Neutronenbom nog niet in produktie IN VN-VERGADERING Indonesische In VS: n mee over ontwapening Overwinning Carter in Senaat Frankrijk praat regering laat gevangenen vrij Staking deel spoorwegen Meer joden weg uit Sovjet-Unie J h Weer strijd in Beiroet MINISTER VANCE: TUSSEN SYRIËRS EN CHRISTENEN MOEDERZORG Minder ver KOFFIE Regering Nicaragua kondigt amnestie af RIETJE ïO Hongerstaking in gevangenis Teheran A t j ’3 •r II i BINNEN- EN BUITENLAND S E P T E M *B E R 19 7 8 DONDERDAG 2 8 aos l NEW YORK, (ANP). Minis ter Van der Klaauw heeft gisteren in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, in krachti ger bewoordingen dan tot nu toe enige andere EEG-minister heeft gebruikt, gesproken over econo mische sancties tegen Zuid-Afri ka om dit land ertoe te brengen af te zien van zijn apartheidspoli tiek. ten ink is in i om Het ■ans- r de üsch jroe- juter door k ge- i de ing ulp joen oed- nisa- »ren, srke- Deze Den ver- van :g. ing ■rne- inis- l ge iden be- De lijke bin- rden mst- door Nico Scheepmaker teV.. N- A i I 1 I f I trijfel Van der Klaauw uit krachtige taal over sancties Zuid-Afrika Minister Van der Klaauw heeft met Van ce gesproken in New York, waar beiden de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties bijwonen. Gedurende dit onder houd, dat drie kwartier duurde, heeft Van der Klaauw het bericht van het Interker kelijk Vredesberaad, als zou de Ameri kaanse regering hebben besloten de n-bom in produktie te nemen, ter sprake ge bracht. De regering-Carter heeft, zoals bekend, eerder dit jaar besloten een besluit over het gaan produceren van het n-wapen uit te stellen, maar tevens te kennen gegeven te verwachten dat ook de Sovjet Unie iets substantieels doet om het bewapeningspeil althans niet te verhogen, bijvoorbeeld door af te zien van de raket SS-20. Het diepe wantrouwen dat aanvankelijk bij de Braziliaanse regering bestond over de door de URENCO-partners gevraagde garanties tegen misbruik van plutonium is thans geheel verdwenen. Dit heeft Van der Klaauw gisteren in New York verklaard na een gesprek met zijn Braziliaanse colle ga, Azeredo da Silveira. Minister Azeredo da Silveira zegde de Een legerwoordvoerder zei dat het om 1.324 gevangenen ging. Hun vrijlating maakt deel uit van een plan van de Indone sische regering alle politieke gevangenen vrij te laten die, zonder vorm van proces, vastgehouden worden sinds de mislukte staatsgreep van 1965. Eerder dit jaar zijn al 4000 politieke gevangenen vrijgelaten en in december zullen er nog een aantal vrijgelaten wor den. Ongeveer 2000 man, die ervan be schuldigd worden direkt bij de staatsgreep betrokken te zijn geweest wachten nog steeds op een proces. TEHERAN (Reuter) Alle politieke gevange nen in de grootste gevangenis van Teheran zijn in hongerstaking gegaan uit protest tegen de staat van beleg. Een Iraanse groepering voor de rechten van de mens heeft dit gisteren meege deeld. NEW YORK (ANP). Berichten als zou de Amerikaanse regering hebben be sloten de neutronenbom in produktie te nemen zijn volstrekt onjuist. Er is geen sprake van dat deze kwestie nu speelt, aldus heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Cyrus Vance, zijn Nederlandse collega Van der Klaauw meegedeeld. JAKARTA (Reuter) De Indonesische regering heeft gisteren meer dan 1300 politieke gevangenen vrijgelaten in Se- marang, de hoofdstad van Midden-Java. Duizenden treinpassagiers dienden ge bruik te maken van andere transport- midddelen dan de trein. Twee van de be langrijkste autofabrieken in de Verenigde Staten, General Motors en Ford, waren gedwongen vrij te geven omdat ze niet voorzien werden van onderdelen. Geschat werd dat de staking zeker de helft van de dagelijkse voedseltransporten per spoor trof. De overkoepelende vakbond voor trans portarbeiders, onder welke zowel de sta kende spoorwegbeambten als het vliegend personeel van luchtvaartmaatschappijen valt, kondigde dinsdag in 43 hoofdstations een staking af teneinde kracht bij te zetten aan de onderhandelingen over een nieuw arbeidscontract met de Norfolk and Wes tern Railway Company, gevestigd in de staat Virginia. Daar staken 4600 beambten reeds 80 dagen. Minister van Arbeid Ray Marshall was volgens zegslieden van plan een ontmoe ting tussen functionarissen van de spoor wegmaatschappij en de vakbond te beleg gen, opdat deze tot een regeling van hun geschil zullen komen voordat de federale regering ingrijpt. NEW YORK. (AP) Stakende perso neelsleden van spoorwegmaatschappijen in de Verenigde Staten hebben gisteren de beslissingen van zeker een tiental recht banken dat zij het werk dienden te her vatten, naast zich neergelegd. Daardoor ging de spoorwegstaking, die ongeveer tweederde van het spoorwegnet buiten bedrijf stelt en in 40 staten van kracht is, haar tweede dag in. minister volledige medewerking toe bij het totstandkomen van een opslagregime. Van der Klaauw heeft zijn Mexicaanse ambtgenoot Santiago Roel gevraagd de landingsrechten van de KLM in Mexico uit te breiden. Hij deed dit, toen hij in de wandelgangn van de Verenigde Naties in New York met zijn Mexicaanse collega de economische betrekkingen tussen beide landen besprak. Hij ging niet alleen verder dan zijn West- duitse collega, Hans-Dietrich Genscher na mens de negen landen van de Europese Gemeenschap had gedaan, maar ook dan zijn collega uit Denemarken, een land dat met Nederland binnen de EEG het meest uitgesproken standpunt inneemt wat be treft maatregelen in het economische vlak. Ook de woorden die Van der Klaauw aan vriendschap met de Arabische landen en volkeren wijdde, waren hartelijker dan die van zijn collega’s uit de EEG-landen of van zijn voorganger, mr. Van der Stoel. Ons rest nog slechts korte tijd. Zuid- Afrika zal zijn beleid van rassendiscrimi natie moeten veranderen. Doet het dit niet, dan is er geen andere keus dan de druk door economische sancties te verhogen. In dat geval zal Nederland een dergelijke politiek bevorderen en steunen, aldus mi nister Van der Klaauw. Het besluit van Pretoria, het VN-plan voor de onafhankelijkheid van Namibië van de hand te wijzen, getuigt van een onbegrijpelijke blindheid voor de politieke (Van onze redacteur in de VS, Henk Kolb) WASHINGTON. President Carter heeft gisteren in de Se naat een belangrijke overwinning aan het thuisfront behaald: met een comfortabele meerderheid (57-42) werd een compromis voorstel over het geleidelijk loslaten van controle op aardga- sprijzen goedgekeurd. Dit betekent dat de zo deerlijk verlangde energiewetgeving waarover ruim een jaar tussen volksvertegen woordiging en Witte Huis slag is geleverd (in de vorm van een voor beide partijen aanvaardbaar compromis) in een dag of tien tot werkelijkheid kan worden gemaakt, wanneer het Huis van Afgevaardigden het pakket voorstellen goedkeurt. Van welk doorslaggevend belang de energiewetgeving is voor de Amerikaanse economie blijkt uit Carters schatting dat de hogere prijs die de gasproducenten kunnen gaan bedingen tegen 1985 zal leiden tot een produktieverhoging met 225 miljard m3 per jaar, oftewel omstreeks 7 procent. Daaruit volgt dat de Verenigde Staten dan hun olie-import die de voornaamste oor zaak van de grote handelsbalanstekorten de economie teisteren, kunnen verminderen met 500.000 tot een miljoen barrels per dag. De verbruikers zullen niet ineens met hogere gasprijzen worden geconfronteerd: de produktieprijs vormt een derde deel van de rekening die de consument krijgt aangeboden en gas uit nieuwe vondsten, waarvoor met name de hogere prijzen zullen gelden vormt slechts een deel van de totale gasproduktie. Carter zelf was in zijn oorspronkelijke voorstellen uitgegaan van voortgezette controle op een hoger niveau van prijzen. Het debat in de Senaat heeft hem enorme politieke schade toege bracht, omdat hij noch minister voor Energiezaken James Schle singer in staat bleken de presidentiële verlangens tot wet te realiteiten, en lijkt aan te duiden dat Zuid- Afrika welbewust op een botsing uit is. Het besluit moet worden afgewezen als „on verantwoordelijk en gevaarlijk voor vrede en veiligheid”, zo zei hij. „Indien Zuid-Afrika zich van de interna tionale gemeenschap wil isoleren, is de enige nog open staande koers het uitoefe nen van druk”. „Nederland”, aldus de mi nister, „heeft reeds bewezen door een serie BEIROET (UP). Syrische troepen wa ren gisteren in een artilleriegevecht ge wikkeld met christelijke militia in een voorstad ten zuidoosten van Beiroet. In westelijke diplomatieke kringen in de Libanese hoofdstad is gisteren gezegd, dat het Syrische leger in Libanon in zijn „slij tageslag” met de christelijke rechtse mili tie tot dusver 1100 man aan doden en gewonden verloren heeft. De Syrische ver liezen per dag zouden gemiddeld vijf man zijn sinds de eerste grote gevechten met de rechtsen in februari begonnen. De rechtse verliezen daarentegen zouden in vergelij king met de Syrische te verwaarlozen zijn. MANAGUA. De regering van Nicara gua heeft amnestie voor politieke gevan genen afgekondigd, waarmee een van de eisen wordt ingewilligd die de oppositie heeft gesteld voor deelneming aan een vredesconferentie met president Tacho Somoza. Militaire deskundigen in Beiroet schrij ven deze wanverhouding voor een groot deel toe aan de grotere bezieling van de rechtsen, hun grotere ervaring in straatge vechten en hun grotere kennis van het terrein. Naar schatting zijn in de afgelopen ze ven maanden minstens 400 Libanese bur gers bij de gevechten om het leven geko men eh drie keer zo veel gewonden, meest al als gevolg van Syrische beschietingen van Beiroetse woonwijken. In diplomatieke kringen in Beiroet is verder gezegd, dat de voortdurende Syri sche betrokkenheid in Libanon en de hoge verliescijfers der Syriërs ontevredenheid beginnen te verwekken in het Syrische leger. De Syrische leiders zouden er echter niets voor voelen het te laten aankomen op een totale oorlog van de Syrische troepen in Libanon met de christenen, waarbij komt de vrees voor Israëlische interventie. geval van vrijwillige maatregelen, indien zij door een voldoende aantal van die landen worden genomen die over het ver mogen beschikken om druk uit te oefe nen”, zo zei hij. Toen Genscher dinsdag als voorzitter van de negen over Zuid-Afrika sprak, ging hij minder ver dan het jaar daarvoor zijn Belgische collega Henri Simonet, destijds EEG-voorzitter. Noemde Simonet de -niet- bindende - gedragscode die de negen heb ben uitgevaardigd voor Westeuropese be drijven met vestigingen in Zuid-Afrika, „de eerste van de reeks maatregelen die wordt bestudeerd”, Genscher beperkte zich tot een opmerking dat de negen „wachten tot anderen zich bij de code aansluiten”. Genscher en Simonet verme den beiden zorgvuldig het woord „druk” en spraken over „het aanwenden van in vloed”. Gezien de rede van Genscher lijkt het hoogst onwaarschijnlijk dat de negen bin nen afzienbare tijd zullen instemmen met economische dwangmaatregelen. Enge land, Frankrijk en West-Duitsland hebben in Zuid-Afrika grote economische belan gen, en de perste twee landen hebben enige tijd geleden in de Veiligheidsraad hun veto uitgesproken over een economische boy cot. Zij menen dat Zuid-Afrika een nuttige rol kan spelen bij het - alsnog - oplossen van de kwestie-Namibië en het conflict in Rhodesië. Noemde minister Van der Stoel, in de VN sprekend over het het Midden-Oosten- conflict, de Palestijnen in het geheel niet, minister Van der Klaauw verklaarde na drukkelijk dat het conflict slechts zal wor den opgelost „als er een duurzame vrede is tussen alle betrokkenen, het Palestijnse volk inbegrepen, en wanneer de veiligheid van allen is gegarandeerd, Israel inbegre pen”. Het officiële standpunt van de negen, zoals uiteengezet door Genscher, is dat „elke staat” in vrede en veiligheid, binnen erkende grenzen, moet kunnen leven, en dat „alle betrokken partijen” bij de onder handelingen over een vredesregeling moe ten worden betrokken. Voor de rest geldt nog steeds dat „rekening moet worden gehouden” met „de behoefte aan” of „de noodzaak van” een „vaderland” voor het Palestijnse volk. aan- tun- iaos vol- eno- ■r de vage i de WASHINGTON. (DP A) Een hoge functionaris van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft een commissie van het Ameri kaanse congres meegedeeld, dat de Sovjet-Unie de emigratie van joden uit de Sovjet-Unie voor 1978 op meer dan 20.000 personen heeft vastges teld. Dit is het hoogste aantal sinds 1973, toen 33.000 joden mochten emigreren. Na de Arabisch-Israelische oorlog van 1974 werd het quotum drastisch verlaagd. Volgens de Amerikaanse functiona ris is de verruiming van het emigratie- quotum ingegeven door het verlangen van de Sovjet-Unie naar betere han- delsbetrekkingen met de Verenigde Staten. vrijwillige maatregelen, eenzijdig of in sa menwerking mét de andere EEG-landen, dat het bereid is druk uit te oefenen op Zuid-Afrika. Tot nu toe hebben deze maat regelen geen economische sancties omvat. Ik ben mij ervan bewust dat dergelijke maatregelen slechts doeltreffend kunnen zijn krachtens hoofdstuk zeven van het handvest van de Verenigde Naties (dat wil zeggen indien zij dwingend worden voor geschreven door de Veiligheidsraad), of, in Hoeveel gevangenen zullen worden vrij gelaten en wanneer precies lichtte het kor te communiqué niet toe. Diplomatieke kringen dachten dat het om ongeveer 350 politieke gevangenen zou handelen, onder wie minstens zes leden van het „Brede Oppositie-front”, een coalitie van politieke en werkgevers- en werknemersorganisa ties die tegen Somoza’s bewind zijn. In het communiqué wordt niet gerept over de andere eis van de oppositie: ophef fing van de bijna twee weken geleden ingestelde censuur. PARIJS (AFP). Frankrijk heeft zich nu ook formeel bereidverklaard zitting te nemen in het ontwapeningscomité, ter vervanging van de huidige ontwapenings conferentie in Genève. Dit heeft de Fran se staatssecretaris van Buitenlandse Za ken Olivier Stirn gisteren in Parijs be kend gemaakt na afloop van een bijeen komst van het Franse kabinet. i cij- heltt ■volg n ge- erio- helft in de unen n om fvan r is jber (1 en me- nsie ïl B. zijn o.a. der- nea. aan orig 1 de de jrso- i, be- .600. van r 0,4 gere Dit vens Ij aar ager n de naar is en r he lode ning igers tuur- door van cent, sone- -290, zijn fiet- i het srge- a 210 - be- naar Kwaad dat ik was, kwaad!!! U weet, ik heb een gelijkmoedige natuur, ik word niet zo gauw kwaad, maar in dit geval stond ik op mijn grondvesten te trillen van kwaad heid. Het begon natuurlijk al niet zo best, toen ik de grote zaak van „Mothercare” („Moederzorg”) in de Amsterdamse Kal- verstraat binnenstapte en naar een zachte rammelaar vroeg. Toch geen absurde vraag in een zaak die gespecialiseerd is in babyartikelen en spullen voor de aan staande en jonge moeder. Maar nee, een zachte rammelaar hadden ze niet. „Moet ik dan misschien in een speciaalzaak zijn?”, vroeg ik ironisch en de juffrouw ant woordde in ernst: „Ja, probeert u het eens in een speelgoedwinkel”. Maar goed, ik kocht een boxpakje en stelde mij op in de rij bij de kassa. De mevrouw voor me, die allemaal papiergeld terug kreeg, vroeg aan de kassajuffrouw of zij ook wat kleingeld kon krijgen, maar dat weigerde deze pertinent: „Dat heb ik zelf nog nodig”, zei ze. Let wel, het betrof hier niet iemand die even kwam binnen hollen om een tientje te wisselen, maar een klant die zojuist iets gekocht had! Ik kan me de tijd nog heugen dat de klant koning was Er was dus al een flink bodempje gelegd voor een gevoel van ongenoegen, toen het volgende gebeurde. Een grootmoeder, een moeder en een klein meisje, die al een hele tijd bezig waren van allerlei te kopen en al met heel wat dingen rondsjouwden, vroe gen aan een van de verkoopsters of het meisje, van ik schat twee en een half jaar, even mocht plassen. Helaas, dat kon hier niet, zei de ene juffrouw, en een andere die erbij kwam, verwees de moeder met haar hoog nodig moetenffe dochtertje naar Vroom en Dreesmann, de buurman. Zoals gezegd betekent „Mothercare” moeder zorg, maar vermoedelijk hadden die ver koopsters geen kinderen, geen hart in hun lijf en vooral geen fatsoen. Aan de juf frouw achter de kassa vroeg ik of zij ook naar V D ging als ze naar de wc moest. Ze antwoordde koeltjes dat de wc boven was, dus moest er iemand mee en daar was geen tijd voor. „En ik zit hier trouwens niet om met u te discussiëren”, zei ze. Een babywarenwinkel, geheten „Moederzorg”, die een cliënte met haar dochtertje de deur wijst als het kind moet plassen ik zit me nu weer net zo kwaad te maken als toen merk ik Door Syrisch granaatvuur kwam een man om het leven en zijn 22 anderen gewond geraakt, aldus de Falangistische radio. Er waren geen berichten over slachtoffers aan Syrische zijde. Sinds af gelopen vrijdag zijn minstens 8 mensen omgekomen en 90 gewond bij gevechten tussen Syriërs en militialeden. maken in een Congres dat in meerderheid uit democraten bestaat, in een tijd van groeiende inflatie, een onevenwichtige handelsba- lans en een zwakke dollar. Hoewel het Huis nog moet stemmen ziet het ernaar uit dat de voornaamste strijd om de energiewetten nu is gestreden. Twee pogingen om de aardgaswet alsnog de nek om te draaien zijn in de afgelopen dagen met ruime meerderheid in de Senaat verijdeld. Wat het aardgas betreft ontmoette Carter in het Huis van Afge vaardigden nauwelijks problemen. De werkelijke strijd ont brandde eerst toen Huis en Senaat zich gingen buigen over het karkas van een wet die diverse malen voor dood werd verklaard. Of neem de Coffee Club, in de galerij onder C A in Amsterdam. Over de consumpties zult u mij niet horen klagen, maar toen ik een tijdje geleden een milk shake voor mijn dochtertje bestelde, bleek het rietje zo dun te zijn dat de met ijs en stroop verdikte substantie er niet of nau welijks door kon, althans met de zuig kracht van een klein kind. Ik vroeg om een dikker rietje, maar dat hadden ze niet. Zoiets verbaast me, bij andere zaken krijg je wel dikke rietjes bij de milkshakes. Ik ried het opperhoofd van het bedienend personeel dan ook aan om zeker voor de milkshakes die dikke rietjes aan te schaf fen. Toen ik echter anderhalve maand later dezelfde Coffee Club binnenging en weer een milkshake bestelde, bleek het rietje nog steeds even dun te zijn en waren er nog steeds geen dikkere rietjes voorra dig. Zoiets snap ik niet. Je hoeft toch geen genie te zijn om te begrijpen dat milkshake prettiger drinkt met een dikker rietje, en als je de hele dag met dat spul werkt, moet het je eer toch te na zijn om je klanten steeds maar weer op te zadelen met een ondeugdelijk rietje? De Franse instemming met een deelna me aan de toekomstige ontwapeningsbe- sprekingen in Genève was in juni van dit jaar al gebleken tijdens een speciale zitting van de Verenigde Naties over het vraag stuk van ontwapening. Toen werd besloten tot een nieuwe, bre dere opzet van het ontwapeningsoverleg, in die zin dat het in de toekomst zal open staan voor alle vijf mogendheden die over kernwapens beschikken (China zal ver moedelijk ook in de toekomst nog niet meedoen), evenals 32 tot 35 andere landen. Deze laatste worden gekozen in overleg met de voorzitter van de Algemene Verga dering. Frankrijk nam tot dusver niet deel aan het Geneefse overleg. Parijs zag namelijk een dominerende positie in de onderhandelingen van de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, die co-voorzitjer van de conferentie waren. In de nieuwe opzet wordt het voorzitterschap roulerend, waarbij elke maand een ander i land de leiding op zich neemt. j - w*** Minister van der Klaauw tijdens zijn rede in de algeme vergadering van de Verenigde Naties Ik vraag me trouwens toch wel eens af of groot mededogen met de zieltogende mid denstand wel altijd op zijn plaats is. Laatst aten we in het Amsterdamse restaurantje „Singel 404”. Vriendelijke bediening, daar niet van, en goed klaargemaakt eten, daar ook niet van, een onopgesmukte entoura ge, die blijkbaar veel studenten en dat soort voetvolk aantrekt, dat was dus ook prima in orde, maar waarom kregen die twee jongens, die, op een dwaalspoor gezet door de café-achtige aankleding, aan een tafeltje plaats namen en alleen koffie be stelden, te horen dat dit helaas echt niet kon, omdat het een restaurant was? Was het dan zo druk, hielden zij plaatsen bezet van potentiële hollebollegijzen? Nee, toen zij om 19.05 binnenkwamen, waren van de 21 stoelen beneden er maar twee bezet door ons. En toen wij om kwart voor acht vertrokken, zaten er nog maar vier men sen in het benedenzaaltje, De Cona-kan met koffie werd al warm gehouden, dus twee koppen koffie zouden binnen 20 se conden zijn volgeschonken. Bovendien, het restaurantje bestaat nog niet zo lang, een beetje klantenbinding zou daarom geen kwaad hebben gedaan. Toch werd er tegen die twee jongens gezegd: „Nee, het spijt me, dat kan echt niet, we zijn een restaurant”. Dan moet je toch wel erg weinig respect voor je klanten, en voor je eigen vak hebben. Een woordvoerder van het comité voor de bescherming van de rechten van de mens, een vooraanstaande dissidente groepering, verklaar de dat de hongerstaking zondag was begonnen voor onbepaalde tijd. Van officiële zijde werd dit bericht niet bevestigd. Hoeveel gevangenen bij de hongerstaking zijn betrokken is niet bekend. De regering van Iran heeft op 8 september in acht grote steden de staat van beleg afgekondigd na demonstraties tegen de sjah. ■ü- Vele microfoons wijzen naar president Carter op de pers conferentie, die hij gaf, na afloop van de Senaatszitting. Or ■A Een groot aantal goederenwagens staan rij aan rij op een rangeerterrein in Alexandria na het uitroepen van de sta king.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 3