Antieke geschenken voor
Thailandse koningspaar
NIEUW! HONIG RIJSTSOEP
soepen
Hannes
Staatssecretaris Scholten opent
het nieuwe boekhuis
Geen salarisverhoging
voor ambtenaren in '61
Diner in Hotel des Indes met
Oosterse luister
Piano-avond door Eduardo del Pueyo
Industriële excursies naar
Eindhoven en Bergeijk
Talrijke vorstelijke
onderscheidingen
Jeugdige sigarettendieven
stonden terecht
Wegens belediging van
AVRO-voorzitter
veroordeeld
Onzekerheid over rechtspositie
Zwaardemaker
17
Eindhoven
Kerkelijk nieuws
T.V.-verrassing
De soep die iedereen zo lekker vindt!
royale
Vakraad Metaal licht
standpunt toe
handen
CENTRALE VAN RIJKSPERSONEEL
gezond door
natuurlijke
vitamine-C
Neemt vaker
Woonruimte wet nog
niet buiten werking
DONDERDAG 27 OKTOBER 1960
De derde dag van het bezoek van het
Thaise koningspaar aan ons land stond
in het teken van industriële excursies.
In Bergeijk werd een coöperatieve mclk-
produktenfabriek bezocht en daarna
toog het gezelschap naar Eindhoven. In
het Brabantse dorpje Bergeijk stonden
langs de wegen honderden schoolkin
deren die, de regen trotserend met Ne
derlandse en Thailandse vlaggetjes
zwaaiden en de bezoekers enthousiast
toejuichten. De landelijke rijvereniging
Sempre Avanti en het harmonie-fanfare
korps Echo der Kempen zetten de harte
lijke ontvangst bijzondere luister bij.
Bergeijk had voor de oosterse gasten en
kele antieke verrassingen. Koningin Siri-
kit kreeg een oud-Delftse kleine terrine,
die in 1761 werd vervaardigd en koning
Bhoemibol kreeg een zeventiqnde-
eeuwse oud-Hollandse molenbeker.
De directeur van de melkproduktenfa-
briek, ir. Laumans herinnerde aan de op
merkelijke overeenkomsten die er tussen
Thailand en Nederland bestaan, zoals de
landbouw die een belangrijke rol speelt
in de economie van beide naties. Maar
er zijn ook verschillen. De machtige buf
fels, de rijke en gevarieerde fauna, oli
fanten, apen, krokodillen en rinocerossen
kennen we slechts uit onze diergaarden,
zo zei de heer Laumans, maar ze zijn ons
dierbaar omdat ze de ogen van onze kin
deren doen schitteren als ze voorkomen
in onze sprookjes. Thailand heeft evenwel
weinig koeien, waardoor Nederland zijn
diensten aan Thailand kan bewijzen.
Koning Bhoemibol en koningin Sirikit
zagen vervolgens hoe een deel van de bij
na honderd miljoen kilo melk die jaarlijks
door deze fabriek wordt verwerkt en .waar
van een gedeelte ook naar Thailand wordt
geëxporteerd, snel en hygiënisch tot eind-
produkt werd.
Daarna toog het gezelschap naar Eind
hoven. Een kleurrijke onderbreking van
het industriële programma was hier de
demonstratie vendelzwaaien die de kring
Kempenland van de Noordbrabantse schut
tersgilden in het kantinegebouw van Phi
lips gaf. Niet minder dan een tiental ko
ningen werkte aan deze demonstratie mee
en verder 24 vendeliers, twee schutters,
een heraut te paard, twaalf tamboers,
veertien hoofdlieden en zes gildebroeders.
Aan het slot vormden de vendelzwaaiers
een spectaculaire erehaag.
Aan de Brabantse koffietafel die in het
kantinegebouw was aangericht, zat ook
mevrouw Schardijn-Islangkoon na Ayou-
thia aan. Deze inwoonster van de lichtstad
is de dochter van wijlen kolonel Chan Is-
langkoon na Ayouthia, een tijdgenote van
maarschalk Phiboel Songgran, de vroege
re eerste minister van Thailand. Zij werd
geboren in het paleis van Wang Thewe
in Bangkok en toen ze twaalf was, ging
ze wonen bij prinses Bousebans in Wang
Lhoeang, het grote paleis in Bangkok.
Hier maakte ze kennis met de moeder
van vorst Shemdit Prapanwasa en op een
hofbal werd zij voorgesteld aan de huidige
vorst. Mevrouw Schardijn is veertien jaar
getrouwd. Haar man werkt sinds 1959 als
beambte bij de DAF-fabrieken. Koning
Bhoemibol vroeg haar of zij geen heim
wee naar Thailand had. En zij antwoord
de dat zij wel erg naar haar land verlang
de maar toch liever bij haar vijf kinderen
in Eindhoven wilde blijven. Koningin Si-
Koning Bhoemibol en koningin Sirikit
van Thailand zijn ter gelegenheid van het
bezoek dat zij aan het Nederlandse vor-
stenhuis brengen, benoemd tot grootkruis
in de orde van de Nederlandse Leeuw.
Een aantal leden van het gevolg en le
den van de Thailandse ambassade in Den
Haag kregen onderscheidingen in de huis
orde van Oranje en de Orde van Oran-
j 0-^3SS3U
De Koningin, de Prins en prinses Bea-
ti-ix werden ridder in de huisorde van
Tsjakry. De orde van Tsjoela Tsjorn Klao
werd verleend aan prinses Irene. De mi
nister-president, prof tir. J. E. de Quay
en de minister van Buitenlandse Zaken,
mr. J. M. A. H. Luns, werden onderschei
den met het grootkruis eerste klasse van
de orde van de kroon. Het grootkruis in
de orde van de kroon van Thailand was
voor de minister van Justitie, mr. A. W. C.
Beerman, de minister van Verkeer en Wa
terstaat, de heer H. A. Korthals, de mi
nister van landbouw, mr. V. G. M. Ma-
rijnen, de staatssecretaris van Binnen
landse Zaken, mr. Th. H. Bot, de staats-
secretaris van Algemene Zaken, de heer
W. K. N. Schmelzer, de ambassadeur in
Bangkok, dr. J. H. Zeeman en de voorzit
ter van de verenigde chef van staven,
vice-admirdal H. H. L. Pröpper.
Grootofficier in de orde van de witte
olifant werden onder anderen de commis
sarissen van de Koningin in de provincies
Zuid- en Noordholland en in Noord-Bra
bant. Gröotofficier in de orde van de
kroon van Thailand wei-den onder meel
de burgemeesters van Amsterdam, Den
Haag, Rotterdam en Eindhoven. Vele
vooraanstaande Nederlanders werden com
mandeur in de orde van de kroon van
Thailand, onder wie dr. L. H. Slotemaker,
president van het Nederland-Thailand-ge-
nootschap. Een dertigtal Nederlanders ont
ving het officierskruis in de orde van de
kroon van Thailand en negentien het rid
derkruis van deze orde. Aan zeven land
genoten werd het ridderkruis in de orde
van de kroon van Thailand verleend.
Met het grootkruis in de orde van de
witte olifant werden onderscheiden luite
nant-generaal C. F. Pahud de Mortanges,
chef van het militaire huis van Koningin
Juliana, adjudant generaal van de Konin
gin, vice-admiraal N. A. Rost van Ton-
nigen, opperceremoniemeester van de Ko
ningin en mevrouw G. J. van Wickevoort
Crommelin- geboren jonkvrouwe Teixeira
de Mattos, grootmeesteres van de Konin
gin.
rikit kreeg van haar een fraai bijouterie
doosje en een paar echte Hollandse klom
pen.
Tegen half drie reed de koninklijke
stoet door het vlaggende en in feestver
lichting gestoken Eindhoven naar de gloei
lampenfabriek. In de ballonwasserij hing
een tekening van de te bouwen Philips-
fabriek in Thailand, waarvoor vooral
koning Bhoemibol grote belangstelling
toonde. De excursie daar omvatte de be
zichtiging van de glasblazerij, de spiraal
makerij voor gloeilampen en elektrobui-
zen en de afdeling waar het wikkelen van
spiralen geschiedt. Dit wikkelen werd door
een microscoop bekeken. Er volgde een
rondrit over het uitgebreide fabrieksterrein
waarna de bezoekers in een speciale studio
een demonstratie bijwoonde van een rönt-
genbeeldversterker en kennis konden ma
ken met de techniek van het stereofonisch
geluid.
Aan het eind werd het Thaise konings
paar een röntgenapparaat voor therapie
en diagnose aangeboden en twee studie
beurzen voor Thailandse studenten, die
een jaar mogen studeren aan het inter
nationaal Philips instituut in Eindhoven.
De hoge gasten werd ook een kleuren
televisieprogramma gepresenteerd, waar
aan Mies Bouman en Fred Kaps mee
werkten. Om vier uur vertrok het gezel
schap naar de vliegbasis Eindhoven, waar
het even later met twee Friendships naar
Ypenburg terug vloog. Met het oog op
het slechte weer werd van een vlucht over
de Deltawerken afgezien.
De officier van Justitie bij de rechtbank
in Amsterdam heeft wegens diefstal door
middel van braak tegen de 19-jarige ma
troos F. C. en de 24-jarige classificeerder
B.C.O. beiden uit Amsterdam twee jaar
gevangenisstraf en tegen de 21-jarige Am
sterdamse monteur G.L vijftien maanden
gevangenisstraf geëist. Wegens opzettelij
ke heling was de eis tegen de 42-jarige
bedrijfsleider G. v. d. N. uit Amsterdam
acht maanden, waarvan drie voorwaarde
lijk met drie jaar proeftijd en tegen de 37-
jarige restaurateur A. H. uit de hoofdstad
vier maanden gevangenisstraf.
De drie jonge verdachten was ten laste
gelegd dat ze in de nacht van 28 juli op
een in de Amsterdamse haven liggend
schip, waarop C. als matroos diende, een
verzegelde voorraadkast met een hakmes
hadden opengebroken en daaruit een aan
tal sloffen, inhoudende 9000 sigaretten, elf
pakjes tabak en 50 pakjes sigarettenpapier
ten nadele van de kapitein hadden weg
genomen. De sloffen hadden ze dezelfde
nacht verkocht aan de bedrijfsleider-hotel
houder Van der N. Deze had ze weer door
verkocht aan de restaurateur H. Alle drie
jongemannen zijn kortgeleden nog tot een
gevangenisstraf veroordeeld. Verdachte L.
liep nog in een proeftijd.
De restaurateur zei, evenals de bedrijfs
leider, te hebben gemeend dat hij met
smokkelwaar te doen had. De gemeente
Amsterdam heeft hem mede naar aanlei
ding van deze affaire de huur van zijn
poffertjeskraam aan de Weteringschans
opgezegd. Op 1 januari komt hij dan
zonder werk. Deze maatregel van de ge
meente noemde de advocaat bijzonder
hard.
Geref. Kerken
Beroepen te Andel (N.-Br.) en te Oost-
voorne J. van Drie, kand. te Leusden.
Tweetal te IJmuiden A. Corporaal te Edam
en R. Siertsema te Aalren.
Aangenomen naar Doorn J. Kuiper te
Abcoude.
Het Thailandse vorstenpaar heeft de Koningin en Frins Bernhard woensdag
avond in ITotel des Indes in Den Haag een contradiner aangeboden. Vrijwel de
hele benedenverdieping van het statige gebouw was tot Thaüands grondgebied
verklaard en overal waren kostbare bloemversieringen aangebracht. De gangen
en de lounge waren gesierd me oranjekleurige chrysanten en bessen, de zachte
geur van honderden anjers en strélitzds in fijnzinnige kleurcombinaties maakten
het Franse restaurant, waar het eigenlijke diner werd gegeven, tot een ware
lusthof. De tafelversiering was grotendeels verzorgd door de echtgenote van de
Thaise ambassadeur in Nederland, prinses Vongsmaship Jayankura. Zij had,
volgens de patronen van de Thai mozaïek-blo ems ierkunst de tafels voorzien van
een rijke luister in rose anjers. Kostbare tapijten, in warme kleuren, dekten de
grote spiegels achter in de zaal. Voor de plaatsen van de koninklijke families
waren fijngevlochten guirlandes van inheemse Thailandse bloemen neergelegd.
Aan het einde van het contra-diner
dat het Thailandse vorstelijke paar
Koningin Juliana en Prins Bernhard
aanbood, heeft de Nederlandse Tele
visiestichting de koninklijke gasten een
onverwachte verrassing bezorgd. Na het
diner konden de aanwezigen een jour-
naalverslag zien van 't hele programma
van woensdag, tot en met de aankomst
in Hotel des Indes en het aan tafel gaan,
enige uren tevoren. De uitzending werd
gecompleteerd met een telerecording
van het liedje, dat Greetje Kauffeld
zaterdagavond heeft gezongen: Falling
Rain, dat door de Thailandse koning is
gecomponeerd.
Tegen acht uur arriveerden de konink
lijke gasten van Huis ten Bosch af. On
danks de regen waren er nog vrij veel
mensen op de been die hen onder een
menigte druipende paraplu's met gejuich
begroetten. Vier grote gasfakkels flakker
den aan de gevel van het hotel in de drui
lende regen. Onder de genodigden waren
minister-president en mevrouw De Quay,
verscheidene ministers, de voorzitters van
de Eerste en Tweede Kamer van de Staten-
generaal en ministers van staat.
Het diner werd genuttigd van gebloemd
Meisner servies. Als specialiteit was er in
het menu een typisch Thailands dessert
gerecht gevoegd foi tong, dat „gouden
draden" betekent. Het bereiden van dit
gerecht vraagt speciale aandacht. Er zijn
aparte instrumentjes voor nodig. De spe
cialiteit werd op de ambassade gemaakt
door dames uit Thailand en werd geser
veerd on schotels met Thaitempels. Bij het
ijs werden verder „grandes oranges" op
gediend. dat zijn sinaasappels uit Thai-
Tot 500. boete waarvan 200. voorwaar
delijk veroordeelde de Utrechtse politie
rechter conform de eis de 62-jarige redac
teur-uitgever H. van K. in De Bilt wegens
smaadschrift en belediging. Hem was ten
laste gelegd, dat hij in het door hem gere
digeerde en uitgegeven weekblad ,De
Biltse Post", een aantal artikelen heeft
geschreven, waarvan de inhoud beledi
gend moest worden geacht voor jhr. J.
Th. Roëll, voorzitter van de AVRO.
In zijn requisitoir zei de officier van
Justitie, dat de schrijver de eer en de goe
de naam van jhr. Roëll had aangetast. Een
beroep van de verdachte op het algemeen
belang verwierp de officier, omdat, zelfs
al zou men aannemen, dat hij schreef ten
behoeve van de AVRO-belangen, hiermee
toch niet het algemeen belang is gediend.
Het AVRO-belang is een groeps- of ver-
enigingsbelang, hetgeen geenszins identiek
met het algemeen belang, aldus de offi
cier. Hij concludeerde, dat de publikaties
van de verdachte alle perken van journa
listiek fatsoen te buitijn waren gegaan.
Als getuige werd jhr. Roëll gehoord, die
verklaarde zich inderdaad beledigd gevoeld
te hebben door de publikaties van de ver
dachte, waarin hem bovendien feiten wer
den aangewreven, die, volgens hem, ge
heel bezijden de waarheid zijn.
De verdediger, mr. Steijn, erkende dat
de verdachte zich zeer scherp had uitgela
ten, maar zei dat deze hier de bedoeling
had gehad, de heer Roëll als persoon te
treffen. Hij had uitsluitend geschreven uit
sympathie voor de AVRO.
De politierechter wees vonnis conform
de eis van de officier.
land, die wat kleur en vorm betreft, op
een grape-fruit gelijken, maar een andere
smaak hebben.
Het diner werd opgeluisterd met muziek
van Trio Lorenzo, die onder andere enkele
composities van koning Bhoemibol ten
gehore bracht.
Advertentie
MET FIJNE GROENTEN
Groot en klein, jong en oud, fijnproevers en gewone
liefhebbers van soep: allen zijn enthousiast over HONIG
Rijstsoep met fijne groentenEen overvloed van heerlijke,
voedzame rijst in krachtige bouillon, samen met fijne
groenten. Een tractatieMaak snel kennis met deze
nieuwe HONIG soep.
HONIG
ZES BORDEN UIT ELK PAK èn voordeliger in prijs!
Rijstsoep 48 ct. Juliennesoep 48 ct. Kalfssoep 48 ct. VermiceUisocp 43 ct.
De Vakraad Metaalindustrie heeft gis
teren in de looncommissie van de Stichting
van de Arbeid zijn bekende loonvoorstellen
toegelicht. Volgende week woensdag zal het
voltallige bestuur van de Stichting bijeen
komen om zich te beraden over het advies.,
dat zij het College van Rijksbemiddelaars
zal geven.
Advertentie
■IIIIIIB UAMCA f
ruw of schraol
HAMEA.GELEKÜHEO
Vandaag opent de staatssecretaris van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, mr. Y. Schol ten, in Amsterdam het nieuwe, luxueuze boekhuis van
de Vereniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels. De bouw van dit
nieuwe tehuis van de vereniging op een kale vlakte in Amsterdam-West is nood
zakelijk geworden doordat de oude behuizing aan de Herengracht niet meer in staat
bleek aan de groeiende activiteiten van de vereniging plaats te bieden. De vereniging
is opgericht in 1815. Zij omvat thans ongeveer 1700 boekhandelaren, 350 uitgevers en
evenveel leesbibliotheekhouders. Aan het einde van de negentiende eeuw richtte men
een Bestelhuis van de Boekhandel in, waarna men in het begin van de twintigste
eeuw overging tot de instelling van het Centraal Boekhuis, een depot van nagenoeg
alle Nederlandse uitgevers.
De Centrale van Rijkspersoneel, waarbij veertig organisaties van rijkspersoneel
zjn aangesloten, heeft op een vandaag in Utrecht gehouden vergadering van de be
stuursraad het loonbeleid besproken. De voorzitter van deze centrale, de heer
J. J. Landman, legde er de nadruk op, dat men zich in de kring van het overheids
personeel weer spitst op verdere salarisverbetering, nu zich op het gebied van de
lonen, na een betrekkelijke rust, verscheidene bewegingen voordoen. In dit verband
herinnerde hij aan de belangrijke salarisverbetering die aan een groot deel van het
militair personeel werd toegekend, terwijl ook in de particuliere sector, met name in
de metaal- en suikerindustrie, loonsverhogingen aan de orde zijn gesteld.
De „trend-theorie", waarop het tegen
woordig loonbeleid ten aanzien van het
overheidspersoneel is gebaseerd, houdt ech
ter, volgens de heer Landman, in, dat de
overheidssalarissen, bezien over twee jaar
lijkse perioden, dezelfde beweging zullen
meemaken als de lonen in het particuliere
bedrijfsleven hebben en zullen ondergaan.
Zonder bijzondere omstandigheden, aldus
de heer Landman, zal begin 1962 opnieuw
moeten worden bezien met welk percen
tage de lonen in het bedrijfsleven sedert
1 januari 1960 gemiddeld zijn gestegen, om
dan het aan het overheidspersoneel toe te
kennen percentage vast te stellen.
De heer Landman wees er echter op, dat
bij de aanvaarding van de trend-gedachte
slechts uitdrukkelijk besproken is, dat in
dien op het loongebied algemene maat
regelen zouden moeten worden getroffen,
bijvoorbeeld in verband met herziening van
de hoogte der premiebedragen van ver
zekerden terzake van sociale verzekeringen
of iets dergelijks, dit uiteraard ook van
invloed zou zijn op de ambtelijke bezoldi
ging.
De heer Landman constateerde vervol
gens, dat er onrust en ontevredenheid
heerst onder het overheidspersoneel. De
jonge mensen, zo zei hij, voelen er in het
algemeen niets meer voor om in dienst van
de overheid te treden. Men voelt zich vaak
een speelbal van de willekeur. Sprekende
over de oorzaak van deze mentaliteit zei
de heer Landman, dat deze moet worden
gezocht in de onzekerheid of men in de
overheidsdienst niet ten prooi zal vallen
aan achterstelling in rechtspositie. Volgens
hem is er ook geen enkele zekerheid, dat
men zich met hard werken een behoorlijke
positie in deze dienst verwerven kan.
Waarom, zo vroeg de heer Landman zich
af, moet het overheidspersoneel jarenlang
wachten op de totstandkoming van een
definitieve ziektekostenvoorziening, en
waarom moet het zolang duren dat de
franje van de ruimte 1960 wordt verdeeld.
In dit verband noemde hij het voorstel
van de minister van Binnenlandse Zaken
om de inconveniëntentoelage van 40 per
maand op de politiesalarissen uit de ruimte
te halen „een onzalige gedachte". De amb
tenaren zouden daardoor met elkaar moe
ten betalen wat aan de politie-ambtenaren,
maar bovendien aan de kleuterleidsters en
het verplegend personeel reeds jarenlang
is onthouden. Een dergelijk loonbeleid, zo
zei de heer Landman tenslotte, zou een
aanmerkelijke verslechtering ten aanzien
van de geleide loonpolitiek betekenen, om
dat de ambtenaren bij een algemene loon-
ronde tenminste wisten waar zij aan toe
waren.
Advertentie
Nieuwe oogst rozebotteljam
Ook in de winter
Neem lékkere rozebocteljam voor uw
gezondheid! Van Zwaardemaker... de
enige fabriek ter wereld die zelfge
kweekte rozebottels verwerkt uit
eigen tuinen. Kies daarom Zwaarde
maker rozebotteljam; met het hoog
ste gehalteaan natuurlijke vitamine-C.'
In Zeeuwse en Friese gemeenten
In de Zeeuwse gemeenten en in veertien
gemeenten in Friesland zal de Woonruim-
tewet, zoals aanvankelijk in de bedoeling
van de regering lag, niet buiten werking
worden gesteld. De consequenties vindt
men blijkbaar te groot. De regering heeft de
desbetreffende gemeentebesturen verzocht
een soepele houding aan te nemen voor
de toewijzing van duurdere woningen. Dit
zijn in de derdeklasse-gemeenten woningen
met een huur van 70,- per maand, in
de vierde klasse gemeenten huizen met
een huur van 65,- per maand en in de
vijfde klase gemeenten woningen van
60,- huur per maand. In april wil de
regering ingelicht worden over de gang
van zaken in deze gemeenten. De eerste
en tweedeklasse gemeenten zijn niet ge
noemd, omdat in de desbetreffende gebie
den deze gemeenten niet voorkomen.
De hiermee beschreven activiteit van de
vereniging (waaraan thans nog meerdere
diensten zijn toegevoegd, onder andere
Het Nieuwsblad van de Boekhandel)
maakten het samen met de onhoudbare
verkeerssituatie voor het huis aan de
Herengracht, waarvoor in 1916 door de
heer Vincent Loosjes de eerste steen werd
gelegd, een nieuwe behuizing alleszins
noodzakelijk.
Dit zojuist voltooide boekhuis, dat in de
toekomst als buurman het nieuwe gebouw
van „Elsevier" krijgt, is ontworpen door
de architecten W. A. Ulricht en B. J. F.
Kamphuis en heeft 2,3 miljoen gulden ge
kost. De glasfagade is laag en heeft een
streng karakter. Het interieur is geheel
aangepast aan de doeleinden van de ver
eniging.
Tijdens een rondgang voor de pers toon
de men de verschillende afdelingen, de
zakelijke en ruime ontvangsthal, de „zwe
vende" trappen met daarboven het door
het personeel aangeboden gebrandschil
derde raam, het centraal magazijn in het
souterrain (zevenenhalve kilometer boe
kenplank), het bestelhuis met de zeven
toegangen en de architectonisch volkomen
verantwoord ingerichte vertrekken van de
hogere functionarissen. Hierbij maakte
vooral de inrichting van de bestuurskamer
„Het paradezaaltje" zoals een der rond
leiders terecht opmerkte indruk door
de bijna overdadige luxe, maar tegelijk
sobere uitvoering.
In het gebouw zijn, behalve de biblio
theek, alle afdelingen van de vereniging
gehuisvest. De bibliotheek is met de 60.000
banden ondergebracht bij de Universiteits
bibliotheek van de stad Amsterdam. Ook
in deze behuizing zal zij echter, door een
systematische indeling, zeer hanteerbaar
blijven.
Tijdens de persconferentie die aan de
rondleiding voorafging legde de heer R. E.
M. v.d. Brink, directeur van Elseviers uit
geverij, nog eens de nadruk op het nut
van de dienst van het vertalingsrecht, die
zorg draagt voor de rechten van de Neder
landse vertaler bij het vertalen van Ame
rikaanse werken.
Bij de feestelijkheden rond de opening
van dit gebouw behoort een buitengewone
vergadering in zaal Marcanti, met onder
anderen als eregast de Commissaris der
Koningin in de provincie Noordholland,
een ontvangst door het gemeentebestuur in
het Koninklijk Instituut van de Tropen en
op 28 oktober een ontvangst op paleis
Soestdijk door koningin Juliana van de
buitenlandse gasten van de vereniging.
In het huis aan de Herengracht zullen
de kantoren van een levensverzekërings-
maatschappij worden gevestigd.
HET EERSTE CONCERT van de, onder de titel „Meesterserie", door het Haarlems
Comité voor Kamermuziek georganiseerde reeks van vier avonden vond woensdag
avond plaats in de grote zaal van het gemeentelijk Concertgebouw. Niet meer dan
naar schatting tweehonderden vijftig bezoekers woonden het recital door de Spaanse
pianist Eduardo del Pueyo bij, hetgeen des te meer deed betreuren dat men om tech
nische redenen deze serie niet naar de Tuinzaal had verplaatst. In de eerste plaats
is men met een dergelijk beperkt aantal muziekliefhebbers daar genoeglijker bijeen
dan in de thans te ruime behuizing van de concertzaal, en in de tweede plaats is de
kleine zaal uiteraard de aangewezen plaats voor het beluisteren van kamermuziek.
Dat dit ook geldt voor een piano-avond, daarvan kon men zich overtuigen omdat de
grotendeels lege ruimte aan de pianotoon een te lange nagalm geeft waardoor men
dikwijls de (onjuiste) indruk kreeg dat de pianist te veel pedaal gebruikte, terwijl de
fijnheden van de aanslag in de echowerking verloren dreigden te gaan.
Ook overigens is het de vraag of men
een zeer gelukkige keuze heeft gedaan door
een als kamermuziekserie geannonceerde
reeks te openen met een recital van een
pianist uit de oude school. Zijn Bach-spel
(eerste Partita) was kenmerkend voor de
benadering van een pianistengeneratie die
met vooropgezette „opvattingen" aan het
werk ging, dat wil zeggen: aan het werk
dokterde. De ritmische vertekeningen van
het hoofdmotief in de Prelude, de vol
komen ongemotiveerde vertragingen in de
linkerhandpassages wezen al op zogenaam
de vrijheden die in wezen het spannings
verloop van de muziek aantasten. Hetzelf
de merkte men op in de snelle delen, Cou
rante en Gigue, waar de motoriek minder
gauw tot zulke ontsporingen leidde, maar
die dan op het eind ineens met een ietwat
overdreven ritenuto werden opgesierd.
Hiermee wil niet gezegd zijn dat recht-toe
recht-aan de enige ware weg is, maar dat
de expressie het resultaat moet zijn van
een tot in de laatste zenuwtoppen afgetaste
structuur, en niet een soort stempeltje dat
de componist opgeplakt wordt (sommigen
spreken dan van de „persoonlijkheid" van
de executant).
Een Sonate van Beethoven, opus 31 no. 3
in Es, vermocht evenmin te overtuigen. Al
leen in het Scherzo leek de pianist in de
korte hamerende zestienden, onderbroken
door de typisch beethoveniaanse exclama
ties, wat klaardere wijn te schenken. Maar
verder was ook hier een gebrek aan sub
tiliteit, aan vermogen om de kleinste de
tails op het geheel te blijven betrekken,
de oorzaak van verslapping, een ver
slapping die bovendien ook een parallel
had in de manuale aanpassing aan het in
strument. Men miste de helderheid die
kracht is.
Na de pauze kwam Del Pueyo met werk
van landgenoten, te weten de „Pièces Es-
pagnoles" van de Falie, en drie stukken uit
„Iberia" van Albeniz. Het is bepaald niet
om degenen die hiervan genoten hebben
onaangenaam te zijn, maar de vier stukken
van De Falla ontbrak het aan sfeer en in
de Almeria van Triana van Albeniz zou
men, ware er een bandopname van het con
cert gemaakt, ritmische onjuistheden kun
nen aanwijzen, die alleen als ondichterlijke
vrijheden beschouwd kunnen worden. Niets
van die droge gloed waaruit een lyrische
kern soms vrijkomt, maar wel een week
heid die de enige afwisseling vormde op
een vingervaardig gerealiseerd virtuozen-
werk. Blijkbaar deelden de aanwezigen
deze mening niet: Del Pueyo moest het na
drukkelijk applaus nog beantwoorden met
een toegift, de Vuurdans van Manuel de
Falla; hierin toonde hij voor het eerst een
genuanceerdheid.
Ondanks deze niet zeer instemmende be
oordeling van de openingsavond van de
..Meesterserie", vestig ik graag nogmaals
de aandacht op het optreden van het Boc-
cherinikwintet dat 30 november het tweede
concert in deze reeks zal verzorgen.
Sas Bünge
O
