Vandaag ondertekening ontwerp-verdrag
met de Westduitse Bondsrepubliek
Verzet in Nyanga na vele
arrestaties gebroken
Meisje vermoord in huis
van politie-inspecteur
„Om terreur tegen werkwilligen te
breken", zegt de politie
„Bom in DC-7" bleek
loos alarm
Westelijk compromis ter
zeerechtconferentie
HET WEER
Door een insluiper
gewurgd
KINDERKOEKJES
Patisserie DEKKERS
Automatiek J. N, TROMP
VRIJDAG 8 APRIL 1960 45e JAARGANG NUMMER 133
Kanfoor Lange Nieuwsfraat 427, IJmuiden. I j n at M g 1 T "S* Verschijnt dagelijks beh. zon en feestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-S uur. Zat 9-1 uur, I I |T\ UI fl Hf 1 ahlllTï IJ Tl T Abonueuseu. p. w«k 59 c, p. Wartaal 7 63,
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. I\J IX X LX X %JL L^ X V.X V/ LX X LX XXI» franco per post 8,15. Losse "ct
rp c n f Giro-rekening IJmuidex Courant no. 129288.
«""en Dlka~ X DACBLAD V°°* VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING ^„Un op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem
„Wij willen Duits blijven" en derge
lijke leuzen kalkten de bewoners van
Elten en Tudderen in 1949 op hun
muren en schuttingen uit protest tegen
hun annexatie door Nederland. Nu, bij
na elf jaar later, gaan hun wensen in
vervulling: zij keren „Heim ins
Reich
Op grote schaal koppelverkoop van problemen
ter voldoening van wederzijdse wensen
(Van onze Haagse redacteur)
Vanmiddag worden in de grote zaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken
te Den Haag de tweeënzeventig handtekeningen geplaatst ter bekrachtiging van
de ontwerp-overeenkomst tussen de Nederlandse en Duitse regeringen tot rege
ling van een aantal vraagstukken op het gebied van grenzen, financiën, grond
bezit, verkeer en waterhuishouding. Ieder van de vertegenwoordigers der beide
regeringen, aan Nederlandse zijde minister mr. J. M. A. H. Luns en de staats
secretaris van Buitenlandse Zaken, dr. H. R. van Houten, als hoofd van de onder
handelingsdelegatie en aan Duitse kant minister dr. H. von Brentano en ambassa
deur R. Lahr, zal achttien keer zijn naam moeten schrijven onder het stel docu
menten. Het verdrag beslaat 77 gedrukte pagina's, waarbij 51 kaarten, vijftig voor
de grenscorrecties en één voor Ëet Eems-Dollargebied. Dit is dan de voorlopige
climax van een procedure welke drie jaar geleden, op 5 april 1957, met een nota
wisseling begon. Sindsdien hebben de onderhandelingsdelegaties elkaar tientallen
keren ontmoet en zijn er honderden telefoongesprekken gevoerd, om de 'tekst tot
op een komma nauwkeurig te redigeren. Het woord is nu aan de parlementen
van beide landen. Deze zullen immers het ontwerp-verdrag dienen te ratificeren.
Pas daarna kan het tot een uitwisseling der oorkonden, wellicht met enig feest
gedruis, komen.
Het resultaat der onderhandelingen met
de Westduitse Bondsrepubliek is neerge
legd in een algemeen verdrag, dat in vijf
onderdelen is gesplitst, namelijk een
grensverdrag, een overeenkomst over
Eems en Dollard, een regeling der finan
ciële kwesties, een Rijnvaartgeschillen-
overeenkomst en een oorlogsgraven-over
eenkomst.
Het grensverdrag regelt in de eerste
plaats de terugkeer van Tudderen, Dinx-
perlo en Elten op 113 hectare bos na
naar Duitsland. Door deze regelingen keren
achtduizend Duitsers terug in de „Heimat".
Zes andere grenscorrecties uit 1949 blijven
gehandhaafd. Van negen andere wordt de
omvang opnieuw gecorrigeerd, zoals het
gebied BeekWyler.
Er zijn bepalingen gemaakt die de be
langen van de in die gebieden werkzame
Nederlanders en Nedex-landse ondernemin
gen waarborgen. Speciale voorzieningen
worden getroffen voor het verkeer over de
door het zelfkantgebied aangelegde weg
Schinveld-Koningsbosch. Nederland neemt
op zich deze weg door tunnels en viaduc
ten van het omringende gebied te isoleren,
daarna vervalt alle grenscontrole op deze
weg. Omgekeerd krijgt Duitsland een der
gelijk recht voor een weg westelijk van
Herzogenrath. Nederland verkrijgt voor
telefoonverkeer, gasvoorziening en derge
lijke nog meer faciliteiten in de streek
van Tudderen.
Het verdrag voorziet voorts in de In
stelling van een rechtstreekse grens-
waterencommissie ter oplossing van aller
lei waterhuishoudkundige vraagstukken
tengevolge van grensoverschrijdende ka
nalen, beekjes en riviertjes.
De nog in handen van de staat zijnde
voormalige Duitse grenslanderijen zullen
aan de „Deutsche Bauern§iedlung GmbH"
worden verkocht.
Er zijn een paar wegverbeteringen afge
sproken, zoals de aanleg van de autoweg
'Arnhem—Oberhausen (Arnhem—Emmerik
en Wezel—Oberhausen voor eind 1961 en
Wezel—Emmerik uiterlijk voor 1 juli
1965).
Eems-Dollard
Ten aanzien van het EemsDollard-
gebied is, met terzijdestelling van het ver
schil van inzicht over het grensbeloop een
praktische regeling getroffen. Beide par
tijen zullen samenwerken teneinde een
goede verbinding van de havens in dat
gebied te waarborgen. Er zal een perma
nente Nederlands-Duitse Eemscommissie
worden ingesteld voor regelmatig overleg.
In de Dollard zullen slechts in onder
linge overeenstemming landaanwinningen
en indijkingswerkzaamheden mogen wor
den uitgevoerd.
Deze bepaling geldt echter niet voor een
oppervlakte van ongeveer duizend hect
are in het Nederlandse deel van de Dol
lard, welke oppervlakte zonder meer kan
worden ingepolderd. Voorts zijn een reeks
afzonderlijke regelingen getroffen om
conflictsituaties, die zich in het verleden
herhaaldelijk hebben voorgedaan, te ver
mijden.
De vertegenwoordigers van de haven
besturen van Delfzijl en Emden zullen ten
minste een keer per jaar bijeenkomen. Zij
zullen ook alles nalaten wat een natuur
lijke taakverdeling van beide havens in
de weg zou staan.
Schadevergoeding
Met de door de Bondsregering te be
talen 280 miljoen Duitse marken zijn de
volgende Nederlandse vorderingen en aan
spraken geregeld: investeringen in de ge
corrigeerde gebieden, de resterende vor
deringen op grond van de effectenrestitu
tie. de schadevergoeding (125 miljoen
mark) aan slachtoffers van het naziregiem
en een aantal andere, voornamelijk uit de
bezettingstijd daterende financiële trans
acties.
Rijnvaartgeschillen over de toepassing
van de Akte van Mannheim zullen aan het
Internationale Gerechtshof kunnen worden
voorgelegd.
De oorlogsgravenovereenkomst forma
liseert de tot nu toe door de Oorlogsgra
venstichting in West-Duitsland en in
West-Berlijn verrichte werkzaamheden.
De Oorlogsgravenstichting verkrijgt bo
vendien faciliteiten op het gebied van de
opsporing van vermiste Nedex-landse ge
deporteerden en op fiscaal terrein. Naar
analogie van soortgelijke regelingen, welke
de Bondsrepubliek reeds met België en
Frankrijk heeft getroffen, is in de onder
havige overeenkomst bovendien bepaald,
dat gedurende tenminste tien jaren jaar
lijks duizend familieleden van overleden
gedeporteerden gratis vervoer in de eerste
klasse van de Duitse Bondsspoorwegen
zullen genieten, indien zij een bezoek wil
len brengen aan in West-Duitsland of in
West-Berlijn gelegen kerkhoven of ge
denkplaatsen.
KAAPSTAD (UPI) Na drie dagen
van zeer krachtig politioneel optreden is
het verzet in het negerdorp Nyanga bij
Kaapstad thans gebroken. De politie wei
gert mededelingen te doen over wat er in
Nyanga gebeurd is en beroept zich daar
bij op de bepalingen inzake de afgekon
digde noodtoestand maar donderdag is de
derde en laatste „actie" gevoerd, uitge
breider en harder dan de beide vorige, en
zijn er 1500 mensen ondervraagd. Boven
dien zijn hedenochtend op vele plaatsen in
Zuid-Afrika, ook in de lokasie Nyanga,
weer razzia's gehouden. In Nyanga heeft
de politie zelfs een aantal vrouwen van
eerder gearresteerde mannen meegeno
men, de kinderen onverzorgd achterla
tend. Het schijnt zelfs, dat in Nyanga
vrijwel alleen vrouwen zijn gearresteerd.
Nyanga is tot het laatst de kern geble
ven van de proteststaking die het Pan-
Afrikaans congres uitgeroepen had tegen
de passenwet. Standvastig hebben de ne
gers geweigerd weer aan het werk te gaan.
Maar hedenochtend vroeg wees alles erop
dat hun actie ten slotte gebroken is. Het
optreden van militairen en politie binnen
de van de buitenwereld afgesloten lokasie
heeft de doorslag gegeven, de mensen zijn
teruggedreven naar hun werk in Kaapstad.
Reuter bericht, dat er donderdag in
Nyanga 1.525 negers zijn aangehouden, die
President. De Gaxdle van Frankrijk
heeft tijdens zijn staatsbezoek aan
Londen een rede gehouden in de mid
deleeuwse Guildhall. Hij was daar, met
zijn echtgenote, de gast van Sir Ed
mund Stockdale, de Lord Mayor van
Londen en van de Corporatie van de
City. De Franse president ontving bij
deze gelegenheid een zilveren houder
met een oorkonde.
geen gevolg hadden gegeven aan het bevel
het werk te hervatten. Na te zijn onder
vraagd, werden allen op 162 na weer vrij
gelaten. Bij huiszoekingen in Nyanga, dat
als de voornaamste verzetshaard wordt
beschouwd, zijn zakken vol wapens in be
slag genomen. Vuurwapens zijn echter
niet gevonden.
De plaatsvervangend commissaris van
politie in Kaapstad, Terreblanche, heeft
een verklaring uitgegeven, waarin hij zei,
dat de gecombineerde actie van politie en
militairen uitgevoerd werd zonder inciden
ten. Er werd geen verzet gepleegd. „De
politie slaagde er, op enkele uitzonderin
gen na, in de agitators, terroristen er
gangsters die zij wilde arresteren, op te
rollen". „De actie werd alleen in het be
lang van de vredelievende inwoners van
Nyanga, die onder terreur leefden, onder
nomen", aldus Terreblanche.
Een werkwillige
De politie in Kaapstad heeft een kopie
van een brief uitgegeven, die een inwoner
van Nyanga aan zijn werkgever had ge
zonden, waarin de omstandigheden in het
woonoord werden omschreven. Hij zei, dat
de politie kon bevestigen dat de beschrij
ving „niet overdreven" was. De brief was
door de vrouw van de briefschrijver naar
buiten gesmokkeld. Gezegd werd dat hij
was aangevallen en beroofd werd van zijn
khaki-jas en zijn portefeuille, waar echter
geen geld in zat. „Afrikanen wachten in
het struikgewas op degenen, die naar hun
werk gaan. Wij hebben op het ogenblik
geen cent, geen petroleum, geen brood,
boter enzovoort. „Wij weten niet wat er
gebeurt en wat er gaat gebeuren".
„Gangsters" hadden hem gewaarschuwd,
Opschudding bij KLM
De K.L.M. deelt mede, dat de reser
veringsafdeling van de K.L.M. te New
York donderdag een man aan de telefoon
kreeg, die meldde dat er een bom was ge
plaatst aan boord van één van de twee
K.L.M.-vliegtuigen, die gisteravond van
New York naar Amsterdam zouden ver
trekken. Tijdens dit telefoongesprek meng
de zich ook een vrouwenstem in de discus
sie. De man zei dat er een bom in het
vliegtuig geplaatst was, de vrouw beweer
de dat de bom in de hangar lag.
De K.L.M. heeft daarop besloten, hoewel
telefonische meldingen aan luchtvaart
maatschappijen over zich aan boord van
vliegtuigen bevindende bommen, geen zeld
zaamheid meer zijn, de toestellen, beide
DC-7-C's, te laten onderzoeken.
Het eerste toestel zou gisteravond om
negen uur Nederlandse tijd van New York
hebben moeten vertrekken, het tweede om
half twaalf.
Er zijn echter noch in de vliegtuigen,
noch in de bagage der passagiers of in de
hangar bommen gevonden. Eén der vlieg
tuigen vertx-ok daarna met vier uur ver
traging, het andere drie uur later dan
volgens het vertrekschema.
Tegenactie
WASHINGTON (UPI) De Amerikaan
se federale recherche (F.B.I.) is een actie
begonnen tegen personen die vliegvelden
opbellen of aanschrijven met de medede
ling dat op een of ander vliegtuig een
tijdbom is geplaatst. De wet van 1956, die
bepaalt dat personen die valse berichten
verspreiden over de vernietiging van een
vliegtuig of van motorvoertuigen, gestraft
kunnen worden met een jaar gevangenis
en 1000 dollar boete, wordt thans in alle
zwaarte toegepast en reeds zijn twee per
sonen, die zulke valse berichten hadden
verspreid, door de F.B.I. gearresteerd.
Advertentie
8ARTELJORISSTR. HAARLEM TEL- 13439
liibSESIRAAJ (Bil kONlNGSPlElNJ AMSTERDAM,JEl'723596
SUèDE DAMESJASJES IN KLEUREN
dat als hij er op zou blijven staan naar
zijn werk te gaan, hij zou worden gedood
of zijn meubilair in bi-and zou worden ge
stoken. „Gisteravond werden vijf huizen
in bx-and gestoken maar gelukkig werd het
vuur gedoofd eer schade was aangericht.
Het leven in het woongebied is vreselijk",
aldus de brief.
Leden van het Pan Afrikaanse Congres
hadden eerder vex-teld, dat de politie de
voedselzendingen van de liberale en de
progx-essieve partij niet meer doox-liet. Dat
het verzet in Nyanga geox-ganiseex-d was
bleek uit hun opmerking over de distribu
tie van het aangevoei-de voedsel in Nayan-
ga.
Een Anglicaanse pastoor in Nyanga,
Stanley Qabasi, verklaai'de donderdag
avond dat het in Nyanga volkomen rustig
was. Hij zei dat de politie „zich zeer be
hoorlijk gedx-oeg. Het was geen herhaling
van de gebeurtenissen van maandag. Er
werd niet geslagen of geschoten", zo zei
hij.
Volkscongressen verboden
(Reuter) De Zuidafrikaanse regering
heeft vandaag het Afrikaanse Nationale
Congres en het Panafrikaanse Congres
verboden. Zij had daartoe van het parle
ment reeds machtiging gevraagd en ge
kregen.
Het woord is aan
Ernest Seton:
Hoe knap de mensen ook zijn, van de
mensheid weten zij in meerderheid nog
niets.
IJsland dringt aan op
„voorkeursrechten"
GENEVE (Reuter-AFP) In kringen
van de zeerechtconferentie te Genève ver
luidt dat de Verenigde Staten en Canada
een compromis hebben bereikt over de
rechten in de territoriale visserijzones,
dat vandaag met volledige instemming
van de Britse afvaax-diging zou worden in
gediend. Het compromis voorziet in een
territoriale zee van zes mijl breedte
(waarover beide landen het reeds eens wa
ren) en een aansluitende visserijzone van
zes mijl, waarin staten, die daar ten min
ste vijf jaar hebben gevist, in een over-
gangspei-iode van tien jaar mogen blijven
komen. Tevoren wenste Canada dat de
kuststaten exclusieve rechten in de zone
zouden hebben en de Amerikanen dat sta
ten met historische visrechten daar altijd
zouden mogen vissen, onder bepaalde
voorwaarden welke een beperking van de
vangst inhielden.
IJsland heeft een voorstel ingediend
over „voorkeursrechten". IJsland wil dat
kuststaten, die voor het levensonderhoud
van hun bevolking in zeer belangrijke ma
te afhankelijk zijn van de kustvisserij -
„voorkeursrechten" krijgen in de gebieden
die grenzen aan de visserijzone voor de
kust. Deze rechten moeten dan worden
verleend met inachtneming van de mate
waarin de betrokken kuststaat afhankelijk
is van de visserij. Bovendien zou het moe
ten vaststaan dat bepex-king van de totale
vangst in de gebieden, die gx-enzen aan de
visserijzone, noodzakelijk is.
Zestien Afrikaanse en Aziatische landen,
waarvonder Indonesië en de vijf Arabische
buurlanden van Israel, dienden daarna een
voorstel in, volgens hetwelk ieder land het
recht heeft om de breedte van zijn terri
toriale wateren vast te stellen op maxi
maal twaalf zeemijl. Mocht deze breedte
minder zijn, dan heeft het betrokken land
het x-echt het verschil tot visserijzone te
verklaren. In deze zone moet het land dan
dezelfde visrechten hebben als in zijn ter
ritoriale wateren.
In de krant van heden:
Pag-
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland2, 13
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel3
Buitenlands nieuws 3, 5
Film 5
Uit stad en omgeving7, 9
Agenda van IJmond en Haarlem 9
In de Vishal en op zee9
Uitgaan in Haarlem13
Feuilleton 15
Horen en Zien15
Boekenhoekje 15
Beeldverhalen 15
Economisch nieuws17, 19
Effecten en Geldmarkt 19
Scheepsberichten 19
Sport 21
Beurs 21
Dit nummer bestaat uit
vier-en-twintig pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Wisselend bewolkt
Wisselend bewolkt en op de
meeste plaatsen droog weer.
Koudere nacht met hier en daar
mist. Morgen ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
Zwakke tot matige zuidwestelij
ke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
(Van onze Amsterdamse redacteur)
In de woning van de hoofdinspecteur van
politie J. S. (55) te Amsterdam-Oost is gis
termorgen een 17-jarig inwonend meisje,
Engelina Feenstra, dood in bed aangetrof
fen. Het lichaam was geheel ontkleed en
met dekens toegedekt. Op haar hals waren
lichte onderhuidse bloeduitstortingen te
zien. Aangenomen wordt dat het meisje
is gewurgd.
Gisteravond om half elf moest de chef
van het bureau Linnaeusstraat, commis
saris W. T. G. A. Binnendijk, echter ont
hullen dat er nog geen enkele aanwijzing
bestaat wie de moord heeft ge
pleegd. Uiteraard is ook nog niets bekend
over een motief. Wel zijn er sporen ge
vonden waaruit moet worden opgemaakt
dat een man via een tuimelraam het huis
is binnengedrongen.
Hoofdinspecteur S„ wiens vrouw enige
tijd geleden is overleden, woont, met zijn
22-jarige dochter in de stille Ter Gouw
straat, die deel uitmaakt van een na de
oorlog gebouwd wijkje tussen twee spoor
dijken op honderd meter afstand van het
station Muiderpooi-t.
Mej. S. werkt als telefoniste bij de
P.T.T. in de hoofdstad waar zij Engelina
Feenstx-a, dochter van een accountant in
Leeuwarden, leex-de kennen. Op 30 maart
jl. werd ovex-eengekomen dat mej. Feen
stx-a, die in Amstex-dam op kamex-s woon
de, haar intrek zou nemen in het huis van
de hoofdinspecteur. Gebleken is dat deze
wijziging van woonadres niet bij het be
volkingsregister is aangegeven (verhuizin-
gen dienen in Amsterdam binnen vijf da
gen te worden gemeld.)
Engelina Feenstra had woensdagavond
dienst tot 24 uur. Aangenomen wordt dat
zij onmiddellijk daarna naar de Ter Gouw
straat is gegaan. De hoofdinspecteur en
zijn dochter sliepen reeds en hebben haar
niet naar bed horen gaan. De kamer van
mej. Feenstx-a grenst niet aan de andere
De patholoog-anatoom
Dr. Zeldem-ust heeft het stoffelijk over
schot onderzocht Over de resultaten van
dit onderzoek dat in opdracht van de' jus
titie werd gevoex-d kon de politie nog geen
mededelingen doen. Commissaris Binnen
dijk zei ons gisteravond nog niet te weten
op welk tijdstip de moord heeft plaatsge
had. De aanwijzingen waarover de politie
beschikte, wezen nog niet in de richting
van een bepaalde persoon.
De ouders van het slachtoffer (mej.
Feenstra zou over enkele weken 18 jaar
zijn geworden) konden pas gistermiddag
omstreeks vier uur worden bereikt, Zij
hebben zich naar Amsterdam begeven.
Lina, een opgewekt knap meisje, had een
vrij grote vriendenkring. Omdat de politie
de mogelijkheid niet uitsluit, dat het meis
je 's nachts een vriend op haar kamer ont
ving, heeft het onderzoek zich ook in deze
richting uitgestrekt Enkele vrienden van
Lina, onder wie studenten, zijn verhoord.
Advertentie
SPECIALE ARTIKELEN
voor uw kinderfeestje
70 cent per 100 gram
KINDER PETIT FOURS 22 ct. p. st.
SLAGROOM KINDERFOURS
22 ct. p. st.
Bii »ons de grootste sortering
opgemaakte PAASEIEREN
CENTRUM GALERIJ TEL. 4302
De speciaalzaak waar uitsluitend
roomboter wordt verwerkt.
slaapkamers. Gistermorgen om kwart
over acht klopte mej. S. op de deur van
de kamer van haar vriendin. Zij kreeg
geen antwoord. Toen zij tenslotte de ka
mer binnen ging deed zij de gruwelijke
vondst, waarvan haar vader even later de
politie in kennis stelde.
Raam stond open
Het x-aam van de kamer stond open. Uit
de ondex-zoekingen van de dactyloscopi-
sche dienst is komen vast te staan dat
iemand door dit raam moet zijn geklom
men. Buiten in de tuin waren geen voet
sporen meer te vinden. Het is niet uitge
sloten dat deze door de regen zijn uitge
wist. De kamer van het slachtoffer toonde
geen sporen van geweld.
Commissaris Binnendijk heeft ons uit
drukkelijk verzekerd dat er geen enkele
verdenking rust op hoofdinspecteur S. en
diens dochtex-. De hoofdinspecteur heeft,
zich de gehele dag ter beschikking ge
houden. doch omdat het hier een zaak van
een huisgenoot betreft is hij niet bij het
onderzoek ingeschakeld. Vannacht heeft
hij weer in zijn woning geslapen.
Advertentie
Hazenberg voor fijn gebak,
t Is een meester in zijn vak.
Alles smaakt er even fijn.
Ja. die zaak die mag er zijn
(Inz.: Mevr. G. Ritskes-Osinga,
Casembrootstraat 60. ontvangt een
fijne hazelnoottaart).
Doet vroegtijdig uw keuze uit ons grote as
sortiment PAASEIEREN en - FIGUREN.
HAZENBERG
CENTRUM GALERIJ
Advertentie
ONS SUCCES
ROOMBOTER
KALFSVLEESCROQUETTEN
PLANETENWEG 4 - TEL. 4008
