m
Fantoom in. de bar
Horen en zien
PANDA EN DE TROETELTROEP
Fa. B.
Dave Brubeck Quartet
in Amsterdam
Toch ió het zo
AVONTUREN VAN EEN HON:
Reynolds-onderscheiding
voor Jean Tschumi
Herdenkingsbijeenkomst
Frederik van Eeden
ROM EN MIOE
MAANDAG 4 APRIL 1960
40. „Ach, ach, ik ben zo'n ongelukkige
troetel!" riep Joris huilend en stampvoe
tend, „ik mag ook nooit eens wat!"
Waarom stel je je zo aan?" vroeg Pan
da verbaasd, „waaromHij brak af,
toen iemand hem op de schouder tikte en,
omkijkend, zag hij notaris Hendrikus Fo
liant, die hem afkeurend aankeek. „Waar
om huilt deze troetel?" vroeg de notaris
streng, „dit is nu al de zoveelste keer,
dat ik huilende troetels aantref. Zijt ge
soms te streng?" „Nee", antwoordde Pan
da, „maar hij wil„Doe dan, wat hij
wil", viel de notaris hem ongeduldig in de
rede, „geef de troetel zijn zin. Wijlen uw
tante Petronella Panda heeft uitdrukkelijk
bepaald, dat de troetels toegefelijk en be
gripvol behandeld moeten worden. U
moogt ze gerust wel wat verwennen. Hoe
het ook zij, als ik weer kom controleren
en ik tref nogmaals huilende troetels aan,
zal ik maatregelen nemen". En met deze
dreigende woorden ging de notaris heen.
Panda keerde zich boos naar Joris, die
er nu tevreden bij zat. „Goed dan",
snauwde hij, „je krijgt je zin, jij
jij verwende troetel!!
nulio televisie
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Niet om de knikkers
De VARA uitzending van zaterdagavond
„Je neemt er wat van mee" werd een on
gekende uitbarsting van vrijgevigheid
doordat drie winnaars van duizend gulden
er niets van wensten mee te nemen maar
alles bestemden voor liefdadige doelein
den. De Hagenaar A. Stolk, die door zijn
optreden in vorige uitzendingen nogal wat
critiek uit den lande op zich had gecon
centreerd, ontwapende met één slag allen,
die iets tegen hem hadden, door als eerste
van deze drie dit grootse gebaar te maken.
Ook de gepensioneerde C. J. Möller die
niet, zoals zijn voorganger in Haagse ge
schiedenis, maar in de wederwaardighe
den van Columbus vorste, gaf de zak met
guldens aan de glunderende Theo Eerd-
mans terug. Tenslotte stelde ook de maga
zijnbediende J. Vijverberg zijn pasver-
worven rijkdom ter beschikking omdat, zo
als hij vanzelfsprekend verklaarde, de bij
bel waarvan hij zich in deze quiz een
groot kenner toonde hem dit leerde. Uit
zendingen als deze tonen, hoe men met be
trekkelijk eenvoudige middelen program
ma's kan maken, die grote weerklank vim
den. En hoe men kosten noch moeite aan
een programma kan sparen zonder dat
zo'n programma het doet, bewees op
nieuw de Publieke Tribune. Het had zon
der twijfel goede bestanddelen, enkele
rechtbankparodieën en dansnummers wa
ren heel aardig maar men kreeg de in
druk v.an een aantal jonge talenten, die
allemaal door elkaar heen liepen te roe
pen om de aandacht. Er was geen middel
punt in het programma.
Het journaal had tevoren de aandacht
gevangen gehouden door de goede opna
men van de lancering van de jongste
weersatelliet in de V.S. en de nieuwste
lugubere paddestoel, die de Fransen in 'de
Sahara deden opschieten. Jan Leyendek-
ker en Pier Tania zorgden weer voor een
paar interessante vraaggesprekken, res
pectievelijk met enkele mensen, die een
zware verantwoording droegen voor de
zondag gespeelde wedstrijd van het Ne
derlandse elftal tegen Bulgarije en met
Dolf van tier Linden, die zondag op ver
zoek naar Israel vloog om daar een or
kest te gaan vormen.
De K.R.O. had zondagavond de attentie,
het hoofdgerecht van het programma uit
uien te bereiden. Een filmpje over de
Franse uienverkopers in Engeland was
het, dat de aandacht nauwelijks kon blij-
De radio geeft dinsdag
HILVERSUM I. 402 m, 7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de
jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en overwe
ging. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.50 Voor de vrouw.
35 Walerst. 9.40 Schoolradio. 10.00 Voor de kleu -
lers. 10.15 Lichtbaken. 10.25 Gram. 11.00 Voor de
vrouw. 11.30 Gram. 11.50 Volaan.. vooruit, praat
je. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Metropole-
ork., radiokoor en soliste. (12.30—12.33 Land- en
tuiriböuwmeded.12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15
Vijftien jaar geleden, praatje. 13.20 Nieuwe gram.
12.35 Dansmuziek. 14.00 Gram. 14.05 Schoolradio.
14.35 Wh vrouwen van het land. 14.45 Piano en
bariton. 15.25 Gram. 16.00 Voor de zieken. 16.30
Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.40 Beursber.
17.45 Regeringsuiz.: Land ir. zicht! Waarop is de
koers gericht? De Zilvervloot vervolgt zijn reis
om de wereld. Een prijsvraag voor jongeren, met
aantrekkelijke prijzen. 18.00 Lichte muziek. 18.20'
Gram. 18.30 R.V.U. De strijd tegen de betovering
van ons verstand. Eerste lezing: Chrysippus. de
Stoïcijn, door prof. dr. C. A. van Peursen. 19.00
Nieuws. 19.10 Act. 19.25 Zang. 19.30 Pianorecital.
20.00 Lijdensmeditatie. 21.00 Filharm.ork. en so
liste. 22.00 Orgelrecital. 22.25 Boekbespr. 22.30
Nieuws. 22.40 Gezin en huwelijk, praatje. 22.50
Filharm.ork. van OverijSel en solist. 23.55—24.00
Nieuws.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnasiek. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 De groen
teman. 9.15 Gram. 9.40 Morgenwijding. 9.55 Boek
bespr. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Pianospel. 11.15 Voor de zieken. 12.00 Zang en
piano. 12.20 Regeringsuitz.Uitz. voor de landb.
12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Lichte muz.
13.00 Nieuws. 13.15 Meded. en gram. 13.25 Lichte
muz. 13.55 Beursber. 14.00 Kamermuz. 14.30 Gram.
14.40 Schoolradio. 15.00 Voor de vrouw. 15.30 Pia
noduo. 16.00 Van mens tot mens, lezing. 16.15
Gram. 16.30 Voor de jeugd. 17.20 De dierenwereld
en wij, praatje. 17.30 Voor de jeugd. 18.00 Nieuws.
18.15 Pianospel. 18.30 Accordeonmuz. 18.50 Paris
vous parlc. 18.55 Voor dc kleuters. 19.00 Muzikale
quiz. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevar. progr. 21.45 Journ.
22.00 Kamermuz. 22.30 Nieuws en beursber. van
New York. 22.45 Kamermuziek. 23.05 Stoelendans.
23.20 Gram. 23.55—24.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Gram. 12.15 Pianorecital. 12.30 Weerber.
12.34 Tuinb.kron. 12.42 Pianorecital. 12.52 Koer
sen. 13.00 Nieuws. 13.15 Gram. 14.00 Ork. en koor.
10.00 Koersen. 16.06 Duitse les. 16.21 Vlaamse muz.
17.00 Nieuws. 17.10 Zangrecital en piano. 17.40
Boekbespr. 17.50 Voor de jeugd. 18.20 Voor de
soldaten. 18.50 Sportkroniek. 19.00 Nieuws. 19.40
Marsmuz. 19.50 Lezing. 20.00 Voor de vrouw. 21.00
Orhr.orkest en solist. 22.00 Nieuws. 22.15 Piano
recital. 22.55—23.00 Nieuws.
T elevisie pro gramma
VOOR MAANDAG
NTS: 20.00 The Nat King Cole-show. 20.25 Film.
21.00—22.15 Het vonnis, TV-spel.
VOOR DINSDAG
EUROVISIE: NTS: 13.2514.00 Report. Londen
aankomst pres. De Gaulle. 19.30—20.00 Internat,
agrarisch nieuws. NTS: 20.00 Jiurn. en weeroverz.
20.20 Filmdocumentaire. 20.30 Film. 22.05 Franse
chansons. 22.15-23.00 Rechtstr. reportage Brussel:
ven boeien door zijn eentonig onderwerp.
Het kunstmaandorkest gaf een bijzonder
vreemd samengesteld programma ten
beste, waarvan de muzikale uitvoering bo
ven alle lof verheven was doch dat niet
temin de muziekliefhebber weinig voldoe
ning kon geven. De prijs van de maand
voor de beste t.v.-acteur moet ongetwij
feld worden toegekend aan de eerwaarde
heer Coppes, die de epiloog uitsprak. De
ze ironie is goedbedoeld. Het was een ge
noegen, naar hem te kijken doch de
aandacht voor wat hij zeide leed werke
lijk onder het briljante talent, waarmee
hij zijn tekst voordroeg. Het is de kijker
niet makkelijk naar de zin te maken
doch een woord recht uit het hart, met
misschien niet vlekkeloze mimiek en in
tonatie gepresenteerd, is hem in deze ru
briek toch welkomer dan wat de heer
Coppes met zoveel vakkundigheid ten bes
te gaf.
Beelchchermer
Televisiespel van Willis
De V.P.R.O. zendt donderdag 21 april
een spel van Ted Willis uit, getiteld
„Niks voor ons". Het is voor de televisie
bewerkt en vertaald door Jack Dixon. Het
toneelstuk dat in Londen speelt, behan
delt de huidige Jeugd, haar problemen en
haar reacties. De acteurs, allen leden van
het Rotterdams Toneel, staan onder de re
gie van Jack Dixon, de produktie is van
Ko v.d. Bosch en de decors van Fokke
Duetz.
Doclstraat 59 - Haaricm Tol.-15252
OFFICliilE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
„SECOVA" MENIEVERVEN
(Van onze medewerker voor jazz)
Het Dave Brubeck Quartet, dat gister
avond in het Amsterdams Concertgebouw
voor de tweede maal dit jaar optrad,
vormde ongetwijfeld het beste gedeelte
van het concert waaraan ook het trio Pim
Jacobs mat spel, overstemd door een
fiouterige en harde drum bespeeld door
een jonge Zwitser en Rita Reys deel
namen. Tevens trad het Coleman Haw
kins Trio op, maar zo kort dat men amper
de gelegenheid had om een indruk te krij
gen. Oscar Pettiford (bas) en Kenny
Clarke (drums) brachten lauw spel: Haw
kins zelf wekt nog altijd bewondering
door zijn warme volle toon, met name in
„Yesterdays", maar het is wel te merken
dat hij een dagje ouder wordt.
Dave Brubeck was bijzonder goed op
dreef. Het samenspel van dit quartet
wordt voortdurend subliemer, met name
tussen altsaxofonist Desmond en Brubeck
zelf. Afwisselend uiterst geconcentreerd
en ernstig, dan weer vriendelijk lachend
en soms bijna „springend" perst Brubeck
als het ware de meest gecompliceerde fi
guren uit zijn instrument.
Bach en Darius Milhaud hebben een
enorme invloed op hem uitgeoefend en hij
brengt een wonderlijke synthese tussen
de jazz en de klassieken tot stand. Daarbij
laat hij geen bijzonder ritme of melodi
sche lijn ongebruikt. Drummer Joe Morello
en bassis Gene Wright gaven beiden het
bewijs van hun uitzonderlijk kunnen in
improvisaties, waarin het melodiegebruik
van deze instrumenten goed tot zijn recht
kwam.
Maatschappij „Arti et Amicitiae" Van
zaterdag 9 april tot en met zondag 8 mei
I860 zal in het gebouw der Maatschappij
„Arti c-t Amicitiae" te Amsterdam, Rokin
hoek Spui, een voorjaarstentoonstelling
worden gehouden van werken, vervaar
digd door leden der Maatschappij. De ten
toonstelling zal worden.geopend op zater
dag 9 april,-des middags te .3 uur.
Getallen
mystiek
V_
MICHAËL Stifel, wiens naam ook wel
Styfel of Stieffel luidde, wordt algemeen
als een geniaal man beschouwd. Oorspron
kelijk was hij monnik, maar in 1522 koos
hij de zijde van Luther en werd een van
zijn trouwe volgelingen. Toch is het niet
het terrein van de theologie, waarop we
het genie van Stifel willen uitzetten. Zijn
grote verdiensten liggen n.l. op weten
schappelijk terrein en wel in het bijzonder
op dat van de wiskunde. Zijn „Arithmatica
Integra" was in zijn tijd bijv.
het belangrijkste werk op het
gebied van de rekenkunde, een
boek zoals volgens zeggen
er in Duitsland in de laatste
300 jaar nog geen was ge
schreven. Bovendien was hij
een van de eersten die de on
bekende in een vraagstuk door
een letter aanduidde en die de plus- en
min-tekens gebruikte.
Maar behalve theoloog en praktisch wis
kundige, was Stifel tevens een uitermate
dweepziek man. Zijn bijna niet te begrij
pen dwaling nam een aanvang met on
schuldige spélerijtjes met getallen, welke
spelletjes uitermate geschikt zijn om de
vervéling op een regenachtige dag te ver
drijven, maar buiten de praktijk van het
dagelijks leven dienen te worden gehouden.
Destijds waren de mensen uitermate ge
charmeerd van het zgn. „woordrekenen"
Het principe daarvan is vrij eenvoudig
Door de letters van het alfabet een bepaal
de getallenwaarde te geven en daarmee
allerlei rekenkundige bewerkingen te gaan
uitvoeren, kunnen woorden in getallen en
getallen in woorden worden omgezet,
waardoor allerlei verrassende resultaten te
voorschijn getoverd kunnen worden. Stifel,
die uiteraard over het voor dit spel ver
eiste combinatievermogen beschikte, deed
graag mee aan dit soort kabalistiek, waar
aan hij aanvankelijk echter hoegenaamd
geen waarde hechtte. Daarvoor was hij te
veel wiskundige. Totdat hij eens bij de
bestudering van de Apokalypse op bepaal
de samenhangen stiet, die hem als theo
loog opperbest in zijn kraam te pas kwa
men. Vanaf dat moment liet hij zijn scep
tische houding ten opzichte van het woord-
rekenen varen en overwon
zijn dweepzucht. Het kabalis-
tische gegoochel met letters
en getallen kon hij niet lan
ger zien als een spelletje,
waaruit verrassende uitkom
sten te voorschijn konden ko
men, maar van dat ogenblik
af beschouwde hij het als
een mogelijkheid om Gods geheime bood
schappen te ontsluieren. Met vurige ijver
stortte hij zich in dit dwaze gedoe en steeds
dieper drong hij door in de geheimen van
een getallenmystiék, zodat hij al spoedig
een meester was in de kunst van het ver
anderen van woorden in getallen en ge
tallen in woorden. Met ongeëvenaarde
scherpzinnigheid combineerde hij de
dwaaste dingen, in de waan levende, dat
hij de alwetenheid op het spoor was ge
komen. Zo wist hij de mensen glashelder
voor te rekenen, dat de wereld moest ver
gaan op 18 oktober 1533, om 8 uur in de
morgen. De tijden waren vervuld en zelfs
God zou dit verschrikkelijk gebeuren niet
meer kunnen verhinderen.
Daarover een volgende keer.
H. Petition
(Nadruk verboden)
Journalistencabaret op
zeven april in Haarlem
Voor vereniging van vrouwelijke
Zionisten
De Woman International Zionist Organi
sation (W.I.Z.O.) heeft het Amsterdams
journalistencabaret „Pers Vers" uitgeno
digd om op donderdag 7 april op te tre
den in de Tuinzaal van het Concertge
bouw te Haarlem.
Uit het optreden van het journalisten
cabaret op dinsdag 10 november verleden
jaar in het Minervatheater te Heemstede,
bleek dat de journalisten onder elkaar al
even critisch 's werelds betrekkelijkheid
bekijken als zij het doen in de krant. En
zoals de recensent dat in zijn verslag
schreef „hun optreden was de natuur
lijke uitstalling van hun eigen wereldje,
los van hun talent dat nodig is om niet
alleen de volke iets kond te doen, maar
het ook te vermaken".
De vrouwenvereniging die dit cabaret,
dat wars is van alle zwaarwichtigheid, uit
nodigde heeft een daadwerkelijk aandeel
in de opbouw van Israel door vrouwen en
kinderen voor te lichten over werk in de
landbouw, huishoudelijk werk en beroeps
arbeid. De vereniging is behulpzaam ge
weest bij de omschakeling van immigran
ten en zij beijvert zich om haar leden te
interesseren voor de historische, zowel als
voor de hedendaagse Joodse cultuur.
De voorstelling van het cabaret is voor.
iedereen toegankelijk.
Het Amerikaanse instituut van archi
tecten heeft de Reynolds-onderscheiding
voor 1960 toegekend aan de Zwitserse
architect Jean Tschumi. De Reynolds-on
derscheiding, die negentigduizend gulden
groot is, wordt elk jaar toegekend aan ar
chitecten die het opvallendste moderne
bouwwerk hebben ontworpen waarin het
op creatieve wijze verwerkte aluminium
belangrijke invloed zou kunnen hebben op
de hedendaagse bouwkunst.
Professor Tschumi werd gekozen voor
zijn ontwerp van het hoofdkantoor van
Nestlé in een park van Vevey in Zwit
serland. De constructie heeft de vorm
van een Griekse „y" en heeft zeven ver
diepingen. De voorzitter van het Ameri
kaanse instituut, dr. Walter Gropius zei
dat de jury unaniem tot toekenning var-
de onderscheiding voor 1960 aan Tschumi
was overgegaan.
In het kader van de nationale herden
king van Frederik van Eeden, die op 3
april honderd jaar geleden werd geboren,
is zaterdagmiddag in de aula van het
Stedelijk Museum te Amsterdam een door
het Frederik van Eeden Genootschap ge
organiseerde herdenkingsbijeenkomst ge
houden.
De voorzitter van het negentig leden
tellende genootschap, dr. H. W. van Tricht,
zeide in zijn openingswoord verheugd te
zijn over de grote opkomst van belangstel
lenden de aula was bijna geheel gevuld.
De met zang en pianospel (door mej. Van
Tricht en een nicht van Van Eeden) op
geluisterde bijeenkomst, werd bijgewoond
door onder anderen de burgemeester van
Haarlem, mr. O. P. F. M. Cremers. Er
werden twee herdenkingstoespraken ge
houden door prof. dr. W. J. M. A. Assel-
bergs en prof. dr. Garmt Stuiveling, over
respectievelijk „De hoofdmotieven in het
letterkundig werk van Frederik van
Eeden" en „Frederik van Eeden en De
Nieuwe Gids".
Advertentie
VOOR
MARS
M0E-
3839. Rom's kleren waren mooi droog geworden. Schoon waren ze wel niet, maar
daar was niets aan te doen; ze zouden in de was moeten.
Vriendelijk bedankt, meneer Kokel, zei Rom.
Niks te danken, hoor, zei de stoker. Als je soms straks, weer in 't water terecht
komt, mag je gerust weer terugkomen.
Maar daar zou Rom wel voor oppassen. Ze namen afscheid van de stoker en ver
lieten de fabriek.
Aardig van meneer Kokel, dat hij me geholpen heeft! zei Rom.
Ja, zei Mioe. Onze buurman is altijd even vriendelijk!
DOOR
WILLI.'
IRISH
Maar ik ben daar zó vaak geweest.
Ik heb slechts belangstelling voor één bepaalde avond.
De andere avonden kunnen mij niets schelen. Op de
avond, die ik bedoel kwamen een man en een vrouw
samen naar buiten. De vrouw had een fel oranje ge-r
kleurde hoed op met een zwart rechtopstaand veertje
erop. U hield hen uw bakje voor, toen zij in een taxi
wilden stappen, enkele meters van de uitgang af. Nu
moet u goed opletten. Zonder te weten wat zij deed,
liet de vrouw een brandende sigaret in het bakje val
len. U heeft uw vinger daardoor gebrand. De man, die
bij haar was, heeft die sigaret er direct uitgeRaald en
u om het weer goed te maken een paar dollar gegeven.
Hij heeft nog iets gezegd in de geest van: „Het spijt
me, het was een vergissing." Dit zult u zich toch nog
wel herinneren? U brandt niet iedere avond uw vin
gers aan een sigaret, die in uw bakje terecht komt.
En u krijgt ook niet iedere avond een paar dollar in
één keer.
En als ik nu zeg, dat ik het mij niet herinner?
Dan neem ik u prompt mee en breng u naar een po
litiebureau, omdat u de mensen oplicht. U zult dan wel
enige tijd moeten gaan zitten en staat dan gesigna
leerd, zodat u iedere keer, dat u weer op straat pro
beert te bedelen, opgepakt zult worden. De man op
het bed schoof de donkere bril op zijn voorhoofd.
Maar lijkt dit er niet op, dat u mij wilt dwingen te
zeggen dat ik het mij herinner, of ik dat nu wel of niet
doe?
Ik probeer u alleen maar te dwingen te bekennen,
wat u zich wel moet herinneren.
En als ik u dan zeg, dat ik het mij herinner, wat dan?
Eerst vertelt u mij wat u zich herinnert, en dan her
haalt u dat nog eens voor een vriend van mij. Ik zal
hier met hem komen of we gaan samen naar hem toe.
De man begon tegen te sputteren.
Maar hoe kan ik dat doen zonder mijzelf bloot te ge
ven! En dan nog wel tegenover een rechercheur. Ik
word verondersteld blind te zijn. Hoe kan ik die mensen
dan gezien hebben? Dat is precies hetzelfde als wat u
zo juist dreigde te doen, als ik het niet zou vertellen.
Nee, u vertelt het maar aan deze ene rechercheur,
niet aan de hele politiemacht. Ik kan het met hem op een
akkoordje gooien. Hij zal u beloven, dat er niets met u
gebeurt. Nu, hoe denkt u er over? Heeft u ze nu wel
of niet gezien?
Ja, ik heb ze gezien, zei de beroepsmatige blinde man
met zachte stem. Ik heb ze samen gezien. Gewoonlijk
houd ik mijn ogen dicht, zelfs achter mijn donkere bril-
leglazen, als ik in fel licht loop, zoals bij het Casino.
Maar toen ik mijn vingers brandde, opende ik mijn
ogen helemaal. Ik kan door de donkere glazen kijken
en heb ze gezien.
Lombard haalde iets uit zijn portefeuille te voorschijn.
Is dit hem? De man deed zijn bril af en bekeek de foto
aandachtig.
Ik zou zeggen van ja, zei hij tenslotte. Ik heb hem
maar heel kort gezien en het is al een tijd geleden, maar
ik geloof wel, dat hem is.
En zij? Zoudt u haar herkennen, als u haar weer
zag? Ik héb haar later nog eens gezien. Hem heb ik
alleen die avond gezien, maar haar tenminste nóg een
keerWat? Lombard was opgesprongen en boog
zich over hem heen. De schommelstoel wiegelde leeg
heen en weer. Hij greep de bedelaar bij de schouder en
kneep hard, alsof hij op deze manier uit de man kon
krijgen, wat hij wilde horen Vertel het! Gauw laat
horen! Het was vrij kort na die avond. Daarom weet
ik zo zeker, dat zij het was. Ik stond voor een of ander
chic hotel en u weet zelf wel hoe licht het daar kan zijn.
Ik hoorde voetstappen de trap afkomen, die van een man
en een vrouw. Ik hoorde de vrouw zeggen „Wacht even,
misschien brengt me dit geluk", en ik begreep wat zij
bedoelde. Ik hoorde haar voetstappen op mij afkomen.
Er viel een muntstuk in mijn bakje. Een kwart kollar.
Ik kan de geldstukken onderscheiden aan het geluid, dat
ze maken. En toen gebeurde er iets vreemds waardoor
ik begreep dat zij het was. Het was iets heel onbelang
rijks en u zou het waarschijnlijk niet opgevallen zijn.
Ze bleef nog een enkel moment voor mij staan en dat
doet nooit iemand. Het geld lag al in het bakje, zodat
ze naar mij moest staan te kijken. Of naar iets vlak bij
mij. Ik hield het bakje vast in mijn rechter hand, de
hand, die ik gebrand had. Er zat een brandblaar op. Ik
denk dat ze dat gezien heeft. Ik hoorde haar toen zacht
jes mompelen. „Hé, wat toevallig", waarna ze zich om
draaide en wegliep. Dat was allesMaar
Wacht u nu even, ik ben nog niet klaar. Ik opende mijn
ogen een klein stukje en keek in het bakje. Ze had een
dollarbiljet toegevoegd aan de kwart dollar, die ze al
gegeven had. Ik wist dat zij het gedaan moest hebben,
want er had geen dollar in gelegen. Waarom zou ze van
gedachten veranderd zijn en nog een dollar gegeven
hebben, nadat ze al een kwart dollar in het bakje had
gedaan? Het moet dezelfde vrouw geweest zijn. Ze moet
die blaar gezien hebben en zich toen herinnerd hebben,
wat een paar dagen daarvoor was gebeurdMoet
zijn, moet zijnmompelde Lombard ongeduldig.
Ik dacht dat u mij gezegd had, dat u haar had gezien,
dat u kon vertellen, hoe zij eruit zag.
Ik kan u niet vertellen, hoe zij er van voren
uitziet, want ik durfde mijn ogen niet open te doen.
Het was daar veel te licht en ik zou me kunnen ver
raden. Pas toen ze weggegaan was, zag ik dat dollar
biljet. Ik keek iets verder en zag haar toen van ach
teren. Ze stapte in een auto
Van achteren! Nu, vertel me dan maar hoe ze
er van achteren uitzag. Dat is dan ten minste nog iets.
Ik heb haar niet helemaal gezien.
Ik was bang om te hoog te kijken. Alles wat ik van
haar zag, terwijl zij instapte, was een stukje kous en
een schoen. Meer kon ik niet zien.
Een oranje hoed op de ene avond. Een stukje
kous en een schoen op een andere avond, een week
later! Lombard gaf hem een duw. Maar goed, over
twintig jaar hebben we misschien ook alles, wat daar
tussen zit.
Hij liep naar de deur en smeet deze open. Toen
keerde hij zich nog even om en keek hem onheilspel
lend aan.
U kunt vast en zeker veel meer vertellen. Daar
ben ik zeker van! U zult vakkundig behandeld moeten
worden. De eerste keer moet u haar héél goed gezien
hebben en de tweede keer heeft u ongetwijfeld wel
gehoord, welk adres de chauffeur op kreeg
Nee, dat heb ik niet gehoord.
U blijft hier! Begrepen? U gaat niet weg! Ik ga
naar beneden en bel de rechercheur op, waarover ik
u verteld heb. Ik zal hem vragen om hier te komen,
zodat hij zelf kan horen wat u te vertellen heeft.
Maar het is toch een stille?
Ik heb u al gezegd, dat dat wel in orde is. Voor
u hebben wij geen belangstelling. Geen van ons beiden.
U hoeft zich nergens bezorgd om te maken. Maar pro
beer er niet vandoor te gaan, voordat ik terug ben.
In dat geval zullen we u het leven zuur maken.
Hij sloot de deur achter zich.
De stem aan de andere kant van de lijn klonk ver
baasd.
Je weet dus al iets?
Ja, ik heb iets ontdekt. Je moet zelf maar even
komen horen of het iets waard is. Waarschijnlijk krijg
je nog veel meer uit hem dan ik. Ik ben op het ogen
blik in de 123th Street, het laatste huis voor de spoor
baan. Kom zo gauw mogelijk, dan kun je zelf oorde
len. Er staat een agent, die de deur in de gaten houdt
tatdat ik terug ben. Ik ben op het ogenblik in een
telefooncel, de dichtstbijzijnde die ik kon vinden. Ik
wacht bij de voordeur op je.
Burgess sprong enkele minuten later uit een lang
zaam voorrijdende politiewagen, die direct daarop weg
reed. Hij liep snel op Lombard en de agent toe.
Hier is het, zei Lombard, terwijl hij zonder verder
nog iets te zeggen naar binnen ging.
Ik kan nu zeker wel verder, is het niet? zei de
agent, terwijl hij zich al omdraaide. Veel dank, riep
Lombard hem na. Ze waren al op de trap. Het is
helemaal bovenaan, zei hij, terwijl hij voorging.
Hij heeft haar twee keer gezien. Op die avond
en nog eens een week later. Het is een blinde man.
Lach niet! Een bedrieger natuurlijk.
Het lijkt dus wel de moeite waard te zijn.
Ze namen de eerste draai van de trap, achter elkaar.
Hij wil immuniteitvoor die blindheid. Hij is
als de dood voor de politie.
We kunnen daar wel wat aan doen, als hij ten
minste iets redelijks vertelt, gromde Burgess.
Victor W. von Hagen: „De Azteken,
geschiedenis en cultuur". Vertaald door
H. de Rétrécy. (Uitgave Van Ditmar,
Amsterdam).
Er zijn weinig onderwerpen te noemen,
waarover zóveel populair-wetenschappe-
lijke lectuur is en nog wordt gepubliceerd
als over de Indianen van Zuid- en Mid
den-Amerika en dan voornamelijk over
hun wijze van samenleving in de tijd van
de Spaanse veroveringen. Vooral voor de
Azteken, de Inca's en de Maya's schijnt
een onverzadigbare belangstelling van le
zers te bestaan, getuige de overvloed van
boeken die op dat gebied bestaat en die
nog steeds aangroeit.
Maar dat wil bepaald niet zeggen, dat
Victor von Hagen's „De Azteken" beter
onuitgegeven had kunnen blijven. Want
Von Hagen is (ondanks zijn Duits-klinken
de naam) een Amerikaans auteur die de
laatste twintig jaar veel belangrijk werk
over de Zuid- en Middenamerikaanse In
dianenculturen heeft gepubliceerd en die
danook tot de vooraanstaande deskundi
gen op dat terrein kan worden gerekend.
Zijn boek over de Azteken (welks oor
spronkelijke titel, „The Aztec, Man and
Tribe", raker is dan de vertaling) getuigt
op elke bladzijde van die deskundigheid.
Er wordt niet in geromantiseerd en
hoewel dat de schrijver wellicht moeite
heeft gekost ook niet in gemoraliseerd;
Von Hagen zegt zelf ergens: „Morele ge
schiedschrijving is slechte geschiedschrij
ving". Maar er wordt een zeer grondig,
en toch prettig en boeiend geschreven,
overzicht in gegeven van vrijwel alle
aspecten der Azteekse samenleving. Gods
dienst en geneeskunde, landbouw en sport,
muziek en hygiëne zijn maar enkele van
die aspecten, waarover Von Hagen met
grote kennis van zaken weet te vertellen.
De foto's, waarmee het boek geïllus
treerd is, zijn goed gekozen en de vele
tekeningen zijn vooral nuttig om de dui
delijkheid waarmee zij Azteekse handelin
gen, situaties en gebruiksvoorwerpen tot
beter begrip van de moderne lezer weer
geven.
Caro van Eyck blijft
voorlopig rust houden
Hoewel het in de bedoeling heeft ge
legen dat mevrouw Caro van Eyck maan
dag 4 april weer zou gaan spelen, heeft
haar geneesheer besloten, dat zij nog enige
(Wordt vervolgd) tijd rust moest houden.