62
Wat nu te doen? De toenmalige bisschop van Utrecht, Guy
d'Avennes, liet een onderzoek instellen naar het „nova domus
dicte Sancti Lazaris sita iuxta priora fossata oppidi de Haer-
lem prope nemus" 32. Het lag dus vlak bij de Hout, vermoe
delijk bij het huidige Houtplein. Allan veronderstelt zelfs,
dat de Stad Haarlem zich reeds in 1297 tot aan de Hout
en dus tot de tegenwoordige Gasthuisvest uitstrekte 33. Dit
wordt bevestigd door het stuk van 7 mei 1311, waarbij Willem
van Egmond land in De Lier gaf aan de kapel, geheten
„Nuwe Cloester", gelegen op de „uterste graft" van Haarlem
nabij de Hout 34Spoedig hierop overleed hij en zijn broeder
Wouter van Egmond schonk het „Nuwe Cloester" met al zijn
bezittingen op 1 november 1312 aan het huis van St. Jan te
Haarlem35, waardoor het dus een St. Jansklooster werd.
Ik wil er de aandacht op vestigen, dat bij voortduring sprake
is van slechts één kloosterstichting.
Wij vinden weliswaar nog een bul van Paus Clemens VI
van 15 mei 1345 voor het „nove hospitalis milicie Sancti
Lazaris iuxta Hairlem" 36, maar deze is óf een vervalsing,
aangezien hij slechts in afschrift voorkomt in een register,
dat moest dienen in een aflaatstrijd met de Haarlemse pa
rochiekerk, óf het St. Gangolfsgasthuis op de Botermarkt
wordt bedoeld. Nergens vinden we echter enig bewijs, dat het
huis van de Bank van Lening in de Kleine Houtstraat een
klooster is geweest.
De Commanderij van St. Jan te Haarlem heeft zijn ont
staan te danken aan het feit 37dat magister Gerardus de
Tetterode, kanunnik van St. Marie te Utrecht in 1311 al zijn
bezittingen te Haarlem en Monsterambacht voor de oprichting
ervan schonk. Weldra overleed hij, maar had nog de vol
doening gehad om van Jacob van Denemarken, bisschop
van Zuden en vicaris-generaal van de bisschop van Utrecht,
verlof te krijgen voor de stichting. Jacob van Denemarken,
die een gunsteling van graaf Willem III de Goede was en in
Holland grote invloed bezat, zou de eigenlijke stichter worden.
Het St. Jans Klooster verkreeg grote voorrechten en talrijke
bezittingen. Zo konden de broeders reeds in 1316 vanuit de
