over deze zaak gehad met Callier, want de oudste gedateerde
schets in het parochie-archief is van 11 januari 1893. De archi
tect zelf heeft verklaard, dat hij bij de wijding van zijn kerk te
Nes aan de Amstel in 1891 Callier ontmoette. „Op de thuisreis
had ik met hem een langdurig en diepgaand gesprek over
kerkbouw en symboliek. Zeer waarschijnlijk is dit de aanleiding
geworden, dat mij enkele jaren later werd opgedragen de bis
schop van Haarlem van advies te dienen bij de keuze en het op
meten van bouwterrein en het ontwerp ter hand te nemen voor
een eigen St. Bavo-kathedraal".6 Deze oudste schets toont de
plattegrond van een klassieke, gotische kerk met vijf beuken, vijf
straalkapellen en verschillende suggesties voor de breedte van
het transept en voor het al of niet bouwen van zijkapellen tussen
de steunberen. De pastorie ligt ongeveer op de plaats, waar hij
zich nu bevindt en aan de noordoostkant is een achthoekige
(kapittel?)zaal getekend. Cuypers heeft in de tekening geschre
ven: „Kruistoren met 2 westtorens of een grote westtoren (afb.
1). Zowel in het parochie-archief als in het Cuypers archief7 be
vinden zich nog enkele schetsen, kennelijk uit dezelfde tijd waar
in de aantallen straalkapellen, de zijkapellen, de torens en het
aantal traveeën wisselen.
Deze plannen hebben kennelijk Calliers goedkeuring niet kunnen
verwerven, waarschijnlijk vanwege de hoge kosten met name
de bijruimten zijn zeer uitgebreid en omdat door de grote
breedte van de zijbeuken en de betrekkelijk geringe onderlinge
afstand van de pijlers een groot deel van de gelovigen de plech
tigheden aan de voornaamste altaren niet zou kunnen zien. En
dat was een eis, die door de toen opkomende liturgische bewe
ging met nadruk gesteld werd. Reeds in 1886 immers had vader
Pierre Cuypers geschreven: „De kerk moet zooveel licht en lucht
hebben als mogelijk is en zóó zijn ingericht, dat de gemeente
overal den vrijen blik op hoofdaltaar en preekstoel hebbe ,8
In november 1893 zond pastoor Thunnissen van de St. Joseph-
parochie een circulaire aan de geestelijkheid van het bisdom om
geld te vragen voor de bouw van een kathedraal. Een terrein
werd gevonden aan de Leidsevaart, waar binnen afzienbare tijd
een woonwijk zou verrijzen. Een bezwaar was wel, dat de kerk
55
