81
maatregelen genoemen worden, om de hier noch in stand zijn
de Fabricquen naar elders te verplaatsen, of opzettelijk te ver
nietigen; en, zoo iets diergelijks te vreezen ware, welke mid
delen daartegen zouden kunnen aangewend worden" en hier
over rapport uit te brengen.6
Het comité begint zijn werkzaamheden met een actie voor
het gebruik van Hollands fabrikaat; zijn leden sluiten hiertoe
een „vrijwillige verbintenis tot bevordering der Algemeene
Welvaart van het Vaderland", waarbij zij zich verbinden om
zo mogelijk voor hun kleding en ander gebruik Hollands fabri
kaat te kopen. Deze „verbintenis" verschijnt met een aanprij
zing van de stadsregering in de Haarlemsche Courant, waar
in daarna ook telkens berichten van het comité te lezen zijn
over nieuw opgerichte fabrieken en over fabrikeurs, die begon
nen zijn met binnenlandse in plaats van met buitenlandse
grondstoffen te werken; ook berichten zij dat voortaan te
Haarlem gefabriceerde goederen van een kenteken voorzien
zullen worden.7 De Haarlemsche Courant van 29 oktober 1795
bevat het verzoek van het comité aan „alle weldenkende en
waare liefhebbers van het dierbaar Vaderland" om een plan
in te leveren tot verbetering, herstel en bloei van fabrieken en
trafieken. Het resultaat van de ingeleverde plannen is een
adres van het comité aan de Nationale vergadering, vergezeld
van een memorie van adstructie en een „Ruwe schets voor den
In- en uitvoer van Buiten- en Binnenlandsche Goederen, ten
faveure der Fabrieken".
In dit adres, waarin de physiocratische theorie uiteen wordt
gezet, worden als de drie hoofdoorzaken van het verval van de
industrie genoemd
le. de onrechtvaardige belastingen, die het meest op de ar
beiders drukken, waardoor de arbeidslonen hier 40 a 50%
hoger zijn dan in het buitenland.
2e. bij de vroegere „federalistische" regeringen ging het be
lang van de handel altijd boven dat van de nijverheid.
3e. de gildewetten, aan welke het te danken is, dat onze
handwerken „tot op den tegenwoordigen dag gedreven wor
den op die kostbare wijze, doch tevens in die min volmaakte
