272
waarvan 206 winkels. De bewoners vonden 9 bedrijven zo hinderlijk,
dat zij ze willen doen verplaatsen.
De Transvaalbuurt telde voornamelijk bewoners die tevens eigenaar
zijn van hun woning.
In hoeverre de Interim-Saldoregeling de stadsvernieuwing in Haarlem
zal kunnen versnellen zal wellicht in 1979 blijken.
Tweeëntwintig jaar (17 mei 1756) nadat hij zijn testament had laten
opmaken stierf op 8 april 1778 de koopman en zijde fabrikant Pieter
Teyler van der Hulst op zesenzeventigjarige leeftijd. Krachtens zijn
uiterste wilsbeschikking werd Teylers Stichting opgericht, die be
oogde het instellen van twee genootschappen ter bevordering van
wetenschappen. Het eerste genootschap was bedoeld ter bevorde-
ring der godgeleerdheid en het tweede ter beoefening van natuur-,
dicht-, geschied-, teken- en penningkunde. De stichting telde vijl
directeuren. De erflater had hun taak omschreven en daarmee ook van
latere opvolgers, die bij coöptatie konden worden benoemd. De erfe
nis bevatte voor die tijd een aanzienlijk vermogen. Van het geld moest
eveneens hulp aan arme en noodlijdende mensen worden verleend
(bouw van Teylers Hofje) en aandacht aan de bouw van een museum
worden besteed.
Ter bereiking van het doel der genootschappen schreven de direc
teuren bijeenkomsten uit en prijsvragen met als beloning een gouden
erepenning. In de loop der jaren zijn vele penningen uitgereikt, maar
de belangstelling om deel te nemen nam af. In 1975 reikte het godge
leerd genootschap voorde laatste keerde medaille uit, in 1969 was dit
door het andere genootschap gedaan.
Teylers Stichting is vooral bekend geworden door het museum dat het
eerste openbare van ons land was en tot de merkwaardigste musea
van de wereld behoort. In 1780 begon architect Viervant met de bouw
die vier jaar later gereedkwam. Een belangrijk onderdeel vormt vooral
de ruime ovaalvormige zaal. Het museum is ingericht voor een geolo
gische, mineralogische en paleontologische verzameling, een bibli
otheek en een penningkabinet.
Directeuren van Teylers Stichting waren er tot voor enkele jaren in
geslaagd zonder subsidie van de overheid de zaken van het museum
draaiende te houden. Nu verkeert de stichting echter in ernstige finan
ciële problemen. De directeuren hebben zich tot de overheid moeten
wenden met het verzoek de jaarlijkse exploitatietekorten te dekken.
Ook verleent de stichting Vrienden van het museum" medewerking
door het bijeenbrengen van gelden.
Vrijdag 29 september 1978 is het tweehonderdjarig bestaan van Tey
lers Stichting gevierd meteen bijeenkomst in de aula van het museum.
Koningin Juliana behoorde tot de gasten. De presiderende directeur,
Mr. L.H. graaf Schimmelpenninck, de voorzitter van het godgeleerd
Twee eeuwen Teylers
Stichting
