Kleine luchtbrug naar
West-Berlijn
NAAIMACHINES
WERELDNIEUWS
zonder kringen
Bemanning van Belgisch
schip vastgehouden
Nyerere wordt premier
van Tanganyika
3
wereldmerk
from America's Best Tobaccos
Werkloosheid in Canada
Belang
Hoofd van uiteengevallen
Malifederatie in Parijs
Nixon en Kennedy in debat
voor radio en televisie
Gratis vervoer voor geweigerde reizigers
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1960
Voor de miljoenen enthousiaste
rokers van Lexington sigaretten
sr
is Lexi „Hond van het jaar!"
Ook in andere werelddelen een
verdere - sterk stijgende -
vraag naar Lexington/
V//J (*4*. v(74iSL
s-iss. HM 1 '-^WJWL^'f '9 >»-"
■ejutjg Sf.iaft
Een greep uit de wereldpers
20 voor een gulden
Advertentie
VERKOOP VAN ALLE MERKEN
DUS RUIME KEUZE
s W P C I GROTE HOUTSTRAAT 181
talwEL TEL. 1444-'
een grotere Russische actie en geven als
het ware een eerste voorschot op wat zij
samen met de Sovjet-Unie kunnen doen
als de Westduitse Bondsdag in de herfst
te West-Berlijn zal vergaderen.
2. Zij willen gebruikmaken van de Fran
se en Britse afkeer van Westduitse ver
gaderingen van vluchtelingen en verdreve
nen afkomstig uit Oost-Europa die telken
male om terugkeer van de oude Duitse
gebieden roepen.
Wat men hier zowel als in West-Ber-
lijn verwacht is meer dan een protest van
de geallieerde commandanten bij de Rus
sen, te weter. een westelijke uiting waaruit
zonneklaar blijkt dat de Verenigde Staten,
Groot-Brittannië en Frankrijk geen duim
breed in Berlijn zullen teruggaan en iede
re Oostduitse poging om politieke of echte
terreinwinst te boeken in de kiem smo
ren. Overigens is er in commentaren ook
gezegd dat deze Oostduitse provocatie niet
eens zo slecht behoeft te zijn: zij maken
het Westen immers nu reeds klaarwakker
en laten geen speelruimte voor een lang
zame westelijke reactie als de communis
ten werkelijk West-Berlijn zouden afsnoe-
ren
Arrestaties
BERLIJN (UPI). Het Oostduitse par
tijblad Neues Deutschland bericht dat „een
handvol militaristische verstoorders van de
vrede" uit West-Duitsland gearresteerd is
bij pogingen Oost-Berlijn binnen te komen.
Zij zullen voor de rechtbank gebracht wor
den.
In Canada is het aantal werklozen na
de oorlog nog niet zo groot geweest als
in dit zomerseizoen. Eerste-minister
Diefenbaker heeft de vooruitzichten
voor de komende winter „ernstig" ge
noemd. In Montreal zoeken alleen al
52.000 mensen naar werk. Ondanks de
aankondiging „geen werk hier", bij de
bouw van een wolkenkrabber aan de
Dorchester Street in Montreal, staat er
een grote groep werklozen bij het hek,
in de hoop een baantje te vinden.
Zege. Op het vijfde internationale congres
over voeding heeft president Eisenho
wer te Washington verklaard, dat voor
het eerst in de geschiedenis van de
mensheid, de overwinning voor de deur
staat op „de oude vijanden van de
mens honger en ondervoeding". „We
zijn er nog niet" zei de president,
„maar dit is de eerste generatie die op
de goede weg is".
Zorgzaam. De eigenaar van een café in
de Ierse hoofdstad Dublin heeft een
nieuwigheid ingevoerd om zijn klanten
voor ongelukken te behoeden. De hoge
krukken aan zijn bar zijn thans voor
zien van veiligheidsgordels, zoals die
wel in auto's worden gebruikt. Nie
mand valt nu tegen sluitingstijd meer
tegen de grond
Verschrikkelijk. Premier Nehroe van In
dia heeft in het Indische parlement ver
klaard, dat de relletjes in Assam waar
bij 39 mensen om het leven zijn geko
men, de grondslag van India's eenheid
hebben aangetast. Hij zei dat de taal
strijd tussen kolonisten uit Bengalen en
de bevolking van Assam tot „verschrik
kelijke incidenten" heeft geleid. Ruim
42.000 Bengalezen zijn na de incidenten
uit Assam gevlucht.
Sabotage. De Britse admiraliteit heeft
meegedeeld dat vier bemanningsleden
van de torpedobootjager „Dainty" ge
arresteerd zijn, op verdenking dat zij
in de sluurmachine en de machineka
mer van hun schip moedwillig schade
hebben aangericht. De reparatiekosten
belopen een bedrag van ruim twintig
duizend gulden. De „Dainty", een schip
van 2610 ton, zou naar de IJslandse vis
gronden gaan voor visserijinspectie. De
afvaart wordt twee weken vertraagd.
Ongeval. Te Oporto in Portugal zijn don
derdag vier Portugese arbeiders op
slag gedood toen zij van een hoogte van
veertig meter van een gebroken plat
form op straat vielen. Een vijfde arbei
der werd zwaar gewond. Zij werkten
aan de nieuwe brug over de Arrabida
toen een kabel waarmee het platform
vastzat, afbrak. Twee andere werklie
den kwamen er met de schrik af.
Ontbonden. Een tribunaal in Ankara heeft
de Democratische partij, de vroegere
regeringspartij, die door ex-premier
Menderes werd geleid, ontbonden ver
klaard. De eigendommen worden onder
bewaring gesteld en er is beslag ge
legd op de archieven. Er zijn nu nog
twee politieke partijen: de Republikein
se partij van Ismet Inonu en de partij
van de Vrijheid van Boloekbasi, een
minder belangrijke politieke groepering
Boete. De Anglicaanse kanunnuk John Col
lins, voorzitter van de bond voor chris
telijke actie te Londen heeft medege
deeld dat deze bond honderd pond ster
ling naar Zuid-Afrika heeft overge
maakt ter betaling van de boete, die
is opgelegd aan hoofdman Albert Lut-
huli, de 61-jarige voorzitter van het
verboden Afrikaanse Nationale Congres
Hij kreeg deze boete wegens het ver
branden van zijn persoonsbewijs.
Protest. Te Dunn, in de Amerikaanse
staat Noord-Carolina zijn zeven Indi
aanse kinderen aangehouden nadat zij
een tweede „sit-in" demonstratie bij
een school voor blanke kinderen had
den gehouden uit protest tegen de dage
lijkse reis van zeventig mijl die zij moe
ten maken om bij hun Indiaanse school
te komen. Zij wer.den vrijgelaten nadat
zij gedurende drie kwartier in politie
auto's waren vastgehouden.
Minder. Blijkens door het bureau voor de
statistiek in Wiesbaden gepubliceerde
cijfers neemt 't aantal Oostduitsers dat
een bezoek brengt aan de Bondsrepu
bliek elk jaar verder af. In 1955 be
zochten 2.260.000 Oostduitse toeristen
West-Duitsland, in 1959 waren het er
maar 872.000. Deze cijfers staan los
van het aantal Oostduitsers dat naar
het Westen vlucht.
Steun. Volgens een bericht uit Hanoi van
het Russische persagentschap Tass,
steunt premier Pham Van Dong van
Noord-Vietnam de stelling van premier
Kroesjtsjev dat oorlog tussen het kapi
talisme en het communisme vermeden
kan worden. Pham Van Dong sprak op
een herdenkingsbijeenkommst naar aan
leiding van de vijftiende verjaardag van
de stichting van de republiek.
Bezoek. Radio-Hanoi heeft meegedeeld, dat
president Sékou Torré van de Afrikaan
se republiek Guinea 'n uitnodiging van
president Ho Tsji Minh van Noord-
Vietnam voor een staatsbezoek aan Ha
noi, heeft aangenomen. Het bezoek zal
„in de naaste toekomst" plaats hebben.
Gescheiden. In Leicester, Engeland, raak
te de negentienjarige Marjorie Watson
met haar vingers beklemd in een re
kenmachine en kon ze er niet meer
uit krijgen. Noch haar collega's, noch
de politie, noch de brandweer die er
bij geroepen werden, noch de verple
ger van een ambulance-auto kon haar
verlossen. Ten einde raad zond men
Marjorie met rekenmachine naar het
ziekenhuis, waar een arts Marjorie van
de rekenmachine wist te scheiden.
Geen van beiden bleek er schade van
te hebben opgelopen.
Gesprek
„Gunst, ik heb U ook lang niet gezien,
hoe gaat het toch met U?", vroeg een
dame, met een postuur als een enorme
pinda, aan een klein vrouwtje, dat vóór
mij in een lange file voor de kassa in een
warenhuis stond.
„Hé, mevrouw Dubbel, ik had geen erg
in u. Hoe ik het maak? Ik geloof wel goed,
het gaat nogal, ik weet het eigenlijk niet,
want me man ligt zowat in de vernieling".
„Jakkes, toch geen ongeluk gehad?"
riep de ander geschrokken uit. „Nee, dat
gelukkig niet, maar hij heb het zo onder
zijn ledematen 't Ken wel kou wezen met
zenuwen, hij heb op de tocht gezeten en
daar ken si niet tegen. Soms heb ie 't
gevoel, dat er een kapstok op zijn hoofd
groeit, zo'n gewei weet IJ wel, dat benne
zenuwen, zou je zo zeggen. Maar af en toe
geeft ie een nummertje hoesten en niezen
weg, dat zijn ogen z'n hoofd uitzwem-
men en dat wijst weer op kou. Zoek het
maar uit! As kinderen iets hebben, is het
meestal de groei, maar bij groten mot
het wel kou of zenuwen wezen."
Mevrouw Dribbel knikte instemmend en
zei: „Zó is het!"
„Ik moest vlug effetjes naar de stad,
om zo'n fles te kopen met van dat groene
spul, om de slaapkamer te luchten, want
er mag geen raam bij'm open. Ik heb
meteen rimmetiek lakens voor 'm gekocht
want hij heb zulke vréselijke scheuten in
z'n rug en die trekken zijn hele lichaam
door, van zijn gewei naar zijn hielen, om
het zo maar es uit te drukken. Nou wrijf
ik hem daarvoor in met een smering van
varkensreuzel, schapentalk, terpetijn en
nootmusco.atolie, een móórdmiddeltje en
dan pak ik hem in de watten. Mijn groot
vader, die óók scheuten had, stopten ze
in een zak met vers berkenloof, maar hoe
kóm je daaraan hier in de buurt? Me
man zou dat trouwens ook niet willen, die
is veels te obstinaat! Het is al bijna
twintig jaar geleden, dat ik mijn contract
met 'm tekende, dus dan raak je daar
wel aan gewend!"
Mevrouw Dribbel, die met een zeer
slecht gebit toegerust was, toonde dit vrij
moedig en schoof wat op naar de kassa.
„Verleden jaar heb de dokter hem voor
die scheuten pilletjes voorgeschreven,
m.aar daar kon ie niet tegen, daar kreeg
ie de vliegende slinger van, zodoende dok
teren we nou maar zelf. Dokters hebben
lauw sjoege bij 'm; hij zegt dat een pik-
ketanussie herh beter helpt, 't Ken wezen
van wel, maar het ken ook wezen van
niet, weet IK veel, maar me man is een
druif, hoor! Ik heb nog een stuk hospi
taallinnen voor z'n bed gekocht ook, want
met die reuzel en die terpetijn verrine-
weert ie me hele matras.
Me zus zegt dht het jicht is, maar dat
hoop ik niet, want me oom zaliger, die
het óók had, werd er zo nijdig van, dat
ie net een stuk vlees geworden azijn leek.
Nee, zó erg is me man gelukkig niet,
dat is er tenminste nóu nog niet bij. Hij
ken nog best flausies maken, maar alleen
zit een zieke man zijn eige overal tegen
an te bemoeien en daar raak ik gewoon
wel es van in de zenuwen, as U begrijpt
wat ik bedoel. Maar zo boosaardig as 'me
Ome was, is ie niet, hoor, want dan zou
ik hem wel es ongezouten de waarheid
zeggen.
Nou U en dan IK weer!
Mag ik soms effetjes vóór U, ik heb
het geld gepast in me hand. Mijn man
zit te wachten op z'n kommetje troost,
ziet U. Nét kinderen, hè, die mannen..."
Marianne van Raait
Het thans als vaststaand gemelde feit
dat de Russische premier, Kroesjtsjev, zich
naar de Algemene Vergadering der UNO
in New York zal begeven was reeds enkele
weken een kwestie van stellige verwach
ting. Reeds op 10 augustus konden wij op
gezag van Reuter mededelen, dat de Rus
sische premier „het als een grote eer zou
beschouwen, de delegatie naar New York
te leiden". De samenstelling van de Rus
sische delegatie was toen nog onzeker en
men zou de bevestiging van Kroesjtsjevs
komst daarom wel als een belangrijke aan
wijzing kunnen zien van het feit, dat Mos
kou het komende debat met zo zwaar mo
gelijk geschut wil overheersen, doch overi
gens moet men aan deze propagandistische
manoeuvre geen overdreven belang toe
kennen. Ten aanzien van de kansen op suc
ces der besprekingen zegt deze stunt al
heel weinig.
Behalve de verwachting dat zijn reis
naar New York de speciale aandacht van
de wereld op hem zal vestigen, zal Kroesj
tsjev ongetwijfeld ook tot dit besluit zijn
gekomen om de gelegenheid te hebben, zijn
nieuwe satelliet Cuba persoonlijk en ter
plaatse op te warmen. Ook dat is voor de
rest van de wereld van weinig belang, ten
minste als men het beschouwt in het kader
van de grove reclamemethode van het
communistische bewind, dat bereid is
iedere avonturier met een brede grijns de
hand toe te steken, als hij maar voldoende
anti-westelijke rancunes uitstort.
Aldus tot zijn ware proporties terugge
bracht, is de gang van Kroesjtsjev naar
Amerika geen verrassende f tor in de
hoop van de wereld op een succes van de
komende ontwapeningsgesprekken, mis
schien zelfs het tegendeel.
In verband met deze constatering deed
het enigszins pijnlijk aan dat de Neder
landse Televisie Stichting in haar uitzen
ding van donderdagavond het nieuws over
de reis van Kroesjtsjev als een extra
mededeling van indrukwekkend belang op
diende. Koen van Hoewij k verscheen op
het scherm met een gezicht, dat bij de
aankondiging van het aanstaande vergaan
der wereld zou hebben gepast, en las de
enkele regels van het bericht voor alsof de
mensheid daardoor tot in het merg zou
moeten worden geschokt.
Wij zijn doordrongen van het enorme be
lang, dat de televisie heeft op het gebied
van de nieuwsvoorziening en wij onder
schatten de mogelijkheden van dit medium
allerminst, doch wij zouden juist daarom
een waarschuwend woord willen doen
horen tegen het gevaar, dat die mogelijk
heden tot misbruik leiden. De wijze, waar
op nu en dan bepaalde nieuwselementen
MEXICO CITY (UPI) De 47-koppige
bemanning van het uit België afkomstige
schip „Flandres" heeft huisarrest gekre
gen van de Mexicaanse autoriteiten, die
een onderzoek instellen naar de dood van
een douane-beambte, welke belast was
met de controle van het vaartuig.
Het schip ligt gemeerd in de haven van
Vera Cruz. Volgens de Mexicaanse federa
le recherche zou er sprake kunnen zijn
van een smokkelarij in verdovende midde
len, waarbij de bemanning van het schip
was betrokken.
Het lichaam van de douane-beambte
werd enige dagen geleden in het water
van de Golf van Mexico gevonden. Het
vertoonde sporen van ernstige mishande
ling. Zijn dood zou niet zijn veroorzaakt
door verdrinking, aldus hebben de gerech
telijke lijkschouwers verklaard.
Bij het nagaan van de toedracht van dit
mysterieuze ongeval, besteedt men bij
zondere aandacht aan een spoor, dat er
op zou wijzen, dat het lichaam enige tijd
in de koelcellen van een schip is bewaard.
De kapitein van de „Flanders" heeft ge
zegd, dat hij zal proberen een andere be
manning aan te monsteren, indien de zaak
niet spoedig tot klaarheid wordt gebracht.
DAR-ES-SALAAM, Tanganyika (UPI)
De leider van de Tanganyika Afrikaanse
Nationale Unie (de T.A.N.V.),Julius
Julius Nyerere, heeft donderdag een ver
zoek van de gouverneur van Tanganyika,
Sir Frederick Crawford, aangenomen om
eerste minister van Tanganyika te worden.
Door de overweldigende meerderheid
van zijn partij in de verkiezingen van de
afgelopen week heeft Nyere de wetgeven
de vergadering in zijn macht. Zijn regering,
die voor het eerst in de geschiedenis van
Tanganyika is gekozen, zal geheel de lei
ding hebben over de binnenlandse aan
gelegenheden hoewel de gouverneur het
recht van veto behoudt.
Tot dusverre heeft de partij van Nyerere
62 van de 71 zetels in de wetgevende ver
gadering verkregen. In de vergadering
zijn ook een aantal zetels voor blanken
en Indiërs gereserveerd.
Na de aanvankelijke bedoelingen om
Tanganyika, Oeganda en Kenya en Zan
zibar als een politieke en economische
federatie zelfstandigheid te verlenen,
waarbij deze echter voorlopig nog niet zou
kunnen worden verwezenlijkt is later weer
besloten in de loop van 1961 zelfstandig
heid aan Tanganyika te verlenen en daarna
de federatieve ontwikkeling te doen voort
gaan.
PARIJS (A.F.P.) Modibo Keita, de
premier van Soudan (v.m. Frans) en hoofd
van de regering der Mali-federatie is
vanmorgen op het Parijse vliegveld aan
gekomen. Hij zal in Parijs besprekingen
voeren met generaal De Gaulle.
(Reuter) Keita verklaarde, dat de
Mali-federatie een realiteit blijft ondanks
de aangekondigde afscheiding van Sene'
gal. De banden van de federatie met
Frankrijk zouden sterk blijven. Keita zei
niet elke poging tot bemiddeling in de
crisis te zullen afwijzen.
Advertentie
via de televisie worden opgediend, geven
een bepaald verkeerde indruk, die het kij -
kend publiek niet informeert doch sugge
reert. En wel suggereert ten nadele van
het goede begrip voor de belangrijkheid en
samenhang dezer nieuwselementen. De
voorlichting is een subtiel en gevaarlijk
instrument, dat met grote omzichtigheid en
verantwoordelijkheid moet worden gevoerd
dat des te gevaarlijker wordt naarmate het
kan worden gebruikt in directe, indringen
de en fascinerende technische vormen.
Afgezien nog van het kwalijke feit dat
de Russische propaganda door deze na
vrante manier van publikatie een onnodige
steun krijgt, wordt het patroon van het
internationale nieuws scheefgertokken en
verliest de televisiekijker zijn begrip voor
verhoudingen, dat hem had moeten helpen
een eigen oordeel te vormen.
De begrijpelijke zin voor actualiteit van
de televisie-nieuwsdienst is te prijzen, zo
lang niet overijling en gebrek aan be
dachtzaamheid het journalistische onder
scheidingsvermogen in gevaar brengen.
Dan immers dient een waarschuwing uit
de kring van de Nederlandse journalistiek
die merendeels de gevaren van haar
eigen instrument terdege heeft leren on
derscheiden en bedwingen te worden
verstaan als een vriendendienst.
NEW YORK (Reuter) Vice-president
Nixon, de kandidaat van de Republikeinse
partij voor het presidentschap, en senator
Kennedy, de kandidaat van de Democra
tische partij, zullen op 26 september, 13
en 21 oktober elkaar ontmoeten in verkie
zingsdebatten voor radio en televisie. De
debatten zullen over het gehele Ameri
kaanse radio- en televisienet worden uitge
zonden. Dit is de eerste maal, dat derge
lijke debatten tussen rivalen voor het pre
sidentschap plaats hebben.
Verwijdert vlekken
(Van onze correspondent)
BONN Als antwoord op de Oostduit
se maatregelen tot wering van Westduit
sers uit Oost-Berlijn hebben de Westduit
se regering en de Westberlijnse Senaat
een plan opgesteld voor een „kleine lucht
brug" tussen West-Duitsland en West-Ber
lijn. Via deze luchtbrug zullen al die West
duitsers, wie aan de West-Oostdultse grens
door de .Volkspolizei" de reis door Oost-
Duitsland naar West-Berlijn wordt gewei
gerd, hun Westberlijnse bestemming per
vliegtuig kunnen bereiken. De West-duit-
se pascontrolebureaus aan de West-Oost-
duitse grens voorzien hen, die door de
Volkspoütizei worden teruggestuurd, van
gratis biljetten voor het vervoer van de
grens naar de vliegvelden van Hamburg,
Miinchen of Hannover, voor de heen- en
terugreis van deze vliegvelden naar West-
Berlijn en voor het vervoer terug van de
vliegvelden naar huis.
De twee luchtvaartmaatschappijen die
het luchtverkeer tussen West-Duitsland en
West-Berlijn via de luchtcorridors verzor
gen de Amerikaanse P.A.A. en de Brit
se B.E.A. hebben medegedeeld dat
zij voldoende vervoerscapaciteit voor dit
plan hebben.
Oost-Duitsland reageerde meteen zeer
scherp op dit plan en liet ten tweede male
weten dat de luchtcorridors slechts dienen
ter verzorging van de geallieerde troepen
in Berlijn en niet voor het vervoer van
„Westduitse revanchisten en militaristen".
Bonn en West-Berlijn lieten echter duide
lijk merken alles te zullen doen om aan
deze kleine luchtbrug zo veel mogelijk
aandacht te besteden, opdat in de gehe
le wereld de belangstelling zal vallen op
de Oostduitse isoleringsmaatregelen.
Een Amerikaanse woordvoerder te Ber
lijn heeft er de nadruk opgelegd dat het
Westen de vrije toegang van West-Duits
land naar West-Berlijn nog altijd garan
deert. Wat er ook gebeurt rond Berlijn,
het Westen, zo verzekerde hij, heeft plan
nen gereed voor alle mogelijke gevallen
die de vrijheid van West-Berlijn of de toe
gang tot de stad zouden bedreigen.
De Oostduitse regering bleek gisteren niet
van plan de teugels te laten vieren. Zowel
aan de sectorgrens tussen Oost- en West-
Berlijn als in de door de Oostduitsers ge
controleerde tram- en spoorwegen naar
het oostelijke stadsdeel stuurde de „Volks
polizei" alie Westduitsers die niet beschik
ten over een aparte Oostduitse „Ausweiss"
terug. Vertegenwoordigers van Westduit
se ondernemingen die naar Oost-Berlijn
gaan om handelszaken te bespreken in het
kader van het onlangs vernieuwde West-
Oostduits handelsakkoord mochten bijna
Een Westduitse mijnwerker die met zijn
gezin op bezoek wilde bij zijn raoeder
in Oost-Duitsland, kreeg te horen dat hij
behoorde tot de „revanchisten en oorlogs
ophitsers voor wie Oost-Berlijn gesloten
isHetzelfde bescheid kregen 22
Westduitsers die via de Autobahnen naar
West-Berlijn wilden. Zij waren geboren
in het thans Poolse, vroeger Duitse ge
bied achter de Oder-Neisse grens. Van
incidenten was ook gisteren geen sprake.
Ook niet op de eerste bijeenkomst van
het te West-Berlijn begonnen congres eer
Heimkehrer/ex-krijgsgevangene enzo
voort). De driehonderd gedelegeerden en
honderd gasten van het congres lieten bij
na geen enkele politieke uitlating horen.
Inmiddels is te Bonn veel critiek geuit
op een bepaalde Britse en Franse hou
ding. In het middelpunt stond nog altijd
een uitlating in de Londense Times die
uitermate critisch had geschreven over de
vele vergaderingen van vluchtelingen en
verdreven Duitsers. Men wees er te Bonn
op dat juist de Oostduitse regering iedere
vergadering te West-Berlijn uitbuit om te
provoceren. Van Britse zijde te Bonn is
reeds verklaard dat de regering te Lon
den niet achter de critiek van de „Times"
staat.
In sociaal-democratische kringen te Bonn
viel men gisteren over het zwijgen dei-
Fransen inzake de nieuwe Berlijnse situ
atie. Waar de Britse en Amerikaanse re
gering reeds scherpe critiek op de Oost
duitse maatregel hebben geuit, daar heb
ben de Fransen nog tot geen enkele poli
tieke veroordeling van de communistische
provocatie gegeven.
In de kiem smoren
Voor Bonn staat het vast dat de Oost
duitse communisten met hun huidige actie
het volgende voor hebben:
1. Zij willen een begin maken met nieu
we Berlijn-moeilijkhedcn als voorbode van
Advertentie
