98
Onder de maalzolder bevinden zich de „graanzolders", voor op
slag. De onderste twee kunnen gebruikt worden als woning, wat
in „De Santhaes" niet het geval is.
De steenzolder of de maalzolder, of wel de combinatie van beide,
bevinden zich in de regel ter hoogte van de stelling.
Boven de stortzolder is de „smeerzolder", waar de rollen ge
smeerd kunnen worden waar de kap over draait. En daarboven
de „kapzolder". Op de begane grond zijn twee stel grote staldeu
ren, recht tegenover elkaar voor de in- en uitrij van de paarden
met wagen die het graan aan- of afvoeren.
Het laden en lossen geschiedt door middel van het luiwerk dat
zich boven in de molen bevindt. Recht boven elkaar zijn in elke
vloer vierkante gaten waardoor de zakken naar boven en naar
beneden kunnen gaan. Elk gat is afgedicht met een dubbel klap-
luik met een gat in het midden om het touw door te laten. Bij het
hijsen van de zakken stoten deze zelf de twee halve luikjes om
hoog. Na het passeren van de zak vallen zij vanzelf weer dicht.
Het mulderswerk
Vroeger was het verboden om in een bepaalde streek of een be
paald dorp een windmolen (geen wind-watermolen) te bouwen.
Men moest toestemming hebben van de ambachtsheer of andere
bestuurder van de streek of van het dorp, die het „recht van de
wind" had. Mocht er wel een molen gebouwd worden, dan kreeg
men een zogenaamde windbrief.
Naast het recht van de wind stond het recht van molendwang, het
recht om van de inwoners van een bepaald gebied of dorp te
verlangen dat zij hun koren bij de molen in dat gebied of dorp
laten malen. Dit recht heet: „dwang- of banrecht". Beide rechten
waren natuurlijk een aardige bron van inkomsten voor de lande
lijke of stedelijke bestuurders. De Staatsregeling van 1798 maakte
een einde aan het recht van molendwang en aan het windrecht
als heerlijk recht.
Vroeger werd het malen van graan niet in klinkende munt be
taald; de mulder hield meestal op elke zak gemalen meel een
zeker gedeelte af. De hoeveelheid die werd afgehouden was niet
in elke streek gelijk, en deze wijzigde zich trouwens in de loop
