307
Het is aardig om hier even in het kort de geschiedenis van
Zaanen in te lassen, al was het alleen maar om de feodale be
langrijkheid in de regententijd.
Het adellijk geslacht Van Zaanen had in de middeleeuwen zijn
bezittingen en kasteel aan de Zaan. Heer Willem van Zaanen
behoorde tot de groep edelen, die in 1296 graaf Floris de Vijfde
ontvoerden en, in het nauw gebracht, vermoordden. Zij werden
op hun beurt door de woedende menigte vermoord en hun be
zittingen verbeurd verklaard. Na hun verbanning schijnen de
Van Zaanen's weer verlof gekregen te hebben tot terugkeer. Zij
kochten grond ten noorden van Haarlem en bouwden er een
kasteel. Bij de Spaanse beroerten werd dit verwoest, omstreeks
1630 herbouwd als boerderij en een eeuw later is het tot de
grond toe afgebrand. Daarna herbouwd als herenhuizing met
tuinmanswoning en bijgebouwen. Behalve de Bentinck s zijn nog
Heer van Zaanen geweest de familie Van der Duyn-Duivenvoor-
de en Wassenaar. Verder mr. Jan Munters, raadsheer in het Hof
van Holland, en dan zijn dochter Margaretha, douairrière van
Willem graaf Cadogan. Omstreeks 1750 door koop in het bezit
van de familie Vorsterman-van Ooyen gekomen. Zoon Abraham
was ritmeester-propiétaire van een compagnie curassiers, lid
van het Keizerlijk economisch gezelschap te St. Petersburg, en
hij werd bij erfenis bezitter 15.
Of het nu die ritmeester-propiétaire geweest is, dan wel die graaf
Cadogan is niet duidelijk, maar tot op de dag van vandaag
spookt het op de zolders van het Huis te Zaanen, nu ingericht
als filiaal van de stadsbibliotheek.
We laten verder die Heerlijkheid maar voor wat hij is, en volgen
liever de heerlijkheden van Peter en zijn gezin, toen hij eenmaal
Zaanen bewoonde. Zij hadden negen kinderen, waarvan de twee
oudsten reeds getrouwd waren. Anne-Geertruida met Willem
Kramer en later met Herman Kors. En Anton in 1852 met Cor
nelia Nelissen. De jongste zoon Theo was nog pas tien jaar, ging
op kostschool in Roosendaal, waar hij een paar jaar later over
leed tengevolge van een val uit een boom.
Veel zorg en geld en moeite heeft Peter zich getroost, om zowel
van het bedrijf als van het woonhuis iets moois te maken en de
