Washington wijst protest van de Sovjet-Unie af Expositie van reproducties naar aquarellen in Haarlem VERRASSINGEN IN ALI KHANS TESTAMENT Nieuwe Oostduitse maatregel tegen Westberlijners VOCALISTENCONCOURS IN DEN BOSCH BESLOTEN Eyskens en Wigny bij De Gaulle Proces-Pratt verdaagd tot 26 september Labourpartij verliest honderdduizend leden Twee bommenwerpers in botsing boven zee Twee doden in het verkeer UW MELKHANDELAAR MAAKT BEKEND: Franse marine bracht Westduits schip op Amsterdam behoudt zijn 600 taxi's 4 Bewegingsbeperking uit hoofde van veiligheid België heeft bedenkingen maar is niet afwijzend Ik schoot op het monster apartheid Legaten voor Newyorkse mode-ontwerpster en haar zoon: Europese renstallen worden verkocht Twaalf jongens uit gesticht te Amersfoort ontsnapt Van alle margarine die wij nu Verkopen Zult U geen enkele Dagelijks staan wij voor Kwaal Oplopen U Klaar Met gezonde en Kersverse Waar Hun Westduitse passen zijn ongeldig verklaard Deense PTT-staking opgeheven Baby dronk benzine Hans Henkemans benoemd V» «JüNSDAG 14 SEPTEMBER 1960 WASHINGTON (Reuter-AFP) De Ver enigde Staten hebben het Russische pro test tegen het besluit de bewegingsvrij heid van premier Kroesjtsjev in New York te beperken van de hand gewezen. De be perking van de bewegingsvrijheid van de Russische premier heeft geenszins ten doel de werkzaamheden van de Russische delegatie bij de UNO te hinderen, zo wordt in de Amerikaanse nota gezegd. „Een ver blijf buiten het eiland Manhattan is geen essentieel onderdeel van de normale acti viteiten van een delegatie bij de UNO-as- semblee," zo wordt hier aan toegevoegd. De Amerikaanse regering heeft aange voerd dat de beperkingen slechts ten doel hebben de veiligheid van de Russische premier te verzekeren. De voorzitter van de commissie voor on Amerikaanse activiteit uit het Huis van Afgevaardigden, Francis Walter, heeft in een boodschap aan de voorzitter van de vergadering van in slavernij gebrachte Europese landen, dr. Zenkl een beroep op de Oosteuropese vluchtelingen gedaan ..zelfs in de afschuwelijke ogenblikken van Kroesjtsjevs circusoptocht, de belangen van de Verenigde Staten niet uit het oog te verliezen". Zonder weerga De Russische regering had geprotes teerd tegen de „beperkingen zonder weer ga" die premier Kroesjtsjev zijn opge legd. In de Russische nota wordt de Ame rikaanse maatregel een onvriendelijke daad jegens de Sovjet-Unie genoemd, ge richt op belemmering van het werk dei- Russische UNO-delegatie en op het ver storen van de internationale sfeer op het ogenblik dat de hoofden van vele staten nieuwe pogingen willen doen om de inter nationale spanning te verkleinen. De Russische regering staat er op dat de Amerikaanse regering strikt de ver plichtingen nakomt die zij op zich heeft genomen op grond van de overeenkomst over de vestiging der centrale UNO-instel- lingen en verwacht verder dat de Verenig de Staten ervoor zorgen dat het hoofd der Russische delegatie zich ongehinderd kan bewegen tussen New York en Glen Cove, het gebruikelijke hoofdkwartier van de Russische delegatie tijdens de zittingen der UNO-Assemblee. In de Russische nota wordt verder ge zegd: „Indien de regering der Verenigde Staten weigert te verzekeren dat de dele gaties in New York haar taak zonder be lemmeringen kunnen uitvoeren, is het dui delijk dat de vraag rijst hoe de UNO in deze omstandigheden normaal op het PARIJS (Reuter-AFP) De Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Wigny, heeft zich dinsdag, na afloop van de be sprekingen die de Belgische premier Eys kens, en hij met president De Gaulle van Frankrijk hebben gehad, onder voorbe houd gunstig uitgelaten over de denkbeel den van generaal De Gaulle over ver sterking van de Europese samenwerking. Hij zei: „Generaal De Gaulle heeft zijn denkbeelden nogal in bijzonderheden uit eengezet. De eraan ten grondslag liggen de idee is zeker sympathiek." België houdt echter aldus Wigny tot verslaggevers, zijn traditionele betrekkingen met Groot-Brit- tannië in het oog en het begrijpt niet hoe het Europese vasteland zonder de Ameri kanen kan worden gewaarborgd tegen een inval. Verder zei Wigny dat de politieke samenwerking in Europa moet worden op gezet als aanvulling op de reeds bestaande economische structuren. Hij sprak zich, hoewel hij de mogelijkheid van kleine wij zigingen niet uitsloot, uit tegen ingrijpen de verandering van de bestaande verdra gen. Wigny zei voorts dat Eyskens en hij vooral naar Parijs zijn gekomen om een uiteenzetting te horen van de denkbeelden van De Gaulle. Ongetwijfeld zullen voor het einde van het jaar concrete voorstel len worden ingediend bij de regeringen van de zes landen van de Europese ge meenschappen, maar dat betekent niet dat voor het einde van het jaar een con ferentie van de zes over deze kwesties zal worden gehouden. De Belgische minister zal vandaag te Parijs met de secretaris-generaal van de Noordatlantische Verdragsorganisatie Spaak, spreken over het jaarlijks onder zoek van de stand van zaken in de NAVO en over het Belgische standpunt in een aantal kwesties. (UPI) De Franse president zal zater dag nog de Luxemburgse regeringsleiders ontvangen en daarmee zijn bilaterale be sprekingen met E.E.G.-deelgenoten afslui ten. PRETORIA (UPI-Reuter) Het proces tegen de 53-jarige Zuidafrikaanse hereboer David Pratt, die beschuldigd wordt van een moordaanslag op premier Verwoerd, is verdaagd tot 26 september. In de tus sentijd zal Pratt twee weken ter obser vatie worden opgenomen in de kliniek Weskoppies. De psycholoog professor L. A. Hurst van de universiteit van Witwaters- rand heeft gezegd dat Pratt lijdende is ge weest aan een „politiek martelaars- en verlossingscomplex". Hurst was getuige a décharge tijdens het gerechtelijk onder zoek naar Pratts geestelijke vermogens. Volgens professor Hurst erkende Pratt dat hij verkeerd deed door op premier Ver woerd te schieten, maar hij liet deze over weging geen rol spelen omdat hij meende in het belang van het land te handelen. Pratt maakte de gang van zaken voor het hof levendig door herhaaldelijk tijdens het getuigenverhoor te interrumperen. Pratt verklaarde: „Ik schoot niet op de mens Verwoerd," zei hij. „Ik schoot op het stinkende monster apartheid dat Zuid- Afrika bij de keel grijpt en verhindert dat het land zijn rechtmatige plaats onder de naties inneemt." grondgebied der Verenigde Staten kan blijven functioneren. Geiger-tellers? NEW YORK (Reuter) Evenals de an dere schepen, die uit havens van commu nistische landen komen, zal de „Baltika" aan boord waarvan zich Kroesjtsjev be vindt, waarschijnlijk in New York door deskundigen met Geigertellers op kernwa pens worden doorzocht. Dit onderzoek is grondig en gaat gewoonlijk vooraf aan het normale onderzoek, waaraan elk schip dat de haven van New York binnenkomt, on derworpen wordt. LONDEN (AFP) De Britse Labour partij heeft in het afgelopen jaar 105.200 leden verloren. Haar begrotingstekort be draagt ruim 44.000 pond sterling tegen ruim 17.000 pond het vorig jaar. Dit is te lezen in een rapport van het bestuur dat zal wor den voorgelegd aan het jaarlijkse congres van de partij dat van 3 tot 7 oktober in Scarborough wordt gehouden. Het aantal personen dat contributie betaalt blijft ech ter nog groot: 6.436.986. Hieronder vallen echter ook allen die aangesloten zijn bij vakbonden. De Labourpartij rekent deze tot haar leden. Vele van hen stemmen ech ter in feite conservatief. Van het genoemde aantal zijn 847.526 direct lid van de partij, de overigen zijn leden van vakbonden. (Van onze correspondent) LONDEN Niet het miljoen gulden en het huis in Parijs voor zijn vriendin Bet- tina, de Franse mannequin Simone Vodin waren de verrassingen van Ali Khans testa ment dat gisteren in Londen werd gepu bliceerd, maar de giften aan de New York- se mode-ontwerpster Szezeniowska wier naam nimmer met hem in verband was gebracht, en haar zestienjarige zoon Marek die respectievelijk 200.000 en 50.000 krij gen. Uit het testament bleek, dat de bezit tingen van de Ali Khan in Engeland 189.621 pond (2.009.983 gulden) waard wa ren, bij welk bedrag dan nog de opbrengst van zijn renstallen in Engeland en Ierland komen. Dit is overigens maar een zeer klein deel van zijn persoonlijk vermogen, dat op vele tientallen miljoenen guldens wordt geschat en verdeeld is over ten minste acht landen. Het zal vermoedelijk maanden duren voor men de nalatenschap precies heeft kunnen becijferen, ook al omdat de omvangrijke erfenis van zijn in 1957 gestorven vader, de Aga Khan, nog niet volledig is bepaald. Mevrouw Sybilla Szezeniowska is de ge scheiden echtgenote van een Poolse diplo maat, die de Ali Khan vele jaren geleden in Cairo heeft leren kennen. Hij was een goede vriend van de familie geworden en toen Marek was geboren had hij peetva der van hem willen zijn. Dat kon echter niet geschieden wegens religieuze verschil len. De tweede bijzonder verrassende bepa ling uit het testament was, dat de renstal len van de Ali Khan verkocht moeten wor den. Sinds zijn dood had men zich in Enge land met grote bezorgdheid afgevraagd wat er met zijn stallen zou gebeuren. Toen zijn zoon, de huidige Aga Khan, de stallen van zijn vader voortzette, dacht men dat vele kostbare paarden voor Engeland be houden zouden blijven. Volgens het testa ment kunnen de erfgenamen de paarden terugkopen tegen de prijzen die door de grote Engelse renpaardenveiling Tattersall worden vastgesteld. Men vreest niettemin dat een aantal paarden het land zal ver laten. In december zullen in Newmarket de 39 paarden van de Ali Khan uit Frank rijk, Engeland en Ierland worden geveild. Hieronder bevinden zich „Petite Etoile", die een aantal klassieke Engelse rennen won. en „St. Crentin" die samen ver moedelijk al meer dan vier miljoen gul den waard zijn. Ook deze paarden vor men slechts; een klein gedeelte van het renpaardenbezit van de Ali Khan dat op een kleine driehonderd paarden wordt ge schat. Hij had ook stallen in Zuid-Ameri- ka. De erfenis wordt na de aftrek van alle legaten, schenkingen en successierechten volgens de Sj ia-wetten (een van de twee grote wetten van de Islam) verdeeld over zijn drie kinderen. Zijn beide zoons krij gen ieder viertiende deel en zijn dochter Jasmin de resterende tweetiende, welke tot haar 21-ste jaar zal worden vastgezet. De twee echtgenotes van Ali Khan, Joan Yard-Buller Guinness en Rita Hayworth worden in het testament niet genoemd, vermoedelijk omdat haar financiële posi tie reeds bij de scheiding was geregeld. Het renstallenpersoneel stond bovenaan de lijst voor schenkingen. De beheerster van de vier Franse stallen kreeg 10.000 gul den, en de beheerster van zijn stal in Ierland 50.000 gulden. Al zijn personeel dat langer dan vijf jaar bij hem in dienst was werd bedacht met drie maanden sa laris. PRESTWICK (Schotland) (UPI) Twee Amerikaanse bommenwerpers van het type B-47 zijn vanmorgen op ongeveer 550 km ten westen van Ierland boven de Atlan tische Oceaan met. elkaar in botsing ge komen. Een van de toestellen moest een noodlanding op zee uitvoeren. De andere bommenwerper landde op de Ierse lucht haven Shannon. Een van de zes straal motoren was gedeeltelijk afgerukt. Volgens een woordvoerder van de luchtmacht vlo gen drie bommenwerpers in formatie, toen twee vap de toestellen elkaar raakten. De zeereddingsdienst zoekt op het ogen blik naar overlevenden op de plaats waar het andere vliegtuig op het water kwam. De vliegtuigen, die bij de botsing waren betrokken, waren zesmotorige straalbom- menwerpers van een middelzwaar type, in uitvoering gelijk aan het door de Russen boven de Barentszee neergeschoten RB-47 verkenningsvliegtuig. De toestellen kunnen een snelheid bereiken van meer dan 1000 km per uur en hebben een vliegbereik van ruim 5000 km. Een Velsenoar in Haarlem aangehouden De Haarlemse politie heeft dinsdag een achttienjarige jongen uit Velsen aangehou den, die zondag met elf andere jongeman nen uit het Rijksopvoedingsgesticht te Amersfoort is ontsnapt. Hij heeft zich ver moedelijk schuldig gemaakt aan diefstal van een fiets, maar de eigenaar is niet be kend. Gistermiddag liep hij in de Witstraat te Haarlem met een nieuwe fiets en trachtte die te verkopen. Hij belde hier en daar aan en het gelukte hem het rijwiel aan een vierenzeventigjarige man te verkopen voor vijfentwintig gulden. Inmiddels was de po litie gewaarschuwd, die de jongeman naar het bureau heeft gebracht. Aanvankelijk ontkende hij zich aan diefstal te hebben schuldig gemaakt. Op de Scheveningseweg in Den Haag heeft dinsdagavond een verkeersongeluk het leven gekost aan de 73-jarige mejuf frouw M. A. van Leur uit Den Haag. Zij stak onvoorzichtig het fietspad langs de weg over en werd aangereden door een bromfiets, bestuurd door een 26-jarige dame. De voetgangstor werd aan het hoofd gewond en overleed later op de avond in de Ursulakliniek in Wassenaar. In het Binnenziekenhuis in Eindhoven is de 42-jarige bromfietser F. Niesen uit Eindhoven ovei leden De man werd zater dagavond ernstig gewond in een sloot langs de Oirschotsedijk gevonden, nadat hij te gen een boom was gebotst. Advertentie De gezamenlijke Melkhandelarenverenigingen BERLIJN (AFP/DPA/Reuler) Nadat zij eerst reizen van Westduitsers naar Oost-Berlijn heeft beperkt, heeft de Oost duitse regering bekendgemaakt, dat zij met ingang van donderdag niet langer de geldigheid van Westduitse passen voor in woners van West-Berlijn zal erkennen. Al leen de door de Weslberlijnse autoriteiten uitgereikte persoonsbewijzen zullen in Oost-Berlijn als geldig erkend worden. Volgens de Oostduitse radio zijn de pas sen van de Bondsrepubliek „wederrechte lijk" aan inwoners van West-Berlijn ver strekt. Burgers van de Duitse Bondsrepu bliek zullen voortaan met hun persoons bewijs naar West-Berlijn kunnen reizen. Hun pas wordt niet als geldig beschouwd. Radio Oost-Berlijn heefl verklaard, dat de nieuwe maatregelen voorvloeien uit de „rechtspositie" van West-Berlijn, dat geen deel van de Duitse Bondsrepubliek is. De Russische militaire commandant in Oost-Berlijn. generaal Zacharov, heeft het protest van de westelijke geallieerde com mandanten tegen de Oostduitse reisbeper kingen „met beslistheid" van de hand ge wezen. De Russische generaal zegt, dat de door de autoriteiten van de D.D.R. ge troffen maatregelen wettige daden zijn, die uit de uitoefening van de soevereiniteits- rechten van de D.D.R. voorvloeien. In zijn antwoord beschuldigt Zacharov de dri Westelijke mogendheden van mis bruik der verbindingswegen tussen West- Duitsland en Berlijn. BONN (DPA) De Westelijke mogend heden cn de Bondsregering zuilen voor het ogenblik geen verdere maatregelen nemen tegen de van Oostduitse zijde ingestelde reisbeperkingen, aldus is in diplomatieke kringen in Bonn verklaard. De besprekin gen van de Bondsregering met de Wes telijke mogendheden en het overleg in het kabinet worden echter voortgezet om op alle mogelijkheden voorbereid te zijn. Via de permanente N.A.V.O.-raad worden de overige Westelijke ianden ingelicht. De Westduitse socialistische partij heeft de door de Bondsregering genomen tegen maatregelen goedgekeurd. Volgens een woordvoerder van het West- berlijnse stadsbestuur zijn de nieuwe Oost duitse maatregelen tot nog toe geringer van omvang en betekenis gebleken dan die van begin september. Het verkeer tus sen West-Berlijn en West-Duitsland wordt thans niet belemmerd. In het Frans Halsmuseum is tot 10 ok tober een expositie te zien van reproduc ties naar aquarellen uit verschillende lan den en uit verschillende tijden. Deze ex positie is samengesteld door de Unesco en bedoeld om een begin van enig inzicht in de kunst van het aquarelleren te geven. De Engelsman Herbert Read schreef een inleiding tot de catalogus, waarin over de vertegenwoordigde kunstenaars verder nog enige gegevens te vinden zijn. De repro ducties zijn van verschillende uitgevers en van verschillende kwaliteit. Sommige kan men facsimile's noemen, andere blijven, en dit voor een voor de aquarel gevoelig beschouwer, hinderlijk sterk reproducties. Nederland is vertegenwoordigd door een reproductie naar een aquarel van Jong kind en, als men wil door een uitgave van het Stedelijk Museum: een reproduc tie naar een aquarel x:an Chagall. Dit is zeer beslist te weinig. Want hierdoor ont moet men te weinig voorbeelden van die doorwerkte aquarellen in de geest van de Haagse en Amsterdamse school. Een Weissenbruch en een Breitner heb- Advertentie ORAN, (Algerije), (Reuter/UPI) De Franse marine heeft vandaag het West duitse vrachtschip „Las Palmas" (3112 ton) vrijgegeven na een deel van de lading in beslag te hebben genomen. In een communiqué werd medegedeeld dat de in beslag genomen goederen „na der zullen worden onderzocht". Het schip was voor de Algerijnse kust door de Franse marine aangehouden en naar Oran opgebracht omdat men ver moedde dat de vracht bestemd was voor de Algerijnse opstandelingen. Het staat thans reeds vast, aldus een Franse verklaring, dat de rederij noch de kapitein, die door valse verklaringen wa ren misleid, verantwoordelijk kunnen wor den gesteld. HAMBURG, (DPA/Reuter) De rederij van de „Las Palmas" heeft verklaard dat het schip, dat een dienst tussen Hamburg en Casablanca-via Rotterdam en Antwer pen - onderhoudt een gemengde lading heeft, waaronder zich niets bevindt wat als oorlogsmaterieel kan worden be schouwd. Vorig jaar november brachten de Fran sen een ander schip van dezelfde rederij de „Bilbao" op. Het werd vrijgelaten, na dat honderd kisten met jachtmunitie in beslag waren genomen. Een maand later werd 262 ton tnt - een explosieve stof - gehaald van het Ne derlandse kustvaartuig „Biesbosch". De stakende Deense postbestellers wier aantal de afge'open twee dagen tot 3000 was toegenomen, hebben besloten heden ochtend het werk te hervatten. De staking ontstond maandag in de hoofdstad, toen de directie dreigde de weigering van ze ventig bestellers overwerk te verrichten aan de raad van discipline voor te leggen. Het was de eerste ambtenarenstaking in Denemarken. Onder grote belangstelling werd dinsdag avond in „Casino" te 's-Hertogenbosch het „Internationaal Vocalisten Concours 1960" besloten met een concert waarop de eerste en tweede-prijswinnaars zich met orkest begeleiding lieten horen. Het Brabants Or kest, onder leiding van Hein Jordans, stond voor de niet geringe taak deze manifestatie kleur bij te zetten en in bepaalde gevallen sommige wat onwennige solisten behulp zaam te zijn. Dit laatste was wel zeer het geval met de Poolse sopraan Irene Torbus- Mierzwiak, aan wie een tweede prijs en bovendien de prijs voor de beste opera zangeres (uitgeloofd door de Nederlandse Opera) was toegekend, en die nu met de grote aria van Agatha uit „Der Freischütz" van WebeT wel bewees een briljante stem te bezitten, maar een vrij middelmatige zangeres te zijn aan wier muzikale scho ling nogal het een en ander ontbreekt. Ter vergoelijking kon men in overweging nemen, dat het misschien de eerste keer was dat zij met orkest zong. Een heel wat gunstiger geval was het optreden van de Franse sopraan Lise Arsé- guet, die de Aaltje Noordewierprijs ver wierf en deze hoge onderscheiding glans rijk bleek verdiend te hebben, blijkens haar nobel geluid en haar smaakvolle vertolking van het veeleisende drieluik „Shéherazade" van Ravel. Er moge dan al eens een enkele inzet onzeker geweest zijn, de indruk van haar prestatie was toch dermate, dat men na afloop overtuigend kon zeggen: van deze gedistingeerde zangeres zullen we meer horen; Lise Arséguet: een naam om te ont houden. De taak van Hein Jordans en zijn vaardig Brabants Orkest was in dit prach tige werk van Ravel hoogst delicaat ver zorgd. De Hongaarse bas Karoly Schmidt, uit geroepen als de beste vocalist van het con cours en winnaar van de Jos Orelioprijs, kreeg deze avond twee beurten te ver vullen, de aria „Ha gia vinta la causa" uit Mozarts „Bruiloft van Figaro" en de mono loog van Boris uit Moessorgski's „Boris Godoenov". Miste men in het eerste stuk een zekere markant-stridente eigenschap, in het laatste was het karakter van klank en voordracht zeer te waarderen. De drie overige optredenden waren allen winnaars van een tweede prijs, onderschei ding die niet te onderschatten is, nagaande dat deze bekroonden geselectioneerd wer den uit honderd mededingers. Daar was de bas-bariton Bert Olson, de enige Neder landse prijswinnaar van het concours, die met de „Proloog" uit „I Pagliacci" van Leoncavallo een zeer goede indruk maakte. Deze veelbelovende zanger, die een leer ling is van mej. Cobi Riemersma uit Heem stede, beschikt over een fraai getint mar kant geluid, dat hij in de hoogte onopval lend weet te sombreren tot een expressief mezzavoce; bovendien draagt hij het stuk intensief voor, zonder in banale overdrij ving te vervallen. Bert Olson: nog een naam om te onthouden. De heer Sigurdur Bjornsson uit IJsland toonde met de aria „II mio tesore intanto" uit Mozarts „Don Giovanni" niet boven de middelmaat uit te komen; daarentegen maakte de Engelse tenor John Wakefield een bijzonder mooie beurt met een aria uit „La Gioconda" van Ponchielli. Het fraaie lyrische timbre van deze zanger is wel zeer opvallend. Het concert werd ingezet met een pun tige vertolking van de Zauberflöte-ouver- ture en in de loop van de avond aangevuld met ouvertures van Weber en Gluck. Om zijn handig begeleiden heeft Hein Jordans de dank van zijn solisten ruimschoots ver diend. Jos. de Klerk (Van onze Amsterdamse redacteur) Het aantal taxi's in Amsterdam zal op 600 worden gehandhaafd. Het sanerings- bcsluit van het gemeentebestuur, dat dit aantal tot 500 wilde verlagen, zal niet mogen worden uitgevoerd Aldus hebben Gedeputeerde Staten bepaald in een uit spraak in het beroep van de Amsterdamse gemeentebestuur meende destijds tot in- taxi-oudernemingen. Het gemeentebestuur meende destijds tot inkrimping van het aantal taxi's te moe ten besluiten op grond van de bedrijfsre sultaten van de coöperatieve taxi-onderne ming A.A.A.C. De overige taxi-bedrij ven hebben zich daarop fel tegen de sanering verzet, waarbij werd aangevoerd dat het zeer wel mogelijk is tot een renda bele expolitatie te komen. Het gemeen tebestuur kreeg echter geen juist beeld van de boeken van deze bedrijven. De A.A.A.C., die was opgericht met een ge meentelijke garantie, was verplicht ope ning van zaken te geven. Gedeputeerde Staten gronden hun beslissing op het feit dat niet voldoende is aangetoond dat het Amsterdamse taxi-bedrijf met verlies werkt. Bovendien menen zij dat met het inkrimpingsbesluit de bevoegdheden krach tens de Wet Autovervoer worden over treden. De eenjarige Irma Nees in Amsterdam heeft dinsdag enkele slokken benzine ge dronken uit een fles die achter de radio in de huiskamer stond. De politie bracht het kindje onmiddellijk naar het Wilhelmi- na-Gasthuis waar de maag werd leegge pompt. Irma werd ter verpleging in het ziekenhuis opgenomen. Haar toestand laat zich gunstig aanzien. Terwijl moeder in de keuken de was deed, kroop het meisje over de vloer naai de hoek van de huiskamer, waar het de fles bezine vond. ben wel degelijk hun zeer eigen bijdrage geleverd aan de aquarelleerkunst. Breit ner is nauwelijks bekend over onze gren zen. Dat is nog enigszins te begrijpen om verschillende redenen, waar ik wel eens gewag van zal maken. De Haagse school daarentegen genoot eens bekendheid bui ten onze grenzen. Men kan er over twis ten of de louter artistieke kwaliteiten van de „Hagenaars" wel op konden blijven wegen tegen wat verder internationaal ge presteerd werd, zeker is dat we hier een en ander ontmoeten dat naar kwaliteit het werk der Hagenaars waarlijk niet over treft. In Nederland vallen echter nog aqua rellen van bedoelde school in musea te ontmoeten (het Rijksmuseum). Men be- schouwe deze expositie dus als een moge lijkheid tot kennismaking met wat hier maar luttele keren te vertonen valt. Voor die kennismaking heeft de Hollandse Aqua rellisten kring al eens gezorgd toen onder auspiciën en met een zeer daadwerkelijke belangstelling van de bestuursleden van deze kring door het Museum Het Prinsen hof te Delft de grote expositie „de Aqua rel" gemaakt werd, een tentoonstelling waaraan het departement voor O. K. en W. meewerkte. Zij het zeer zijdelings was ondergetekende ook bij deze expositie be trokken. Daardoor weet ik hoe moeilijk het is tot dergelijke tentoonstellingen van veelal zeer fragiel werk te komen, zodat het bijna onmogelijk is weer iets belang rijks bij elkaar te krijgen. Dit maakt dan een reproductietentoonstelling als deze toch wel de moeite waard. Zoals in Delft heeft men gezocht naar belangrijke aquarellen en naar waterverf tekeningen van belangrijke figuren of be langrijk geachte figuren. Wat betreft aan tallen aquarellen per vertegenwoordigde schilder beperkte men zich. Dat is het ver schil met de Delftse tentoonstelling, waar bij het genieten voor alles ging. De aquarel is eigenlijk een schilderij gemaakt met transparante waterverf. Vooral de Engelsen hebben lange tijd het gebruik van een dekkende verf uit den boze geacht. In Nederland was het gebruik van dekkend wit geen doodzonde al is het mogelijk dat „uitsparen" tot witten te komen. Dat de Hollandse Aquarellisten- kring ook de gouache op zijn tentoonstel lingen toeliet vond zijn oorzaak in het feit dat enkele schilders, gelijk bijvoorbeeld een Charles Roelofsz, met de gouache vaak transparant gebruikten. Jan van Heel spreekt dan ook van geaquarelleer de gouaches. Waar de zogenaamde ge wassen tekeningen ook de charmes van een aquarel konden vertonen werden de ze toegelaten. De aquarelleerkunst ver toont ook een eigen penseeltechniek. Het viel dus moeilijk ook waterverftekeningen te blijven weigeren. Wie enigermate met de aquarelleerkunst op de hoogte is, heeft deze tentoonstelling misschien niet zo bar veel nieuws te ver tellen. Toch ziet men mooie werkstuk ken, zoals een aquarel van Degas omdat zo'n werkje zeldzaam voor deze meester is. Dat geldt ook voor een bloemstuk van Manet. De hier nauwelijks bekende Du- noyer de Segonzac, werd evenmin verge ten. Ik vind, eerlijk gezegd, zo'n tentoonstel ling leerzamer wanneer zij samengesteld zou zijn uit meerdere werken van een kleiner aantal kunstenaars, die voor de aquarelleerkunst van groot belang zijn ge weest. Ik denk aan enkele Engelsen, on der wie Turner, aan Jongkind, aan een enkeling uit die vergeten Haagse school, aan Cézanne meer dan aan Van Gogh, aan Dufy, Dunoyer de Ségonzac en misschien een enkele expressionnist. Zeker niet aan Miró. De oude Chinezen en Japanners zijn hier uiteraard ook vertegenwoordigd. Bob Buys In verband met zijn benoeming aan de rijksuniversiteit te Groningen, zal Bertus van Lier zijn verbintenis aan het conser vatorium der vereniging „Muzieklyceum" te Amsterdam niet kunnen voortzetten. De componist en pianist Hans Henkemans werd bereid gevonden de heer Van Lier als hoofdvakdocent voor compositie op te volgen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1960 | | pagina 4