394
In de beide huizen ter rechter- en ter linkerzijde van de poort
was van 1701 tot 1895 de Stadsapotheek gevestigd, met het labo
ratorium erachter en de apothekerswoning ernaast. Deze apo
theek leverde medicijnen aan armlastigen en ook aan het Gast
huis zelf. In 1861 evenwel deelden de Commissarisen van de
apotheek mede dat zij voortaan geen wijn meer wensten te leve
ren voor het eertijds vastgestelde bedrag van 15 cent per recept
en dat de prijs van bloedzuigers moest worden verhoogd tot een
bedrag van 20 cent per stuk.
In de kelder stond een grote koperen vijzel met stalen stamper.
Het gebruik hiervan bij het bereiden van kruiden veroorzaakte
gedurende 4 a 5 uur per dag zo'n hevig gedreun, dat de hele om
geving er bij voortduring over klaagde.
In een van de andere huisjes was op de zolder een schooltje ge
vestigd, terwijl de meester beneden woonde.
Doordat het Gasthuis behoefte aan uitbreiding kreeg begon men
omstreeks 1870 beslag te leggen op door de huurhuizen ingeno
men terrein. Het eerst moesten de 7 huizen aan de Vest eraan
geloven en kort daarop werden enkele achterhuisjes van aan het
Groot Heiligland gelegen nummerhuizen afgebroken. Deze hui
zen moesten het toen gedurende enige tijd zonder keuken en
privaat stellen, wat aanleiding gaf tot alleszins begrijpelijke
klachten van de bewoners. Als tegemoetkoming in dit ongerief
werd de huur met 25 cent verlaagd tot 1,75 per week.
Kort na een grondige verbouwing van het Gasthuis werden in
1877 alle nog bestaande nummerhuizen opgeknapt. Niet lang
daarna echter werden plannen voor een nieuwe uitbreiding ge
smeed, wat de sloop van een aantal huisjes met zich mee zou
moeten brengen. Maar, zoals dr. Kersbergen zo beeldend be
schrijft: „Een storm stak op tegen het opofferen van de num
merhuisjes." Zonder resultaat evenwel, want tenslotte moest men
zich neerleggen bij de noodzakelijke Gasthuis-uitbreiding. En zo
kwam in 1907 het nieuwe gedeelte met zijn gevel aan het Groot
Heiligland tot stand. De assistent kwam er te wonen, evenals een
aantal verpleegsters. Ook werd er de polikliniek in gevestigd.
De meest ingrijpende verandering in het interieur van de nog
resterende huisjes vond echter plaats in 1927. In dat jaar ont-
