80
weest zijn voor de wordingsgeschiedenis van onze stad, ons ge
west, ons land, ons volk of zelfs van de wereld. Toch hebben wij
in 1969 geruisloos voorbij laten gaan dat voor 300 jaar Jan van
der Heiden de straatlantaarns introduceerde en hebben de meeste
onzer in 1957 gewoon vergeten dat voor 300 jaren Chr. Huygens
ons het slingeruurwerk bezorgde en hebben wij zelfs in 1970
vergeten erom te denken om na 19 eeuwen wel eindelijk eens een
monument voor Claudius Civilis te laten oprichten.
Nu het onze vrijheidsstrijd tegen Spanje betreft zien wij aller
wegen in den lande initiatieven tot herdenking van hoogtepunten
uit die strijd, een gegeven dat wij ook in het verleden bij vorige
lustra dezer gebeurtenissen hebben kunnen constateren. En geen
wonder, het gaat hier immers over de strijd voor de gewetens
vrijheid en de tolerantie welke zo nauw verbonden zijn met het
Nederlandse volkskarakter.
Dames en Heren, ik moge dit inleidende woord eindigen met de
wens dat deze tentoonstelling en daarmede verband houdende
studies mogen leiden tot vermeerdering onzer kennis van deze
belangrijke episode onzer historie en dat daardoor opnieuw in
het licht kome de betekenis van te mogen leven in een land waar
geestelijke vrijheid is, in een land waar de grondrechten van de
mens gewaarborgd zijn ook al duurt het formeren van een nieuwe
regering onbegrijpelijk lang en zijn de daarbij gebezigde metho
dieken lang niet altijd begrijpelijk.
Dames en heren, gewaardeerde toehoorders,
Bij de tentoonstelling, die hedenavond geopend gaat worden be
hoort een catalogus, die er zijn mag. Maar zoals gebruikelijk was
die pas op het laatste ogenblik klaar dus ben ik buiten staat u
van de expositie een samenvatting te geven. Dat zou ik toch al
niet hebben gekund, want die catalogus bevat een aantal voor
treffelijke bijdragen van een aantal op hun terrein zeer compe
tente medewerkers, welke bijdragen na door u op uw gemak be
studeerd te zijn, u wel aanleiding zullen geven voor de tweede
Vervolgens hield prof. dr. J. L. van der Gouw uit Voorschoten de volgen
de inleiding: