Venkcdk Russen beschuldigen Duitsers van „onwil" bij besprekingen Vertrek van troepen betekent slag voor Hammarskjoeld Sovjet-veto torpedeert hulp aan gevangenen in Kongo DE GAULLE GEEFT GEEN KRIMP AAN DE ULTRA'S Heusinger volgt Hasselman op Noodweer in V.S. eist 201 doden McNamara minister van Defensie Amerikaanse tegenspraak van Russische bewering WOENSDAG 14 DECEMBER 1960 9 LINO-LEGER ERNSTIG VERZWAKT het originele Zweedse KNACKEBRÖD Voorzitter van militaire commissie van de NAVO Europees verdrag voor een veilige burgerluchtvaart Girenga roept Stanleystad tot regeringszetel van Kongolese republiek uit Vreemdelingenlegioen vuurt zowel op Fransen als op moslems: twaalf doden Losgeslagen ■m Verpulverd Teken aan de wand Ford-president moet zijn aandelenpakket verkopen U-2 wordt niet gebruikt tegen FLN in Algerije De afgelopen dagen heeft een vijftal landen aangekondigd de militaire eenheden, die zij naar de UNO-strijdmacht in Kongo hebben afgevaardigd, terug te roepen. Achtereenvolgens maakten de Verenigde Arabische Republiek, Joegoslavië, Indonesië, Marokko en Guinea bekend, dat zij zich na de arrestatie van ex-premier Loemoemba wensten te distanciëren van het UNO-optreden in de verschillende delen van de Kongolese republiek. Dat deze beslissingen een ernstige slag voor de Volkenorgani satie en vooral voor de plannen van secretaris-generaal Hammarskjoeld betekenen, laat zich begrijpen. Vorige week verklaarde deze functiona ris in de Veiligheidsraad dat een terug trekken van de UNO-troepen een volledige ineenstorting zou betekenen en de deur zou openzetten voor ongewenste eenzijdige acties van bepaalde landen. Zover is het nu nog wel niet, maar als gevolg van de besluiten van de vijf landen zal het bijna twintigduizend man tellende UNO-leger toch een kleine zesduizend soldaten moe ten missen en dat onder omstandigheden, die eerder een versterking van Hammar- skjoelds troepenmacht eisen. Hoe sterker de UNO-eenheden immers zijn, hoe min der lust de verschillende Kongolese lei ders zullen hebben de internationale mi litairen de voet dwars te zetten. Zouden echter nog meer contingenten uit Kongo worden teruggenomen, dan zou het UNO-prestige in dat land wel eens zo ver kunnen dalen, dat zelfs van een poging tot oplossing der diverse vraagstukken geen sprake meer zal zijn. Onbeheerd Maar, zoals gezegd, ook nu reeds heeft de UNO-strijdmacht een gevoelig verlies geleden. Zo is het aantal beschikbare pi loten door het vertrek van de 21 Joegosla vische vliegeniers bijna gehalveerd. De luehtverbindingen zullen nu geheel en al voor rekening komen van 23 Ai'gentijnen en een kleine groep Italianen. Verder la ten de Guinezen het noorden van de pro vincie Leopoldstad, de Indonesiërs en Ma rokkanen Coquilhatstad en een deel van Katanga en de militairen van de V.A.R. de geiiele Evenaarsprovincie „onbeheerd" achter. Het UNO-opperbevel zal deze ge bieden natuurlijk zo snel mogelijk door andere eenheden laten overnemen, maar Advertentie (Van onze correspondent) BONN In de Westduitse hoofdstad toonde men zich gisteren verheugd over de benoeming van de Westduitse generaal Heusinger tot voorzitter van de perma nente militaire commissie van de Noord- atlantische Verdragsorganisatie te Wash ington (Nato Military Committee). Men had gevreesd, dat enkele kleine NAVO- landen Heusinger onaanvaardbaar zouden achten met het oog op de communistische propaganda tegen het Westen en de her innering aan de Duitse bezettingen. Nu deze druk van de kleine NAVO-landen zich niet in de verkiezing van Heusinger heeft geuit, maakt Bonn daaruit op dat het Westduitse aanzien in de NAVO geen kwestie meer is van uiterlijke schijn, maar van daadwerkelijke gelijkheid van alle partners. Heusinger werd te Parijs door de chefs van de generale staven der NAVO-staten eenstemmig, gelijk voorgeschreven, tot op volger van de Nederlandse generaal Has selman gekozen. Hasselman treedt per 30 juni af wegens bereiken van de pensioen gerechtigde leeftijd. Hij is drie jaar voor zitter van het comité geweest. Zijn functie is in het militaire vlak te vergelijken met wat de secretaris-generaal Spaak in het politieke vlak doet. Heusinger is 63 jaar oud. Hij bracht het in de tweede wereldoorlog in de Wehr- macht tot genei-aal. Hij werd gevangen genomen door de Gestapo, omdat de na zi's hem ervan verdachten medeplichtig te zijn aan de aanslag op Hitler van 20 juli 1944. Hij werd evenwel vrijgelaten, maar kreeg geen militaire functie in hit- lerduitsland meer. In 1956 werd hij inspec teur-generaal van het Westduitse leger, nadat hij van 1950 af Adenauer als mili taire raadgever had gediend. Als Heusin- gers opvolger als inspecteur-generaal van de Bundeswehr worden thans de ge neraals Kammhuber (luchtmacht) en Foertsch (NAVO-hoofdkwartier te Parijs) genoemd. NEW YORK (UPI) De hevige sneeuwstormen, welke in de afgelopen da gen de veertien oostelijke staten van Ame rika hebben getroffen, hebben tot dusver de dood van 201 mensen veroorzaakt. De ravage is enorm. Talloze hoofdver keerswegen zijn onbegaanbaar door sneeuwhopen en verkeersopstoppingen, scholen zijn gesloten, spoorlijnen onbruik baar, busverbindingen uitgevallen. Het huisvuil wordt niet opgehaald, de post niet besteld. het is duidelijk dat dit slechts een nood oplossing al zijn. Of Hammarskjoeld er toe zal overgaan andere landen om mili taire medewerking te vragen is moeilijk te voorspellen. In ieder geval zullen troe pen uit niet Afro-Aziatische staten waar schijnlijk nog meer tegenwerking te ver duren krijgen dan het huidige politieleger al heeft moeten ondergaan; om van de daaruit voortvloeiende internationale ver wikkelingen maar te zwijgen. BRUSSEL (ANP) —In Brussel is dins dag een verdrag tussen zes landen onder tekend voor samenwerking in het belang van de veiligheid van de luchtvaart. De overeenkomst heeft betrekking op de organisatie van de luchtvaart op grote hoogte boven het grondgebied van de zes landen. Bij de organisatie, „Eurocontrol" genoemd, zijn aangesloten Nederland, Bel gië, Luxemburg, Groot-Brittannië, Frank rijk en West-Duitsland. De Belgische mi nister van Verkeer, de heer Segers, ver klaarde dat de overeenkomst een eerste stap naar een universele controle is. „Euro control" wil de burgerluchtvaart de best mogelijke voorwaarden op het gebied van de veiligheid en exploitatie verschaffen, rekening houdend met de eisen van de militaire luchtvaart. Een vaste commissie van de zes landen heeft tot taak de eenmaking van de wet telijke bepalingen voor de luchtvaart voort te zetten en het nationale investe ringsbeleid te coördineren. „Eurocontrol" is een gespecialiseerde, internationale openbare dienst, die finan cieel zelfstandig is. Namens ons land werd het verdrag ondertekend door de staats secretaris van Verkeer en Waterstaat de heer E. G. Stijkel. NEW YORK (AFP-Reuter-UPI) De Sovjet-Unie heeft va'nochtend in de Veiligheidsraad haar veto uitge sproken over een westelijke viermo- gendhedenresolutie die beoogde vertegen woordigers van het Internationale Rode Kruis een onderzoek te laten instellen naar de toestand van personen die in Kongo worden gevangen gehoüden. Het was het 92ste Sovjet-veto. Een Russisch amende ment op deze resolutie (van Argentinië, Italië, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten), waarin wordt gezegd dat de be sluiten van de Veiligheidsraad niet zijn uitgevoerd, werd met acht tegen twee stemmen, bij een onthouding verworpen. Eenzelfde stemverhouding trof een Sov jet-amendement volgens hetwelk de wet tige regering van Kongo zou zijn verlamd door de met buitenlands geld gefinancier de benden van Moboetoe. Het debat van de Veiligheidsraad over Kongo is dus ge ëindigd zonder dat een besluit is geno men. Inmiddels hebben India en Joegoslavië officieel verzocht om een spoedbijeenkomst van de UNO-Assemblee over het Kongole se vraagstuk. Volgens berichten uit Leo poldstad heeft Antoine Gizenga, Loemoem- ba's gewezen vice-premier, dinsdag te Stan leystad verklaard, dat hij de wettige rege ring van Kongo vertegenwoordigt. In een telegram aan de voorzitter van de Vei ligheidsraad, de Rus Zorin, zegt Gizenga dat de hoofdstad van Kongo is verplaatst van Leopoldstad naar Stanleystad. In Leo poldstad is men van mening, dat deze verklaring de kans op burgeroorlog ver groot. Tegenstanders hebben Gizenga er van beschuldigd, dat hij in Stanleystad een schrikbewind voert. Waarnemers achten het waarschijnlijk dat de Sovjet-Unie, Tsjechoslowakije. de VAR en Ghana, waar van de diplomatieke missies zijn uitgewe zen nadat kolonel Moboetoe in Leopoldstad de macht in handen had genomen, hun ver tegenwoordigers nu naar Stanleystad zul len zenden. Op het UNO-hoofdkwartier wordt deze zet van Gizenga als ernstig beschouwd. Men vreest opnieuw voor het lot van de tweeduizend blanken in de Oost provincie. Er zijn overigens nog geen tekenen die er op wijzen dat een invasie in de Oost provincie door Moboetoe's soldaten op han den zou zijn, of dat de Kongolezen in Stanleystad zich hiertegen werkelijk zou den willen verzetten. In Leopoldstad zelf werden gisteren be sprekingen gevoerd tussen Kasavoeboe, Moboetoe, premier Ileo en andere politie ke leiders. Het nieuws hierover deed op nieuw de geruchten toenemen, dat Ileo spoedig de vorming van een nieuwe Kon golese regering zal aankondigen. (Vervolg van pag. 1) Toch zette de dag in Algiers en Böne rustig in. In de Europese wijk van Algiers gingen de winkels open, de troepenmacht die de Kashba omsingeld houdt, liet mo hammedanen ongehinderd naar hun werk gaan. De koortstemperatuur van de Kash ba zakte, de F.L.N.-vlaggen bleven bin nenshuis, de vrouwen deden hun inkopen, er werd niet gemanifesteerd. Pas na het middaguur steeg de tempe ratuur opnieuw toen op drie mohamme daanse kerkhoven een aantal slachtoffers van zondag ten grave werd gedragen. De lijkstoeten van familie en vrienden wer den vergezeld door groepen Algerijnen die op weg naar het kerkhof opnieuw de kre ten „Leve het F.L.M." en „een moham medaans Algerije" aanhieven, soms over stemd door de strijdkreet van de ge sluierde vrouwen, het schrille „joejoejoe"- gejoel, dat alle mohammedaanse demon straties vergezelt. Op het kerkhof El Kettar sloegen para chutisten, met van haat vertrokken ge zichten onder hun rode baretten, toe. Zij smeten traangasgranaten op het kerkhof en gingen de mohammedanen met knup pels en fietskettingen te lijf. Vijf moham medaanse vrouwen werden bewusteloos ge slagen en met bebloede gezichten wegge dragen. Om deze heldendaad te maskeren keerden de parachutisten zich daarop te gen de pers, rukten films uit camera's en geluidsbanden uit bandrecorders en dre ven journalisten en fotografen vloekend en tierend weg. Het was de zoveelste keer dat deze „keurregimenten van het Franse leger" inbreuk maakten op de zelfbeheer sing, die de gewone Franse dienstplichti gen in deze dagen gelukkig kenmerkt. Hoewel er in Algiers wel geschoten werd, vielen er geen doden. Het Vreemde lingenlegioen en de Zouaven vuurden enke le malen in de lucht, maar voegden geen nieuwe slachtoffers toe aan de officiële verlieslijst, die voor Algiers nu 96 doden (onder wie zes Fransen) en 379 in zieken huizen opgenomen gewonden telt. Er be vinden zich nu 216 mensen in arrest en 104 in huisarrest. De arrestatiebevelen te gen de leiders van het Front voor een Frans Algerije heeft men nog niet ten uit voer kunnen brengen. Op zestig mohammedaanse doden uitge voerde lijkschouwingen hebben aangetoond dat 24 van hen om het leven zijn gekomen door pistoolschoten, vijf door geweerscho ten, acht door messteken, zeven door keel- afsnijden, vier door schedelfracturen en twee door verbranding. Franse woordvoer ders leggen veel nadruk op deze cijfers om te bewijzen dat de meeste mohamme danen door gewapende Franse burgers zijn afgeslacht. In totaal zijn er 118 doden, 513 zwaargewonden, duizend minder ern stig gewonden en meer dan vijfhonderd arrestanten. Hoewel enerzijds de militaire omsinge ling van de Kashba losser werd, hebben (Van onze correspondent) PARIJS. „We hebben een politieke koers uitgezet en dat was de enig juiste koers. We zullen die nu dan ook welbewust verder vervolgen". Met die woorden, waarmee hy de compacte les uit de bloedige gebeurtenissen in Algerije trok, is gene raal Charles de Gaulle gisteravond in Frankrijk teruggekeerd. Die woorden werden uitgesproken ten overstaan van alle ministers en het voltallige gaullistische parlemen taire voetvolk van de U.N.R., die hem bij zijn aankomst op Orly verwelkomden. De generaal die, ondanks de vinnige wind, geen jas over zijn uniform droeg, zag er allerminst verslagen uit toen hy alle aanwezigen stuk voor stuk de hand drukte in de erezaal op het vliegveld. De Gaulle, die kennelijk maar weinig minuten met deze plechtigheid verliezen wilde, maakte by het afscheid zyn ministers vast bekend dat hij hen vandaag weer verwacht voor een belangrijke zitting van de regering. Intussen wijzen alle voorlopige inlich tingen al wel in dezelfde richting: De Gaulle geeft geen krimp onder de druk der Franse kolonisten en scherpslijpers, die met hun manifestaties hadden gehoopt de generaal van zijn Algerijnse plannen te kunnen afbrengen. Er zal dit keer waar schijnlijk hard, en naar men hoopt ook publiekelijk, worden teruggeslagen aan het adres der verantwoordelijke, of beter on verantwoordelijke, heethoofden van het Front voor een Frans Algerije. Men heeft nu in Parijs de zekerheid dat tenminste twintig moslims door Franse burgers wer den gedood. Kolonel Dufour, die in de januaridagen uit naam van de Franse regering de be sprekingen met Lagaillarde voerde die tot diens capitulatie leidden, werd gisteren opgesloten in een fort. Hij moet Lagail larde behulpzaam zijn geweest bij zijn vlucht naar Spanje. Hij zou tevens de man achter de schermen kunnen zijn op wie de fascistische advocaat mr. Tixier- Vignancour vorige week doelde, toen hij na zijn terugkeer uit Madrid op het barri- cadenproces geheimzinnig zinspeelde op een officieel bevel waarop zijn cliënt de wijk zou hebben te nemen. Ook is er een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen ver schillende leiders van het Front voor een Frans Algerije, onder wie, naar men meent, de Algerijnse vice-president van de Franse Nationale Vergadering. Lagaillarde, die tijdens de reis van De Gaulle door Algerije door de Spaanse re gering blijkbaar in de schaduw was ge houden, heeft in Madrid het hoofd opge stoken. Hij had zich de afgelopen dagen niet geschoren, zodat zijn legendarische ringbaardje alweer wat wortel had ge schoten en voor de komende dagen heeft hij een persconferentie in het voor uitzicht gesteld. Generaal Salan moet een convocatie van de minister van Oorlog De eerste tanker is gearriveerd in de Europoorthaven op het eiland Rozenburg. Toevallig was het ook het 23.000ste schip van dit jaar voor Rotterdam. In Europoort is nu de eerste olie gelost. Uit de Zweedse tanker „Fernström", die voor de Shell in charter vaart. hebben ontvangen, maar lijkt overigens niet van plan te zijn voorlopig naar Parijs terug te keren. Men venvacht dat generaal De Gaulle zich morgen via de radio en televisie tot het Franse volk zal richten om nieuwe beslissingen in zijn Algerijnse politiek aan te kondigen. Men vermoedt dat de gene raal het tempo van zijn staatkundige ope ratie wil op voeren. In Parijs geeft men nu wel vrij algemeen toe dat de gebeur tenissen der jongste dagen hebben aan getoond dat de „derde macht" tussen het FLN en de Franse ultra's, waarop De Gaul le zijn Algerijnse politiek vooral dacht te baseren, weinig levenskracht schijnt te openbaren en in elk geval gevaar loopt tussen die twee andere kampen te wor den verpulverd. Onder die omstandighe den doet De Gaulle, hoeveel bewondering men voor zijn persoon ook mag koesteren, wel even denken aan het bekende manne tje dat zijn huis wilde bouwen op het ijs. Het enige alternatief in Algerije is en blijft: oorlogvoeren of onderhandelen. Nieu we onderhandelingen met de Algerijnse nationalisten van het FLN worden in het bijzonder door linkse en liberale kringen, die als maar luider op dit aambeeld slaan, als de enige uitkomst beschouwd voor de Algerijnse politiek die nu in een levens gevaarlijke impasse is geraakt de patrouilles van parachutisten en Zoua ven opnieuw de intimidatiemethodes toege past waarmee zij de wijk jarenlang onder de duim hielden. Zelfs vrouwen en kinde ren, die hun onwelgevallige kreten toe riepen, werden gearresteerd en afgerost, hetgeen tegen het vallen van de avond de volkswoede opnieuw deed stijgen. Franse woordvoerders wijzen erop dat daarentegen ook tegen Fransen met be slistheid is opgetreden. Militairen dwongen gisterochtend 183 nog gesloten zijnde win kels hun deuren te openen, zodat het leven in de Europese stad weer zijn gewone gang begon te gaan. In Oran ging dat minder vlot. Nieuwe manifestaties in de Europese en mohammedaanse wijken, waarbij weer een aantal auto's in brand werd gestoken, vertraagden het herstel van de rust. Ook in Oran vielen gisteren geen doden. Het trieste totaal daar be draagt nu twaalf mohammedaanse en zes Franse doden en honderd gewonden. Ze ven Fransen en driehonderd mohamme danen bevinden zich in arrest. Het feit van de dag bleef dus de nieuwe uitbarsting in Bóne, waarover de gege vens slechts spaarzaam door de strenge censuur druppelen. Enerzijds bewijst dat ten overvloede dat overal de mohamme daanse stadsbevolking met het F.L.N. sympathiseert en bereid is voort te ma nifesteren, vooral wanneer zij in de Fran se demonstraties geprovoceerd wordt. Een teken aan de wand is dat voor het eerst (de bij ongeluk afgegane fusil lade van de 24ste januari daargelaten) Fransen in uniform in koelen bloede het vuur hebben geopend op Fransen die voor een Frans Algerije demonstreerden. Dat kan zeer wel een breuk inleiden tussen het Franse leger en de Franse bevolking in Algerije, die haar hele politieke kracht altijd op haar band, zelfs op samenzwe ringen, met dat leger had gebouwd. Het leger wordt meer en meer in de positie van stootkussen, maar ook van arbiter tus sen de Europese en mohammedaanse be volking gedreven en daarmee in de posi tie van loyaliteit aan het Franse staats hoofd. Dat is maar een van de dingen die in deze tragische dagen de situatie althans duidelijker maakt. De wolken van leugens en legendes, die jarenlang het Algerijnse probleem verdoezeld hebben, beginnen op te trekken. De mohammedanen hebben zich nu openlijk uitgesproken voor het F.L.N. Het leger begint zich los te ma ken van de ultra's. De Fransen van Al gerije raken vereenzaamd. Maar zo het probleem duidelijker wordt daar lijkt het nog allerminst oplosbaar. Met de grootste spanning wordt de ver klaring van De Gaulle afgewacht over de conclusies die hij uit de gebeurtenis sen wil trekken. Zal het tot nieuwe on derhandelingen moeten komen met het F.L.N. over een formule die zowel voor Frankrijk als voor het F.L.N. aanvaard baar is? Of het leger De Gaulle op die weg zal willen volgen, is minder zeker En de onvoorwaardelijke trouw van dat leger zal hij nodig hebben om nieuwe wan hoopsdaden van deJFransen in Algerije te voorkómen of de baas te blijven. Dat er gistermiddag twee Franse, min derjarige jongens in Böne onder kogels van hun landgenoten vielen is een teken aan de wand, maar of het de Fransen in Algerije tot berusting of tot nieuwe op standigheid zal brengen is een vraag' die slechts de komende dagen kunnen beant woorden. WASHINGTON De toekomstige Ame rikaanse president Kennedy heeft de 44- jarige president van de Ford automobiel fabrieken, Robert Strange McNamara, be noemd tot minister van Defensie. McNamara past volkomen in de groep van mensen waarmee Kennedy zich bij voorkeur omringt. Hij heeft een uitstekend stel hersens, een overvloed aan energie en kan terugzien op een goede militaire carrière en is nog altijd enthousiast voor de wintersport. Hij heeft ook in het maat schappelijk leven kans gezien snel aan de top te komen. Voor zijn klim naar de top bij Ford heeft hij slechts vijftien jaar nodig gehad. Financieel betekent de aanvaarding van een kabinetspost een groot offer voor Mc Namara: bij Ford zou hij vierhonderddui zend dollar per jaar hebben verdiend, bij Kennedy krijgt hij slechts vijfentwintig duizend dollar. Bovendien zal hij de 24.250 Fordaandelen, die thans in zijn bezit zijn, moeten verkopen, hetgeen hem in de ko mende vier jaar drie miljoen dollar zal kosten. Kennedy zei dat hij en McNamara, ge wezen luitenant-kolonel in de tweede we reldoorlog, het erover eens zijn, dat Ame rika een defensie-apparaat moet hebben zoals er geen tweede bestaat. „Het moet sterk zijn", aldus Kennedy, „Niet alleen om de natie te verdedigen, maar zo sterk dat deze natie de vrede kan verzekeren. Vrede is het doel van ons defensief appa raat". Kennedy heeft thans vijf van de tien ministersposten bezet. Volgens welinge lichte kringen wil de aanstaande president het kabinet morgen klaar hebben. WASHINGTON (Reuter) De woord voerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft verklaard, dat de Russische UNO-afgevaardigde Zo rin kennelijk droomde toen hij tijdens het debat over het Afro-Aziatische voorstel tot het verlenen van zelfbeschikkingsrecht aan de Algerijnen in de politieke com missie meedeelde dat Amerikaanse ver kenningsvliegtuigen van het type U-2 bo ven Algerije de stellingen van de verzets beweging fotograferen. Zoring verklaarde ook dat de Fransen Amerikaanse bom men en andere wapens gebruiken om op standelingen te doden. Hierover zei de Amerikaanse woordvoerder, dat de Ame rikaanse UNO-afvaardiging Zorin zal ver tellen wat feiten zijn en wat de Russische gedelegeerde heeft gedroomd. Zorin zegde zijn steun toe aan de ont- werp-resolutie van 23 Afrikaanse en Azia tische landen, waarin om een UNO-refe rendum in Algerije wordt gevraagd. Vol gens hem hebben tot dusver 800.000 Al gerijnen het leven verloren. Hij verklaar de voorts, dat de NAVO-landen de Fran sen bij hun onderdrukkmgsmaairegelen helpen. Zorin herinnerde ër aan, dat het de zesde maal is dat de UNO zich met de kwestie-Algerije bezig houdt. Volgens hem belet het Westen dat deze kwestie rechtvaardig wordt geregeld. De Franse delegatie die het debat beschouwt als een inmenging in de binnenlandse aangelegen heden van Frankrijk, woont de vergade ringen niet bij. (Van onze correspondent) BONN. De Russische ambassade te Bonn trachtte gisteren met veel fantasie de mislukking van het ondertekenen van het Duits-Russische handelsverdrag in de Duitse schoenen te schuiven. Zonne klaar is evenwel dat de Westduitse re gering ten deze volgens het protocollaire boekje heeft gehandeld. Het gevecht ging namelijk om het handelsverdrag in clusief of exclusief West-Berlijn. En „in clusief" heeft Bonn al weken geleden aan de Russische handelsdelegatie voor gesteld. De Russische ambassade beweerde gis teren dat de Westduitsers een uur voor de ondertekening van het verdrag met hun eis nopens een Berlijn-clausule in het handelsakkoord waren komen aandragen. Dat was, aldus de Sovjets een ondeugde lijk middel ter oplossing van een inter nationaal probleem. Maar met deze bewe ring waren de Russen toch wel, zo bleek overduidelijk in het land der fantasie aan geland, want wat de Westduitse regering heeft voorgesteld en wat al weken tevo ren aan de Russen was gezegd, was in feite het volgende: De Westduitse staatssecretaris van Bui tenlandse Zaken, Van Scherpenberg, gaf de Russische ambassadeur te Bonn, Smir- nov, een uur voor de ondertekening van het verdrag een brief. Daarin stond dat Bonn ervan uitging dat het nieuwe te on dertekenen handelsverdrag voor hetzelfde gebied zou gelden als het vorige verdrag dat op 31 december aanstaande eindigt. En wel voor het gehele territorium waar in de Duitse mark de munteenheid is, dus inclusief West-Berlijn. Smirnov wei gerde deze brief te aanvaarden: „exclu sief" was zijn richtlijn en die van de Rus sische onderhandelingsdelegatie onder lei ding van onderminister van Buitenlandse Zaken, Borissow, die reeds in oktober-no- vember op de hoogte was van dit West- Duitse voorstel. Volgens D.P.A. was ech ter ook het Russische standpunt reeds we kenlang bekend. Geen dramatisering De Westduitse regering, gesteund door de oppositie te Bonn en de regering van West-Berlijn, is met dit verdrag tot de grens van het uiterste gegaan. Immers een dergelijk handelsverdrag is voor de Westduitse economie eerder een blok aan het been dan een winstgevend object. Men heeft hier nu eenmaal geen Russi sche auto's en dergelijke, hoogstens be paalde Russische grondstoffen nodig, die men ook wel buiten de Sovjet-Unie ge makkelijk kan krijgen. En de afzet van Westduitse machines in Rusland is be paald geen exportnoodzaak voor de West duitse industrie. Men is hier echter voor zo'n verdrag omdat men hoopt dat de politieke atmosfeer tussen Bonn en Mos kou erdoor verbeterd zal worden. Maar noch als principiële stelling noch tegeno ver de Bondsdag te Bonn en West-Berlijn kan men het tolereren dat West-Berlijn, waar vele grote Westduitse industrieën zijn gevestigd die ook aan Rusland goede ren leveren, zou worden uitgesloten. Po litiek zou dit een zware nederlaag bete kenen en zou de uitleg van het handels verdrag ter zake van Berlijn steeds op moeilijkheden uitlopen. Desondanks dramatiseert men te Bonn dit mislukken op het laatste nippertje van het Duits-Russische handelsverdrag niet. De handel zal wel normaal geregeld kun nen worden en de verstandhouding tijdens het overleg was goed. Men verwacht dat Moskou binnenkort wel een modus zal vinden om verdrag inclusief West-Berlijn, gelijk twee jaar geleden, te accepteren. (DPA) Kanselier Adenauer heeft, of schoon hij verstoring van de toch al pre caire Westduits-Sovjetrussische betrekkin gen zoveel mogelijk wenst te vermijden, de houding van de Duitse afvaardiging gebil lijkt, aldus wordt van de zijde van het ministerie van Buitenlandse Zaken verno men. (UPI) De Oostduitsers hebben even eens geweigerd hun beperking op het ver keer van en in Berlijn op te heffen, om zodoende de handelsbesprekingen tussen de Bondsrepubliek en Oost-Duitsland uit het slop te helpen. De Oostduitsers zei den dat de Westduitse dreiging met een handelsembargo per 31 december op goe deren naar Oost-Duitsland, hen niet zou kunnen bewegen de passen af te schaf fen die Westduitsers nodig hebben om Oost Berlijn binnen te kunnen gaan. De Oost en Westduitse delegaties zullen donderdag opnieuw bijeenkomen. Het partijblad van de Oostduitse com munisten, „Neues Deutschland", schreef dat de handelsbesprekingen op dood spoor gekomen waren, omdat West-Duitsland „politieke twistpunten" (het recht op vrij verkeer) te berde had gebracht. Er staat meer op het spel dan alleen hervatting van de handelsbetrekkingen. De communisten hebben gedreigd met inmen ging in het verkeer naar het geïsoleerde Berlijn. Tijd om het oude verdrag te ver lengen, of een nieuw te ondertekenen, is er niet veel meer. WEEKABONNEMENTEN dienen uiterlijk op woensdag te worden betaald, daar de bezorgers op donder dag moeten afrekenen. DE ADMINISTRATIE

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1960 | | pagina 9