Innerlijk diep gespleten Turkije zoekt
een ideologisch kostuum
r
Westerse democratie noch marxistisch
harnas past Turkse leden: het oude
kemalistische pak wordt opgeperst
Van dag tot dag
Nog kansen
Kroesjtsjev neemt zijn
familie mee naar Wenen
Onvoltooid
Wat meer kennis.,..
ERHARD EN ADENAUER HEBBEN
DE STRIJDBIJL BEGRAVEN
r
WERELDNIEUWS
DINSDAG 14 JUNI I960
3
j
Zijn gehele gevolg zal
honderd mensen omvatten
Eensgezind gaan zij de verkiezingsstrijd tegemoet
maar de opvolgingskwestie blijf rusten
raatótoel
v. DUiVENBODEN
Washington ziet Moskou
en Peking „uiteendrijven"
Welk resultaat de prestige-reis van pre
sident Eisenhower naar Tokio zal hebben,
is moeilijk te berekenen nu de binnen
landse complicaties in Japan zich met dit
bezoek hebben versmolten en de Japanse
regering op wankele basis staat. Natuur
lijk proberen sommige kringen in Ame
rika de troebele situatie in Japan met be
trekking tot het presidentiële bezoek ge
heel en al op de rekening van ..communis
tische agitatie" te schuiven, doch verant-
woordclijker waarnemers in Washington
en elders in de wereld zien er wel degelijk
een tamelijk algemeen verzet tegen een
herleving van het Japanse militarisme in.
Men moet zich realiseren hoe sterk dit
militarisme Japan indertijd in zijn greep
heeft gehad, om de weerzin te kunnen be
vroeden, die de intussen „vermenselijkte"
Japanner bezielt tegen een herrijzenis van
de militaire kaste-dictatuur. Dat men in
het veiligheidsverdrag met Amerika een
factor tot deze herrijzenis meent, te zien,
kan wellicht op een verkeerde interpre
tatie berusten, doch de Japanse doods
angst voor een atoomoorlog wordt door
dit verdrag allerminst gesust, integendeel.
Dat in Japan, evenals in Duitsland, be
paalde kringen zinnen op een herstel van
de militaire glorie, ligt voor de hand. Der
gelijke verwrongen en verengde mentali
teiten laten .zich niet in één generatie uit
roeien en vervangen. Vooral niet wanneer
de nationale gevoeligheid worstelt met
een nog zeer duidelijke minderwaardig
heid tegenover de overwinnaar.
Er is in Japan echter ook veel veran
derd en hoezeer men de onmenselijk
heid van de atoombommen op .Japanse
bevolkingscentra ook moet erkennen
dat is in de eerste plaats het gevolg van
de ruwe schok, waarmee het Japanse volk
is wakkergeschud uit zijn militair-suppre-
matie, die een massale begoocheling ver
wekte bij het ingaan en de aanvankelijke
ontwikkeling van de laatste oorlog.
Er leeft in Japan een fanatieke vredes-
idee, die niet zozeer op het pacifistische
idealisme van een betere wereld is gegrond
doch eenvoudig op de puur-menselijke
vrees voor de atoomoorlog. Dat de com
munisten daarvan een handig gebruik
maken voor hun wroeterijen, is niets
vreemds. Zij doen dit overal ter wereld.
Doch dat de huidige woelingen in Japan
en de schijnbaar anti-Amerikaanse hou
ding louter voortkomen uit een commu
nistische besmetting, is niet vol te houden.
Zij zijn duidelijke symptomen van een
massaal verzet tegen een oorlogskoers; die
door het Amerikaanse beleid niet nadruk
kelijk genoeg wordt gediscrimineerd. Van
daar, dat Eisenhower persoonlijk nog ge
rede kansen zal krijgen in Tokio om wat
meer vriendschap te kweken, doch het zal
hem zware eisen stellen en een maximum
aan tactische verduidelijking der Ameri
kaanse bedoelingen van hem vragen.
Van onze correspondent in Wenen)
De Russische ambassade te Wenen heeft
medegedeeld, dat het reisprogramma van
Kroesjtsjev nog niet in bijzonderheden
vaststaat, omdat hierover in Moskou nog
geen beslissingen zijn genomen. Bovendien
moet men nog wachten op nadere gege
vens van de premier zelf, die te kennen
heeft gegeven dat hij bepaalde niet na
der genoemde fabrieken en industrie-
bedrijven wil bezoeken. Ongetwijfeld zal
dit verlanglijstje in overleg met de kleine
cummunistische partij in Oostenrijk wor
den opgesteld en zo uitvallen, dat zulke
bedrijven worden bezocht, waar een gro
tere toeloop en een sterker applaus van
communistische arbeiders te verwachten
is.
Wel staat het vast. dat Kroesjtsjev be
geleid wordt door honderd personen, onder
wie zijn vrouw Nina, zijn dochter en
schoonzoon, de hoofdredacteur van de
„Pravda", verder minister Gromyko en
de twee vroegere ambassadeurs in Oosten
rijk, Iljit.sjov en Lapin. De veiligheidspo
litie neemt reeds maatregelen om demon
straties van vluchtelingen en anti-commu
nisten zoveel mogelijk tegen te gaan. Alle
kampen en scholen van vluchtelingen wor
den onder bewaking gesteld. De politie
moet elke dag op de hoogte worden ge
steld over de vluchtelingen, die hun vaste
woonplaats hebben verlaten.
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
ANKARA, juni. Er zaten kogelgaten in de muren en plafonds van de college
zalen en de studenten wezen er met trots op. Want het Turkse leger mag de
staatsgreep hebben voltrokken, cle Turkse studenten begonnen met blote handen
een revolutie tegen een corrupt regime, dat zich bij het invallen van de sche
mering bibberend verborg achter de machinepistolen van zijn politie. De stu
denten, die van de faculteit der politieke wetenschappen voorop, hadden zich een
zin herinnerd uit Kemal Ataturks politieke testament, die ieder ander al vergeten
had: „de studenten zijn de erfgenamen van de Turkse revolutie". Daar stonden
zij nu, veertig man sterk, goedgeklede jongens uit de stad, slechtgeklede uit de
dorpen, om twee buitenlandse correspondenten heen, die wel eens weten wilden,
hoe zij dachten die politieke erfenis in de Turkse toekomst te beleggen. liet werd
een onthullend gesprek: nee, er was geen enkele socialist onder hen, nee, het
marxisme werd als politieke theorie niet onderwezen, nee, men kon niet verklaren
waarom vergelijkbare gebieden in de Sovjet-Unie zoveel verder ontwikkeld waren
als Turkije, nee, er bestaat geen binding tussen politieke ideologie en sociaal-
economische ontwikkeling, de eerste is een zaak van beroepsprofiteurs, de tweede
één van technici.
Manifestanten in Ankara: Met zicht
baar genoegen vertonen zij een
weekblad, dat het herstel der Turkse
democratie" vierde met- een door-
knuste Mendères op de omslag.
Deze pure, onbedorven, maar lichtelijk
naïeve idealisten waren politiek zó onge
vormd, dat zij door iedere (doorgaans
linkse) student van een andere Europese
zevende faculteit in een debat eenvoudig
aan mootjes zouden worden gesneden.
Maar twee opinies, die dit gesprek com
pleteerden, waarin Turkijes politieke en
sociaal-economische groeipijnen zich de
den voelen, gaven toch blijk dat er inder-
De enige Turkse politicus die van
het militaire regime propagandis
tische armslag heeft gekregen: Ismet
Inónu, zelf generaal, opvolger van
Ata turk, voorzitter van de Republi
keinse Volkspartij. Ismet Pascha
kijkt voorzichtig de kat uit dc boom.
Maar waar hij gaat valt over hem
dc schaduw van een majoor van de
revolutionaire officiercn-junta: die
houdt een oogje in het zeil van
Turkije's slimste politieke schipper.
daad een groeiproces op gang is. De stu
denten zeiden: „wij geloven dat de Truk-
se militairen zich inderdaad uit de politiek
zullen terugtrekken. Doen zij het echter
niet, dan gaan wij Wéér de straat op".
Zij zeiden ook: „Wij hebben de grootste
eerbied voor Kemal Ataturk en zijn prin
cipes. Wij geloven echter niet. dat het ke-
malisme in de huidige omstandigneden
ongewijzigd toepasbaar blijft"
De Turkse officieren, die nu aan de
macht zijn en de oprichting van een ..par
tij van nationale eenheid" voorbereiden
om aan dc macht te blijven, zullen er
goed aan doen zich die twee uitspraken
in de oren te knopen. Die officieren, uiter
aard nog veel minder politiek geschoold
Turkije's (tijdelijke) nieuwe leider,
generaal Gemal Gursel maant uit dc
O
vergaderzaal van het voorlopig kabi
net opgewonden aanhangers lot
rustig heengaan: de ministers kun-
O O
nen elkaar anders niet verstaan, In
het raam boven zijn hoofd een gat.
van een der weinige kogelsdie de
Turkse staatsgreep inluidden.
dan de studenten, willen namelijk een te
rugkeer tot het kemalisme, de zes prin
cipes van de „Vader der Turken" gesym
boliseerd door zes witte pijlen op een rode
vlag, die willen dat Turkije een nationalis
tische, democratische, revolutionaire le-
kenrepubliek moet zijn, waarin het belang
van de enkeling ondergeschikt is aan dat
van de gemeenschap.
Die vage ideologie met prae-facistische
tendenzen is historisch wel verklaarbaar.
Uit de ruïnes van het Ottomaanse ernpi-
rium moest Kemal Pasja een Turkse
kernstaat redden: dus een republiek ge
grondvest op Turks-Nationale bewustwor
ding. Die nieuwe staat op het achtergeble
ven Anatolische hoogland moest een ge
forceerde ontwikkeling doormaken, dus
vérgaand staatsinitiatief en staatscontrole,
wegvagen van alle remmende islamieti-
sche tradities en gebruiken en handhaving
van een revolutionair élan. Het woord de
mocratisch moest men niet in onze zin in
terpreteren: Kemal Pascha's Turkije was
een éénpartijstaat, waarin werd gestreefd
naar een klasseloze maatschappij.
Ataturk stierf voordat zijn werk klaar
was. maar hij verrichtte een gigantische
arbeid. Hij verzamelde de restanten van
een verslagen leger en joeg anderhalf mil
joen Grieken het land uit. Hij won aan de
conferentietafel zijn nieuwe Turkije. Hij
verdreef de sultan en voerde een Europees
recht in. Hij ontki-achtte de islamietische
theocratie, joeg de derwishen "uit de dor
pen. ontsluierde de vrouwen en sloeg de
mannen de fez van het hoofd. Hij verbood
het nutteloze koranieke onderwijs en ver
ving het Arabische door het Latijnse
schrift. Hij bracht een begin van Europese
ontwikkeling in een Aziatisch land. Dat
de Turken grenzeloze dankbaarheid jegens
hem koesteren is begrijpelijk. Dat zij zijn
oplossingen voor een aantal brandende
problemen en praktische noodzaken, als
mede zijn persoonlijke stokpaardjes tot
voor alle tijden geldige principes in Tur
kije hebben verheven, is echter een beetje
absurd.
Het resultaat van Ataturks onvoltooide
arbeid is immers op belangrijke punten
magertjes gebleven: de islam is minder
ver teruggedrongen dan uiterlijkheden
zouden doen vermoeden, de op een Azia
tisch land geënte Europese beschaving
blijft een zwakke spruit. Maar bovenal,
van het idee ener klasseloze maatschappij,
is niets terechtgekomen. Integendeel:
Turkije kent twee strikt gescheiden klas
sen. de „effendi's", ambtenaren en officie
ren enerzijds, de boeren en de niet zo tal
rijke arbeiders anderzijds, regeerders en
geregeerden, in grote trekken de redelijk
ontwikkelde steden tegenover het platte
land, dat nog steeds niet veel verder is
dan donker Afrika. Twintig percent der
bevolking heeft alle rechten, tachtig per
cent heeft er geen, althans niet de moge
lijkheid er gebruik van te maken.
In dit ene land Turkije leven twee werel
den; zo lang men die niet kan versmelten
hoeft men aan ontwikkeling van Turkije
niet te denken. Daar kan iedereen het over
eens zijn: de Marxist die zegt: ..Er heeft
in Turkije geen revolutie plaatsgegrepen,
alleen een „putsch", één groep uit de
regerende twintig percent heeft de macht
van de andere overgenomen. De werkelij
ke revolutie kom' pas wanneer de boeren
en arbeiders zich aaneensluiten en zelf
opstaan". Ook de Westelijke liberaal- of
sociaal-democraat die meent: „zowel uit
ethische, politieke als economische over
wegingen is het. eerste noodzaak dat boe
ren en arbeiders verheven worden lot ont
wikkelde, volwaardige burgers".
Kemal Ataturk zag die noodzaak wel de
gelijk in. met een enigszins primitief maar
niet onefficiënt, apparaat der „dorpsinsti
tuten". dat in de plaats moest treden van
derwish-orden. moskeeën en koranscholen,
probeerde hij met behulp van leger-ser-
geants als onderwijzers enig licht te laten
schijnen in het duister van het gestagneer
de platteland. Helaas liet zijn opvolger
Inönu de dorpsinstituten versloffen en
spijtiger nog werden ze door Mendères
opgeheven. Mendères kende de lethargie
van zijn boeren, hij gaf ze de islam terug,
die leert dat men moet berusten in het
fatum en nam het onderwijs weg, dat
leert dat men zijn lot kan verbeteren.
Na de staatsgreep zoekt Turkije, tot. in
het diepst van zijn ziel en lichaam gesple
ten, wederom naar een ideologie. Men kan
er zeker van zijn. dat het die juist in die
gespletenheid zélf zal zoeken. Een Weste
lijke democratie is niet mogelijk bij een
zo onevenwichtige sociaal-economische
structuur en een zo groot intern verschil
in ontwikkeling. Een marxistische revolu
tie is geopolitiek onwaarschijnlijk, Turkije
ziet. in Rusland zijn doodsvijand. Zelfs een
begin van een werkelijk meervoudig par-
tijsysteem is onwaarschijnlijk: de demo
cratische partij is onthoofd. Inönu's repu
blikeinen zullen misschien met de militaire
partij van nationale eenheid mogen con
curreren, maar kunnen er zich ook bij
aansluiten. De liberale partij is een mi-
(Van onze correspondent in Bonn)
„U kunt aannemen dat de meningsver
schillen tussen bondskanselier Adenauer
en mij, die een jaar geleden bestonden
uil de weg zijn geruimd," zo verklaarde
gistermiddag de Westduitse minister van
Economische Zaken en vice-kanselier pro
fessor Erhard op een bijeenkomst van de
buitenlandse persvereniging te Bonn. Er-
hard voegde er aan toe dat het zonder
een verzoening tussen Adenauer en hem
onmogelijk zou zijn gezamenlijk voor de
C.D.U.-C.S.U. de strijd om de verkiezin
gen 1961 in te gaan. Hij bevestigde voorts
dat zijn aandeel in de verkiezingen onge
veer gelijk zal zijn aan die bij de ver
kiezingen in 1957, toen de C.D.U. dc meer
derheid in het parlement te Bonn behaal
de.
De minister ging overigens de vraag
over de opvolging van Adenauer als bonds
kanselier uit de weg, door te zeggen dat
Adenauer zijn eigen opvolger niet kan
aanwijzen. De verkiezingen van 1961 zul
len hierbij de doorslag geven, bovendien
en hier bleek opnieuw hoe Erhard re
kent op de steun van de meerderheid in
de leiding van zijn partij zijn er par
tij-instanties die het laatste woord heb
ben.
Zonder ..kroonprins"
Erhard heeft vorige week een langdurig
gesprek met Adenauer gehad in diens
Noorditaliaanse vakantie-oord Cadenab-
bia. Daar zouden alle nog bestaande te
genstellingen tussen de bondskanselier en
de door hem een jaar geleden zo lel ge
attaqueerde minister van Economische Za
ken zijn weggevaagd. De eenheid aan de
top van de C.D.U.-C.S.U. acht men te
Bonn dan ook volkomen hersteld. En wel
dank zij het bemiddelende werk van Kro
ne, de C.D.U.-fractie voorzitter in de
Bondsdag, die na de in april in Karlsruhe
gehouden partijdag vele gesprekken met
beide politici zou hebben gevoerd. Krone
ook, zou Adenauer er van overtuigd heb
ben dat de C.D.U.-C.S.U. hem Erhard niet
als „kroonprins voor het kanselierschap"
wil opdringen.
Daaruit maakt men op dat bij de ver
kiezingen van 1961 de C.D.U. C.S.U. Er
hard niet als „kroonprins" van Adenauer
aan de kiezers zal voorstellen. Men wil
met twee grote figuren deze verkiezingen
trachten te winnen: Ten eerste, dat Aden
auer als de man die de Bondsrepubliek
de garantie zou kunnen geven van veilig
heid en vrede in een wereld vol spanning.
Ten tweede, met Erhard als man van het
Duitse economische wonder die garant
staat voor de welvaart en sociale zeker
heid in de Bondsrepubliek. Met deze twee
sterke verkiezingspaarden in het veld hoop
de C.D.U. C.S.U. in 1961 de strijd om
de Bondsdagmeerderheid te winnen, waar
bij de C.D.U. het van groot belang acht dat.
de nogal eens van achterdocht betichte,
Adenauer nu geheel achter Erhards soci
aal economische beginselen staat.
nuscule splintergroep. Nog kleiner is de
sociaal-democratische partij, hoewel Tur
kije, waar de vakbeweging verboden is,
een actieve linkse oppositie broodnodig
heeft.
Zo ziet het er naar uit dat de Turkse
amateur-politici in uniform de gespleten
heid van hun land tot excuus voor een
uitzonderingspositie, misschien zelfs tot
een deugd, zullen verklaren, haar met de
vlag van het nationalisme zullen omwik
kelen en het leger als bindmiddel zullen
adverteren. Zij zullen de restanten van het
kemalisme bijeenvegen en er misschien
een nieuw verfje aan spenderen, zodat het
dan in buitenlandse commentaren „neo-
kemalisme" zal heten. En inmiddels mag
iedereen behalve de stucadoors ho
pen, dat de studenten van de politieke fa
culteiten in Istanbul en Ankara hun pure
onbedorvenheid en hun redelijk idealisme
zullen complementeren met wat kennis
van politiek en de vreedzame middelen om
die in dc praktijk te brengen. Anders zit
ten er straks wéér kogelgaten in de mu
ren en plafonds van hun collegezalen.
€)p de
Woel er s
De overspanning van de arbeidsmarkt
bezorgt de economen benauwde dromen.
Aangezien mijn jongste zwager ook eco
noom is, heeft mijn met deze figuur ge
trouwde zuster er de meeste last van. Als
u mijn zusje kende, zou u nooit hebben
kunnen denken dat zij ooit last van over
spanning der arbeidsmarkt zou kunnen
hebben, maar zij is getrouwd in een tijd
toen er een massa werklozen waren en
toen sliepen alle economen véél beter,
iedere nacht. Mijn zwager 'heeft vorige
week een van zijn allerbenauwdste so
ciaal-economische nachtmerries gehad. Hij
droomde dat een werknemer in een enorm
kantoor zitting hield achter een giganti
sche schrijftafel en dat een grote rij
schuchtere, schoorvoetende werkgevers
buiten de deur wachtte om te komen sol
liciteren. Zij kwamen met de hoed in de
hand een voor een binnen en vroegen be
leefd en onderdanig of de meneer achter
het schrijfbureau zo goed zou willen zijn
om bij hen te komen werken,
Zij werden allemaal afgesnauwd en min
achtend bejegend. Zij hadden geen van
allen iels te bieden dat de werknemer
kon vermurwen. Zij gingen allemaal be
droefd en teleurgsteld huns weegs, om
te gaan stempelen in een houten gebouw
tje van de Werkgeversorganisatie. En
thuis wachtten de vroxiwen en kinderen
der arme werkgevers-zonder-personeel
bang en hologig op de thuiskomst van va
der.
„Weer niets," zei vader vol ellende en
smeet zijn hoed in een hoek, waar een ra
felig Perzisch tapijtje namvelijks het ver
schoten parket bedekte. „Het is om te
gen de muren op te lopen. Ik weet niet
meer naar wie ik morgen zal kunnen
gaan. Overal staan lange files te wach
ten om toegelaten te worden. De een heeft
al meer in zijn mars dan de andere. Het
heeft geen zin meer, We moeten de onder
gang onder ogen zien."
Mijn zwager werd wakker met zijn voe
ten aan het 'noofd.einde en zijn hoofd bui
ten bed. Ilij was er compleet onderstebo
ven van. Hij zegt dal het een waanzinni
ge tijd is en dat er iets moet gebeuren.
Tijdens de crisis van 1929 werd dat ook
herhaaldelijk gezegd. Maar ze hebben
toen niet bedoeld, dat het precies anders
om moest. Dat is altijd, de moeilijkheid
met economische problemen. Ze slaan al
tijd door naar de ene of naar de andere
kant zo kunnen nooit eens braaf in het
midden blijven zitten.
En dat is de reden, waarom de econo
men zulke woelige slapers zijn.
R. Agteran
Advertentie
aluminium
laloesleën
De beste service bij
Ged. Oude Gracht 108 -110 - Haarlem
Telefoon 17165
Nooit meer. De Zuidkoreaanse nationale
vergadering zal op 15 juni bijeenkomen
voor het bespreken van een voorstel tot
grondwetswijziging dat, als het aan
vaard wordt, een dictatoriale rege
ringsvorm onmogelijk zal maken. Aan
vankelijk zou zaterdag reeds over het
ontwerp gedebatteerd zijn, maar de li
berale fractie wilde meer tijd hebben
om het wetsontwerp te bestuderen.
Vrolijke boei. Het Tsjechoslowaaks pers
bureau meldt, dat bij de verkiezingen
die zondag zijn gehouden voor de na
tionale vergadering van Tsjechoslowa-
kije, 99.86 percent der stemmen zijn
uitgebracht op kandidaten van het na
tionale front (communisten) en, dat
99.6 percent van het electoraat aan de
verkiezingen heeft deelgenomen. Vol
gens radio-Praag zijn de verkiezingen
gehouden in een vrolijke, ja feestelijke
atmosfeer.
Na 9 moorden. De Italiaanse massamoor
denaar Vitalino Morandio, bekend als
„het monster van Pontoglio", heeft
zich vrijdag van het leven beroofd in de
gevangenis van Pisa, waar hij zijn straf
uitzat van vier maai levenslang en nog
eens 25 jaar.
Rivièra. De havendeskundige van de UNO
Bohdan Nagorski, heeft een plan ge
maakt om van de omgeving van Aka-
ba, de haven aan de Rode Zee, een
„Jordaanse Rivièra" te maken. Nagors-
ki's voorstellen, die op verzoek van de
Jordaanse regering zijn opgesteld, beo
gen de bouw van eersteklas hotels en
ontspanningsfaciliteiten, en uitbreiding
van het strand.
Huldiging. De dertienjarige negerjongen
Robert A. Hill, die het initiatief nam
voor een hulpprogramma ten bate van
het werk van dr. Albert Schweitzer, dat
tenslotte 400.000 dollar opleverde, is
maandag op het Witte Huis in Washing
ton gehuldigd. Robert Hill ontving als
eerste een nieuw ingestelde onderschei
ding voortgekomen uit president Eisen
howers programma „people-to people".
Overgenomen. De Cubaanse regering heeft
de vier grote luxueuze hotels van Ha
vana ovei-genomen omdat zij in moei
lijkheden zijn gekomen door een crisis
in het vreemdelingenverkeer, die voor
namelijk ontstaan is door het wegblij
ven van Amerikaanse toeristen. Onder
de hotels bevindt zich het 25 verdiepin
gen tellende Habana Hilton.
WASHINGTON (Reuter) De verdedi
ging van Kroesjtsjevs politiek in het Rus
sische partijblad Pravda wordt op het
Amerikaanse departement van Buiten
landse Zaken gezien als een bewijs van
een verder uiteendrijven van Moskou en
Peking Men is van mening dat Kroesjt
sjev als voorstander van een vreedzame
coëxistentie met het Westen nog vast in
het zadel zit.
Belemmering. De Amerikaanse regering
heeft maatregelen genomen om de sta
kers. die bij de raketbasis op Cape Ca
naveral posten, weg te sturen door
middel van een gerechtelijk vonnis,
waarbij hun optreden ontoelaatbaar
wordt verklaard. De posters verhinde
ren personeel, dat niet bij het geschil
betrokken is, aan het werk te gaan en
zodoende heeft hun actie verstrekkende
gevolgen voor de werkzaamheden op de
raketbasis.
Proefdieren. Het Franse vrachtschip „Ma
ori" (7430 ton) is in Londen aangeko
men met ongeveer 650 van de 1000 apen,
die 28 dagen geleden in Singapore aan
boord waren gebracht. Tijdens de reis
zijn ongeveer 350 apen. die een waarde
vertegenwoordigden van 200 gulden per
stuk en bestemd waren voor medische
onderzoekingen in Engeland, overleden.
De apen hebben aan boord de ruimte
gehad en zijn goed gevoerd maar kon
den niet tegen de gevangenschap.
Aards gedacht. Een jonge Rus heeft in een
ingezonden stuk in het Russische jeugd-
orgaan „Komsomolskaya Pravda" zijn
gemoed gelucht over het raketten pro
gramma van de Sovjet-Unie en daaraan
de klacht vastgeknoopt, dat de regering
op het gebied van „aardse goederen" in
de vorm van meer woningen, meer kin
dertehuizen en goedkopere goederen zich
niet aan de behoeften heeft aangepast.
„Alexein", zoals de inzender zich noemt
merkt op dat het schot naar de maan
hem niets wijzer heeft gemaakt. Vóór
het lanceren van de maanraket had hij
een schuld van 3000 roebels, en nu, na
het schot, is hij dit bedrag ook nog
schuldig.
Import. Het „Informatiebureau West," een
particuliere geheime dienst met hoofd
zetel in West-Berlijn, heeft vandaag
meegedeeld, dat in de Oostduitsé stad
Zittau en omgeving 320 gevallen van
paratyfus zijn voorgekomen, tengevolge
van het gebruik van besmet vlees, dat
was ingevoerd uit communistisch China.
Erger. Een rechter van het hoge ge
rechtshof van de Amerikaanse staat
Arkansas, Jim Johnson, heeft in een
vraaggesprek met een krant verklaard,
dat rassenintegratie een grotere mis
daad is dan verkrachting of moord. Hij
wilde dan ook een campagne gaan voe
ren voor wijziging van de grondwet
om het sluiten van scholen, die bedreigd
worden met opheffing van de apartheid,
mogelijk te maken.
Hun zaak. In een toespraak tot de „Royal
Geographical Society", heeft veldmaar
schalk Burggraaf Montgomery maan
dagavond in Londen verklaard, dat hij
de wereldvrede geen kans geeft, tenzij
de Verenigde Staten en communistisch
China hun geschillen bijleggen. „Ik zie
geen enkele reden waarom wij met deze
mensen niet kunnen praten. Hun gods
dienst is hun zaak. Die wordt pas onze
zaak. wanneer zij proberen ons hun fi
losofie op te dringen."