IJmuider Courant | 1960 | 21 december 1960 | pagina 9

22

DUITSE KERSTMENU'S UITGEBREID
MET CHEMISCHE FORMULES

Bloemencorso 1961 paradeert
april door bollenstreek

Wageningen-project is nu voor
Suriname bestemd

Nederlandsch-Indië onder
de Japanse bezetting

Twee doden en drie gewonden
bij verkeersongeluk in Leiden

<^Brieven aan
de redactie

Vredesdemonstratie
in Amsterdam

Landbouw tevreden
over de resultaten

Raad niet akkoord met
reeds begonnen bouw

Fransen brengen opnieuw
een Westduits schip op

Omvangrijk boekwerk geeft een
overzicht van gebeurtenissen
tussen 1942 en 1945

Onjuist dagstempel op
capsule van flessenmelk

9

Praalwagens typeren
Hollandse aspecten

Oude boer bij brand
omgekomen

ummucmsQ

ij. SCHEEPVAART

Op 1 januari:

De EEG-versnelling

Mr. Biesheuvel: Hoeden
voor hoer a-stemming"

IJzendijke gaat oude
bastions herstellen

In Maastricht:

Bonn is verstoord over
Hamburgse maatregel

Indonesische patrouilles
brengen twee schepen op

Nieuwe wettelijke verplichting

Politie-onderzoek
naar aanvaring

WOENSDAG 21 DECEMBER 1960

Het comité Bloemencorso Bollenstreek
'ïeeft dinsdagmiddag tijdens een bijeen
komst in „Treslong" in Hillegom zijn
voorlopige plannen ontvouwd met be
t-rekking tot het bloemencorso 1961. De
streefdatum voor dit evenement is be
haald op zaterdag 22 april. Het corso
-li „Lenteparade" heten met als onder
stel „Zo is Nederland". Er hebben zich
■u al 22 deelnemers opgegeven, een aan-
'al dat O]-) dit tijdstip nog nimmer zo
'root is geweest. Het bloemencorso 1961
•al een kwartier vroeger van start gaan
dan voorgaande jaren, namelijk 's mor
gens om kwart voor elf. De praalwagens
'lillen weer in Sassenheim, bij „De
TJiver", hun tocht door de bollenstreek
beginnen.

De artistiek adviseur van het comité
Bloemencorso Bollenstreek, de heer A. W.
van Driel uit Amstelveen, heeft 31 ontwer
pen vervaardigd. Deze hebben alle op de
een of andere wijze betrekking op iets
„typisch Hollands". Zo zullen wagens mee
rijden die de gouden koets, de Keukenhof,
de folklore, scheepvaart, de Hollandse
Nieuwe, het landschap, de Nederlandse
zindelijkheid, en verschillende kinderlied
jes uitbeelden. De mogelijkheid bestaat
dat het corso een internationaal tintje zal
krijgen door de deelneming van Engelse
praalwagens. Als corsodag is voorlopig 22
april vastgesteld. Mochten de weersom
standigheden tegen die tijd onverhoopt
minder gunstig zijn dan zal het corso een
week later plaats hebben. In geen geval
op een vroegere datum, daar men hiermee
in het verleden niet zulke goede ervarin

gen heeft opgedaan.

Het bloemencorso zal uiteraard opgeluis
terd worden door een of meer muziekkorp
sen. De onderhandelingen hierover zijn
nog gaande. Het is vrijwel zeker dat er
een showkorps komt. In de route die het
bloemencorso tussen Sassenheim en Ben-
nebroek zal volgen, is geen wijziging aan
gebracht.

»v..

De 83-jarige alleenwonende J. Overwijk
uit Bakkeveen is vanmorgen omgekomen
bij een felle brand die zijn afgelegen boer
derijtje in korte tijd tot een puinhoop
maakte.

Talrijke praalwagens zullen op 22 april
de roem van de bollenstreek tentoon
spreiden. Dit ontwerp beeldt een andere
Hollandse glorie uit, de scheepvaart.

Een comité uit een aantal vredesgroe
pen heeft voorbereidingen getroffen voor
een demonstratie op 1 januari in Amster
dam. Op de eerste dag van het jaar wil
het comité oproepen 1961 te stellen in
dienst van de vrede.

De deelnemers verzamelen zich om half
twee bij het paviljoen in het Vondelpark
en gaan vandaar gemeenschappelijk door
het centrum van de stad naar Krasnapols-
ky, waar een openbare bijeenkomst wordt
gehouden met als sprekers o.a.: prof. dr.
J. de Graaf en ds. N. van der Veen.

De volgende organisaties hebben reeds
besloten aan deze demonstratie deel te
nemen: Kerk en Vrede, Socialistische
Jeugd van Nederland, Internationale Vrou
wenorganisatie voor Vrede en Vrijheid, de
Pacifistisch Socialistische Partij, de Al
gemene Nederlandse Vredes Actie, de Fe
deratie van Vrije Socialisten en de Werk
groep Anti-militaristische Studenten.

Verder zullen waarschijnlijk deelnemen
Anti-Atoombom Aktie, Genootschap dei-
Vrienden (Quakers) en De Derde Weg., -

(Vervolg van pagina 9)

6. De heffingen, ingesteld tussen lid
staten en derde landen en tussen lid-staten
en derde landen en tussen lid-staten onder
ling, moeten zo zijn, dat de lid-staten ge
nieten van de preferenties op eikaars
markten, welke in het verdrag zijn aange
geven, echter rekening houdend met de
doelstellingen van het verdrag ten aanzien
van de gemeenschappelijke handelspolitiek
tegenover derde landen.

Voor 31 mei 1961 zal de Europese Exe
cutieve Commissie concrete voorstellen
doen voor heffingen op granen en suiker
en voor 31 juli 1961 voor eieren, gevogelte
en varkensvlees. Voor granen en suiker
moet het heffingstelsel toepasselijk zijn
voor de oogst van 1961-62.

Een zeer groot deel van het debat
dat in tegenstelling tot de twee eerdere
vergaderingen over landbouwproblemen
van dit jaar in de E.E.G.-raad, die even
eens tot het ochtendgloren voortduurden,
in goede sfeer verliep was gewijd aan
de redaktie van het vijfde artikel van het
heffingstelsel.

De Nederlandse minister van Landbouw
de heer Marijnen, betoogde uitdrukkelijk,
daarbij gesteund door Italië, dat naast een
heffingsysteem geen andere beschermen
de maatregelen kunnen worden geduld,
tenzij als uitzondering voor bepaalde pro-
dukten onder bijzondere omstandigheden.
Geruime tijd kwam het ook tot een debat
tussen minister Luns en de Westduitse
staatssecretaris van Buitenlandse Zaken.
Van Scherpenberg, of het systeem „bij
voorkeur" of „met prioriteit" boven de in
het verdrag genoemde ontsnappingsclau
sules moet worden toegepast. De Neder
landse opvatting zegevierde in dit geval.

Aan de besprekingen werd van Neder
landse zijde voorts deelgenomen door de
minister van Economische Zaken, de heer
de Pous. Het was de laatste keer, dat
de E.E.G.-ministerraad vergaderde onder
leiding van minister Luns. Het was zijn
Franse collega, Couve de Murville, die de
Nederlandse bewindsman de dank van de
ministerraad overbracht voor de bekwame
en soepele leiding, die hij aan de verga
deringen van het afgelopen halfjaar heeft
gegeven.

Het voorzitterschap wisselt elk halfjaar
tussen de zes landen van de Gemeenschap.
De voorzittershamer zal het eerste half
jaar van 1961 in handen zijn van de Bel
gische minister van Buitenlandse Zaken P.
Wigny.

De ministerraad kwam ten slotte over
een de voor de versnelling van de inte
gratie genomen maatregelen ook van
kracht te doen zijn in de overzeese ge
biedsdelen.

Op de ministerraad van de Europese
Gemeenschap is gezegd, dat de onderhan
delingen over de toelating van Grieken
land tot de Gemeenschap in de komende
maand hervat zullen worden.

Naar uit welingelichte kringen verno
men werd heeft de raad ook enkele des
kundigen gehoord over de mededeling van
de Griekse regering, dat Griekenland niet
akkoord kon gaan met enkele van de voor
stellen, die de Ministerraad eerder in de
maand had gedaan. Een van de kwesties
waar nog moeilijkheden over bestaan is
die over de Griekse tabak-export naar de
E.E.G.-landen. Ook de speciale tarieven
die Griekenland wenst in een aantal pro-
dukten, bieden nog moeilijkheden.

(Van onze parlementaire redacteur)

Over een uitbreiding van het Wage-
ningenproject in Suriname, dat in 1958 een
verlies heeft opgeleverd van 2,7 miljoen
en in 1959 van 3 miljoen, heeft de re
gering nog geen beslissing genomen. Dat
heeft, de vice-minister-president drs. Kort
hals dinsdagmiddag in de Tweede Kamer
verklaard in antwoord aan de Kamerleden
die daarover twijfel hadden uitgesproken
omdat zij meenden dat minister Zijlstra in
feite reeds de zaak ginds had beslist. Het
project is niet alleen een zaak van finan
ciële aard. De ontwikkeling die het geheel
kan doormaken ten bate van Suriname, is
ook van politieke en psychologische be
tekenis.

De aanleg van de polders in Wageningen
is aanvankelijk bedoeld geweest als een
cmigratieproject voor Nederlandse boeren.
In dit opzicht is het project echter mislukt,
al staan er tegenover de boerengezinnen
die zijn teruggekeerd, ook vele gezinnen die
zijn gebleven en er tot hun genoegen zitten.

Geruime tijd geleden is de gedachte ge
rezen de polders, die een oppervlakte be
slaan van zesduizend hectare, uit te brei
den met vierduizend hectare. Enige maan
den gêledèn is de raad van commissarissen
van de stichting voor de ontwikkeling van
de machinale landbouw in Suriname echter
tot de conclusie gekomen dat de uitbrei
ding nog eens in beraad moet worden ge-

Van onze Haagse redacteur)

Het lid van de Tweede Kamer, dat de
motie indiende over de versnelling van de
Euromarkt, mr. B. W. Biesheuvel, tevens
voorzitter van de Christelijke Boeren- en
Tuindersbond, verstrekte ons vanmorgen
commentaar op de hesluiten van de Minis
terraad van de E.E.G. te Brussel: „Een
eerste vluchtige bestudering van de be
reikte overeenstemming in de minister
raad van de E.E.G. over de versnelling
van de gemeenschappelijke markt voor de
landbouw, brengt mij tot de conclusie, dat
we mogen spreken van een ontwikkeling
in de goede richting.

De ervaring met vroegere landbouw-
onderhandelingen in de E.E.G. opge
daan, heeft ons geleerd dat we ons in
Nederland moeten hoeden voor een
hoera-stemming. Dat geldt mijns in
ziens ook nu. De totstandkoming van
een gemeenschappelijk E.E.G.-land-
bouwbeleid is een moeizaam proces.
Het is voor Nederland en de E.E.G.
bevredigend dat de Brusselse besluiten
de voortgang van dit moeizame pro
ces niet onderbreken.

Mijn definitieve standpunt kan ik pas
geven als ik gelegenheid heb gehad de offi
ciële tekst van de genomen besluiten te
bestuderen. Intussen acht ik het bijzonder
verheugend, dat in Nederland allerwege
een zó grote mate van overeenstemming
bestaat over de koers van het E.E.G.-
landbouwbeleid. Dat verschaft onze rege
ring in de moeilijke onderhandelingen een
sterke positie. Waardering heb ik ook
thans evenals in mei, voor de houding en
de vasthoudendheid van de Nederlandse
ministers Luns, Marijnen en De Pous", al
dus mr. B. W. Biesheuvel.

Ook de eerste reacties uit de kringen
van de georganiseerde landbouw over de
op maandag en dinsdag te Brussel gehou
den conferentie van E.E.G.-ministers be
reikte resultaten wat het aandeel van de
landbouw in de versnelling van de Euro-
markt betreft, geven blijk van algemene
voldoening. Op het ministerie van Land
bouw wees men er ons op dat de basis
voor het thans bereikte akkoord reeds op
de ministersconferentie van 12 mei van dit
jaar werd gelegd.

Ook de voorzitter van het landbouw
schap, de heer A. W. Biewenga, heeft, in
zijn hedenochtend op de bestuursvergade
ring van het Landbouwschap gehouden
openingsrede een paar woorden van vol
doening ingevlochten over de afloop van
de bijeenkomst te Brussel. Hij bracht
daarbij in zonderheid dank aan handel en
industrie, die de Landbouw in haar ver-
langens eendrachtig hebben gesteund.

nomen omdat de rijstprijzen lager zijn dan
op het moment toen de plannen voor de
uitbreiding werden opgesteld.

De uitbreiding zou van Nedex-land een
investering vergen van 84 miljoen. De
ministerraad wacht thans van de raad van
commissarissen een nader voorstel af over
de uitbreiding en de gewijzigde doelstel
lingen van het project.

De bedoeling is een aantal proefbedrij-
ven in te richten voor Surinaamse boe
ren. Voor ogen staat tenslotte een groot
kernbedrijf van de stichting als cen
trum met. daarom heen gegroepeei'd
een aantal gezonde middenstandsbe-
diijven die zullen kunnen steunen op
het centrale bedrijf en hun produkt
kunnen afleveren aan de stichting.

Het Wageningenproject was het voor
naamste punt, van bespreking bij de be
handeling van de begroting voor Suriname
en de Antillen.

Van diverse kanten kreeg minister Kort
hals lof voor de wijze, waarop hij de ver
houdingen tussen de rijksdelen verbetert.
De minister bracht nog eens onder de aan
dacht dat Nederland steeds bereid is over
een wijziging van het statuut te spreken,
maar een dergelijk gesprek zal heel goed
moeten worden voorbereid.

De gemeenteraad van de gemeente
IJzendijke heeft besloten het x-a velijn met
het bastion te restaureren. Evenals de
overige vestingwerken in het toenmalige
Staats-Vlaanderen werd ook de vesting
IJzendijke door Prins Maurits aangelegd.
Reeds jarenlang heeft de gemeente IJzen
dijke de wens gekoesterd de vestingwer
ken te herstellen.

De kosten van de restauratiewerken be
dragen 327.000.-. De gemeente wil na de
restauratie het ravelijn en bastion voor
recreatie openstellen en zo mogelijk het
vreemdelingenbezoek stimulex-en. Het werk
zal gedurende de wintermaanden uitge
voerd worden door de ruim 100 werklo
zen die IJzendijke jaarlijks gedurende de
wintei-periode heeft.

De gemeenteraad van Maastricht heeft
met 18 tegen 17 stemmen een voorstel van
B. en W. voor het bouwen in de particu-
liex-e sector van een woonflat met twaalf
woonlagen nabij het Koningsplein afge
wezen. De meerdei-heid van de x-aad achtte
deze hoogbouw ter plaatse stedebouwkun
dig niet. verantwoord. Voor een bouw
onderneming in Maastricht betekent dit
raadsbesluit een strop van f 50.000,-. Voor
uitlopend op het besluit was de firma na
melijk al begonnen met omvangx-ijke
grondwerkzaamheden.

BONN (Reuter) Franse oorlogssche
pen hebben het Westduitse motorschip
„Paul Rickers" (7910 ton) in de Middel
landse Zee aangehouden en naar een Al
gerijnse haven opgebracht.

West-Duitsland heeft in de loop van de
cember al tweemaal bij Frankrijk gepro
testeerd tegen deze aanhoudingen.

Ongewenst

(DPA) Het Westduitse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft er zijn leedwe
zen over uitgesproken dat het niet van te
voren op de hoogte gesteld is van het
plan van de Senaat van de stad Hamburg
om het bezoek van Franse oorlogssche
pen aan haar haven ..ongewenst" te ver
klaren vanwege het feit dat deze maand
al acht Westduitse koopvaardijschepen
door de Fransen zijn aangehouden. Het
Hamburgse px-otest is op het ogenblik
slechts een slag in de lucht, aldus het mi-
nistex-ie te Bonn, daar er voor de naaste
toekomst geen bezoek van Franse schepen
op het px-ogramma stond.

Het bestuur van de stad Bremen heeft
besloten het ministerie te Bonn te doen wij
zen op de „toenemende politieke en mate
riële schade" die door het Franse optre
den wordt veroorzaakt.

Beet

BOUGIE (Algerije) (AFP) De Fran
se marine heeft het Joegoslavische vracht
schip „Martin Krpan", dat van Triest ver
moedelijk opweg was naar Tunis, aange
houden en opgebracht naar Bóne, waar on
geveer vijftig ton munitie en ontplofbare
stoffen die niet op de ladinglijst voorkwa
men, werden gelost.

Den Haas: Geen Nederlandse

De commandant van Oost-Indonesië, ko
lonel Hei-man Pieters, heeft meegedeeld
dat Indonesische marinepatrouilles twee
buitenlandse schepen met de bemanningen
in de wateren ter hoogte van Nederlands
Nieuw-Guinea hebben opgebracht. De
schepen werden aangehouden omdat zij de
Indonesische territoriale wateren zouden
hebben geschonden.

Kolonel Pieters wilde niet zeggen wat
voor schepen het waren. Ook wilde hij
niet de haven noemen waarnaar de sche
pen werden gebracht.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken
in Den Haag heeft bekend gemaakt dat
er geen aanwijzingen zijn dat schepen die
volgens de militaire commandant van
Oost-Indonesië, kolonel Pieters, naar een
Indonesische haven zijn opgebracht, Ne
derlandse schepen zijn.

„Nederlandsch-Indië onder Japanse be
zetting" is de titel van een boek, dat tot
stand is gekomen onder auspiciën van de
stichting „Indië in de Tweede Wereldoor
log". Het ruim 650 pagina's tellende
boekwerk is onder leiding van de voorzit
ter van de stichting, prof. dr. I. J. Brug-
mans, samengesteld door dr. H. J. de
Graaf, privaat-docent in de geschiedenis
aan de rijksuniversiteit te Leiden, me
vrouw A. H. Joustra, hoofd van de In
dische collectie van het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie en de kapitein ter
zee b.d. A. G. Vromans, wetenschappe
lijk medewerker van dit instituut.

De samenstellers zijn ex-van uit gegaan
de geschiedenis „van onder af" te be
schrijven, met als voornaamste bx-onnen
niet de officiële militaire en burgerlijke
documenten, maar voox-al de particuliere
gegevens. Aangezien Nederlandsch-Indie in
de jaren tussen 1942 en 1945 bijna geheel
van de buitenwereld was afgesloten en de
officiële archieven na de capitulatie in
1945 grotendeels zijn vernietigd, moesten
de samenstellers de voornaamste gege
vens putten uit de Indische collectie van
het Rijksinstituut voor Oox-logsdocumenta-
tie, waar vele gegevens van particuliere
aard (briefwisselingen, bekendmakingen,
kx-anten, pamfletten e.d.) aanwezig zijn.

Overzicht

De eerste honderd pagina's van het boek
worden gevuld met een chronologisch
overzicht van de gebeurtenissen in Neder-
landsch-Indië tussen 9 maart 1942 en 17
augustus 1945, samengesteld door de heer
Vromans, dat meer dan 100.000 feitenver
meldingen bevat. Als laatste feit is in de
ze chronologie vermeld de proclamatie
van de republiek Indonesië op 17 augus
tus 1945 door Soekarno en Hatta.

Pas enige dagen later op 21 en 22
augsutus 1945 deden de Japanse auto
riteiten op Java mededeling van het be
ëindigen van de strijd. „Hierna", zo schrij
ven de samenstellers aan het einde van
het chronologische overzicht, „begon een
tijdpex-k van verwarring, strijd en ellende,
dat met de overdracht van de Nederland
se souvereiniteit over Indonesië op 27 de
cember 1949 nog niet geëindigd was".

Aan de hand van deze chronologie zijn
daanra talx-ijke gebeurtenissen uitvoeriger
beschi-even, waarbij ook een aantal docu
menten, die oorspronkelijk in het Engels
of in het Maleis waren gesteld, in de Ne
derlandse taal zijn afgedrukt. Daarbij be
vinden zich de Nederlandse oox-logsverkla-
ring aan Japan, ondertekend door de
toenmalige ambassadeur in Tokio, gene-

Een verkeersongeval op de kruising van
de Voorschotcrweg en de nieuwe Chur-
chilllaan in Leiden heeft vanmorgen twee
jonge mensenlevens geëist. Voorts vielen
er drie gewonden, van wie zeker één zwaar,
te betreuren. De vyf slachtoffers waren
in een personenauto die zy voor gezamen
lijke rekening hadden gekocht, op weg
naar hun werk in Den Haag. De wagen
reed over de Voorschoterweg en botste
tegen een zware vrachtauto met aanhan
ger die van de Churchilllaan de Voorscho
terweg opdraaide in de richting Leiden.

De kleine pex-sonenauto schoof vrijwel
geheel onder de aanhanger. Toen de hevig
vex-wrongen resten onder de wagen van
daan gehaald waren, konden twee gewon
de inzittenden vrij gemakkelijk uit hun
benarde positie worden bevrijd. De overi
ge drie moesten uitgezaagd worden. Voor
twee van hen, de 38-jarige bestuux-der J.
F. van Gerven en de 34-jarige G. J. van
der Westen, beiden uit Leiden, kwam deze
hulp echter te laat. Zij moesten op slag
gedood zijn.

De drie gewonden zijn Leidenaren van
respectievelijk 35, 22 en 20 jaar. Zij werden
naar het ziekenhuis vervoerd.

De nagenoeg niet beschadigde vracht
wagen en de resten van de personenauto
werden naar het politiebureau gebracht
voor het verdere onderzoek. Dit onderzoek
wordt zeer bemoeilijkt door de wetenschap
dat de verlichting op dit kruispunt uit
zonderlijk slecht is.

Toen de 74-jarige G. Gunning van de
Stouwe in Werkhorst (O), waar hij woon
de, de straatweg wilde ovei-steken heeft
hij vermoedelijk niet goed op het verkeer

Om niet geheel duidelijke redenen heb
ben de Westduitse autoriteiten de dag voor
Kerstmis uitgezocht als de datum waarop
alle restaurants en alle levensmiddelen
handelaars verplicht zijn, bij de etens
waren die zij verkopen te vermelden ivelke
chemicaliën er in venverkt zijn om het
voedsel te verduurzamen: een gevolg o.m
van de Plant a-af faire.

Men vindt het in West-Duitsland geen
vooruitzicht om van te watertanden. Het
betekent, dat de familie die ergens in een
restaux*ant een kerstdiner wil gebruiken
een menu in handen krijgt, waarop ver
kondigd wordt dat het bestelde onder meer
is toebereid met methylparabeen of aci-
dum sorbinicum.

De Duitser bekend om zijn feestelijke
eetlust, zal op Oudejaarsavond een traditio
nele „Sylvesterkarper" bestellen en dan
moeten ontwaren, dat zijn lekkernij ook is
volgestopt met hexamethyleen cetetramine
en dat -menen de Duitse restauranteige
naars- zal geen goed doen aan meneei-s
eetlust.

De nieuwe maatregel is uitgedacht door
het Westduitse ministei-ie van Binnenland
se Zaken om enige beperking in de hand

te werken van het uitvoerige gebruik dat
gemaakt wordt van vex-duurzamende che
micaliën in voedingsmiddelen.

De winkeliers zijn er wel erg slecht aan
toe. Bij alle drukte die de kerst hun geeft
moeten zij ook nog alle voedingsmiddelen
die zij in voorraad hebben, van speciale
etiketten voorzien waarop de ingewikkel
de chemische formules staan aangegeven.
Dat betekent onder meer, dat zij verplicht
zijn, tal van blikken en dozen naar plaat
selijke laboratoria te zenden om de inhoud
te iaten analyseren.

Enkele grote restaurants van reputatie
hebben reeds bekend gemaakt, dat de che
mische namen geen verandering brengen
in de smakelijkheid van hetgeen wordt
opgediend.

Er zijn ook restauranthouders die er
iets op gevonden hebben. Zij plaatsen ach
ter gerechten eenvoudig verwijsnummers
en geven dan onder aan de menukaart
-in kleine dx-uk- een lijstje chemische aan
duidingen, waarop de gast zijn tong mag
breken voordat hij deze laat strelen.

Ernst Rux, een winkelier in Frankfurt
gaf dit commentaar: „ik ben benieuwd
wanneer wij verplicht wox-den de pitten te
tellen in de sinaasappelen."

gelet. Hij werd door een uit de richting
Staphorst komende auto geschept. De
man was op slag dood

In Heerlen werd de zesjarige Jantje
Hundscheid, toen hij de Beersdalweg wil
de ovex-steken, door een personenauto aan-
gex-eden. Hij ovei-leed tijdens het vervoer
naar het Sint Joseph-ziekenhuis.

De onzekerheid rond de aanvaring, wel
ke in het Oostgat bij Vlissingen plaats
had tussen de onder Panamese vlag va
rende kustvaarder „Anayansie" en een
vi-achtschip, dat vrij zeker het Noorse
schip „Havtoll" was, dat momenteel in de
Merwehaven te Rotterdam ligt, is nog
steeds niet opgeheven. De politie heeft na
melijk de gezagvoerder van de Noor nog
niet kunnen horen, omdat deze niet aan
boord is.

Zoals werd bericht liepen op de kust
vaarder de Belgische loods, de gezagvoer
der en de roerganger verwondingen op bij
de aanvaring. De rivierpolitie heeft gis
teren vergeefs op de Noorse kapitein ge
wacht. In elk geval mag de „Havtoll" niet
vertrekken voor men de verklaringen van
de kapitein op schrift heeft.

De rivierpolitie heeft intussen verfblad-
ders van de scheepshuid van de „Havtoll"
verzameld voor een chemisch onderzoek
en een vergelijking met de verf van de
„Anayansie". Óok naar andere stille ge
tuigen is gezocht, die een aanwijzing zou
den kunnen geven dat de „Havtoll" het
aanvarende schip is geweest. Dat de Noor
na de aanvaring is doorgevaren wordt
hem zeer kwalijk genomen. Dat hij van
de aanvaring niets zou hebben gemerkt
acht men onwaarschijnlijk, daar volgens
de verklaringen van de bemanning van de
„Anayansie" de botsing een geweldige
klap veroorzaakte.

De politierechter te Amsterdam heeft
de 52-jarige directeur van een Amster
damse melkfabriek veroordeeld tot 300-
boete. Zowel op 27 juni als op 27 augus
tus j.l. waren door de melkfabriek fles
sen gepasteuriseerde melk afgeleverd,
waarvan het dagstempel niet overeen
kwam met de datum, waarop de flessen
werden verkocht.

Op maandag 27 juni werden 's ochtends
vroeg reeds flessen met het dagstempel
„dinsdag" in een winkel aangetroffen en
op zaterdag 27 augustus flessen met het
opschrift „maandag".

De directeur, die reeds drie keer is
veroordeeld voor dezelfde overtreding,
verweerde zich door te zeggen dat de
hoeveelheid melk in flessen wel eens te
weinig blijkt te zijn, waardoor hij zich
genoodzaakt zag de voor een volgende dag
bestemde voorraad aan te breken. „Het
gaat om dezelfde melk, alleen de capsule
is anders", zei hij.

De officier van Justitie was van me
ning dat de fabriek bij een verkeerde
taxatie het risico zelf moest dragen. Hij
eiste voor beide overtredingen een boete
van zeshonderd gulden.

raal-majoor C. J. Pabst, Japanse oorlogs
verklaringen en stx-ooibiljetten.

Achtereenvolgens schetsen de samen
stellers dan de vernietigingen en plun
deringen door de Japanse bezetter, de eer
ste aanrakingen van Nederlanders en Ja
vanen met de Japanners, Japanse en Ne
derlandse uitlatingen, het nieuws, dat door
kranten en ondergrondse bladen werd ver
spreid, alsmede de werkwijze van het Ja
panse burgex-lijke en militah-e bestuur.
Uit een rapport, dat in november 1945 door
een teinggekeerde bestuursambtenaar wer
opgesteld over de toestand in Zuid-Cele
bes gedurende de Japanse bezetting ci-
teren de samenstellers o.m.: „In de ooi--
logsjaren heeft zich een corruptie ontwik
keld, die alle perken te buiten gaat. Over
al wei-den de Nederlandse bestuursambte
naren vervangen door Japanse contx-oleurs
en assistentresidenten, die niet de gering
ste opleiding voor hun taak hadden geno
ten".

Ook wordt uitvoerig aandacht besteed
aan het culturrideaal van de Japanners
en hun vex-ering voor het keizex-lijk huis,
het volkslied en de vlag, aan het onderwijs
in de bezettingsjaren, de propaganda van
de Japanners en aan de oorlogsmisdrij
ven.

Bijna 232.000 slachtoffers

Uit het verslag, dat een Nedex-landse
hoofdambtenaar in maart 1946 heeft opge
steld, blijkt dat het aantal Nederlandse
gedeporteerden op 15 augustus 1945 x-uim
110.000 bedroeg. Volgens de op 1 novem
ber 1945 bekende gegevens bedroeg het
aantal directe slachtoffers van de oorlog
bijna 232.000. Na het beëindigen van de
strijd verloren nog vele Europeanen, Indo-
Europeanen en Indonesiëx-s het leven als
gevolg van de Japanse bezetting.

Tijden s de oorlog hebben de Japan
ners ongeveer 37.000 Europese militairen
krijgsgevangen gemaakt, van wie er onge
veer 8500 (23 percent) vóór het einde
van de bezetting zijn overleden. Van de ge-
interneerde Europese bux-gers, totaal on-
geeer 80.000, overleden er tijdens de bezet
ting meeer dan 10.000 (13 percent). Versla
gen, brieven en dagboeken van geïnterneer
de mannen en vrouwen geven een beeld
van de toestanden in de talrijke kam
pen. Naarmate de oorlog langer duurde
en de japanners er minder gunstig voor
kwamen te staan nam de terreur in de
verschillende kampen toe, terwijl tevens
het verzet in de kampen groter werd.
Het verzet buiten de kampen werd inge
leid door groepjes militairen en burgers,
die zich in de binnenlanden terugtrokken
eri wiegex-den zich bij de Japanse over-
winning neer te leggen.

Daarna groeide het verzet succesievelijk
op de verschillende eilanden steeds meer,
zowel onder de jeugd als onder de oude
ren.

Over het eex-ste contact van Soekarno
met de Japannex-s wordt in het boek een
radiorede van Soekarno aangehaald die hij
op 13 november 1944 heeft gehouden en
waarin hij o.m. zei te beseffen, dat een
vrij Indonesië slechts tot stand kan komen
in samenwex-king met Jpan. De anti-Japan
se propaganda van de geallieerden noem
de Soekax-no in deze x-ede leugenachtig.

Tegen het einde van 1943 ondernam Soe
karno, o.a. in gezelschap van Mohammed
Hatta een reis naar Tokio, volgens enkele
pex-sberichten uit die tijd „om de dank
van alle inwoners van Java over te bren
gen aan de hoge regering voor de instel
ling van de advisieraden". Na zijn terug
keer van een andere reis, naar Saigon, op
14 augustus 1945, riep Soekarno volgens
persberichten bij zijn aankomst uit: „Leve
het Japanse keizerrijk".

Over de economische situatie van het
land tijdens de bezetting vermeldt het
boek o.a., dat het sparen werd bevorderd,
teneinde de inflatie tegen te gaan. Op 10
juli 1944 werd bekend gemaakt, dat de
postspaarbank voox-bereidingen had getx*of-
fen voor een feestelijke viering ter ge
legenheid van het bereiken van de totaal-
inleg van 10 miljoen gulden. Ook werd
veelal een deel van het loon ingehouden
als spaargeld. Aan het einde van de oor
log hebben de spaarders hiervan niets te
ruggezien

Een apart hoofdstuk is gewijd aan het
laatste jaar van de oorlog, waarin de nood
van de bevolking steeds hoger steeg en
de atoombommen, die boven Hiroshima en
Nagasaki tot ontploffing werden gebracht,
tenslotte het einde van de oorlog aankon
digden.

Het doel van dit op wetenschappelijke
basis samengestelde boek is volgens prof.
Brugmans tweeledig: het verrijken van de
Indonesische collectie van het Rijksinsti
tuut voor Oorlogsdocumentatie en daar
naast het openen van de mogelijkheid om
bepaalde aspecten van de Japanse bezet
ting nader uit te werken. De gelden voor
de uitgave zijn bijeengebracht door parti
culiere instellingen en bedrijven. De Ne
derlandse Organisatie voor Zuiver Weten
schappelijk Onderzoek heeft een subsidie
verleend.

(Ongecorrigeerd)

Verkort weergegeven)

Vrijetijdsbesteding. In uw courant van
vorige week stond dat een commissie was
samengesteld, die een rapport moet opma
ken aangaande de vrije zaterdag of ver-
korte wei-kweek voor het rijkspersoneel.

Waarom moet er nu hard gevochten
worden voor een verkorte werkweek, als
een ambtenaar een schraal salaris geniet.
Of is het zo dat het rijk ons een vrije
zaterdag of verkorte werkweek geeft, om
op die dag een bijverdienste te verwerven?

Zelfs nu nog hebben ambtenaren nood
gedwongen nevenbetrekkingen om hun
gezinnen te behoeden voor faillissement
Het rijk kan beter geen vrije zaterdagen
of verkorte werkweken invoeren, maar de
werknemers (ambtenaren) een volwaardig
salaris geven. Met een volwaardig salaris
ka n. als het dan toch moet, een ambtenaar
van het Koninkrijk der Nederlanden zijn
toekomende vrije-tijdsbesteding zonde;
zorgen doox-brengen.

RIJKSAMBTENAAR