, die
Soedan en Senegal Verenigt, wil de Equa
toriale Unie geheel onafhankelijk zijn,
maar nauw verbonden blijven met Frank
rijk.
Bij zijn bezoek aan Frankrijk heeft
premier Kroesjtsjev in Parijs aange
zeten aan een banket. Na afloop gaf de
premier aan een aantal journalisten
zijn handtekening.
Advertentie
zie advertentie op pagina 8
Advertentie
BAPtfELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSEST*AAT (BIJ KONINGSPLEINJ AMSTERDAM TEL 223596
WOLLEN SPORTTRUIEN