E3 Japans - Amerikaanse liefdesaffaire door emotionele crisis School- pantalons Pohlmann boekt winstpunt in het proces-Nitribitt NAAIMACHINES 2 I II.75 Enorme wederzijdse belangen zullen dit vreemde huwelijk tussen Oost en West moeten redden Van dag tot dag Ernstige fout „Baby, baby, yoü gotta love me" (V>r raatótoei WERELDNIEUWS 3 J Nieuwe Mau Mau-eclcn verontrusten Kenya elke woensdag J jongensmarkt 1 7S Volgende week dinsdag wordt het vonnis gewezen Berekening Wensdromen Verkoeling Op de r DINSDAG 5 JULI 1960 Een verslaggever van De Volkskrant is zondagmiddag door twee vertegenwoordi gers van de Amsterdamse onderwereld ge molesteerd omdat hij zich naar hun be wering tegenover hen zou hebben uitgege ven als rechercheur van politie, teneinde op die manier inlichtingen te krijgen over een aanslag op een prostituee. Daarna be leefde het publiek, dat van deze mishan deling getuige was, het zonderlinge schouwspel, dat niet het gewelddadige tweetal, maar alleen hun slachtoffer werd ingerekend door een politieagent, en naar het bureau Warmoesstraat „gesleurd", alsof hij een gevaarlijke misdadiger ware. Twee getuigen, collega's-journalisten van de „verdachte", werd de toegang tot het politiebureau en het afleggen van een ver klaring geweigerd. Dit is, dunkt ons, de omgekeerde we reld. In het midden latend of de journa list in kwestie bij het benaderen van het tweetal al of niet buiten zijn boekje ge gaan is (hetgeen een onderzoek zal moe ten uitwijzen), heeft de desbetreffende po litieman hier een evident geval van mis handeling genegeerd, zodat de schuldigen bekende figuren uit het milieu van de walletjes niet slechts vrijuit konden gaan, maar bovendien triomfantelijk kon den poseren als de beledigde onschuld, het geen, vooral gezien in het licht van de hardnekkige strijd der Amsterdamse poli tie tegen dit milieu toch wel een zeer vreemde figuur is. Hoe kwam de agent in kwestie tot zijn zonderlinge handelwijze Rancune, hetzij tegen de pers in het algemeen of tegen deze journalist in het bijzonder? Het heeft er, gezien zijn uitlatingen tegenover de ar restant in het politiebureau, alle schijn van. „Ik loer al twee weken op je," zou hij de verslaggever hebben toegevoegd, en „nou zal ik eens een vuil stukkie over jou schrijven in mijn proces-vérbaai!" Maar wat ook zijn drijfveer geweest is, vast staat dat deze man een ernstige fout ge maakt heeft, waarvoor hij ter verantwoor ding geroepen, en zo nodig gestraft dient te worden, evenals eventueel 's mans col lega, die de beide andere journalisten min of meer met geweld uit het politie bureau verwijderd zou hebben. Was dit een incidenteel geval, dan zou de zaak hiermee voor ons afgedaan kun nen zijn. Maar zij is dat niet. Blijkens onze informaties is de verslaggever in het politiebureau enkele uren vastgehouden en dit kan formaliter alleen geschied zijn met medeweten en instemming van de di recte chef of chefs van de verbaliserende agent. Als blijken zou dat deze arrestatie van een mishandelde en diens vasthouden ten politieburele inderdaad gebeurd en ge- sanctionneerd zijn zoals hier beschreven, dan geeft dit alles blijk van een wel zeer bedenkelijke geest in althans een deel van het Amsterdamse politiekorps: een geest die zou impliceren dat burgers niet meer onder alle omstandigheden kunnen ver trouwen op de bescherming van hun vei ligheid, die de primaire taak van het po litieapparaat vormt. Een diepgaand onder zoek naar deze onverkwikkelijke affaire, en openbaarmaking van alle feiten die daarbij aan het licht zullen komen, is daarom een zaak van algemeen belang. NAIROBI (Reuter) Bij de anderhalf miljoen sterke Kikocjoestam in Kenya is men weer begonnen met eedafleggingen zoals de Mau Mau dat vroeger deed, zo wordt in officiële kring te Nairobi mee gedeeld. Voormalige geïnterneerden spe len daarbij een leidende rol. De leiders van de andere stammen zien dit met lede ogen. Zij vrezen, dat de kans van Kenya op onafhankelijkheid er klei ner door wordt. Ook de blanke bewoners van Kenya vervult deze ontwikkeling met zorg. Zij wijzen er op dat met de eedaf nemingen begonnen is na de opheffing in januari van de noodtoestand die zeven jaar had geduurd. Een groot aantal geïn terneerden kreeg toen de vrijheid. Geen woedende revolutie, maar een goed. geregisseerd, massaspel: De deelnemers trekken ordelijk over de Ginza-boutcvard naar het station. Advertentie l ijzersterke kamgaren 60/40 modern model voor de speciaal verlaagde J.M. prijs 8 jaar 12 jaar 16 Jaar 0J5 (kleine stijging per moot) (Van onze correspondent in Bonn) In het proces legen de 38-jarige verte genwoordiger Heinz Pohlmann, verdacht van moord op 29 oktober 1957 op de 24-ja- rige prostituee Rosemarie Nitribitt, hebben en de officier van justitie en de Frank- fortse politie gisteren nederlagen moeten incasseren. Desondanks durven waarne mers nog altijd geen peil te trekken op het vonnis dat volgende weck dinsdag zal wor den geveld. De politie had verklaard dat bij het doorzoeken van Pohlmann's woning vier man nodig waren om een ingebouwde schoenenkast op te tillen Volgens de ver dachte was dit helemaal niet zo'n kracht toer: hij had die kast voor 29 oktober 1957 26 maal opgetild om er stapeltjes bankbiljetten onder te verbergen: 20.000 mark. Afkomstig van verduisteringen en sparen, aldus Pohlmann. Afkomstig van de roof na de moord op Rosemarie, aldus de officier van justitie. Gisteren bewees Pohlmann dat hij een dikke stapel bankbiljetten die de recht bank voor deze bijzondere proefneming van de Westduitse centrale bank te Frank fort. had geleend onder de schoenen- kast kon schuiven „Ik wilde met dat geld een eigen mann. zaak beginnen", aldus Pohl- Blunders De politie slaat daarmee in dit proces voor de tweede maal een blunder: zij heeft ook beweerd dat Rosemarie Nitri bitt op 29 oktober tussen drie en vijf uur is vermoord, terwijl zij na die tijd nog levend is gezien. Het bleek dat de politie-commissaris geen ogenblik gedacht heeft aan de mo gelijkheid dat een onbekende van de sleu tel van Nitribitt's woning, waarvan een exemplaar aan de sleutelketting in haar auto hing, een afdruk kan hebben gemaakt. Van politiezijde is een ontstellend gebrek aan combinatievermogen getoond. Men had Pohlmann, men wist van zijn connec ties, men kende zijn verleden en men concludeerde snel en zonder veel fantasie: Pohlmann is de moordenaar. Voor en tegen Pohlmann heeft echter geen redelijk ali bi voor de bewuste 29ste oktober en voor herkomst van het geld en spreekt zich hierover nogal eens tegen en zwaar ge tuigt tegen hem dat hij uitermate ver dacht doet waar het de middag van die 29ste oktober aangaat. Pohlmann blijft rondstrompelen in de reeksen verklaringen van hemzelf en van getuigen en komt in elk geval uit dit voor hem zo belangrijke dilemma niet zonder kleerscheuren tevoor schijn. Of deze onopgeloste vraag, waar aan de officier van justitie bijzonder veel waarde hecht, voldoende is voor de eis die de officier ongetwijfeld voor hem in petto heeft levenslang tuchthuis Er is veel voor en tegen de verdachte: de weegschaal sloeg in elk geval gisteren niet geheel uit ten nadele van Pohlmann. Vandaag kan dat al weer anders zijn. En voor dinsdag 12 juli kan er nog veel gebeuren. (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) TOKIO. juni. Met duizend decibels raasde Little Richards rock-and-roll uit de jukebox en de lichtende sterren aan de muur knipperden mee op de maat van de muziek. Onder de rode en groene lichten en de namaakpalmen met rode en groene noten zaten de Gi-Joe's, jonge Amerikaanse soldaten met dezelfde kortgeknipte haren op het hoofd, dezelfde sporthemden om de schouders en allemaal teveel whisky in de maag. En tussen de tafels liepen Japans moderne „geisja's", twintig ..hostesses": allen dezelfde laag uitgesneden avondjurken, de zelfde beige schouders, dezelfde poppenglimlach. dezelfde vogelstemmctjcs die ..Sayonara" (tot weerziens) riepen, als een gast de nachtclub verliet. Aan beide zijden de kinderen van een generatie, waarvan een deel de eerste kernbom gooide en het andere hem op het hoofd kreeg (en de vraag blijft wat erger is). Maar de Amerikaanse kaasraspstemmen en de Japanse vogelgeluidjes met Little Richard mee: „Baby, baby, you gotta love me". •/.oneen samen Het is maar een aspect van de merk waardigste liefdesgeschiedenis lussen Oost en West, die de wereld ooit gekend heeft, de verhouding nissen Amerika de minnaar en Japan de beminde. Die verhouding be gon honderd jaar geleden toen een Ameri kaanse zeeman. Commodore Perry, het huis van de geliefde openbrak en Japan aan de hand ruin Amerika de wereld binnenging. Die verhouding tussen het vormelijksle en hel onvórmelijkste volk ter wereld heeft de geweldigste schokken doorstaan het afschuwelijke verraad van Pearl Harbor, de flits en de donderslag van Hirosjima. Maar de Japanse geliefde, in de oorlog half doodgeslagen, onwivg na de capitu latie haar minnaar met. de onweerstaan bare zachtheid, en deemoedigheid van al tijd. En Amerika streek de hand over zijn grote hart, voedde en kleedde haar, gaf haar nieuwe huizen en nieuwe wel vaart.. En vijftienduizend GI's beleefden de tere droom van het huwelijk onder de kersenbloesem met het porseleinen ge zichtje boven de zijden kimono. Vandaag heeft die verhouding een nieu we slag gekregen want dat porseleinen gezichtje blijkt van haat te kunnen ver trekken. te kunnen schelden en, het aller ergste, steelse blikken over de schouder te kunnen werpen naar Amerika's doods vijand en medeminnaar: de rode activis ten in Peking en Moskou. Nog nooit heeft men een grote natie zo oprecht veronge lijkt. zien reageren. De Amerikanen han delen niet zoals de Russen in Boedapest deden, maar het stroomt verbijsterde brie ven van Amerikaanse lezers aan Japanse kranten, botte bedreigingen met econo mische boycot, razende uitvallen als: „Je kan die gele honden nooit vertrouwen" en aandoenlijk zelfonderzoek als: „Wat hebben we misdaan? Het zal toch niet waar blijken?". Wat zal het worden: een echtscheiding of een scheiding tussen ta fel en bed? Welnu, het Japans-Amerikaans huwe lijk is er niet alleen een uit liefde maar ook uit verstand. Japan en Amerika zijn op velerlei gebied van elkaar afhankelijk, het wederzijds belang zal het bondgenoot schap over de emotionele zere plekken moeten heen helpen. Voor Japan staat er een economisch le vensbelang op het spel. Japan is kleiner dan de staat Californië, slechts zestien percent van zijn grondgebied is bruikbaar voor landbouw, het heeft maar twee natuurlijke rijkdommen, ruim voldoende regenval en net voldoende steenkool. De 93 miljoen Japanners kunnen daarvan niet leven. Japan importeert tachtig percent van zijn grondstoffen. Het moet dus exporte ren of sterven. Het fabriceert voornamelijk luxe en semi-luxe goederen: textiel, came ra's, transistors, aardewerk, goederen die alleen hun weg kunnen vinden naar lan den met een hoge levensstandaard. De Verenigde Staten hebben de Ame rikaanse markt steeds meer voor Japanse goederen opengesteld en is vandaag Japans beste klant: meer dan een derde van Ja pans export gaat naar Amerika. Als Japan het bondgenootschap zou verbreken en de Amerikaanse markt voor zich gesloten zou vinden, zou het zich op de Chinees-Russi sche markt moeten richten en het is zeer de vraag of die de Amerikaanse ooit zou kunnen vervangen. Japan is voor zijn toe komst ook aangewezen op de ontwikkeling van Zuidöost-Azië, waaraan het wil en moet bijdragen om toekomstige afzetge bieden en grondstoffenbronnen te winnen. Het moet daarbij twee handicaps over winnen: eigen kapitaalgebrek en onaange name herinneringen uit de tweede wereld oorlog. Alleen met Amerikaanse politieke en economische steun kan het die missie, waartoe het haast van nature is voorbe stemd, volbrengen. Al mag Japan sterke wensdromen koes teren over een neutrale positie tussen de twee grote blokken, ergens in zijn achter hoofd weet het wel, dat het dan geleide lijk in de communistische invloedssfeer zou worden gezogen. Japan is economisch, politiek en militair een factor, die het evenwicht in de machtsverhoudingen ten gunste van het communistische blok zou kunnen doen omslaan. Radio-Moskou en radio-Peking hebben hun zendtijd voor Japan in de laatste twee jaar verachtvoudigd. Wanneer de Verenig de Staten Japan in de kou van de neutra liteit lieten staan, zou het een onrustige tijd tegemoet gaan. Zo Japan op de been geholpen is en gehouden wordt door de Verenigde Staten, daar heeft ook Amerika enorme belangen in Japan die evenmin een breuk dulden. Japan is Amerika's tweede of derde klant: het koopt met name grolc hoeveel heden overtollige la n d b o' u wu, d ük t en waarmee de Verenigde Staten zo hevig in de maag zitten. Het betrekt per jaar voor vijfhonderd miljoen dollar in de Verenig de Staten. De strategische Amerikaanse belangen zijn nog groter, al beschikt Ja pan zelf slechts over een lichtbewapende „zelfverdedigingsmacht" van tweehon derdduizend man. Japan is een onderdeel van de defensieve keten die van de Ale- oeten over Japan, Zuid-Korea, Okinawa, Formosa, de Filippijnen. Nieuw-Zeeland en Australië loopt. Het ligt het dichtst bij de Sovjet-Unie en China. Zijn lengte van 1500 mijl maakt het minder kwetsbaar voor een atomische „knock-out". Amerika heeft twee grote vloot- en acht luchtbases in Japan. Als het die zou verliezen zou de zevende vloot tweeënhalf maal zo groot moeten zijn om dezelfde stootkracht te be houden. Mocht Japan ooit besluiten het anti communistische blok te verlaten, dan mag men aannemen dat de rest van Zuidoost- Azië geleidelijk zou volgen en tot nauwere samenwerking en uiteindelijke aansluiting bij het Russische-Chinese blok zou gera ken. Dan zouden Amerika en zijn bond genoten een stuk Azië verliezen, dat ze venhonderd miljoen inwoners heeft, grote grondstoffenreserves en het vierde indus triële complex van de wereld omvat. Het zou de beslissende slag kunnen zijn. Ziehier de ontzaglijke belangen die de werkelijke banden in het Japans-Ameri- kaanse huwelijk zijn. Dat huwelijk maakt nu een crisis door van emotionele aard. Niet omdat het aan huishoudgeld mankeert want de Japanse huisvrouw heeft het nog nooit zo goed gehad. De ruzie is ontstaan omdat de Amerikaanse echtgenoot een nieuw pistool in huis heeft gehaald (het herziene veiligheidsverdrag), dat hoe wel de Japanse er nu medezeggenschap over heeft gekregen haar toch doet vre zen, dat het de dieven tot schieten zou kunnen uitlokken. En verder is in haar ogen, althans in die van jong Japan, de potige, naïeve maar idealistische minnaar van weleer een conservatieve vijftiger met een welvaartsbuikje geworden. Om de concurrentie van de rode mede minnaar te doorstaan, zal Amerika zich ideologisch moeten verjongen. Misschien zullen de Koreaanse, Turkse en Japanse gebeurtenissen daartoe bijdragen. Waar Nixon op export van het Japanse surplus aan rotte tomaten zou kunnen rekenen, daar blijven de kersenbloesems gereserveerd voor Stevenson en misschien voor Kennedy. Als de materiële huwelijksbanden weer verwarmd kunnen worden door wat ideo logische emotie, dan kunnen de GI-Joe's en de Geisja's weer met Little Richard zingen: „Baby, baby, you gotta love me", zonder dat zij een sceptisch glim lachje uitlokken. Het Japan van morgan. Geen straatgepeupel, maar Ja panse ambtenaren, meeclemon- strerend tegen luin eigen regering. Net of niet net Een van de bezigheden, die mij behulp zaam zijn bij het ontsnappen aan de na righeden van de wereld waarin wij leven, is het lezen van de kleine advertenties in de kranten. Want deze verzameling van velerlei wensen en verlangens brengt mij terug naar hel onbijzondere leven van alle dag, dat niet zo schokkend en ontmoedi gend is als de berichten onder de grote koppen zijn. Alles wat de „gewone man" te koop vraagt en aanbiedt, alles wat hij graag wil hebben en even graag kwijt wil zijn, staat in die kolommen van kleine vierhoekjes opgetekend. Tezamen vormen ook zij een beeld van deze tijd. Wie wel eens in oude kranten snuffelt, weet dat dit beeld op z'n minst even kenmerkend en onthullend voor een bepaalde mens heidsperiode is, als dat was de redactio nele kolommen erover te vertellen hebben. Eén van de steevaste uitingen in deze kleine annonces, die ik nooit begrijp, is het gebruik van het daarin zo dikwijls voorkomende woordje „net". Een meneer zoekt een nette huishoudster. Een andere meneer zoekt een nette vrouw, om daarmede (eventueel) een hu welijk aan te gaan. Een mevrouw zoekt een nette werkster. Een winkelier een nette winkeljuffrouw. De bakker een nette knecht. Een dame nel reisgezelschap. Een eerbaar meisje een nette vriendin. Ik weet niet wat onder „Net" precies wordt verstaan, want wat de één nog wel net vindt, vindt de ander nou net niet net. Maar wal ik mij altijd afvraag is, die anderegezochte, partij... Is er één huishoudster, huwelijkgega- d.igde, werkster, winkeljuffrouw, bakkers knecht of adspirant-vriendin, die denkt: ,.ik zal maar niet op die advertentie schrij ven, want ik ben niet net"? Is er één (eventuele) reisgezelschapme- neer, die van zichzelf denkt, dat hij niet net of net niet net genoeg is, om met die mevrouw op reis te gaan? Er zijn maar weinig mensen, die het inzicht kunnen opbrengen, objectief genoeg om zichzelf niet net te vinden. Ik (bijvoorbeeld) vind mijzelf, niet altijd maar onder sommige omstandigheden en in bepaalde situaties, bepaald niet net. Dat wil zeggen: soms volgens mijn eigen maatstaf voor netheid en meestal tiaar die van al mijn voorouders. Ik zou het. niet aandurven mijzelf als net reisgezelschap aan te dienen. Er zou den zich op reis situaties kunnen voordoen, waarin ik mij (volgens mijn metgezellin) bepaald niet naar haar netheidsnormen zou gedragen. Het ligt er maar helemaal aan. Ook in de advertenties voor hoger per soneel komen ivoorden voor die mijn ver bazing wekken, want wie vindt zichzelf nu energiek, of intelligent, of helder van oor deel? Ik veronderstel dat het juist dat soort mensen is dat de adverteerder niet zoekt, die zichzelf zo hoogschatten. Maar „net" vind ik het gekst. Advertentie VERKOOP VAN ALLE MERKEN DUS RUIME KEUZE EN fï E I GROTE HOUTSTRAAT 181 li 11 C L TEL. 14444 Botsing. De Chinese ambassadeur in Dja karta, heeft geprotesteerd tegen een incident waarbij twee Chinese vrouwen omkwamen. Beide slachtoffers vielen bij een botsing tussen een groep Indo nesische militairen en een zestigtal Chinezen meest handelaars die weigerden Tjimahj te verlaten. Voorts werden enkele Chinezen gewond. Vrijgesproken. De 54-jarige Harry Jasper, directeur van een groep beleggingsmaat schappijen, die beschuldigd was van het afgeven van valse verklaringen om aandeelhouders te bewegen hun aande len te verkopen, is in Londen vrijge sproken. Hij is van rechtsvervolging ontslagen. Geen spoor. Er zijn geen aanwijzingen dat het Amerikaanse verkenningsvliegtuig dat sedert vrijdag in het Noord-Poolge bied wordt vermist, op Russisch gebied is neergestort. Dit heeft een zegsman van het gezelschap dat Kroesjtsjev in Oostenrijk begeleidt, te Bad Ischl mee gedeeld. De nasporingen naar het toe stel hebben nog geen succes gehad. Spoorwegongeluk. Dertien mensen zijn om gekomen en 34 gewond doordat zondag een personentrein tussen Taxila en I-Ia- veli in het noordwesten van Pakistan uit de rails liep. Twee rijtuigen stortten in een ravijn. Afgelopen. Brazilië heeft een Tjechisch protest tegen het niet verlengen van het visum van een Tsjechische journa list, afgewezen. Het is aan Brazilië, zo werd gezegd, uit te. maken wie wel en wie niet in het land zal mogen blijven. Vulkaan. Het vulcanologisch bureau van het observatorium aan de voet van Ja va's vuurspuwende berg Semeroe, heeft bewoners van nederzettingen in de om geving aangeraden te evacueren in ver band met eruptieverschijnselen. De Se meroe, gelegen op een honderdtal ki lometers van Surabaja, heeft op 22 mei en op 7 en 9 juni uitbarstingen van kleine omvang gehad. De laatste grote eruptie vond in 1885 plaats. Ingestort. Bij het Westduitse plaatsje Hassfurt is maandag een stelling bij een in aanbouw zijnde suikerfabriek door onbekende oorzaak ingestort. Van de twintig arbeiders die zich op de stel ling bevonden werden zestien gewond, van wie slechts één niet in het zieken huis behoefte te worden opgenomen. Advertentie Vol. Een boeing 707 van de Britse lucht vaartmaatschappij B.O.A.C. is zondag avond met 165 passagiers uit New York op Londen airport aangekomen. Dit is waarschijnlijk het grootste aantal lucht reizigers dat in een vlucht van New York naar Londen is vervoerd. Technisch. De Westduitse minister voor P.T.T. wil de lokale telefoongesprekken tot drie of ten hoogste vijf minuten beperken. Minister Stücklen heeft ver klaard dat de langdurige lokale ge sprekken vertragend werken op de automatische interlokale verbindingen. De P.T.T. maakte later te Bonn bekend, dat men niet binnen afzienbare tijd tot een beperking van de duur der lokale gesprekken zal overgaan. Op techni sche gronden kan het denkbeeld op het ogenblik nog niet verwezenlijkt worden. Goedgeefs. Voor het Wereldvluchtelingen- jaar is in Noorwegen tot nog toe een zeventien miljoen kronen (ongeveer acht en een half miljoen gulden) opge leverd. Men hoopt het tot twintig mil joen kronen te kunnen brengen. Uitgebreid. Het centrale bureau voor krijgsgevangenen, in 1939 door het In ternationale Comité van het Rode Kruis opgericht, heet voortaan „Centraal bu reau voor naspeuringen" daar zijn werkzaamheden zijn uitgebreid tot ver scheidene andere oorlogsslachtoffers zoals burger-geïnterneerden, vermis ten, ontheemden, verspi-eide gezinnen enzovoort. Nobel. Graaf Lennart Bernadotte heeft maandag in Lindau. aan het meer van Constanz, een bijeenkomst van Nobel prijswinnaars voor medicijnen en bio chemie geopend. Vertegenwoordigers van dertig Duitse en buitenlandse uni versiteiten nemen aan de besprekingen deel. Harmonie. Op grond van een besluit van de Kopenhaagse gemeenteraad zullen binnenkort de laatste honderd gasvei-- lichtingspunten in de stad door elektri sche verlichting vervangen worden. De afgelopen tweeëneenhalf jaar zijn reeds een vijfduizend gaslantaarns ver vangen. In de binnenstad blijven echter een vijfhonderd oude gaslantaarns zij het met elektrisch licht gehand haafd vanwege de harmonie met de bouwstijl. Geweld. De bevolking van een klein schiereiland van West-Seeland (Dene marken) heeft ambtenaren, die daar naar een geschikte plek voor een nieuwe radiozender kwamen kijken, met geweld verdreven. Zij protesteren ertegen dat goed bouwland voor de zender zou worden opgeofferd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1960 | | pagina 3