255
den Prince van Orangien te kennen voier een stadthouder, blijven
wilden of nijet, waerop van hem allen veel liever te sterven dan
den eedt te breeken geantwort is" 20.
De schrijver van bovenstaande passage was kennelijk behoorlijk
vooringenomen. Ripperda's toespraak, ofschoon geëmotioneerd,
was zeker niet „ontsinnich": „Ghij vroome burgher en schutters
die hier vergadert sijt, suit weten dat hier een brief aen Burghe-
meesters ghecomen is, inhoudende datter noch ghenade is te
vercrijghen bij Don Frederico, daeromme Dierick de Vries uut
ghetrocken is nae Amsterdam. Ghi vroome burghers ghij cont
wel dencke wat ghenade dat ghij vercrijghen soudt ende wat eedt
dat ghij den Prince van Orangien ghedaen hebt. lek ben van
meeninghe mijnen eedt te betrachten ende wil die leste droppel
bloets voor die burghers deser Stadt opzetten. Sijt ghij nu sulex
van meeninghe mede te doen ofte niet, wilt dat vrijmoedigh
segghen" 21.
Er werden brieven verstuurd naar de Prins, op dat moment in
Delft woonachtig, die hem van de gang van zaken op de hoogte
brachten. Ondertussen begon men zich in de stad koortsachtiger
dan ooit voor te bereiden op de aanval. Er werden nog meer
voorraden de stad binnen gebracht, de hulp van nabij gelegerde
Geuzendetachementen werd ingeroepen en alle poorten en andere
toegangen tot de stad werden op slot gedaan en bewaakt. Toen
kwam een deel van de delegatie uit Amsterdam terug: „Den 4e
Decembris 1572 is Christoffel van Schagen ende Mr. Adriaen
van Assendelft pensenarius smorgens eer die poort open gedaen
werden van Amsterdam tot Haerlem nergens aff weetende ge-
comen en sijn op denselfden dach gevangen nae den Prince van
Oraingen tot Delft gesonden. Maer Dirick Jacobszoon die Vries
oude burgemeester is tot Amsterdam gebleven ende en quam
noeijt weder in stadt dan int jaer van 1574" 22.
Van Schagen en Van Assendelft werden onthoofd, na een proces,
dat een aanfluiting mocht heten. Misschien hadden zij dan wel
geen misdaad begaan en zeker was die „misdaad" niet erger dan
wat de vroedschap had gedaan door hen uit te sturen, maar de
Prins had vast besloten dat er een voorbeeld moest worden ge-
