ETD-RAPPORT SCHETST AUTO ALS ZIEKTE-SYMPTOOM
Toch vergunning
provincie voor
brugrestaurant
Prettige vakantie! En betaal niet te veel! Neckermann.
435,-
384,-
anM^gizen
420,-
58,-
KEIZERSGR ACHT 510
MULTIBONT
Wie zeker wil weten dat ie voor z’n Wintersport
niet te veel betaalt, boekt Neckermann.
MULTI
VOOR IEDEREEN
*42^
r
rj
i
f
Grote
Houtstraat
145zw
Haarlem
023-319107
995,-
1.495,-
GS
stappen over landschappelijke bezwaren heen
I
!L
Spcrarbank-Reizen
13
IJMOND
DONDERDAG
SEPTEMBER
19 7 8
2 8
van_Er895;- voor
AZIATISCH VOS JASJ1
hele vellen
van J-295;- voor
(Van onze streekredactie)
HAARLEM. Ondanks aanvankelijke bezwaren hebben Gedepu
teerde Staten van Noord-Holland toestemming gegeven voor de bouw
van een brugrestaurant over rijksweg 4 in de Haarlemmermeer. Na
een vertraging van 272 jaar kan directeur Verveld van Rick Restau
rants nu verder gaan met het uitwerken van de plannen. Overigens
staat nog niet voor honderd percent vast of het brugrestaurant er ook
werkelijk zal komen. Verveld gaat eerst onderzoeken of het ambitieuze
plan economisch nog wel haalbaar is na de forse vertraging.
FOXY-LAMA MANTEL i
1.595,-
NERTS-DELEN
JMANTEL
®met nertskraag
van voor
NERTS MANTEL
hele vellen, uitgelaten
van jékVTtt- voor 5.775,-
FERSIANER PATTES
MANTEL
■I r
I
(ADVERTENTIE)
bracht werkloosheid en verval
(Van een onzer verslaggevers)
am
Bron: C.B.S. Volkstelling 1971 p W Amsterdam, afd. Stadsontwikkeling
men nog dicht bij Amsterdam zelf een huis
(ADVERTENTIE)
I
3
HAARLEM. De economische problemen van Amsterdam en
het stedelijk verval in de Hoofdstad hangen ten nauwste samen
met het proces van voor-stedelijke uitwaaiering zoals dat ook bij
andere metropolen heeft plaatsgevonden. Tot deze vaststelling
komt men ook weer na lezing van het rapport „werkgelegenheid
en werkgebieden in Amsterdam,, dat de Economisch Technologi
sche Dienst voor Noord-Holland heeft gemaakt als deelrapport
bij het streekplan voor het Amsterdam-Noordzeekanaaigebied.
„Zowel ten aanzien van het wonen als het werken - en voor een
deel ook bij de voorzieningen - heeft zich een uitwaartse bewe
ging voorgedaan van het centrum en de oude stadswijken naar de
buitenwijken, en van de stad als totaal naar de regio”.
In het ETD-rapport wordt inzicht in de economie van Amster
dam, in de wijzigingen die zich daarin hebben voorgedaan en de in
de achterliggende oorzaken daarvan, van wezenlijk belang ge
noemd voor kennis van het Amsterdam-Noordzeekanaaigebied.
Van de totaal anderhalf miljoen inwoners van het Amsterdam-
Noordzeekanaaigebied (Amsterdam, Zaanstreek, IJmond, Meer
landen en Haarlemse agglomeratie) wonen er 760 duizend in
Amsterdam. En van de 630 duizend arbeidsplaatsen in het streek-
plangebied bevinden zich er 370 duizend in Amsterdam.
Van de uitwaaiering van Amsterdam waren, aldus het ETD-
rapport, de voortekenen al merkbaar voor de Tweede Wereld
oorlog. Pas na 1950 kreeg de uitwaaiering evenwel (zoals ook in
andere stedelijke gebieden in West-Europa) een massaal karakter.
HET VOLGENDE EIGEN
BOEKINGS/INFORMATIECENTRUM
Hoewel het aantal arbeidsplaatsen (371
duizend in 1963 en 373 duizend in 1974)
hoger ligt dan de aantallen van de beroeps
bevolking (345 duizend in 1960 en 330 dui
zend in 1971) is er toch sprake van ernstige
werkloosheid. Het teveel aan arbeidsplaat
sen wordt immers onmiddellijk ingevuld
door de forensen. Met de groeiende om
vang van de forensenstromen is de regio
rondom Amsterdam met de Hoofdstad één
arbeidsmarkt geworden. Op deze totale
arbeidsmarkt is een tekort aan arbeids
plaatsen. Toch is de werkloosheid in Am
sterdam 5,1 percent van de beroepsbevol
king in 1975) niet eenvoudig toe te schrij
ven aan dit tekort. Het probleem hangt
namelijk ten nauwste samen met het feit
dat de capaciteiten en voorkeuren van de
Amsterdamse beroepsbevolking niet goed
aansluiten bij de vraag naar arbeidskrach
ten.
„Problemen met het vinden van aanslui
ting op de arbeidsmarkt hebben vooral
oudere werknemers, mensen met een lager
scholingsniveau, leden van minderheids
groeperingen met een ander kultuurpa-
troon of een afwijkende houding tegeno
ver werken, alsmede nieuwkomers op de
arbeidsmarkt. Deze groeperingen met een
relatief zwakke positie op de arbeidsmarkt
zijn in Amsterdam oververtegenwoordigd.
Dit hangt ten nauwste samen met het
eerder beschreven proces van selectieve
migratie. Vooral groepen met een sterke
positie op de arbeidsmarkt zijn naar de
randgemeenten verhuisd om als forens in
Amsterdam te blijven werken. Hierdoor
blijft, ondanks de uitwaaiering van het
wonen, het aanbod op de arbeidsmarkt
groot. Groepen met een zwakke positie op
de arbeidsmarkt blijven in Amsterdam
wonen of trekken er naar toe - hierbij valt
met name te denken aan de grote toe
stroom van Surinamers, die de laatste ja-
ren heeft plaatsgevonden”, aldus het ETD-
rapport.
Op aandrang van Rijkswaterstaat heeft
de horeca-zakenman indertijd geen ont
werp laten maken voor een gebruikelijk
wegrestaurant, maar voor een gebouw dat
boven de twee-maal vierstrooks snelweg
zal komen. Rijkswaterstaat vond het ont
werp, waarvan de verwezenlijking op tien
miljoen gulden werd begroot, prachtig.
Het Haarlemmermeerse gemeentebestuur
stemde eveneens met het plan in, waarna
alleen de provincie nog maar „ja” hoefde
laten horen.
Het werd in eerste instantie echter
„neen”. De Noordhollandse gedeputeer
den hadden grote bezwaren tegen de boy w
van een twaalf meter hoog restaurant in de
open polder. Ze stelden voor om het niet
ter hoogte van Rijsenhout neer te zetten,
maar vlak bij Schiphol.
De brugvormige pleisterplaats, de eerste
in ons land, zal deel uitmaken van de keten
Rick Restaurants met vestigingen in Jut-
phaas, Nijmegen, Zaandam en Hoorn. In
deze laatste stand heeft de firma het be
kende hotel De Keizerskroon overgeno
men en deze week na een grondige verbou
wing heropend.
Dat uitzicht is dankzij de beslissing van
GS nu onbelemmerd. Toch weet Verveld
nog niet zeker of hij het brugrestaurant-
plan nu ook zal gaan verwezenlijken. „Dé
kosten zijn inmiddels veel hoger en de hele
economische constellatie is niet meer zo
als een paar jaar geleden. Allereerst gaan
we daarom bestuderen of het project nog
wel haalbaar is. Ik verwacht daar over
drie maanden mee klaar te zijn. Met de
bouw is ruim een jaar gemoeid, zodat het
restaurant op z’n vroegst in 1980 in ge
bruik zal zijn”.
Wintersport - Vliegreis
ROEMENIE
POIANA/BRASOV
1 week logies/ontbijt
Wintersport-Vliegreis
POLEN/ZAKOPANE
1 week volpension v.a.
Een belangrijke drijfveer achter deze ontwikkeling was de sterke
economische groei die tussen 1950 en 1975 plaats vond. Verder
worden als oorzaken opgesomd: de snelle bevolkingsgroei van de
stad tot in het midden van de jaren vijftig, de schaalvergroting in
de volkshuisvesting en productiestructuren, de toename van het
ruimtegebruik (minder mensen per woning, minder woningen per
hectare, meer vierkante meters per arbeidsplaats, per ziekenhuis
bed, per winkel enz.) en een accent-verschuiving in vervoerwijzen:
van binnenschip en spoorweg naar auto en vliegtuig, met daarbij
een forse toeneming van de mobiliteit.
De uitwaaiering van de stad heeft, aldus het ETD-rapport - op tal
van punten negatieve gevolgen gehad, niet in het minst voor het
stadscentrum en de oude wijken. Het weer tot leven brengen van
oude stadsdelen is dan ook dringend nodig.
Onderzoek naar mogelijke andere vesti
gingsplaatsen heeft echter geleerd dat die
er niet zijn. Ofwel de grond was niet te
koop, ofwel er waren bezwaren van ver
keerstechnische aard. Bovendien konden
Gedeputeerde Staten hun landschappelij
ke bedenkingen onvoldoende „hard ma
ken”. De deskundigen waren verdeeld
over de vraag of bouw op de voorgestelde
plaats een onaanvaardbare inbreuk op het
open polderlandschap zou betekenen. Om-
Intussen heeft het de heer Verveld van
Rick Restaurants twee en een half jaar het
gevolg gehad het slachtoffer te zijn van
een prestigekwestie tussen Rijkswater
staat en de provincie. De vertraging heeft
hem al een onkostenpost van anderhalve
ton opgeleverd. Daarenboven zijn de
bouwkosten die aanvankelijk op tien mil
joen werden geschat, nu zeker twee mil
joen gulden hoger.
„Jazeker”, zegt Verveld nu bij de ver
gunning in zijn zak heeft, „ik heb wel eens
op het punt gestaan het hele project van de
hand te doen. Maar ja, vergunningen voor
wegrestaurants zijn niet zo dik gezaaid in
Nederland. Dus als je er kans op hebt,
moet je blijven volhouden zolang er nog
enig uitzicht is”.
dat er voorts geen enkel bezwaarschrift
was binnengekomen en er door andere
overheidslichamen (Rijkswaterstaat) ver
wachtingen waren gewekt, zijn GS nu in
meerderheid door de knieën gegaan.
Enigszins tandenknarsend hebben ze uit
eindelijk de vereiste papieren afgegeven.
Wintersport-Treinreis
per Bergland-Expres
OOSTENRIJK
1 week logies/
ontbijt v.a.
Een Neckennann-reis koopje écht alleen maar bij:
Alle Amro Banken met
het Amro Reizen vignet
Alle Spaarbanken met
het Neckermann vignet
Alle relsburo svan MLIJKjk
Vroom Dreesmann
VROOM "5DREESMANN
Wintersport-Vliegreis
OOSTENRIJK
ITGEN/ZJITERTAL
b.v. Hotel Panorama
1 week logies/ ontbijt v.a.
Wintersport-Autoreis
OOSTENRIJK
1 week logies/
ontbijt v.a.
Amsterdam. 020 - 262693, ma t/m za 9-18 uur.
donderdag tot 21.30 uur.
Multibont ook in Rotterdam - Arnhem - Eindhoven - Leeuwarden.
De vraag naar woningen in Amsterdam
en de omliggende regio werd de eerste tien
a vijftien jaar na 1950 nog grotendeels
bepaald door toeneming van het inwoner
tal. Daarna werd het toenemend ruimtege
bruik per inwoner een belangrijke oor
zaak van het woningtekort. Sociale veran
deringen (jongeren en alleenstaanden ei
sen een zelfstandige woning) en verklei
ning van het doorsnee-gezin hadden een
terugloop van de gemiddelde woningbe-
zetting tot gevolg. Het aantal inwoners per
woning was in 1960 gemiddeld 3,39; in 1975
was de gemiddelde woningbezetting ge
daald tot 2,56. Op 866 duizend inwoners
(1967) betekende dat een vraag naar onge
veer 83 duizend woningen extra.
De bouwruimte voor al die woningen
kon al gauw niet meer in Amsterdam zelf
gevonden worden. Aanvankelijk vond
arbeidsplaatsen werden door Amsterdam
mers bezet. In 1960 werden 47.000 arbeid
splaatsen bezet door mensen, die dagelijks
van buiten Amsterdam kwamen; in 1971
was dit aantal met 18.000 toegenomen tot
65.000.
Een en ander betekende een dagelijkse
instroming van autoverkeer in de ochtend,
in een stratenpatroon dat daarvoor te smal
was. Gevolg: lawaai, opstoppingen, uit
laatgassen en een parkeerchaos, tot aan de
massale dagelijkse uittocht ’s avonds.
Daardoor verslechterde het leefklimaat in
de stad in absolute zin, aldus het ETD-
rapport. De stad werd minder aantrekke
lijk voor de draagkrachtige gezinnen met
opgroeiende kinderen. Deze bevolkings
groep trok dan ook weg naar een woning
op het verstedelijkte platteland en droeg
zo weer bij tot het uitwaaierings-proces en
NEDERLANDS GROOTSTE BONTMAGAZIJN
Het brugrestaurant is geprojecteerd ter
hoogte van de beide benzinestations langs
de rijksweg. Aan weerskanten van de weg
komen parkeerplaatsen en toegangen tot
het restaurant. De eetzalen zullen boven de
snelweg zweven, zodat men vanachter zijn
bord op het voorstellende verkeer kan
neerkijken. Er komen vier verschillende
afdelingen, uiteenlopend van een eenvou
dige zelfbediening voor een snelle hap, tot
een comfortabel sfeerrestaurant. Bij het
verlenen van medewerking hebben GS de
eis gesteld dat er een beplantingsplan
wordt gemaakt om het restaurant zo veel
mogelijk aan het oog te onttrekken, al
thans aan het oog van de polderlingen.
het forensisme. Omgekeerd vestigden zich
in Amsterdam veel jonge alleenstaanden
en buitenlanders. Zo ontstond in Amster
dam een eenzijdig samengestelde bevol
king, wat zijn uitwerking op de Amster
damse arbeidsmarkt niet heeft gemist. En
in de forensendorpen (Hoofddorp, Nieuw-
Vennep etc.) werd een overmaat aan uit
Amsterdam weggetrokken jonge gezinnen
eveneens oorzaak van een eenzijdige be
volkingssamenstelling. Dit proces noemt
men selectieve migratie (migratie ver
huizing naar ’n andere woonplaats).
In het ETD-rapport wordt gewezen op
het verband tussen deze slechte aanslui
ting en genoemd uitwaaieringsproces.
in Amstelveen, Zaandam en de „overloop-
stad” Purmerend. Later zocht men veel
verder weg een woning: in Hoorn, maar
ook in Zuid-Holland. Deze ontwikkeling
werd mogelijk gemaakt en veroorzaakt
door - en was tevens zelf de sterke inpuls
voor - de massale opkomst van de
personenauto. In 1960 waren er in Neder
land nog maar een half miljoen persone
nauto’s, in 1975 waren het er al drieënhalf
miljoen en hun aantal neemt nog toe.
Gelijktijdig met deze ontwikkeling ver
minderde de beroepsbevolking van Am
sterdam. In 1960 bestond de beroepsbevol
king nóg uit 345 duizend personen. In 1971
was die gedaald tot 330 duizend, en deze
daling heeft zich na 1971 onverminderd
voortgezet. Daar stond een geringe groei
van het aantal arbeidsplaatsen tegenover:
van 371 duizend in 1963 tot 373 duizend in
1974. Steeds minder Amsterdamse
Ook als het om wintersport gaat staat
K Neckermann z’n mannetje. Blader eens door
K de 194 pagina’s dikke Wintersportgids.
J Verbaas u over de enorme keuze.
Vergelijk de prijzen eens met die van anderen.
De keuze wordt dan wel erg gemakkelijk.
Hiernaast ziet u, waar Neckermann reizen worden
verkocht. Let hier goed op.
Uitwaaiering” van Amsterdam
Alle bontmantels worden verkocht met een Certificaat
van Echtheid Reiskosten binnen Nederland voor
2 personen worden bij aankoop volledig vergoed1
BONT
(Grote maten t/m 54 bventueel naar maat
s
GOOI EN VECHTSTREEK
ZIJP
ALKMAAR e.o.
IJMOND
AGGLOMERATIE HAARLEM
ZAANSTREEK
AANTAL WERK-
FORENSEN
onderverdeling COROP
Y77* gebieden
gemeente Amsterdam
Indeling COROP gebieden
18a STOK gebied Texel
18b WESTFRIESLAND-OOST
19
2Ö
21
22
23a GEMEENTE AMSTERDAM
23b WATERLAND
23c DE MEERLANDEN
23d AGGLOMERATIE GEMEENTEN
24
40
UTRECHT^sx
8964'^
OVERIGEN
