Eton kan zich niet voorstellen dat prins Charles
mogelijk naar een andere school zou gaan
Erbij
DE RORSCHACHTEST; PSYCHOLOGIE
MET BEHULP VAN INKTVLEKKEN
ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1960
P A Cj I ,N
Sport speelt een belangrijke rol op
Eton. Van de twee jongemannen, die
hier hun krachten meten, is de linkse
de jonge hertog van Gloucester.
proeven met inktvlekken. Dit
was aanleiding voor Rorschach
zich met hernieuwde ijver te
wijden aan dit nog zo weinig
onderzochte terrein en hij zet
te zich aan zijn Psychodiag-
nostia en aan de uitwerking
van wat zijn tien klassieke
inktvlek-kaarten zouden wor
den. Hij experimenteerde con
stant met geesteszieke patiën
ten en met normale mensen.
VOOR DE OPKOMST VAN
de Rorschach-test zijn er zo
nu en dan pogingen gedaan om
inktvlekken als psychologisch
materiaal te gebruiken. Maar
het was Rorschach gegeven om
een systeem van persoons
waardering te ontwerpen,
waarbij door middel van een
serie inktvlekken een opmer
kelijk scherp en klinisch be
tekenisvol resultaat wordt ver
kregen. De door Rorschach
ontworpen inktvlek-test is
slechts een hulpmiddel: de
echte diagnose moet op grond
van andere gegevens door de
psychiater of psycholoog ge
steld worden. Bij deze test
worden een tiental platen ge
bruikt, waarop figuren zijn
aangegeven. Vlekken in zwart,
grijs en rood vormen figuren,
waarin elke proefpersoon an-
ties ondervindt bij het bestu
deren of uitleggen van de figu
ren. Soms draait de proefper
soon de kaart met de figuur
om, soms vertoont hij emoties,
gaat hij stotteren of krijgt hij
een kleur als hij uitspreekt
wat hij in de inktfiguur meent
te zien.
De betekenis die men aan de
antwoorden moet toekennen,
geschiedt volgens bepaalde
schema's. In de eerste plaats
is van betekenis, hoeveel ant
woorden de onderzochte per
soon bij een bepaalde figuur
heeft gegeven. Vervolgens is
van belang, de tijd te kennen
welke hij heeft moeten naden
ken, alvorens hij tot een be
paald antwoord kwam. Daar
naast blijkt, dat de eene proef
persoon meer let op bepaalde
onderdelen van de figuur en
deze een betekenis toekent,
terwijl de andere juist in de
eerste plaats naar de gehele
figuur kijkt. Dit zelfde geldt
ook ten opzichte van de kleu
ren. Sommigen bekijken voor
al dat gedeelte van de zwart-
grijs-rode figuren, welke rood
gekleurd zijn en letten minder
op de rest van de figuur in
zwart en grijs.
Er zijn mensen die bij voor
keur beweging zien in de figu-
gekeerd. Opvallend is ook, dat
er mensen zijn, die het wit
tussen de zwarte of gekleurde
delen afzonderlijk een beteke
nis toekennen, terwijl andere
mensen de witte gedeelten
nooit afzonderlijk uitleggen.
Men neemt aan, dat het uit
leggen van deze platen een
weerklank biedt van het totaal
aan psychische inhouden en
belevenissen, die samen het
karakter en de geestelij kt
structuur van de proefpersoor
uitmaken. In de psychologie ei
de psychiatrie heeft de Ror
schach-test zijn waarde bewe
zen. De persoonlijkheid van d-
onderzoeker, die de antwoor
den hun plaats moet geven ii
het beeld, dat van de onder
zochte persoon gevormd kan
worden, is echter ook van
grote betekenis. De serie ant
woorden, welke de onder
zochte persoon geeft bij dc-
verschillende figuren, vormt
de analyse van zijn persoon
lijkheid. De arbeid van de
onderzoeker moet uit de af
zonderlijke antwoorden de
synthese kunnen scheppen. De
onderzoeker moet zich in de
persoonlijkheid van de onder
zochte persoon kunnen inden
ken. Dan pas kan hij de ant
woorden op hun juiste waarde
(Van onze medische mede
werker)
DE RORSCHACH-TEST is
een karaktertest, die genoemd
is naar de Zwitserse psychiater
en neuroloog, Hermann Ror
schach. De test dient voor de
bepaling van het karakter en
de structuur van een persoon.
De ontwerper van de test, Her
mann Rorschach, werd op 8
november 1884 in Zürich ge
boren. Vader Ulrich Ror
schach was tekenleraar op de
lagere school en op de mid
delbare school in Schaffhau-
sen, toentertijd een stadje met
20.000 inwoners.
Hermann's vader stierf in
1903 toen zijn zoon nog maar
18 jaar was. Als gevolg hier
van voelde de jongeman, dat
hij alleen in de wereld stond.
Na de lagere school ging Her
mann naar de Kantonschule,
die beroemd was om de ge
degen vorming.
Toen'hij voor de keus ge
steld werd van een beroep, be
sloot de 19-jarige Hermann
medicijnen te gaan studeren.
Hij kreeg zijn medische vor
ming in Neuchatel, Zürich,
Berlijn en Bern en tenslotte
weer in Zürich. Van het begin
van zijn medische studie af
ER ZIJN MENSEN in Engeland die
beweren dat prins Charles volgend jaar
niet naar Eton gaat. Vraag er de Eto
nians of hun mastersmaar niet naar,
want men zal er alleen maar hoog opge
trokken wenkbrauwen, in hooghartige
verbazing, als reactie op krijgen. Niet
naar Eton, ondenkbaar! Drie van Char
les' neven zijn er al; Michael van Kent,
William en Richard Gloucester. Toch is
het best mogelijk dat het gerucht waar
heid bevat, want Eton heeft nu eenmaal
de naam in conservatieve geest op te
voeden en men vindt het misschien niet
wenselijk dat de toekomstige koning door
zijn opvoeding in een bepaalde richting
wordt geduwd.
Omdat wij in Eton dr Willink kenden,
die als „master" oude talen doceert
hij is nog van Hollandse afkomst hadden
wij een aanknopingspunt. En aldus hoop
ten we iets meer te weten te komen. Dat
dit niet zo erg makkelijk zou gaan hadden
wij al van de collega's gehoord. „Behal
ve College Hall, Upper en Lower Chapel
en de Colonnade onder Upper School, zal?
je veel te zien krijgen", zeiden ze spottend.
„Je mag nergens in en foto's maken is he
lemaal taboe. Man, die school is zo oud
dat, als je er op het lesrooster klopt, de
houtworm om je oren vliegt".
Wij boften dat wij onze vriend thuis trof
fen, in keurige flanellen pantalon met bla
zer, want die middag zou er een tennis
toernooi zijn, waarop hij niet ontbreken
kon. Maar een uur kon hij zich wel vrij
maken. En dus stapten wij tevreden, met
onze camera in een handtas geborgen ach
ter hem aan.
ETON, DE 500 JAAR oude school, bergt
tussen zijn verweerde muren twaalfhon
derd jongens en een goede tachtig lera
ren. Terwijl we wandelden, kwam ons ge
sprek natuurlijk op de school. Was die
nu werkelijk zo conservatief? Worden die
pupillen uit de hoogste Engelse adel nu
werkelijk nog opgevoed met stokslagen?
„Wait and see" wacht maar af en kijk
zelf maar zei onze vriend. Intussen
kwamen wij tal van schooljongens tegen
in een kostuum dat wij alleen bij bruilof
ten en begrafenissen dragen, namelijk
pandjesjassen, vesten en gestreepte lange
pantalons. Wij wandelden langs het stand
beeld van Hendrik VI dat er een beetje
beschimmeld uit ziet, over de School Yard
langs College Chapel. Dit was door Hen
drik VI de stichter van Eton als cen
trum van de school bedoeld en dat is het
inderdaad ook geworden. Alleen had hij
zich iets veel groters voorgesteld, toen
hij in 1441 de eerste steen legde. De hele
chapel was bedoeld als ruimte voor het
koor van de kathedraal, die hij wilde bou
wen. Toch is Chapel het glorierijkste plek
je van Eton geworden sober en van een
imponerende schoonheid.
„Chapel", zei dr. Willink, „is de essen
ce van het leven in Eton".
DE ETONIANS zijn letterlijk uit hun
Chapel gebarsten. Het leerlingenaantal is
nog steeds in stijgende lijn. Hoewel zes
honderd jongens er dagelijks de dienst
kunnen bijwonen, was het er al omstreeks
1889 veel te klein geworden. De jongens
vielen soms flauw onder de diensten. La
ter kwam Lower Chapel erbij, dat naar
aanleiding van het 450-jarig bestaan van
de school werd gebouwd. Het heeft mooie
wandpanelen en kostbare tapijten, met
voorstellingen uit het leven van St. Geor
ge. Toch blijft Chapel, met zijn speciaal
koor van beroepszangers die nergens
anders mogen zingen dan in Chapel
de eerste plaats innemen. Als wij
verder wandelen komen we aan de
zuilengalerij van Cloisters, waarvan som
migen delen uit 1443 dateren. Hier is het
verblijf van de Headmaster en de provoos
ten. Daarbij ligt Cloisters, met zijn we
reldberoemde bibliotheek, met zijn schit
terende collectie oude manuscripten. De
bibliotheek werd in 1729 gebouwd en bevat
25000 boeken. Hier gaan wij binnen om
eens rustig te praten.
OF PRINS CHARLES NAAR ETON
komt? „Het is de opleidingsschool van ve
le prominente staatslieden en heeft ook
menige kunstenaar van naam opgeleverd.
Nog steeds is het de school voor de kin
deren van Engelands voornaamste fami
lies, drie neven van de kroonprins gaan
hier ook school", zegt dr Willink. „Toch
is het niet zo zeker dat Prins Charles ook
hier heen komt.. Er zijn nogal wat vragen
en argumenten gerezen tegen de moge
lijkheid dat hij de school, die door zijn
voorvader gesticht werd, de traditie ge
trouw zou bezoeken. Eton heeft nu een
maal de naam in een conservatieve geest
op te voeden en dan zijn er lieden die ter
staving van hun argumenten, wijzen op de
conservatieve regeringsleiders, die 't heelt
voortgebracht.
Maar deze argumenten gaan lang niet
altijd op. Eden mag hier zijn schoolgegaan,
maar Churchill niet. Bovendien waar moet
prins Charles dan wèl naar toe? Harrow
is even conservatief als Eton en Winches
ter heet weer te róód te zijn, omdat deze
school enkele labourleiders heeft voortge
bracht. Wanneer Charles niet naar Etoiff
komt, zal de kleine prins wellicht naar
Schotland gaan. Dan zou hij op Gordon-
stoun komen, de school waar zijn vader
heeft gestudeerd. Het is een instituut dat
door een eminente immigrant-professor in
1934 werd gesticht, juist omstreeks de tijd
dat prins Philip er leerling werd. Toch heb
ben ook tegen deze school vele Britten be
zwaar omdat de geest er te Pruisisch zou
zijn".
MISSCHIEN KAN MEN zich de verbij
stering van de Etonians voorstellen. Ie
dereen van naam komt immers van Eton
of desnoods van Harrow. Éénderde van
de ministers zijn oud-Etonians. Zelfs Keats
en Cromwell droegen de pandjesjas. Hun
beeltenissen kijken u vanuit Upper School
aan. Wat een tijd, wanneer de kroonprins
de school van zijn voorvader niet meer
mag bezoeken. Eton is en blijft Engelands
beroemdste school en het leerlingental
groeit gestadig. Goedkoop is het er zeker
niet! Het kost de ouders nog altijd 350
pond per jaar om zoonlief er heen te stu
ren en daar komt nog ongeveer 50 pond
bij voor kleding en kleinigheden. Enige
reductie is mogelijk door een bedrag in
eens te storten, zo tussen de 1500 en 1750
pond! Hiermee is men dan voor vijf jaar
onder de kap, hoe de conjunctuur zich ook
verder ontwikkelt.
VELE BRITTEN VINDEN voor het ver
zekeren van een goede opvoeding van hun
zoons een bedrag van 17.500 een goede
belegging. Wat zijn nu de voordelen van
een verblijf op Eton. Dr. Willink, die hier
zelf leerling is geweest, raakt daar niet
zo licht over uitgepraat. „Hoe kan ik het
u uitleggen" en ik hoor hem „u, als
had Rorschach er over ge
dacht, psychiater te worden.
DE METHODEN van Freud
en Jung kregen in die tijd veel
aandacht in Züriph en als stu
dent moet Rorschach een
diepgaande invloed van deze
nieuwe technieken hebben
ondergaan. Tenslotte kreeg hij
op 25 februari 1909, na vijf ja
ren van hard werken, de be
voegdheid de geneeskunst uit
te oefenen. De nu 25-jarige
Rorschach kreeg de functie
van inwonend geneesheer in
het Kantonnale gesticht te
Münsterlingen aan de oever
van het Meer van Contanz. Er
waren 400 patiënten in dit ge
sticht.
Rorschach begon zijn car-
carrière in Münsterlingen met
het vaste voornemen serieus
onderzoekingswerk te verrich
ten. Hij ontving de graad van
doctor in de medicijnen van
de Züricher Universiteit op
12 november 1912. In 1911
voerde hij enkele inktvlek
experimenten uit met school
kinderen. Rorschach, buiten
gewoon actief in onderzoe
kingswerk, werd lid en eerste
vice-president van de Zwti-
serse Psychoanalitische Ver
eniging, die in 1919 was opge
richt.
In 1917 publiceerde een jon
ge student aan de Universi
teit van Zürich zijn bevindin
gen over een serie zeilgenomen
dere voorwerpen, dieren of
personen meent te herkennen.
Rorschach zelf beschreef de
samenstelling van zijn plaat
figuren als volgt: „Een grote
klodder inkt wordt op een blad
papier geworpen, het blad pa
pier wordt vervolgens dubbel
gevouwen en de inktmop laat
men tussen de gevouwen bla
den wat uitlopen: Deze voor
keur was het resultaat van een
jarenlange studie. Nog steeds
worden de door hem aanbevo
len figuren, eigenlijk symme
trische inktvlekken, bij de
naar naar hem genoemde test
gebruikt. Vijf figuren (no. 1,
4e 5, 6, 7) worden met behulp
van uitsluitend zwarte inkt
vervaardigd, nummer 2 en 3
zijn zwart en rood gekleurd,
nummer 8, 9 en 10 bevatten
meer kleuren. De platen met
de figuren worden bij de test
altijd in een bepaalde volgorde
aan de proefpersoon getoond,
zoals ook reeds door Ror
schach was aangegeven.
DE TEST ZELF wordt als
volgt verricht: de proefper
soon ziet de plaat met de inkt-
figuur en moet nu vertellen
wat hij in de inktfiguur ziet.
Hierbij wordt genoteerd, hoe
lang de proefpersoon er over
doet, om een bepaald antwoord
te geven. Ook wordt door de
onderzoeker, die bij de test
aanwezig is, opgemerkt of de
proefpersoon bepaalde reac
ren, zoals vliegende vogels of
vechtende dieren. Andere men
sen geven nooit in hun ant
woorden te kennen, dat ze een
actie in de figuur hebben ge
zien. Hun verklaringen spre
ken steeds van levenloze voor
werpen, mensen of dieren in
rust. Ook zal de onderzoeker
bij de uitwerking van de test
er op letten, of de antwoorden
die gegeven worden, vaak
voorkomen bij andere proef
personen of zeer zeldzaam
zijn. Een zeldzaam antwoord
kan duiden op originaliteit,
maar ook op een willen op
vallen als het gegeven ant
woord wel sterk afwijkt van
dat wat men eventueel zou
mogen of kunnen verwachten.
VAN VEEL BETEKENIS is,
wat men in elke figuur ziet.
Ziet men meer dieren of wei
nig mensen of voorwerpen,
verklaart men de figuren meer
concreet of herkent men ook
abstracte begrippen. In welke
volgorde treden de voorstellin
gen op, bijvoorbeeld eerst
mensen en dan dieren of om
gekeerd. Of ziet men eerst het
geheel der figuur en daalt
men daarna in details af, dan
wel omgekeerd, tracht men
eerst bepaalde onderdelen der
figuur uit te leggen en over
ziet men pas daarna het ge
heel.
Ziet men eerst de kleuren
en dan het zwart-grijs en om
rangschikken bij de opbouw
van de structuur van de per
soonlijkheid. Het geheel van
de levende menselijke per
soonlijkheid uit zich in de
grote verscheidenheid van zijn
ervaringen en reacties.
BIJ HET PSYCHOTECHNI
SCHE onderzoek wordt vooi
de vraag of iemand tot een be
paalde functie geroepen zal
worden de Rorschach-test als-
hulpmiddel wel ingeschakeld.
Verder maken ook de bureaus
voor beroepskeuze, de selectie
in het leger waarbij bepaalde
manschappen voor de offi
ciersopleiding worden be
stemd, de psychiater bij de be
handeling van zijn patiënten of
bij het geven van adviezen bij
huwelijksmoeilijkheden en ook
de rechterlijke macht voor de
beoordeling van het karakter
van een verdachte veelvuldig
gebruik van de Rorschach
test als hulpmiddel om tot een
diagnose te komen.
De Rorschach-test is een op
merkelijke betrouwbare me
thode om inlichtingen te ver
krijgen omtrent de persoon
lijkheid van de patiënt, uit
gedrukt in termen van ver
standelijke mogelijkheden,
beheersing van üe gevoelens,
scheppende verbeeldings
kracht, zijn tevredenheid met
de omstandigheden waarin
hij verkeert, gemoedsconflic
ten en instinctieve wensen.
mogelijk is: 't paradijs een woestijn,
sterk aan de tijd van Hendrik VI denken. Een oeroud gebruik in Eton is het jaar- Een twintigjarige Zuidafrikaan, Jimmy maar het schepsel wordt groot", groot dan
Dat doen eerlijk gezegd ook sommige les- liihse „wall game" (muurspel). Zelfs bij dit de Bruin, lcopt reeds enige weken myste- *n Marsmans geest:
lokalen, waarin wij in 'n onbewaakt ogen- opwindende spel mogen deelnemers en rieuze verwondingen op. Niemand is tot hij rees on en dacht aan da
blik binnenslikten toen onze gastheer zich toeschouwers, ook dat is traditie, hun ciacnt aan ae zee.
naar de tennisvelden had gespoed. Dr. emoties niet al te duidelijk tonen.... busver in staat geweest vast te stellen, hoe zijn gang had de veerkracht herwonnen
Willink overhandigde ons het lesrooster. die worden toegebracht. De Bruin werkt die hem voortdreef naar zuidlijker stran-
Het was ingedeeld volgens een systeem, op een boerderij bij het dorp Witrivier, in n
waarbij gebruik werd gemaakt van het Maa^ die vernieuwingen wensen wij zelf oostelijk Transv£al< Herhaaldelijk voelt hit schreden hem mee
Griekse alfabet. Het rooster was een inge- aan te brengen en niet van buitenaf gedic-
wikkeld geval. teerd te kriJ§en- Weet u vrijheid is wel plotseling een scherpe pijn en dan ziet hij DIE VEERKRACHT, die gespannen le-
„Maak u maar niet ongerust" lachte de meest gewaardeerde eigenschap van 0p zijn lichaam wonden, die met een scherp venswil, die vastberadenheid om stand te
Willink „wij hebben hier eens een wiskun- mes Hjken te ziJn toegebracht. De politie is houden fis de laatste man op het laatste
deleraar gehad, die, toen hij op de eerste ,,Is het lesr"f&,Gr _niet tamelijk beperkt betmkkpn pn n. Rrniri zwalkende schip, deze levende, heldere
leraarsvergadering dit rooster in handen voor een middelbare school. Ik hoorde - kern van dit oeuvre hebben aan dit Ver-
gespeeld kreeg, nog hetzelfde uur zijn kof- bat het oorspronkelijk een klassieke op- wordt voortdurend in het oog gehouden, zameld Werk, zoals het nu in een feilloze
fers pakte en voorgoed verdween. Het leek Gibing is, maar dat Grieks en Latijn nu Toen het slachtoffer onlangs bezoek ont- uitgave van Querido's Uitgeverij in een
de goede man een volslagen onmogelijke ving van twee plaatselijke dominees (van dundrukeditie voor ons ligt, die kracht ge-
opgave hieruit op te maken, in welke af- maar bat doen we om minder begaafde nomD„i0 QV1 geven welke enkel eigen is aan groot
delingen en klassen hij in ons uitgebreid Jongens ook een kans te geven in het mi- de Nederlands Hervormde Gemeente en werk werk dat )de tijd„ trotseert_
gebouwencomplex op de verschillende lieu van Eton gevormd te worden. Het van de Methodistenkerk), kreeg hij plotse-
uren verwacht werd. En hij doceerde wis- overgrote deel krijgt echter toch op deze ijng diepe schrammen op zijn been, die NON AAN DEZE TWEEDE DRUK
kunde1" bag een klassieke opvoeding". van de vierdelige uitgave nu eenmaal niets
UnQe- later begonnen te etteren Beide dominees worden toegevoegd. Marsman zelf heeft
„ER ZIJN IN ONS SYSTEEM door de JA EN NU WILT U natuurlijk iets over verklaarden naderhand, dat er voor die de samenstelling aldus gewild en zijn
tijd gerijpte kwaliteiten, die wij niet over- het ranselen horen, niet?" vraagt dr Wil- wonden absoluut geen zichtbare oorzaak naaste vrienden D. A. M. Binnendijk en
boord wensen te zetten, vanwege het ar- link met een fijn lachje. Ach, er is wel iets was De Bruin zegt er zelf van: „Ik weet Vi§°?eis. Thelen gebonden aan de belofte
gument dat ons systeem niet met andere van waar! Discipline is er in de huizen T] «nooit iets uit te geven van zijn werk,
onderwijssystemen overeenkomt. Begrijp waarin de jongens slapen en in de school. aenjK voor is. ik da{. njet door hem ze^ ajs v0qr ujtgave
me goed. We zijn niet tegen vernieuwin- Om redenen van persoonlijke veiligheid voel alleen een scherpe, brandende pijn en bestemd was aangewezen",
gen, die hier ook zeker plaats hebben, gaan we ervan uit onder geen beding dan zie ik de sneden." (UPI). C. E Dinaux
Eton heeft onmiskenbaar distinctie,
hoewel de inrichting ervan uiterst
sober is, soms bij het armoedige af.
Twee leerlingen bestuderen hier een
bord met aankondigingen- in een van
de gangen van de school.
vreemdeling" denken. Want Eton is een
begrip in Engeland.
„Misschien zegt het u iets, dat de wacht
lijst voor de eerstvolgende dertien jaar
is volgeboekt en dat wij brieven van ou
ders ontvangen, die hun zoons van enkele
weken oud laten inschrijven als leerling.
Toen in de oorlog het leerlingenaantal met
een goede duizend zakte, waren wij hier
weieens bevreesd dat de Engelsen het niet
langer konden betalen, hoezeer hun hart
ook aan Eton hing. Die vrees is door de
feiten achterhaald. Weliswaar zijn de fa
milies, die deze opleiding uit de rente van
hun kapitaal kunnen bekostigen, sporadisch
geworden. Toch wil men het niet zonder
Eton doen. Dan spreekt men er het kapi
taal liever voor aan en stort 'n bedrag in
eens. Andere, minder kapitaalkrachtigen,
voorzien in de kosten door een studiever
zekering te sluiten.
HET GEVAAR VOOR ETONS voortbe
staan komt beslist niet van de kant van
de ouders, integendeel. Een ernstiger be
dreiging zag dr. Willink in de dreigende
ingreep van buitenaf op het onderwijssys
teem. Dat systeem is verre van modern.
De leerboeken doen de argeloze bezoeker
