Horen en zien .Raadsel voor NAAIMACHINES Kamermuziek voor blaasinstrumenten Tweehonderdvijftig jaar porselein PANDA EN DE LIJFWACHTERS Film voor de jeugd Vanavond begint seizoen van het Openluchttheater Wereldpremière van O'Neills laatste stuk Vreemde dingen in het kahouterdorp DONDERDAG 9 JUNI 1960 11 NABESCHÓÜwtóÉÉi Verzorgd De radio geeft vrijdag T elevisieprogr anima KUNSTMAAND AMSTERDAM Stichting Ned. Opera in Amsterdam opgericht Nieuw Festspielhaus wordt 26 juli geopend Lof voor expositie in Milaan van Van den Bergh Premières bij Puck Vervolgverhaal door M. G. Eberhart De heer Oswald in arrest Edda Goering wint proces om schilderij van Lucas Cranach 11. Panda kreeg het land aan de gieri ge miljonair. Hij stopte zijn wagentje en zei: „Ik rijd niet verder als u niet eerst de lijfwacht betaalt. Hij heeft het eerlijk verdiend!" „Dan stap ik uit," zei Palmer. „En ik betaal geen tientje. Dat is teveel, veel teveel." „Wat zegt hij?" vroeg Jut. „Hij zegt dat u teveel rekent!" riep Pan da in zijn oor. Met een rood hoofd haal de Jut een boekje uit zijn zak. „Hier!" riep hij de miljonair toe. „Hier hebt u de tarieven zoals ze zijn vastgesteld door de Bond van Erkende Lijfwachten! Alsje blieft! Op pagina 48 staan de prijzen die we mogen berekenen voor het redden van miljonairs uit handen van rovers!" „Ah," zei Palmer, „maar dat slaat niet op mijn geval." Waarom niet?" vroeg Panda. „Hij heeft u toch van rovers gered?" „Nee!" antwoordde Palmer. „Van belas tingambtenaren!" En met deze woorden keerde hij zich om en huppelde heen, zon der te betalen. ii Na een uitermate lang journaal, waar van sommige delen best te missen waren geweest reeg Pi Scheffer in het program ma „Pas geperst", waarmee de N.C.R.V woensdagavond begon, weer een aantal gesprekjes en „audities" aan elkaar die speciaal het lichtere genre golden. Daar van vonden we vooral het Friese duet Henk van der Heide en Anneke Pater, de Gro ningse pianist Roelof Stalknecht en het Zuidamerikaanse ensemble van Guan Se- rano wel boeiend maar het gesprek met en het optreden van Jan Blaaser en Joop Doderer, waar wij veel van verwacht had den, was een beetje onbenullig: het liedje „De goeie ouwe tijd" kon niet door een paar bolhoeden en paraplu's gered worden. De biografie van het polopaard „Stormy" door Walt Disney was een bijzonder goede greep. Door de van deze filmmaker be kende vermenselijking van dieren werd het af en toe wel eens moeilijk man en paard te onderscheiden, maar tenslotte ver groeien die in zo'n polowedstrijd toch tot één strijdbaar geheel. Over dieren denkt de mens nu eenmaal egocentrisch. Tsjechovs beroemde éénacter „De scha delijkheid van tabak" werd in het pro gramma Studio-B vertolkt door de jonge acteur Peter Oosthoek. Ofschoon hij wel wist te imponeren was zijn interpretatie van dit werk toch wat zwaar-op-de-hand. zodat wij ons afvragen of deze weergave niet teveel aansloot bij de vaak misplaatst genoemde oudere opvatting van Tsjechovs werk. Een bijzonder goede inleiding bij de zomertentoonstelling „Gedrukt in Neder land" in het Rijksmuseum leverde ons de graficus S. L. Hartz, die een overzicht gaf, dat de historische technieken voor de leek belangrijk verduidelijkte. Het derde deel van- Studio-B gold de Indisbhe danskunst, waarvan de wereld beroemde danser Ram Gopal een demon stratie en een toelichting gaf. Met een dagsluiting, uitgezonden uit het Luthers Buitencentrum in Bennekom ein digde dit goed verzorgde programma. Beeldschermer HILVERSUM I. 402 m. 7.00-24.00 KRO. KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en overwe ging. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.50 Voor de vrouw. 9.35 Waterst. 9.40 Gram. 10.05 Gram. 11.00 Voor de zieken. 11.50 Als de ziele luistert, lezing. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Gram. 12.30 Land en tuinb.meded. 12.33 Licbte muz. 12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20 Dansmuz. 13.45 Gram. 14.00 Klass. en moderne meesterwerken. 14,30 Gram. 15.15 Zweedse volksliedjes. 15.30 Voor de zieken. 16.30 Pianorecital. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Kinderkoor. 17.40 Beursber. 17,45 Pianoduo. 18.10 Vaticaanse act. 18.25 Barokmuz. 18.50 Regc- rir.gsuitz.: Emigratierubr. Het emigratiepraatje van H. A. van Luyk. 19.00 Nieuws. 19.10 Act. 19.25 Memojandum 19.30 Politiek praatje. 19.40 Gram. voor de soldaten. 20.30 Water in Europa, klankb. 21.00 Lichte muz. 21.20 Cabaret. 21.50 Lichte muz. 22.10 Gram. 22.25 Boekbespr. 22.30 Nieuws. 22.40 Christus, de sterke en liefdevolle mens onder de mensen, lezing. 22 50 Gevar. progr. 23.55—24.00 Nieuws. HILVERSUM II. 298 m. 700 VARA. 10.00 VPRO. 10 20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA. 19.30 VPRO 21.00 VARA. 22.40 VPRO. 23.00—24.00 VARA. VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram. 8 00 Nieuws. 8.18 Gram. 9.00 Gym. voor de vrouw. 9.10 Gram 9.40 Schoolradio. VPRO. 10.00 Voor de oude dag, lezing 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 Voor de vrouw. 11.00 Voor de kleuters. 11.15 Viool cn piano. 11.35 Orgelspel. AVRO: 12.00 Lichte muz. 12.20 Regeringsuitz.: Voor de landb. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Sport en prog nose. 12.50 Carillon en draaiorgel. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. en gram. 13.25 Gram. 13.55 Beursber. 14.00 Viool en clavecimbel. 14.25 Voordracht. 14.50 Gram. 15.05 Gevar. progr. VARA: 16.00 Gevar. muz. 16.30 Voor de zieken. 17.00 Kamermuz. 17.25 Vskantietips 17.50 Actualit. 18.00 Nieuws. 18.15 Vlaamse notities. 18.20 Lichte muz. 18.50 De punt jes op do i, lezing. 19.00 Voor de kleuters. 19.10 Meisjeskoor. VPRO: 19.30 De helpende hand, klankb. 19.55 VPRO-nieuws. 20.00 Nieuws. 20.05 Zo zoekt de mens zijn God. lezing. 20.10 Toneel- premières. 20 20 Kamerkoor. 20.35 Ontmoeting met het Oosten, klankb. 30.50 Grote Russen cn hun visie op West-Europa, lezing. VARA: 21.00 Quizprogr. 21 55 Jazzmuz. 22.15 Buitenlands week overzicht. 22.30 Nieuws. VPRO: 22.40 Zorg om de mens. gesprek. VARA: 23.00 Soc. nieuws in Es peranto. 23.10 Muz. revue. 23.5524.00 Nieuws. BRUSSEL. 324 m. 12.00 Omr.ork. 12.35 Amus.muz. 12.52 Koersen. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgelspel en slagwerk. 14.00 Nederl. cn Belgische muz. 15.00 Gitaarmuz. 15.10 Gram. 15.45 Harprecital. 16.00 Koersen. 16.06 Lich te muz. 16.20 Amus.muz. 16.45 Gevar. muz. 17.00 Nieuws. 17.15 Omr.orkest. 17.45 Duitse les. 18.00 Vioolrecital. 18.10 Boekbespr. 18.20 Voor dc sold. 18.50 Sportkron. 19.00 Nieuws. 19.40 Schoolkoor. 20.00 Turandot, opera. 21.15 Kunstkaleidosooop. 21.30 Kamermuz. 22.00 Nieuws. 22.15 Znngrecital. 22.55—23.00 Nieuws. VOOR DONDERDAG NTS: 20.00 Journaal en weeroverz. VARA: 20.20 De wereld van vandaag. 20.30 Docum reportage. 21.00 TV-spel. VOOR VRIJDAG NTS: 20.00 Weekoverz. KRO: 20.30 Buitenlands cverz. 20.50 Cabaretprogr. 21.20 Film. 21.50 Sport- praatje. 22.10 Epiloog. Advertentie VERKOOP VAN ALLE MERKEN DUS RUIME KEUZE EU AEI GROTE HOUTSTRAAT 181 NUCL TEL. 14444 Daar muziek voor blazers op de con certprogramma's maar stiefmoederlijk bedeeld wordt, was het een goede ge dachte om in de Kunstmaand Amsterdam een avond hieraan te wijden. Met het blaaskwintet van Pijper en twee werken van Mozart: het Kwintet in Es voor vier blazers en piano (K.V. 452) en de Sere nade voor 13 blazers (K.V. 361) was het een programma op hoog peil dat op goede gronden aandacht vroeg voor het blaasinstrument in de kamermuziek. Vier instrumentalisten van het Residen tie-Orkest: Koos Verheul, Jolle Huckriede, Louis Stotijn, Piet Schijf, respectievelijk fluit, hobo, klarinet en fagot, met de ho- bïst Koen van Slogteren als zeer gewaar deerd invaller, gaven van Pijper's Kwin tet een uitvoering die voora' in het Adagio sfeervolle momenten bereikte. In de bei de snelle hoekdelen miste men dat soe pele in elkaar grijpen van de stemmen dat de schijnbare wanorde van de polyme- triek (combinatie van maatsoorten) tot een hoger orde moet-binden. Er was soms nog te veel te merken dat ieder stroef zijn maat telde waardoor de finale bijvoor beeld iets aan spirituele werking inboette. Overigens is dit kwintet nog steeds een voorbeeld van persoonlijke muzikale zeg gingskracht en van een klassieke gezind heid in het evenwicht der contrasten, ge speend van faciele goocheltoeren, kunst zonder kunstjes. Behalve Verheul werkten dezelfde bla zers vervolgens mee aan het Kwintet in Es van Mozart, met de organisator van de Kunstmaand, Jan Huckriede. aan de piano. Dit uit 1784 daterende werk is een meesterstuk, op één lijn te stellen met de mooiste strijkkwartetten, het pianokwartet in g, het klarinetkwintet om maar enkele verglijkingsobjecten te noemen. Het was jammer dat de klep van de vleugel tijdens de uitvoering geheel gesloten bleef want hierdoor was de juiste klankverhouding zoek. Het fijn afgewogen spel van de bla zers kon mi de indruk wekken te zwaar te zijn, hetgeen niet juist was. In zeker opzicht immers kan men dit kwintet als een soort piano-concert met een zeer gereduceerde bezetting beschouwen. Ook in de „echte" pianoconcerten van Mozart hebben de blaasinstrumenten dikwijls een obligate partij te vervullen. Na de pauze kwamen dertien blazers van het Residentie-Orkest op het podium om onder directie van Louis Stotijn een verzorgde en hier en daar briljante uit voering te geven van de Serenade (ook wel genaamd „Gran Partita") van Mozart gecomponeerd in 1781 in München. kort vóór de première van zijn opera „Idome- neo", de bezetting is: twee hobo's, twee bassethoorns (een lage klarinet, in onbruik geraakt) twee klarinetten, twee fagotten, contrafagot, vier hoorns. Het zevendelige werk bevat drie delen die zeker algemeen bekendheid zouden bezitten als ze waren opgenomen in een compositie van een meer courante bezetting, te weten een me nuet met twee trio's, een Thema met va riaties en een rondo-finale, deze laatste van een aanstekelijke musiceervreugde. Hoewel het klankevenwicht niet overal vol maakt was, kon de uitvoering, die vita liteit aan verfijning paarde, over het alge meen een zeer goede indruk geven van het zelden gehoorde werk. Sas Bungc De Christelijke Filmactie, de CEFA- dienst, een organisatie, die zich bezig houdt met de verspreiding van films, heeft thans de exploitatie van een jeugd film op zich genomen, onder de naam van „Kwikkie". Het is de eerste Nederlandse jeugdspeelfilm. „Kwikkie" is de naam van een hond, het iievelingshuisdier van een Nederlands gezin, dat naar Australië emi greert. Het wordt een 35 en 16 millimeter film, met een draaitijd van zeventig minu ten. Men hoopt de film in oktober van dit jaar in roulatie te brengen. Regisseur is Jef van der Heyden, die ook het draai boek schreef. De eerste opnamen van „Kwikkie" worden 20 juni gemaakt in Beetsterzwaag en daarna in Rotterdam. Medewerking aan deze film verlenen: Robert de Vries, Bernhard Droog, Elise Hooymans, Huis de Vries, Peter van Daan, Cruys Voorbergh en Ingeborg Elsevier. Het tienjarig zoontje van Rob de Vries en het negenjarig dochtertje van Jef van er Jleyden vervullen de kinderrollen. De gemeenteraad van Amsterdan ceft woensdag het voorstel van B. en W. be krachtigd om een nieuwe „Stichting de Nederlandse Opera, gevestigd te Amster dam" op te richten. Dit lichaam komt in plaats van dc oude stichting. De wijziging heeft tot doel het operapersonecl gelegen heid te geven tot ansluiting bij het Alge meen Burgerlijk Pensioenfonds. Wethouder mr. A. de Roos (kunstzaken) deelde mede, dat de moeilijkheden rond het operabeleid, waarover verschillende raadsleden wilden spreken, nu niet aan de orde waren, maar dat zij behandeld kun nen worden tijdens de laatste vergadering vóór het zomerreces, wanneer de subsidie voor de opera op de agenda zal staan. Een Midzomernachtdroom Hedenavond wordt het seizoen van het Openluchttheater in Bloemendaal geopend met een opvoering door de Toneelgroep Theater van „Een Midzomernachtdroom" van Shakespeare in de vertaling van dr. L. A. J. Burgersdijk in de regie van Michael Warre. De muzikale omlijsting is van Jurriaan Andriessen. De voorstelling begint om kwart over acht. De afdeling Plantsoenen van de Dienst Publieke Werken van de gemeente Bloe mendaal heeft voor deze voorstelling de speelvlakte van het theater voorzien van een heuveltje en een vijver. De foto toont een scène uit „Een Mid zomernachtdroom", met Anny de Lange als Titania en Robert de Vries als Spoel, de wever. SALZBURG Het nieuwe Festspielhaus in Salzburg, een der meest omstreden theatergebouwen in Europa, is na drieenhalfjaar gereed ge komen en overgedragen, in afwachting van de première van de „Rosenkavalier" op 26 juli onder leiding van Herbert von Kara- jan. Het interieur heeft een heel apart karakter gekregen door gedurfde kleuren combinaties. De bouwmeester, proffessor dr. Clemens Holzmeister, die jarenlang als staatsarehitect in Turkije werkzaam is geweest, moest er rekening mee houden, dat het nieuwe gebouw bij het oude Fest spielhaus moest aansluiten, ook wat de gevelhoogte betreft. Zijn ontwerp kreeg in Oostenrijk veel bijval maar had ook veel kritiek te verduren. Het nieuwe Festspeilhaus, dat tweehon- dertienmiljoen schilling heeft gekost, bezit volgens deskundigen een bijna ideale akoestiek. Salzburg heeft nu het grootste en tech nisch modernste toneel van Europa. Het hoofdtoneel heeft een oppervlakte van zes tienhonderd vierkante meter, waarnaast twee zijtonelen. Men kan ook over vijf elektrisch gedreven, van elkander onaf hankelijke rijdende hefpodiums beschik ken. Ook de orkestbak kan op vefschillen- de hoogten gebracht worden. De foyers zijn kunstzinnig ingericht. Er hangt onder andere een door Oskar Ko- koschka ontworpen gobelin „Amor en Psy che". Het Festspielhaus dat aan 2340 per sonen plaats biedt, wordt thans be proefd en op 26 juli feestelijk geopend. 250 jaar porcelein Tweehonderdvijftig jaar geleden slaagde een Duitser er in om een van de best bewaarde geheimen van het geheimzinnige oosten te ontsluieren: het geheim van het porseleinmaken. Die Duitser was Johann Friedrich Böttger, die zich zelf de titel van „alchemist en goudmaker" had aange meten en jarenlang het probleem had bestudeerd. Hij slaagde op 6 juni 1710, maar hij heeft er geen ple zier van gehad. Hertog August van Saksen, die Böttgers beschermheer was, sloot de uitvinder prompt op in zijn kasteel en hij is daar nooit meer uitgeko men. De hertog had gehoopt het geheim van het porse leinmaken tot een mono polie van Saksen te maken en zo zijn schatkist te vul len. Het geheim lekte toch uit, maar tot op de huidige dag is Saksen, met het kasteel van Meissen, het centrum van het porselein industrie gebleven. Thans is die beroemde fabriek, waarvan het handelsmerk bestaat uit twee gekruiste zwaarden, een „volksfa- briek", bestuurd door de communistische overheid van Oost-Duitsland. De communisten hebben inge zien, dat porselein een kost baar handelsprodukt is en zestig percent van wat er in de fabriek van Meissen wordt gemaakt, is voor de uitvoer bestemd. Wat eenmaal het labora torium van een alchemist was, is nu een fabriek die enige hectaren in beslag neemt. Nauwkeurige gege vens over de fabriek wor den door de communisten angstvallig geheim gehou den. Porseleinmaker in Vleissen wordt men zo maar niet. Men heeft er een op leiding van enige jaren voor nodig op de school die bij de fabriek hoort en reeds in 1731 werd gesticht. Het gaat er niet om de hoeveel heid maar om de kwaliteit. Daarom blijven de porse leinmakers er ook werken. Op zijn minst een kwart van de staf is er al vijfen twintig jaar. Meissen heeft meer dan een kwart miljoen ontwer- den voor porselein in de archieven liggen, daterend van het jaar waarin de fa briek werd gebouwd. Deze archieven zijn onderge bracht in het grootste bij gebouw van de fabriek. De Russische bezetters hebben tot 1950 het beheer over Meissen gevoerd en verle den maand zijn 3000 stuks porselein, die naar Lenin grad wai-en weggevoerd, aan de fabriek terugge geven. De 39-jarige Haarlemse beeldhouwer Kees van den Bergh die zoals wij zater dag meldden, momenteel in de „Galleria delle Ore" in Milaan exposeert, heeft uit stekende recensies gehad. Van den Bergh woont met zijn vrouw en twee kinderen reeds enige tijd in Milaan, en heeft les gehad van professor Luciano Minguzzi. Van den Bergh gelooft niet dat men on derscheid moet maken tussen figuratieve en abstracte kunst. „Beide hebben altijd bestaan en abstracte elementen zijn nut tig om de schoonheid van vorm te culti veren. Ik heb geprobeerd dit aan te to nen in „Judo", (waarvan wij zaterdag een foto publiceerden) één van mijn jong ste werken dat, naar mijn mening, een goed voorbeeld is van mijn eigen stijl". De „Corriere Lombardo" schreef over Van den Bergh dat hij „een rijk tempe rament heeft dat, beïnvloed door de neo- kubistische lessen van Zadkine, met een wezenlijk gevoel voor vorm, grote mense lijke betekenis kan uitdrukken. Van den Bergh wil begin volgend jaar in Nederland en New York exposeren. (UPI) Op 't repertoire van de toneelgroep Puck voor het seizoen 19601961 staan als nieuwe stukken: „The amorous Prawn", blijspel van Anthony Kimmins; „Someone Waiting", thriller van Amlyn Williams; „Pas op voor stille Waters" van Calderon en „The wrong Side of the Park" van John Mortimer. IN STOCKHOLM In de herfst zal in het Koninklijk Thea ter te Stockholm de wereldpremière gaan van „More stately mansions," het laatste toneelstuk van de Amerikaanse auteur Eugene o'Neill. „More stately mansions" is een voortzetting van „A touch of a poet" en kwamin het origineel in handen van het theater. O'Neill had de enscenering nog niet ter hand kunnen nemen en daar om moest dit werk en de vertaling, in Stockholm gebeuren. Voor „More stately mansions" zal hetzelfde gezelschap dezelf de rolbezetting krijgen als voor „A touch of a poet". Dit heeft de directeur van het Koninklijk Theater, dr. Ragnar Gierow dinsdag te Stockholm meegedeeld. In de huidige versie heeft het nieuwe stuk van o'Neill een speeltijd van vier uur. Dr. Ragnar Gierow heeft nog op een ander nieuw stuk de hand gelegd. Opmerkzaam gemaakt door een artikel van een Schots cirticus (Edwin Muir) in een blad voor boekhandelaren, ontdekte dr. Gierow „An- tiphonyt", een toneelstuk van de in Ame rika geboren schrijfster Djuna Barnes. Het stuk speelt tijdens de Tweede Wereld oorlog' in Engeland, in de dagen vóór de val van Parijs. „Antiphonyt" is een to neelspel in drie bedrijven, dat door de Schotse criticus indertijd „het meest op zienbarende toneelstuk van onze tijd" werd genoemd. Ook dit stuk krijgt in de herfst zijn wereldpremière in Stockholm. 14—15. De man, die daar naderde en niet wist, dat zijn komst het kaboutertje zo verschrikt had, ivas een kunstschilder. Die kwam in het bos een landschap schilderen. In z'n ene hand droeg hij een schilderkist, in de andere z'n ezel. Die zette hij overeind, toen hij een mooi plekje had uitgezocht, plaatste er een doek op en zocht z'n tubes verf uit. En toen begon hij te schilderen. Hij keek naar het bos en ging dat in mooie kleuren op het doek namaken. 21) Luke stond op. „Zou kunnen," zei hij kort. „Ik heb bij het Mac Dill Field geïnformeerd. De bommenwer pers waren achttien minuten over vijf boven ons." „Nu dan," zei John. „Cayce is hier om ongeveer half vijf vandaan gegaan. Dat klopt," zei Dodie. „Ik heb het op zijn horloge gezien." Luke liep naar de deur. „Niets kon hem verhinderen nog eens terug te komen, Cayce ze zeggen bij de recht bank dat die akte nooit gelegaliseerd is. Kijk eens in de brandkast en kijk dan meteen eens of er een tes tament is." Hij zette zijn hoed op en vertrok. Dodie keek Cayce een ogenblik met opgeheven hoofd aan. „Tob maar niet over dat huwelijk," zei ze minzaam met heldere stem, „dat zullen we laten annuleren." Ze glimlachte koel- beleefd, alsof ze hem voor een theevisite geïnviteerd had. „Kom eens een keer bij ons zwemmen, als je er zin in hebt. En jij ook, John." Even een flits van geel en groen en goedgevormde, blote bruine benen; toen het dichtslaan van de deur een beetje hard en weg was ze. Och, wat had hij kunnen zeggen, dacht Cayce, met een gevoel van verslagenheid. John streek met zijn hand over zijn dunne grijze haren. „De rechter had die akte moeten laten legali seren toen je vader stierf." „Maakt dat enig verschil?" Nee. Een akte is een akte. Maar hij moet gelega liseerd zijn om absoluut vast te staan. Het kwam er toen niet op aan, denk ik. Het bleef allemaal in de familie en er was geen sprake van dat er iets verkocht zou worden. Maar de bezitting is nu heel wat meer waard dan toen je vader stierf. Het land hier is in waarde gestegen. De boomgaarden zijn gerijpt. Ik geloof dat je de akte maar zo gauw mogelijk moest laten legaliseren. Waarom de rechter dat niet heeft laten doen begrijp ik echt niet, tenzij hij er een of ander trucje .mee voorhad. Ik hoop dat je die akte vindt, Cayce." Maar trucje of geen trucje, dacht Cayce toen John vertrokken was, het niet legaliseren van de akte kon voor de rechter in geen enkel opzicht voordelig zijn. Integendeel, het was in zijn belang de akte goed vast te leggen. Hij keek nadenkend de kamer rond en vroeg zich af waar hij zijn onderzoek zou beginnen. Daar in de hoek stond de oude brandkast, met een stapel geïl lustreerde bladen erop en en elekteische ventilator daar weer bovenop. De lessenaar stond tegenover de openslaande deur. De rechter was slordig; dat bleek uit alles. Er waren sporen van brandende sigaretten en kringen van vochtige glazen op het groene imita tieleer. Hij zou maar beginnen met de brandkast. Ja ren geleden had zijn vader hem de eenvoudige com binatie geleerd. De rechter had de combinatie blijk baar niet veranderd, want de grote deur ging direct open. Toen Cayce de groene bureaulamp had aange stoken en zo gedraaid dat het schijnsel in de donkere kast viel. deed de eerste aanblik hem verschrikt te rugdeinzen. De brandkast was slordig volgepropt met paperassen. Hij trok er een bundel papieren uit met een ver gaan elastiekje ervan, dal zachtjes knapte toen hij de bundel op de lessenaar legde. Toen hij ging zitten, ging de deur naar de hal open. „Cayce," zei Blanche, „het is tijd voor de lunch." Ze had die ochtend weer zo'n ouderwetse soepjurk aan, het was een grijze jurk met witte kant en hij ging bijna op haar enkels. Ze droeg het haar in een dikke rode wrong, achter in de nek, zoals ze altijd gedragen had en er staken altijd pieken uit. Haar onpeilbare, donkere ogen bleven rusten op de bundel papieren op de lessenaar. „Ben je al zo gauw begon nen?" „Ik moet me op de hoogte stellen van de verslagen over de onderneming". „Natuurlijk. Ik ben bang dat ik je niet kan helpen. En Roddy ook niet. De rechter behandelde zijn zaken altijd alleen". Dat kan ik me voorstellen, dacht Cayce. Hij legde de bundel papieren weer in de brandkast en zwaai de de zware deur dicht. Blanche zei: „Je zult kleren nodig hebben, Cayce. Je bent dikker dan zes jaar geleden". Hij knikte naar de stapel kleren die Dodie op een stoel bij de deur had gelegd. „Dodie heeft me al wat van Henry Howard te leen gegeven". „O", zei Blanche. „Ik was bang dat Roddy's kleren je niet zouden passen". Cayce onderdrukte een lichte grijns. Hij zag zich zelf al onder een vrachtauto liggen of op een tractor zitten met Roddy's elegante kleren aan. Hij zei: „Ik kom zodra ik me gewassen heb". Blanche knikte en verdween. Cayce pake de bunel kleren onder zijn arm en ging naar boven. Tien minu ten later was hij weer beneden, zijn haren nat van de douche. Bij de kleren was een korte blauwe broek, waar zijn witte benen een beetje onsmakelijk uitsta ken. Daar zou de zon wel spoedig verbetering in bren gen. Terwijl hij door de hal liep, dacht hij ineens met schrik aan zijn kantoor in New York, hij moest tele foneren of telegi-aferen om de zaak uit te leggen. Het was een vreemde lunch; Cayce kreeg de indruk dat Blanche telkens probeerde een gesprek te begin nen, dat maar niet wilde vlotten. Ze praatte over het weer, ze pi-aatte over Midge en Dodie. „Zij zijn geen van tweeën getrouwd", zei ze, „en ze zijn toch alle bei zo knap. Het zal vast wel niet door gebrek aan kansen zijn, denk ik. Vind je hen niet aardig, Cayce?" „Erg aardig", zei Cayce. Dodie zijn vrouw! Ze praate even over de begrafenis van de rechter; donderdag was de dag die ze ervoor had uitgekozen. Dat schikte Roddy, schikte het Cayce ook?" Hij had niet verwacht dat ze hem zouden raadplegen. Hij stemde kort toe. Het hinderde hem, daar in die eetkamer te zitten met de armstoel van de rechter eens de armstoel van zijn vader zo opvallend leeg. 1-Iij vond het onplezierig in de kamer te zitten, waar hij zo dikwijls uit weggevlucht was, wanhopig probe rend de tranen van machteloze woede te weerhouden, na een uitbrander van de rechter terwijl Blanche zat toe te kijken en niets deed om de rechter tegen te houden of de gevoelens van die soms bijna waanzin nig wordende jongen te sparen. Hij zei: „Ik wou mijn koffie in de studeerkamer drinken". „Goed, Cayce". Ze belde en zei het meisje mijnheer Cayce's koffie naar de studeerkamer te brengen. Maar op het moment dat de brandkast weer was openge maakt, stond Blanche in de deuropening. „Cayce, ik vergat je nog iets te vertellen. Er zullen vanmiddag misschien mensen komen. Je weet wel, dat is hier de gewoonte. Ik vond dat jij hen maar moest ontvangen". Blanche had altijd diep respect gehad voor de con ventie. De rechter was dood en de politie verdacht Cayce ervan hem vermoord te hebben, maar Blanche wenste hem toch naast zich te hebben wanneer er men sen kwamen. Hij zei: „Goed ik zal er zijn". Het was stil in huis en in de studeerkamer was het erg warm. Hij zette de ventilator aan, waardoor de pa pieren op de lessenaar begonnen weg te waaien. Hij was tot op zekere hoogte voorbereid, maar hij had niet verwacht zo'n chaos van ongebundelde, niet ingeschre ven rekeningen, kwitanties, oude brieven en vergeten advertenties te zullen vinden, die zonder dat er op waar de of belangrijkheid gelet was in de brandkast gepropt waren. Hij zag geen chequeboekjes of aantekeningen over cheques; er waren geen gegevens voor de in komstenbelasting te vinden. Wat erger was, hij kon de akte betreffende Blanchaard niet vinden. Ten slotte stopte hij de hele rommel maar weer in de brandkast. Zijn vader had hem jaren geleden een sleutel van de lessenaar gegeven. Het was een soort symbool van Cayce's positie als zijn zoon, waar hij vertrouwen in stelde, en hoewel Cayce nooit in zijn leven de lessenaar had geopend, had hij de sleutel toch steeds aan zijn sleutelring gehouden als een herinnering aan zijn vader en als een soort talisman een belofte dat hij eens op Blanchaard zou terugkeren. Hij vroeg zich weer af of de rechter het slot veran derd had, maar dat bleek niet het geval en de lesse naar ging meteen open. Daar lagen de hequeboekjes, de doorslagen van de inkomstenbelasting en de afreke ningen van zijn deposito bij de bank. Een half uur later wist Cayce de hele, afschuwelijke waarheid. (Wordt vervolgd) De heer Oswald van radio Veronica be vindt zich dinsdag in het Huis van Bewa ring te Amsterdam, verdacht van het ont trekken van goederen aan zijn faillisse ment en van het afgeven va-n ongedekte cheques. Deze arrestatie staat geheel los van de activiteiten van de heer Oswald in zake Radio Veronica. Op 19 april werd de heer Oswald, die in de Beursstraat te Amsterdam een zaak in radio- en televisietoestellen bezat, door de Amsterdamse rechtbank in staat van faillissement verklaard. Omdat hij kort daarna werd verdacht van financiële ma nipulaties, waardoor de crediteuren verder zouden kunnen worden benadeeld, werd hem het verbod opgelegd Amsterdam te verlaten. Opmerkelijk was, dat in de Pie- ter Jacobstraat in Amsterdam tussen de Nes en de Oude Zijds Voorburgwal een nieuwe radiozaak werd ingericht waarvan bekend was dat deze onder leiding stond van de heer Oswald. Voor de inrichting van deze zaak deed hij aankopen bij Duitse leveranciers. De betaling geschiedde door middel van cheques, maar de leveranciers bemerkten echter spoedig dat deze niet konden worden gehonoreerd. Eén hunner deed aangifte van het feit, dat deze cheques niet gedekt waren. Deze leverancier zal in Amsterdam nadere inlichtingen komen ge ven aan mr. Heukels, officier van Justitie, en de curator mr. A. Th. E. Kastein. (Van onze correspondent in Bonn) Edda Goering, de dochter van nazi-leider Hermann Goering, die in 1947 zelfmoord pleegde, heeft in tweede instantie een pro ces tegen de gemeente Keulen gewonnen: zij mag het kunstwerk „Madonna met het kind" van de zestiende eeuwse Duitse schilder Lucas Cranach behouden. In 1938 schonk de toenmalige Keulse burgemeester Schmidt „uit naam van de stad" het schilderij aan Edda Goering. Haar vader zelf had het werk „uitgezocht" het had toen reeds een waarde van 50.000 mark en wordt thans op zeker een kwart miljoen geschat. Na 1945 kwam het inmiddels gedemocratiseerde gemeentebe stuur van Keulen tegen deze „schenking" in het geweer. Het geschenk, aldus de ge meente, stond in geen enkele verhouding tot wat Goering ooit voor de stad gedaan zou hebben. Keulen eiste het schilderij te rug en in juni 1957 smaakte de stad het genoegen in eerste instantie een proces tegen Edda Goering hierover te winnen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1960 | | pagina 11