Minister Erasmus is gemachtigd
volkscongressen te verbieden
HET WEER
NEGENTIEN BRANDWEERLIEDEN
IN GLASGOW OMGEKOMEN
Amerika „kan er niet onder uit"
Gunstige reactie op Russisch
p roevenstop-plan te wachten
Afrikanen verbranden hun passen
45e JAARGANG NUMMER 124 DINSDAG 29 MAART 1960
k*r«u*iod<e«n cosmetica
Opslagplaats van whisky
in vlammen opgegaan
In de krant van heden:
Nog vrij koud
India wil deelnemen aan
debat in Veiligheidsraad
i BARTEIJORISSTR HAARLEM TEL, 13439
NIEUWE VOLKSWOEDE IN KAAPSTAD
Het woord is aan
Opdracht van gemeente
Haarlem aan Mari
Andriessen
Verdeeldheid onder de
blanken in Kenya
Bewaking voor ambassade
Russen afwijzend
Het Westen presenteert
controleplan
Het schildersbedrijf
Morgen gesprek met
minister De Pons
Geen kermis tijdens
dodenherdenking
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. j| sg Êf "B "P iWHjihin Jls Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur. If w 1 IFiFll 111 Ifjl ff fk 1 iff j| Ifll Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. JIb Ai A «JL Ai As ^gg@lL Ai JsL franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Giro-rekenin? ITmuider Courant no. 129288.
ti„. i. l m i A rr. 1KOO- DAGBLAD VOOR V E L S E N - IJ M UID E N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING ^uo-rexemng xjmuiaer ^ouram nu i o
Haarlem: hootdred. en alle afd. Telef. 15295. 1 J Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
EUREKA
afd. cosmetica - LEIMUIDEN
maken Uw huid weor „kerngezond"
en stralend mooil
Hebt U moeilijkheden?
Meeèlerspuistjesrimpslljes. enz]
Profileer don von
oe unieke gelegen-
heideengrolishuid-
advies te ontvan
gen. I
Stuur deze adver1
lenlie -r 12 cis. post- A
zegel voor vragen-^®
lijsl con^gjSl
GRATIS
IHUIDANALYSE,
(Van onze correspondent in Londen)
Tenminste negentien brandweerlieden
zijn gisteravond om het leven gekomen
bij een ontploffing in een brandende whis-
key-opslagplaats in het havengebied van
Glasgow waarbij een zijmuur instortte.
Veertig andere brandweerlieden werden
gewond. Twee zusjes, die vlak bij het
pakhuis wonen, worden vermist.
PaZ
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2, 7
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel. 3
Buitenlands nieuws 3, 6
Agenda van IJmond en Haarlem 4
In de Vishal en op zee4
Uit stad en omgeving4, 5
Kunst 7
Feuilleton 9
Horen en Zien 9
Beeldverhalen 9
Globetrotter Garcia de Leon).. 9
Economisch nieuws11
Beurs 11
Scheepsberichten 11
Sport 13
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
Verwachting lot morgenavond:
Bewolkt en op de meeste plaat
sen droog weer. Morgen over
dag enkele verspreide opklarin
gen. Matige tot vrij krachtige
wind tussen noordoost en oost.
Over het algemeen weinig ver
andering in temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Het was de grootste brand welke ooit
in Glasgow heeft gewoed en de ernstigste
slag welke de brandweer in Groot-Brittan-
nië ooit heeft getroffen. Zelfs gedurende
de Duitse Blitz" vielen er niet zoveel
slachtoffers bij een enkele brand. Veertig
brandweerwagens en tweehonderd brand
weerlieden waren in actie maar het was
van het begin af al een verloren strijd.
De omgekomen brandweerlieden werden
door de ontploffing verrast toen zij bezig
waren in het brandende gebouw een on
derzoek in te stellen. Plotseling bezweek
een van de zijmuren terwijl tegelijkertijd
een vlammenzee hen van de buitenwe
reld afsloot en hun hulpkreten smoorde.
Drie brandweerwagens werden door het
vuur verteerd waaronder een splinternieu
we, welke jufst voor 170.000 door de ge
meente Glasgow was gekocht. Een uitge
schoven ladder met bijbehorend voertuig
werd versplinterd door vallend puin.
De vlammen schoten vijftig meter hoog
de lucht in en vonken regenden over de
wijde omgeving welke in een rosse gloed
stond. Het vuur sloeg over naar een ijsco-
fabriek en bedreigde een ander pakhuis
aan de overkant. In de verbrande opslag
plaats bevond zich voor een waarde van
zestig miljoen gulden aan whisky.
Dit is de derde grote whiskybrand in
Glasgow binnen een maand. Twee sche
pen op de Clyde, die gevaar liepen, wer
den naar een veiliger plaats gesleept.
NEW YORK (Reuter) India heeft de
voorzitter van de Veiligheidsraad, deze
maand de Amerikaan Cabot Lodge, toe
stemming gevraagd, zonder stemrecht te
mogen deelnemen aan de vergadering die
de Veiligheidsraad woensdag zal wijden
aan de recente onlusten in Zuid-Afrika.
Zuid-Afrika. dat geen lid van de raad is,
heeft eerder een soortgelijk verzoek ge
daan.
Volgens kringen, die in nauw contact
met de Afrikaans-Aziatische groep in de
UNO staan, zullen wellicht ook Ghana, Li
banon, Pakistan en mogelijk ook Guinea
de bijeenkomst willen bijwonen.
Advertentie
èee MO RR1Sbefore if on êmj!
ItlQSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
FALCON WOLLEN TWEEDJASSEN
Een foto, die historisch zal worden
voor de strijd voor de rechten voor de
zwarte bevolking van Zuid-Afrika: na
dat de leider van het (weldra te ver
bieden) Afrikaans Nationaal Congres,
Luthuli, het voorbeeld heeft gegeven,
verbranden juichende negers de ge
hate paspoorten, die van jongsaf hun
onderhorigheid aan de blanken hebben
gekenmerkt. (Telefoto ANP)
W h i 11 i e r
Wie weet te lijden om het geluk van
een ander, weet ook dat de ander dat
niet weten mag.
De liberale partij en een tegen de apart
heid gerichte vrouwenbeweging hebben de
steun van de openbare mening gevraagd
voor een telegramcampagne, die zij zijn
begonnen en welke het aftreden van pre
mier Verwoerd ten doel heeft. Diens af
treden zou een gunstige sfeer scheppen
voor onderhandelingen met niet-blanke
leiders, aldus een gemeenschappelijke ver
klaring.
De politie heeft maandag kantoren van
het Afrikaanse Nationale Congres bezocht
en volgens een provinciale secretaris van
de organisatie documenten in beslag ge
nomen.
Bij de ongeregeldheden in Kaapstad na
het verbod op de Congrespartijen, zijn
maandagavond weer ongeregeldheden uit
gebroken, waarbij de politie van gummi
knuppels en traangas gebruik maakte om
een menigte Afrikanen uiteen te drijven.
Er vielen slachtoffers maar bijzonderhe
den zijn nog niet bekend. Naar schatting
duizend Afrikanen hielden een betoging.
De menigte bekogelde bussen en auto's
met stenen. De politie schoot als teken
van waarschuwing in de lucht. Vervolgens
trad 7,ij met gummiknuppels en traangas
op om de mensen te verspreiden.
Morgen zal Prinses Irene de Keuken
hof in Lisse officieel openstellen. Ter
meerdere opluistering, van de kleurige
lentepracht is de „bollendrieling" Hil
da, Lisa en Saskia (v.l.n.r.) aanwezig.
DE KLEINE JOHANNES
Het gemeentebestuur van. Haarlem
beeft de beeldhouwer Mari Andries
sen opdracht gegeven tot het maken
van een beeld, De Kleine Johannes
voorstellende uit het gelijknamige
boek van Frederik van Eeden, die op
3 april aanstaande honderd jaar ge
leden te Haarlem geboren werd. De
beeldhouwer heeft de opdracht aan
vaard. Het beeld zal geplaatst worden
in de omgeving van het voormalig
ouderlijk huis van Frederik van
Eeden aan het Frederikspark (eer
tijds' Frederiksplein 10).
NAIROBI (AFP) Sir Ferdinand Ca-
vendish-Bentinck, die onlangs is afgetre
den als voorzitter van de wetgevende raad
van Kenya, heeft meegedeeld, dat hij van
plan is een „Coalitie van Kenya" te vor
men. Deze coalitie, die buiten en boven de
partijen staat, zou de vereniging van alle
blanken ter verdediging van hun gemeen
schappelijke belangen lot stand moeten
brengen.
Daarentegen heeft Michael Blundell, de
leider van de „New Kenya Group" maan
dag in Nakoeroe zich tegen het denkbeeld
van een verenigd front van blanken uit
gesproken. Dit zou de blanken slechts iso
leren van de groepen van een ander ras,
aldus Blundell, die rassenpolitiek uit de
tijd acht.
KAAPSTAD (Reuier) De Zuidafri-
kaanse minister van Justitie, Erasmus,
heeft maandag in het parlement een wets
ontwerp ingediend, op grond waarvan de
regering de bevoegdheid krijgt het Afri
kaanse Nationale Congres en het Pan-
Afrikaanse Congres te verbieden. De lei
der van de oppositie, Sir De Villiers
Graaff, stelde onmiddellijk hierop een
amendement voor, dat de maatregel elk
jaar opnieuw ter behandeling voor het
parlement wordt gebracht. Erasmus kon
dit niet aanvaarden maar was bereid de
mogelijkheid te overwegen dat aan het
parlement verslag van de stand van zaken
wordt uitgebracht. Het amendement werd
met 81 tegen 51 stemmen verworpen en
het wetsontwerp in eerste lezing aanvaard.
Een uur later kwamen steeds meer kleur
lingen op straat in Kaapstad en andere
steden om hun verontwaardiging
over deze maatregel te uiten. Het kwam
vooral in Kaapstad tot hevige onlusten,
waarbij de politie met stenen werd be
kogeld en getfouwen in brand werden ge
stoken.
Sir De Villiers had gezegd, dat de re
gering al voldoende bevoegdheden om de
toestand het hoofd te bieden heeft op
grond van de bestaande wet tegen het
communisme. De woordvoerder van de re
gering zei echter dat juridische deskundi
gen, aan wie advies was gevraagd, de me
ning hadden uitgesproken dat de regering
over onvoldoende bevoegdheden beschikt
op grond van de huidige wetgeving.
De leider van de progressieve partij, dr.
Jan Steytler, wees het wetsontwerp af om
dat hij niet geloofde, dat de oplossing van
de vraagstukken ligt in het verbieden van
organisaties maar in overleg met gema
tigde Afrikaanse leiders. Ook de (blanke)
vertegenwoordigsters van de Afrikanen
in het parlement mevrouw Margaret Bal-
linger zei, dat de toestand alleen zou kun
nen worden verbeterd door onderhandelin
gen met verantwoordelijke elementen van
de niet-blanke bevolking.
Vreugdevuur
In Johannesburg hebben maandag twin
tig Afrikanen hun pas in het openbaar
verbrand, ondanks de waarschuwing van
regeringszijde dat deze documenten weer
op verzoek aan de politie moeten worden
getoond wanneer de toestand normaal is.
Kolonel Van Wijk, plaatsvervangend com
missaris van politie, deelde een journalist
in Pretoria mee, dat het verbranden der
passen een strafbare handeling is en dat
de politie zal optreden tegen degenen, die
zich hieraan schuldig maken en tegen hen
die anderen ertoe aanzetten. De Afrika
nen zouden bovendien een pas van hun
werkgever nodig hebben wanneer zij na
het ingaan van het uitgaansverbod over
straat moeten.
Er waren eveneens ongeregeldheden in
drie Afrikaanse steden nabij Johannes
burg. Ten minste één Afrikaanse politie
man werd volgens de eerste berichten ge
dood en verscheidene zijn gewond. Ge-
meentepersoneel werd uit alle drie de
plaatsen geëvacueerd. Café's werden in
brand gestoken en stenen gegooid naar
treinen en auto's. In een der steden, Dube,
werd de kerk van de nederduits geïnfor
meerde missie door Afrikanen in brand
gestoken.
De ongeregeldheden braken uit een paar
uur nadat het parlement in eerste lezing
een wetsontwerp had aanvaard waarin de
regering de bevoegdheid krijgt de twee
voornaamste Afrikaanse Nationalistische
organisaties te verbieden.
Volgens een districtscommandant zijn
in Worcester een honderd km. van Kaap
stad, maandagavond alle kerken waaron
der de nederduitse gereformeerde, scho
len, bestuurs- en katholieke gebouwen, de
huizen van Bantoe-politiemannen en een
kliniek afgebrand. Worcester wordt door
Afrikanen bewoond.
Dr. Frack terug
JOHANNNESBURG (UPI) De admini
stratief directeur van het Baragwanath
ziekenhuis in Transvaal H. J. Hugo heeft
vanavond bekend gemaakt dat dr. Isodore
Frack in zijn functie van geneesheer
directeur is hersteld. In Baragwanath wer
den de Afrikanen verzorgd, die verleden
week waren gewond bij de relletjes in
Sharpeville. Volgens Hugo hadden „moei
lijkheden en misverstanden" tot Fracks'
schorsing op zaterdag geleid.
De politie heeft een permanente bewa
king ingesteld voor het ambassadegebouw
van de Unie van Zuid-Afrika aan de
Alexander Gogelweg te Den Haag. Dag
en nacht staat er een politieman voor de
deur. Reeds vorige week was er rijdend
toezicht, maar nadat de ambassade in de
nacht van vrijdag op zaterdag met verf
is beklad, is de bewaking verscherpt. Die
nacht werd met groene verf het woord
„moord" op een muur geschilderd en over
het naambord heen werden twee s.s.-te
kens geklad. Het restant uit de verfpot
werd ten slotte tegen een muur gesmeten.
De gemeentelijke reinigingsdienst heeft
de beschilderingen verwijderd.
(Van onze correspondent in de V.S.)
De verwachting in Gettysburg, in
welks nabijheid Eisenhower en Mac-
millan confereren, is, dat de president
en de premier het eens zullen worden
over een welwillende reactie ten aan
zien van de jongste Russische voor
stellen, te Genève gedaan. De groep
in het Amerikaanse kamp, die aan
vankelijk het Russische voorstel wil
de afwijzen, schijnt thans in te zien,
dat Amerika een bijzonder slechte
indruk zou maken op de publieke
wereldopinie, indien het de Russi
sche suggesties zonder meer van de
hand zou wijzen. Vandaar dat Was
hington thans wel geneigd is een
voorzichtige welwillendheid te be
tonen. Dat Macmillan bereid is op
het russische voorstel in te gaan, stond
bij voorbaat al vast.
In Amerikaanse kring spreekt men
'tans over een aanvaarding van een
moratorium voor proeven, dat zou
duren tot 20 januari, de datum waar
op de nieuwe Amerikaanse regering
zal worden geïnstalleerd. Eisenhower
zou ervan uitgaan, dat hij het volgen
de bewind alleen kan binden door
verdragen, die hij heeft aangegaan,
maar een moratorium zou, naar men
hier hoopt en wenst buiten een offi
cieel verdrag vallen.
Eisenhower zou zijn opvolger kunnen
aanbevelen het moratorium voort te zet
ten, indien de Russen serieus zouden deel
nemen aan de perfectionering van het in
spectiesysteem, maar zijn opvolger zou
kunnen verwachten, dat hij gehoor zou ge
ven aan de raad van zijn voorganger.
Stopzetting van de proefexplosies is ook in
Amerika bij de grote massa populair en
•Nixon zou aldus bij de verkiezingen in no
vember kunnen profiteren van een rege
ling, waar men thans naar schijnt te stre
ven. De verkiezingspolitiek kan men dit
jaar onmogelijk buiten beschouwing laten.
Zelfs in zuiver internationale bespre
kingen dringt dit onderwerp binnen.
Indien de Engelsen en Amerikanen het
in Gettysburg deze week eens worden
over de instructies, die zij de gedelegeer
den in Genève zullen sturen, dan nog moet
men aannemen, dat pas gedurende de top
conferentie de punten op de i's zullen wor
den gezet. Zou men het eens worden over
het moratorium voo de ondergrondse
proefexplosies, dan zou de drang van de
publieke opinie zeer sterk worden om de
obstakels, die het verdrag inzake de grote
explosies nog in de weg staan, te overwin
nen. Die obstakels zijn niet gering, doch
overkomelijk. Een der voornaamste pun
ten, waar nog onenigheid over bestaat, is
het aantal inspecties, dat per jaar zal zijn
toegestaan aan de internationale inspectie-
groepen, die controle moeten uitoefenen op
de naleving van het verdrag.
Om opnieuw terug te komen op de Ameri
kaanse binnenlandse politiek: de politieke
partij, die dit tot stand zou hebben ge
bracht, zou daarvan bij de verkiezingen
in november kunnen profiteren.
Vóórdat Eisenhower en Macmillan maan
dagochtend per helikopter van Washington
naar Gettysburg vlogen, hebben zij een
gemeenschappelijke verklaring afgelegd.
Deze begon met de opmerking, dat het
voornaamst doel van de ontmoeting over
leg inzake de onderhandelingen te Genève
is. Dit is stellig waar, doch tevens dien
de deze eerste zijn van de verklaring met
name de Duitsers en Fransen gerust te
stellen, die spoedig nerveus worden wan
neer de Engelsen en Amerikanen afzon
derlijk overleg plegen.
Dat het antwoord op de Russische sug
gesties inderdaad de hoofcaak is, kan blij
ken uit het grote aantal kernfysici, dat
vandaag aan de conferentie zal deelne
men.
Advertentie
GENèVE (Reuter) Het Westen heeft
maandag op de ontwapeningsconferentie
in Genève een voorstel voor internationale
controle ingediend. Het plan omschrijft de
eerste taken van de internationale organi
satie voor ontwapening, die het Westen
ingesteld wil zien in de eerste ontwape
ningsfase. De organisatie moet van tevo
ren in kennis worden gesteld van het op
laten van satellieten. Zij verzamelt de ge
gevens van bestaande waarnemingssta
tions. Aandere taken zijn het vestigen van
een centrum voor het ontvangen van in
lichtingen over de sterkte aan wapens
en pei'soneel, het controleren van de plan
nen voor vermindering van strijdkrachten
en conventionele bewapening en het ver-'
zamelen en controleren van de gegevens
der verschillende landen over hun mili
taire begrotingen.
Voordat er overeenstemming wordt be
reikt over het verbieden van ruimtevoer
tuigen met middelen tot massale vernie
tiging, moet er een stelsel komen voor het
controleren en opsporen van ruimtesatel
lieten. De organisatie moet van tevoren
in kennis worden gesteld van het lance
ren van lange-afstandsraketten. Zij wordt
belast met het controleren van verminde
ringen in de produktie van splijtbaar ma
teriaal voor militaire doeleinden en de
controle op het overdragen van overeen
gekomen hoeveelheden splijtbaar mate
riaal voor niet-militaire doeleinden. Voorts
moet de organisatie de manier vaststel
len waarop de militaire operaties van
belangrijke landen na hun toetreding tot
een verdrag voor internationale ontwape
ning zullen worden gecontroleerd, de ver
minderingen in bewapening en personeel
controleren en middelen scheppen voor
grotere bescherming tegen onverhoedse
aanvallen.
Morgen zullen de werkgevers in het
schildersbedrijf op het ministerie van
Economische Zaken een onderhoud hebben
met minister De Pous over de mogelijk
heid van doorberekening van de nieuwe
loonvoorstellen, die, volgens de werk
gevers, heel moeilijk uit de produktivi-
teitsstijging kunnen worden bekostigd.
In de nieuwe loonvoorstellen is een
loonsverhoging van vijf percent gehand
haafd, alsmede een verhoging van de
prestatiebeloning, verhoging uitrustings
toeslag en verwerking huurcompensatie,
tezamen een verhoging van negen percent.
Daar komt dan nog bij de nieuwe huur
compensatie van 1 april a.s. Voor het
schildersbedrijf liggen de zaken iets an
ders dan voor het bouwbedrijf. Voor on
geveer zeventig percent bestaan de kosten
hier uit lonen en voor dertig percent uit
materialen.
Op de Purmerschool in Nieuwendam
is een nieuwe les op het rooster ge
komen, welke door de leerlingen van
de zesde klassen ademloos wordt ge
volgd: „kampeerles!" Niet alleen de
techniek van het. kamperen ivordl hier
bouwen uit de
onderwezen, doch ook de manier,
xvaarop een goed kampeerder zich ge
draagt. Op de foto zien we hoe de
jongens en meisjes luisteren naar de
vader van een hunner, de heer Schmidt,
die de fijne trekjes van het tent op
doeken doet.
Het gemeentebestuur van Haaksbergen
heeft besloten dat de kermis, die verbon
den is aan de Meimarkt in Haaksbergen,
op de dag van de dodenherdenking van
zes uur af gesloten zal zijn.
De Haaksbergse Meimarkt, waaraan een
tweedaagse kermis is verbonden, wordt
reeds sinds jaar en dag op de eerste
woensdag van mei gehouden. Dit jaar zou
deze kermis daardoor weer samenvallen
met de dodenherdenking.
