Ultra's bereiden in Algerije
laatste wanhoopspoging voor
Straaljager stortte op
boerderij; zeven doden
Britse verlofgangerstrein
ontspoord bij Woerden
Zij pogen het leger mee te
slepen in een opstand
HET WEER
Scholier in Drachten
in verkeer omgekomen
Ramp in dorpje bij Franeker
Twee slachtoffers, enorme ravage
Dit jaar slechts 20
poliogevallen gemeld
De 100.000 op 3621
ANMB wil uitspraak van
het CSWV
me MURMa mjoreijou vnij!
in de etalages
van Vogelzang
295.-
Veranderlijk
Prins Philip naar
Nederland
Het woord is aan
Adenauer bij studenten
Schoolgeld terug
Voor particulieren met
centrale verwarming
wordt olie niet duurder
Drie miljoen kinderen
ingeënt
De lonen in de metaal
In de krant van heden:
DINSDAG 2 2 NOVEMBER 1960
46e JAARGANG NUMMER 17
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks bek zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
ALGIERS, november. „De Gaulle's referendum is onwettig. Op onwettige
daden van de regering zullen wij als het moet met alle middelen, ook onwettige,
antwoorden". Ziedaar het antwoord van het „Front pour l'Algérie Frangaise"
(F.A.F) op de plannen van de Franse regering om een voorlopig Algerijns uit
voerend bewind in te stellen en die eerste stap op weg naar De Gaulle's „Alge
rijnse republiek" in januari in een referendum door het Franse volk te doen be
krachtigen. De woordvoerders van het F.A.F., de alles overkoepelende organi
satie van de „ultra's" in Algerije, geven met dat antwoord in feite hun program
van actie bloot. Zij willen De Gaulle's plannen tot het instellen van een Frans-
mohammedaanse Algerijnse republiek, die op den duur zelf met de rebellen-
regering van Ferhat Abbas tot overeenstemming zou moeten komen, torpederen,
voordat de grote meerderheid van het Franse volk, en misschien van de negen
miljoen mohammedanen in Algerije, die plannen goedkeurt.
Er rest het F.A.F. trouwens geen an
dere keus: niet alleen kan het miljoen
Fransen in Algerije zich niet van het
moederland isoleren door tegen een uit
spraak van het Franse volk in verzet te
komen, maar die redenen gelden nog veel
sterker voor het Franse leger in Alge
rije. En zonder de medewerking van dat
leger is iedere actie van het F.A.F. tot
falen gedoemd. Rest dus de conclusie dat
de Franse activisten in Algerije in decem
ber, uiterlijk in januari, een nieuwe po
ging tot opstand zullen ondernemen en dat
zij zullen proberen het leger daarin mee
te slepen.
De eerste van de vele krachtproeven,
die De Gaulle op weg naar zijn doel zal
ontmoeten, staat dus voor de deur. Of de
activisten van Algerije die zullen winnen
is een tweede. Maar hun kaarten liggen
iets gunstiger dan een week geleden. Het
leger, dat dezer dagen in alle talen zweeg,
begint zich te roeren. Het bezoek dat de
Franse minister van oorlog, Messmer, en
de stafchef, generaal Ely, aan Algerije ge
bracht hebben, heeft niet de resultaten op
geleverd waarop Parijs hoopte. De be
roepsofficieren..voelen weinig of niets voor
De Gaulle's gedeeltelijke eenzijdige wa
penstilstand. Zij zijn voorts van mening
dat De Gaulle's Algerijnse republiek geen
waardige bekroning is van zes jaar strijd,
alle pogingen van generaal Ely om de
jsaak zo voor te stellen dat het Franse
leger de overwinning al heeft behaald,
ten spijt.
Plan-Valentine
Het leger Is dus wrevelig gestemd. Het
zal, met het referendum op komst, zeker
niet zelf tot actie tegen De Gaulle over
gaan. Maar dat hoeft ook niet. Het F.A.F.
wil het leger slechts in de positie van be
schermend stootkussen brengen tussen de
in opstand gekomen Fransen van Algerije
en de republikeinse veiligheidscompag
nieën die de Franse regering heeft ge
stuurd om zo'n opstand de kop in te druk
ken. Welnu, volgens het plan-Valentine
neemt het leger de taak van de veilig
heidstroepen over, zo gauw een manifesta
tie meer dan zesduizend mensen omvat.
Die situatie wil het F.A.F. in de komende
weken scheppen, niet alleen in Algiers
zelf, maar in alle steden en dorpen van
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596.
LANGE SUÈDE- EN NAPPA MANTELS
Advertentie
BONT. Warm, lu
xueus, rijk om te heb
ben. Vele soorten zijn
er. En van elke soort
zijn de vellen van gega
randeerd le kwaliteit.
En elk model beeft de
perfectie van Vogel
zang, die u apart doet
zijn. Lang, af f 595.-;
3/4, af f 495.-; kort,
Groie Houtstraat to. Anegang
Verwachting tot morgenavond:
Aanvankelijk op de meeste
plaatsen droog en enkele opkla
ringen, maar in de nacht en
ochtend ook hier en daar mist.
Morgen weer zwaar bewolkt
met later van het zuidwesten
uit regen. Dezelfde temperatu
ren als vandaag of iets lagere.
Aanvankelijk zwakke wind tus
sen zuid en west, later matige
tot krachtige zuidelijke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Algerije. Een soort 24ste januari in het
groot dus.
Zal die opzet lukken?
Over de vraag of het F.A.F. erin zal
slagen de Fransen van Algerije opnieuw
op de barricades te krijgen, verschillen al
le onpartijdige waarnemers van mening.
Zeker is, dat de voorlopige invrijheidsstel-
ling van Lagaillarde en de zijnen in het
slecht voorbereide Parijse „proces van de
barricaden", de ultra's van Algerije een
hart onder de riem heeft gestoken. Als
Lagaillarde zou terugkomen zal hij als
een nationale held worden ingehaald. De
smadelijke aftocht van de revolutionairen,
die gezworen hadden op de barricaden te
sterven, is er goeddeels door uitgewist. En
toch bestaat er gerechtvaardigde twijfel
aan de strijdlust van de ultra's. Het mi
serabele falen van de manifestaties op 11
november is daar een aanwijzing van.
Verloren zaak
Een tweede, in de grond veelbeteken-
der, verschijnsel is het wijdverspreide ge
voel onder de „pied noirs" hetgeen
zwartvoeten betekent, een scheldnaam die
de in Algerije geboren en getogen Fransen
nu als erenaam voor zich opeisen, net als
onze voorvaderen dat met het woord Geu
zen deden dat het Franse Algerije al
verloren is. Ik ken een jonge advocaat,
die in alle komplotten betrokken is ge
weest en die nog meedoet, maar hij liet
zich ontvallen dat hij voor zijn vrouw al
een huisje in Frankrijk heeft gekocht. Een
jonge arts en zijn vrouw, die beiden op de
barricaden hebben gestaan, zeiden met.
overigens grenzeloze bitterheid: „Frans
Algerije is naar de maan. Het is op het
praktische politieke plan niet in te zien
hoe het gered zou kunnen worden".
Voor het eerst beginnen die „pied noirs"
hun vertrek naar Frankrijk als een tast
bare mogelijkheid onder ogen te zien.
Ook de kleine man en onder het mil
joen Fransen in Algerije valt de over
grote meerderheid onder die noemer
begint zijn spaarcentjes naar Frankrijk
over te maken. En zelfs in Bab El Oued,
de arbeidersvoorstad van Algiers, waar
niemand spaarcentjes heeft, wordt de
buitenlandse bezoeker gevraagd hoe het
met de arbeidsmarkt in Frankrijk staat.
V ertrekspsychose
Die vertrekspsychose gaat vergezeld
van een grootscheepse terugval der eco
nomische activiteit. Er is een zo schrik
barende kapitaalvlucht dat de banken li
quiditeitsproblemen vrezen. De bouwnij
verheid staat stil, grote flatgebouwen-in-
aanbouw blijven in hun eerste verdieping
steken. De winkels beperken hun voorra
den tot het uiterste. Het bewijst allemaal
een ding: het vertrouwen in het Franse
Algerije is verloren, de hoop om het te
redden ligt niet meer op het praktische
voorzienbare plan, er rest slechts een
In de nachtelijke uren trachtten om
wonenden de brand te blussen, doch
er viel niets meer te doen voor het
ongelukkige gezin, dat onder het puin
was omgekomen.
emotionele wanhoop die de mensen tot
actie zou kunnen drijven, een actie dan
onder Van Speyks motto: „Liever de lucht
in".
Nu hebben de „pieds noirs" altijd ge
zegd, dat zij, wanneer zij voor de keus
worden gesteld van „de koffer of de dood
kist", zij de doodkist zouden verkiezen,
maar tussen zo'n wanhoopskreet en de
daadwerkelijke zelfmoord van een hele
collectiviteit ligt een grote afstand. En
zelfmoord zou het zijn. Zelfs al zou het
plan van actie van de F.A.F. werkelijk
heid worden en zou het het leger in Al
gerije kunnen meeslepen, dan zou dat
gezien de vastbeslotenheid van de Gaulle,
waaraan ook de Algerijnse activisten niet
twijfelen, niet tot een Frans Algerije lei
den. De Gaulle zou in dat geval op de
grote meerderheid van het Franse volk
rekenen. Een isolement van Algerije, mis
schien een burgeroorlog, zou er het ge
volg van zijn. Zeker moet men met een
mogelijke wanhoopsaad rekening houden
in de komende weken. Maar het lijkt
even zeker, dat het leger, vóórdat het Van
Speyks motto tot het zijne maakt, zich
wel twee keer zal bedenken.
Op uitnodiging van Prins Bernhard zal
Prins Philip, Hertog van Edinburgh, op
25 november deelnemen aan een jacht
partij. Prins Philip zal in de loop van don
derdag 24 november in ons land arriveren.
Bij Drachten is de twaalfjarige Gerlof
Hoekstra uit Garijp (Fr.) door een ver
keersongeluk om het leven gekomen. De
jongen was van school op weg naar huis.
Met een vriendje fietste hij op de rijksweg
43 bij Drachten en wilde een vrachtauto
passeren. De jongen raakte de laadbak en
viel. De bestuurder van de vrachtauto, die
langzaam reed, remde uit alle macht en
kon voorkomen dat de jongen werd over
reden. Hij was echter al zeer ernstig ge
wond en overleed tijdens het vervoer naar
het ziekenhuis in Drachten.
Edgar Lee Masters:
Achter iedere soldaat staat een vrouw.
Bondskanselier Adenauer heeft in
Kexden een nieiLW tehuis voor vrou
welijke studenten uit het buitenland
geopend. De bondskanselier onder
hield zich geruime t\jd met (van links
naar rechts) Anna. Kartasesmita (In
donesië), Jajoi Goto (Japan) en Par-
win Gheddissl (Perzië).
Toen Bjarne Pedersen veertien jaar ge
leden de lagere school in het dorp Kinn in
Noorwegen verliet, kon hij lezen noch
schrijven. Onlangs heeft hij zijn gemeente
een proces aangedaan, waarin thans uit
spraak gedaan is. Bij vonnis veroordeelde
de rechter het gemeentebestuur van Kinn
tot het betalen van een schadevergoeding
van ruim 13.000 gulden plus de rente tot
het tijdstip van betaling.
Toen Pedersen op school ging. meende
de rechter, was er aanleiding hem als ach
terlijk te beschouwen en volgens de wet
had daar melding van gemaakt moeten
worden bij de bevoegde instanties. Dit was
verzuimd, vandaar dat Pedersens eis toe
gewezen werd.
(Van onze Haagse redacteur)
Omdat ter zake van het duurder worden
van de huisbrandolie voor centrale ver
warming velen, zo is ons gebleken, zich
afvragen, of met ingang van a'fgelopen
maandag de ongeveer 30 percents prijsver
hoging ook van toepassing is op de leveran
ties aan particulieren, hebben wij ons te
bevoegder plaatse georiënteerd en kunnen
wy berichten dat bedoelde verhoging niét
geldt voor levering aan particulieren.
Hieraan kan nog worden toegevoegd,
dat de prijs vGOr de categorie „grotere
particulieren" zelfs iets omlaag gaat, om
dat hier een besparing in de vervoerskosten
mogelijk is.
Zoals gemeld vond de prijsverhoging
voor olie voor centrale verwarming plaats
door het afschaffen van kortingen die aan
niet-particulieren werden verstrekt. Der
halve is alleen huisbrandolie bestemd voor
niet-particulieren in prijs omhooggegaan.
Met een verschrikkelijke klap heeft
zich maandagavond om tien minuten
voor acht een Thunderslreak-straaljager
van de vliegbasis Eindhoven in de voor
gevel van een boerderij in het gehucht
Lutjelollum, tussen Franeker en Wels-
rijp geboord. Zowel de piloot van het
toestel, als het uit zes mensen bestaande
gezin van de veehouder T. Postma waren
bij deze ramp op slag dood. Tevens
kwam de hele veestapel, bestaande uit
zestien stuks klein en groot veé, om het
leven.
Het gezin Postma, bestaande uit de
42-jarige vader, de 41-jarige moeder en
vier kinderen: de elfjarige Tineke, de
tienjarige Willem, de achtjarige Ali en
de vijfjarige Gerrit, verbleven op het
moment van de ramp in huis. Zij vonden
een plotselinge dood onder de puinhoop,
die van de boerderij overbleef. De be
woners van de spaarzaam verspreid
staande boerderijen en woningen in de
buurt van de plaats van de ramp, hoor
den de geweldige klap, waarmee de
straaljager de boerdij ineens wegvaagde.
Zij snelden dodelijk verschrikt toe, maar
stonden machteloos tegenover de ontzet
tende verwoesting, die het vliegtuig had
aangericht. De piloot, de 25-jarige J. A.
L. M. Snijders uit Geleen, kwam even
eens om het leven.
Vrijwel direct na de ramp brak de
brand uit, die door verscheidene brand
weren, onder andere van Franeker en van
de vliegbasis Leeuwarden, werd bestre
den. Er viel echter niets meer te redden.
Van de boerderij restte slechts een ruïne.
Het vliegtuig had zich diep in de grond
geboord. Waar eens het woongedeelte van
de boerderij stond, is nu een krater van
ongeveer 25 vierkante meter.
De heer en mevrouw Postma hadden
een uitnodiging gekregen voor een feest
avond in Franeker, maar zij waren met
het oog op de kinderen thuis gebleven. Zij
hadden zelf juist deze dag hun koperen
bruiloft gevierd.
De straaljager was een f 84 f nachtja
ger, die boven Friesland deelnam aan mi
litaire navigatie oefeningen.
(Zie verder pagina 5)
Gisteravond om kwart over acht is in Woerden, enkele honderden meters voor
bij het station, een Britse militaire verloftrein, komende van Hannover en op weg
naar Hoek van Holland, ontspoord. Bij dit ongeluk zijn twee personen, de Duitse
chef van het restauratierijtuig en een Britse militair, om het leven gekomen.
Zwaar gewond werden drie personen. Ongeveer vijftig reizigers werden licht
gewond. Er ontstond een enorme ravage. Spoorwagens werden in elkaar gedrukt
en masten van de bovenleiding vernield.
Even vóór het ongeluk had seinwachter
P. Roering van de 300 meter voorbij het
station gelegen overweg de bomen geslo
ten. Hij zag de trein ontsporen. Na zijn
alarm werden ongevallenploegen van de
N.S. naar de plaats van het ongeval ge
dirigeerd en werden ambulances opgeroe
pen uit Zwammerdam, Woerden, Bodegra
ven en Utrecht. Het reddingswerk werd
echter zeer bemoeilijkt omdat de plaats
van de ontsporing slechts te bereiken was
via een modderig landweggetje, waar
geen auto's konden rijden.
Er ontstond onder de reizigers geen pa
niek. Voornamelijk was dit te danken aan
het optreden van de Ierse majoor-arts
O'Dwyer van het Royal Army Medical
Center. Hij verzamelde onmiddellijk het
verplegend militair personeel uit de trein
en liet dat eerste hulp bieden. De majoor
verklaarde diep respect te hebben voor de
discipline, welke de militairen aan de dag
legden. Zij bleven kalm, ondanks het feit
dat ze zeer waren geschrokken en onder
moeilijke omstandigheden, door vernielde
ruiten en uit verwrongen compartimenten,
zich een weg naar buiten moesten banen.
Majoor O'Dwyer was ook vol lof over
het goede werk, dat de Nederlandse ver
pleegsters hebben gedaan en sprak zijn
grote waardering uit over de goede sa
menwerking met de Nederlandse autori
teiten.
De gewonden werden zo spoedig moge
lijk naar ziekenhuizen in de omgeving ge
bracht. Er waren enkele zwaargewonden
bij die chirurgisch werden behandeld. Er
werden donors uit Woerden en omgeving
opgeroepen om voor deze gewonden bloed
af te staan.
De beide mannen die bij het ongeluk
de dood vonden zijn de 31-jarige matroos
E. H. Miller uit Dunham en de 62-jafige
Duitser Heinz Schmodta, chef van de res
tauratiewagen.
De trein, die op het Duitse restauratie-
Op het ogenblik zijn rond drie miljoen
Nederlandse kinderen ingeënt tegen de
polio. Dit komt neer op ongeveer 90 per
cent van alle kinderen die voor vaccinatie
in aanmerking komen, aldus een bericht
van het Prinses Beatrix-Poliofonds. Mis
schien mede dank zij de inenting, zo be
richt het fonds, is het aantal gevallen
van kinderverlamming, dat dit jaar in ons
land is aangegeven, aanzienlijk lager ge
bleven dan dat in onze nabuurlanden. Van
1 januari tot en met 5 november 1960 zijn
20 gevallen aangemeld. Hoewel dit het
viervoud is van het aantal, dat in de over
eenkomstige periode van 1959 werd gecon
stateerd, is het klein vergeleken bij de
cijfers van België en West-Duitsland. In
België, waar ongeveer 55 percent van de
in aanmerking komende kinderen is ge
vaccineerd, doen zich sinds september tus
sen de 15 en 20 gevallen per week voor,
in West-Duitsland niet minder dan ruim
200 gevallen per week. Van de Bondsre
publiek is het aantal en het percentage
der ingeënte kinderen niet nauwkeurig be
kend. De bestrijding van de polio is daar
een zaak van de afzonderlijke landen.
Aangenomen mag worden, dat het percen
tage aanzienlijk lager ligt dan in ons land.
Bij de heden gehouden trekking van de
Staatsloterij is de hoofdprijs van honderd
duizend gulden gevallen op lot 3621.
Een bijzonderheid is, dat geen van de
series van dit lot ditmaal in een van de
grote steden is verkocht. De loten zijn
verkocht in Zaandam. Dordrecht, Schoorl,
Arnhem, Kerkrade en Groningen.
personeel na bemand was met Nederlands
treinpersoneel, vervoerde 151 reizigers.
Er waren ook enkele vrouwen en kinde
ren bij. De Engelse militairen werden la
ter met bussen naar Gouda gebracht, van
waar zij per trein naar Hoek van Holland
reisden.
Op het terrein van de ramp was ook
de president-directeur van de Nederland
se Spoorwegen, ir. J. Lohman, aanwezig.
Oorzaak onbekend
Over de oorzaak van de ramp is nog
niets met zekerheid bekend. Ter plaatse
is men bezig met een tweede spoor aan
te leggen, welke werkzaamheden onder
deel uitmaken van het vervangen van het
oude beveiligingssysteem door het nieuwe
lichtensysteem. In verband hiermede was
op het baanvak een maximumsnelheid van
veertig km. per uur voorgeschreven. Of
de trein met een hogere snelheid heeft
gereden is niet bekend.
(Zie verder pagina 5)
Hedenmiddag om half twee is de Vak-
raad Metaal aan de Nassaulaan in Den
Haag in spoedzitting bijeengeroepen op
verzoek van de A.N.M.B. (N.V.V.). De
A.N.M.B. wil voordai het bestuur van de
Stichting van de Arbeid woensdag zal be
slissen over het advies dat zy naar het
college van Rijksbemiddelaars over de lo
nen in de metaalindustrie zal uitbrengen,
eerst een uitspraak van de werkgevers in
de metaalsector.
Dit verzoek houdt verband met het feit
dat het Centraal Sociaal Werkgevers Ver
bond vorige week in de bespreking van de
looncommissie van de Stichting de „coa
litie" met het N.V.V. en het C.N.V. heeft
vei-laten, en inplaats van het oude stand
punt drie percent loonsverhoging per 1
januari en weer vijf percent per 1 juli,
thans twee maal drie pet. -per 1 april en
per 1 oktober- verlangt. De A.N.M.B. acht
de motivering voor deze ommezwaai on
duidelijk en wil daarom morgen een uit
spraak in de Vakraad.
Het C.S.W.V. grondt zijn nieuwe ver
langens op een andere wijze van bereke
ning van de ruimte. Zij wijst de produc-
tiviteitstrent als grondslag voor de bere
kening af en meent dat de investerings
activiteit in de metaalsector meer kapitaal
eist dan men aanvankelijk dacht.
va 2
Weerrapporten 12
Agenda van IJ mond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 5
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 4
Kunst 4
Uit stad en omgeving 67, 8
In de Vishal en op zee8
Beeldverhalen 9
Feuilleton 9
Horen en Zien 9
Boekenhoekje 9
Beurs IJ
Economisch nieuws11
Scheepsberichten 11
Sport 13
Dit nummer bestaat uü
veertien vagina's
