Yeats oud en Joyce jong
De stad in de muren
Haarlemse forensen zien nieuw Den Haag dagelijks groeien
J r vV? ve afkeuring..". Wat Gibbon dan afkeur- resseert voor de hoofdpersoon, in dit ge-
ZATERDAG 9 APRIL 1960
E*bij
PAGINA DRIE
RECTIFICATIE
Door een verwisseling der clichés
stemt de volgorde der architecten in het
onderschrift niet meer overeen met die
van de foto's der maquettes bij het ar
tikel „Vijf ontwerpen voor Nederlands
eerste wolkenkrabber" in ons bijvoegsel
ERBIJ van zaterdag 2 april. De eerste
twee maquettes zijn inderdaad van Van
den Broek en Bakema respectievelijk
Maaskant, dan volgen de ontwerpen
van Romke de Vries en prof. ir. C.
Wegener Sleeswijk. Het gekozen ont
werp, dat van het architectenbureau
Oóyevaar, Stolle en Van Gooi uit Am
sterdam, staat aan het einde van de rij.
Iiere bouwers die zich speciaal op voor de
verhuur bestemde woningen toeleggen en,
gezien de voorrang welke het ministerie
van volkshuisvesting en bouwnijverheid
aan dergelijke projecten toekent, streven
naar een gemiddeld huurpeil van 85 gulden
per maand, hetgeen overigens niet zonder
krachttoeren haalbaar is.
In Mariahoeve zijn eenentwintig scholen
en bijzondere gebouwen geprojecteerd. Er
van allerhande typen en dertien openbare
komen 145 winkels, waarvan een groot deel
in het wijkcentrum, dat verhoogd en dus
voor rijverkeer ontoegankelijk zal zijn.
WAT HET VERVOER en verkeer be
treft: een der tramlijnen wordt via de
zesendertig meter brede hartader van de
wijk doorgetrokken. Twee dwarswegen
verzekeren in de toekomst de verbinding
met de recreatiegebieden van Haagse Bos
en Clingendaal enerzijds en de grote uit
breiding van Voorburg (twaalfduizend wo
ningen waarvoor men dezer dagen met het
stratenplan begonnen is) anderzijds. Aan
de oostzijde („Haarlemse kant") zal de zo
genaamde Landscheidingsweg een recht-
streekse verbinding met Scheveningen en
rijksweg 4A naar Amsterdam bieden. Ten
slotte is er langs de spoorbaan een pro
vinciale weg naar Leiden gedacht.
Ook de spoorwegen hebben voor een
verder verwijderde toekomst grote plan
nen. Over de zogenaamde Schiphollijn,
welke van Amsterdam via Leiden naar
het toekomstige Haagse centraal station
aan het Bezuidenhout zal voeren wordt
steeds meer haFdop gesproken en gedacht.
Nu overwegen de heren in Utrecht zelfs
niet meer alleen een halte Mariahoeve,
maar ook een vandaar aftakkende verbin
ding naar de vooral voor het forensen-
vervoer zo belangrijke lijn naar Rotter
dam-Hofplein.
PIET ZAL NIET zo lang meer duren of
ook Mariahoeve is van plan werkelijkheid
geworden. Dat vindt de Haagse dienst voor
stadsontwikkeling slechts betrekkelijk.ver-
heugend. Er valt namelijk niet zoveel meer
te ontwikkelen binnen de bestaande ge
meentegrenzen. Nog negenhonderd parti
culiere woningen in „Duinzicht", nog 2500
overwegend particuliere woningen in
„Waldeck" en tweeduizend (waarvan de
helft in de woningwetsector) huizen in
„Leyenburg". Daarmee zijn de Haagse
volkshuisvestingsmogelijkheden uitgeput.
Het wordt tijd, dat op rijksniveau de be
slissing over Wilsveen of alternatieve mo
gelijkheden wordt genomen.
J. H. Bartman
DE ZEE IS BLAUWER dan blauw voor Famagusta. Ze is er
doorzichtig als een kristal. De schepen en scheepjes wiegen
boven het eigen spiegelbeeld en het deel onder water is slechts
weinig donkerder dan het deel erboven, zo diep dringen de
zonnestralen door in de aquamarijnen diepten. Daar schieten
kleine vissen heen en .weer, zilverig en slank als pijlen. Achter
de stad rijzen de heuvels, daarachter de bergen omhoog in
plooi na plooi van met ruig groeisel overdekte rotsmassa's. Dat
zijn de bergen die de ruggegraat van Cyprus vormen. Dat zijn
de bergen waarin jaar na jaar de vechtenden zich verscholen
na een nederlaag, om hun wonden te likken en nieuwe krachten
op te doen. Het is nu rustig op Cyprus en de rust weerspiegelt
zich in de ontspannen houding van iedere Cyprioot, of hij nu
een Turk of een Griek is. Wel zijn er nog overal de leuzen
van de EOKA en wel wapperen er heel veel Turkse vlaggen en
vaantjes bij nationale feestdagen, maar de rust lijkt toch
duidelijk weergekeerd.
EEN GEWELDIGE MUUR omsluit dat deel van de stad,
waarin de Turken wonen. Het is een muur van zo ontzag
wekkende proporties dat je de Venetianen van 1480, die hier
mede hun stad beveiligden, met heel andere ogen gaat be
kijken dan met die van de romantiek. Dit waren niet alleen de
gladde handelslieden met hun handelsvloot, dit waren ook
strategen en keiharde soldaten, die niet van zins waren het
verworven goed en de mooie haven te verlaten. Daartoe bouw
den ze een enorme ringmuur, die ze voorzagen van poorten en
donjons en een gracht. Die gracht, waaruit de binnen- en de
buitenmuur twintig meter hoog bijna loodrecht oprijzen, stond
in open verbinding met de zee. De zee stroomt er nu niet meer
door, er is een zandweg en er groeien dennebomen, en in hol
letjes in de muren bouwen kraaien en duiven hun nesten. De
muren verkeren voor een groot deel nog in zo perfecte toe
stand, dat men ze met weinig moeite bemand kan wanen met
Venetiaanse soldaten, met plompe kanonnen, met boogschutters
en voetvolk. De opgangen voor de kanonnen worden nu bereden
door zware vrachtauto's, een paar wat mottige kamelen be
wonen de zware boogvormige nissen. Een koe met haar kalf
graast er op het hoogste bastion, Turkse
jongetjes zitten er elkaar achterna langs
afgronden, waarbij het hart blijft stil-
(Van onze Haagse redacteur)
DE HONDERDEN FORENSEN uit
Haarlem en Heemstede die dage
lijks met de trein naar Den Haag
reizen hebben in het laatste jaar in
hoog tempo een nieuwe grote
stadswijk zien ontstaan, welke op
het eerste gezicht een aantrekke
lijker aanblik biedt dan Slotermeer
of Geuzenveld, degenen die naar
Amsterdam sporen of bussen zo
wel bekend. Maar ook .voor de Ha
genaars zelf, sinds de bevrijding
aan enorme stadsuitbreiding wel
gewend, vormt het honderdzestig
hectare metende Mariahoeve een
merkwaardig hoekje van de platte
grond. Want de omtrek van de
De St. Nicolai-katliedraal, nu moskee, in Famagusta
Paulus hier preekte, dat er een schrijn is
gewijd aan een tante van Mohammed, dat
de heilige Barnabas er zijn graf heeft en
er een klooster stichtte, dat de heilige
Helena er eveneens een klooster stichtte,
plaats van handeling voor zijn Othello en ouderwetse stijl, met veel veranda's rond- nadat ze het Ware Kruis uit Jeruzalem
de Venetiaanse gouverneur Christoforo om, de tuinen vol geurige dennen en met meebracht, dat Richard Leeuwenhart er
een veilige omrastering van prikkeldraad, verliefd was en de Tempelieren baden in
Want je kunt het nooit weten met die kerken, die gebouwd waren op de grond-
EEN GROTER OVERGANG van de Cyprioten, die kort aangebonden en vrij slagen van klassieke tempels, dan lijkt de
Hf» muren hevinrit 7ir-h een hüenraat van Turkse stad binnen haar muren naar de opvliegend zijn. Maar over het geheel is moderne stad wel erg nuéhter. Het is een
nartroiriao w* «-m. Griekse erbuiten is moeilijk denkbaar, de nieuwe Griekse en Engelse stad, on- grote stap van Paulus naar Makarios, van
i i;^„„ ae venetiaanse gouverneur ennsioioro
SkSTMS. putten! voor de edale Moor.
kamers en uitvalsgangen voorzien van
zware ijzeren hekken, want daar binnen
SMS «Kfhet «n tu.en Ju,
danks de inderdaad zeer fraaie huizen in de Venetianen naar de Engelsen. Men moet
nes te wonen, al hebben de Turken er de buitenwijken, de grote bioscopen, de naar een eiland met een vijfduizend jaar
alleraardigste huizen gebouwd temidden nieuwe wegen en het modem comfort toch oude cultuur als Cyprus om te kunnen
BINNEN DE MUREN, waar boven de van bloeiende tuinen. De Grieken ver- weinig imponerend na wat daar binnen de beseffen hóe groot zo'n sprong wel is..
ontluchting.
poorten nog steeds de trotse leeuw van kozen het om op de vlakte rond de vesting Venetiaanse muren besloten ligt.
San Marco prijkt, in marmer en met een te huizen, en temidden van veel citrus- Is dat een wonder? Als u bedenkt dat
wat louche glimlach om de lippen, liggen boomgaarden bouwden ze hun lage witte
al de resten van wat eens een versterkte woningen. In het hart van de stad zijn de
stad was en van de viei'honderd kerken winkels klein en weinig imposant, of-
Bob Tadema Sporry
VIERHONDERD! waaruit de ge
lovigen kiezen konden. Van die vierhon
derd kei-ken zijn de ruïnes van enige tien-
schoon men er de allergrootste kinder-
wagens kan kopen, die ooit kleine baby's
tot rollende woning dienden, en die meer
een pantserwagen dan van een
tallen en de grondslagen van al de andere van een pantserwagen dan
nog te zien. Geen Turk is er, die geen kindervoertuig hebben omdat ze niet half,
oude fundamenten onder zijn 'huis bezit, maar voor honderd percent „Engels" zijn.
Geiten bewonen er de resten van vroeg Als vrouw verbaas je je er dan over welke
Romaanse kapelletjes en de gehavende geest een dusdanig kanjerachtig vehikel
gevels en torens van de Sint Nicolai-
kathedraal steekt er met gehavende go-
verzon. De winkels van Famagusta zijn
niets om over naar huis te schrijven. Ze
tische penakels en spitsboogvensters zijn klein, wel goed gesorteerd maar hele-
's avonds fel af tegen de lichtende hemel, maal niet interessant
De kathedraal is nu een moskee, en op de De straten van dit Griekse deel van
gezette tijden zingt de muezzin er zijn Famagusta zijn smal en kronkelig en met
gebeden uit over de in de zon badende hun links gericht verkeer een valkuil voor
Turkse stad. Wie van ruïnes houd en ik iemand van het „continent". Want deze
ben er dol op, daar durf ik wel voor uit stad is Engels geweest en Engels in het
te komen kan hier uren, wat zeg ik,
dagen rondzwerven en nog niet alles ge
zien hebben. Turken zijn prettige mensen,
kwadraat is er de invloed der voormalige
of bijna voormalige eigenaren. Alles wat
naar militair zweemt draagt er wijde en
ze laten je rustig begaan, verbieden je lange shorts als een soort jui-kje om ieder
nergens de toegang, glimlachen vriendelijk been. Er zijn veel petten, veel epauletten
en wijzen naar nog weer andere verborgen en veel heel jonge, rose Engelse gezichten,
heerlijkheden. Er zijn kleine, kruisvormige Ook zijn er veel oorlogszuchtige voertui-
kerkjes, waarvan de koepels uit natuur- gen. enorme zandgele vrachtwagens, jeeps
steen nog geheel intaot zijn. Een prak- en dergèlijken. Ei- is éen Engels kamp, een
tische geest bracht in die koepels kleine Engels leger, Engelse vliegtuigen en een
ronde openingen aan, in de ene cirkel Engelse marine met keurige, kokette
boven de andere, en daardoor valt het scheepjes, die men hun grimmig doel niet
aanziet.
licht naarbinnen in een regen van hand-
grote gouden munten op al het vuil van
de kapotte vloeren, want de Turk en voor-
al de Turkse huismoeder moge proper zijn H^ge, een s°°rt heiivelkam, die in de
als een Hollandse dito op haar interieur, huig* door de stad loopt. Daar staan hun
- - huizen, bungalows in aardige zij het erg
DE ENGELSEN ZELF wonen
de
bij een ruïne komt dat er niet zo op aan
en men ziet er een praktische oplossing in
van het vuilnisprobleem.
Toren van Otello te Famagusta.
ER ZIJN OOK vele kleine, maar in ver
houding hoge kerken, waarin de spits
boogvensters nog hun oorspronkelijke
„ruiten" hebben van platen gypsum, waar
in tien centimeter grote ronde gaten zitten
in een geregeld patroon die het licht
aangenaam gezeefd binnenlaten; tenmin
ste als het dak nog gaaf is, wat niet vaak
voorkomt. In de loop der eeuwen kwamen
de stenen gewelven omlaag en nu stroomt
Monk Gibbon, The Masterpiece and
ligen meer en meer verbleken, tot vaak the Man - Rupert Hart-Davis, London
lllllllllllllllllllllllllllllllllIlllllllllllllllllIlllilllllllltlllllllllllllllllllllilllllIllllllllllllllllllllllIll
alleen hun vage schimmen nog spoken
over de eens kleurig gepleisterde muren.
Het marmer der bekledingen vei'dween
naar de huizen van hen, die na de Vene
tianen kwamen, en alleen hier en daar is
nog een glimp te zien van de praal en
pracht, die hier eens geheerst moet
hebben.
ZO OUD IS DIT DEEL van de stad, dat
de Venetianen eigenlijk al als nieuw-
niet tot zulke scherpe woorden leidde als zijn om zijn standpunt te vei-dedigen te
met de auteur van dit boek, maar die even- gen de aanvallen van zijn volgelingen."
eens de moeite van een onderzoek waard
is voor wie belang stelt in de menselij- EEN REDELIJK MENS, Gibbon, wan-
ke natuur. neer men hem naar dit standpunt beooi*-
TTT,_, TO nTT. r deelt. Toch kan men zich voorstellen dat
.IET IS DUS in verscheidene opzichten Yeats nijdig op hem werd, niet met rede
een lezenswaardig boek, maar het meest üjkheid dan, maar gewoon uit ergernis,
om zijn beschrijving van de verhouding Er js lets teveel o£ te weinig aan Gibbon;
tussen hoofdpersoon en auteur. De voor- teveel idealisrae, o£ te weinig humor. Niet
- - stelling van zaken die daarvan gegeven in staat om zijn schouders op te halen wan-
titel Yeats As I Knew Him) is een mooie wordt, is zo onpartijdig als men onder de neer Yeats de prins der dichters uithing,
The Critical Writings of James Joyce,
uitgeg. door Ellsworth Mason en
Richard Ellmann - Faber, London.
HET BOEK van Monk Gibbon over de
dichter W. B. Yeats (het heeft als onder
komers beschouwd moeten worden. De rament. Het is ook enkele andere dingen:
Foeniciërs, de Grieken, de Romeinen, zij
allen bouwden er hun steden en havens.
De kruisvaarders kwameh na de Byzan- yan
tijnen. De Ridders van Sint Jan en de
studie van onverenigbaarheid van tempe- omstandigheden zou kunnen wensen. Dat bracht hij zijn onweerlegbare redelijkheid
rament. Het is ook enkele andere dingen: Gibbon Yeats „wrongheaded" noemt is be- in het spel met de milde ijver van de cul-
een bijdrage aan de biografische kennis gnjpelijk genoeg een bekender schrij- tuurbevorderaar, en men kan zich goed
van de grote man, en aan de Ierse sector ver dan hl)> Robert Graves, heeft ons trou- zijn onpersoonlijk verongelijkte gezicht
voorstellen wanneer hem het zwijgen op-
nieuwe wijk tussen Bezuidenhout-
seweg en spoorbaan mag dan een
rechthoek zijn, daarbinnen verloopt
het stratenplan minder rechtlijnig
dan nog in Moerwijk en Morgen
stond, conform de opvattingen van
de ontwerper van het Haagse uit
breidingsplan, Dudok, het geval
was.
De ontwerper van Mariahoeve, ir.
F. van der Sluijs, heeft niet alleen
naar een minder strakke verkave
ling gestreefd, maar aanvankelijk
ook gepoogd de straatwanden te
verlevendigen, hetzij door toepas
sing van een vloeiende lijn in de
gevels, hetzij door deze een ge
knikte vorm te verlenen. Van de
bedoelingen is tot nu toe echter
niet veel terechtgekomen, voorna
melijk door de hogere bouwkosten
welke dergelijke speelse afwij
kingen van het traditionele grond
plan met zich brengen. Erger nog:
zelfs de stervormige blokken, een
duidelijke vrucht van een studie
reis naar Zweden, zullèn niet ge
realiseerd worden, alweer om de
zelfde reden. Door de gevels van
de recht-toe, recht-aan-blokken ten
opzichte van elkaar te laten ver
springen heeft men de monotonie
getracht het hoofd te bieden.
DESONDANKS BETEKENT Mariahoe
ve een belangrijke verbetering ten opzich
te van Morgenstond en Moerwijk. De
groenvoorziening is er aanzienlijk royaler
en er is vooral veel profijt getrokken van
de waterstand, welke er lager is dan het
omringende polderpeil. Daarom wordt Ma
riahoeve als een afzonderlijk poldertje
bemalen en heeft men de daartoe noodza
kelijke sloten de vorm van waterpartijen
gegeven. Nog een ander voordeel van deze
werkwijze: zij heeft miljoenen gescheeld
in de ophogingskosten. Wat dat betreft is
men bij de uitvoering van het plan toch
niet onfortuinlijk geweest, want de aan
besteding van de straataanleg viel juist in
de periode van de bestedingsbeperking. De
inschrijfbiljetten hadden in jaren niet zul
ke lage bedragen vermeld!
INTUSSEN hadden al dat groen en wa
ter wel tot gevolg dat de voor bebouwing
beschikbare oppervlakte in verhouding tot
vroegere wijken aanzienlijk daalde. Ston
den er in Moerwijk en Morgenstond nog
vijftig woningen per hectare, in Mariahoe
ve bedraagt dit aantal vijfenveertig. En
dat is uitsluitend het gevolg van toepas
sing van zeer hoge bouw op ruime schaal.
Ruim dertien percent van de geprojec
teerde zevenduizend woningen bevindt zich
in torengebouwen van twaalf woonlagen,
tweeëntwintig percent in flatgebouwen van
zeven woonlagen. Meer dan de helft
wordt in vier en vijf lagen gebouwd, ter
wijl de ééngezinshuizen slechts zeven per
cent van het totaal beslaan.
ANDERS dan men misschien zou ver
wachten is deze bij het deftige Marlot en
het welgestelde Wassenaar gelegen wijk
wordt veertig percent als woningwet
woning gebouwd, hetgeen naar de smaak
van vele planologen en deskundigen op het
gebied van de volkshuisvesting nog te wei
nig is, gezien het feit, dat 85°/o van de be
volking een inkomen beneden de loongrens
geniet.
Voor de hoge woongebouwen blijft men
intussen op particuliere bouwers aangewe
zen, gezien het feit dat liften en centrale
verwarming nog steeds niet als woongerief
worden beschouwd dat door de woningwet
wordt gedekt.
INTUSSEN VERHEUGT men zich in
Den Haag in de aanwezigheid van particu-
Haagse stadswijk in aanbouw
de Engelse litteratuurgeschiedenis
tussen de twee oorlogen. Als zodanig
Tempelieren bouwden er vestingen en het voornamelijk interessant voor ken-
lcerken en sierden die met hun wapen- ners en liefhebbers van Yeats, al is het
schild. Richard Leeuwenhart woonde er dan altijd nog een heel levendig soort bio-
jaren en huwde met Berengaria van Na
varre in 1191. Alleen was dat niet
grafie, niet het soort register van feiten
en citaten waar wij vaak mee afgescheept
Famagusta, maar in Limassol, een andere worden. Men krijgt er een goede indruk
haven aan de zuidkant van het eiland, niet van een klassiek motief in Yeats' leven,
ver van Famagusta gelegen. En tenslotte de toewijding van zijn twee ongetrouwde
kwamen de Venetianen, die er als één zusters, Lily en Lolly, wier leven groten
onderdeel van hun fortificaties de „toren deels gevuld werd door de zorg voor hun
ENGELSE
LITTERATUUR
gelegd werd.
Maar als Gibbon iets teveel of te wei
nig had, met Yeats was het nog veel er
ger. Er is geen twijfel aan dat de meesten
van ons liever met de weerspannige dis
cipel dan met de meester te maken zou
den hebben, en het lijkt wel dat de discipel
alle recht aan zijn kant heeft wanneer hij
zich beklaagt over de manier waarop hij
behandeld is. Men kan zich hier geruime
tijd vermaken met de twee soorten gelijk
van Othello" bouwden al zullen ze hem broer; en ook van een andere onverenig- wens al sinds jaren vertrouwd gemaakt tegen elkaar af te wegen, zonder dat er
waarschijnlijk niet die naam gegeven heb- baarheid van temperament, tussen Yeats met deze opvatting, en hij is de enige niet. een andere conclusie mogelijk wordt dat
ben. Maar Shakespeare koos die toren tot en zijn oude vriend George Russell, die Hij probeert niet af te dingen op de groots- deze twee temperamenten inderdaad on-
heid van Yeats' poëzie (niet dat het hem verenigbaar waren; maar men doet er
iets geholpen zou hebben als hij dat ge- een nader begrip bij op van twee mensen-
daan had), en hij is bovendien zo open- typen die elkaar nooit vriendschappelijk
hartig dat hij ons een helder begrip gunt zullen bejegenen, al verenigen zij zich in
p van wat zijn hoofdpersoon in hem onuit- één persoon.
rj* IFl staanbaar moet hebben gevonden. „Ik was
i /ilJvA Jlor_ sly nooit op mijn best in zijn gezelschap," er-
I II I p-jy*" 11^7? kent hij. „ik was zelfs altijd op mijn DE CRITISCHE GESCHRIFTEN van
I Jj IL-y slechtst. De bewondering waarvan ik blijk James Joyce zijn misschien niet even al-
I wilde geven werd steeds in de loop van gemeen belangwekkend, maar zij zijn nog
J I J een avond getemperd door een instinktie- meer waard voor de lezer die zich inte-
/.-. de, was de dominerende eigenwijsheid van val de auteur zelf. Het merendeel van de-
de beroemde dichter. Yeats heeft er in zijn ze stukken heeft hij geschreven vóór zijn
I y Ay gedichten bezielend over gesproken, dat dertigste jaax-, toen hij zijn tijd nog niet
J hij „onwetend en wild als de dageraad" geheel aan zijn grote romans besteedde;
faC: zou willen zijn; in de praktijk kwam dat hij hield niet van werken op bestelling
I y\ l** er op neer dat hij geen tegenspraak kon en had geen zin om zich te verdiepen in
I f X velen op meningen en pure vooroordelen, het oeuvre van anderen, zoals blijkt uit
f die hij heiligde met het recht van de dich- drie van de latere stukken, die afwijzen-
11 l terlijke intuïtie. Bovendien vond Gibbon de antwoorden zijn op vei-zoeken om in-
(iA hem vaak grof over erotische kwesties, leidingen of gedenkwoorden te schrijven.
1 V met een lach die niet van gevoel voor hu- Dit boek is dan ook voornamelijk goed
fm -f mor getuigde en ook niet van enig ander om hem in zijn jeugd beter te leren ken-
(CT\ gevoel, en die hem bepaald satanisch in nen: uit enkele opstellen van zijn school-
- - X. -L J C^Cde oren klonk. Hij kon het tegenspreken tijd, uit zijn stukken over Ibsen en de be-
ufci''''•V» Suj, dan niet laten: „Ik was vol eerbied voor tekenis van het drama in het algemeen,
8^. zijn persoon, maar wanneer het over over Giordano Bruno en Aristoteles, en uit
- - ideeën ging had ik de onverzettelijke over- een paar lezingen over de Ierse mentali-
-■ MARCUS tuiging dat niemand onaantastbaar was, teit en haar oorzaken. Er is weinig bij
en dat zelfs een groot man bereid moest dat een lezer zou kunnen vervelen, al heb-
llllllllllllllllllllllllllllilillllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
ben de samenstellers ter wille van de
akademische volledigheid ook een paar
artikelen opgenomen waarvan pagina's
zoekgex-aakt zijn; en alles is uitstekend
voorzien van historische inleidingen en
voetnoten. Enkele satirische verzen (een
tegen de oorlog, een ander tegen een uit
gever die geweigerd had de korte verhalen
onder de titel Dubliners te publiceren) ho
ren tot het beste wat hier te vinden is.
Wie op Joyce gesteld is, komt hier niet
tekort.
S. H.
De Haagse wijk „Mariahoeve" is
met haar zevenduizend wo
ningen tien keer zo groot als de
Haarlemse Parkwijk, zes keer zo
groot als Delftwijk en ongeveer
tweederde van de oppervlakte
van Schalkwijk
Wijken vergeleken