HAARLEM EN DE
GEOLOGISCHE WETENSCHAP
2. De ondergrond
Alvorens ik met het bovenvermelde onderwerp een aanvang
maak, zij het mij vergund, nog enkele opmerkingen te maken
over en toevoegingen te geven aan hetgeen in het vorige jaar
boek besproken is, n.l. den bouw en de wording der opper
vlakte.
ie. Na de verschijning van dit artikel gewerd mij van de
zijde van de directie van Openbare Werken te Haarlem een
teekening op de schaal i a 2500 met hoogtelijnen van de
binnenstad. Deze interessante teekening, die wegens de groote
nauwkeurigheid voor verschillende wetenschappelijke doel
einden bruikbaar zal zijn, is eveneens van belang voor den
geoloog. De hoogste plek blijkt niet te zijn, zooals men a priori
zou kunnen hebben verwacht, de Groote Markt, doch het
Verwulft, Anegang en omgeving eenerzijds en de Smedestraat
anderzijds (hierin ligt het allerhoogste punt middenin). De
toename der hoogte is zoo geleidelijk, zelfs eenigermate regel
matig, dat men moeilijk aan anthropogene beïnvloeding
alléén kan denken. De Groote Markt is derhalve als 'slag'
verkeersweg) in het oude duinlandschap te beschouwen,
die zich langs de huidige Zijlstraat eenerzijds en tusschen
Damstraat en de Bakenessergracht anderzijds laat vervolgen.
2e. Hoewel de omgeving van de Bakenesserkerk wel iets
hooger is gelegen dan de omliggende terreinen, is het toch
moeilijk hierin een hooge kern te zien, gelijk in de twee boven
genoemde plekken. Toch moet naar het oordeel van ter zake
bevoegde deskundigen, n.l. gelijk mij van bevriende zijde
werd opgemerkt - Prof. Dr J. Huizinga en Dr A. A. Beekman,
de buurt Bakenes of het latere Oud-Haarlem historisch eerder
bekend zijn geworden dan het eigenlijke Haarlem. Het eene
behoeft het andere niet uit te sluiten. De grootst bekende
hoogte van Bakenes, n.l. 1.50 m -f N.A.P., is iets beneden die
van de Groote Markt, n.l. ï.6o m N.A.P., doch de bewoon
baarheid in verband met den grondwaterstand en de gesteld
heid van de oppervlakte was voor beide plekken gegeven. Al