53
ook toen eerst het torentje op de kerk gebouwd. Allan echter
beweert 47 dat alreeds de oudste Lutherse kerk van een spitse
toren voorzien was, wat niet klopt met de weergave van de
kerk op de plattegrond van Haarlem van 1688.
In het begin van de 20ste eeuw kwamen plannen op tot
verbetering en uitbreiding van de consistorie- of kerkeraads-
kamer. Men volgde daarin de voorstellen van de Haarlemse
architect J. London, al werden die aanvankelijk (in 1908) te
omvangrijk en te kostbaar geacht. Ten slotte zijn deze slechts
in zoverre ingeperkt, dat het z.g.n. telkamertje tegelijkertijd
kleedkamer voor de predikanten zou zijn. De nieuwe con
sistoriekamer werd echter geheel volgens de plannen van de
architect uitgevoerd en van kostbaar meubilair voorzien
(1910). Ook werd daarin overgebracht de schoorsteen uit de
voormalige pastorie, die men wegens te hoge kosten van onder
houd besloot te verkopen. Deze pastorie was het huis ,,Het
Ooievaarsnest" in de Witte Herenstraat, hierboven vermeld.
Over de latere veranderingen willen wij kort zijn. Zoals
hiervóór gezegd, zijn in 1925 enige verbeteringen aange
bracht, welke de oude toestand vóór de preekstoel weer op de
voet brachten als op één der 18de eeuwse tekeningen. Deze
tekeningen hebben ook als voorbeeld gediend bij de restauratie
van 1948, toen al het stucwerk en het geverfde hout der
banken harmoniërende kleuren kregen. Tevens werd toen
het orgel vernieuwd en een moderne verlichting aangebracht.
De restauratie, welke men thans beoogt, betreft in de eerste
plaats het wegnemen van de lelijke neo-gothische voorgevel,
die niet bij de oude kerk past. Een restant van de oude gevel
aan de oostzijde is nog aanwezig. Naar de hierboven genoemde
18de eeuwse tekeningen worden het torenportaal en de ramen
weer aangebracht; verder komen nieuwe ramen in de zuid-,
west- en noordgevels. Het kerkdak en de buitenmuren worden
grondig gerestaureerd. De kleuren exterieur en interieur
worden opnieuw bepaald. Het koorhek wordt gewijzigd ten
dienste van de liturgie, echter met toepassing van het
bestaande. De verlichting wordt geheel herzien, mogelijk
door aanbrenging van „nieuwe" koperen kronen. Verder