de sheriff
J
Jongen van 13 won wedstrijd
in het spellen te Washington
Boekenhoekje
9
PANDA EN DE LIJFWACHTERS
Gezellig besluit
De radio geeft dinsdag
T elevisieprogramma
Z.W.O. subsidieert
schoolonderzoek
Voor ontwikkeling van
intelligentie-tests
Examens
<€ocU ió liet
zo
V
IJSLAAG
J
Prijs van 1000 dollar en uitstapje naar New York
Vreemde dingen in het kabouterdorp
Vervolgverhaal
door
M. G. Eberhart
ifcmmtéx,
Filmspelers in het nauw
Bijna 1 miljoen schade
door veldbranden in 1959
MAANDAG 2 7 JUNI 196 0
26. Nadat zij een. heel eind omlaag wa
ren gereden, ontdekten Panda en Jut de
hoed, die aan een struik was blijven han
gen. Voorzichtig kroop Panda naar de punt
van de overhangende rotswand en greep
het hoofddeksel. „Ziezo, dat is voor el
kaar," zei hij, „maar nu moeten we Pal
mer zelf nog redden. Dat zal wel wat
moeilijker zijn. Ik kan nog maar steeds
niet begrijpen, waarom wij eerst zijn hoed
De VARA-qüiz „Je neemt er wat van
mee" is ten einde en veien zullen het be
treuren dat zij Theo Eerdmans niet meer
op het scherm zullen zien verschijnen
met zijn kandidaten. In de afgelopen ja
ren hebben zeventien heren de duizend
gulden gewonnen en velen van hen waren
naar Laren gekomen om de laatste uit
zending bij te wonen en te vertellen hoe
het met hen ging. De Rembrand t-kenner
uit Eindhoven, de biljarter uit Heelen, de
bloemenkoopman uit Rotterdam, die zo
veel afweet van boksers, en anderen zaten
gezellig bij elkaar, toen Theo Eerdmans
hen ondervroeg. Tevoren had een mulo
onderwijzer uit Delft kans gezien duizend
gulden te winnen door goede antwoogden
te geven op vragen over paardensport en
een archeoloog was reeds tevreden met
vrijfhonderd gulden. Misschien zenden kij
kers hem nog wat geld om het maken van
een studiereis naar Engeland mogelijk te
maken. Tijdens de uitzending kwamen
reeds bedragen binnen. De VARA presen
teerde een nieuwe rubriek „Expresso",
waarbij allerlei actuele onderwerpen aan
de orde kwamen, onder meer over de Ne
derlandse ploeg van de Tour de France.
Verder kwamen teenagers aan de beurt.
Zij namen deel aan een combowedstrijd
en traden aardig voor de dag. Een Maas
trichts ensemble werd winnaar van het
toernooi.
Zondagavond debuteerden leerlingen
van de Maastrichtse toneelschool onder
leiding van Wim Bary met „Adieu An-
gèle", een sentimentele schets van het
Franse platteland, die weinig om het lijf
had en eigenlijk te licht van gewicht was
om de eindexaminandi van de Maastricht
se Academie tot een volledige ontplooiing
van hun aanwezig bewezen talenten te
brengen. Een kleine desillusie voor de kij
ker dus. die verwacht had dat een nieu
we generatie acteurs, speciaal ook ge
traind voor het t.v.-spel, nu eens zou kun
nen laten zien dat er ontwikkeling zit in
de gedaante van het t.v.-toneel.
Het Amsterdamse Kunstmaandorkest on
der leiding van Antoon Kersjes besloot het
culturele deel van dit programma vaardig
en gedisciplineerd. Wel blijkt telkens
weer, hoe het kijken naar een orkest voor
de t.v.-genieter allerminst een kijkgenot
betekent. Het is eigenlijk een radio-evene
ment, waarbij het beeldscherm alleen
maar afbreuk doet aan het muzikale ge
not.
Beeldschermer
HILVERSUM T. 402 m. 7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de jeugd.
7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en overweging, li.00
Nieuws. 8.18 Gram. 8.50 Voor de vrouw. 0.35 Wa
terstanden. 9.40 Schoolradio. 10.10 Voor de kleu
ters. 10.25 Lichtbaken, lezing. 10.35 Gram. 11.00
Voor de vrouw. 11.30 Gram. 11.50 Volaan.. voor
uit. lezing. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03
Gram. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Gram.
12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20
Pictennieuws. 13.55 Dansmuziek. 14.00 Gram. 14.05
Schoolradio. 14.35 Wij vrouwen van het land:
voor de plattelandsvrouwen. 14.45 Dood in de
jungle, hoorsp. 15.25 Gram. 15.30 Ziekenlof. (Tus
sen 16.00 en 17.30 Report. Tour de France). 16.00
Voor de zieken. 16.30 Gram. 17.00 Voor de jeugd.
17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitzend.Suriname
werkt aan zijn toekomst, door mr dr. H. J. Roet
hof. 18.00 Lichte muz. 18.20 Gram. 18.30 R.V.U.:
De betekenis der begaafdheid voor school, beroep
en maatschappelijke opklimming, door dr. Ph. M.
v. d. Heydcn. Derde lezing. 19.00 Nieuws. 19.10
Actual. 19.25 Memojandum. 19.30 Tour de France
(herh.). 19.40 Gram. 20.30 Holland Festival 1960:
Residentie-orkest. 21.05 Nabeschouwing Tour de
France. 21.15 Pianorecital. 21.45 Comment, over
Kongo. 22.00 Tour de France. 22 10 Gram. 22.25
Boekbespr. 22.30 Nieuws. 22.40 Gezin en huwelijk,
lezing. 22.50 Filmmuz. "23.10 Cello en piano. 23.35
Kamerork. 23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnast. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 De groen
teman. 9.15 Gram. 9.40 Morgenwijding. 9.55 Boek
bespr. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Hammondorgelspel. 11.15 Voor de zieken. 12.00
Lichte muz. 12.20 Regeringsuitz. Uitz. voor de
landbouw. 12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33
Zang en piano. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen
of gram. 13.20 Metropole-orkest. 13.55 Beursber.
14.00 Concertgebouw-ork. en sol. 14.40 Schoolra
dio. 15.00 Licht progr. 15.30 De grote Pan is dood,
lezing. 15.40 Pianorecital. 16.10 Gram. 17.00 Voor
de jeugd. 17.30 Gevar. muz. 17.50 De dierenwereld
en wij. lezing. 18.00 Nieuws. 18.15 Rep. Wimble
don. 18.25 Gram. 18.30 Lichte muziek. 19.00 Paris
vous parle. 19.05 Gram. 19.45 Journ. 20.00 Nieuws.
20.05 Lichte muz. 20.40 Klipperschepen jagen naar
Londen, hoorsp. 22.00 Bas en piano. 22.30 Nieuws,
beursber. en S.O.S.-ber. 22.45 De toverstaf van
het woord, lezing. 23.00 Gram. 23.5524.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Gram. 12.30 Weerbericht. 12.35 Gram. 12.52
Koersen. 13.00 Nieuws en weerber. 13.15 Gram.
11.00 Idem. 15.00 Kunstprogr. 15.55 Gram. 16.00
Koersen. 16.06 Duitse les. 16.21 Gram. 16.45 Liede
ren. 17.00 Nieuws. 17.10 Gram. 17.20 Lichte muz.
17.40 Boekbespr. 17.50 Voor de jeugd. 18.20 Voor
de sold. 18.45 Tour de France. 19.00 Nieuws. 19.40
Gram. 19.50 Lezing. 20.00 Voor de vrouw. 22.00
Nieuws. 22.15 Pianorecital. 22.55-23.00 Nieuws.
VOOR MAANDAG
NTS: Eventueel filmverslag Tour de France.
VOOR DINSDAG
NTS: 20.00 Journ. en weeroverzicht. 20.20 Film.
20.40—22.15 Speelfilm. Eventueel filmverslag van
Ronde van Frankrijk.
moesten redden en dan pas hemzelf. Wie
weet, wat de moeilijke jongens intussen
voor nare dingen tegen hem doen." Op
dal ogenblik werd hij getroffen door een
muntstukje. En nóg een viel omlaag en
nóg een! „Hela! Het regent geld!" riep
hij verbaasd, „wat is dat nou?" Palmer
zou hem hierop antwoord hebben kunnen
geven, want het geldregentje kwam uit de
geldzak van de miljonair. Met uitpuilende
ogen keek hij toe, hoe Sluiper de muntjes
plagend in de afgrond liet vallen. „M'n
stuivertjes!" riep hij schor, „m'n lieve
geldje! Wat een roekeloze verspilling!
Stop ermee! Ik smeek het je!" Met een
wrede grijns keek Sluiper hem aan. „Zul
je ons nu vertellen, waar je je miljoenen
hebt verborgen?" vroeg hij, „of zal ik de
hele zak leegschudden?"
Binnenkort zullen tachtig lagere, zestig
ULO en zeventig scholen poor middelbaar
en voorbereidend hoger onderwijs hier te
lande een schrijven van het psychologisch
research laboratorium der Vrije Univer
siteit ontvangen. In bedoelde brief zal ge
vraagd worden of deze scholen bereid
zijn om een proefleider van deze instel
ling in diverse klassen c. nieuwe serie
aan'eg-tests te laten afnemen.
De scholen, welke die .zoek krijgen,
zijn hiervoor aangewezen door een steek
proef van het C.B.S. en zij behoren tot al
le gezindten. Het ligt in de bedoeling om
deze tests in de maanden oktober en no
vember te doen afnemen, aldus dr. S.D.
Fokkema, leider van het psychologisch
research laboratorium van de Vrije Uni
versiteit. Genoemd laboratorium heeft
namelijk een subsidie van de Nederlandse
Organisatie voor Zuiver-Wetenschappe-
lijk Onderzoek ontvangen voor een norme-
ringsonderzoek ten behoeve van een Ne
derlands bewerking van cie differentiële
aanleg-tests van de Newyorkse psycholo
gen Bennett, Seashore en Wesman. Het
woord „differentële" wil in dit verband
zeggen, dat in de test-serie doelbewust
gepoogd wordt om betrouwbare maten te
verkrijgen voor de verschillende facetten
der intelligentie. Deze zijn als gegevens
bij de keuze-bepaling van het voor een
leerling meest geschikte type onderwijs
van bijzonder belang.
Zaterdagavond verscheen in het pro
gramma van de VARA voor de laatste
maal de tv quiz „Je neemt er wat vari
mee" op het scherm. Een der deelne
mers, de heer Staal in gesprek met
Theo Eerdmans. Maud brengt juist de
post voor de heer Staal binnen.
Amsterdam. Gem Univ Geslaagd voor het
doctoraalexamen biologie de heer H. van Geest,
Haarlem.
WE kunnen wel gaan filosoferen over de
vraag, waarom de mens geneigd is alle din
gen te overdrijven, maar daar komen we
niet verder mee. Het feit ligt er nu een
maal en het veroorzaakt vaak veel last en
moeite de hierdoor ontstane wanbegrippen
weer kwijt te raken.
Tijdens zeer strenge winters kunt U bijv.
vaak horen beweren, dat het IJsselmeer tot
de bodem dicht ligt, of dat de Merwede
tot de bodem is dichtgevroren. Dat klinkt
jllcmaal wel machtig en ge-
wichtig, maar zo heel gauw
behoeven we ons bij dergelijke
mededelingen toch niet ffe-
ivonnen te geven. In het mid
den latend, welke winters hier
uls de koudste moeten worden
besichouwd, kan toch wel wor
den verklapt, dat de verhalen
van een dergelijke dikke ijslaag in onze
winters tot de onwaarschijnlijkheden be
horen. Want de dikste ijslagen hier te
lande zullen nooit veel meer dan 30 cm
hebben bedragen. Deze waarde geldt
uiteraard alleen voor normaal ijs, en
heeft geen betrekking op de stapels pak
ijs die aan de kust, of in de rivieren door
kruiende ijsschotsen kunnen worden op
gehoopt; ook verijsde sneeuwlagen kun
nen hier een grotere dikte bereiken, maar
deze kunnen we onmogelijk onder het nor
male ijs rangschikken.
Ook aan de Noord,pool valt de dikte van
het ijs dat daar gedurende de winter wordt
gevormd, geweldig tegen. De ijslaag be
draagt daar geen 30 meter, zoals royale
schatters wel eens hebben verondersteld en
óók geen 6 meter, maar slechts 2 tot 2Vi m.
Dit éénjarige ijs kan in een volgende win
ter wel ongeveer 1 m aangroeien, maar
daar blijft het dan zo'n beetje bij, want de
gemiddelde dikte van het ijs aan de Noord
pool is nog geen 3 m.
Aan de Zuidpool kan het ijs daaren
tegen een geweldige dikte bereiken. Het
onderzoek van het ijs van de Ross Shelf
en de zee daaronder, heeft aangetoond,
dat de ijslaag in de buurt van Little
America 250 tot 340 m dik is, waaronder
zich dan nog een zee bevindt van 700 m
diepte. (Het spreekt vanzelf, dat de dikte
van de ijslaag die op het
land land rust, veel aan
zienlijker is, maar dat doet
momenteel niet terzake, om
dat we dergelijke formaties
in onze streken ook buiten
beschouwing hebben gelaten).
Het is overigens wel ge
makkelijk te onthouden, dat
het ijs aan de Zuidpool ongeveer 1000 maal
zo dik kan worden als tijdens de strengste
winters hier.
Wie zich er voor interesseert, moge dan
nog weten dat goed ijs van 4 tot 6 cm dikte
voldoende draagkracht heeft om een man
te dragen. Op 14 cm ijs kan een wagen
met vee rijden, 15-20 cm ijs is sterk ge
noeg om de veldartillerie te dragen. En
de zwaarste wagens en grote mensen
menigte zijn veilig op ijs van 27 cm. Op
ijs ter dikte van 45 cm zou zelfs een trein
kunnen rijden.
En nu nog iets over het meteorologi-
gische archief, dat men aan de polen meent
te hebben ontdekt.
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
(Nadruk verboden.)
(Van onze correspondent in de V.S.)
Het concern van de Scripps-Howard-
kranten organiseert ieder jaar een ived-
strijd in het spellen voor de Amerikaan
se jeugd. Dit jaar gebeurde dit voor de
33ste keer. Een voortreffelijk werk, want
de spelling van het Engels is moeilijk en
herhaaldelijk klagen Amerikaanse profes
soren erover, dat hun studenten niet eens
correct Engels kunnen schrijven. Het zou
echter heel goed mogelijk zijn, dat zulk
een klagende professor het in hel spellen
aflegde tegen een winnaar van Scripps-
Iiowards nationale concours.
Voor de laatste ronde van het toernooi
v/aren dit jaar 73 jongens en meisjes naar
Washington D.C. gekomen. Geen van hen
4445. Arme PonkoEerst hadden de kabouters hem geprezen om zijn goeie
idee; nu begonnen ze hem te verwijten, dat het zijn schuld was, dat hun aardige
dorpje er nu zo somber uitzag.
Overal waar hij liep, keken z'n medekabouters hem boos en verwijtend na. Hij
voelde zich beschaamd en teneergeslagen en haastte zich maar gauw naar huis.
Daar zat hij dan bedroefd te peinzen. Waarom deden de anderen zo tegen hem?
Eerst hadden ze toch ook zijn plannetje leuk gevonden?
mocht ouder zijn dan vijftien jaar en zij
mochten het op school niet verder gebracht
hebben dan de achtste klas. Een jongen
van dertien won de eerste prijs, een meis
je van twaalf de tweede.
De deelnemers kwamen uit alle streken
van Amerika, zelfs uit Hawaii. Zij waren
de winnaars van plaatselijke toernooien,
die de Scripps-Howard bladen hadden ge
organiseerd. Een begeleider van het „ge
letterde" kind mag de reis maken op kos
ten van het krantenconcern. Op zich is het
al een feest voor zo'n kind aan de laat
ste ronde te mogen meedoen en gratis een
reis te kunnen maken naar de hoofdstad
van net land.
In de balzaal
Feestelijk zag de balzaal eruit van
Washingtons Mayflower Hotel: vergulde
stoelen, balkonnetjes met vergulde hekjes,
gouddraperie als achtergrond voor het
kleine toneel het leek al goud wat er
blonk. De kinderen konden zich wel voor
stellen. dat dit de zaal is, waar in novem
ber het bal gegeven zal worden voor de
nieuwe president van hun land.
Zij mochten dan al feestelijk gestemd zijn
geweest, toen zij uit hun woonplaats ver
trokken voor een verblijf van een week
in. Washington, waaraan nog allerlei ge
zellige uitstapjes verbonden waren, tegen
de tijd dat in die gouden balzaal de eind
strijd zou beginnen zag men menig kin
dergezicht toch wat bleker worden. Maan
denlang hadden zij hun hoofden volge-
stampt met allerlei vreemde woorden uit
het dikke woordenboek. Zouden zij nu,
zonder fout. de moeilijkste woorden kun
nen spellen?
In het begin was het niet zo moeilijk.
Een woord als „autumn" (herfst) of als
„across" aan de overkant is kinderspel
voor deze jonge geleerden. Elk kind
krijgt op zijn beurt een woord te
spellen. De vriendelijke heer Alleman
een ware allemansvriend spreekt het
woord uit en hij voegt er aan toe, wat
36)
Dodie kon zo koppig zijn als een ezel, dacht Cayce;
aan de manier waarop ze haar kinnetje trok, wist hij
dat ze nu koppig was. Hij kon het haar niet bepaald
kwalijk nemen. Teveel van wat ze gezegd had, was
waar. Hij zei: „Laten we nog een kwartier op hem
wachten," liep naar een stoel en haalde zijn sigaretten
tevoorschijn. Wat moest je met een vrouw beginnen,
wanneer ze niet wilde luisteren?"
Wat had Midge toch precies tegen haar gezegd?
Kleine, lieve Midge met haar hulpeloze, vertrouwen
wekkende maniertjes en haar dodelijke vastbeslo
tenheid!
Dodie zei: „Ik heb haar gezegd dat ik het direct zou
laten annuleren morgen of, ik denk wel dat er een
paar dagen mee heen zullen gaan, ik verwacht
„Maanden," zei Cayce hardvochtig. „Verscheidene
maanden. Misschien wel een jaar."
Haar ogen schoten vuur. „Maanden dan."
Je hebt me beloofd het niet te annuleren voordat
deze geschiedenis achter de rug was. Weet je waarom
de sheriff je bij het voorlopig onderzoek niet gevraagd
heeft te getuigen? Omdat je mijn vrouw was."
„Ik ben ie vrouw niet. Ik wil niet dat je zo praat."
„Je bent mijn vrouw, daarom kun je niet getuigen
en ik wil het zo hebben."
„Cayce," zei ze ineens, „ik heb de sheriff en jou
niet verteld, ik heb aan niemand verteld wat er wer
kelijk gebeurd is op die avond dat de rechter ver
moord werd."
De sigaret die hij in zijn hand hield schoot omlaag.
„Wat? Wat heb je niet verteld?
„Ik durfde niet," zei ze eenvoudig. „Ik was bang
dat als ik het de sheriff vertelde, hij me toch tegen
jou zou laten getuigen."
„Je bedoelt dat het iets belangrijks is. Wat is het
Dodie?"
„Het is niet belangrijk. Tenminste, ik kan er niets
belangrijks aan ontdekken. Maar de sheriff zou me
misschien kunnen dwingen alles te vertellen als hij
het wist. Weet je, ik in werkelijkheid kwam ik het
huis uit onmiddellijk nadat de bommenwerpers voorbij
waren."
„Wil je zeggen dat je dat schot gehoord hebt?"
„Nee. Maar ik kon de bommenwerpers nog horen
toen ik de trap afliep, naar buiten. Ik had mijn radio
aan laten staan, heel toevallig, en Midge heeft dat ge
hoord. Ik ging naar het zwembad."
„Heb je iemand gezien?"
„Nee. Tenminste zie je, ik keek niet bepaald of
er iemand was. Ik was in gedachten verzonken ik
liep zomaar naar het zwembad en daarna naar de aan
legplaats en daar heb ik een tijdje gezeten."
Hij viel haar in de rede: „Hoe lang?"
„Dat weet ik niet. Ik weet het werkelijk niet. Maar
toen toen kreeg ik zin om even te zwemmen. Ik
ging het kleedhokje in, trok een zwempak aan en ging
naar het zwembad. Ik weet ook niet hoe lang ik daar
gebleven ben. Maar aan de stand van de zon kon ik
zien dat het al laat begon te worden, toen ik eruit
kwam. Ik ging onder de douche en trok mijn kleren
weer aan. En en toen ging ik pas naar de vispier
om mijn visgerei te halen. Ik moet langs de rechter
gelopen hebben, maar ik heb hem niet gezien; er
groeit daar zoveel riet en struikgewas en ik geloof
dat ik nog steeds in gedachten was. Ik liep naar bene
den te kijken, naar het pad, zie je. Ik had je al die tijd
niet gezien, Cayce, en ik wist dat ik je van ons huwe
lijk moest vertellen en ikZe haalde diep adem
en voegde er met een beetje uitdagedde eerlijkheid aan
toe. „Ik liep daarover te piekeren. Toen ik weer over
het pad terugliep, keek ik over het meer en toen pas
zag ik de rechter."
Hij begreep waarom ze het de sheriff niet had ver
teld. „Je was dus bijna ooggetuige. De sheriff zou je
alles hebben moeten laten vertellen".
„Kan hij me dwingen dat te doen?"
„Ik weet het niet. Maar hij zou het proberenen
wat heb je toen gedaan?"
„Ik heb hem dat ook niet verteld zoals het werkelijk
was. Ik zag die voetsporen op weg naar huis terug
Weer viel hij haar in de rede. „Waren ze er al toen
je naar de pier toeging?"
„Ik weet het niet. Ik heb geprobeerd het me te her
inneren. Ik kan het niet. Ik zei je al, dat ik nergens
naar keek!"
„Wat heb je toen gedaan?", vroeg hij na een ogen
blik.
„Ik ging naar het kleedhokje. Nadat ik had gepro
beerd die voetsporen uit te wissen. Er was iets aan te
zien dat op een litteken leek, Cayce. En ik was in
paniek. Ik begreep wat ze zouden zeggen. En als de
sheriff ooit te weten kwam dat ik er zo dicht bij was
geweest toen de rechter vermoord werd ik weet,
ik weet dat hij me zou dwingen alles aan de jury te
vertellen. En het klinkt alsof ze slikte moeilijk en
zei: „het zou klinken alsof ik wist dat jij hem ver
moord had. Zo zou een jury erover denken. Het was
het enige waar ik aan dacht toen ik in het kleedhokje
was. Ik besloot het aan niemand te vertellen, omdat
ze zouden zeggen dat ik had moeten zien wie de rech
ter had vermoord en dat ik iemand probeerde te be
schermen. En jij zou dat geweest zijn in hun ogen
omdat ik de voetsporen had uitgewist. En nu is het te
laat om de sheriff de waarheid te vertellen".
„Hoe lang ben je in het kleedhokje geweest? Wat
wilde je gaan doen?"
„Ik wist niet wat ik doen moest. Na een tijdje ik
weet niet hoe lang hoorde ik mannen schreeuwen en
ik begreep dat ze hem hadden gevonden. Ik ging ons
huis binnen zonder dat iemand me zag".
Hij stond op, ging naar de muskietendeur en staaJ
de in de duisternis. Eindelijk zei hij: „Je bent alleen
maar ooggetuige als je de moord hebt zien plegen".
„Dat heb ik niet. En ik heb ook geen schot gehoord".
„Heb je iets anders gezien? Of iets gehoord. Iets
bijzonders?"
„Nee", zei ze en zweeg toen zo plotseling dat Cayce
haar snelle ademhaling kon horen. Hij draaide zich
om; ze staarde hem aan, haar ogen groot en donker.
Snel liep hij door de kamer naar haar toe. Hij pakte
haar hand. „Dodie, wat is er?"
„Maar ze wendde haar blik weer van hem af, naar
het duister, waar de insecten, door het licht aange
trokken, aan de buitenkant van het muskietengaas gons
den en in het rond kropen. Haar blik volgde een grote
nachtvlinder, mooi oranje en zwart en blauw, die over
het gaas omhoog en weer omlaag liep. Plotseling zei
ze: „Het was niets, Cayce. Breng me maar naar huis".
„Dodie, je herinnert je wel iets, dat je gehoord hebt.
Of gezien. Iets dat je bang maakt. Vertel het me.
Maar ze draaide zich resoluut van hem af, jong,
bang en koppig. „Nu niet, Cayce. Misschien heeft het
niets te betekenen. En nee, ik moet erover naden
ken".
„Het is iets, dat een ander misschien in gevaar zou
brengen? Is het niet?" Zijn gedachten flitsten door zijn
hoofd. Dodie wilde proberen hem te beschermen, of
Midge, of Henry.
„Breng me naar huis", zei ze.
Ze was nu erg dicht bij hem, weerloos ineens, en
kinderlijk. Hij legde zijn arm stevig om haar mid
del. „Dodie, ik wou dat je naar me luisterde en me
geloofde. Ik ben veranderd, natuurlijk ben ik veran
derd. Ik dacht vroeger dat het Midge was, en mis
schien was het toen ook wel zo, maar nu.." Hij hield
op, want hij kon voelen hoe de weerstand sterker werd
in het warme, tengere figuurtje dat hij dicht tegen
zich aan gedrukt hield.
Dodie zei, met een zacht vermoeid stemmetje:
„Praat daar niet meer over, Cayce. Ik ga weg als
dit voorbij is." Ze rukte zich los. Ze was duizenden
mijlen van hem vandaan. Hij kon haar niet aanraken
of maken dat ze hem hoorde.
In werkelijkheid liep ze natuurlijk alleen maar de
veranda over, de voordeur uit en hij liep achter haar
aan. Toen hij buiten was op het kleine grasveldje, in
't volle licht dat van de veranda straalde, dacht hij
er aan dat hij het licht niet had uitgedraaid. Het hin
derde natuurlijk niet, het was maar een kleinigheid
John zou stellig gauw thuiskomen.
(Wordt vervolgd)
KAMIKAZE" (ooggetuigeverslag van
de Japanse zelfmoordpiloten in de laatste
wereldoorlog, pocket Maraboe, Meulenhoff
en Co, Amsterdam) door Yasuo Kuwaha-
ra en Gordon T. Allred.
Een zeldzaam relaas, zonder enige pre
tentie en met de eenvoud van een simpel
denkend jongeling geschreven, doch juist
in die eenvoud een adembenemende aan
klacht tegen de waanzin van de oorlog.
Nooit eerder waarschijnlijk heeft een Ja
pans soldaat en zeker niet een zelfmoord
vlieger zo ongekunsteld en eerlijk uitge
sproken, wat in zijn hart is omgegaan tij
dens de jaren van de verbitterde oorlog
tussen Amerika en Japan. Men leest dit
boekje met verbazing en bewondering:
het is als een brief van een bekende, die
in een onbegrijpelijk dwaas en tragisch
avontuur is verwikkeld geraakt en zijn
hart uitstort. Niet als een stoïcijns Japan
ner, doch als een mens.
Natuurlijk vraagt men zich af, wat de
ze jongeman bezield zou hebben als Ja
pan de oorlog zou hebben gewonnen. Doch
de schrijver ontkent niet zijn misvormde,
eenzijdige persoonlijkheid, die leeft bij de
gratie van zijn nationalisme en keizerver-
ering. Hij ontkent evenmin, dat de oorlog
hem heeft doen ontwaken in een puinhoop
naar lichaam en geest. Doch zijn eenvou
dige gedachtengangen stempelen hem tot
een vertolker van menselijk leed, die door
stom geluk kan navertellen wat de Japan
se dictatuur Japan heeft aangedaan.
Rikke Steenbuch, een 21-jarig Noors
meisje, lijdt aan cerebrale parese, is ver
lamd en kan niet lezen. Toch heeft dit
meisje een boek geschreven. In OOK IK
WIL GRAAG LEVEN (uitgeverij La Ri
viere en Voorhoeve, Zwolle) vertelt zij
van haar moeilijkheden, van alle tegen
slagen en van de pogingen om haar le
dematen meer onder controle te krijgen.
Het spastische meisje heeft haar dagboek
gedicteerd door letter voor letter op een
letterplaat aan haar lerares aan te wij
zen met haar linkerhand, die zij enigs
zins kan bewegen. Zij heeft het leven om
haar heen scherp geobserveerd en is niet
altijd te spreken over de gezonde men
sen die haar dikwijls met veel sentimen
taliteit als een geestelijk gestoorde be
handelen. Het boek geeft een goed in
zicht in de gedachtenwereld van het spas
tische meisje. Het is bemoedigend door
de „gezonde" kijk, waarmee het meisje
zichzelf en haar handicap beziet. Vooral
is het waard gelezen te worden door
mensen die geregeld met gehandicapten
omgaan.
Advertentie
Aflegang 38/40
HAARLEM.
volgens het woordenboek, de betekenis is
van het woord. Ook geeft hij meestal aan
welke oorsprong het woord heeft. Dat kan
een hulp zijn, wanneer men aarzelt om
trent de spelling. Nadat de heer Alleman
uitspraak, betekenis en oorsprong heeft
duidelijk gemaakt, herhaalt de jongen of
het meisje, dat aan de beurt is. het woord
en moet het dan spellen. Heeft het kind
een aantal letters gespeld, dan mag het
desnoods nog eens bij het begin beginnen,
maar indien het zich eenmaal heeft ver
gist, mag het niet een andere lettervolg
orde laten horen. Zenuwen kunnen bij zulk
een wedstrijd veel bederven. Maar de
jongens en meisjes toonden in het alge
meen een grote zelfbeheersing en als
ze het mis hadden een grote mate van
sportiviteit.
Als laalsten bleven over Betty Jean
Altschul uit Norfolk (Virginia) en Henry
Feldman uit Oak Ridge (Tennessee). De
twaalfjarige Betty was zo klein, dat zij,
om met Henry door een microfoon te kun
nen praten, op een dik woordenboek moest
gaan staan. Een betere basis dan die dik
ke „Webster" kon zij wel niet wensen. De
heer Alleman gaf haar een woord van
Nederlandse oorsprong: overslaugh (van
overslag en overslaan). Of de vermelding
van die oorsprong Betty veel geholpen
heeft betwijfel ik, maar zij spelde het wei
nig voorkomende woord zonder fouten. Zij
struikelde echter over het woord „vellei-
ty" (van het Latijnse veile). In het Engels
duidt dit woord een flauw verlangen of
een licht wens aan. Toen Henry zijn laat
ste woord, „eudaemonic" goed had ge
speld kon hij zich waarlijk „eudaemonic"
ofwel gelukkig voelen. Betty kreeg vijf
honderd dollar als tweede prijs. Henry
won de hoofdprijs van duizend dollar
plus een verblijf van drie dagen in New
York.
Tijdens het opnemen van een zee-scène
in een filmstudio bij Londen, zijn zaterdag
twee Amerikaanse acteurs gewond ge
raakt en verdronk een derde bijna.
Anthony Quinn bezeerde zijn rug. Gre
gory Peck kreeg een wond boven zijn
linkeroog en James Darren, die niet kan
zwemmen, werd bijna meegesleurd door
een kunstmatige golf.
De drie acteurs hebben rollen in „The
guns of Navarone", het verhaal van een
Griekse vissersboot die in een storm on
dergaat. De plotseling verwekte golfslag
sloeg Quinn en Peck tegen een model van
de boot. De golf werd opgewekt door vier
machines met een capaciteit voor het ver
plaatsen van vier ton water en door drie
vliegtuigmotoren die storm simuleerden.
Het langdurige zonnige weer in 1959
heeft zevenmaal zoveel veldbranden ver
oorzaakt als er in 1958 geregistreerd wer
den, aldus blijkt uit de cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek over
de bos-, heide-, duin- en veenbranden.
Ongeveer 1.700 maal moest de brand
weer in 1959 (1958: 244) bij dergelijke
branden ingrijpen. In ruim 700 gevallen
kon de schade tot een minimum beperkt
blijven, maar bij de 314 branden waarvan
de directe schade werd opgegeven ging
reeds ruim 900.000 gulden aan nationaal
vermogen in vlammen op. Voor zover be
kend was 80 percent van deze branden
aan onvoorzichtigheid te wijten.