IJmuider Courant
„Zelfbeschikking
dichterbij dan
voor Nieuw Guinea
menigeen denkt"
Waardig welkom voor De
Gaulle in Londen
Werkloosheid in maart
verder gedaald
Verbitterde strijd van stakers
met politie rond Kaapstad
HET WEER
Tienjarenplan als zverkterniijn
Vorming van Papoea
vrijwilligerskorps
Hogere ziekenhuis
tarieven
Joyrider ramde auto's,
fietser en tram in de
hoofdstad, 5 gewonden
la r t i s t i e K
WOENSDAG 6 APRIL 1960
45e JAARGANG NUMMER 131
Kantoon Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Vandaag wordt de heer Ch. J. I. M.
Welter 80 jaar. Men ziet hem in gezel
schap van een andere befaamde parle
mentariër, prof. Gerbrandydie vol
gende week woensdag 7.5 jaar ivordt.
Advertentie
SUÉDE DAMES - HERENJASJES
Aan het eind van maart bedroeg de ge
registreerde arbeidsreserve in Nederland
56.708, er waren toen 4.595 werkloze vrou
wen. Eind februari was de gex-egistreerde
arbeidsreserve 75.690 en waren er 5.097
werkloze vrouwen.
DURBAN (UPI) De politie heeft dins
dagavond in de lokasie Lamontville bü
Durban het vuur geopend op een menigte
van ruim duizend Afrikanen, waarbij een
Afrikaan werd gedood en twee anderen
werden gewond. De Afrikanen stonden
hun rasgenoten, die naar hun werk waren
gegaan, op te wachten, toen de politie
aankwam. In hetzelfde gebied chargeerde
een groep van 10 blanke en 14 Afrikaanse
politiemannen op een andere groep Afri
kanen die eveneens werkwilligen wilden
bestraffen. De werkwilligen werden met
knotsen aangevallen en dezen verdedigden
zich met boomtakken. De politie kwam hen
met hun Saracen-pantserwagens te hulp.
Een Afrikaan werd gedood en twee ande
ren zijn ernstig gewond. In de lokasie
Nyanga werd een politieman doodgesto
ken.
In de krant van heden:
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2, 6, 7
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 6
Langs sluizen en havens4
Uit stad en omgeving ....4, 5, 7
Agenda van IJmond en Haarlem 7
In de Vishal en op zee7.
Feuilleton 9
PI oren en Zien9
Boekenhoekje 9
Beeldverhalen 9
Economisch nieuwsLI
Beurs 41
Scheepsberichten 11
Sport J3
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Zonnige perioden
Droog weer met zonnige perio-
tussen zuidoost en zuid. Tempe
raturen belangrijk boven nor
maal.
Volledige weerrappovten op pagina twee.
Later wêx-d het logeerhuis voor onge-
trouwde Afrikaanse gemeente-ai-beidérs in
Lamontville door naturellen in brand ge
stoken.
Dinsdagavond stroomden vele Afrikanen
uit Lamontville naar hun stam in het zui
den van Natal terug omdat zij genoeg had
den van de gewelddadigheden. Zij zeiden,
dat zij liever hun betrekking zouden op
geven en honger lijden.
„Uitroeien"
Intussen meldden berichten uit Preto
ria dat de assistent-commissai'is van poli
tie, brigadier C. J. Els, verklaard heeft
vastbesloten „de wetteloze elementen uit
de inheemse stadsbevolking uit te roeien".
Volgens Els vertegenwoordigen déze
„wetteloze elementen" slechts één percent
van de totale Afrikaanse stadsbevolking.
Deze woorden schenen een echo van een
eerder door de minister van Justitie,
Frangois Erasmus, afgelegde verklaring
in Kaapstad. De minister had verklaax-d
dat de regering „alle mogelijke beschik
bare middelen zal gebruiken" om de wet
teloze elementen uit te roeien.
Waarnerhërs zeiden, dat uit beide ver
klaringen blijkt dat de regering niet be
reid is acht te slaan op de vex-maningen
van vele zijden om de oorzaken van de on
rust te zoeken door verantwooi'delijke
Afrikaanse leiders te x-aadplegen, alsmede
de orde te herstellen.
Een arts in Nyanga deelde per telefoon
mede, dat hij in de laatste twee dagen vier
envijftig negers had behandeld wegens
zware verwondingen en dertig wegens
lichtere. De meeste wonden waren hoofd
wonden, veroorzaakt door klappen met
gummistokken van de politic. De gewon
den van dinsdag evenwel een vrouw in
verwachting, een zevenjarig meisje en
een zestienjarige jongen waren door ko
gels getroffen. In de lokasie zijn alle
meisjes die ook maar enigszins op de hoog
te zijn van eerste hulp, gemobiliseerd om
de gewonden te verzorgen.
Door hevige regenval zijn de razzia's die
dinsdagochtend om 6 uur in de lokasie Ny
anga begonnen waren, gestaakt. De afde
lingen politie en militairen trokken toen
uit de lokasie weg. Terwijl de razzia's nog
aan de gang waren, vertelden bewoners
van de lokasie per telefoon dat de politie
deuren en ramen insloeg en negers uit
hun woningen sleurde.
De x-azzia's hadden ten doel de negers
te dwingen weer aan het werk te gaan. Zij,
die werden opgepakt, werden gedwongen
het werk te hervatten in de fabrieken van
Kaapstad.
Een gevangenisautoriteit heeft maan
dag meegedeeld dat thans niemand toe
stemming krijgt mensen te bezoeken, die
op gi'ond van de maatregelen voor hand
having van de openbai-e orde in hechtenis
zijn genomen. De gevangenen mogen geen
brieven schrijven.
REGERING NOEMT GEEN STREEFDATUM MAAR:
Het woord is aan
Harriet Beecher Stowe:
Nooit is een vrouw trotser op haar man,
dan wanneer zij hem ziet als een succes
vol spreker in het openbaar.
Teveel gedronken?
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Tweede Kamer heeft minister Toxopëus dinsdag verklaard dat de
regering er naar streeft de inheemse bevolking van Nieuw-Guinea binnen korte
termijn zelfbeschikking te verlenen. Het noemen van een termijn is ongewenst,
met het oog op de mogelijkheid dat zulk een termijn niet aan te houden zou
kunnen zijn. Bovendien zal de bevolking zelf moeten meespreken over het tijd
stip waarop zelfbeschikking kan worden verleend. De regering heeft echter
wel een werkprogram en een tijdschema voor ogen. Er zal niet worden gestreefd
naar volmaaktheid. Toen wij onze democratische instellingen kregen „waren
er ook nog mensen die niet konden lezen en schrijven". Eén van de eerste dingen,
die nodig is, is een Nieuw-Guinea-Raad, die nog voor september van dit jaar
zal worden ingesteld met een overgrote meerderheid van inheemse leden. Deze
raad kan zich dan ook uitspreken over het al of niet toelaten, van Keiezen
Staatssecretaris Bot vulde aan dat de
tijd, waarbinnen aan de bevolking van
Nieuw-Guinea zelfbeschikking zal worden
verleend, korter zal zijn dan menigeen in
Nederland zich had voorgesteld „of nog
voorstelt". Het tijdstip is echter mede af
hankelijk van het tempo, waarin het pro
ces van ontwikkeling zich voltrekt. In de
afgelopen tien jaar is de basis gelegd voor
de structuur van Nieuw-Guinea, waarvoor
oud-gouverneur Van Baal alle lof toekomt.
Het is nu zover, dat voor de komende tien
jaar een concreet ontwikkelingsplan zal
worden vastgesteld, onderverdeeld in drie
perioden, voor de staatkundig-bestuurlijke,
de economische en de cultureel-sociale
ontwikkeling. De periode van tien jaar is
geen streefdatum, maar een eigen werk-
termün. Binnenkort zullen de papoea's
worden ingeschakeld in het bestuur door
middel van streekraden.
De „schoolstrijd"
Omtrent, de katholieke middelbare
school in Hollandia zei minister Toxopeus,
dat deze school oorspx-onkelijk was ge
dacht in Merauke. De subsidie voor de
school in Hollandia kan echter niet worden
ingetrokken zonder de rechtszekerheid aan
te tasten. De verhouding tussen zending
en missie is echter scheefgetrokken. In
middels staat vast, dat een katholieke
middelbare school ook in Merauke zal
moeten worden gesticht, maar dat zal niet
gebeuren voor de scheefgetrokken verhou
ding in evenwicht is hersteld. Het is mis
schien mogelijk, de openbare school in
Sorong in handen van de zending te geven.
Voor de toekomst zal men in samenwer
king tussen gouvernement, zending en mis
sie, tot éen scholenplan moeten komen, zei
de minister. Het onderwijs zal een zekere
planmatigheid moeten vertonen.
De reis van de „Doorman"
Over de reis van het vliegkampschip Ka-
rel Doorman naar Nieuw-Guinea zei minis
ter Toxopeus dat het van het grootste be
lang is dat de bevolking weet dat ons land
Nieuw-Guinea niet in de steek zal laten.
Wij moeten dus tegenover de bedreigingen
In verband met de huurcompensatie op
de lonen en salarissen mogen de zieken
huizen de tarieven per 1 april verhogen
met 85 cent per dag voor de derde klas.
1.30 gulden per dag voor de tweede en 1.70
gulden per dag voor de eerste klas. Sana
toria mogen twee kwartjes per verpleeg-
da'g meer rekenen. Het betreft hier door
de regering voorlopig vastgestelde maxima.
van Indonesië de defensie versterken.
Daarover zal de kamer te zijner tijd na
dere inlichtingen krijgen. De reis van de
Karei Doorman is met de NAVO volkomen
rond. Ons vliegkampschip staat niet on
der NAVO-commando. Alleen als er oor
log uitbreekt, zal het een bepaalde taak
in de NAVO-defensie hebben. De toezeg
ging aan de Kamer, dat zij zal worden
ingelicht indien dienstplichtigen naar
Nieuw-Guinea worden gezonden, gold
uiteraard niet voor. de marine, want „die
kan men niet altijd in de haven houden."
Aan boord van de Karei Doorman gaan
vliegtuigen mee, die een bestemming heb
ben in Nieuw-Guinea. Voor de ontwikke
ling van Nieuw-Guinea is 't van groot be
lang dat de bevolking zich verdedigd weet.
Papoea-vrijwilligerskorps
Nog dit jaar zal een uit Papoea's be
staand vrijwilligerskorps worden opge
richt, 7.o deelde staatssecretaris Bot mee.
Gedurende de diensttijd, die drie of vier
jaar zal duren, zullen de Papoe's onder
richt krijgen op het gebied van landbouw
en ambacht. Dit heeft ten doel hun terug
keer in de burgermaatschappij te verge
makkelijken, want het dienstverband zal
niet kunnen worden verlengd.
Van de 8800 ambtenaren in Nieuw-Gui
nea zijn 5400 Papoea's. Vóór september
a.s. zal een wetsontwerp worden ingediend
tot het verlenen van een machtiging voor
de opsporing en exploratie van belangrij
ke mineralen op twee terreinen bij Hollan
dia en Sorong. Dit betreft een samenwer
king van de Oost Borneo Mij., de Ned.
Handel Mij., Mueller en Co en de U.S.
Steel Company.
Tijdnood
Nadat staatssecretaris Bot in de mid
dag- en avondvergadering in totaal ruim
vier uur had gesproken, wilde de waarne
mend voorzitter, de heer Tilanus 's avonds
omstreeks half elf nog gelegenheid geven
tot repliceren omdat het „nog tamelijk
vroeg" was. Daartegen maakte de heer
Burger (P.v.d.A.) echter bezwaar „omdat
er grenzen zijn aan het luistex-vermogen."
Hij stelde voor, de beraadslagingen te
schorsen en omdat er in een avondverga
dering nooit voldoende leden zijn om over
een voorstel te kunnen stemmen, zat ex-
voor de voorzitter niets anders op dan de
vergadering te sluiten. Daarmee is de Ka
mer in tijdnood gekomen. Zij moet van
daag ook nog de begroting van Volksge
zondheid bespx-eken en donderdag debat
teren over de gevolgen van de droogte in
de landbouw, waarne men tot 10 mei op
Paasreces wil gaan.
„Droog maar kort"
's Middags had voorzitter Kox-tenhox-st
reeds opgemerkt dat hij vreesde dat de
vergadering van donderdag tot in de
nacht zou moeten voortduren. Hij deed
daarom een beroep op de landbouwspecia-
listen, hun redevoeringen over de droogte-
schade kort te houden. „Het mag wel
droog zijn, zei hij, maar niet lang."
De Zuidafrikaanse ambassadeur in ons
land, dr. F. E. Gelderhuys had dinsdag
geen plezierige middag in de Tweede
Kamer. Met zijn persaltachés luistert
hij naar de verontwaardigde woorden,
gewijd aan de apartheidspolitiek van
zijn regering. De Kamer besloot ten
slotte (zie pagina 2), nadat een veel
verder gaande motie van de heer
Burger (P.v.d.A.) verworpen was, een
motie te richten tot het parlement van
Zuid-Afrika, waarin de wens geuit
ivordt dat dit land zich bezint op een
politiek die rassenonderscheid uitsluit
en de rechten van de mens in. acht
neemt.
Een ruim 30-jarige Amsterdammer heeft
in de afgelopen nacht enkele straten van
Amstex-dam onveilig gemaakt. In een wil
de vaax-t reed hij, vermoedelijk onder de
invloed van sterke dx-ank, in een gestolen
vrachtauto door de Sarphatistraat, waar
hij ter hoogte van het Alexanderplein twee
gepax-keerde auto's ramde, waardoor de
radiateur van de motor lek raakte.
Op het Frederiksplein reed hij dwars
door een plantsoen, waarna de motor van
de vrachtauto door gebrek aan koeling in
bx-and raakte. Met de bx-andende motor
zette hij zin rit via het Westeinde en de
Stadhouderskade voort. Op de Stadhou
derskade ter hoogte van de Eerste van
der Helststraat reed hij vervolgens een
fietser aan. Even verder, op de hoek van
de Ferdinand Bolstraat en de Stadhou
derskade, botste de auto ten slotte op een
gelede tram van lijn 24. Het achterste ge
deelte van de tram werd uit de rails ge
drukt. Drie passagiers werden gewond,
en ook de automobilist zelf raakte gewond.
De politie, die na de aanrijding in de
Sarphatistraat reeds een achtervolging
had ingesteld, was onmiddellijk ter plaat
se, evenals de brandweer die de branden
de motor bluste. De aangereden fietser en
de drie gewonde trampassagiers werden
evenals de bestuurder van de auto over
gebracht naar het Weesperpleinziekenhuis.
Hun toestand was vannacht volgens de po
litie niet ernstig.
De vrachtauto (van het expeditiebedrijf
Varekamp) was kort na middernacht uit
het bodecentrum te Amsterdam gestolen.
De bestuurder weigerde in het ziekenhuis
de bloedproef. De politie heeft evenwel ge
constateerd dat hij naar drank rook.
(Van onze correspondent in Londen)
De Mali, de magnifieke toegangsweg tot
het Buckingham paleis de Champs
Elysée van Londen vormde gisteravond,
ondanks het regenachtige weer, een mag
neet voor duizenden. Er heerste een beto
verende sfeer. De hoge witte masten, af
wisselend getooid met de Union Jack en de
Tricolore, zo aangebracht dat zij neigend
een erepoort vormen, de strakke monu
mentale achttiende-ecuwse gebouwen van
de beroemde architect John Nash, witte
paleizen met machtige zuilenkolommen,
welke het indrukwekkende decor vormen
van deze majestueuze oprijlaan, baadden
in stroomlicht, evenals de stoere en sim
pele voorgevel van Buckingham Palace.
Ergens, hoog op een half verduisterd dak,
wapperde fier een eenzame Franse vlag
met het kruis van Lotharingen. Dit is de
plek waar generaal De Gaulle gedurende
de oorlog zijn hoofdkwartier had. Toen de
president gisteren zijn intrede maakte,
sprong hij rechtop om deze vlag te salue-
Vandaag kon de president dierbare her
inneringen ophalen toen hij in de middag
een bezoek aan het vroegere centrum van
de Franse verzetsbeweging aan Carlton
Gax-den bx-acht, waar zevenhondex-d oud
leden van de Resistance hun opwachting
maakten. De Gaulle, de lange president
van Frankrijk, beheerst deze week het
Londense beeld. Hij beantwoordt het zege
vierende bezoek dat koningin Elizabeth
drie jaar geleden aan Parijs heeft ge
bracht. De bovenmaatse generaal verge
zeld van zijn echtgenote, maakte zijn
symbolische reis de eerste maal sinds
hij met een door Winston Churchill geleend
vliegtuig op 17 juni 1940 uit Bordeaux
naar Engeland overstak per Cax-avelle
naar Gatwick Airport en vandaar verder
per trein naar Londen. De Gaulle's secre
taris, die in 1940 met hem was meegeko
men, begeleidt hem ook nu.
Het was voor de Londenaars een feeste
lijkheid van dubbele betekenis, omdat dit
de eerste maal was dat koningin Elizabeth
zich, na de geboorte van prins Andrew, in
het openbaar vertoonde. Zij zag er uitste
kend uit.
De Britten zijn meesters in de regie van
een waarlijk vorstelijke intocht als deze.
Als steeds biedt de Household Cavalery op
haar vurige gitzwarte paarden een boeiend
schouwspel. Als middeleeuwse ridders ver-
spx-eiden zij met kleurige uniformen, wap
perende pluimen, blinkende helmen en
kurassen en als spiegels opgepoetste lak-
laarzen schittering en kleur, vooral op een
grauwe dag als gisteren. In dit kleuren
spel werd een bijzondere noot gevormd
door het saffier-blauwe mantelkostuum
met bijbehorende charmante hoed van ko
ningin Elizabeth en het sobere khaki van
president De Gaulle's uniform, omlijst
door het diepe rood van de bekleding van
het open statie-rijtuig. Er waren massa's
mensen op de been, maar de geestdrift
was beheerst, zoals het de Britten
betaamt.
Het hoogtepunt van de „Jour de Gloire".
zoals de kranten de eerste dag van het
staatsbezoek noemen, vormde het luiste-
rijke banket dat koningin Elizabeth gister
avond aan president De Gaulle aanbood in
de schitterende „ball room" van het pa
leis. Hier herleefde een sprookje. De
machtige kristallen kronen, het gouden
servies, de bloemendecoraties langs de ta
fels met de fleurs de lis uit het Franse
wapen als hoofdmotief, de fonkelende dia
demen en juwelen, de muziek van het
gax-de-strijkorkest op het balkon het
was de klassieke feestelijke omlijsting van
een groots evenement.
Ondanks alle meningsverschillen is het
een gebeurtenis, waai'bij de staatshoofden
van de twee grote Europese buurlanden
elkaar in volle sympathie ontmoeten. Hun
redevoeringen koningin Elizabeth sprak
in het Engels, hoewel zij het Frans vol
komen beheerst, terwijl De Gaulle zich
ook aan de eigen taal hield lieten daar
aan geen twijfel. Het lot van Engeland
en Frankrijk is ondanks alles nauw ver
bonden en door twee wereldoorlogen beze
geld. Opmerkelijk was het dat president
De Gaulle door de koningin niet alleen als
staatshoofd en vriend werd gehuldigd,
maar tevens als vertegenwoordiger van de
Europese Gemeenschap. Zij noemde
Frankrijk in een adem met de andere
Westeuropese landen, toen zij van de toe
komst gewaagde. President De Gaulle on
derstreepte op zijn beurt dat Frankrijks
herrijzenis alleen mogelijk is geworden
doordat Engeland en vooral Winston
Churchill die evenals Sir Anthony Eden
tot de gasten behoorde in het moeilijk
ste uur het vaandel van de vrijheid hoog
hield. President De Gaulle gewaagde ook
nog van de typische continentale structuur
van de Franse economie, welke bepaalde
px-oblemen meebrengt, maar geruststel
lend voegde hij er aan toe dat als het er
op aan komt Frankrijk en Engeland ge
zworen kameraden zijn.
Na afloop van het diner begaven de
koningin, de president, diens echtgenote en
de rest van de koninklijke familie zich
naar het balkon om te kijken naar het
vuurwerk, dat in het park van St. James
werd afgestoken. Voor de menigte buiten
werd dit een dubbele attractie.
Vanmiddag was president De Gaulle de
gast van de Lord Mayor van de City van
Londen, die hem de gebx-uikelijke lunch in
de Guild Hall aanbood.
Kort na zijn aankomst heeft president
De Gaulle gisteren een krans gelegd op
het graf van de Onbekende Soldaat in de
Westminster Abbey.
Advertentie
KLEURENDIA-AVOND
De bekende zeefotograaf
CEESv. d. MEULEN
vertelt maandagavond 11 april (Cultu
reel Centrum) hoe hij zijn foto's en
kleurendia's maakt.
Nog enige gratis toegangskaarten be
schikbaar bfj
foto
KSNNEMERLAAN 5 (bij de brug)
