UNO-troepen zullen zaterdag in
Katanga binnentrekken
IK KIEK
Regering handhaaft ontwerp
van het vorige kabinet
Atmosferische draaikolken, windhozen, hebben
soms de kracht van een tornado
Bezetting zal geschieden
door Europese eenheden
HET WEER
ar t is ti
tó'MORRIS 'êeforeifouêifij!
Zeventien doden bij een
trambotsing in Wenen
oto
Nixon begint op Hawaiï
Het woord is aan
Weinig verandering
Aan het strand
Wolf in aapskleren
In de krant van heden:
DE ALGEMENE KINDERBIJSLAG
Kinderbijslag voor iedereen van het derde kind af
Premie te hoog
Het uitgangspunt
Minister Wigny binnenkort
in Den Haag verwacht
WOENSDAG 3 AUGUSTUS 1960
45e JAARGANG NUMMER 228
Kantoor: Lange Nieuvvstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie» P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
WENEN (Reuter) Een tramongeluk
in Wenen heeft tot nu toe zeventien men
sen het leven gekost. Tien doden, allen
inwoners van Wenen zijn geïdentifi
ceerd. Er zjjn 104 gewonden, van wie er
nog 35 in het ziekenhuis zijn.
Het ongeluk gebeurde dinsdag op het
spitsuur in de late middag, toen arbeiders
huiswaarts keerden. Vele slachtoffers zijn
vrouwen, die in fabrieken in de buurt
werkten. De juiste oorzaak van het onge
luk is nog niet bekend. Men weet alleen,
dat een onbestuurbaar geworden tram op
een kruispunt in volle vaart op een an
dere tram inreed, vermoedelijk doordat
de remmen niet meer werkten. En vracht
auto raakte tussen beide trams bekneld
en werd vernield. Volgens de politie was
het het ergste verkeersongeval dat zich
ooit in Wenen heeft voorgedaan. De twee
trams werden volkomen vernield. De be
stuurders van beide trams vonden de
dood.
Volgens ooggetuigen zouden de remmen
van de tram, die uit de richting van het
wijnoord Sievering in de richting van de
stad reed, onderweg ook reeds hebben ge
weigerd. Eén der passagiex-s zou daarop
de tram hebben verlaten, hetgeen hem het
leven heeft gered.
Toen de tx-am de plaats waar zich even
later de botsing voordeed naderde, was
de snelheid door de enigszins hellende
straat zo groot geworden, dat het voertuig
uit de rails liep en zich in de voorste
wagen van een tram boorde, die op de
naastgelegen rails bij een halte stilstond.
Tien mensen wei-den op slag gedood en ze
ven anderen overleden later in het zieken
huis.
WHITTIER, (Reuter) Vice-presi
dent Nixon, de Republikeinse kandidaat
voor het presidentschap, zijn'vrouw Pat
en een ploeg assistenten vertrekken woens
dag naar Hawaii, waar Nixon zijn ver
kiezingscampagne van drie maanden zal
beginnen.
George Herbert:
Wie de neus van het kind afveegt, kust
de wang van de moeder.
few
Bij een hotsing tussen twee trams in
Wenen zijn zeventien mensen om het
leven gekomen. Er zijn tientallen ge
wonden in ziekenhuizen opgenomen.
Een overzicht van de ontstellende ra
vage; brandweerlieden ruimen de
wrakstukken. (Telefoto ANP)
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
LEOPOLDSTAD. 3 augustus. De „blauwe helmen" van de UNO gaan zater
dag naar Katanga. Zij worden daar vrijdag voorafgegaan door Hammarskjoelds
adjunct, dr. Ralph Bunche, en diens staf van medewerkers, die in Elizabethstad
de laatste regelingen zullen treffen voor het terugtrekken der Belgische troepen
op hun bases. Dag Hammarskjoeld maakte het met spanning tegemoetgeziene
nieuws gisteravond bekend. Hammarskjoeld had 's ochtends van zijn speciale
afgezant dr. Wisschoff, die een bliksemreis naar Brussel had gemaakt, de ver
zekering gekregen dat de Belgische regering zich niet tegen UNO-interventie
zou verzetten. Daarmede hebben Brussel, dat op een uitzonderingspositie voor
de rijke mijnprovincie Katanga hoopte, en Hammarskjoeld, die bij de Kongo
lezen aandrong op een ïangzaam-aan-politiek, de knie gebogen voor de vér
gaande, maar ongetwijfeld legale eisen van de Kongolese regering. Op Brussels
aandringen kreeg Hammarskjoeld slechts één concessie van de Kongolezen los.
Loemoemba's regering wenste bezetting van Katanga door Afrikaanse contin
genten van de UNO, Brussel wenste Europese troepen om een nieuwe paniek
onder de Belgen in Katanga te voorkomen. Ik verneem nu uit betrouwbare bron
dat Zweedse troepen als eersten naar Elizabethstad zullen gaan.
Hammarskjoeld deelde mede, dat deze
voltrekking van de tweede resolutie van
de Veiligheidsraad geen oppositie van wel
ke regering dan ook zal ontmoeten. Slaat
dit, behalve op de Belgische en Kongolese
regeringen, ook op de Katangese regering
van premier Tsjombe? Men mag aanne
men dat Brussel de Belgische officieren
en administrateurs die de ruggegraat van
Tsjombe's regering vormen, zal hebben
bevolen zicb bij het onvermijdelijke neer
te leggen en dat Tsjombe, tenzij hij zelf
moordneigingen heeft, niet veel anders
overblijft dan te proberen een vergelijk
met de centrale regering te bereiken. Zijn
these van het rustige eensgezinde Katanga
was trouwens reeds geschokt door de op
positie van het Baloebakatkartel en de
spanning tussen Baloeba's en Europeanen,
die de laatsten uit Noordoost Katanga deed
wegtrekken.
Hammarskjoeld noemde het terugtrek
ken der Belgische troepen op hun bases
de eerste stap op de weg naar een volle
dige uitvoering van de resolutie van de
Veiligheidsraad. Het lijdt weinig twijfel
dat de volgende, en laatste, stap de ont
ruiming van de twee grote Belgische ba
sés Kamina en Kitona zal zijn.
De Kongolese regering heeft inmiddels
besloten dat alle buitenlandse firma's, die
Verwachting tot morgenavond:
Zonnige perioden en slechts en
kele verspreid voorkomende
buien. In het noorden van het
land echter tijdelijk veel bewol
king en mogelijk enige regen In
het Waddengebied matige wes
telijke wind, elders weinig
wind. Dezelfde temperaturen
als vandaag of iets hogere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Morgen tijdelijk wat meer be
wolking, maar nog rustig strand
weer met een zwakke wind uit
zuidelijke richting. Tempera
tuur 20 gr, zeewater 18 gr.
Vooruitzichtenluchtdruk bo
ven Scandinavië stijgt, waar
door warmere lucht via Zuid-
Zweden en Denemarken
naderbij komt.
wat
in de afgelopen weken hun activiteiten in
Kongo hebben opgeschort en deze niet
voor 8 augustus hervatten, zonder schade
vergoeding genationaliseei-d zullen wor
den. Voorzover bekend, zullen geen Ne-
dei'landse firma's hierdoor worden getrof
fen. Zoals in de meeste andere buitenland
se bedrijven bleven ook alle Nederlandse
bedrijfsleiders op hun post. De Belgen
schatten dat ongeveer twintig pei'cent hun
ner firma's zelfs geen zaakwaarnemer
achterliet.
Paniekstemming
ELISABETHSTAD (Belga) Als gevolg
van de aankondiging dat er zaterdag UNO-
troepen naar Katanga komen, heeft zich
van de blanke bevolking van Elisabethstad
een paniekstemming meester gemaakt. Ook
in vele inheemse kringen maakt men zich
ongerust. Sommige blanken zouden al
voorbereidingen voor een vertrek treffen.
(AFP) De Katangese minister van
Binnenlandse Zaken, Moenongo, heeft aan
een Italiaanse verslaggever verklaai-d dat
de Katangezen zich liever doodvechten dan
dat zij hun onafhankelijkheid laten vex--
nietigen. Ook de minister van Financiën,
Kibwe, die in Parijs is, heeft verklaard dat
Katanga zonodig geweld zal gebruiken om
de UNO-troepen buiten de grenzen te
houden.
In Leopoldstad verluidt dat Hammar
skjoeld zijn vertrek naar Zuid-Afrika heeft
uitgesteld tot begin volgende week, zodat
hij gedurende de periode dat de UNO-
troepen Katanga binnentrekken, in de
Kongolese hoofdstad zal zijn.
Advertentie
m*. t
KENNEMERLAAN 5 (bij de brug)
(Van onze correspondent
LONDEN Premier Loemoemba van
Kongo is, terugkerende uit New York, op
de Londense luchthaven aangekomen waar
hij begroet werd door een vertegenwoor
diger van het Britse departement van Bui-
telandse Zaken en de ambassadeurs van
Ghana, Tunesië, Max-okko en Ethopië.
Loemoemba, die ook op de heenreis Lon
den aandeed, was vergezeld door de bevel
hebber van het Kongolese leger. Leden
van de geheimzinnige groep hoge functio-
nai-issen uit Ghana, welke uit Accra is
overgekomen om Loemoemba x-ceds in
Londen te ontmoeten, hoewel hij over en
kele dagen in Ghana zal zijn, hebben om
beurten op het vliegveld op Loemoemba's
aankomst gewacht, om hem vooral niet te
missen. Loemoemba en zijn gezelschap
bleven in het toestel totdat de andere pas
sagiers het toestel hadden verlaten. Ex-
was verscherpte controle op het vliegveld.
Indien Loemoemba zulks wenst, zal ex-
van daag gelegenheid voor hem zijn om
besprekingen te voeren op het Foreign
Office.
Behalve Ghana zal Loemoemba, voordat
hij naar Leopoldstad terugkeert, Guinea,
Marokko, Liberië en Tunesië bezoeken.
TUNIS (UPI) Premier Loemoemba is
vandaag uit Londen in Tunis aangekomen.
Dinsdagmiddag trok over het dorpje
Kerkwerve bij Zierikzee een windhoos.
Later ontstond er nog een, die zich
met de eerste verenigde. Het verschijn
sel ging met harde windstoten ge
paard. Schade aan gebouwen werd niet
gemeld, doch over het land trok de
hoos een spoor van vernieling: hooi-
ruiters bijvoorbeeld werden meters
hoog opgezogen. Een inwoner van
Kerkwerve werd door opgezogen water
doornat gespoten.
'Advertentie
BARTEUORISSTR HAARLEM' TEL. 13439
LEIDSESIRAAT.(BI) KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 2235961
NYLON REGENJASSEN 49.75
DETROIT, V.S. (UPI) Het beest in de
mens is misschien wel meer wolf dan aap
volgens professor Marston Bates, zoöloog
aan de universiteit van Michigan.
De sociale gedragingen van de mens
schijnen meer overeenkomsten te ver
tonen met die van de wolven dan die der
apen. De mens en de wolf zijn beide jagers
merkte hij op. Apen en mensapen zijn
grotendeels vegetariërs.
Net als de mens zijn de wolven goede
gezinsleden en de mannelijke wolven hel
pen zelfs hun kroost groot te brengen. Bij
de apen is het het wijfje dat de last draagt
haar kinderen te verzorgen.
Mensen en wolven vertoeven in groepen
groter dan het gezin. Bij wolven is het de
horde, bij de mensen kan het de een of
andere club zijn.
pag.
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2, 4
Van Dag tot DagS
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 4
Uit stad en omgeving o, 6
Agenda van IJ mond en Haarlem 6
In de Vishal en op zee 6
Feuilleton 7
Horen en Zien 7
Kunst 7
Beeldverhalen 7
Economisch nieuws9
Beurs 9
Scheepsberichten 9
Sport 11
Dit nummer bestaat uit
twaalf paginas
(Van onze Haagse redacteur)
De regering heeft in de thans verschenen Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer meegedeeld, dat zij de algemene, dus ook zelfstandigen omvat
tende kinderbijslagvoorziening, zoals die door het vorige kabinet werd voor
gesteld, vrijwel ongewijzigd handhaaft. Dit betekent, dat het kabinet niet voldoet
aan het vooral door de K.V.P. geuit verlangen om reeds van het eerste kind af
kinderbijslag te verlenen. De toekomstige A.K.W. die zowel wat het principe
als de uitvoering betreft op een lijn wordt gesteld met de A.O.W. (ouderdoms
voorziening) en A.W.W. (weduwen- en wezenpensioen) zal recht op kinder
bijslag geven van het derde kind af. Voor de loontrekkenden blijft echter de
huidige Kinderbijslagwet voor het eerste en tweede kind gelden, zodat die groep
er niet op achteruit gaat. De regering heeft dat verschil in behandeling gerecht
vaardigd door erop te wijzen, dat bij de invoering van de kinderbijslag in 1946
deze het karakter van een loonronde droeg. Daar de nationale economie een
algemene loonronde destijds niet gedoogde, werd voor de gezinnen met kinderen
op die manier een financiële verbetering verkregen. In feite wordt de kinder
bijslag voor die groep als een deel van het loon beschouwd.
De regering bei-oept zich ter vei'dediging
van een kinderbijslag welke pas bij het
derde kind begint, pikant genoeg, op prof.
Romme. Deze voorman van de K.V.P.
heeft namelijk in 1938 tijdens een kort
stondig ministerschap deze beperking van
de kinderbijslagvoorziening zelf gemoti-
veex-d met de opmerking, dat het er voor
al om gaat iets voor de gx-otere gezin
nen te doen.
Het voornaamste motief van de huidige
minister van Sociale Zaken is echter, dat
de hoogte van de op te brengen premie
bij een voorziening van het eerste kind
af 5,3 percent, van het derde kind af 2
percent niet los kan worden gezien van
de overige lasten, die nu al of in de toe
komst door het bedrijfsleven moeten wor
den opgebracht. De premies voor AOW en
AWW bedragen al 6,75 percent exi zullen
in 1962 met een percent verhoogd moeten
worden. De nieuwe invaliditeitsvoorziening
zal naar schatting een premie van twee
percent vergen en tenslotte is er nog de
mogelijkheid van nieuwe huurverhogingen.
De financiering van de kinderbijslag uit
de algemene middelen wox-dt ook door de
tegenwoordige regering afgewezen. Uiter-
aard zullen de werkgevers minder premie
behoeven te betalen voor de huidige kin
derbijslagwet, omdat die nog slechts voor
de eerste twee kinderen blijft gelden. Dat
verschil wil de regering gebruiken om de
premiebijdi-age van de werknemers te
compenseren, terwijl zij tevens voor de
loontrekkenden een volledige looncompen-
satie voorstaat. De premie voor de drie
volksverzekeringen (AOW, AWW en AKW)
zal in één bedrag door de Belastingdienst
worden geheven met inachtneming van
een inkomensgrens van 7450.- per jaar.
In geen geval wil de regering toestaan,
dat de lasten van de premie voor de kin
derbijslagvoorziening in de prijzen worden
doorberekend.
In tegenstelling tot de ouderdoms- en
weduwen- en wezenpensioenen zullen de
bedragen van de kinderbijslag niet aan
de loonindexcijfers worden gekoppeld. Wel
zal de kinderbijslag herzien kunnen worden
door bijzondere factoren, zoals nog dit
jaar is gebeurd bij de verhoging van de
melkprijs. Verder deelt de x-egering nog
mee, dat het in de bedoeling ligt ter ver
eenvoudiging van de administratie de pre
mieheffing volgens de huidige kindex-bij-
slagwet ook aan de Belastingdienst op te
dragen.
Daar de kinderbijslagvoorziening een
volksverzekering is, zal het overheidsper
soneel daar eveneens onder vallen. Er
zullen aanpassingsmaatregelen worden ge
troffen, zodat degenen die op grond van
andere rijksx-egelingen een bijslag voor het
eex-ste en tweede kind ontvangen de hui
dige kinderbijslagwet geldt' immers niet
voor het overheidspersoneel daarvan
geen nadeel ondervinden.
Uiteraard wijdt de regering nog uit
voerige beschouwingen aan de rechtsgrond
voor een algemene kinderbijslagvoorzie
ning. Zowel de socialisten als de meeste
confessionelen blijken daarvan voorstan
der, zij het met verschillende uitgangspun
ten. De eersten beschouwen het vraagstuk
van de gemeenschapsgedachte uit finan
ciering van opvoeding en opleiding der kin
deren is een algemeen belang de
tweeden leggen de nadruk op de bevor
dering van het gezonde gezinsleven door
met het behoefte-element rekening te hou
den, dat immers bij de loonvorming geen
rol speelt.
Tegenover degenen, die menen dat kin-
dex-bijslag de gezinsuitbreiding zou stimu
leren, stelt de regering dat door een al
gemene kinderbijslagvoorziening geen af
breuk wox-dt gedaan aan de persoonlijke
verantwoordelijkheid.
BRUSSEL (Reuter) De Belgische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Pierre Wig
ny, heeft dinsdag na afloop van een kabi
netsvergadering in Brussel tegen verslag-
gevex-s gezegd dat hij vooi-nemens is om
binnenkox-t naar Londen. Den Haag en
Bonn te gaan.
(Van onze weerkundige medewerker)
WINDHOZEN komen vrijwel elke zomer
dikwijls vergezeld van onweersbuien, in
ons land voor. Soms beperkt de schade
zich tot enkele ontwortelde bomen, een
aantal weggerukte dakpannen of een mee
gesleurd kippenhok maar er worden door
deze windhozen soms ook verwoestingen
aangericht waarvan de schade vele tien
duizenden guldens bedraagt. Een enkele
keer komt er zelfs een bijzonder zware
windhoos voor die ons aan de beruchte
tornado's in Amerika doet denken. De
vernielingen in Borculo (10 augustus 1925)
die in Neede (1927) en de verwoestingen
door de windhoos van 23 augustus 1950 op
de Veluwe en in Friesland aangericht zijn
hier enkele voorbeelden van. Een wind
hoos kenmerkt zich door een meestal dui
delijk zichtbare slurf en een sterk draai
ende beweging zodat een boom van meer
dan een meter doorsnee even boven de
grond wordt gebroken alsof het een luci
ferstokje is. Taifoens zoals zij in Japan
wel worden genoemd en de tornado's in
Amerika zijn ook windhozen maar dan van
een veel zwaarder kaliber.
EEN VAN DE VOORWAARDEN (en vol
gens de Amerikaanse meteoroloog dr.
Humphreys moeten er zelfs zesentwintig
omstandigheden zijn die 'n windhoos kun
nen inleiden) is de aanwezigheid van war
me lucht (onder) en koude lucht (boven)
boven elkaar. Ook moet de lucht een grote
hoeveelheid vocht bevatten. Bijzonder
gunstig voor deze ontwikkeling is hiervoor
het stx-oomgebied van de Mississippi waar
koude droge lucht uit Canada en zeer war
me en vochtige tx-opische lucht uit de
Golf van Mexico elkaar ontmoeten. De
windhozen (tornado's) die daarbij ontstaan
hebben een gemiddelde doorsnee- de zwar
te alles vernielende slurf- van tien tot vijf
tien meter, in sommige gevallen van
enkele honderden meters. Dze slurf ver
plaatst zich gemiddeld met een snelheid
van twintig tot zestig kilometer per uur.
Tussen 1916 en 1949 werd Noord Amerika
door ruim vijfduizend tornado's getroffen,
waax-bij in totaal 7892 slachtoffex-s vielen.
Gemiddeld per jaar komen er in de Ver
enigde Staten ruim tweehonderd mensen
door tornado's om het leven.
EEN WINDHOOS is eigenlijk een lucht-
dx-aaikolk waax-door de lucht als met een
stofzuiger met grote (bijzonder grote
ronddraaiende) snelheid omhoog wordt ge
voerd.
Door de snelle afkoeling condenseert de
lucht waardoor de draaikolk in de vorm
van een slurf, waarin ook veel stof en an
dere deeltjes mee omhoog worden ge
voerd, zichtbaar wox-dt.
Er kunnen ook zwax-e zogenaamde „val
winden" voorkomen met snelheden ver
boven de honderd kilometer per uur die
daken van de huizen lichten en bomen ont
wortelen. Om zeker te zijn dat de schade
door een hoos is aangericht moet een
slurf zijn waargenomen en de ontvelde
bomen mogen niet alle in een richting lig
gen maar verspreeid zodat de schade dui
delijk op een bijzonder sterke centrifugale
kracht wijst.
Tot px-ecies het zelfde verschijnsel als
de windhoos behoort ook de waterhoos
maar die komt boven zee voor en zuigt
daarbij een grote hoeveelheid water op
(niet zelden ook vissen!) om dit even later
weer te laten vallen in de tijd van de
vroegere Zuiderzee heeft men in Elburg
wel palingen in de straten gevonden die
door een waterhoos uit de Zuiderzee mee
waren opgezogen. De Box-culoramp is in
ons land een gevolg van een der meest
hevige windhozen geweest, die vergeleken
kan worden met een beruchte Amerikaan
se hoos van zwaar kaliber, de tornado.
IN HET BOEKJE „Hozen en Hozentheo-
rieën" van A.Delver (KNMI DE BILT)
lezen wij dat in de meeste gevallen een
hoos even voorafgaat aan de zware regen
die er op volgt en bij voorkeur optreedt
in zogenaamde inhammen in het neer-
slaggebied zoals de hoos van augustus
1950 duidelijk heeft bewezen. In de slurf
van de hoos is de luchtdruk bijzonder
laag, men zou van een vacuum kunnen
spx-eken. Dit heeft tot gevolg dat wanneer
zo'n slurf over een huis tx-ekt waarin de
luchtdruk op dat moment in verhouding
tot de hoos zeer hoog is, dit huis als het
ware explodeert waax-bij alle voorwerpen
naar buiten worden geslingerd. Men heeft
hierbij in Amerika Izeldzame ervaringen
opgedaan die deze theorie bewijzen. In
ons land behoort tot een van de sterkste
staaltjes dat een met hooi beladen wagen
te Staphorst werd opgenomen en twee-
hondex-d meter verder in het land weer
werd neer geworpen.
In 1952, een berucht Tornadojaar in
Amerika werd een zware ijskast zelfs
vier kilometer door de lucht meegenomen.
Een andere tornado lichtte een trein van
83 ton met 117 passagiers van de rails
en droeg het gevaarte vijfentwintig meter
door de lucht.
HET FEIT DAT de slurf van een hoos
vrijwel luchtledig is gaf mensen die in
zo'n slurf kwamen het gevoel dat hun
oren en borstkas zouden springen, als het
gevolg van de plotselinge zwakke tegen
druk. Andere gevolgen zijn dat kurken van
flessen vliegen haring en biex-vaatjes
openspringen. Het is al enkele keren voor
gekomen dat kippen zonder een veertje op
hun lijf kwamen te staan. Zoals gezegd,
behoren windhozen in ons land niet tot
zeldzame vei-schijnselen al zijn ze geluk
kig minder hevig als de tornado's. Toch
is het goed, als men een hoos, waax-van
de slurf tot bij de grond reikt, ziet na
deren, een veilig heenkomen te zoeken.
Bij voorkeur plat op de grond gaan lig
gen. Denk er om dat in en rond de hoos
tal van vooi-werpen in wilde beweging door
de lucht vliegen. Een ramp als die in
Box-culo mag gelukkig tot de uitzonderinge
behoren.
