Horen en zien
voor
CO-TV wil tweede televisie
net gaan verzorgen
Haarlemse patrouille brengt
bezoek aan Schotland
Hond bemoedert twee welpen
cHoe is het ontstaan?^
PANDA EN DE LIJFWACHTERS
MliillliilBilliSI
CBS-steun voor tweede
Westduits t.v.-programma
Vreemde dingen. in het kaboiiterdorp
9
mi
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Lachen en vergeten
Prix Italia
Advertentie
De radio geeft donderdag
T elevisieprogramma
Premier Macmillan brengt
een bezoek aan Noorwegen
Coöperatieve televisievereniging
T elevisie-studiebeurzen
Gouden jubileum padvinders
Juwelen van Sophia Loren
naar Rotterdam gebracht?
Britse racisten ageren
tegen een huwelijk
Vervolgverhaal
door
M. G. Eberhart
Dreigbrief geschreven;
twee maanden celstraf
Dit woord: VASTEN
WOENSDAG 8 JUNI 1960
10. .,Nee, nee!" schreeuwde Palmer.
„Je rekent te veel, veel te veel! En bo
vendien ben ik nog niet buiten gevaar!"
Hij schreeuwde zó hard, dal zelfs de dove
Jut hem goed kon verstaan. Maar ook
de griezelige rovers, die in het huis wa
ren gedrongen, konden hem horen. Ramen
werden geopend en hun akelige, bleke ge
zichten staarden hen aan. „Kom mee!"
riep Panda. „In de auto! Vlug!". Het was
op het nippertje, ivant de griezels kwamen
al naar buiten, toen Panda de auto startte
en met een vaartje xvegreed. „Ziezo", zei
Jut, terwijl hij de miljonair opnieuw zijn
nota voorhield. „Nu bent u buiten gevaar,
dus nu moet u betalen". Palmer keek
broedend voor zich zonder te antwoorden.
„U moet betalen!" herhaalde Jut. „Ik
heb het eerlijk verdiend! Verstaat u me
niet?" De miljonair schudde het hoofd,
zijn geldzak tegen zich aandrukkend. „Wat
een dove kwartel!" zei Jut geërgerd. En,
zijn mond vlak bij het oor van de miljo
nair brengend, brulde hij uit alle macht:
„U moet me een tientje betalen! Een
tientje!!" „Ik kan u niet verstaan", brom
de Palmer. „Ik versta hem heel goed",
merkte Panda op. „O ja?" snauwde Pal
mer. „Betaal JIJ hem dan dut tientje!"
Over de hoofdfilm van dinsdagavond
zullen de meningen wel niét. verdeeld zijn.
Een genoeglijke ontspanningsfilm, spelend
tussen de coulissen van een show, met een
listige intrige. „Lach en vergeet" luidt de
titel en dat gaat helemaal op voor deze
lichte komedie die men op zijn gemak sa
voureert en dan weer vrolijk van zich af
zet. In het voorprogramma draaide een
Frans werkje over de chansonnière Mick
Micheyl, wier stem de voornaamste attrac
tie van een reeks goed bedachte maar ook
wel eens opzettelijk geënsceneerde tafreel-
tjes uitmaakte. Bij het journaal misten we
het portret van de vrijdag uit Heiloo ont
snapte psychopaat, wiens beeltenis wel in
het politieblad is verschenen, maar op het
scherm blijkbaar nog niet mocht worden
geëtaleerd
Beeldschermer
Voor de Prix Italia 1960 heeft Dick
Steenkamp het hoorspel „De reconstructie"
geschreven, terwijl Gabri de Wagt op zich
genomen heeft een documentaire „De men
selijke stem" te maken.
Heinz Lachman zal voor de Prix Italia
1961 een muziekwerk op tekst componeren
en Bert. Garthoff zal zijn documentaire
„De stilte" voor dit doel omwerken.
'De Britse commerciële televisie heeft
een advertentie uitgezonden, waarin een
beloning van 200.000 gulden werd uitge
loofd voor anwijzingen die leiden tot het
terugvinden van de juwelen van de Ita
liaanse filmactrice Sophia Loren. De juwe
len hebben een waarde van ongeveer twee
miljoen gulden. De advertentie, die tien
seconden was te zien, kostte 1.125 gulden.
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 KRO. 10.00 NCRV.
11.00 KRO. 14.00-24.00 NCRV.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de
jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en overwe
ging. 3.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.50 Voor de vrouw.
NCRV: 10.00 Gram. 10.30 Morgendienst. KRO:
11.00 Voor de zieken. 11.45 Gewijde muziek. 12.00
Middagklok - noodklok. 12.03 Lichte muziek. 12.25
Wij van het land. 12.35 Land- en tuinbouwmeded.
12.38 Gram. 12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Zonne
wijzer. 13.20 Lichte muz. 13.40 Lichte muz. NCRV
14.00 Gram. 14.25 Lichte muz. 15.00 Metropolc-ork.
15.40 Vocaal ens. 16.00 Verkenningen in de Bijbel.
16.20 Kamermuz. 16.55 Gram. 17.00 Voor de jeugd.
17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45 Lichte muz. 18.15
Sportrubr. 18.30 Koorzang. 18.50 Sociaal perspec
tief, praatje. 19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10
Biaasork. 19.30 Radiokrant. 19.50 Pol. lezing. 20.00
Gevar. progr. 23.00 Avondoverdenking. 23.15 Or
gelmuziek. 23.45 Gram.'23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 VARA. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 De groen
teman. 9.15 Gram. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram.
10.50 Voor de kleuters. 11.00 Tussen de walen het
schip, praatje. 11.15 Gram. 12.00 Gram. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Jazzmuz. 12.50 Uit het be
drijfsleven, lezing. 13.00 Nieuws. 13.15 Medcd. en
gram. 13.25 Lichte muziek. 13.55 Beursber. 14.00
Pianoduo. 14.30 Voor de vrouw. 15.00 Trombone
en piano. 15.30 Gram. 16.00 Gevar. progr. 17.00
Voor de jeugd. 17.30 Lichte muziek. 18.00 Nieuws.
18.15 Milit. ork. 18.45 Journ. 19.00 Orgel en zang.
19.30 Dansmuz. 19.45 Gesproken brief. 19.50 Sport-
p.'aatje. 20.00 Nieuws. 20.05 Capriccio, opera. 22.30
Nieuws, beursber. van New York en S.O.S.-ber.
22.45 Zang en gitaar. 23.00 Sportact. 23.10 Gram.
BRUSSEL. 324 m.
23.5524.00 Nieuws.
12.00 Amus.muz. 12.30 Weerbericht. 12.35 Gram.
12.52 Koersen. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muziek.
14.00 Vlaamse muziek. 16.00 Koersen. 16.06 Franse
les. 16.21 Fluit en clavecimbcl. 16.30 Omr.orkest.
17.00 Nieuws. 17.15 Voor de kinderen. 18.20 Voor
de soldaten. 18.50 Sportkron. 19.00 Nieuws. 19.40
Schoolkoor. 20.00 Hoorsp. 21.00 Strijkkwart. 21.30
Cmr.orkest. 22.00 Nieuws. 22.15 Gram. 22.55—23.00
Nieuws.
VOOR WOENSDAG
VARA: 17.00 Jeugdprogramma. NTS: 17.30 Int.
jeugdjournaal. 20.00 Journaal en weeroverzicht.
NCRV: 20.20 Pas geperst. 20.50 Disneyfilm. 21.15
Voordr. 21.40 Kunstrubriek. 22.05 Avondwijding.
VOOR DONDERDAG
NTS: 20.00 Journaal en weeroverz. VARA: 20.20
De wereld van vandaag. 20.30 Docum. reportage.
21.00 TV-spel.
OSLO (Reuter) De Britse minister
president,Macmillan, is voor een officieel
bezoek van vier dagen aan Noorwegen te
Oslo aangekomen.
Macmillan zal met Noorse leiders be
sprekingen voeren.
Zijn bezoek is een tegenbezoek voor het
bezoek dat de Noorse premier Gerhardsen
in 1958 aan Londen heeft gebracht.
Op het vliegveld was ter verwelkoming
ook de Russische ambassadeur Sergei Gri-
banov aanwezig. Zijn aanwezigheid was
een verrassing voor iedereen. Een woord
voerder van het Noorse ministerie van
Buitenlandse Zaken zei dat hij niet was
uitgenodigd.
De Britse premier keek ernstig toen hij
Gribaniv de hand drukte, maar deze zei
iets in het Engels waarop Macmillan
lachte.
(Van onze Amsterdamse redacteur)
In Amsterdam is op 30 mei de stichting „CO-TV" opgericht, die streeft naar een
zo spoedig mogelijke verwezenlijking van een coöperatieve televisievereniging. „CO-
TV" stelt zich ten doel om onafhankelijk van het bestaande omroepbestel een volledig
tweede Nederlandse televisieprogramma te verzorgen over een tweede net. De exploi
tatie hiervan zal geschieden uit reclame-inkomsten. Of „CO-TV" ooit als coöperatieve
televisievereniging zal worden opgericht hangt af van de televisiebezitters zelve die
worden uitgenodigd zich als begunstiger op te geven van de stichting „CO-TV" en
zich daardoor uit te spreken als voorstander van het tweede televisieprogramma dat
door de coöperatieve vereniging zal worden verzogd. Hiertoe wordt een eenmalige
bijdage gevraagd van f 1. Later zal iedere begunstiger in de gelegenheid worden
gesteld financieel in „CO-TV" deel te nemen tot een bedrag van maximaal 1000 gulden.
De initiatiefnemers van „CO-TV" zijn de
heren Pieter de Ruwe hoofdredacteur van
het Weekblad TV, G. J. van den Brink,
reclameadviseur, L. B. E. Thung. officier
Koninklijke Marine, Dick de Vilder en
Wim lbo, televisiedeskundigen. Het blijkt
onmogelijk, zo zeggen zij, dat een tweede
televisieprogramma uit de kijkgelden
wordt gefinancierd. Omdat men dus zijn
toevlucht moet zoeken tot reclame (waar
mee de regering zich in principe reeds be
reid heeft getoond) achten zij het wenselijk
dat de exploitatie van die reclame-zender
in handen komt van de kijkers zelf mid
dels de „CO-TV". Het plan omvat onder
meer de volgende punten: 1. Het kapitaal
wordt bijeen gebracht door de leden der
vereniging; 2. ieder lid mag niet meer dan
1000 gulden inleggen, zodat „CO-TV" niet
in handen van slechts enkele op winst
bejag uitzijnde mensen kan komen; 3.
slechts tien percent van de zendtijd wordt
verkocht aan adverteerders die geen in
vloed mogen uitoefenen op de inhoud van
de overige programma's; 4. de winst uit
reclame-inkomsten moet aan de televisie
zelf en aan de kijkers ten goede komen;
het grootste deel zal aan de verbetering
van de programma's worden besteed. Aan
hen, die in het kapitaal hebben bijgedra
gen, zal nooit meer dan 8 percent per jaar
op hun aandeel worden uitgekeerd; 5. „CO-
TV" zal de levensovertuigingen en -be
schouwingen van het Nederlandse volk in
al zijn schakeringen tot uitdrukking laten
komen; 6. het bestuur van „CO-TV" wordt
van onderaf gecontroleerd door een uit de
leden gekozen ledenraad en van bovenaf
door een raad van toezicht waarin ver
tegenwoordigers van de overheid naast te
goeder naam en faam bekend staande des
kundigen zitting hebben.
Daar de vereniging een coöperatieve
vorm heeft dienen de winstgerechtigde
leden het bedrag waarmee zij deelnemen
op ieder gewenst moment te kunnen terug
vorderen, Daarom wil het bestuur tegen
over de kapitaal-deelneming een groot ga
rantiefonds stellen. „CO-TV" wil dit ga
rantiefonds kweken in de overgangsfase
tot 1963 in welk jaar een tweede televisie
net technisch mogelijk zal zijn. Zij wil dit
doen door in het bestaande televisie-pro
gramma een beperkt aantal minuten als
reclame-zendtijd te exploiteren. Hierbij
wordt gedacht aan een minimale toewijzing
van tweemaal drie minuten per avond ge
plaatst vóór en na het N.T.S.-journaal. In
1963 zou „CO-TV" dan geheel op eigen
wieken kunnen drijven en zelfs gebruik
kunnen maken van eigen studio's en tech
nische outillage.
De heer De Ruwe wees er op dat andere
gegadigden voor televisiezendmachtiging
zich baseren op de wenselijkheid reclame
via televisie te maken; „CO-TV" streeft
echter slechts naar een tweede televisie
net en wil slechts reclame om dit net, dat
velen wensen maar dat nimmer, uit- de
kijkgelden kan worden betaald, financieel
mogelijk te maken.
De staatssecretaris van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen mr. Y. Scholten
heeft bekendgemaakt dat het vraagstuk
van studiebeurzen ten behoeve van de
televisie door de overheid, en de verhou
ding tussen de NTS en de overheid nog in
studie is. Om deze reden is aan de artiest
Wim lbo nog geen studiebeurs verleend
voor een reis langs de Westeuropese radio-
en televisiestations.
In de Westdultse hoofdstad werd giste
ren duidelijker dan ooit dat de machtige
Amerikaanse televisie maatschappij Co
lumbia Broadcasting System betrokken
zal zijn bij het tweede Westduitse televi
sieprogramma. Nadat reeds enkele weken
geleden Freies Fernsehen G.M.B.H. te
Frankfort over samenwerking met de
C.B.S. had gesproken, verklaarden de Ame
rikanen gisteravond zelf dat een overeen
komst is gesloten, volgens welke de grote
ervaring op technisch en organisatorisch
gebied van de C.B.S. volledig ten deel zul
len vallen van Freies Fernsehen.
Door deze combinatie wordt de kans van
Freies Fernsehen op het tweede program
ma groter dan ooit. De Amerikaans-Duit
se combinatie rekent erop dat het vol
gend jaar ongeveer een miljoen televisie
kijkers direct door haar zullen kunnen
worden bereikt en dat dit aantal binnen
vijf a zes jaar zal oplopen tot zes a acht
miljoen (tans 4 miljoen).
In de komende weken zal echter in de
Bondsdag de felle strijd gestreden moe
ten worden om dit programma. Men ge
looft algemeen dat de regering-Adenauer
binnenkort de licentie voor het commerci
ële gedeelte van het programma aan Frei
es Fernsehen zal geven. Daarmee zal even
wel nog geen klaarheid geschapen zijn
over het beheer van dit tweede program
ma. De regering te Bonn wenst een over
koepelende organisatie, die het oppertoe
zicht krijgt ook over de programma's
maar de deelstaten, die in West-Duitsland
radio en televisie in handen hebben, voe
len daar niets voor. En tot vlak voor
het dezer dagen in het parlement te
Bonn beginnende debat hierover staat
men vrij scherp tegenover elkaar.
Freies Fernsehen, voortgekomen uit een
studiegenootschap over radio en televisie,
heeft een vakkundige staf: de voormalige
P.T.T.-staatssecretaris prof. dr. Gladen-
beck en de ex-perschef Schmidt vormen
de directie. Naast hen staan onder andere
een radiovakman uit Stuttgart en Ernst
Bornemann, die in Engeland, Amerika,
en Canada op televisiegebied zijn sporen
heeft verdiend. Men verwacht dat Freies
Fernsehen reeds op 1 juli aanstaande te
München met de produktie van een reeks
programma-onderdelen - voorraad voor de
toekomst - zal beginnen en dat de maat
schappij begin 1961 op volle toeren het
tweede programma zal kunnen starten,
voorlopig met dertig uur in de week.
De jaarlijkse patrouille-wedstrijden van
de Nederlandse Padvinders Vereniging,
die telkens met Pinksteren in Ommen wor
den gehouden, zijn ditmaal gewonnen door
de Sperwer-patrouille uit Haarlem, beho
rende tot de Elfregi-groep van de Duin-
zwervers. Van de ongeveer vijftig deelne
mende patrouilles verwierven de Sperwers
485 van de te behalen 685 punten. Verle
den jaar bezette de Sperwer-patrouille de
tweede plaats.
Tot hun niet geringe verrassing werd
de zegevierende padvinders bij de uitrei
king van het wisselschild meegedeeld, dat
de Nederlandse Padvinders ter gelegen
heid van het gouden jubileum een extra
prijs beschikbaar heefhgesteld. En wel
een reisje naar Schotland, voor het bij
wonen van het internationale kamp voor
patrouille-verkenners, dat half juli zal wor
den gehouden. Deze Sperwer-patrouille,
bestaat uit Tom Hamikyr (patrouille-lei-
der), Henk Hoogheid, Jan Willem Groenen-
daal, Erny van der Schriek, Nico Koers en
Hans Termeer.
Demonstraties
De viering van het vijftigjarig bestaan
van de Nederlandse Padvinders (N.P.V.)
zal zaterdagmiddag 11 juni worden voort
gezet met een aantal demonstraties van de
activiteiten in het spel van verkennen
door verkenners. Men komt daarvoor bij
een op het terrein in Den Hout aan de
Wagenweg tegenover garage „Den Hout".
Ook worden op die diensten bewezen
aan de gemeenschap. Leden van de N.P.
V. en verkenners van de Katholieke Jeugd
beweging zullen honderd schooltuintjes va
zieke kinderen in orde maken, gaan vijf
honderd zieken en mindervaliden een be
zoek brengen en bezoeken tien kinder- en
band zal een mars door Haarlem maken
en voor de avonduren staat een bijeen
komst in de tuinzaal van het Concertge
bouw voor bejaarden en minder validen
op het programma. Padvinders werken
mee en na de pauze zal de film „Ridders
zonder harnas", welke zich in de omge
ving van Bloemendaal en Santpoort af
speelt, vertoond worden.
Op zaterdag 18 juni wordt een rimboe-
jacht op de Vinkenbaan in de duinen van
de Amsterdamse waterleiding te Aerden-
SAIDA, een der Berber-leeuwinnen van
het circus Toni Boltini, dat tot en met van
daag in de Haarlemmerhout staat, heeft
geen hoge opvattingen van het moeder
schap. Zodra heeft zij enkele welpen ter
wereld gebracht, of het is met de moeder
liefde gedaan. Zij keert haar kroost radi
caal de staart toe en de welpen zijn over
geleverd, nu jawel niet aan de hei
denen, maar dan toch aan een hond die
haar taak wil overnemen. Wordt zo'n
moederhond niet tijdig gevonden, dan
helpt er voor de leeuwtjes geen moeder
tjelief meer aan en gaan ze dood.
Voor de beide welpen die dinsdagmor
gen vroeg de levende have van het circus
kwamen uitbreiden, arriveerde de hulp op
het nippertje. Het heeft acht uur geduurd
vóór een geschikte teef de plaats van Saida
innam. Die teef is Les van de familie Dasia
uit de Coornhertstraat 32. Ze had zelf
acht jongen op de wereld gebracht, van
wie er een bij haar mocht blijven. De
groentenman, die bij deze Haarlemse fa
milie komt, is ook leverancier van het cir
cus. Hij zorgde er voor dat Les daar haar
nieuwe moederrol kon gaan vervullen.
Haar hondebaby ging mee naar het circus
en liet zich het gezelschap van de beide
welpen welgevallen.
Het moederhart van Les ging onmiddel
lijk voor de leeuwtjes open. Zij ligt nu met
haar troetelkinderen in een mand in de
circuswagen van mevrouw Althoff. Deze
heeft eerst de welpen zo goed en kwaad
als het ging in leven weten te houden met
de fles. Tot Les kwam, die de verstoten
leeuwtjes zoogt alsof het hondjes zijn. De
leeuwebabies, die niet zoveel groter zijn
dan het jonge hondje, voelen zich bij hun
nieuwe mama zeer op hun gemak.
hout gehouden. Welpen van de N.P.V. en
van de V.K.J.B. spelen een „wereldjam-
boeree". Dit spel wordt deze middag in
alle districten van ons land gespeeld,
die middag naar Dordrecht, waar een na
tionaal bandconcours wordt gehouden.
Zondag 19 juni om halfvier wordt in
de Grote Kerk te Haarlem een dankdienst
gehoóden, waarin ds. J. W. G. van der
Ree zal voorgaan.
Scotland Yard heeft laten doorscheme
ren dat een vrouw misschien betrokken is
bij de recente diefstal van juwelen ter
waarde van 2 miljoen gulden van de Ita
liaanse filmster Sophia Loren. Een woord
voerder van de Yard zei dat hij niet het
bericht wilde ontkennen dat wordt gezocht
naar een blonde jonge vrouw die regelma
tig in gezelschap is gezien van een beken
de juwelendief. Geloofd wordt dat de vrouw
de juwelen misschien vervoerd heeft voor
de dief, misschien naar het continent.
De politie onderzoekt tevens de verkla
ring van een gevangene dat hij aan de
diefstal zou hebben deelgenomen als hij
niet gearresteerd was i.v.m. een andere
zaak.
Samuel Balcombe, directeur van de ver
zekeringsfirma die de zaak behandelt, zei
dat de gevangene ook de naam van de
man heeft genoemd die achter de juwelen
roof zit. De gevangene heeft beweerd dat
de juwelen naar Rotterdam zijn gebracht
en hij heeft de naam genoemd van de man
die misschien de heler is.
LONDEN (UPI) Ongeveer 30 aanhan
gers van Sir Oswald Mosley, de vroegere
leider der Britse fascisten, hebben dins
dagavond gedemonstreerd tegen de Ame
rikaanse neger Sammy Davis jr., een
kleinkunstenaar, die van plan is te trou
wen met de Zweedse actrice May Britt.
Davis,34, heeft maandag samen met May
Britt, die 24 is, bekend gemaakt dat zij
van plan zijn in september met elkaar te
trouwen.
Toen Davies gisteravond de nachtclub
waar hij was opgetreden verliet,werd
hij door leden van de Britse unie-bewe
ging, welke zich tot taak stelt „Engeland
blank te houden" opgewacht met voor
hem beledigende spandoeken. Toen Davis
in een door een chauffeur bestuurde auto
wegreed, werd hij gevolgd door een ge
luidswagen, waaruit het zelfde slag leuzen
klonk als die op de spandoeken.
1213. Kabouter Ponko had nog maar net op tijd het gevaar ontdektHij liet
z'n gereedschap vallen en nam de benen, vóór de naderende man hem gezien had.
Ponko zag even verderop een grote steen; met 'n vaart schoot hij daarheen. Het ding
was groot genoeg voor hem om zich er achter te verschuilen, en dat deed hij dan
ook gauw.
Hij hijgde nog van de schrik en van het harde lopen, maar nu zat hij veiilg
20)
Omdat dat net iets voor de rechter was, dacht
Cayce; de rechter had het huwelijk niet geannuleerd,
zoals hij voorgaf, eenvoudig omdat er ergens binnen
in dat geslepen brein van hem een plan was gerijpt
om ééns op de een of andere manier gebruik te maken
van het feit. Waarschijnlijk wist de rechter zelf niet
precies hoe en onder welke omstandigheden hij er ge
bruik van zou kunnen maken; het was alleen zijn in
stinct om vechtmateriaal te verzamelen. Maar de she
riff kwam met een ander antwoord. „Natuurlijk wist
de rechter dat Dodie mettertijd een rijk meisje zou
zijn," zei hij mét een verontschuldigende blik op Dodie.
„De rechter zou er geen bezwaar tegen hebben gehad
al dat geld in de familie te krijgen."
Dodie zei, nogal koeltjes, dat de sheriff daar mis
schien gelijk in had. „Ik heb daar ook aan gedacht. Ik
kon geen andere reden bedenken. Iemand die hem niet
iedere dag meemaakte kan zich niet voorstellen wat
voor een man de rechter was. Hij sloeg Cayce niet,
toen hij nog een jongen was. Cayce was goed gekleed
en gevoed, hij had een onderdak en werd naar school
gestuurd. Er was nooit iets waar je hem op aan kon
vallen, maar toch was hij wreed en haatte hij Cayce."
„Waarom?" vroeg Luke.
„Om dezelfde reden. Hij wilde geld hebben en hij
wilde Blanchaard hebben," zei Dodie bedaard.
John beaamde onverwachts: „Ze heeft gelijk, Luke.
Voor het oog van de wereld was de rechter een goed
burger. Maar in werkelijkheid maakte hij Blanche het
leven tot een hel en heeft hij Cayce het huis uitge
dreven."
De sheriff wreef andermaal bedachtzaam zijn neus.
„De rechter scheen met Roddy wél te kunnen op
schieten. Natuurlijk is Roddy hier gebleven, veronder
stel ik tenminste, omdat zijn moeder het wilde, maar
ik heb altijd gedacht dat het ook was omdat de rechter
hem nodig had om cp de onderneming te helpen."
Dodie zei: „Roddy weet niets van de onderneming
af en het interesseert hem nog minder".
„Misschien," zei Luke. „Maar hij zou geen belang
hebben bij de dood van de rechter. Integendeel, als
Roddy hier wilde wonen, had hij er alle belang bij dat
de rechter zou blijven leven. Tenzijhij iets te
erven had!"
Met verbazingwekkende snelheid was hij hun aller
gedachten een sprong vóór geweest. John zei: „Heeft
de rechter geld nagelaten? Ja natuurlijk, hij moet wel
wat hebben nagelaten en waarschijnlijk gaat dat naar
Roddy."
„Ik heb nog niet kunnen uitvinden of de rechter een
testament heeft gemaakt of niet. Juffrouw Blanche weet
het niet en Roddy zegt dat hij het ook niet weet. Als
hij geen testament achtergelaten heeft, is juffrouw
Blanche zijn naaste bloedverwante. En natuurlijk zou
Roddy indirect ook zijn erfgenaam zijn. Waax bet om
draait is óf en hoeveel de rechter had na te laten."
Hij wendde zich tot Cayce: „Waarom denk je dat de
rechter je gevraagd heeft te komen, Cayce?"
„Dat heb ik u al verteld. Ik dacht om over de zaken
te praten. Maar hij vroeg me alleen hier een paar
dagen te blijven."
Dodie zei: „Ik geloof dat ik u moet vertellen, sheriff,
dat de rechter zowat een week geleden een vreemde
ervaring heeft gehad. Het was voordat Cayce kwam."
„Wat was dat dan?"
„Hij was op het meer in de lichte skiff, aan het
vissen. Ouwe Stinkerd dat is die krokodil die al
heel lang in het meer is viel plotseling de boot aan
en wierp hern ondersteboven. De rechter kon niet
zwemmen, hij heeft nooit kunnen zwemmen. Boven
dien had hij last van zijn hart. Hij schreeuwde en
spartelde wat rond, totdat Roddy hem hoorde en hem
uit het water haalde."
Weer viel er een stilte. Toen zie de sheriff: „Dat
is merkwaardig. Krokodillen vallen meestal zo'n boot
niet aan."
Dodie zei langzaam: „Ik geloof dat het de boot niet
was. Ziet u, toen ze de boot later op de avond aan
land hadden, heb ik ernaar gekeken en toen zag ik dat
er een plank, of liever een dunne lat, rechtop aan het
achtereind van de boot was gespijkerd, zodat het ene
eind onder water stak. Tot ongeveer een decimeter
onder water was hij versplinterd. Zelfs Ouwe Stinkerd
zou op de reuk van bloed afkomen
De sheriff sprong op. „Goeie hemel, kind, je wilt toch
niet zeggen dat iemand stukken vlees aan die lat had
vastgemaakt, in de hoop dat de krokodil de boot zou
omgooien en dat de rechter zou verdrinken of een hart
aanval krijgen?" Hij ging weer zitten en staarde Dodie
aan. „Dat zou moord zijn!"
Dodie zei: „Gisteren is hij vermoord!" „Vermoedde
de rechter iets?" vroeg Cayce.
„Ik denk het wel," zei Dodie. „Ik in ieder geval
wél. Daarom heb ik die boot bekeken. Het was niets
voor Ouwe Stinkerd. En weet u, krokodillen bijten niet.
Ze rukken voesel af en nemen het mee om het een
tijd te begraven. Veronderstel dat Ouwe Stinkerd op
de boot afgezwommen is en aan die lat heeft gerukt.
Het is een erg lichte boot, hij is omgeslagen. Je kon
op je vingers natellen hoe dat zou gebeuren."
Het was waar, iedereen die in dat meren-district was
opgegroeid, wist het.
De sheriff vroeg bezorgd: „Heb je daar met iemand
over gesproken, Dodie?"
„Nee, er was niemand met wie ik erover kon spre
ken, behalve mijn vader en ik wilde hem niet zenuw
achtig maken. Maar ik geloof dat de rechter het wist,
dat hij bang was en daarom Cayce heeft gevraagd te
komen. Eén ding is zeker, hij wist dat Cayce in New
York was, en wie ook die lat aangebracht had, Cayce
ixi geen geval. En nog iets: Hij hield niet van Cayce,
hij haatte hem, maar hij vertrouwde hem. Ik denk dat
hij bescherming wilde hebben."
„Och lieve hemeltje," zei Luke, „was ik maar wa
termeloenen blijven kweken!"
Misschien had Dodie gelijk, dacht Cayce. Zeker zou
dat een verklaring zijn voor die vluchtige ogenblikken
van oprechtheid die hij tot tweemaal toe had opge
merkt gedurende zijn gesprek met de rechter. Hij zei
langzaam: „De rechter heeft nooit van me gehouden
Luke, maar als hij bang was, is het mogelijk dat
hij me heeft laten komen. Hij vroeg me inderdaad
om te blijven, maar hij maakte me tevens duidelijk
dat het niet zijn bedoeling was dat ik hier zou ko
men wonen."
„Heeft hij enige toespeling gemaakt op een poging
tot moord?"
„Nee. Hij zou me nooit in vertrouwen genomen heb
ben.
Hij zou me nooit ronduit gevraagd hebben te blij
ven omdat hij hulp nodig had."
„Misschien niet," zei Luke weifelend. „Het bevalt me
niet, Dodie. Ben je er zekr van, dat het zo gebreud
is?"
Dodie knikte.
„Heb je het zien gebeuren, Dodie?" vroeg John.
„Nee. Het gebeurde omstreeks zonsondergang. Roddy
heeft hem eruit gehaald en thuisgebracht en later de
boot binnengehaald. Hij kwam die avond bij ons en
verteld 't mij. Midge was in Tampa en vader had
een van zijn slechte dagen en was in zijn kamer.
Toen Roddy weg was bedacht ik hoe vreemd het was
en dus nam ik een staaflantaarn en ging naar de pier
om te kijken. Ik denk niet dat Roddy ooit die ver
splinterde lat heeft gezien of dat hij er iets van ge
weten heeft. Maar ik denk dat de rechter het wél
wist."
„Dat schakelt Roddy uit. Hij zou zoiets niet in elkaar
zetten en als het gelukt was, de rechter eruit halen,
om hem dan, negen dagen later dood te schieten,"
zei John.
„Je weet nooit waar een mens toe in staat is,"
viel de sheriff uit. Hij keek John een ogenblik scherp
aan: „Hoe weet jij dat het negen dagen geleden ge
beurd is?"
„Ik heb het gezien tenminste ik zat op de veranda
en hoorde de rechter gillen. Ik rende naar mijn aan
legplaats. Roddy was er toen al en hielp de rechter
naar huis. Ik wist het niet, van die krokodil. Ik dacht
dat de rechter uitgegleden was en een onvrijwillige
duik genomen had
Zeg Luke, heb je al iemand gevonden die het revol
verschot gehoord heeft?"
„Zie je, ik heb daar een theorie over." John leunde
voorover in zijn stoel.
„Als de bommenwerpers boven je hoofd zijn, kun
je niets horen en
(Wordt vervolgd)
Het gerechtshof te Amsterdam heeft in
beroep een 34-jarige lasser, zonder vaste
woonplaats, wegens het per brief met
openlijke geweldpleging bedreigen van de
directeuren van een Amsterdams assuran-
tiebedrijf, veroordeeld tot twee maanden
gevangenisstraf. De rechtbank had hem
tot zes maanden, waarvan vier voorwaar
delijk, veroordeeld.
De man had verschil van mening met
de directeuren over de uitkering van
brandverzekeringspenningen. Tegenover
de politie had de lasser bekend, maar
voor rechtbank en hof ontkend een dreig
brief te hebben geschreven. De inhoud
daarvan luidde ongeveer als volgt: „U
stuurt een der beste oud-strijders ten
gronde. Nu, vijftien maanden na de brand
weigert u nog steeds aan uw verplichtin
gen te voldoen. Betaal vóór 1 oktober, an
ders bent u vogelvrij. Nu worden u, heren,
door ons aangepakt volgens de methode
van het eigen snelrecht. Hoogachtend:
veertien oud-commando's.
De twee directeuren van de assurantie
firma verklaarden zich door de brief be
dreigd te hebben gevoeld.
De eigenlijke betekenis van het werk
woord vasten is: zich in acht nemen en
ook: vasthouden. Er is verwantschap
met het bijvoeglijk naamwoord vast.
Waarschijnlijk is het woord evenals het
woord kerk uit het Gotisch in het
West-Germaans overgenomen. In het
Middelnederlands luidde het vastine met
het accent op de eerste lettergreep, in
tegenstelling tot een woord als woestine
dat het accent op de i had en daardoor
nu woestijn luidt.
Een merkwaardige samenstelling is
vastenavond, dat vaak vastelavond
wordt uitgesproken. Hetzelfde ziet men
in woorden als schrikkeljaar, werkeldag
en in vroeger tijd: drinkelbier, schortel
doek en nog andere. De verklaring is
dat de verbindingsklinker e die gevaar
liep te verdwijnen, als reactie juist werd
^verzwaard tot - el. j
