een typisch Haarlemsch architect. En tevens een merkwaardig
voorbeeld, hoe men zonder te steunen op familie of relaties en
zonder ophef of reclame, uitsluitend op grond van eigen
kunnen en daaruit gewonnen vertrouwen, een architecten
loopbaan kan opbouwen.
Treffend is de groote verscheidenheid in aard en omvang
der bouwwerken. Er zijn veel fabrieksgebouwen en winkels
onder, verder kantoren, bankgebouwen, sociëteitsgebouwen,
rusthuizen, een enkele kerk en een kapel op een begraafplaats,
eenige grafmonumenten en vooral tallooze woonhuizen en
villa's. Vooral wat deze laatste betreft, zijn de opdrachten
waarschijnlijk voor het meerendeel te danken geweest aan
zijn streven naar een doelmatige indeeling, zijn zorgvuldige
detailleering en zijn zorg voor een duurzame uitvoering.
Pionierswerk werd verricht op het gebied van den volks
woningbouw. De eerste plannen voor vereenigingswoning-
bouw in Haarlem werden door hem gemaakt en uitgevoerd;
het eerste volksbadhuis werd door hem gebouwd.
Ook restauraties van oude gebouwen kwamen onder zijn
leiding tot stand, zooals van één der drie bekende gevels in de
Jansstraat.
Van de gebouwen buiten Haarlem zij hier alleen vermeld
zijn eigen bekoorlijke zomerhuis op den Lochemschen berg,
waarvan hij steeds zeer genoot.
De waardeering, die zijn collega's hadden voor zijn persoon
en werk en niet minder voor zijn hooge en zuivere opvatting
van het architectenberoep en de wijze, waarop hij die steeds
verdedigde, blijkt wel daaruit, dat hij gedurende acht jaar lid
was van het hoofdbestuur der Maatschappij tot Bevordering
der Bouwkunst, later gereorganiseerd tot Bond van Nederland-
sche Architecten (B.N.A.), en gedurende zeer vele jaren voor
zitter van de afdeeling Haarlem en omstreken dier Maat
schappij. En de waardeering van jongere collega's, die voor
hun practische vorming een tijd op zijn bureau werkten, en
van zijn teekenaars, van wie er velen later vooraanstaande
plaatsen in overheidsdiensten verwierven, wordt wellicht het
beste aangeduid in een brief van een hunner bij zijn overlijden,
waarin hij in herinnering roept, hoezeer men het zich steeds
tot een eer rekende op zijn bureau te mogen werken.
Ook in de latere jaren, toen zoowel door zijn leeftijd als
onder den invloed van de tijdsomstandigheden, de groote
- 20 -